it Rebellen misrekenden zich heel wat opzichten in Gevluchte hebben Algerijnse onder druk voetballers gehandeld AMSTLEVEN levensverzekering Emigreren is geen spel Belgisch jacht te water gelaten in Breskens Franse artsen onbetaalbaar I Nederland beperkte I Speculaties klopten niet Prot. christelijke school in oprichting te Hulst EEN OPENHARTIG WOORD DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 22 APRIL 1958 Raadsdiscussie over KSA-kampen Griepje kost 55 gulden Inzendingen op de Expo Wetenschap BOEKENPLANK Het begon bij de bron Officieel beeld en werkelijkheid verschillen soms '75 bij- >em- 3UW. >g(e- 75 'm>. #9 lL.fi ven uit. Wat gezegd werd, kwam neer op: „Wij sympathiseren met jullie, maar het beste wat we kunnen doen is neutraal blijven. We zullen Djakar ta vertellen dat we ons niet laten gebruiken als springplank tegen jul lie". Deze voorzichtige houding werd nog De oprichting van de Indone sische contra-regering is niet overhaast geschied, maar uit de gebeurtenissen is gebleken dat vele van de weloverwogen f Deze voorzicnuge nouaing wera nog gissingen waarop de actie ge- geprononceerder, nadat Djakarta zich zonder veel moeite weer in bezit van Medan had gesteld. Verwacht was dat, daar een van de rachutisten van de centrale regering *e £et zich door een flitsende actie in die ^^eran^rieerl^gen 2 het diep-geworteld geloof dat een com munistisch Indonesië het eind voor deze godsdienst zou betekenen, demo cratische landen snel naar voren zou den treden met minstens erkenning de facto. In plaats daarvan trokken de Ame rikanen stilzwijgend hun enige func tionaris en directeur van een kan toor van de Amerikaanse voorlich tingsdienst uit het gebied terug. De enige uitlatingen van ambassa- baseerd was, fout waren. De avond dat aan premier Djoean- da en president Soekarno het ultima tum gesteld werd „naar de grondwet terug te keren", en diverse malen daarna, hebben premier Sjafroeddin en andere leiders van de opstand lil verteld wat naar hun verwachting gebeuren zou. Ik noem hier verschil lende van die door de praktijk ge logenstrafte veronderstellingen: Zij hadden verwacht dat de Fede ral Reserve Bank van de Verenigde Staten zich houden zou aan het derec- tief van de contra-regering, alle bui tenlandse gelden te bevriezen tot de kwestie beslist zou zijn. Bankier Sjafroeddin, president van de Bank van Indonesië tot hij naar Sumatra ging om zich bij de revolutionairen aan te sluiten, wist waar de schaarse buitenlandse valuta van Indonesië la gen opgeslagen en hij meende te we ten wat er mee gebeuren zou. Hij heeft zich vergist. Verwacht was dat de macht ge handhaafd kon worden over de rijke olievelden van Caltex bij Kapanbaroe en dat Caltex gedwongen kon worden het Indonesisch aandeel in de olie-op brengst te storten op een speciale re kening, waardoor aan Djakarta deze belangrijke bron van buitenlands geld onthouden zou worden. Caltex wilde daar niet aan. Haar president zei botweg dat het geld nor maal naar Djakarta overgemaakt zou worden. Op 10 februari vertelde Sjafroeddin me, dat als waar was wat hij over Caltex gehoord had, hij de olievelden zou sluiten. Twee dagen later had hij die kans (behalve dan door middel van bom men en sabotage) verspeeld, toen pa streek nestelden. De snelle greep van Djakarta naar Pakanbaroe was een dodelijk slag voor de economische plannen en, belangrijker nog, voor het moreel van de revolutionairen. Sympathie Krachtige en positieve verklaringen van steun waren verwacht uit de ge bieden Tapanoeli en Atjeh, van troe pen die naar verwacht werd Medan ciuKe uiuawiigcii vetii ctiiiuctssct- zouden overnemen en deze P ^es betroffen bezorgdheid over het lot zouden houden, en van kolonel