Vierhonderd jaar geleden stierf
Anna, gravin van Buren
Afsluiting W.-Schelde
weer in discussie
BOEKENPLANK
De echtgenote van Willem van
Oranje in zorgeloze jaren
GRANVELLE PROMOTOR
VAN HET HUWELIJK
;hoon!
Chefarine „4
half zware shag
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 27 MAART 1958
in handige plastic verpakking
NOG SLECHTS GEDACHTENSPEL
ZONDER STEUN VAN ANTWERPEN
t beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Suikerraffinaderij op
Cuba in brand
Realistisch christendom
Koersalmanak 1958
Vijf öronnen van
christelijke geest
Wagens in graven
De Kruisweg van onze
Heer en Heiland
bij uw kantoorboekhandelaar
(Advertentie)
Op 24 maart 1558 juist
400 jaar geleden stierf te
Breda op haar kasteel, nog
geen 25 jaar oud, Anna, gra
vin van Buren, prinses van
Oranje. Gemalin van Prins
Willem deelde zij de toen
nog zo zorgeloze jaren van
de later in in opstand, strijd
en tegenslag gelouterde Va
der des Vaderlands. Terug-
jetrokken levend op het Bre
dase Hof, al haar gaven van
liefde, tact en charme ge
vend a. d. belangen van haar
man en zijn Huis is zij de
geschiedenis ingegaan als
de minstbekende der vier
gemalinnen van Willem van
Oranje. Wij willen haar in
een tweetal artikelen her
denken.
Hendrik III van Nassau.Breda; die zijn kas'
teel tot een ongekend fraai paleis liet om
bouwen, gaf ook Maximiliaan van Egmond
opdracht tie Buren een nieuw kasteel te bou-
wen. Zo nauw was 't contact tussen beide
graven dat hij in zijn bewondering voor de
galerij van Breda aan de steenhouwers van
't Bredase paleis opdroeg ook voor hem een
dergelijke zuilengang te vervaardigen. Ze
volbrachten dit werk in Breda waar ze ook
uitbetaald werden
Anna van Egmond gravin van Buren werd
in de vroege zomer van 1533 te Grave ge
boren als dochter van Maximiliaan van Eg.
mond graaf van Buren en Leerdam en Fran-
goise van Lannoy, Haar vader, veldmaar.
schalk van keizer Karei V behoorde even.
als de graven van Nassau.Breda tot de hoge
adel der Nederlanden met belangrijke rege-
ringsfuncties belast.
I an haar jeugd is weinig bekend!
In navolging van zijn grote vriend graaf
is hij afwezig. Tijdens zijn afwezig
heid worden regelmatig brieven van
hem op het kasteel afgegeven.
10 juni 1552:
„Zijn gasten op 't kasteel moeten
het goed hebben, dat is goed tegen
haar eenzaamheid."
6 juli:
„Mijn vrouw (ma femme), kon ik
maar de 7e bij je zijn om de ver
jaardag van ons huwelijk te kun
nen vieren."
Een tijd later:
„De tijd valt hem zo lang als hij
geen bericht van haar krijgt."
Dan weer: heeft hij in Ï4 dagen
niets van haar gehoord terwijl hij in
die tijd 5 of 6 keer geschreven heeft.
Hij schrijft 's nachts om 12 uur nog
terwijl hij in geen drie dagen gesla
pen heeft!
13 nov.:
„Ik zal zelf komen om je nieuws
te brengen en ik wou wel dat dat
vandaag al was in plaats van mor
gen, want ik kan niet genoeg schrij
ven hoe erg ik verlang je terug te
zien. Het lijkt wel of ik al een jaar
van je weg ben."
In iedere brief keert steeds terug
het thema van zijn terugkeer!
In 1555, (hij ligt dan met zijn leger
voor Marienbourg)
„Beschik toch over 't mijne alsof
't van jou is, wat van mij is, dat
heb ik je vroeger al gezegd, dat is
toch ook van jou. En dan, ik heb
zoveel aan mijn hoofd dat ik mij
toch niet goed aan mijn eigen za
ken kan wijden."
