ADIEU. NILLES. ADIEU...
Brussel ontvangt de
wereld op Expo'58
De koning stond voor
een
raadsel
niet uit (ie fles
een druppel leut
Ontmaskerd
Diefstal van
juwelen in
Venlo
fVÖIÏöL DeTantlpasfa van standing^
Ontsnapten
aangehouden
Afscheid van n groot
vorstdie velen heeft
geleerd hoe carnaval
gevierd moet worden.
Spit in de rug
KSoosterbalsem
VOOR EEN SNEL EN
GEZOND ONTBIJT!
gaar in het pak!
CARNAVALESK DOMINOSPEL
't (Nut,
BOEKENPLANK
De geheimzinnige
landkaart
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 6 FEBRUARI 1958
„Waarom, Nilles, waarom
Dit is ile vraag ilie ge van veel bedrukte
Bergenaren zult moeten horen nu ge voor
het laatst voorgaat in het Krabhegatse feest
van de zotheid. Volgend jaar zult ge een
van de vele naamloze earnavalvierders zijn,
die onder de Peperbus hun dwaze gang
gaan en gehoorzaam zult ge U onder het
gezag stellen van een nieuwe prins.
„Waarom, Nilles, waarom
Ge hebt me fluisterend het antwoord gegeven, tij
dens dat recente interview in „De Draak", waar ge
incognito aan een tafeltje zat, een glas jus d'orange ledigend om
nieuwe krachten op te doen na een nogal vermoeiende autorit van
Zeist naar Bergen op Zoom, door een treiterende mist.
„Luister, ik ga naar de maan."
En intussen is dat al geen geheim meer. Ge hebt het niet voor
u kunnen houden, mededeelzaam als ge nu eenmaal zijt. En nu
zitten de Bergenaren in zak en as, want zelf kunt ge dan al een
raket laten maken, die u als afgezant van de V.N. naar de maan
zal brengen, niet iedere Bergenaar kan u daarheen volgen. De
concurrentie zou voor de Russische en Amerikaanse ruimtevaart
mannen wat al te zwaar worden. Ge zult niet op uw voornemen
terugkomen, dat weten we wel. De raket zal van start gaan, op
het moment dat de feestvreugde ten top stijgt en Bergen op Zoom
zal zijn enige en dierbare prins niet meer terugzien. We zullen
later, als uw opvolger op de troon is gezet, nog wel eens
een mr. C. Becht ontmoeten in Bergens straten, maar prins Nilles
zijn we kwijt, voorgoed.
Adieu dan Hoogheid. Het zij met
weemoed gezegd. Voor de dertien
de keer zwaait ge dit jaar de scep
ter in Bergen op Zoom. Het zal de
laatste keer zijn. Ze zullen U hul
digen. overal waar ge komt, want
ge hebt he' verdiend. Geen prins
is er ooit geweest, die zijn onder
danen zozeer de pure levensvreugde
heeft doen proeven. Ge hebt dege
nen die caranaval kenden, nog be
ter vertrouwd gemaakt met dit
feest en degenen die het niet ken
den hebt ge het leren waarderen.
Gij weet wat carnaval is en ge
hebt het ook altijd uw volgelingen
voorgehouden: een feest van het
volk, van de hele gemeenschap,
zonder verschil van rang en stand.
Een feest der verbroedering, zon
der inachtneming van wat de men
sen maatschappelijk scheidt. Een
correctie op wat wij de gewone
gang van zaken noemen en die in
feite een ongewone gang van zaken
is, omdat hij zoveel valse barrières
kent. kunstmatige afzettingen, die
de mensen van elkaar scheiden en
de maatschappij verdeeld houden.
Adieu, hoogheid, reeds nu, om
dat we tijdens de dolle dagen zo
weinig tijd zullen hebben om U te
zeggen wat ons op "het hart ligt.
Toen ge in 1946 voor het eerst
uw intocht hield, stond ge nog wat
onwennig tegenover uw onderda
nen. Nu. na twaalf jaar. spreekt de
oudste der oude dweilen en de
jongste der blauwgekielde Krabbe-
kes U zonder enige terughouding
met Nilles aan. "Onze Nilles".