Bar- yan staatsburgers in het gebied lian, die zeggenschap over zuid-Su- ODstand Zonder twi1fel be. matra heeft. Deze verklaringen ble- f j U.P..correspondent Ro. H bert Udick heeft de af. jg B gelopen twee maanden van de opstand. Zonder twijfel be stond er sympathie voor het anti communistisch standpunt van de re volutionairen. Maar de revolutionai ren hadden er meer van verwacht. En bovenal hadden zij verwacht dat Djakarta geen „schietoorlog" zou be ginnen. Dit was hun grootste fout, doch een die niet zo voor de hand lag. De revolutionairen meenden te mo- igen rekenen op voortzetting van de bij de opstandelingen op gedragslijn van regeling van geschil- g„mnlr„ vortneld Te. len door middel van „konperensi" Sumatra venoeja. e. (gesprek), in plaats van met behulp rue in Singapore, gaf hij van kogels. In de jaren dat de onte- r vredenheid van de buitengewesten en in onderstaand artikel H van niet-communistische politici ge- - J leidelijk het kookpunt naderde, zijn er een analyse betreffende wel vaker ontwikkelingen geweest, j j waarin een greep naar de wapens ae Opstand, dienstig kon lijken. Maar de „kon- perensi"-techniek was een nationale lllllllllllllllllllllllllllillllllllllll^ instelling geworden. (Van onze Parijse correspondent) Zelden heeft een gebeurtenis op de publieke mening in Frank rijk zoveel indruk gemaakt, als het clandestien vertrek van de voornaamste Algerijnse voetballers, die in Franse ploegen speelden. Men beschouwde deze dure voetbalbenen als uitge sproken Frans-gezind. Indien bijvoorbeeld iemand in Saint-Etienne daags tevoren zou hebben durven beweren, dat Mekloufi plannen had om te vluchten, zouden zijn enthousiaste supporters hem blauw hebben geranseld. Mekloufi is bovendien militair in het Franse leger. Indien hij niet voor donderdag was teruggekeerd, zou een vervolging worden ingesteld. Vijf van de elf verdwenen spelers bleken dinsdagmorgen reeds in Tunis te zijn gearriveerd. Vijf andere ver- toefden toen nog in Lausanne, waar ze dinsdagmiddag het vliegtuig na men voor Tunis. Vijf van deze Alge rijnen waren lid van de nationale ploeg, waarin kan blijken hoe hard deze klap moet aan komen voor het Franse voetbal. Enorme strop De voetbalploeg Monaco is er mee ten gronde gericht. Terwijl het vor stendom theoretisch nog kansen op het kampioenschap kan laten gelden, met vier punten achterstand op Reims en nog vier wedstrijden te spelen,' moet het plotseling drie van zijn beste spelers missen: Abdel Az- ziz, de bekende, internationale links buiten; doelman Boubekeur en spil Zitouni. Bovendien is ook de ama teur Bekloufi weggevlucht. Voor al deze spelers heeft Monaco enorme transferbedragen betaald. De gelde lijke strop wordt geschat op een kleine vijftig miljard. (Fr. francs). Monaco heeft de laatste jaren fi nancieel bar slecht gedraaid. De enorme tekorten werden steeds bijgepast door Onassis of Prins (Advertentie) Reinier. Een jaar geleden bekos tigde Monaco het duurste elftal van Frankrijk, in de hoop er het kam pioenschap mee te behalen. Zes voetbalbenen, ter waarde van vijf tig miljoen zijn plotseling verdwe nen. Niemand ziet in hoe Monaco nu financiëel het hoofd boven wa ter zal kunnen houden. De vijfde is De Rouai, die in An gers speelde. Toulouse heeft met deze klap zijn twee beste spelers verloren, Bouchouk en Brahimi. Reims zal een vervanger moeten zoeken voor de uiterst snelle Maouche. Lyon moet voortaan Kermali missen en Saint-Etienne, dat ook Rijvers ver loor, zal het voortaan zonder het voetbalwonder Mekloufi moeten doen. Saint-Etienne had Mekloufi willen transfereren voor twintig miljoen. Reims had binnenskamers al gezegd voor deze speler vijftien miljoen te willen betalen. Goed voorbereid