WIE HET ZWAARD
OPNEEMT
Tactiek ma<i veranderen
intentie blijft
Mattheus-Passie te
Aardenburg
KOERSVERLOOP OP
AMSTERDAMSE BEURS
Blank vee
Begrafenis
Greep uit de maandbladen
Leedvermaak
tijd genoeg
„welwillend"
één intentie
Bergenaar A. van Loon
boekte nieuwe biljartzege
Dodenschip
Document van
blanke slavernij en
Japans despotisme
Het Roodboek van de vervolgde Kerk
Eerste lustrum-uitvoering
met bijzondere solisten
11
dagblad de stem van zaterdag 22 februari 1958
11
Thans kunnen ook vrouwen
nerveuze vermoeidheid
overwinnen
I 4É*-
Roeping
Marktvereniging attendeert op
Brabantse en Zeeuwse markten
„Inzittenden kunnen
naar huis"
Schoolgebouw in
Amsterdam in as
Dividendvoorstel
IGB 9 pet.
M MIERLO en ZOON o.
Van 17 t.e.m. 21 februari 1958
door Karei C. Snijtsheuvel
XII.
.De „Hakodate Maru" was Er
een aftands schip en liep
van stapel in het jaar 1897
op de scheepswerf Michigo
Hayashi in Hondo. Het was
een vrachtschip van circa
10.000 ton, snelheid hoog
stens 7 knopen. U weet ge
noeg: het was een tamelijk,
klein schip en niet erg va
lide. Toch heeft dat schip
dat tenslotte in de Zuid-
chinese zee door Amerikaan
se torpedo's naar de kel
der werd gezonden - negen
honderd en zevenendertig
(937) Ned. krijgsgevange
nen vervoerd van Java naar
de plaats van zijn graf, na
een moordende reis van
acht weken. Dat dat graf
ook het graf zou betekenen
van 364 krijgsgevangenen
van Nederlandse origine en
'n verdwaalde Brit die Ed
ward Turbener heette,
maakt de kwestie nog deer
niswekkender.
Overigens beschrijven we
hier een der flagrantste
uitingen van het Japans
despotisme dat over blanken
heeft gewoed: een slaven
schip in de twintigste eeuw,
de slavendrijvers waren
spleetogen, de slaven wa-
zij, die eens „toean besar"
werden genoemd in de
sprankelende „gordel van
smaragd".
Het was 23 januari 1943. Don
kere nacht. Als slaven werden wij
In overdekte trucks gestoten, die
ons ronkend elders heen reden.
We werden er weer uitgestompt
en daarna voortgedreven over 'n
vankele, zwiepende reling. Onder
het gedempte licht van iets wat
wel een schip moest zyn, werden
we naar onze nieuwe woon-
s/aap- en sterfruimte geschopt en
geranseld.
Uit de machinekamer plantte
zich het gebons van de versleten
motor voort tot in alle trillende,
klepperende en steunende gele
dingen van het schip, dat voor
het vervoer van vee had dienst
gedaan.
,,Nu wordt het pas goed, we
gaan naar Hawaii", poogde er
één optimistisch te fluisteren;
zijn stem echter en zijn wijze
van spreken zouden de prelude
van een dodenhymne niet heb
ben misstaan. Bijna op hetzelfde
moment hief een ander een ge
huil aan. Een beroeps-sergeant
majoor, eens zo dik als een
Scheveningse harington, nu een
wandelende tak. ontdekte blijk
baar dat hij zijn carrière was
misgelopen; hij begon kreupele
verzen te improviseren.
(Advertentie)
De puberteit, de periodieke dagen,
d' groei, de voeding van de zuige
ling, de overgangsjaren, stellen de
vrouw bloot aan verzwakking. Om
.nieuw bloed' te vormen en verse
krachterte herwinnen, is het dan
nodig de ijzerkuur te volgen.
Warmeer U zich lusteloos voelt, is
het de hoogste tijd bij elke maaltijd
medicinaal ijzer in te nemen, zoals
de Pmkpilen dit bevatten. Ze zijn
zo opbeurend, dat 4 weken volstaan
om .500.000 tot 700.000 rode bloed
lichaampjes per mm3 bloed te her
winnen. Het bloed is weer gezond en
kan weer al het nuttige halen uit
de versterkende bestanddelen van
het voedsel en uit de levenskrach
tige zuurstof der lucht; en wel in
die mate. dat de vitaliteit van alle
xvan het organisme wordt her
steld. Na de eerste week krijgt men
weer eetlust. Verzwakte vrouwen of
lijdende aan gebrek aan
rode bloemlichaampjes. worden weer
5 eun dynamisch. Met de gezond
heid herwinnen zij eveneens de
if^fnLVst en ket bewustzijn van de
voile bloei harer schoonheid,
hjnkpillen bij apothekers en drogis-
vü' j BesPaar 1,35 door aankoop
kuur d°°S VOOr een volledi§€
„Hollanders zonen van Ka-
ninefaten.