Gij kent het geheim van carna
val en ik weet. dat veel prinsen U
benijden Waar ge ook binnenstapt,
uw vrolijkheid dringt uit het hart
naar boven en ge hebt maar een
kleine minuut nodig, een beetje
muziek, een enkel woord, om een
met de uwen te zijn.
..Kijk", zegt ge. over de hoofden
van de andere gasten in het res
taurant heenstarend naar die ge
denkwaardige dag in 1946, toen ge
de troon beklom: ..kijk... carnaval
is een feest voor het gehele volk.
Daarom hebben we met de enkelen
van T.O.G. die het initiatief na
men. mensen uit alle lagen van de
Bergse burgerij aangetrokken en
een manifest gericht tot de bevol
king". En met voldoening consta
teert ge. dat ge er steeds beter
"ingekomen" bent, dat ge als prins
steeds nader bent gekomen tot al
len die het goed menen met de
Vastenavond en dat het prinsschap
U een ware hartstocht geworden is.
En daarom bent ge nu van wee
moed vervuld. Carnaval", zegt
ge, ,,is de enige gelegenheid in het
.iaar, dat de mensen de zorgen
kunnen vergeten van der? verteeh-
niseerde haastwereld; dat ze el
kaar vinden zonder de vraag naar
wat ze doen of zijn. Zo heb ik het
altijd als prins gezien. Als ge mij
vraagt, wat il als mijn taak zie,
dan kan ik alleen zeggen, dat ik
steeds mijn best heb gedaan, de
mensen uit de dagelijkse sleur los
te maken door middel van de hu
mor, Bij iedere intocht moet men
iets nieuws verzinnen om het pu
bliek te grijpen. Iedereen moet op
slag in stemming gebracht wor
den."
Zo mijmert ge ver voorbije be
windsperioden. „De prins", zegt
ge, „moet met zijn gevolg het
voorbeeld gevc.i aan ae anüeie
vastenavondvierders. Hij moet de
juiste geest bevorderen t-n de men
sen ervan overtuigen, dat de leut
niet uit de fles moet komen, maar
uit het hart. Ik prijs me gelukkig
dat we van het begin af aan de
medewerking hebben gehad van
het gemeentebestuur".
Nilles, ik heb me wel eens afge
vraagd. hoe ge het klaarspeelde
zowel de eenvoudigen als de maat
schappelijk hooggeplaatsten achter
uw zegeka te krijgen. „De men
sen". zegt ge, „moeten gepakt
worden met hun eigen taal en in
hun eigen mentaliteit". Dat lijkt
me niet eenvoudig Want niet al
len spreken ze dezelfde taal; de
een drukt zijn gevóelens verfijnder
uit dan de ander, zo is het nu een
maal.
Toch is uw taal tijdens de Berg
se Vastenavond altijd de taal ge
weest van iedereen. Niemand heeft
ooit de indruk gehad, dat ge V
moest forceren. Ge speelde niet de
rol van de carnavalsprins, ge waart
de vorst van de leut. Het ging al-
Prins Nilles tussen Bergen
op Zooms oudste „dweilen".
Hij heeft er heel wat gedeco
reerd in zijn vrolijke be
windsperioden.
lemaal spontaan en natuurlijk, al
waart dc niet uit het Scheldeslik,
maar uit het wezen van de gezon
de leut zelf naar boven getrokken.
„Ik ga naar de maan", zegt ge,
en ge voegt daaraan toe. dat
voor Aswoensdag wel zal blijken,
welke betekenis aan deze. uw
afscheidswoorden, zal moeten
worden gegeven. De Bergse ou
den van dagen en de kinderen
noemt ge uw dierbaarste volge
lingen en met een glans in het
altijd ictuui spotzieke oog con
stateert ge, dat carnaval het
feest is van de vreugde om het
leven, het goede leven, waarin
we tenslotte allemaal dezelfde
taak hebben: het te doen beant
woorden aan de bedoelingen van
wie het gegeven heeft.
