Zwart o
p Wit
S C. J- HEERMA VAN VOSS
Nederlands luchtvaartpromotor
Uitspraak in
schrootzaak
geef mij
maar
Wenneker
DERDE BLAD
PagblaD Pc-Stem
VRIJDAG 4 APRIL 1958
N.R.K.M. gaat
congresseren
in Breda
Om in een lijstje
te zetten!
Ook de koningin
naar Turkije
Kritiek-ritten
afstamming
Fty?/
(Advertentie)
Het toestel waarmee graaf de Lambert in 1909 te
Leur de lucht inging.
XI.
Bij de viering van het 25-jarig bestaan van de bond
van suikerfabrikanten in Nederland, de Erkende
Vereniging", in 1900, werd de actieve industrieel
Heerma van Voss voor zijn verdienstelijk werk be
noemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau.
Hij was toen, na verscheidene jaren secretaris te
zijn geweest, voorzitter van deze vereniging.
Drie jaar later werd hij, bij de eeuwfeestviering van
de Nederlandse Suikerindustrie, tot ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw benoemd. Met de
Bredase suiker fabrikant Vrins nam Heerma van
Voss ook het initiatief tot oprichting van de Zuid-
Nederlandse Melasse en Spiritusfabriek te Bergen
op Zoom. Bij het tienjarig bestaan hiervan kreeg
hij namens zijn collega's suikerfabrikanten een
borstbeeld in brons en een oorkonde. Het borstbeeld
werd vervaardigd door beeldhouwer C. Smout.
Heerma van Voss had als industrieel een prachtige
staat van dienst, maar hij had dat ook ten aanzien van 't
plaatselijk gemeenschapsleven, waarvan hij vele jaren
de centrale figuur is geweest. Hij had veel invloed in
hogere kringen en zijn bemoeienissen in het belang van
de gemeenschap waren legio. Hij bracht de charitas op
voortreffelijke wijze in praktijk en tal van Leurenaren
hebben zijn steun genoten.
Heerma van Voss was ook een groot kindervriend.
Vele jaren trakteerde hij alle schoolkinderen, zonder on
derscheid in godsdienst en milieu (hij behoorde zelf tot
de Ned. herv. gemeente, waarvan hij 50 jaar kerkvoogd
is gewéest) met Pasen, Leurse kermis en St.-Nicolaas
op snoep- en speelgoed, gratis ritten in de draaimolen,
enz.
Ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van de
Leurse suikerindustrie (1909), waarvan van Voss toen
even zoveel jaren directeur was, werd een grandioos
feest op touw gezet, waaraan heel de plaatselijke ge
meenschap deelnam. Ook de behoeftigen werden daarbij
extra bedacht.
Een belangrijk feit dat met dit jubilee gepaard ging
was de attractie van de eerste vluchten per vliegmachine
boven Nederland.
Men kan gerust zeggen van Voss was altijd origineel. Hij
wist de mensen te beroeren daar waar hij er de lust toe
had. Dit was zeker ook het geval met het laten over
komen van de Franse vlieger graaf de Lambert.
Tienduizenden uit alle delen van het land.
als ook uit België, Frankrijk en Duitsland kwa
men naar de Klappenberg om het wonder van
de vliegende machine te aanschouwen. Het
moet Heerma van Voss toen een paar slordige
duiten hebben gekost om graaf en vliegmachi
ne voor enkele minuten de lucht in te krijgen
maar voor die primeur die later als een his
torisch feit gekenmerkt zou worden had
hij graag iets over.
Op een gevel van een nabij gelegen boerderij werd
toen een gedenkplaat aangebracht met het opschrift:
„Ter blijvende herinnering aan de eerste vluchten in
Nederland per vliegmachine, ter gelegenheid van het
40-jarig bestaan der suikerfabriek van de H.H. Heerma
van Voss".