Een paar weken later:
„Ik weet niet, lieve, hoe ik je
moeite kan vergelden die je je voor
mijn zaken geeft en al je vriend
schap. Als God mij weer de genade
geeft dat ik weer naar Breda mag
kom en dan kan ik je danken voor
al je moeite en al je liefde."
Op een schriftelijke vraag van
haar, waarom ze een hele tijd niets
van hem gehoord heeft, of hij mis
schien boos op haar is, antwoordt
hij dat de vriendschap tussen hen
wel van die aard is dat er voor zulke
verdenkingen geen plaats is. Dat hij
alleen zo lang gewacht heeft om
haar meer betrouwbare berichten te
kunnen zenden en dan verzekert hij
haar:
„Ik wens niets anders dan dat jij
van mij houdt zoals ik van jou
want ik geloof dat jij, na God, voor
mij het liefste wezen bent en als
ik niet overtuigd was dat je van
mij hield zou ik me niet zo goed
voelen, ma femme, ma vie."
De prinses moet maar voor de
vernieuwingen op het kasteel zorgen,
ze moet het maar doen volgens haar
eigen fantasie. (Inderdaad heeft prin
ses Anna een houten galerij laten
bouwen van de voorbouw naar de
watermolen).
„Is de prinses ziek? Misschien dat
het van de medicijnen komt, zou 't
niet beter zijn die dan maar liever
niet te nemen?" Als hij, op reis. naar
Brussel geroepen wordt, verzoekt hij
haar geregeld even over te komen
en bij een van haar vriendinnen te
gaan logeren.
J. H. VAN HOOYDONK
Dezer dagen gaven wij reeds het plan voor een
afsluiting van de Westerschelde weer, dat dr. ir-
F. P. Mesu, lid van de Deltacommissie, in het
jongste nummer van het „Zeeuws Tijdschrift"
heeft bepleit en waarvan hij de voor- en na
delen heeft toegelicht.
Zoals onze lezers ook weten, werd kort gele
den door de Belgische senator J. van Buggen-
hout, burgemeester van Koksyde ook een plan
tot afsluiting van de Westerschelde naar voren
Anna van Egmond,
Gravin van Buren (1533-1558)
eerste gemalin van
Prins Willem van Oranje.
De positie van de prins bracht met
zich mee dat de hofhouding op vor
stelijke en luxueuze voet werd inge
richt.
Het paleis bestond uit een hoofd
gebouw met gastverblijven, befaam
de keukens, bier- en wijnkelders
de watermolen waar de 18 pages van
adellijke ook Duitse families waren
ondergebracht, die hier kennis kwa
men opdoen van de hoofse zeden
de woongebouwen door een galerij
verbonden met de raad- en reken
kamer, waar de prinselijke raad ze
telde, die het bestuur over de lan
den van de prins uitoefende de bi
bliotheek en het kunstkabinet de
bakhuizen en stallen aan het Kas
teelplein met niet minder dan 17 man
personeel voor de vele paarden o.a.
geschonken door de Franse koning
het wapenarsenaal de tuinen
met de valkenkooien verzorgd door 2
valkeniers in het Valkenberg de
diergaarde en de maliebaan in het
Belcrumbos en de boerderij in de
Bouwerijstraat, die voor de levensbe
hoeften moest zorgen.
Over deze hofstad" had Anna de
supervisie, bijgestaan door 2 adel
lijke hofmeesters en een adellijke
stalmeester, die ruime bevoegdheden
hadden over het grote korps bedien
den. Bovendien bestond het hofper
soneel nog uit een hofkapelaan, en
kele edelsmeden, lakeien on zelfs
zaalwachters, die de kostelijke verza
meling wandtapijten in de Gouden
Zaal" moesten bewaken en verzor
gen.
(Advertentie)
In tijden van afwezigheid moest het
contact tussen de jonggehuwden lo
pen via brieven waarvan er 22 van
Willem van Oranje bewaard zijn.
