Oranjes erfenis in het nieuwe Europa Supralux plasticlak STURKA Zoutelande krijgt ander aanzien Vergissing van L.E.I. van twaalf miljoen Üiagblad Bedrijf te duur verkocht duizend gulden boete Nederlandse Cultuurdagen voor tiende maal te Gent mening e :n commentaar Chefarine 4 gekleed-sportieve stijl! even rust op lange reis TWEEDE BLAD WOENSDAG 16 APRIL 1958 Econ. politierechter Middelburg Kroetsjev en de pianist Muziekavond TWEEDE RONDE SCHEIDING DE scheiding der geesten heeft zich voltrokken in de commu nistische fractie van de Tweede Kamer. Paul de Groot was bij uit zondering verschenen, om te ver tellen, dat de heren Brandsen, Gort. zak en Wagenaar alsipede mevr. Lips geen echte communisten meer waren cn dus ook geen deel meer uitmaken van de CPN-fractie. De heer Gortzak had van te voren ech ter namens de vier verklaard, dat Paul de Groot c.s. zijn afgeweken van de Leninistische beginselen. BETER e*t SNELLER DIT IS DE NIEUWE MAN ABOUT TOWN Garantie-prijzen in landbouw Weer remise in schaaktweekamp j Dertienjarig meisje te Breda overreden Oud-directeur ambachtsschool Goes overleden Een geldboete van 2000, subsidiair twee maanden hechtenis, vorderde de officier van justitie te Middelburg tegen de landbouwer J. R. uit Hein- kens/,and, die bij de verkoop van zijn bedrijf in strijd had gehandeld met het pachtwetbcsluit. De boerderij plus een hoeveelheid grond had R. aan een neef verkocht voor 48.000, terwijl de grondkamer het geheel had getaxeerd op slechts 16.000. De economische politierechter, mr. P. van Empcl, veroor deelde de landbouwer tot een boete van 1000, alsmede (conform de eis) tot een principiële boete van ,f 1, omdat hij het pachtrecht voor 9 ha grond, voor 9000 aan zijn neef had overgedaan. De sloop van het pittoreske Wal- cherse badplaatsje Zoutelande vor dert gestaag en wanneer straks het toeristenseizoen aanbreekt zal van het oude vertrouwde beeld van Zoutelande niet veel meer over zijn. De historische Willibrordusput zal verdwenen zijn, de oude dorps straat, die zich vlak onderlangs de duinen slingerde eveneens, doch slechts het oude kerkje zal nog herinneringen aan weleer oproepen. De verzwaring der zeewering, waar mee over enkele weken wordt be gonnen, maakte het noodzakelijk, dat de woningen en bedrijfspanden onder aan de voet der duinen of in de duinen gebouwd, moesten verdwijnen. Verderop in het door sloop gehalveerde dorp worden nieuwe woningen opgetrokken, doch een deel van Zoutelarides bewoners, door de dijkverzwaring uit hun woning verdreven, vestigde zich in andere gemeenten op Walcheren Zodat Zoutelande niet alleen het vertrouwde aanzien heeft verloren doch ook in bevolkingssterkte af neemt... Bij de verkoopsom waren behalve de boerderij en een stuk land van 2.25 hectare de voorraden en een hoeveel heid veevoeder inbegrepen. De inspan enerzijds en voorraden en veevoeder anderzijds waren verkocht voor resp. 8000 cn 5000, terwijl de werkelijke waarde getaxeerd was op 2690 en 2035. De president kwam tot de con clusie, dat de neef in totaal 15.000 teveel had betaald. De officier van justitie, mr. Ph. M. Schenkenberg van Mierop'. eiste dus 2000 boete, waar bij hij er op wees, dat deze vordering dé buitenstaander laag zal voor komen. Naar de officier zei, is dit evenwel afhankelijk van enkele civiele procedures, die nog gevoerd zullen worden. Premier Kroestjev verscheen maan dagavond op een receptie die ter ere van de Belgische koningin-moeder Elizabeth werd gegeven op het Krem lin. Tijdens de receptie onderhield de Russische leider zich ook enige tijd met de 23-jarige Amerikaan Van Cii- burn, die op het Tsjaikowski-festival te Moskou werd uitgeroepen als 's we relds beste jonge pianist. Kroestjev zei: „Ik denk dat je net zo