De vlucht was geruime tijd te voren tot in bijzonderheden voorbereid. Alle spelers hadden al weken geleden hun zaken, huizen en meubelen verkocht. Behalve de in ons blad van zater dag j.l. reeds vermelde belangrijke besluiten werkte de gemeenteraad in zijn laatste zitting nog enkele zaken af. Zo besloot men, zonder er een woord aan vuil te maken, een lening van 3000 gulden aan te gaan, het geen dan ook niet de moeite waard is om erover te praten. De duiker bij de Dubbele Poort zal worden ver beterd en in de maar dan verre toekomst zal ook de doorstroming van het water in de vest by de Ba- gijnepoort mogelijk gemaakt worden. Op verzoek van de Kerkeraad van de Hervermde Gemeente besloot de raad in principe medewerking te ver lenen aan de oprichting van een school voor gewoon lager onder wijs. Over de verlenging der opzegter mijn van enkele onbewoonbaar ver- klaarde woningen ontspon zich een I discussie, die door de heer Willem- stein werd ingezet met de opmerking, dat het toch wel ellendig is dat men die termijn steeds maar moet ver- lengen. Wethouder de Meurichy ver- I telde dat nog maar drie van de zes gevallen, waarin op „bevel" van Ged. Staten moest worden voorzien, waren opgelost. Voor de bewoners der ove rige drie onbewoonbaar verklaarde huizen is helaas nog geen andere wo ning voorhanden. Er zijn nu een maal geen woningen. De voorzitter wees er nog op dat er thans gelukkig toch al 17 van de 25 krotten ontruimd I zijn, maar de wethouder voegde hier weer aan toe dat er, als men serieus zou gaan keuren, nog talrijke andere huizen voor het predikaat „onbe woonbaar verklaard" in aanmerking zouden komen. Bij de ingekomen stukken was een antwoord van de P.T.T. inzake de door de heer Willemstein geuite wens I dat er te Nieuw-Hulst een telefoon cel komt. Voorlopig zal dat niet gaan, aldus de P.T.T. „Het moet.'", zei de heer Willemstein en ook de heer D. v. d. Walle vond zo'n cel in de nieu we woonwijk dringend nodig. De heer Th. Peters wist de oplossing: men heeft te weinig gevraagd, vond hij. „We moeten drie telefooncellen vra gen, dan krijgen we er één en die geven we dan aan Chris", zei hij fa miliair. De voorzitter beloofde dat b. en w. sterke aandrang zullen blijven uitoefenen. Naar aanleiding van de goedge keurde subsidie van 250 gulden voor de tentoonstelling van beeldende kun sten, informeerde de heer L. de Wil de „of dat alleen voor beeldende kunsten was, of ook voor schilde rijen", waarna de voorzitter hem dui delijk maakte dat schilderijen onder het begrip beeldende kunsten ressor teren. In de rondvraag kwam we zou den haast zeggen: vanzelfsprekend de busdienst op Nieuw Hulst weer ter sprake. Naar de voorzitter verklaarde zal de directie van de Z.V.T.M. met in gang van de zomerdienst wel ver scheidene, doch niet alle bussen slechts tot aan de Markt laten rijden. De heer Th. Peters informeerde naar de moeilijkheden van de K.S.A^ die blijkens een bericht in Dagblad De Stem niet aan slaapmiddelen kun nen geraken. Hij vond dat het ge meentebestuur niet moest wachten tot men iets vroeg; het K.S.A.-kamp te Hulst is voor de stad en de streek van zoveel belang dat men eigener beweging de helpende hand moet toe steken. De bedrijven kunnen bij voor beeld gemakkelijk stof beschikbaar stellen voor matrassen. De voorzitter vond dat de hulp van de overheid welke, naar wethouder de Meurichy nog verklaarde, zeker voldoende is geweest niet zo ver moest gaan dat men als financier gaat optreden. Hij vertelde echter dat de leider van de K.S.A.