R Wordt ster aan Louison Bobet ook een het filmfirmament? Klaar voor de sprong Slankheid kenmerkt de schoen en mode Koningin Elisabeth naar Moskou HET BEUKENMODEL PARIJS PRAAT OVER SANDBERG en! 15 DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 28 MAART 1958 IS EN N rs euz. ]ak WIM BOERS Late publikatie... Meer hakjes en gladde leersoorten Rustig blijven op de weg! Bulgaarse sparring partner Ned. XI Nederlandse wetenschappelijke vinding van 20 jaar terug verspreid over de gehele wereld Europese drie- bandentitel tuks [NG 13 lef. 643 mmaaktijd IGERTIJD stofzuiger ren plezier hebben. 3RK stof- ;de- en el-modellen naf 110.- tot 265.- >ok gaarne (Van onze Parjjse sportcorrespondent) Louison Bobet, drie keer winnaar van de Ronde van Frankrijk, is deze maal voor nemens zo spoedig mogelijk de fiets aan de kapstok te hangen en een nieuwe loopbaan te be ginnen. Hij heeft aanvankelijk gedacht zich te vestigen in de ..public relations", een bezig heid welke hem reeds geruime tijd heeft bekoord. Hij stiet echter op vele moeilijkheden, zodat hij tenslotte deze plan nen heeft laten varen. Zijn belangstelling gaat thans uit naar de film. Enige weken geleden heeft een Franse filmonderneming hem gezegd belangstelling te hebben in een rol prent, handelende in de filmwereld, met Louison Bobet in de hoofdrol. In beginsel werd zelfs overeenstemming bereikt over de geldelijke beloning van Bobet. Na de proefopnamen bleek evenwel, dat de winnaar van de Ronde van Frankrijk nog enige tijd degelijk zal moeten studeren voor hij kans maakt een filmster te wor den. Dezer dagen heeft hij zijn eerste lessen gekregen in dramaturgie. Jean Marais juicht zijn plannen toe en heeft zich bereid verklaard Bobet aanvullende lessen te geven. Bordeaux-Parijs „Het Is beslist noodzakelijk, dat ik in de publiciteit blijf", aldus ver klaarde Louison Bobet dezer dagen tegen zijn vrienden. Via de wieler sport naar de film is slechts moge lijk, als hij kans ziet opnieuw het troetelkind te worden van het Fran se publiek. Om het zover te brengen moet de afgod-met-pensioen niette min nog een paar obstakels overwin nen en het Is de vraag of hij daartoe in staat is. Bobet draait dit jaar iets soepeler dan vorig jaar op deze tijd, maar niettemin ligt de tijd, waarin hij met zijn tegenstanders op de weg kon spelen, vèr achter hem. Zondag had hij er alles op gezet om het na tionale criterium te winnen. De ma nier. waarop hij zich in de laatste veertig kilometer verdedigde bewijst, dat er van de grote Louison nog slechts een behoorlijke renner is overgebleven. Hij vormt geen super klasse meer. Kan deze Louison Bobet Bordeaux- Parijs winnen? Hij heeft nu herhaalde (Advertentie) malen gezegd, dat hij deze monsterrit wil rijden. Jaak Goddet hoopt dat Bo bet op het laatste ogenblik niet terug trekt. Maar weinigen durven te wed den op een overwinning van Bobet. Inter esse daalt Verpakking van 454 gram 4 f 1.20 ALABASTINE HOLLAND N.V. IEIDSEGMCHT 6 IMSTEMUM VERKRIJGBAAR BIJ WILHELMIN ASTRA AT 25 BREDA TELEFOON 36347 Hoe kunnen we de wielersport nieuw leven inblazen? Ook in Frank rijk is deze vraag aan de orde van de dag. De publieke belangstelling voor de wegkoersen neemt ziender ogen af. Bretagne en enkele andere streken van het uitgestrekte Franse land blijven weliswaar nog altijd de bakermat van de wielersport, maar zowel in het noorden, in en rond Pa rijs. als aan de zuidkust toont de jeugd nog maar een zeer matige be langstelling voor de fiets. Wat oor zaak en gevolg is zullen we in het midden laten, maar vast staat ook, dat het publiek zich geen