In 1935 werd op de historische plaats te Etten een
gedenknaald onthuld door generaal Snijders. De gedenk
plaat werd op dit monument bevestigd. Aanvankelijk
lag het in de bedoeling de onthulling te doen plaats
vinden op de verjaardag van Heerma van Voss maar als
in zovele zaken: de mens wikt en God beschikt. Acht
maanden vóór de onthulling zou de „luchtvaart-promo
tor" (hij had in 1919 ook zitting in het ere-comité van
de eerste luchtvaarttentoonstelling in Amsterdam) voor
altijd afscheid nemen van alle aardse luister.
Toen ten gevolge van de oorlogsomstandigheden
'14-'18, steeds moeilijker aan grondstoffen was te
komen en de vooruitzichten zich niet erg gunstig
lieten aanzien, besloot de pionier en promotor om
een einde te maken aan zijn industriële carrière. De
afsluiling van die carrière geschiedde op treffende
wijdt in 1919, gelijk met het vijftigjarig bestaan van
de Leurse suikerindustrie, waarvan hij ook vijftig
jaar directeur was. Bij deze gelegenheid werd hij
benoemd tot ere-lid van de Algemene Technische
Vereniging van Suikerfabrikanten en Raffinadeurs
in Nederland.
Als tegenwaardering stelde Heerma van Voss aan
deze vereniging een bedrag beschikbaar van 25.000 gul
den „ter bevordering van onderzoekingen in het belang
van de chemische, en suikerindustrie". Door het bestuur
van de A.T.V. werd als blijvende hernnering, een Heer
ma van Voss-fonds gesticht.
Bij de liquidatie van het bedrijf werd ook het perso
neel niet vergeten. Al het in dienst zijnde personeel
kreeg naar loon en leeftijd pensioen.
Het beëindigen van het zakelijke leven hield voor
Heerma van Voss niet in om op de verworven lauweren
te gaan rusten, integendeel. Eerst toen kreeg hij de ge
legenheid om zijn aandacht ook aan andere zaken te
gaan besteden. Het is in het kader van een dagblad
artikel niet doenlijk om uitvoerig in te gaan op diverse
zaken en gebeurtenissen waarbij Heerma van Voss be
trokken is geweest. Zoals we reeds vermeldden waren
zijn, overigens zeer gewaardeerde, bemoeienissen legio.
Een kleine opsomming mag hiervan een (bescheiden)
illustratie zijn:
Tjjdiens de oorlogsjaren '14-'18 stelde hij een ge
deelte van zijn huis beschikbaar voor vluchtelingen uit
België. De in Leur gelegerde soldaten mochten in dit
zelfde huis een kantine inrichten en door toedoen van
Heerma Van Voss (hjj was ook voorzitter van het plaat
selijke Rode Kruis) werd er een model-lazaret ingericht.
Voor deze bemoeienissen en daden van naastenliefde
werd hij beloond met het Kruis van Verdienste van het
Rode Kruis. Verder staan op naam van Heerma van
Voss: het postkantoor te Leur, het standbeeld van Adri-
aan van Bergen. Hij schonk aan de Ned. Herv. gemeente
te Leur een groot (te)huis voor voogdijkinderen uit
Brabant en Limburg. Voorts stichtte hij een vakteken-
school en had hij o.a. de hand in hef totstandkomen van
de waterleiding in west-Brabant, een brug over de
Mark bij Zwartenberg en de restauratie van de ge
meentetoren te Etten.
De grootste liefhebberij van Heerma van Voss, ten
slotte, was jagen. Hiermee begon hij op 60-jarige leef
tijd en vele uren en dagen heeft hij doorgebracht in pol
ders en bossen en menige haas, fazant en konijn werd
door hem met een welgemikt schot hagel naar de
braadpan verwezen. Hij was een buitengewoon goed
schutter, zo weet de oud-chauffeur van Heerma van
Voss, de heer Frans de Jonghe (67) te Leur, nog te ver
tellen
De legendarische figuur Heerma van Voss
overleed op 19 oktober 1934 te Leur, na een
kort ziekbed, op bijna 93-jarige leeftijd. Dit
was voor velen een ware slag. Honderden men
sen woonden de begrafenis bij. Het was een
massaal afscheid van een groot en bekwaam
Leurenaar....