-actie in Hulst, de eerwaar de heer H. L. Verwaetermeulen, hem om een onderhoud heeft gevraagd en dat hij binnenkort de problemen dus wel met hem kan opnemen. ()nder grote belangstelling van pu- 'tek uit Breskens zowel als van zeil- sPortliefhebbers uit België en Enge- 'and, is van jachtwerf Gebr. Maas Weer een jacht te water gelaten. De e'genaar van het jacht, de heer Nel son uit Brussel, hield vanaf het po dium een toespraak tot de vele ge nodigden, waarbij hy zyn dank uit sprak aan loodsen en bemanning van de reddingboot, voor de snelle hulp, die werd geboden, toen zyn vorig jacht op 20 oktober voor de haven van Breskens is vergaan. Ook sprak de heer Nelson zijn bewondering uit voor de jachtwerf, die het presteerde binnen de vyf maanden een nieuw schip voor hem te bouwen. Het nieu we jacht kreeg de naam „La belle poule", die het gezonkene ook gedra gen had. Om precies kwart over drie doopte mevrouw Nelson het jacht, dat statig in zijn element gleed. i ■- 't - - -r' - De dokter draaide het contactsleuteltje van zijn Amerikaanse wagen om. Het was toen precies 10.15 uur. Zeven minuten la ter startte hij weer- „Hoeveel moet ik u betalen?" vroeg mijn vrouw. „3000 fr. Madame." Hij zei het zonder blikken of blozen en ze schoof hem de briefjes toe alsof we er nog een pakhuis vol van hadden. Een half uur later kwamen de kinderen terug met de voorgeschre ven medicijnen. Op een grote lap van 5000 hadden ze nog twee biljetten terug gekregen. Mijn griepje kostte dus op deze mooie zondagmorgen 6000 fr. oftewel 55 Nederlandse guldens. De be groting voor deze maand lag weer in duigen. Dank zij de overdrijving van ve le Franse artsen is de gezondheid hier onbetaalbaar geworden. Heel Frankrijk vraagt zich af, waarom de regering niet ingrijpt. Zijn de dokters inderdaad sterker dan de regering? Ondanks het feit, dat ook hun honoraria aan de loonstop zijn gebonden verhogen ze hun tarieven met de regelmaat van een klok. zodat nu zelfs de verplicht verze kerden zich niet meer dg weelde kunnen veroorloven ziek te worden. Een blindedarmoperatie is een fi nanciële katastrofe. In ivoren toren De vruchten van hun bijna mis dadig egoïsme vindt ge in hun por tefeuille en op hun bankrekening; ook de zwaar met dure schilderij en behangen muren van hun sa lons en eetkamers bewijzen, dat het hun naar den vleze gaat. Voor hen schijnt nog de zon in het grau we Frankrijk. Hetzelfde egoïsme is echter doende de sociale zeker heid te vermoorden. Hun studie heeft blijkbaar een bepaalde men taliteit aangekweekt: ze menen uit verkoren te zijn, heersers over le ven en dood en hun geweten, voor zover dit nog kan spreken, wordt in slaap gesust met dooddoeners: was hun studie niet erg duur? Wa ren ze geen 25 jaar voor ze hun eerste geld binnen brachten? Heb ben ze geen moeilijke examens moeten afleggen? Is alles de laat ste jaren niet veel duurder gewor den? Zijn ze niet onderworpen aan hoge belastingen? Moeten ze niet volgens hun stand leven? Bestaat er geen sociale verzekering? Hun artsenlatijn maakt nog alleen maar indruk op de eenvoudigen van geest; de verstandigen erkennen hun ziekelijk egoïsme. Onderling voeren ze een wedstrijd wie het eerst rijk is; wie er 't eerst een ei gen kliniek heeft, wie de meeste klanten naar de snijtafel kan stu ren van de relatie-chirurg. Hun dooddoeners zijn gemakkelijk te ontzenuwen: de ingenieursoplei ding is even duur; leraren van Franse middelbare scholen verdoe- nen ook geen geld voor hun 26 jaar; universitaire examens en concour sen zijn in andere vakken even moei lijk; het leven is voor iedereen aan zienlijk duurder geworden; ieder een, die veel verdient moet veel belasting betalen, en ook hoge ambtenaren ei officieren moeten volgens hun stand leven. De lonen van de arbeiders zijn de laatste drie jaar hooguit met der tig percent gestegen; de honoraria van de artsen verdubbelden en- werden hier en daar zelfs