Misschien klinkt dat juist iets te
ernstig, „Maar toch," zegt ge „is
het dat." En meteen voegt ge er
aan toe, dat ge uw taak idealis
tisch opvat.
Wie zou daaraan twijfelen, na al
les wat hij van U heeft gezien. Ge
hebt de bejaarden van Krabbeeat
ervan overtuigd, dat ze er altijd
nog bijbehoren en niet de minsten
zijn onder uw getrouwen. Ge hebt
de kinderen, jaar op jaar. onzeg
baar blije uren bezorgd met uw
grollen op de pui van het stadhuis.
En als geuw carnavaleske rondgang
maakte in het ziekenhuis, aan de
Wassenaarstraat, dan brak daar
ineens de zon door van de vreugde
en de hoop.
Nilles, laten we he1 zonder
schroom vaststellen, ge hebt U be
mind gemaakt, niet alleen bij uw
eigen burgers, maar ook bij de
mensen van buiten Bergen op
Zoom, aan wie ge gastvrijheid gaf.
Ze zullen zich misschien erover
verwonderen, dat ge zo ernstig
spreken kunt over iets dat zó dwaas
is. maar misschien dat ze. evenals
de leden van uw hofhouding, graag
zullen erkennen, da> daarin nu
juist het geheim schuilt van uw
succes.
Ge zegt. dat uw afscheid een ne
derlaag is ten opzichte van de
eisen, die de maatschappij aan
haar burgers stelt en onmiödelliik
voegt ge daaraan toe, dat die ne
derlaag niets te maken heeft met
een geestelijke verwijdering van
Bergen op Zoom. zijn bevolking,
zijn mentaliteit. „Of ik carnaval
zal blijven meevieren? Wis en
waarachtig!!!!" Maar niet als
prins. Want de prins vertrekt naar
de maan in een raket, die veel so
lider zal zijn dan alle Amerikaanse
en Russische stukken vuurwerk te
zamen.
Ge ledigt, langzaam en naden
kend, uw glas jus d' orange. Het
staat daar als bescheiden getuige
nis van uw opvatting, dat een car
navalsprins - evenals trouwens zijn
onderdanen - van een kop koffie of
glas limonade 'zo zat moet kunnen
zijn als een pinneke". Cartaval is
voor. U een feest zonder alcohol
Niet uit de fles, maar uit het
hart....
En dan. aan het slot van dit ge
denkwaardig gesprek, is er ineens
iets van wreveligheid in uw toon.
Ge vraagt, waarom In een grote
Brabantse stad de Vastenavond-
ploeg zo'n slecht voorbeeld geeft
door in het openbaar te ruziën.
Waarom men het feest der saam
horigheid op deze manier tot een
paskwil moet maken. ,,Ik hoop,"
zegt ge, „dat deze mensen spoedig
zullen inzien, dat Vastenavond een
plant is, die alleen schone blom
men kan dragen, als hij bloeit in
een ware gemeenschapsgeest."
Ais prins, constateert ge tenslot
te. moet ji verstand hebben van
scheikunde. Een druppel leut in de
dagelijkse beslommeringen en de
moleculaire structuur verandert
op slag...
Prins Nilles, als ge het dan zo
stelt; ge hebt U een groot chemi
cus getoond. Maar die vergelijking
is zo moeilijk door te trekken.
Uw entree, in werkpak (vers uit
het slik getrokkens hebt ge alweer
gemaakt. De dagen van uw kort
stondig bewind zijn nabij. Moge het
een regeringsperiode worden, die
Uzelf en de Bergenaren nog meer
vreugde geeft dan de vorige en mo
ge uw afscheid U ervan overtuigen,
dat mede door uw toedoen, vooral
daardoor, de Bergse carnaval tot
de schoonste van Brabant geworden
is. Die overtuiging kan U zelfs op
de maan blijvende voldoening
schenken.
Daarom nu al, adieu, Nilles,
adieu.