A. VERLIND Jr.
rnvnnmmimrr"""'^
Het 18e congres van de Ned. Kath.
Middenstandsbond zal in Breda ge
houden worden en wel op 16 en 17
april in hotel Mastbos. Een van de
actuele vraagstukken die op dit con
gres behandeld worden is dat van de
bezitsvorming. Mr. C. v. Campen, lid
van de Eerste Kamer, zal dit onder
werp op de eerste congresdag be
handelen en wel in een spreekbeurt,
die getiteld zal zijn: ..Fiscale facetten
i.\ m. de bezitsvorming in het mid
den- en kleinbedrijf."
Op diezelfde eerste congresdag zul
len bestuur en genodigden van de
NRKM door het Bredase gemccntc-
bestuur op het stadhuis verwelkomd
worden, 's Avonds is er een cultureel
programma, te verzorgen door Geor
gette Hagedoorn met begeleiding van
Pierre Verdonck.
De tweede congresdag wordt ge
opend met een H. Mis in de kathe
draal.
Daarna worden sectievergaderingen
gehouden, waarin aan de orde zullen
komen: ..Geëigende rechtsvorm voor
het groeiende middenstandsbedrijf",
in te leiden door kandidaat-notaris A.
Ploegmaekers, „Parallelisatie", door
mr. M. v. Oers. plv. directeur-gene
raal voor de middenstand en „Opvoe
ring van de produktiviteit, in het bij
zonder in de detailhandel," in te lei
den door de heer G. Scheltema, direc
teur van het produktiviteitscentrum
voor midden- en kleinbedrijf.
Tijdens de slotzitting zal gespro
ken worden door prof. dr. C. Pauwels
o.p. over beroepskerstening en door
staatssecretaris dr. G. Veldkamp, die
o.a. de Euromarkt zal bespreken.
Voor de dames van de leden staat
o.a. een rondrit door de Baronie op
het programma en een bezoek aan
een kwekerij.
(Advertentie)
HOFNAR RIGOLETTO
Bij zijn vertrek uit Istanboel, waar
hij het Nederlands historisch en ar-
chaeologisch instituut heeft geopend
heeft Z.K.H. prins Bernhard deze
week tegenover verslaggevers ver
klaard, dat hij de hoop koesterde, dat
ook H.M. de Koningin in de toekomst
Turkije zou kunnen bezoeken. In ver
band hiermede vernemen wij dat de
ze uitlating van prins Bernhard niet
slechts behoeft te worden gezien als
een door vragen van journalisten uit
gelokte vriendelijkheid tegenover het
land, waar hij enkele dagen te gast
was geweest, doch dat inderdaad de
mogelijkheid van een dergelijke reis
in de toekomst niet is uitgesloten.
De Haagse rechtbank heeft de 33-
jarige directeur B. M. van de N.V.
Zeeuwse Metaalhandel veroordeeld
tot een gevangenisstraf van een jaar
en een maand, omdat hy steekpen
ningen heeft gegeven aan de ambte
naar D. v. d. G., voormalig hoofd
van de afdeling ijzer en staal van de
directie industrie en handel van het
ministerie van economische zaken.
De ambtenaar hoorde zich veroor
delen tot een gevangenisstraf van een
jaar en negen maanden met aftrek.
Voorts werd hij voor vijf jaar ontzet
uit het recht ambten te bekleden en
stukken namens de overheid te on
dertekenen. Hij had bekend, dat hij
van de directie van de N.V. Zeeuw
se Metaalhandel te Vlissingen tiendui
zend guldens had aangenomen, als
beloning voor het afgeven van verkla
ringen (zgn. derde-landenverklarin-
gen) omtrent de herkomst van het
door de Zeeuwse maatschappij ver
handelde schroot.
Tegen de referendaris was veertien
dagen geleden een gevangenisstraf
van twee jaar met aftrek gevorderd
en tegen de directeur B. M. een jaar
en zes maanden.