,,En van Bataven.
,,Die leefden in holen.
„Hebt gij eindelijk in de gaten?
,,Gij zijt je reinste slaven,
,,Van aapachtige Mongolen".
Ik luisterde gretig en verwacht
te nog meer poëtisch schoon, dat
me een welkome afleiding gaf in
die ellende. Maar de nieuwbak
ken dichter muntte niet uit in
produktiviteit.
En het oeroude, overvolle schip
begon heviger te schudden, te be
ven, te knarsen. Vee dat naar Ha
waii dacht te gaan en dat ook nog
huilde, snikte en dichtte boven
dien, was inderdaad zeldzaam..
Er kwam toen nog méér ge
schreeuw, uit de schorre kelen van
de Japanners. Deze sectie van
24 man onder commando van 'n
Japanse Samuraikorporaal moest
937 Nederlandse krijgsgevange
nen bewaken. De Jap scheen een
wel heel groot zelfvertrouwen te
hebben, óf het besef dat 937 Ne
derlanders tammer waren dan
duiven. In de duisternis begonnen
de sadisten op ons in te slaan met
knuppels. We moesten opschui
ven. We lagen in de veeruimten
reeds zowat op elkaar. Mijn ne
venman bloedde uit een hoofd
wonde; hij kreunde. Op een ge
geven ogenblik kwam er bewe
ging in de boot. We gingen de
dwangarbeid tegemoet. Waar?
Help dat maar uitzoeken in
ider geval niet in Hawaii.
Toen de ochtend aanbrak sloe
gen we een blik door de afgegren
delde patrijspoorten, we zagen de
zee, grauw en deinend. Het schip
bonkte op en neer. We voeren in
noordwestelijke richting, te
oordelen naar de stand van de
opkomende zon. De dag was een
hel. We mochten slechts het
broeiende, stinkende .verstikkende
ruim uit om naar het privaat te
gaan. Er stonden een tiental ge-
improviseerde W.C.'s. Niet meer.
Tien privaten voor bijna duizend
man. Weldra brak dysenterie uit
en de ellende was niet te over
zien. Driekwart van ons mergelde
uit tot geraamten binnen de tijd
van een enkele week. Wij dobber
den inmiddels maar voort. Het
schip ravitailleerde midden op
zee. met behulp van grote sche
pen die blijkbaar speciaal daar
voor waren uitgevaren. Daaruit
concludeerden wij, dat er nog
meer slavenschepen deze route
volgden en misschien reeds ge
volgd hadden. Overigens leden we
een afschuwelijke honger: we
kregen slechts twee karige maal
tijden per dag. bestaande uit rijst
met Chinese kool in zout.
Toen kwamen de doden, eerst
drie per dag, toen vijf per dag,
toen tien per dag Een begra
fenisceremonie was er niet bij,
daar bad men geen tijd voor. De
stoffelijke overschotten werden in
'n vuile doek gewikkeld en voor
zien van een stuk geroest jjzer
overhoord geworpen. Later was
het ijzer op en bleven onze doden
drijven op de blauwe zee, totdat
de grenzende haaien zich aan hen
vergastten
bezet, de wachtenden zaten in
rijen te kreunen. De Jappen grin
nikten vol leedvermaak. Ik
wachtte juist voor een privaat,
dat wel erg lang dicht bleef. Ik
tikte op het hout. Ik hoorde niets.
Hè, zat er wel iemand in? Ik
duwde de deur die geen gren
del had open. Ja daar zag ik
hem. Hij keek me aan, star en
stil.
Hij zweeg.
Zoals alle doden gewoon zijn te
zwijgen. Toen tuimelde hij als 'n
houten beeld terzijde. En bleef op
mij staren met ogen die ik
toen pas herkende als de ogen
van de dood.
Ik deinsde achteruit, haspelend
waarschuwde ik een voorbijgaan
de Japanner: hij grijnsde
Toen diep in de nacht sidderde
ik van emoties. Ik had de zit
tende dood gezien....