grote op offeringen meer getroost om de ren ners te zien voorbij flitsen. Het na tionale criterium, dat zondag werd verreden en waaraan toch alle grote Franse renners deelnamen, was weer opnieuw een bewijs van de dalende belangstelling. Zelfs in de vallei van Chevreuse, waar de strijd doorgaans begint en langs de sterke stijging in Chateaufort was de publieke belang stelling minder dan matig, minder dan in 1957, veel minder dan in 1956 enz. Goddet ongerust Om deze reden is Goddet, de on gekroonde Tourbaas. ongerust. Zijn blad kost thans dertig franken en hoewel aanvankelijk leek alsof de le zers zich van deze prijsstijging wei nig aantrokken, valt de laatste tijd een duidelijke terugslag te constate ren, waarbij zowel de leesprijs als de dalende belangstelling voor de wieler sport een woordje mee spreekt. Vrij wel iedere dag heeft Goddet in zijn kantoor op de eerste verdieping in gewikkelde Tourbesprekingen met zijn naaste medewerkers, met ploeg leiders en renners. De organisatie kosten zijn aanzienlijk gestegen. Vast staat, dat de Parisien en L'Equipe ook dit jaar met vele miljoenen moe ten bijspringen om het Tourgat te dempen. Een grote zorg voor Goddet is de houding van Louison Bobet. Een uit twaalf renners bestaande natio nale Franse ploeg met twee kopman nen: Bobet en Anquetil, die beiden vijf knechten zouden hebben, zou de publieke belangstelling voor zijn gek- kenhuis-op-luchtbanden danig kunnen doen stijgen. Maar noch Anquetil, noch Louison Bobet hebben totnogtoe het verlossende woord gesproken. Op papier is alles al gereed. Maar met een papieren ploeg kan men geen ronde winnen. Volgens de lui, die het weten kunnen, is het nog helemaal niet zeker, dat Bobet en Anquetil zich zullen schikken volgens de wensen van Goddet. Ze hebben angst voor elkaar en.voor andere tegenstanders. ,,Dit is mijn kans Charlie Gaul is één der weinige optimisten. ..Dit is mijn kans", zei hij ons. ..Dit jaar moet ik de Ronde van Frankrijk winnen". Hij heeft ge vraagd Wagtmans, v^n Est. de Groot en Jan Nolten en vier of vijf andere taaie wegrenners als co-equipiers te mogen hebben, waaronder twee sprin ters. De Neluxploeg. die dus uit acht of negen Nederlanders en vier of drie Luxemburgers zal bestaan, is ook volgens Anquetil één der machtige kanshebbers voor de Ronde van Frankrijk. Anquetil, blijkbaar even min in de supervorm van 1957, vreest, dat een gesplitste nationale. Franse ploeg te zwak zal zijn om het tegen de Belgen en de Nelux te kunnen opnemen. Louison Bobet zei ons woor delijk: „Op de dag, dat de Be- neluxgedachte zich meester maakt van de wielersport en de drie landen één gezamenlij ke Tourploeg uitsturen, kun nen de Franse renners wel thuis blijven." Goddet geeft in dit opzicht echter geen krimp: een Beneluxploeg voor de ronde van Frankrijk heeft nog altijd even weinig kans als een twee de, Belgische ploeg. Volgens een bekendmaking van het Russische comité voor het geofysi sche .iaar. is op 21 februari in het Europese deel van de Sowjetunie een enkelvoudige raket afgeschoten, die een hoogte van 473 km heeft bereikt. De raket met bijbehorende instru menten woog 1500 kg: Zij keerde naar de aarde terug op een tevoren in gereedheid gebrachte plaats, aldus Tass. De raket was voorzien van speciale stabilisatoren, waardoor zij niet om haar eigen as kon draaien. Door het lanceren van de raket zijn de eerste gegevens verkregen over de verdeling van de vrije elek tronen in de ionosfeer tot een hoogte van 473 km en gegevens over de at mosferische druk tot een hoogte van 260 km. In mei 1957 bereikte een