De president deelde nog mee, dat
het voorarrest van de directeur niet
kon worden afgetrokken, omdat hij
voor een ander feit was veroordeeld
dan voor datgene waarvoor hij in
voorarrest had gezeten. Wel heeft de
rechtbank bij het bepalen van de straf
met dat voorarrest rekening gehou
den.
Interessant voorstel:
In het tweede nummer van het
.Tijdschrift voor verkeerstechniek"
van de ANWB. dat zojuist verschenen
is, is een voorstel opgenomen van drs.
L. J. van der Meulen, districts-com
mandant der rijkspolitie te Leiden.
Vele ongevallen en bijna-ongevallen
zijn het gevolg van een verkeerde rij
wijze die automobilisten zich onbe
wust hebben aangewend.
Het voorstel houdt in dat, d« rech
ter in bepaalde gevallen de veroor
deelde zou kunnen verplichten tot het
maken van een „'kritiek-rit" van meer_
dere uren. Een ervaren instructeur
zou dan de rijwijze en het weggedrag
kritisch moeten bezien en aanteke
ningen maken. Dit zou geen „exa
men-rit" zijn: de bedoeling is slechts
de automobilist een objectief inzicht
te geven in zijn eigen rijwijze.
De Zweedse hoogleraren
Stensioe en Jarvik uit Stock
holm, hebben steunend op
de resultaten van een expe
ditie naar Groenland van hun
Deense collega Kaugo Koch
een theorie ontwikkeld, dat
de mens niet van de apen af
stamt, maar van een vierpo
tige vis, die driehonderd mil
joen jaren geleden leefde.
Dat is dus heel andere praat.
Uitspraak
De Franse schrijfster Fran<?oise
Sag: an brengt de tijd niet in ledig
heid door. Onlangs heeft ze de vol
gende uitspraak verzonnen: „Man
nen hebben meer problemen dan
vrouwen. Op de eerste plaats moe
ten ze zien met vrouwen op te schie
ten".
Terug
De heer Mickey Cohen, en klein
vinnig mannetje uit Los Angeles
zit weer in de gevangenis. Niet lang
geleden kwam hij daar uit met het
vasté voornémen om zijn leven te
beteren en niet meer zo zeer de
gangster uit te hangen, dat het hem
de bijnaam ..Mickey, de Verschrik
kelijke" bezorgde. Hij begon als
bloemist. Het beroerde was, dat de
kleine Cohen onlangs wilde vechten
met een grote politieman, die had
gezegd: „Ken ik jou?"
Hekken
De gemeenteraad van Stevena
ge geeft de laatste tijd bergen geld
uit om in de tuintjes van ge
meentewoningen zogenaamde an
ti-roddel-hekken te laten zetten.
H<et zijn hoge, afrasteringen van
staal, die het de buurvrouwen on
mogelijk moeten maken laster
praatjes tegen elkaar te vertellen.
Het systeem blijkt echter in de
parktijk niet erg afdoende, want
de huisvrouwen gaan nu aan de
voordeur staan praten.
Vuil
Peter Barritt mag niet spelen in
de voetbalwedstrijd. die zijn ploeg
zaterdag in Scarborough voor de
boeg heeft. Het bestuur vindt, dat
zijn schoenen altijd vuil zijn en dat
dit geen reclame voor de club is.
„We hebben hem dikwijls genoeg
gewaarschuwd", aldus de voorzitter.
Aanleiding
Eén sigaret is aanleiding gewor
den tot een staking, waarbij duizend
mensen betrokken waren. Die leg
den het werk neer in een tabaksfa
briek te Glasgow, nadat een arbei
der naar de politie was gebracht,
omdat hij een sigaret van de lopen
de band zou hebben gestolen.
Gast
In een dure hotelkamer te New
York wordt graaf Calvert met de
grootste zorg omgeven. Graaf Cal
vert is pas tien jaar, heeft don
kerblonde lokken en vier benen, al
zullen de meeste mensen daar wel
poten tegen zeggen. Het is namelijk
een hond, eigendom van de schrijf
ster Thyra Winslow, die vindt, dat
het beste niet goed genoeg is voor
haar lieveling.