Het was bar moeilijk om in die
dagen nog te geloven. Toch de
den wij dat.
En wij baden: niet om kracht
en geduld, maar om wraak! Tor
pedo's zuchtten wij smachtend,
waar blijven de Amerikaanse on
derzeeërs, o God. zend ons torpe
do's.... Tot dan toe hadden wij
in de wijde zeeën van Azië niets
dan Japanse kruisers gezien, be
mand met kleine mannetjes, die
staande onder de reuzenkanonnen
tartend stonden te kijken. Torpe
do's. Dan maar het zeemansgraf.
Liever voor de haaien dan voor
de Japanners.
Ik verloochende de filosofie van
een oude Indischman: „Vraag
nooit om iets waar je toch geen
recht op hebt, je krijgt dat heus
niet.
En krijg je dat toch wel het
zal je berouwen...."
Inderdaad. We krégen torpedo's.
In de zwoele nacht. Tot nu toe
heb ik nog spijt daarom te heb
ben gebeden.
(Copyright van de schrijver.)
(Wordt vervolgd)
(Advertentie)
cfeVtt*n1r»n Hanlr y.il Hp fap
De communistische regeringen kondigen dikwijls zulke strenge maat
regelen af tegen de Kerk, dat er een hevige verontwaardiging ontstaat
onder het volk. Dit heeft dan een verzachting van die maatregelen tot
gevolg, waardoor de ontevredenheid verstomt. In werkelijkheid echter
hebben de communisten hun doel bereikt. Een vluchteling uit Tsjecho-
Slowakije illustreerde dit met het voorbeeld van een koopman, die iets
wil verkopen voor vier gulden, maar er zes gulden voor vraagt. De
klant geeft niet toe en de koopman gaat tot vijf gulden. De klant is
voldaan, dat hij er één gulden af heeft gekregen, terwijl de koopman
een gulden meer heeft gekregen dan de prijs, die hij zich had voor
gesteld.
Volgens dit systeem hebben de
communisten tal van maatregelen te
gen de Kerk doorgevoerd, nadat hun
propaganda veel zwaardere had ge-
eist. En voor wat betreft de reacties
in bet buitenland, passen de commu
nisten tegen de Kerk de methode toe
van het aandraaien der duimschroe
ven. En dit wisselen zü dan af door
nu eens in dit, dan veer in dat land,
hun maatregelen te verscherpen en
tegelijkertijd met veel ophef te spre
ken over de een of andere gunst, die
het regiem in dit of dat land aan de
Kerk heeft verleend.
Afgezien echter van rle verschillen
in tactiek, zoals deze bepaald wor
den door factoren, die losstaan van
de opzet om te vervolgen, is er een
grondplan voor de communistische
vervolging, dat gelijk is voor alle
betrokken landen, een programma
dal alleen varieert inzake de intensi
teit van het uitvoeren.
Dit wordt gesteld in ..Het roodboek
van de vervolgde Kerk een indruk
wekkende studie van de methoden,
die na 1917 in Rusland en de andere
communistische stalen zijn toegepast
bij de bestrijding van de godsdienst
en van de katholieke Kerk. die dooi
de communisten als het gevaarlijk
ste bolwerk wordt gezien van de
krachten, die hen weerstreven.
Dit „roodboek", dat wordt ingeleid
met een doorwrochte beschouwing
over de methodiek der vervolging en
verder een indrukwekkende feiten
verzameling geeft, ingedeeld naar de
betrokken landen, mag inderdaad de
overtuiging schenken, dat het com
munisme niet beoordeeld kan wor
den naar zijn „politieke gezicht",
maar slechts naar de ideologische
grondslagen, die in de loop der jaren
geen enkele verandering hebben on
dergaan.
De communisten hebben de tijd.
Als ze de maatschappij met rijp be
vinden voor een snelle, ingrijpende
verandering, kiezen ze de weg dei-
geleidelijkheid. het proces der voor
zichtige uitholling. Ze laten de Kerk
de attributen van haar uiterlijke
waardigheid, maar zorgen ervoor,
Neuman was een van die
jongens, die geen dysenterie had,
net als ik. Ons lichaam bleef be
trekkelijk op peil; over ons mo
reel zullen we maar niet spreken.