raket, die met instrumenten mee 2200 kg woog, een hoogte van 212 km. De instru menten en de dieren die meegevoerd werden, kwamen behouden op de aar de terug. (Van onze verslaggever) Het meest opvallxde van de voorjaarschoenenshow, welke in Carlton te Amsterdam ondanks alle drukte rond de ontvangst van het Engelse Konings paar door het Modecentrum voor de Schoen- en Lederbranche werd gepre senteerd, was wel, dat de generfde ledersoorten, die vorig jaar zo favoriet waren, vrqwel van het toneel zijn verdwenen en vervangen zijn door gladde ledersoorten. Men kan dat overigens alleen maar vooruitgang noemen, daar het gladde leer de slanke leestvormen alleen maar accentueert en verfijnt. Slankheid maakt momenteel wel de mode uit in de schoenindustrie. Het slanke leesttype heeft bij het mode schoeisel nagenoeg alle andere leest vormen verdrongen. Zelfs bij de zgn. carree-leest (met rondom recht af geplatte neus) en de carnotleest (waarbij alleen de voorzijde is afge plat) blijft het slanke karakter be waard. We zeiden al, dat gladde le dersoorten volkomen favoriet zijn. Men ziet nog wel enkele modelien van schrijfsuède, maar overigens is de gewone suède verdwenen. Boxcalf is in het modebeeld gekomen. Wat de kleuren betreft zien we uitsluitend witte lichte kleuren, zoals berkenwit-, zilver, ivoor, room, mergel, beige in alle toonaarden en daarnaast blauw en rood. Opmerkelijk veel schoeisel is in contrasterende kleuren uitge voerd en men heeft hiervan grote verwachtingen. Het schoeisel met geheel platte hak jes w.o. ballerina's met en zonder wreefbandjes, loafers, mocassins en lichte molières, allemaal hoofdzake lijk op spitse leest, blijft een belang rijke plaats innemen. De vraag naar hakjes tot ca. 6 cm wordt groter, hetgeen zijn oorzaak vermoedelijk vindt in het feit, dat men beter heeft leren lopen op hogere hakjes. Ook doordat de hakjes door toepassing van verschillende verbeterde maak- wijzen sterker zijn geworden is het euvel van gebroken hakken binnen normale proporties teruggebracht. Wat de snitten betreft zien we naast de pump met in hoofdzaak zeer simpele perforaties of zeer eenvou dige garneringen (een strikje of mi niatuur koperen gespje is alle6) ko men de bandje: sterk naar voren. Xh vele variaties zijn deze aanwezig: hoog op de wreef, laag op de wreef, T-bandjes, smalle en brede. Soms dringen zich herinneringen op aan schoeisel uit de tijd van veertig jaar geleden. Contrasterende kleuren Een automobilist was volgens zijn verhaal verrast door het plotselinge optrekken van een autobus, toen hij deze met zijn auto wilde passeren in de niet bepaald brede Stationsstraat tussen Etten en Leur. Door krachtig remmen had hij kunnen voorkomen, dat de auto zich klem reed tussen autobus en huizen. Hevig verbolgen over de gedragin gen van de buschauffeur ging de au tomobilist de autobus volgen, schoot met een behoorlijke snelheid de auto bus op de rijksweg Etten-Roosendaal voorbij, sneed daarbij vlak voor de bus langs en dwong de buschauffeur tot stoppen om eens precies te vertel len hoe hij over een en ander dacht. Dat snijden gaf de automobilist niet toe, doch er waren twee getuigen, van wie de een verklaarde. ,.dat het bij de beesten af was", de tweede was gematigder, doch niet minder dui delijk door te vertellen, dat alles goed afliep, omdat de bus goede remmen had. Toen de automobilist aangifte deed bij de politie, waren de getuigen van zijn gedragingen ook maar .naar het politiebureau gestapt. De officier noemde het een funeste mentaliteit, die de automobilist er op na hield. Hij vroeg een boete van 40.