Anna's brieven zijn helaas verloren
gegaan. Het beeld van deze vrouw
moet dus worden opgebouwd uit zijn
brieven.
Kort na zijn inhuldiging moet de
prins al ten oorlog. Ruim 6 maanden
Bij pijn, griep of „landerig" gevoel xorgt ten enltol
tablet del U weer «I pleiier Uw wtflr krent deen I
schikt op eerbiedige en tevens ver
trouwde en ongedwongen wijze het
lijden van de Heer nabij te komen.
De kruisweg heeft de bidder altijd
iets te zeggen:
Twee dingen vooral: Op de eerste
plaats leert zij ons werkelijk mee te
voelen wat de Heer geleden heeft.
Ten tweede: de kruisweg Is een
school der overwinning. Wij zien de
Heer het bitterste lijden doormaken,
doch tegelijk zien wij hoe Hij het door
Zijn liefde tot God en tot ons over
wint. En wij leren met ons levenslot
iets dergelijks te volbrengen.
Wie deze devotie in zijn godsdien
stige praktijk wil handhaven mo
gen 't er velen zijn vindt in Guar-
dini een uitnemende gids. (Uitgavs
Lannoo, Tielt-Den ïlaag).
J. H.
(Advertentie)
kleefband
kleefband
Git in koud overleg door derden be
vorderd huwelijk wordt desondanks
toch een succes. Er is vrijwel direct
een goede verstandhouding die we in
fle bewaarde brieven van Willem aan
zijn jonge vrouw zien groeien tot
liefde.
Acht dagen wordt er uitbundig
int geviTrc*- Overdadige maaltijden,
jachtpartijen en wapenspelen wisselen
elkaar af. Na de feesten voert Willem
zijn jonge vrouw naar zijn vaste resi
dentie te Breda.
Zodra de koetsen de Catharina-
straat verlatend het Kasteelplein op-
v j kreeg Anna al een indruk
an de vorstelijke staat die zij zou
«loeten voeren. In zijn majesteitelijke
Piacht sloot het woongedeelte, 't
niCo0'rps^i '°^S" van paleis dit
Piem af. De gehele breedte werd in-
genomen door een galerij van ver
gulde zuilen en sierlijke dakkapjes,
In de opslagplaatsen van de suiker
raffinaderij Elia in de Cubaanse pro
vincie Camaguey heeft een hevige
brand gewoed. De schade wordt ge
raamd op 2 miljoen dollar.
orderegels van deze vijf groten voor
het eerst sinds lange tijd samenge
voegd en uitgegeven. De eerste ver
zameling gaat terug tot de H. Bene-
dictus van Aniane, gepubliceerd door
Holstenius (Rome 1611).
Dat dit werk voor de bestudering
van het religieuze leven van groot
belang is, spreekt voor zich, te meer
waar de schrijver in dit vak een spe
cialist mag genoemd worden.
Velen zullen met mij lang uitgezien
hebben naar een samenvatting zoals
hier geboden wordt. Wij verheugen
ons derhalve dit boek te mogen aan
kondigen en we zijn mevr. v. d. Eeden
dankbaar, dat zij de niet gemakkelijke
vertaling op zich nam.
Zij vertaalde de orderegels uit de
oorspronkelijke taal, hierbij gebruik
makend van de hulp van enkele le
den van de betreffende orden.
De samensteller, de bekende Zwit
serse theoloog, heeft aan dit werk een
algemene inleiding over de religieuze
staat toegevoegd, iets wat in onze da
gen niet bepaald overbodig lijkt, wijl
in geen enkel tijdperk van de kerk
geschiedenis dit religieuze leven zo
bedreigd schijnt als nu niet door
aanvallen van buiten, maar door ge
ringschatting en miskenning van bin
nen uit.
Een prachtig boek, een standaard
werk in de Standaardboekerij.
J. H.
De evangelische boodschap „Weesit
volmaakt" geldt zonder uitzondering
voor iedereen, niet alleen voor mon
niken en kloosterzusters, maar voor
handelsreizigers en fabrieksdirecteu
ren, beroepsvoetballers en straaljager
piloten, hotelportiers en taxichauf
feurs.