Neuman was van mening dat hij
diep in de nacht wat eten kon
betrekken uit de Japanse keuken,
natuurlijk stiekem. Hij wist de
weg, hij wist nog meer om zijn
plan te doen slagen. Hij ging, en
kwam terug, met rystballen, voor
hem en voor ons: wij aten er ons
zowat wild aan. De volgende
avond herhaalde zich dat festijn,
Tot vier avonden toe. En de vijf
de avond werd Neuman gegre
pen.
Zijn terechtstelling geschiedde
op specifiek Japanse wijze. Eerst
werd hem gelast met een mes
harakiri te plegen. Hij moest
dus zelfmoord plegen. Neuman
weigerden dat. Om zoiets te doen
moest Je immers de psyche be
zitten van een Japanner, en dat
had alleen... de Japanner. Toen
werden wij allen geroepen en wa
ren wij getuige van een beestach
tig schouwspel: de negentienjari
ge Nederlander Neuman werd
onthoofd om enkele rijstballen.
Op een dag. tijdens de tocht op
het dodenschip, moest ik weer
naar boven. De privaten waren
(Van onze verslaggever)
belanoviu de Centrale Vereniging voor Markt-, Straat- en Rivierhandel is een
H t r 6n 'n'eressant Initiatief genomen,
maanden n®meliik in de bedoeling van de vereniging om gedurende de
markten Van de Brusselse tentoonstelling enkele west-Brabantse en Zeeuwse
Daarin spec"aa' onder de aandacht van de vreemdelingen te brengen,
affichpc ^"..binnenkort in West-Duitsland, België en Frankrijk kleurige
bij hpt rerschijnen' die op deze markten attenderen. De weekmarkten, die
daal n Van de Centrale Vereniging zijn betrokken zijn die van Roosen-
Sluis DS?n op Zoom- Goes- Middelburg, Vlissingen, Hulst, Sas van Gent,
-al i' a Terneuzen en Oostburg. Om ze bijzonder aantrekkelijk te maken
gph "j viif belangrijkste marktplaatsen een standwerkersconcours worden
«enouaen, waarvan op 7 augustus in Bergen op Zoom de finale gaat.
,"en heeft Bergen op Zoom voor het houden van de finale aangewezen,
'e au?ustu5 van Nederlands populairste marktkooplieden,
Verbiest uit Bergen op Zoom, 70 Jaar koopman zal zijn.
hpi=^e\ geen Vvijfei "Jat speciaal voor het standwerkersconcours alle
Deiangstellmg zal bestaan. De Centrale Vereniging voor de Markt-, Straat- en
«merhandel werkt de plannen voor deze bijzondere markten thans nader uit.
De belangrijkste bijdrage in het. ja-
nuari-nummer van Roeping lijkt ons
de studie, die C. Mertens wijdt aan
de esthetische beginselen van Char
les du Bos. Deze Franse schrijver
door André Rousseaux getypeerd als
een „gelukzalige van de literatuur"
trekt steeds meer de aandacht. Om
de herinnering aan hem levendig te
houden is zelfs een „Société des
Amis de Charles Du Bos" opgericht.
Een andere interessante bijdrage is
die van Jan H. Cartens over de min
der bekende 17e eeuwse dichter Lo-
dewijk Makeblijde, tijdgenoot van
Stalpert van der Wiele.
Van de Oostenrijkse dichteres In
geborg Bachmann. die in Rome als
free-lance letterkundige werkzaam is
neemt de redactie een drietal nog
niet eerder gepubliceerde gedichten
op. Ton Neelissen draagt een aantal
sonnetten bij. Bijzonder origineel en
klankvol zijn de verzen van Anneke
A. C. ten Berge. Door een overvloe
dig gebruik van binnenrijm weet. zij
bijzonder fraaie effecten te bereiken.
Noud van den Eerenbeemt getuigt
in zijn korte verhalen nogmaals van
zijn schrijftalent. Na de vele paro
dieën die al in krant en tijdschrift
en door de radio op de puzzelrage ge
bracht zijn, komt Jan Hanlo nog met
een zouteloos grapje, dat. in een cul
tureel maandblad werkelijk mis
plaatst is. Een paar boekbesprekin
gen en het Journaal besluiten de af
levering. De correctie laat als steeds
veel te wensen over. We zien b.v. het
geboortedorp van Stijn Streuvels ge
speld als Ingoychem. Ino.yghem en
Ingoyghem. Op het aantrekkelijk om
slag is een schilderij van Roger Bis-
sière gereproduceerd.