Ik vind het maar geld
verspillen om een persoon
lijke ongevallenverzeke
ring te sluiten. Wij hebbes
toch nooit geluk.
TV-R ADIO-TV-R ADIO-TV-
ZATERDAG, 5 APRIL
HILVERSUM I. 402 m. KRO: 7,00
Nws. 7,10 Gram. 7,45 Morgengeb. en lit.
kal. 8,00 Nws. en weerber. 8.15 Gram.
8,25 Metten en Lauden v. Paaszaterdag
9.45 Gram. 9,55 Waterst. 10.00 V.d. kleu
ters 10,15 Gram. 10,30 ®en je zestig?
11,00 V.d. zieken 11,45 Gram. 12,00 Idem
(12.30-12,33 Land- en tuinb.meded.) 12,55
Zonnewijzer 13,00 Nws. en kath. nws.
13,20 Platennieuws 13,30 Liahte muz. 14,00
V.d. jeugd 14,20 Gram. 14,40 Boekbespr.
14,50 Gram, 14,55 Fanfare-ork. 15,15 Kron.
v. letteren en kunsten 15,40 Vrouwenkoor
16,00 V.d. jeugd 16,50 Gregoriaanse zang
17,20 Sportpraatje 17,30 Amateursprogr.
17,45 Iustr. kwint. 18,00 Journ. weekoverz.
18.10 Gram. 18,15 Pari. overz. 18,25 Strijk-
ork. 18,45 Vr age nbeantwoor ding 19,00
Nws. 19,10 Comm. 19,15 Prornenade-ork.
en sol. 20,10 Lichtbaken, caus. 20,25 Act.
20,40 De gewone man 20,45 Mil. ork. 21,10
Gram. 21,25 De man, die Jezus' zijde
doorstak, hoorsp. 22.30 Concertgeb.ork.
23,00 Nws. 23,15-1,30 Paaswake en plech
tige nachtmis.
HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. 8,00 Nws.
8,18 Rep. 8,23 Gram. 9,00 V.d. vrouw
VPRO: 10,00 Tijd. uitgeschakeld, caus.
10,05 Morgenwijd. VARA: 10,20 Lich
te muz. 10,40 Rep. 10,45 Buitenl. overz.
11.00 Annemarieke, hoorsp. m. muz. 11,30
Cello en piano 12,00 Dansmuz. 12,30 Land
en tuinb.meded. 12,33 Rep. 12,38 Gram,
13,00 Nws. 13,15 VA'RA-varia 13,20 Har-
monie-ork. 13,45 Sportpraatje 14,00 V.d.
jeugd 14,35 Lichte muz. 15,00 Boeken
wijsheid 15,20 Koorzang 15,35 Veluws
progr. 16,00 Radio FiTharm.ork. 16,55
Caus. over vakantiespreiding 17.05 Rep.
17,10 Lichte muz, 17.30 Weekjourn. 18,00
Nws. en comm. 18,20 Amus.muz. 18,45
Regeringsuiitz.Atlantisch allerlei. Een
en ander over de 15 landen, aangesl. bij
het Atlantisch Pact 19,00 Art. staalkaart
VPRO: 19,30 Passepartout, caus. 19,40
Le Corbusier, caus. 19,55 Deze week,
caus. VARA: 20,00 Nws. 20.05 Metro-
pole-ork. en sol. 20,40 Rep. 20,45 Als een
blad op de stroomhoorsp. 22,15 Soc.
comm. 22,30 Opsporing verzocht 23,00
Nws. 23,15 Rep. 23,20-24,00 Johannes-Pas
sion, Schiitz (gr.)
DRLTSSBL, 324 m. 12,00 Gram. 12,30
Weerber. 12,34 Caus. 12,45 Gram. 13,00
Nws. 13,15 Muz. kaleidoscoop 14,30 Journ.