De vraag is echter, hoe dat dan
wel moet.
Dessauer, een groot man in da le
kenwereld en tevens een consequent
christen, geeft in dit boekje een rea
listische levensleer voor actieve men
sen.
Hoe moeten wij ons christendom
beleven, wat is het bijzondere dat van
ons verlangd wordt? Wij doen wei-
lichts niets tegen Christus, maar wat
doen wij voor Hem? en wel zó dat
men ons aan onze vruchten als leer
lingen van de Meester kan kennen?
Waarin bestaat het getuigen voor
Christus in ons dagelijks leven? De
„man in de wereld," met beide benen
staande in die wereld, als volwaardig
strijder deelnemend aan haar gevech
ten, zijn man staande in zijn beroep,
en toch getuigend, zó dat het merk
baar is, zó dat hij voor ieder zicht
baar een leerling van de Heer is, deze
man in de wereld wordt door Des
sauer in dit boekje juist en voor ieder
verstaanbaar getekend.
Van harte aanbevolen. (Uitgave
Lannoo, Tielt-Den Haag). JJC,
„Dit boek behelst de namen van de
meest eminente kinderen van de Kerk.
Namen met zulk een schittering, dat
slechts weinige daarmee te vergelij
ken zijn." Met deze woorden leidt
Hans Urs von Balthasar zijn boek in,
dat onder bovenstaande titel vertaald
werd. Hij bedoelt hiermee de namen
van Basilius, Augustinus. Benedictus,
Franciscus en Ignatius. „Deze vijf hei
ligen zijn door hun bijzonder verhe
ven zending bronnen geworden uit
elk waarvan onafzienbare duizend
tallen nieuwe heiligen opwelden."
Van hen ging een stuwende kracht
uit, waarvoor men met geen moge
lijkheid een verklaring kan vinden in
enige aardse kracht van persoonlijke
suggestie, maar die geheel en al voort
vloeit uit de genade-volheid van hun
bovennatuurlijke zending.
Deze zending is voor al de genoem
de ordestichters gekarakteriseerd door
de hier en nu noodzakelijke kerkher
vormingen. Vandaar hun verschillen,
overeenkomend met de aard van hun
zending in Gods Kerk. Vandaar het
verschil in spiritualitet, dat wij he
den nog constateren.
Hans Urs von Falthasar heeft de
Bezoekers van draf- en rensport-
evenementen, wier aantal nog steeds
blijkt toe te nemen, kunnen, willen
zij wegwijs worden in de zeer over
het land verspreide georganiseerde
koersen, niet bepaald buiten de zo
genaamde koersalmanak. Die voor
dit jaar werd in opdracht van de
Stichting Nederlandse Draf- en Ren
sport samengesteld door Aad van
Leeuwen en uitgegeven door de Z.H.
UitgeversMij Den Haag. Ze is op
voor deze tijd zeer kostbaar papier
gedrukt en bevat, naast alle bijzon
derheden over de te houden koersen,
hoogst interessante artikelen over de
aard daarvan en de paarden, die er
aan deelnemen. Het doel: meer be
kendheid te geven aan deze mooie
sport en daardoor meer liefde voor
haar te kweken, is met deze uitgave
ongetwijfeld dicht benaderd.
In een drooggelegd stuk van het
Sevanmeer in Sovjet-Armenië hebben
archeologen in verzegelde graven
drie wagens aangetroffen, die naar
schatting drieduizend jaar oud zijn.
Zij bevatten gouden en bronzen ver
sierselen en koperen en bronzen wa
pens.
era/stotend
\er bezwaar
akken. Het
r en gemak'
Slot van een briefdoor Willem
van Oranje aan zijn gemalin
Anna van Buren geschreven.
nff vt f
•r te openen,
'en handig
?nt
(rt'ift
sprf v/r>
Dit boekje van Romano Guardini is
gewijd aan de schoonste en oudste
aller volksdevoties, de Kruisweg van
Onze Heer en Heiland.
Meer dan idere andere is zij ge-