De Gids
Nu prof. Malherbe in ons land is
om meer aandacht te vragen voor
de Zuidafrikaanse letterkunde, opent
de januari-aflevering van De Gids
met gedichten van Elisabeth Eybers.
Of dit opzet is dan wel toeval, weten
we niet. In elk geval een gelukkige
coïncidentie. Ook Herman van den
Bergh en Cees Nooteboom dragen
verzen bij.
Theun de Vries begint een nieuwe
Friese roman onder de titel „Wind
en Avondrood". We hebben met grote
bewondering deze inzet gelezen en
zien met verlangen naar het vervolg
uit. De hoogleraar R. F. Beerling
filosofeert over definities van filoso
fie. Hij gaat er van uit, dat het filo
soferen de bezigheid is van de geest
zich rekenschap gevende van zijn
doen. In haar kroniek van het,proza
behandelt Emmy van Lokhorst een
aantal recente novellenbundels.
A. Marja vraagt aandacht voor Si
mon Carmiggelt., die hij als Karei
Bralleput maar matig kan waarde
ren In de rubriek boekbesprekingen
neemt Anton van Duinkerken het op
voor prof. Rogier tegen L.A. van der
Linden en diens veelbesproken bro
chure.
Brabantia
Het maandblad Brabantia opent de
zevende jaargang met een gedicht
van Jan van Sleeuwen „Het Ver
driet" naar Maurice Carême. Een
tweede gedicht van dezelfde schrijver
heet „Wandeling door een winkel
straat". Ze worden beide overtroffen
door een zeer fraai en ernstig sonnet
van Frans Babyion „Bezinning in de
herfst".
In een uitvoerig artikel geeft mr.
W. de Vries tal van interessante his
torische bijzonderheden over het ge
dwongen dubbele huwelijk van mr.
Jacob Lodewijck Valckenaer, die
leefde van 1634 tot 1684. Thijs van
de Griendt geeft in zijn rubriek „Bra
bantse kunstenaars" een overzicht
van het werk van de schilder en
glazenier Toon Ninaber van Eyben.
Harrie Kapteijns bespreekt met veel
waardering „De grote voltige" van
Antoon- Coolen.
Vondels drama's
Het boek ..van Pascha tot Noah"
van dr. W.A.P. Smit, verschenen in
de Zwolse reeks van Taal- en Letter
kundige Studies, heeft in brede kring
belangstelling getrokken. Prof. Ge
rard Brom geeft er in de vierde afle
vering van het tijdschrift Spiegel der
Letteren een Waardevolle beoordeling
van.
In het Tijdschrift voor Nederlandse
Taal en Letterkunde treedt pater
Maximilianus o.f.m. cap. met dr.Smit
in discussie. Hij noemt het werk een
synthese, een magistrale samenvat
ting, helder en overzichtelijk, in een
stijl, die boeit tot in de analyses dei;.'
stukken toe. Dit weerhoudt hem ech'
ter niet lal van afwijkende opvatt
gen te berde te brengen. Ook
enige aanvullingen blijkt, dat patefr
Maximilianus 't werk van prof. Smit
grondig bestudeerd heeft. We ver
moeden dat het laatste woord over
deze Verkenning van Vondels dra
ma's" nog niet gezegd is.
WILLEM v.d. VELDEN
'chr
:tinf
u?t
KARDINAAL MINDSZENTY
vrijheid binnen vier muren
dat zij geen invloed meer kan uit
oefenen op de gemeenschap waarin
zij werkzaam dient te zijn. Voorts
trachten zij verdeeldheid te zaaien
onder priesters en gelovigen, waar
door de kerkelijke organisatie inner
lijk vermolmt en op een gegeven mo
ment in elkaar stort.
Dit systeem wordt met name de
laatste jaren toegepast, nu Kroestjev
de coëxistentie heèft gepredikt en het
voor de communisten zaak is, naar
buiten de indruk te wekken van een
lofwaardige tolerantie tegenover an
dersdenkenden. Alleen die priesters
worden in de gevangenis geworpen,
die zich tegen de politiek van de
staat hebben gekeerd. De andere,
die zich in de rij der „vredespries-
ters" schaarden, of die zich leenden
voor volksfrontacties, worden met
rust gelaten.
Zo mag de buitenwereld dan gelo
ven. dat niemand gestraft wordt we
gens zijn godsdienstige overtuiging,
maar alleen wegens zijn politieke,
„volksvijandige" gedrag. Er komt 'n
bureau voor kerkelijke aangelegenhe
den. dat het eerste en laatste woord
heeft inzake de benoemingen van in
vloedrijke personen, die de katholie
ken voor het communistische karretje
kunnen helpen spannen.