verdrie voudigd. De argumentie van de Franse artsen, die hoog in hun ivoren to ren zitten, is bezwaarlijk meer te volgen als ze beweren, dat de pa tiënten toch gerembourseerd wor den door de sociale verzekering, want en hiermee zijn we ge komen tot de kern van de zaak een deel van de dokters is doende de sociale verzekering te vermoor den. De sécurité sociale heeft on der andere ten doel het de loon trekkers mogelijk te maken zich medisch te laten verzorgen. Daar toe betalen zowel werkgevers als werknemers een hoge premie. In theorie is het Franse systeem goed. De verzekerden zijn vrij in de keuze van hun arts, en voor de dokter is de verzekerde een even vette kluif als de niet-verzekerde. Het beginsel van „ingeschreven" staan bij een dokter bestaat niet. Hieruit vloeit als nadeel voort, dat ook de verzekerde onmiddellijk met zijn beurs in de hand moet staan om dokter en apotheker te beta len. Zolang dc dokterstarieven re delijk waren en zolang het onschul dige ziektes betreft was dit moge lijk. Tachtig percent van het aan de arts betaalde bedrag werd la ter door de s.s. aan de verzeker de terugbetaald en hetzelfde terug betalingspercentage geldt voor de geneesmiddelen, voor operaties, ziekenhuisligging enz. Een dokter hoeft niet meer te re kenen dan 600 fr. per huisbezoek, aldus concludeerde enige jaren ge leden de s.s., hetgeen in goed Frans betekende, dat voor ieder bezoek 480 fr. werd gerembourseerd. Tot zover is de zaak gezond en tot op dit ogenblik mochten de Fran sen zich gelukkig prijzen met een bijna volmaakte sociale verzeke ring ook al was het toen voor ve len al hinderlijk, dat de terugbe taling pas enkele weken later ge schiedde. Onmaatschappelijk „Waarom zouden we onze tarie ven niet wat verhogen?" aldus toen vele dokters. „Onze diensten zijn belachelijk goedkoop voor de patiënten, die immers in feite maar 120 fr. per bezoek betalen. Is voo r ons het leven ook niet duurder geworden?" Korte tijd la ter al verhoogden zelfs de meest eenvoudige plattelanddokters hun prijzen tot 750 fr., later tot 850 fr. vervolgens tot 1000 fr. en kort ge leden tot 1200 fr., te verdubbelen als men het waagde de heren op zondag uit hun ivoren toren te halen, in de late avond of des nachts. Inmiddels zijn in Parijs de tarie ven opgelopen tot 1500 fr. en 2000 fr, terwijl de s.s. nog altijd 480 fr. rembourseert. Toen duidelijk werd, dat de situatie onhoudbaar was geworden en de dokter voor de Franse verzekerde nog duurder was dan voor de niet-verzeker- den in de omliggende landen, poog de de regering in te grijpen met het plan Gazier. Dit beoogt in grote trekken de ta rieven van de artsen vast te stel len op voor wat Parijs betreft 1000 fr. en daarvan tachtig percent te rembourseren, zodat de gezondheid weer binnen ieders bereik zou zijn gekomen. In de medische wereld brak een storm van verontwaardiging los Hoe durfden die niet-medisch ge vormde ministers zich te mengen in dergelijke zaken? In alle hoeken van Frankrijk sta ken de dokters de hoofden bij el kaar. Sommigen dreigden met sta king. Anderen vonden deze aan slag op hun persoonlijke vrijheid dermate blamerend, dat ze emigra tieplannen maakten voor Mexico en andere prettige landen. Voor het eerst werden de artsen ontvanke lijk voor de invloed van de pers en ze deden wat in hun vermogen lag via de kranten invloed uit te oefenen. Meer succes hadden ze door persoonlijk de afgevaardigden te bewerken. Al spoedig verklaar de zich de partij van de patroons, de Onafhankelijken, tegen het plan Gazier. De werkgevers hadden be grepen, dat het nieuwe systeem de sociale lasten nog zou doen stijgen. Een gelukkig toeval voor de artsen was voorts, dat de staatskas leeg was. Wegens gebrek