oud bent als mijn zoon, 23 jaar". ..Wanneer is hij jarig?", vroeg Van Cliburn daarna. ,,Dat weet ik niet precies meer. Dat zul je aan zijn moeder moeten vragen", antwoordde de Russische premier. (Advertentie) De „Nederlandse Cultuurdagen", die het Erasmusgenootschap, een ver bond van werkgemeenschappen, voor de tiende maal te Gent hield, duurden aanmerkelijk langer dan anders. Dat bood de deelnemers er was weer een flinke groep uit Nederland wat meer gelegenheid om de Artevelde- stad, niet alleen een belangrijke cultuuilhaard doch een interessant handels- en bestuurscentrum, te bezichtigen. Behalve de volkshogescholen van Bak- keveen in Friesland en Bergen was ditmaal ook het bestuur van de Groo\ Kempische Cultuurdagen op dit jaarlijks congres, dat men of meer als een voortzetting van de vooroorlogse Groot-Nederlandse congressen kan be schouwen, vertegenwoordigd en wel door zijn voorzitter, burgemeester Meuwese van Hilvarenbeek en de heer Verwiel uit Tilburg. In de monumentale aula van de rijksuniversiteit, die nog door onze Willem I werd gesticht, werden de zer dagen geopend met een muziek avond. Het bekende St.-Lutgardis- koor uit Gent zong meerstemmige middeleeuwse liederen alsmede lie deren van Valerius ,,Gcndenckklank" de declamator Hein Nackaert decla meerde verzen uit zuid en noord. Een ander artistiek hoogtepunt was een harprecital, onder auspiciën van de afdeling Volksontwikkeling van het Belgische ministerie voor Openbaar Onderwijs uitgevoerd door het kwar- tot Mireille Fleur, met deskundige toelichting. Voor de tweede maal werd er een tentoonstelling georganiseerd. Ze bracht werk van een achttal leden, is beter - kost minder! 'n brink product /£=-^ \v HE bel heeft geluid voor de twee de ronde. De kandidaatstellin gen voor de gemeenteraadsverkie zingen zijn geschied. De grote zes- weekse is aangevangen. We hebben zo het vermoeden, dat de strijd wat feller zal zijn dan vóór de Staten verkiezingen. Daar waar de poli tieke scheidslijnen even duidelijk liggen als toen, zullen de partijen, die op 26 maart een gunstige uit slag behaalden, de winst willen consolideren en zo mogelijk uit breiden. De verliezers daarentegen maken zich op om het bewijs te le veren, dat ze maar een tijdelijke terugslag ondervonden. Een felle strijd op dit vlak is niet érg, als hij maar fair en zakelijk wordt gevoerd. Ook in tal van ge meentepolitieke zaken komt het be ginsel om de hoek kijken. De scheidslijnen van het beginsel zul len en mogen dan ook zeker een rol spelen in de verkiezingscampagne. De KVP zal stellen, dat de een heid, uit hoger beginsel geboren, een bevruchtende kracht heeft, ook in de politiek. De PvdA zal „het socialisme" als een juist bindmid del voor politieke partijvorming aanprijzen. Een verkiezingspolemiek volgens dit patroon is welkom en we vrezen dan niet voor het succes van de KVP. Het is echter zo. dat juist bij de gemeenteraadsverkiezingen, ook in grotere plaatsen, zich nogal eens af- splinteringen voordoen, meestal uit persoonlijke overwegingen geboren. Met ziet dan niet zelden dat katho lieken onder elkaar naar tegenstel lingen zoeken, om te trachten de afscheiding te rechtvaardigen. Een polemiek op hoog vlak is dan ech ter niet mogelijk. Dan ontstaan de nare gedachtenwisselingen, van persoonlijke aanvallen doorspekt. Dan tonen de katholieken een beeld, in niets herinnerend aan het woord dat men ze zou moeten herkennen aan hun liefde onder elkander. De beginselstrijd tegenover de „ande ren" komt daardoor op de achter grond te staan. Die „anderen" zul len ervan profiteren, als groepen katholieken de KVP verdacht gaan maken als een broeinest van vriend jespolitiek. Bij de aanvang van de tweede ronde past een waarschuwing tegen een dergelijke