De Kerk, teruggedrongen als zij
was binnen de kerkgebouwen, wordt
gedwongen opnieuw naar buiten te
treden, maar nu als verdedigster van
volksdemocratische activiteiten. Een
tweeledig doel wordt daarmee ge
diend Op de eerste plaats wordt de
kerkelijke organisatie in het betrok
ken land losgescheurd van Rome, op
de tweede plaats wordt de geest van
de gelovigen geleidelijk*an rijp ge
maakt voor een verderfelijke infiltra
tie van marxistische ideeën.
De communisten maken zich
niet druk over, dat het kerkbezoek
in Rusland en de volksdemocratieën
nog altijd groot is. Hun ideologie
zegt. dat de weerstand van de oude
bourgeois-maatschappij vanzelf zal
worden gebroken, dank zij de factor
.tijd". Alle instellingen die ten on
dergang gedoemd zijn. zeggen ze.
blijven onder een communistisch re
giem nog enige tijd voortbestaan, en
wel totdat het proces der communis
tische heropvoeding vrucht begint
te dragen. Maar onder de uitwerking
van de dialectiek veranderen deze
instellingen van binnenuit.
In dat licht moet men ook de „wel
willende gebaren" zien van partij en
regering in sommige landen. Zij zijn
geen alleenstaande uitingen. Ze ver-
iaden een en dezelfde inspiratie: de
katholieke massa te doen geloven in
de mogelijkheid van een geestelijke
coëxistentie, teneinde te bereiken dat
de vernietigingspogingen op minder
weerstand stuiten.
Wie de bedoelingen van het com
munisme werkelijk doorziet en zich
er openlijk tegen teweer stelt, wordt
op de meest grove wijze van volks
vijandige activiteiten beticht en met
veel fanfaren voor het gerecht ge
sleurd. Niet de Kerk krijgt dan de
schuld, maar „imperialistische krin
gen in het Vaticaan" of andere mala
fide groepen van samenzweerders te
gen „het arbeidende volk". Verdeel
en heers.... Dat is Het parool bij de
vervolging in onze dagen
Dit wordt in het „roodboek", dat
onder auspiciën van de Commissie
voor de Vervolgde Kerk werd uitge
geven, niet slechts betoogd, het wordt
ook waar gemaakt en wel aan de
hand van zoveel feiten uiterst ge
detailleerd dat na bestudering van
dit alles iedere twijfel aan de wer
kelijke opzet van de communistische
tactiek een dwaasheid zou zijn.
Het boek laat zich zeker niet lezen
als een roman. In zeker opzicht is het
zelfs saai, omdat de samensteller
ervan onvermoeibaar blijkt in de op
somming der ontstellende feiten, die
alle verschillend 7ijn. maar in hun
samenhang steeds duidelijker gaan
wijzen op een telkens terugkerend
ezenselement in de vervolging va-n
Kerk en gelovigen: op de wil name
lijk om kost wat kost het geestelijke
verzet te breken van het laatste
grote bolwerk der vrijheid, ideolo
gisch even diep gefundeerd als het
communisme.
Iedere yerzoening tussen Kerk en
communisme is een fictie, een on
verantwoorde dagdroom, omdat wa
ter en vuur zich nu eenmaal niet met
elkaar verdragen. Voor wat Polen
betreft lijkt het erop. dat in deze
vaststelling een onwaarheid schuilt
en dat er toch van een compromis
sprake zou kunnen zijn. Men mag
echter niet vergeten zoals het
roodboek terecht stelt dat de
communistische staat in Polen on
middellijk bedreigd werd door de ge
beurtenissen in het land zelf en in
Hongarije. In zo'n situatie is het niet
uitgesloten, dat de regering voorlopig
afziet van het toepassen van enkele
ideologische beginselen, ook al zou
dit een tijdelijk verlies betekenen bij
het streven, de massa geestelijk te
beïnvloeden. Als de tolerantie door
de leer zelf zou worden ingegeven,
zou die leer niet communistisch meer
zijn
Iedereen die uit hoofde van zijn
functie, of anderszins, een studie wil
maken van de „Kerk der Stilte", van
de manier waarop in de volksdemo-
Het Koreaanse vliegincident
Een woordvoerder van de Noordko-
reaanse regering in Pjongjang heeft
gezegd, dat de vierendertig personen
aan boord van het, Zuidkoreaanse
vliegtuig dat op 16 februari in Noord
Korea landde, naar huis kunnen gaan
als zij willen, aldus een bericht van
het persbureau Nieuw China".