- en een voorwaardelijke ontzeg ging van de rijbevoegdheid geduren de twee weken met. een proeftijd van 2 jaren. Tegen de buschauffeur eiste de officier 25.-. De kantonrechter veroordeelde de heet gebakerde auto bestuurder conform de eis, doch sprak de buschauffeur vrij wegens gebrek aan bewijs. XXX Op een der weinig hete zomerse zondagen van het vorige jaar hadden twee automobilisten in de buurt van Etten elkaar even dwars gezeten. Be stuurder A. was juist voor Etten komende van de richting Roosendaal gaan inhalen en was daarbij vol gens zijn verklaring ietwat gehinderd door bestuurder G. Toen de file het dorp Etten was gepasseerd, ging G. op zijn beurt inhalen en sneed de au to van A.. althans volgens deze laat ste. Boze blikken en nijdige claxon stoten werden gewisseld en tenslotte kwamen beide bestuurders rechts van de weg tot stilstand om elkaar eens precies te zeggen hoe ze over elkaar dachten. De een was daarbij meer ..heer" dan de ander. Voor het groene hekje was de oudste de wijste foto laat zien hoe Koningin Elisabeth van België op het vlieg veld van Moskou glimlachend uit het TU-104 vliegtuig stapte, dat haar door de Russische regering ter beschikking was gesteld voor een vlucht van Brussel naar de Russische hoofdstad. Koningin Eli sabeth ging daar een speciale uit voering van een concert van Tsjai- kovsky bijwonen. Zij is het eerste lid van een Europees vorstenhuis, dat na de revolutie van 1917 Rus land bezoekt. Links staat Vasill Koslov, de vice-president van de Sovjetunie, die namens president Worosjilov ter begroeting aanwezig was. Zoals gemeld, zal het team van So fia, in feite een versterkte ploeg van de Bulgaarse kampioensploeg C.D.N. A„ woensdag 2 april in het Olym pisch stadion te Amsterdam fungeren als oefen-partner voor het voorlopige Nederlandse elftal. Het spelpeil van het Bulgaarse voet bal is vooral na de tweede wereld oorlog sterk verbeterd. In het Olym pische voetbaltoernooi van 1956 drong Bulgarije zelfs door tot de halve fi nales. waarin na verlenging met 2-1 van Rusland, de Olympische kam pioen. werd verloren. De oudste speler van het team is Stephen Bojkov, een 33-jarige arts. die 48 interland-wedstrijden heeft gespeeld Manol Manolov, de stop- perspil vergaarde 35 ..caps", midden voor Panayo-tov 31. rechtsback Ra- karov 30. rechtsbinnen Yanev 28 en linksbinnen Dimitrov 18, Evenals in Nederland wordt het elf tal door één man samengesteld, nl. door Stojen Ormandjiev, die tevens trainer van het team is. Sofia heeft Nu ik de belangstelling van de lezers wilde trekken voor dit geval zocht ik eerst naar een kop, die zo veel mogelijk alle lezers tot aan dacht" op dit onderwerp zou trek ken. Want het is toch zo, dat wij, elf miljoen Nederlanders in ons kleine overbevolkte land alles ge bruiken kunnen wat de ogen van de wereld op ons vestigt. Er zijn nog te weinig mensen, die volko men meeleven met al datgene wat een klein aantal krachtfiguren in ons land denken en doen en die eigenlijk de wereld de idee geven, dat het Nederlandse volk een sterk volk is. Toen er staking was bij de K.L.M., waren er nog te weinig mensen, die dit betreurden, omdat de enorme or ganisatie. die een wereldnaam heeft, een deuk kreeg. Als een nieuwe scheepswerfonderneming Verolme de opdracht krijgt grote schepen te bou wen voor buitenlandse opdrachtge vers, zijn er te weinigen, die dat lezen en er zich op. vqrheugen. Als de D.A.F. met een mêlïfëe. niet dure personenauto op de markt, komt., als. er een helikopter in Nederland staat geconstrueerd te \yj>r.deB, die als uitermate goed bestempeld wordt, als Fokker een nieuw vliegtuig ontwik woensdagavond te Parijs Racing ^d heeft, als Philips, de -Koning Club de Paris met 6-4 verslagen. 