gang van zaken. Men make in de hitte van het gevecht geen stukken, die straks maar moei lijk te lijmen zijn. Voor de buitenstaander is dat schermen met Leninistische en nog een stuk of wat beginselen volko men duister. Hij weet trouwens, dat van de ene op de andere dag een verrader een held en een held een verrader kan worden in de com munistische gedachtensfeer. Hij constateert alleen maar: Er is her rie in de hut. En hij weet, dat zo wel Gortzaki-isten als Grootianen lieden zijn met gevaarlijke begin selen, die gelijkelijk bestrijding be hoeven door hen. die vrijheid en democratie liefhebben. Niet zonder genoegen constateert hij overigens, dat de heren en de dame eikaars invloed afbreuk trachten te doen. Het moge leiden tot een flinke ver zwakking van de communistische aanhang. allemaal jongeren: Lca van der Straeten, broeder Tarcisius. Jef Wau- ters, Guido de Graeve, Gaston de Smet, Maurits Witdouck, Luc. Ver- straete en Achiel Pauwels. Deze expositie van moderne gra fiek, glas-in-lood, keramiek, beeld bouwwerk en schilderijen werd ge opend door broeder Franciscus, van het Hoger Instituut St.-Lucas, een bekende academie, te Gent. Boeken en geschiedenis In de eerste der twee congresbij eenkomsten, welke gehouden werden in de Arteveldeclub, werd de ver spreiding van het Nederlandse boek in het Nederlandse taalgebied aan een onderzoek onderworpen. De ge- sprekleider, de heer Maarten van Nierop, zei. dat dat men er hier van uit dient te gaan, dat er maar één Nederlandse letterkunde is en één Nederlandse taal, doch dat men tevens rekening moet houden met het feit van de staatsgrens. Er verschij nen nog altijd bloemlezingen waarin de scheiding en de verdeling in twee letterkunden wordt gehandhaafd en zelfs benadrukt. De heer J. N. van Rosmalen, van de bekende uitgeverij ..Het Spec trum" uit Utrecht, zei, dat het noor den wat betreft de lectuurvoorziening lange tijd van het- zuiden afhankelijk is geweest. Later werd dat helemaal anders: na een culturele inzinking in het begin der vorige eeuw moest Vlaanderen geheel vanuit het noorden van boeken worden voorzien. In het begin van deze eeuw kwamen er eigen uitgeverijen, doch in 1920 was de grootste helft van de boeken, die in Vlaanderen werden gelezen, nog afkomstig uit Nederland. In 1939 la gen de verhoudingen al heel anders en in 1957 was de stand nog slechts 2-1 voor Nederland. Sinds enkele ja ren worden er in België meer Neder landstalige dan Franstalige boeken gedrukt: in 1957 werden vanuit Bel gië niet minder dan 306.000 kg Vlaam se boeken naar Nederland uitgevoerd. Door een betere lay-out en verzor ging kreeg het Vlaamse boek in ons land een veel ruimere aftrek. „We kunnen de Vlaamse uitgaven op het ogenblik vergelijken met de Neder landse", zei de heer van Rosmalen. Toch heeft het Vlaamse boek in Ne derland nog niet de plaats, die het verdient. Een Vlaams distributie-apparaat met eigen publiciteitsmogelijkheden zou hier goed werk kunnen verrich ten. Omgekeerd ligt voor het Neder landse boek in Vlaanderen nog een groot terrein braak. Wel vereist de verspreiding van het Nederlandse boek daar meer inspanning: er is een brede intellectuele bovenlaag, die zeer kritisch is. De heer Godfried Lannoo, van de uitgeverij Lannoo de eerste Vlaam se uitgeverij, die een eigen afdeling in Nederland stichtte zei, dat er in Nederland niet veel is aan te vaneen met het specifiek Vlaamse boek doch (Advertentie) Chefarine ,A" helpt niet alleen beter, maar bovendien sneller. De 4 geneesmiddelen in één tablet ver enigd, werken niet alleen beter bij de bestrijding van pijnen en griep. Door de juiste keuze der middelen - elk op zichzelf al beroemd - is bovendien be reikt, dat de geneeskrachtige werking sneller tot stand