JAN VERDIESEN
(Advertentie)
Flmh urrtjuen met Klooster -
balsem, de warmteopwehkende
stoffen verjagen snel de (njn
"geen goud zo goed' J
Woensdagavond is in het winkel
centrum van Venlo een bijzonder bru
tale juwelendiefstal gepleegd, waar
bij voor een waarde van f 22.000 aan
juwelen, broches en ringen verdwe
nen is.
Omstreeks die tijd stopte een grijze
personenauto met 2 mannen in de
Nieuwstraat nabij de juwelierswinkel
van de heer Peeters. Op de hoek van
de Klaasstraat en Nieuwstraat. Op ze
ker moment hebben de beide mannen
kans gezien de spiegelruit van een
der etalages aan de zijde van de
Nieuwstraat met een zware steen in
te slaan en voordat iemand op het ge
rinkel afkwam, een tableau met ju
welen. ringen en broches door de ope.
ning weg te nemen.
Direct daarop zijn de beide daders
met hun buit in de auto snel wegge
reden.
(Advertentie)
(Advertentie)
De hostess
wandelde het
Nederlandse
paviljoen bin
nen, waarin
nog niet veel
was te zien
van de arbeid
van Karei Ap
pel en waarin
op deze naar
geestige
wintermiddag
niet veel acti
viteit heerste.
Maar toch ble
ken de Neder
lander? het
verste te zijn
van allemaal,
want met uit
zondering van
de vloeren, die
nog in het pa
viljoen dien
den te worden
gelegd. was
praktisch alles
gereed voor de
ontvangst van
de produkten.
Is het thema
„water" 't be
langrijkste
exponent van
onze inzen
ding, ook de vaderlandse industrie laat zich niet
onbetuigd, terwijl de landbouw eveneens een be
langrijke rol zal vervullen. Om met het be
drijfsleven te beginnen: in een hal met een to
tale oppervlakte van 2000 m2 zal de bezoeker
onder andere een indruk krijgen van de grote
betekenis van de scheepvaart voor ons land. De
scheepvaart zal in al haar geledingen present
zijn, wilde vaart, tankvaart, kustvaart, sleep-
vaart en zelfs de walvisvaart. De spoorwegen
ontbreken evenmin. Zij zullen in een eigen in
zending de nadruk leggen op hun betekenis ten
aanzien van het vrachtvervoer. Natuurlijk is de
KLM aanwezig. Deze maatschappij brengt een
deei van een cabine alsmede de motor van een
Lockheed-Electra. De havens zullen het accent
leggen op hun betekenis als in- en uitvalspoort
van Europa. In deze grote hal is ook de scheep
vaartafdeling ondergebracht, die schepen
bouwt.
Een ander Nederlands produkt, dat zeker de
aandacht zal trekken is het glas- De Verenigde
De beroemde ar
chitect Le Cor-
busier, een revo
lutionair man,
ontwierp hef pa
viljoen van de
N.V. Philips. De
constructie van
dit bijzondere ge
bouw berust op
een geheel van
zadelvlakken. De
hoogste top l(gt
een 20 meter bu-
ven het voetstuk.
Voor een opper
vlakte van 500
m2 wordt een in
houd verkregen
van ongeveer 4000
m3, zonder dat 't
noodzakelijk is
op extra steunen
een beroep te
doen. Meer dan
2000 bouwplaten,
die gezamenlijk 'n
gewicht van 250
ton hebben, en
elk een opper
vlakte bezitten
van 1 m2 en die
bovendien alle
maal verschillen
van vorm, werden
gespannen (want
het Philipspavil-
joen is praktisch
gereed) tussen
staalkabels s an t
millimeter dikte.
Glasfabrieken hebben een ruimte gehuurd om
de kunstprodukten aan de bezoeker te tonen.
Leerdam speelt daarbij natuurlijk de hoofdrol.
Zo zijn er andere bedrijfstakken, die aan het
woord zullen komen en die verwachten mogen,
dat ook de Nederlandse burgers, die naar de
„Expo" komen, een bezoek aan hun eigen afde
ling zullen brengen.