7"" Onze landgenoot Teegelaar heeft in het woensdag te Cannes (Fr.) begon nen toernooi om het Europees kam pioenschap driebanden nog geen suc ces geboekt. Hij verloor namelijk zijn beide partijen. De stand na de twee de ronde luidde: 1. Siguret 4 matchpunten (uit 2 par tijen; 2. Scherz 3 (uit 2); 3-4. Vin- gèrhoedt en Tiedtke 2 (uit 1); 5-6 Ventura-Riba en Hanoun 2 (uit 2) 7. Pereira 1 (uit 2)8-9 Rombouts en ke Petroleum de Koninklijke Zout en Sodafabriek. als de grote dijken bouwers naar het buitenland worden opgeroepen.... en zoveel meer. dan slapen we gerust, als we berichten daaromtrent lezen. Want dan weten we, dat het Nederlandse volk nog niet is ingezonken en strijdt voor zijn bestaan. Dat het kan strijden voor zijn bestaan, danken wij aan de per soonlijke kracht van enkelen, die het vertrouwen krijgen van het „kapi taal", dat er was, en groeien kan dank zij het eenvoudig en spaarzaam leven van miljoenen goede en ver standige Nederlanders. Die niet dade lijk bij de pakken neerzitten, zich verheugen als er weer eens iets flinks te voorschijn komt, die zich terecht In buisjes a 20 én flacons a 50 tabletten (Van onze Parijse correspondent) Ook in Parijse kunst kringen wordt gesproken over de mislukking van jhr. Santberg, wiens naamhier nochtans een goede klank had. Het heeft voldoening gewekt, dat hij Mondriaan toont en de andere vertegen woordigers van de Stijl groep, zoals Bart van der Leek. van Doesburg enz.: anderzijds is men er over verbaasd, dat Corneillc vertegenwoordigd is met weinig belangrijke wer ken. Men weet hier. dat Corneille veel betere doeken heeft geschilderd Men vreest dat Sa.ndbero zijn persoonlijke gevoe lens de vrije loop heeft gegeven. Zijn voorkeur voor Appef van tvie hij vele tientallen doeken heeft aangekocht, is al gemeen bekend. Hoewel door toe te geven, mogelijk wel wat men Karei Appel hier Deze rad iis. .i overgebrachte hef° l00i'f e "Piter"C raket van Amen uunse leger op de lan- ceerinrichti .g te Cape Canaveral, kort voor met deze raket de derde Amerikaanse kunstmaan succesvol werd afgeschoten. teveel te hebben gezegd. De officier vroeg vrijspraak wegens gebrek aan bewijs. De kantonrechter ging met deze zienswijze mee. De beide ..verdachten" glimlachten eens tegen elkaar. Voor de jongste was het uitstapje naar Zevenbergen wel het meest prettige. Zijn verloofde was voor hem komen getuigen. MANCHESTER UNITED heeft OJ nieuw zijn grote kracht getoond het won de „replay" tegen Fulham met 53 en kwalificeerde ziel' daardoor voor de finale van het toernooi om de Engelse voetbalbe ker. waarin het op 3 mei a.s. uit komt tegen Bolton Wanderers. zeer waardeert, beweren de Parijse kunstexperts niettemin, dat de plaats welke hij inneemt op de tentoonstelling ..De Ne derlandse schilderkuns' sedert van Gogh" over dreven is. Alleen hier mee reeds rukte Sand- berg de oorspronkelijke waarden uit hun juiste verband. ..Men krijgt de indruk" aldus meerdere critici, ..dat de traditio nele expressionisten óf slecht vertegenwoordigd zijn 6f een weinig vitale strekking hebben." Het meest wordt de af wezigheid betreurd van Geert van der Velde, wiens doeken hier hoog worden gewaardeerd. Wilde van der Velde zijn doeken niet voor deze expositie afstaan? Van Kees van Dongen worden slechts werken uit zijn beste periode gebracht, zodat men moeilijk kan volhouden, dat hij tekort is gedaan. Breitner is hier nog weinig bekend, even als andere „afwezigen". F