komt. Chefarine „4" helpt ook dan, wanneer andere midde len falen en doet werkelijk wonderen! Teg.n pijnen en griep Geschikt voor de gevoeligst» maag, mant die wordt treecharaid door Isot bestanddeel Chafaroa. des te meer met Vlaamse uitgaven van algemene aard. Vlaamse verta lingen hebben, zoals gebleken is, op de Nederlandse markt een even goe de verkoopkeus. Als een Vlaams boek in Nederland geen succes heeft, moet dat niet aanstonds geweten worden aan typische Nederlandse vooroor delen. Belangrijk zijn o.m. een scher pe prijsberekening en een goede ver koopsorganisatie. In de tweede congresbijeenkomst werd er gesproken over de herzie ning van het geschiedenisonderwijs in Nederland en België. De Neder landse inleider, dr. P. van Overzee, een geschiedenisleraar uit Santpoort, had al heel weinig vertrouwen in de officiële commissies, die daarvoor werden samengesteld, al heeft prof. Geyl er zitting in. Ze gaan uit van de algemene gedachte der Verenigde Na ties. dat het haatzaaiende van het nationalisme moet worden uitge- streept. „Zij hebben er nog geen ogen blik aan gedacht, dat de beste ver zoening tussen Nederland en België een beter wederzijds begrip is", zei hij. Het resultaat van een onderzoek dat hij instelde in een aantal geschie denisboekjes in het schoolmuseum te Amsterdam, was zeer teleurstellend. Drs. Maurits Coppieters uit Gent zag als een der voornaamste vergis singen. die bij het geschiedenisonder wijs in de Nederlanden worden ge maakt. dat men uitgaat van de cen traliserende staten Nederland en Bel gië. Men heeft niet meer de soepele instelling van vroeger. Er moet veel meer op worden gewezen, dat al de Nederlandse gewesten een eigen ver leden hebben gehad. In de handboe ken moet de schiedenis met een rui mer menselijk inzicht worden behan deld: de culturele verbondenheid moet meer naar voren worden ge bracht. Oranje en het nieuwe Europa Het algemene thema van deze ci*- tuurdagen.. „Oranjes erfenis in het nieuwe Europa'', werd behandeld in een academische zitting. Dr. Maurits van Haegendoren uit Leuven zei, dat Oranje, die geen genie was doch een staatsman met een reële kijk, er in slaagde een staat op te bouwen op een organisch gegroeide eenheid, al gelukte zijn eigenlijke opzet slechts ten dele. Ook na zijn uitwijking naar het noorden gaf hij zijn dochtertjes nog namen, die aan de zuidelijke Ne derlanden herinnerden. Hij was bij uitstek een man van verdraagzaam heid. Prof. H. D. de Vries Reilingh, uit Amsterdam, vond in Oranjes erfenis zes centrale punten: vrijheid en een dracht als 'grondidee der verenigde Nederlanden, het bestaansrecht der kleine volkeren, gebaseerd op de ho gere beginselen van recht, welvaart en cultuur, eenheid in verscheiden heid door een koningschap naast zelf bestuur voor stad en gewest, het sa mengaan van vroomheid en verdraag zaamheid, de gezamenlijke Nederlan den als een ontmoetingsterrein voor de omringende Europese culturen en eon bemiddelingscentrum in het span ningsveld der Europese politieke stro mingen. Oranje, aldus prof. de Vries Rei lingh, kan ons voor het nog nevelige begrip der Europese eenheid een bruikbaar uitgangspunt geven: hij be gon zijn streven van binnenuit. Wij moeten eveneens van binnenuit be ginnen. Hij vond de Benelux een kost bare realiteit en een noodzakelijke ontwikkelingsfase voor een verenigd Europa. Het eigen cultuurelement moet echter worden geëerbiedigd Onze eerste taak is ongetwijfeld onze bemiddelaarsrol op het spanningsveld tussen Duitsland, Engeland en Fran krijk. Feitelijk kan Europa alleen op de grondslag van Oranjes geestelijke erfenis een worden. Misschien levert het personalisme een bruikbare grondidee voor deze eenheid. Aan het eind van een vrij uitvoerig pleidooi