Nog een bijzonderheid over de landbouw en
veeteelt. Het Friese Rundveestamboek en het
Nederlandse Stamboek zullen 24 van hun beste
zwart- en roodbontkoeien voor zes maanden
naar Brussel brengen. Er is bovendien een inzen
ding van fokzeugen, biggen, mestvarkens, ter
wijl het pluimvee al evenmin ontbreekt.
Het exportprodukt bij uitstek, de aardappel,
wordt de bezoeker voorgezet: een bezoeker, die
vóór de Nederlandse afdeling wordt vergast op
klokkenspel en die na zijn bezoek zeker ook niet
wil verzuimen een visite af te leggen aan het
paviljoen, dat naast het Nederlandes staat en
ook Nederlands is, dat van Philips.
Het was een donkere nacht,
die het achttiende eeuwse Parijs
omhulde. Als een ware cycloon
raasde de storm rond de Notre-
Dame. Maar in de Tuilerieën
straalde het licht vanuit alle
kamers naar buiten. Zoals ieder
jaar gaf de goede koning Lode-
wijk XV een groot carnavals- en
maskeradefeest.
In een der grootste zalen van
het paleis stond de koning zelf
en leunde met zijn rug tegen de
luxueuze buffetten. Hij droeg
onherkenbaar een masker voor
zijn gezicht.
Plotseling viel zijn oog op een
krachtige gestalte, gekleed in een
dominokostuum en met eveneens
een masker voor. Hij zag de man
met een opvallend zware gang
naar het buffet komen en met zijn
blikken goedkeurend de spijzen en
dranken taxeren, welke in over
vloed aanwezig waren. Dan zag hij
hoe de man als uitgehongerd, be
gon te eten.
Met lachende ogen keek de koning
naar de gele domino en mompelde:
„Zo'n veelvraat heb ik nog nooit
gezien!"....
Hij wendde zijn blikken van de man
af en keek de zaal rond, gevuld met
deftige gasten en wervelende danspa
ren. Hij keek naar de glinsterende
pracht van pruiken en maskers, de
knisterende zijde der japonnen en de
kanten jabots der heren. Hij zag het
liefdespel der ogen en hoorde schert
sende woorden klinken over en weer
in een geparfumeerde Iuchl vol gra
tie en onbezorgdheid. Kijk! Daar
stond een Venus met een bekranste!
scepter en daar ging een dame als
Griekse schone gekleed. Confetti en
serpentines slingerden zich rond de
goudglinsterende luchters met de ve
le kaarsen. De koning zag dit alles
met peinzende ernst aan en schudde
zijn hoofd: „Ja ja, zo wü het deze
wereld", mompelde hij.
De gele domino aan het buffet was
de enige, die dit alles geen belang
scheen in te boezemen. Hij at en
dronk, at weer en verdween dan
spoorloos. Maar na tien minuten
schoof hij opnieuw tussen de dansen
de paren door in de richting van
het buffet. Weer begon hij te eten
en te drinken, om direct daarna op
nieuw te verdwijnen. Koning Lodewijk
keek hem verbluft na. „Hoe is het
mogelijk", mompelde hij verbaasd.
,.Die man moet een maag hebben
als een olifant".
Het werd warm in de zaai en de
koning wilde buiten op het balkon
wat verkoeling gaan zoeken. Hij had
nog maar enkele stappen gezet, of
de veelvraat kruiste weer zijn pad,
ging naar het buffet en ontwikkelde
voor de derde maal een enorme eet
lust. Om te zien of de domino nog
een keer terug zou komen, bleef de
koning staan. En de gele domino
kwam terug, nog tweemaal. Het was
onbegrijpelijk.
Plotseling viel het de koning op,
dat de domino laarzen onder zijn
carnavalkostuum droeg. Hij wenkte
een officier, de waakzame kapitein
der Zwitserse garde, en ging met
hem naar de wonderbaarlijke eter.
„Ha. meneer!" groette de koning.
„Ik ben de koning. Wat doet U daar
eigenlijk?"
Wezenloos bleef de gele domino
voor zich uit staren, met een kar
bonade in de hand.