ou' Het Parijse publiek meent overigens ook, dat deze tentoonstelling ten dentieus is. Sandberg heeft het accent willen leggen op de permanente iiwloed van het expres sionisme in de Neder landse schilderkunst. Uit het feit. dat Karei Appel duidelijk gebracht wordt als de beste Nederlandse vertegenwoordiger, zou kunnen blijken, dat vol gens de visie van Sand berg het figuratieve ex- oressionisme is leeg ge zogen en het lyrische ex pressionisme nog in voll ontwikkeling is. Op grond hiervan oor deelt ook het Parijse pu bliek. dat de tentoonstel ling een verheerlijking is van de abstracten tegen de figuratieven. Wie de Parijse markt kent, kan begrijpen, dat de inrich ters hiermee een cultu- reel-diplomatieke fout maakten. Men kan in Parijs nog een andere theorie horen verkondigen, die overi gens slechts ten dele evenwijdig loopt met. het bovenstaande: zowel de figuratieve expressionis ten als de non-figuratie ve expressionisten zijn ontstaan uit van Gogh. Sandberg is een Mon- driaan-verheerlijker.Van- daar, dat hij onder andere de collectie Malewitch heeft aangekocht. Toch stelt hij hier Mondriaan ten toon als een schilder zonder erfgenamen. Waarom? Om enkele kunstvrienden in de Pa rijse hoofdstad tegemoet te komen? Niet ri'r Vorig jaar zijn er con- 'acten opgenomen om in het Museum, voor Mo derne Kunsten te Parijs een Mondriaan-tentoon- stelling te organiseren, lean Cassou, de directeur 'an het genoemde mu seum beweerde toen bin- •enskamers, dat Parij. 'liet rijp was voor Mon driaan. We zullen in het midden laten in hoeverre hij hiermee de figuratie ven tegemoet wilde ko men. Dank zij het parti culiere initiatief (Sofor en Denise René) ging de tentoonstelling toch door, maar in een klein niet- officieel zaaltje. Heeft deze ontwikkeling de jonkheer tot voorzichtig heid gemaand en toonde hij daarom deze maal Mondriaan als een histo rische getuige zonder school? Of had Mondriaan inderdaad geen erfgena men? Deze vraag wordt momenteel algemeen ge steld en Parijs verwacht een nieuwe expositie om hierover te kunnen oor delen. Indien Sandberg ons heeft willen bewijzen, dat Mondriaan geen in vloed heeft gehad op de Nederlandse schilder kunst, aldus redeneert men, zou men eerder be reid zijn hem te geloven als zijn tentoonstelling compleet was geweest. Nu ze niet compleet is, weigert men hem te volgen. Het is bovendien jam mer, dat de inrichters niet hebben begrepen, dat de Paxijzenaars nu eindelijk eens Nederland se schilders hadden wil len zien, die in Parijs nog niet. bekend zijn. In dit opzicht kunnen we wel vele namen citeren, naar daarmee is de na latigheid niet hersteld. Volgens Parijse kunst kringen is het duidelijk, lat Sandberg de tachisten steunt en zich te veel door zijn persoonlijke vi sie heeft laten leiden. verheugen als er geen of weinig sta» kingen onze economie op peil houden, De wetenschap ligt bij alle grota ondernemingen ten grondslag: zeke# bij vele industrieën. De wetenschaps» beoefening en haar resultaten zijn het werk van honderden, die stil en vaak bescheiden in studeerkamer, labora torium of in natuurkundige research- gebouwen tezamen vraagstukken uit werken, die voor nieuwe industrieën, dus voor nieuwe werkgelegenheden de geboorte bepalen. Maar vaak is het één man, wiens wetenschappe lijke geest ver uitsteekt boven de gemiddelde wetenschapsmens. Alleen zij, die zich daarvoor interesseren, zien dit en over de financiële resul taten wordt meestal weinig gedacht. Dit alles in een kleine voorbeschou wing om uw belangstelling te wek ken voor wat in Maastricht dr. ir. Beuken 20 