Als de Zuidkoreaanse regering wer
kelijk deze mensen wilde helpen om
naar hun land terug te keren, zou
zij zich rechtstreeks met de Noord-
koreaanse regering in verbinding
moeten stellen.
Dit jaar op Fassiezondag 23 maart
aanstaande vindt in de Aardenburg-
se Sint Baafskerk traditiegetrouw
weer de uitvoering plaats van de
Mattheus-Passie van J.S. Bach. De
uitvoering van dit jaar za! echter
een heel bijzondere uitvoering zijn.
Het is namelijk voor de vijfde maal
dat de Mattheus Passie in de Aar-
denburgse Sint Baaf wordt uitge
voerd en daarom heeft het Baeh-co-
mité gemeend enkele bijzondere so
listen voor deze uitvoering te moe
ten aantrekken.
Allereerst werd gezocht naar een
representatieve figuur voor de Chris
tuspartij, waarvoor men een goede
keuze hoopt te hebben gedaan in de
bekende Engelse bas: Bruce Boyce.
doch meer nog meende men voor de
Evangelistenpartij een speciale zan
ger te moeten aantrekken. Immers
vorige jaren zorgde Willy van Hese
uit Antwerpen steeds voor een su
blieme vertolking, zodat men hier
het goede peil moest handhaven. Men
meende dit niet beter te kunnen
doen dan door hiervoor de bekende
tenor van de Weense Staatsopera:
Walther Ludwig te vragen. Ter com
pletering van dit internationale ge
zelschap werd voor de bas-aria's
aangezocht Renaat Verbruggen uit
Antwerpen hetgeen de talrijke Belgi
sche bezoekers aan de Aardenburgse
uitvoering zeker aangenaam zal zijn.
gezien de populariteit, die deze zan
ger thans in België geniet.
De leiding van de uitvoering be
rust natuurlijk weer bij Piet van Eg-
mond, waarbij hij weer de beschik
king heeft over zijn Amsterdams
Oratorium Koor en het knapenkoor
van de Vredesscholen uit. Amsterdam.
Wat zeer belangrijk .is voor de aan
staande uitvoering is, dat thans een
der beste orkesten van Nederland zal
medewerken, namelijk het Utrechts
Stedelijk Orkest, waarin onder meer
de beide concertmeesters Jo Juda en
Dick de Reus als violist meespelen,
Als verdere medewerkenden kun
nen genoemd worden: Corry Bijster
sopraan, Toni Rebel alt. Reinier
Schweppe tenor. Alex Schellevis. or
gel, Leny van der Lee. clavecimbel.
e i Louis Werner, viola de gamba.
Het zal wederom een onverkorte
uitvoering zijn met meer dan 250 me
dewerkenden. terwijl uit Vlissingen
een extra boot zal varen, die aanslui
ting geeft op een extra bus uit Bres-
kens.
KARDINAAL WYSZINSK1
.oog in oog met de tegenstander..
cratieën de strijd tegen de Kerk en
godsdienst wordt gevoerd, kan dit
boek beschouwen als een waardevol-.
Ie bron van inlichtingen, die duide
lijk maakt wat door gebrek aan an
dere informaties soms in de nevel
moest blijven. Sommige feiten krij
gen immers eerst reliëf tegen de
achtergrond van andere feiten en ge
beurtenissen, die de houding van re
gering en partij beïnvloedden en die
nu eenmaal voor elk land verschil
lend zijn.
De les die er, zoals gezegd, eerst
en vooral uit te trekken valt is. dat
men het communisme niet mag be
oordelen naar zijn politieke gezicht,
of dit nu een grijns of een glimlach
vertoont, maar slechts naar zijn fer
vente intentie, de menselijke geest
fundamenteel te veranderen.
Het boek. geschreven door Albert
Gaiter en door Jan Dijkgraaf uit het
Italiaans vertaald, is verschenen bij
de uitgeverij Brepols te Brussel.
JAN VERDIESEN
Een felle, zeer spectaculaire brand
heeft een houten schoolgebouw aan
de westelijke rand van dit Amster
dams stadsdeel binnen een kwartier
tijds in een tientallen meters hoog
oplaaiende vuurzee veranderd.