aan middelen en omdat men momenteel de On afhankelijken nodig heeft om een meerderheid te vormen verzeilde het plan Gazier in de ijskast. We hopen voor de Franse zieken, dat dit uitstel geen afstel wordt. Dit kan overigens niet omdat an ders de sociale voorzorg zich zelf ombrengt. In feite is nu de so ciale zekerheid voor de Franse werknemers, vooral wat de medi sche verzorging betreft, al veel minder dan matig slecht. Een een voudig voorbeeld kan dit verhel deren. Legio artsen in Parijs reke nen 1500 tot 2000 fr. per bezoek. De verplicht-verzekerden krijgen 480 fr. terug betaald zodat ze uit eigen zak 1020 of 1520 fr. moeten neertellen. Is het de moeite waard om zich verzekerd te voelen als de huisarts desondanks zoveel geld kost? Zo'n verzekering dient tot weinig. We willen onder geen voorwaarde generaliseren. Op de eerste plaats bestaan er in Frankrijk nog vele artsen, die redelijke tarieven vra gen en er zijn zelfs chirurgen te vinden, die voor redelijk geld in grijpen. Maar de grote meerder heid in en rond Parijs behoort niet tot deze groep. Hun vrouwen en kinderen gin gen vervolgens op „vakantie" in Zwitserland en Italië. Zondagavond, nadat de wedstrijden waren gespeeld, gingen de Algerijnse spelers er van door. Het is duidelijk, dat ze onder druk hebben gehandeld. Mekloufi b.v. leefde al vanaf novem ber 1957 in de schaduw van de angst. Hij genoot een speciale bescherming, evenals Zitouni en Kermali. Het lag voor de hand, dat de spelers dinsdag middag, tijdens hun persconferentie in Tunis, mededeelden volkomen uit vrije wil te hebben gehandeld, omdat ze hun voetbalbenen in dienst van het getergde vaderland willen stellen. Hoewel er in de hele operatie nog veel onduidelijk is, staan twee zaken toch wel vast. De F.N.L., die deze ontvluchting op grote schaal sedert januari van dit jaar voorbereidde heeft er een pro pagandastunt mee willen maken. Daarnaast wil de F.N.L. met deze kampioenen een „Algerijns elftal" samenstellen, dat binnenkort zal gaan voetballen om de oorlogskas te versterken. In Tunis werd bekend ge maakt, dat het Algerijnse elftal spoe dig een tournee door de Ver. Staten zal ondernemen. (Van onïe speciale verslaggever). De talrijke bezoekers, die door het Nederlandse paviljoen op de wereldtentoonstelling dwalen, hebben waarachtig geen moeite de weg naar de diverse afdelingen te vinden. De heren organisatoren heb ben de originele gedachte uit gewerkt een aantal „ANWB- borden" te copiëren en daarop aan te geven waar ergens de dijk is te vinden, waar ergens de landbouw huist, waar ergens de synthese in glas valt te ont dekken en waar ergens de muurschildering van Karei Ap pel en de omvangrijke foto van Carl Blazer zich bevinden. Zo is er ook een bordje, dat wijst naar de op zichzelf staande afdeling van Philips. Er zijn geen bordjes, die meedelen, dat Nederland ook nog een rol speelt in het internationale pavil joen van schone kunsten en in het In ternationale paleis van de weten schappen. Toch is ook deze deelname de moeite waard. In het internationale paleis van schone kunsten worden achtereen volgens twee grote exposities gehou den, waarvan de een als titel draagt "Vijftig jaar moderne kunst" en de andere "De mens en de kunst". Aan de beide exposities, -r de eer ste is nu begonnen neemt Neder land ruimschoots deel. De eerste is dus gewijd aan de hedendaagse schilder- en beeldhouw kunst. Nederland is er present met werken van Vincent van Gogh, Piet Mondriaan. Charley Toorop Jan Sluij- ters. Karei Appel, Corneille en de beeldhouwer Mari Andriessen. De Nederlandse musea en particulieren hebben ook kunstwerken naar de Expo gebracht van buitenlandse kun stenaars. Daardoor zorgt Nederland voor de