kwam de raadsman mr. M. Vlaming, tot de slotsom, dat de land bouwer maar 8000 teveel heeft be dongen. De verdediger toonde dit aan aan de hand van verschillende reke ningen. Hij zei van oordeel te zijn, dat men niet moet uitgaan van de stelling wat men -kan krijgen als men een bedrijf verkoopt, maar wat de pachter zou moeten betalen, als deze een bedrijf wü kopen. Mr. Vlaming bracht verder ter sprake, dat de voor raden inderdaad ongeveer de prijs waard waren, die er voor betaald werd. De voorraden zijn namelijk pas in juli geschat, terwijl het bedrijf be gin maart werd verkocht toen er bij voorbeeld nog voorraden zoals zaai zaad, pootgoed en kunstmest aan wezig waren. Met dit laatste was mr. van E'mpel het eens en hij veroor deelde R. tot 1000 boete. Nog een slachtoffer Het pachtwetbesluit had ook de Westdorpse slager G. A. de K. par ten gespeeld. Deze 73-jarige been houwer had vorig jaar aan een zekere P. een stuk los land ter grootte van 2.72 hectare in gebruik gegeven, waarvoor laatstgenoemde 900 had moeten neertellen. Een schriftelijke pachtovereenkomst was er evenwel nooit geweest. Bovendien was vol gens de grondkamer 380 een mooie prijs geweest. Hiermee was de K. het niet eens. ,,'t Is weiland en ik doe d'r alles zelf aan", sprak hij. De offi cier stond echter op het standpunt, dat de pachter slechts de officiële pachtprijs hoeft te betalen en mr. Schenkenberg vorderde 300. Mr. van Empel veroordeelde de slager tot het zelfde bedrag, maar 225 ervan werd voorwaardelijk met twee jaar proef tijd. Te hoog loon In september van het vorige jaar. toen er op het aardappelveld veel geld te verdienen was, dreigde de vlasser Th. B. uit IJzendijke arbei ders kwijt te raken. De vlashande laar meende, dat de oplossing van dit netelige probleem lag in het betalen van meer loon aan een vijftal arbei ders. Maar hij ging opvallend ver bo ven het tai'ief en toen er na een waar schuwing geen verandering kwam, werd proces-verbaal opgemaakt. Mr. Schenkenberg wilde rekening houden met de moeilijkheden die op het ogenblik in de vlasserswereld heersen en vroeg 125 boete. De president volstond met 100. De ondernemer van een vrachtauto- dienst Goes-Breda, van P. uit Oud- Vossemeer, was niet verschenen. Hij moest terecht staan, omdat hij ook het gedeelte tussen Middelburg en Goes, waarvoor hij geen vergunning had, voor zijn rekening had genomen. Het is herhaaldelijk voorgekomen, dat hij vrachten naar Middelburg bracht. Mr. Schenkenberg sprak hi^ van .afromen" door van P. en vroeg 100 boete. Het vonnis luidde con form. (Advertentie) DE WAARHEID OMTRENT NO-IRON Lang niet alle overhemden, die no-iron heten, kunnen zonder strijken volstaan. Kerko „Espres so" shirts, de nieuwe, sneeuw witte little or no-iron poplin over hemden zijn echter volkómen no-iron! Ze hoeven inderdaad niet te worden gestreken. Wilt u ze echter nóg beter dan best hebben - strijkt u ze dan heel even, heel licht, heel gemakkelijk. Een werkje, dat u doet voor uw plezier Kerko „Espresso" shirts: slechts f 13.50. (Advertentie) /hte/ioca. Iedere man is een 'eerste klas passagier' in zijn Sturka sport-ensemble! De Anglo-Italian coupe voor het colbert is internationaal aan vaard ...de nieuwe 'Muted Tone' dessins zijn fejtclusief ...en de bijpassende pantalons vallen slank op de voet. Volmaakte snit, volmaakte zit: 'Man about Town'stijl *r t*t* X W k f Het Landbouw-Economisch- Instituut (L.E.I.) heeft tenmin ste voor 12 miljoen misgerekend. Zoals bekend is, wordt overwo gen de bepaling van de lonen in de landbouw te baseren op werkclassificatie. Een commis sie van deskundigen van het Landbouwschap en het ministe rie van Landbouw heeft in ver band hiermee een schatting ge maakt van de te verwachten procentuele