15,00 Gram. 16,10 Idem 16,45 Eng. les
'17,00 Nws. 17,10 Liturg, gezangen 17,30
Passiemuz. 18,00 Fluit en piano 18,30 V.
d. sold. 19,00 Nws. 19,40 Gram. 20,00 Ca
baret 21,00 Gram. 21,15 Amus.muz. 22,00
Nws. 22,15 Verz.progr. 23,00 Nws. 23,05-
24,00 Dansmuz.
BRUSSEL, 484 m. 12,15 Grom. 13,00
Nws. 14,00 Vrije tijd 16,00 Disco-club 17,00
Nws. 17,10 Bel Canto 18,38 Gram. 19,30
Nws. 20,00 Gevar.progr. 22,00 Nws. 22,10
Dansmuz, 22,55 Nws. 23,00 Jazrmius. 23,55
Nieuws
Televisie
ZATERDAG, 5 APRIL
NTS: 14,00-15,00 Eurovisie: Roeiwedstr.
Oxford-Cambridge AVRO: 17,00-17,30
V.d. kind. NTS: 20,00 Journ, en weer
ber. NCRV: 20.15 Die sieben Worte
Jesu Ohristi am Kreuz, Schüte 20,35
Voordr. 20,55 Zie de mens, film.
[FRANS BELG.: 14,00-15,00 Eurovisie:
Roeiwedstr. Oxford-Cambridge 19,00 Le
Temps et les Oeuvres 19,30 Feuill. 20.00
Nws. 20,30 Gevar.progr. Hierna: We
re ldnws.
VLAAMS BELG.: 14,00-15,00 Euro-visie:
Roeiwedstr. Oxford-Cambridge 19,00 V.
d. jeugd 19,15 Vedetten uit de dierenwe
reld 19,30 Nws. 19,40 De week in beeld
20,10 Cabaret 21,00 Quizprogr. 21,30 Ge
var.progr. 22,30 Feuill 22,55 Nws.
Reizen onder water
De Amerikaanse admiraal buiten,
dienst Charles Mom sen, die enige uit
vindingen op zijn naam heeft staan,
heeft woensdag in een lezing te Los
Angeles voorspeld, dat over tien of
twintig jaar handelsduikboten met
accommodatie voor ruim 1000 passa
giers in twee dagen de Atlantische
Oceaan zullen oversteken. Volgens de
admiraal verhinderen de golven aan
de oppervlakte grote snelheden, maar
deze bezwaren bestaan niet voor on
derzeese passagiersschepen.
- f'm
I
door ANTONIO DEL MONTE
61)
Hij stond op een paar meter afstand
een .pijp te roken en keek zeer ver
wonderd.
op een paar meter afstand een pijp
te roken en keek zeer verwonderd.
Donato bestierf de lach op de lip
pen. De repliek aan Figaro liep uit
in een onnozel gemompel en wanneer
hij zich niet werktuigelijk aan de
rand van de achtersteven van het
schip had vastgegrepen, zou hij tel-
hg in het water zijn terecht geko
men.
P® motor had onmiddellijk gepakt
en Maddalena had er nogal de vaart
achter gezet. Met een stevig gange
tje tufde de „feluca" de haven uit;
een diepe voor in het water ploe
gend.
Maddalena was op het bankje bij
het roer gaan zitten. Ze had haar
hoofddoek afgelegd en liet de fris
se wind telkens in stevige vlagen aan
haar haren rukken.
Voor op het schip stond Donato Ma
ria instructies te geven. Hij gebruik
te 'n verrekijker en probeerde nauw
keurig de plaats van het verdronken
schip terug te vinden. Zijn bevelen
klonken kortaf en weinig vriendelijk.
In een grote boog voeren ze over
de zee. Het eiland, dat allang uit
het gezicht was verdwenen, dook nu
vagelijk weer op in de verte.
„Kaarsrecht blijven!" comman
deerde Donato.
Maria gehoorzaamde automatisch.