aanwezigheid van schilderij en van Auguste Renoir, Juan Gris, Raoul Dufy, Marc Chagall en Oskar Kokoschka. De tweede tentoonstelling, die pas op 8 augustus zal beginnen zal een bijzonder aantrekkelijke Nederlandse inzending te zien geven, want het staat vast, dat in "De mens en de kunst" werken van Rembrandt, Ver meer, Pieter de Hoogh en Frans Hals gepresenteerd zullen worden. Nederland is er ook in het inter nationale paleis van de wetenschap pen. De belangstelling voor deze ex positie-afdeling zal zeer zeker niet gering zijn. In dit paleis zal aanschouwelijk on derwijs worden gegeven (zo maar een uurtje!) in de geheimen van de kernfysica en meer zulke zaken. Niet alleen de kernfysica behelst of beheerst deze afdeling. Er zijn zoveel andere zeer interessante na tuurwetenschappelijke aangelegenhe den, die de toeschouwer boeien. Vooral op dit laatste terrein doet Ne derland zich gelden. In de afdeling "het kristal" is een bijzonder fraai effect gekregen door geëtste meta len platen met verschillend gekleurd licht te beschijnen teneinde de kris talstructuur zichtbaar te maken. En in een ander hoekje van dit paleis bevindt zich de levende cel: een 20.000 malen vergroot stukje van de hersenen. In het internationaal paleis zete len meer dan twintig Nederlandse firma's. Ook Philips is er tegen woordig en wel met een elektronen microscoop. In de Triomfreeks der N.V. J. v. Tuyl verscheen dit charmante verhaal van Mc Crone over het verweesde meisje Phoebe, anders geaard dan de meesten en dat, wat eenzelvig levend, toch iets wordt en betekent. De schrij. ver had er een sentimentele roman van kunnen maken, doch hij omzeilde de ze klip met talent. Levende mensen zet hij voor zijn lezers neer en over- stuift alles met die lichte en speelse ironie, waarin de Engelse schrijvers zo sterk zijn. Even ontroerend als boeiend is de passage, waarin Phoebe door de gore sloppen van Glasgow trekt, op zoek naar haar geikidnapped neefje, dat zij inderdaad uit de klauwen der mis dadigster weet te redden. Niemand zal spijt hebben „Het begon bij de bron" ter hand genomen te hebben. (Van onze Australis che correspondent) Eén ding is tijdens mijn kort verblijf in Nederland mij wel duidelijk geworden. Het beantwoorden van de vraag: „Waarom emigreren" ligt op een heel andere basis dan zeven jaar geleden het geval was. Beantwoordt de officiële voorlichting in Nederland aan de eisen welke daaraan gesteld moeten worden? Het is een vraag, welke onder voor behoud in het algemeen wel bevestigend kan worden beantwoord. Er moge een lichte tendens zijn in de richting van een actieve emigra- tiepolitiek, doch reden tot sterke kritiek is er m.i. allerminst. De adspirant-emigrant wordt in het algemeen duidelijk en onomwon den verteld wat hem bij emigratie aan goeds, doch ook aan kwaads staat te wachten. ker een halfuur „zagen" over het feit, dat in de Australische woningen een dorpel ontbreekt, volgens die spreker omdat de open haard dan beter trekt. Ik heb het genoegen gehad om tij dens het verblijf in ons land in een aantal vergaderingen en voor de ra dio over emigratie en al hetgeen daarmee verband houdt, te mogen spreken. Het is mij telkens opgevallen hoe oppervlakkig men emigratie soms be ziet, en ook, hoe weinig kennis men over dat onderwerp nog heeft. Trou wens, er groeit voortdurend een nieuw geslacht op, dat naar het pad der emigratie zoekt. Zo krijgt men dikwijls de meest eenvoudige vragen te beantwoorden; de één wil nogeens uitvoerig uiteen gezet zien op welke punten de om gangsvormen in Australië verschillen met die in Nederland; de ander stelt vragen over vestigen van een zaak, alsof hij van de boot zó meteen in zijn winkel wil stappen. Het is zoals de