„Wel nog slechthorend ook?", vroeg
de vijftiende Lodewijk, Toen wendde
hij zich tot de officier. „Kijk eens
naar zijn laarzen, die onder het mas
kerade-kostuum uitkomen. Het zijn
soldatenlaarzen, meen ik. Komisch,
zeer komisch"....
De kapitein wierp ook een blik op
de laarzen van de domino aan het
buffet. Verdraaid! Dit soort kende
hij. Hij liep rood aan, ritste met een
ruk het kosluuiu open en ontdekte
daaronder het uniform van de Zwit
serse Garde. Woedend trok hij de
Nu overal in het zuiden weer
voorbereidingen worden ge
troffen voor carnaval, de mas
kers tevoorschijn worden ge
haald en de kostuums op de
strijkplank worden gelegd, kan
het zijn verdienste hebben een
duik in de geschiedenis te doen,
teneinde naar carnavaleske ge
beurtenissen te speuren in het
niet zo nabije verleden.
Ben van Brabant heeft zich
hiertoe inderdaad de moeite
gegeven. Getuige bijgaand ver
haal, dat in het Frankrijk van
voor de revolutie speelt.
De rijkspolitie te Bolsward heeft
twee mannen aangehouden, die ont
snapte gedetineerden uit het Rijks
opvoedingsgesticht te Norg bleken te
zijn. Het waren H. J. S„ afkomstig uit
Amsterdam en H. van N. uit Rotter
dam.
De beide mannen hebben bekend
gisteren na hun ontsnapping een auto
te hebben ontvreemd om daarmee via
Rijksweg 43 en de Afsluitdijk naar het
westen te rijden. Zij kwamen echter
niet zover, want bij de kop van de
Afsluitdijk in Friesland reden ze te
gen een paal. waarbij de auto werd
beschadigd. Zij hebben toen de auto
onbeheerd achtergelaten en zich te
voet m de richting Bolsward begeven.
Hier werden zij vroeg in de ochtend
aangehouden.
(Advertentie)
domino het masker af en herkende
de drager ervan.
..Attinghofer!" schreeuwde hij in
gehouden. „Verduiveld nog aan toe'"
Wat moet jij hier?"
Attinghofer, die zich reddeloos ver
loren waande sprong in de houding
en meldde zich stram: „Present, ka
pitein!".
Woedend beet de kapitein de sol
daat toe: „Dit is Zijne Majesteit de
koning, domme nar dat je bent! Ezel.
ehehHeb je vanmiddag niet
gegeten of was je weer niet op tijd...?
Dit is.... eh.... dit is...."
Doch de koning legde rustig de
hand op de schouder van de kapi
tein en met zijn andere hand naai
de soldaat wijzend, zei hij: „Vraag
hem of hij mij de kunst wil leren,
zoveel te eten. Het is een wereld
wonder".
..Zeg aan Zijne Majesteit, jij wereld
wonder. hoe je zoveel eten kunt!"
siste de kapitein, zich steeds meer
opwindend, omdat hij zich danig ge
neerde.
„Dat recept Majesteit", stotterde de
gardist. „Nu jau hebt vijf ver
schillende kameraden van de wacht-
compagnie gezien, sire. Als de ene
genoeg gegeten en gedronken had.
kwam hij terug naar de wacht en
trok een ander het domino-kostuum
aan.... Ik hoop dat u het begrijpt
sire... ik bedoel.... eh".
BEN VAN BRABANT
'tl&ifaf
In de Pocomato-serie van Rex
Dixon is nu dit boek verschenen. Het
is weer van hetzelfde kaliber als het
vorige: veel gedraaf van paarden,
achtervolgingen, slimme schurken en
nog slimmere dienaars van het recht.
Ditmaal is er sprake van een rijke
mijn. over welker vindplaats een
document bestaat, dat voor de helft
in goede, voor de helft in kwade han
den is. Wie zal het geheel in zijn be
zit krijgen Het antwoord begrijpt
men wel, maar er moet eerst ver
schrikkelijk veel geburen. Het boek is
een uitgave van „De Sleutel", Haar-
lem-Antwerpen.