Ze moest al haar krachten inspan
nen om haar gedachten bij het werk
te houden. Het stuurrad en haar han
den konden helemaal niet met elkaar
overweg. Tenslotte gaf ze het maar
op en zwijgend deed ze haar werk,
terwijl Donato steeds meer mopper
de.
In de kleine glazen van zijn binoc
le groeide de grijze massa aan de
horizon tot een in zee afdalende ei-
landpunt, waarop zich slank en sier
lijk de vuurtoren verhief.
Na een tijdje gaf Donato onver
wachts het sein tot stoppen. Geruis
loos gleed de boot nu over het zon
overgoten water. Tot volkomen stil
stand kwam hij pas, nadat het an
ker was uitgeworpen.
,,Ik dacht, dat we nog verder moes
ten", merkte Maria op. Haar stem
klonk een beetje schor en ze keek
hem zenuwachtig aan. Donato schud
de zijn hoofd en ging naar de kajuit
om zich in zijn duikerspak te ste
ken. Maria volgde hem op de voet.
Verlegen bleef ze in de deuropening
staan en vroeg: ,,Ik kan je toch wel
helpen?"
,,Ja natuurlijk!" antwoordde hij
korzelig en snel slipte ze naar bin
nen, zich maar nauwelijks de tijd
gunnend om de smalle deur van glas
te sluiten.
Donato had alles zorgvuldig in or
de gemaakt. De zaken welke hij no
dig had, lagen zo voor het grijpen,
en toch vergiste Maria zich telkens.
Het hielp niet dat hij haar afsnauw
de: uit elke fout kwam een volgen
de voort.
De zinnen spookten Maria door het
hoofd, maar geen enkele durfde ze
er van uit te spreken. Weken lang
hadden ze vruchteloos naar sponzen
gezocht nu Donato eindelijk succes
had en alles op alles moest zetten,
omdat ze de volgende dag al naar
Napels zouden vertrekken, kon ze
hem moeilijk weer lastig vallen
met zulke nare dingen als die ruzie
met Maddalena. j
Maar aldoor, terwijl ze haar han
den liet gaan, hoorde ze haar stem
Vraag het hem zelf. Morgen, als
we gaan sponzen vissen. Je mag het
hem vragen waar ik bij ben
,,Wat heb je toch!" viel Donato
plotseling uit. ,.Nu heb ik je al drie
keer gevraagd me die metalen helm
aan te reiken!"
,.Ja", zei ze. ,,Ja!" en een vuur
rode kleur schoot over haar wangen.
Ze bukte zich, haar hand greep doel
loos in de ruimte en een waas van
tranen stond voor haar ogen.
Ben je soms bang dat het waar
is
„Geef me die helm!"
Donato", snikte ze opeens.
Hij keek naar haar, terwijl ze
overeind kwam en met horten en sto
ten begon te vertellen. Hij kwam naar
haar toe, doch in het duikerspak, dat
als een harnas om hem sloot, kon
hij zich moeilijk bewegen.
Waarom geloof je haar?" vroeg
hij hard toen ze verward uit haar
woorden probeerde te komen. „Je
moest toch weten, dat ik zulke din
gen nooit zou doen".
Opnieuw redde zijn stem en zijn
overtuigende woorden de situatie.
Maria droogde haar tranen en lach
te naar hem op. Ze bukte zich om
de hefm van de grond te rapen.
„Alsjeblieft Donato", glimlachte
ze.
Hij maakte de laatste toebereidse
len met korte, woedende gebaren.
Achter de glazen kajuit lag de zee
en ver weg de vuurtoren.
„Van een straatmeid kan je der
gelijke praatjes verwachten", mom
pelde hij, terwijl hij trachtte de af
stand van de „feluca" naar de vuur
toren te schatten.
„Nee, Donato", zei Maria snel.
„Maddalena is geen straatmeid. Dat
mag je niet zeggen". Ze hield het
plantenmes gereed, maar zonder nog
een woord te spreken draaide hij zich
om. Toen hij naar buiten wilde gaan,
ontdekte hij de open staande deur.