directeur van een aanmeldingsbureau mij eens vertel de: „In het eerste deel van een ver gadering spreek ik altijd over de voordelen van het emigreren", zo zei hij, „in het tweede deel over de nadelen. Doch de vragen worden al tijd over de voordelen gesteld." Op zichzelf zou dat niet zo erg zijn, indien later in het andere land, be paalde emigranten zich vrijwel niets meer van de opgesomde nadelen her innerden en dan als „teleurgestelde emigrant" boordevol kritiek retire ren. Hierbij komt meteen de vraag: „Worden inderdaad de nadelen van het emigreren meegedeeld". De gelegenheid heb ik benut om diverse voorlichtingsavonden bij te wonen. Een keer hoorde ik een spre- Dezelfde spreker hing een wee moedig verhaal op hoe heerlijk hij het toch wel in Sydney had ge vonden. Het klinkt allemaal wel interessant, doch m'n vrouw en ik vonden het echter niet de kost, welke de emigrant nodig heeft. Zo hier en daar moge de lichte en vrolijke noot op voorlichtings avonden overheersen emigratie is per slot van rekening geen tries te bezigheid doch in het alge meen vond ik het gesproken woord degelijk en duidelijk; in sommige vergaderingen zelfs óver-duidelijk wat de moeilijkheden bij het emi greren betreft. Te mooi Moge het gesproken woord de rea liteit vrij goed of goed weergeven, geheel anders staat het met het aan schouwelijk beeld; film en foto dus. O ja, ook deze geven de waarheid weer; daarvan ben ik bij opnamen meermalen getuige geweest. Doch over sommige van die ge slaagde emigranten zou ik echter een verhaal kunnen doen uit de minder zonnige dagen, dan die waarop de opnamen werden gemaakt. Ik bedoel dit; bijna alle beelden la ten een hiaat tussen de bootreis, de aankomst in het kamp en het eigen huis, de farm, het bedrijf. Zoals ik vaker reeds waarschuw de: daar zit „iets" tussen dat alles; de periode welke van sommigen een „teleurgesteld emigrant" maakt, om dat hij niet voldoende kracht kan op brengen die moeilijkheden te over winnen. In een vergadering heb ik een spreker tegen die optimistische films, die na zijn lezing zou worden vertoond, horen waarschuwen: De voorlichting aan de emigrant behoeft niet passief te zijn, doch zeker niet actief te worden beoe fend; daarvoor zijn de gevaren te groot. In elk geval vond ik de beeld voorlichting niet bepaald gelukkig. Australië is een pracht land; de mogelijkheden zijn voor degenen die initiatief, hardheid en energie bezitten, uitnemend, doch men be hoort de werkelijkheid te onder kennen. De meesten van hen die met het geven van voorlichting zijn belast, doen hun werk ongetwijfeld consciën tieus, dat het beeld mogelijk wat zon niger uitvalt dan het soms is, valt te begrijpen; men is er niet om het emi greren te ontraden Soms moeilijk Bij gesprekken met de heer C. Mos sel, hoofd der afdeling Australië van de Ned. emigratiedienst. is mij ge bleken hoe uiterst moeilijk het soms is, niet alleen om de juiste adviezen te geven, doch óók om bij emigratie te helpen of deze te ontraden. Daar zijn soms zulke interne pro blemen in gezinnen die zich voor emigratie aanmelden; problemen welke door genoemde dienst aller minst met een schouderophalen wor den gepasseerd. Er wordt werkelijk getracht te se lecteren, na te gaan of men voor emigratie geschikt is of niet. Lang niet een ieder die zich aan meldt bereikt de loopbrug van het emigrantenschip, hoewel uiteindelijk indien aan de eisen wordt voldaan zulks niet kan worden verhinderd. Maar dat is een kwestie van tact, van advies, van persoonlijke bespre kingen. Het verblijf in ons land heeft mij geleerd, dat het hieraan zeker niet ontbreekt, al 'kunnen „ongeluk ken" niet altijd worden voorkomen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 7