stijging van het loonpeil van de verschillende groepen landarbeid ten opzichte van het jaar 1957-1958. Het L.E.I heeft op basis van deze geschatte loonwijzigingen de gevolgen berekend voor de kostprijzen van landbouwpredukten. Thans blijkt, zo deelt dit Insti tuut ons mede, dat genoemde com missie van deskundigen tot de ontdekking is gekomen over het hoofd te hebben gezien, dat in de loonnormen voor het jaar 1957- 1958 reeds een verkorting van de werktijd was verdisconteerd voor de groep vaste arbeiders-veever zorgers, welke gelijkgesteld kan worden met een loonsverhoging van 3 percent per gewerkt uur. Derhalve zou voor deze groep en de daarmee gelijkgestelde gezinsleden geen loonsverhoging van 6 procent maar van sJechts 3 percent vereist zijn voor een goede toepassing van de werkclassificatie. Ht is duidelijjc, dat op grond hiervan de verhoging van de kostprijzen lager uitvalt dan eerst was berekend door het L.E.I., aldus de mededeling. De gevolgen voor het garantie-prij- zenbeeld van de loonstijging werden aanvankelijk geraamd op 32 miljoen gulden. De herziene berekening geeft evenwel als uitkomst 18 a 20 miljoen gulden, zo zegt het L.E.I. De zestiende partij van de twee- j kamp om het wereldkampioen- schap schaken tussen Botwinnik en Smyslov is bij de 37e zet in remise geëindigd. Botwinnik speelde met wit. Dinsdagmorgen is op de hoek van de Heuvelstraat en de Postillonstraat te Breda het dertienjarige meisje Marietje van Hooydonk, dochter van een weduwe, door een vrachtauto aangereden. Het meisje was byna op slag dood. Het ongeluk gebeurde, doordat het kind onvoorzichtig de rijweg probeer de over te steken. Vrachtwagenbe stuurder K. uit Breda kon daardoor een aanrijding niet meer voorkomen. Geestelijke en medische hulp waren zeer spoedig op de plaats van het ongeluk aanwezig. De ambulance- j auto vervoerde het stoffelijk over- j schot naar het St.-Ignatius-zieken- huis. Getuigen van dit dramatische on geluk worden verzocht zich in ver binding te stellen met het hoofdbu- reau van politie, Veemarktstraat, voor het geven van inlichtingen. op Negen kleine biggetjes wa- Toen er dan ook in Roosen- ren op reis naar de Expo in daal even een reispauze was, Brussel, als knorrende, rose zochten de biggetjes snel de ambassadeurs van de Neder- restauratie op, om fris en ge- landse veestapel. Ze waren sterkt de reis naar het verre nog maar tien dagen oud en Brussel te kunnen voortzet- ze aoesten al heel vroeg van ten. huis. De reis werd in een spe- Tien dagen oud en dan al dale veewagen gemaakt. Alle naar het buitenland. Over comfort dus. Maar daar bleef enkele maanden komen ze de honger niet door weg. terug als „lopers". Vrij onverwacht is te Goes 75-.jarige leeftijd overleden, de oud directeur van de Goese Ambachts school, de heer J. Buthfer. In 1.930 kwam de heer Buthfer naar Goes als directeur van genoemde school, die door zijn toedoen snel in betekenis en omvang toenam. Tot 1948, toen hij de 65-jarige leeftijd bereikte, gaf de heer Buth fer zijn beste krachten aan de school, Hij was behalve een deskundig lei der en goed docent, ook een vader lijke vriend, voor zijn vele leerlin gen. De heer Buthfer was zijn loopbaan bij het nijverheidsonderwijs begon nen te Den Helder, was achtereen volgens leraar te den Haag en Oost burg en tot 1930 directeur van de ambachtsschool te Terneuzen. Gistermorgen heeft de tegenwoor dige directeur der school, de heer C. Buurman, voor de lessen begon nen, de leerlingen in kennis gesteld van het sterfgeval en in gevoelvol le woorden de verdiensten van zijn voorganger in het licht gesteld. Bestuur, directie en leraren zullen bij de begrafenis op morgenmiddag vertegenwoordigd zijn.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 5