jaar geleden uitdacht, waarop hij promoveerde in Freiburg en wat nu een over de gehele weten schappelijke wereld verspreide vin ding als resultaat ziet. Vanzelfspre kend kan in een dagblad niet geleerd, noch breedvoerig de vinding bespro ken worden. Maar in enkele grota trekken geschetst kan toch iedere le zer het belang inzien. Wanneer men met warte iets ma ken wil; stenen, dakpannen, huis houdelijk: aardewerk, mooi en fijnglas aardewerk. metalen voorwerpen, moet dit geschieden op de meest effi ciënte wijze. De ovens daarvoor be stemd krijgen op welke wijze ook hun warmte toegevoerd en het hangt af van de constructie en van de wijze waarop de warmte wordt toegevoerd en geregeld, of men goe de produkten krijgt. Tot voor dertig, veertig jaar was dat alles gegrond op praktische ervaring.... die eigen lijk onvoldoende was. De warmte- stromingen in die ovens konden niet voldoende bestudeerd worden; noch in het begin, noch gedurende herbak- proces. noch öp het einde. En of die ovens voor het beoogde doel wel goed geconstrueerd waren en niet beter gemaakt konden worden.... daartoe beschikte men niet over voldoende wetenschappelijke gegevens. Het was ir. Beuken, van origine een zuid-Limburger, verbonden aan de Provinciale Limburgse Electriciteits Mij., die uitvond, dat de stromende warmte in tijd en plaats gemeten kon worden door een vergelijking met het meten van elektrische stromen, waar voor men methoden en toestellen ge noeg had. In 1934 ging er een voorstudie aan vooraf, in 1936 promoveerde hij, zo als gezegd, te Freiburg op de door hem uitgedachte methode, die van zelfsprekend in de loop der jaren voor wat betreft de inrichting van het model steeds werd verbeterd. Dat ir. Beuken daartoe de gelegen heid kreeg, was te dank aan zijn verbinding met de P.L.E.M. maar ook met het sinds 1932 daaraan ver bonden Elektro-wa rmtelaboratorium, waarvan prof. ir. Gelissen de oprich ter was en waarmee deze de bedoe ling had het gebruik in allerlei in dustrieën van de door de elektrische stroom opgewekte warmte (in plaats van die door kolen, gas of olie) te bevorderen. Ook dat was op zichzelf al een zuidelijk initiatief, dat wel eens meer dan voorheen de aan dacht mocht trekken en dat een groot aantal kleine en grote industrieën, vooral in Limburg, tot technisch en economisch voordeel heeft gestrekt. Uit die Maastrichtse stichting groeide in 1934 het „Nederlands in stituut voor elektro-warmte en elek- tro-chemie" met nieuwe laboratoria te Amsterdam, Arnhem en Utrecht. Het was een voorbeeld voor het op richten van dergelijke instellingen in verschillende landen van Europa. En zo kon het niet uitblijven, of het eer ste internationale congres tot bestu dering der aanhangige wetenschappe. lijke vraagstukken vond in Neder land plaats (1936 Scheveningen) en het tweede na de tweede wereld oorlog ook in ons land (1947 Sche veningen) Ir. Beuken als voornaamste mede werker in dit Maastrichtse weten schappelijk milieu (wat ook blijkt uit de twintigtallen publikaties van zijn hand al of niet met anderen), kreeg op deze wijze volop gelegenheid zijn eenmaal in 1936 ontworpen denkbeeld te bevorderen. En zo is het verklaar baar, dat het „Beukenmodel" een internationale spreiding kreeg (bijna steeds onder zijn naam), die de wetenschappelijke faam van Neder land ten goede kwam. De bibliotheek van de T.H.S. te Delft heeft een tentoonstelling geor ganiseerd van alle bekende Neder landse en buitenlandse publikaties (meer dan 200 stuks) op dit gebied verschenen. B.o.Z. Ir. J,

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 19