De oorzaak is vermoedelijk dat een
werkster een gaskachel maar half
had uitgedraaid Een in de nabijheid
hangende handdoek heeft toen vlam
gevat.
(Advertentie)
Goed voorbeeld doet...
Zeker, haar grootmoeder en ook
haar moeder gebruikten reeds
MAÏZENA DURYEA en zij volg
de dat goede voorbeeld. Vandaar
haar lekkere groenten, smakelijke
soepen en smeuïge sausen. En als
haar vriendinnen vragen hoe het
komt dat zij zo lekker kan koken,
dan zegt zij „Goed voorbeeld dóet
goed volgen" en gebruik - zoals
ik - MAÏZENA DURYEA voor
het binden van groenten, soepen
en sausen. Dan zijn mislukkingen
bij voorbaat uitgesloten.
Te Rotterdam is vrijdag het
toernooi voortgezet om het Ne
derlandse kampioenschap eerste
klasse, groot biljart, kader 74/2
van de K.N.B.B.
Na op de eerste dag (donder
dag) zijn twee partijen resp. te
gen van Straalen (Utrecht) en
Eichelsheim (R'dam) in winst
te hebben omgezet, slaagde A.
van Loon (Bergen op Zoom) er
gisteren in, tijdens de middag
partijen, de Rotterdammer
Boersma te verslaan- Op dat tijd
stip stond van Loon tezamen met
Beekman, die tot dan toe even
eens alle partijen had gewonnen,
aan de top van de ranglijst.
De resultaten van de middagpar
tijen waren:
van Leeuwen
Eichelsheim
Beekman
van Straalen
van Loon
Boersma
Lieshout
Zondervan
van Leeuwen
van Straalen
300
244
300
74
300
191
300
227
71
46
7 195
7 72
13 104
13 29
42
40
16.66
13.55
42.85
10.57
23.07
14.69
14.28
10.80
AVONDPARTIJEN
Boersma
130
13 63
10 00
Zondervan
300
13 92
23.07
Lieshout
172
20 54
8 60
van Loon
300
20 85
15.00
Beekman
300
14 56
2142
Eichelsheim
205
14 103
14.64
Na de vierde
ronde
is de stand:
1. Beekman
8
25.00
2. van Loon
8
14.45
3. van Leeuwen
6
17.23
4. Zondervan
6
15.87
5. Lieshout
2
9.80
6. Boersma
2
9 61
7. Eichelsheim
0
12.15
8. van Straalen
0
11.00
Aan de algemene vergadering van
aandeelhouders van de N. V. Interna
tionale Gewapendbeton Bouw te Breda
zal worden voorgesteld een dividend
van 9 procent uit te keren (vorig
jaar 8 pet.)
(Advertentie)
300
211
15 103
15 73
20.00
14.06
Bankiert Anno 1884
BELEGGINGSADVIEZEN
Laagste
Hoogste
Vrijd. 21-2
Koersverschil
koers
koers
laatste
t.o.v.
tijdvak
vorige week
Alg. Kunstzijde Unie
149 1/2
154 3/4
150
2 1/2
Van Berkels Patent
191
194
191
Van Gelder Zonen
176
181 1/2
176
17
Kon. Ned Hoogovens
265
275
272
8
Ned. Kabelfabriek
225 1/4
227 1/2
225 1/4
2 3/4
Philips
244 1/2
249
248 3/8
3 3/8
Unilever
337 1/2
344
337 7/8
3 1/4
Wilton - Feijenoord
206 1/2
212 1/4
207 1/2
2 1/2
Kon. Petroleum
144.40
150.70
144.70
2.70
Holl. - Amerika Lijn
140
145 1/4
140 1/2
1/2
Kon. Ned. Stoomboot Mij
137 1/2
140 3/4
138 1/2
2
Ned. Scheepvaart Unie
108 1/2
112
109
1 3/8
Van Ommeren
195 1/2
201
195 1/2
5 3/4
Amsterdam Rubber
42 1/2
45 1/2
44 5/16
2 5/16
H.V.A.
83
86 3/4
83 1/4
2 3/4
Ver. Deli Mijen
60 1/2
64
60 3/4
3/4
3-3 1 2 Nederland 1947
85 15/16
86 7/8
86 11/16
29/32
3 Invest, cert. Ned.
90 9/16
91 5/8
90 7/8
13/32
3 Ned. 1962-64
89 15/16
90 5/16
90 1/32
1/16
6 Woningbouw
107 1/8
107 7/16
107 7/16
7/16