Nog steeds zat Maddalena op het
bankje bij het roer. Ze had haar ogen
gesloten en liet de volle zon op haar
gezicht branden.
Niettemin was Donato er van over
tuigd, dat ze ieder woord gehoord
had. Hij ging naar haar toe. Vluch
tig inspecteerde hij de pompinstalla-
tie. Hij controleerde de scheepsbel
van glimmend koper en nam de
daaraan bevestigde staaldraad in zijn
hand. Tegelijkertijd werd Maddalena
wakker. Ze geeuwde en haar ogen uit
wrijvend vroeg ze: „Gaan we einde
lijk beginnen?"
„Ik zal wel een tijdje beneden blij
ven. Maar wanneer ik de bel luid,
moet je vlugger pompen. Dan is er
iets mis en wil ik zo vlug mogelijk
naar boven!" Hij liet zich over de
rand van het schip glijden. Maria
reikte hem de vlijmscherp geslepen
bijl en het lange kapmes, waarmee
hij de sponzen van de grond diende
los te snijden.
„Succes!" riep ze. „Ik hoop dat
er zoveel sponzen zijn, dat we ze niet
bergen kunnen!
Even rinkelde de sceepsbel toen
het koord begon te spannen, omdat
hij het niet snel genoeg afwikkelde.
De zon sproeide een flonkering van
miljoenen en miljoenen twinkelende
kristalletjes aan de zeeoppervlakte.
Hij daalde door het licht, dat zil
verig stralend zich diep door het wa
ter boorde.
Hij kon geen dag langer op het
eiland blijven. Wanneer morgen het
rumoer om de vulkaan verstild zou
zijn, was er Campo. Op het ogenblik,
dat de boot van de kaderand weg
gleed, hadden ze elkaar in de ogen
gezien; had Donato begrepen, dat de
oude de waarheid kende als de ka
mers in zijn huis en tot geen enke
le consideratie meer zou zijn te be
wegen. En naast hem stond Madda
lena om het gevaar te verhevigen.
Er was hem nog maar één moge
lijkheid overgebleven: alleen in de
„feluca" naar Napels te vluchten.
Al het andere was spelen met een
risico, dat z'n hoogtepunt langzamer
hand bereikt had. Hij nam het be
sluit terwijl hij zich in het water liet
zakken.
Nu hij dieper zakte, werden zijn
bewegingen moeilijker en zwaarder.
Hij probeerde zijn lichaam zoveel
mogelijk te sparen, want pas heel
ver beneden hem tekende de bodem
zich af in vage, schaduwachtige tin
ten van donkergroen.
De grond van het eiland was te
heet onder zijn voeten geworden. Hij
durfde nu zelfs niet meer wachten
tot morgenavond om dan met Maria
weg te varen. Wanneer het geluk
hem meezat en hij de loden kist zou
vinden kans zag om straks de in
houd ongemerkt aan boord te bren
gen bleef er niets anders over
dan naar de vuurtoren te gaan, Mad
dalena en Maria met een smoesje
aan wal te zetten en zelf de wijde zee
te kiezen.
Hij dacht niet meer over zijn be
slissing na, want hij merkte opeens,
dat zijn berekening gefaald moest
hebben: de bodem waarop hij te
recht kwam, was vet en glibberig
van de sponzen, die zich daar had
den vastgezet.
Zover hij kon zien, bestond de grond
meter na meter uit een lage, heuvel
achtige, donkergroene sponzenmassa,
welke traag veerde onder zijn voor
zichtige stappen.
Het wrak was niet te bekennen.
Hij stond stil, maar aan alle kan
ten stapelde het water zich dood en.
grijs voor hem uit. Toen hij verder
ging, moest hij er tegen vechten als
een oude boom met een alles omver
loeiende storm.
Het duurde geruime tijd eer hij bij
een wonderlijk gebogen rots kwam.
Aan de onderkant groeiden de spon
zen tussen een dik slijmerig wier.
(wordt vervolgd)
