an
laQl»ta<> p c ^Tem
Iedereen moet helpen
Stijlvol ANWB-kantoor Den Haag
DE DUIVEL IN
HET DORP
Zwart o
MENING EN COMMENTAAR
GDIJK 86
32470
OMGEKEERD
KOLONIALISME
„BONAFIDE"
TWEEDRACHT
tv-r adiotv-r adio-tv-
c.
DER STEEN
TWEEDE BLAD
VRIJDAG 10 JANUARI 1958
Nationaal appèl inzake de woningnood
5?
VELE HONDERDEN BRIEVEN
Extra prestatie
Veel inzendingen
op Sonsbeek 1958
In V enezuela nog
steeds onrust
Doodstraf geëist
tegen priester
in Hongarije
Regering V.S. wil
nieuwe methode
voor hulpverlening
In 1957 grotere
eierenuitvoer
George Meany richt
waarschuwing tot
Amerikaanse volk
'amM.'Er
mmde!
J^OLONIALISME raakt uit de tijd.
Dit feit hebben we te aanvaar
den. Overal waar nog koloniaal be
heer nodig is, zal het streven er
toch steeds op gericht zijn de be
volking op te heffen tot de ge
schiktheid voor zelfbestuur. Over
het tempo van die opheffing en het
tijdstip v. zelfstandigverklaring kan
men dan nog van mening verschil
len, er is eenstemmigheid omtrent
het einddoel. Er komt nu echter
een omgekeerd kolonialisme op.
Drs. M. Kohnstamm, secretaris
van het comité-Monnet tot vorming
van een Europese federatie, heeft
daarop dezer dagen gewezen in een
rede te Delft. West-Europa dreigt
voor de meest onontbeerlijke grond
stof voor zijn nijverheid afhankelijk
te worden van landen in het Mid
den-Oosten, die nog moeten leren
verantwoordelijk te handelen te
genover zichzelf, laat staan tegen
over anderen. Als West-Europa zijn
onafhankelijkheid dus niet wil ver
liezen, zal het zich moeten bevrij
den van de noodzaak om de olie uit
het Midden-Oosten en het Suez-
kanaal te gebruiken.
Uit een en ander volgt van hoe
groot belang het is, dat Europa
spoed zet achter de ontwikkeling
van de kernenergie voor vreedza
me doeleinden. Euratom is waar
lijk geen dag te vroeg geboren.
Het klemt nog te meer, nu Rus
land zelf koloniaal beheerder van
de z.g. satellietstaten de landen
van het Midden-Oosten opstookt en
steunt, om de afhankelijkheid van
West-Europa te bevorderen.
WANAF 1 januari 1958 zal er een
andere KABO zijn, een KABO
die zich beschouwt als de enige bo
nafide organisatie van katholiek
overheidspersoneel en dienovereen
komstig handelt. Aldus de KABO-
Post van 4 januari.
Het hoofdbestuur van de ARKA
heeft zich deze opmerking over het
monopolie van bonafiditeit sterk
aangetrokken en om opheldering
verzocht.
Hierop heeft het hoofdbestuur
van de KABO geantwoord, dat in
de kring van de organisaties van
overheidspersoneel dit woord „bo
nafide" een zeer speciale beteke
nis heeft verkregen. Men bedoelt
ermee, dat de betrokken organisa
tie krachtens haar binding met de
vakcentrale in de belangenbeharti
ging verder gaat dan Uitsluitend de
aangelegenheden, die rechtstreeks
verband houden met de verhouding
werkgever-werknemer. Anders ge
zegd: de organisatie behartigt de
belangen van haar leden langs de
daartoe naar haar opvatting
aangewezen wegen binnen het raam
van het „algemeen belang" en niet
uitsluitend als een zaak die on
middellijk betrekking heeft op de
groep of groepen die aangesloten
zijn bij de organisatie.
We moeten verklaren, dat ons de
ze betekenis van het woord „bona
fide" niet bekend was. We dachten,
dat dit woord in vakverenigings
kringen alleen maar terrein afba
kende tegenover de EVC en haar
bedrijfsbonden.
We kunnen ons dan ook best
(Advertentie)
voorstellen, dat de ARKA zich ge
griefd voelde doordat zij buiten de
bonafiditeit werd gesloten en dus
feitelijk als mala fide werd bestem
peld. Het is zeer te betreuren, dat
nu deze broedertwist is losgebar
sten tussen organisaties, die beide
de bisschoppelijke goedkeuring ver
kregen.
Te hopen valt, dat dit incident
de leidei's tot nadenken stemt en
naar wegen doet zoeken, om de
verbroken samenwerking te her
stellen.
CINDS enige tijd bestaat er een
Pacifistisch Socialistische Par
tij. Daar zitten mensen in, die zich
nu nog plaatsen op het standpunt
van de oude SDAP met betrekking
tot defensie en ontwapening. Ze
willen geen partij kiezen in de te
genstelling Oost-West. Ze geloven
in de kracht der weerloosheid. Ze
verwerpen ons meedoen aan de
NAVO en ons hoge militaire bud
get. In de PvdA zitten er ook van
die mensen. Dominee Buskes bij
voorbeeld is een bekende figuur on
der hen. Met betrekking tot een
belangrijk punt van het partijpro
gram en de partijtactiek koesteren
ze dus een afwijkende mening. In
het parlement kan die mening ech
ter niet tot uiting komen, al helt
het fractielid Fedde Schurer ook
naar deze afwijkende mening over.
Voor een der vooraanstaande in
tellectuelen in de partij, professor
Donkersloot (de dichter Anthonie
Donker) is dit nu een reden gewor
den, om heen te gaan en zijn heil
te zoeken in de nieuwe Pacifistisch
Socialistische Partij.
Van de zijde van de PvdA wordt
nogal eens betoogd, dat „het socia
lisme" een gezonde basis voor par
tijvorming biedt, omdat dan een
heid van politiek denken en streven
gewaarborgd is. Terwijl dit niet het
geval zou zijn met een godsdien
stige levensbeschouwing, waarop
geen eensgezind politiek streven te
vestigen zou zijn. Het blijkt nu ech
ter weer, dat onder socialisten op
een kardinaal punt van politiek be
leid een onoverbrugbare tweedracht
bestaat.
(Advertentie)
Mei dr M. A. Klontpé, minister van maatschappelijk werk, was gister
middag met monseigneur dr. Alfrink, Aartsbisschop van Utrecht, vele leden
van de Eerste en Tweede Kamer en vele anderen een van de prominente
figuren die gistermiddag te Hilversum het woord voerden op een waarlijk
nationale manifestatie", gewijd aan de woonruimte.
Deze manifestatie wil een appèl zijn op het gehele Nederlandse volk om
de heersende woningnood te helpen verlichten", aldus de minister, die van
mening is dat nog vele Nederlanders zonder al te grote bezwaren nog
woonruimte aan anderen zouden kunnen afstaan.
jeugd door sparen te doen deelne
men aan het kapitaal van woning
bouwverenigingen.
Het grote gezin
De Aartsbisschop van Utrecht, dr.
B. Alfrink, was van oordeel dat de
woningnood de mens raakt in zijn
persoon, zijn waardigheid en zijn
hart. Onze regering zal deze nood
niet kunnen lenigen, wanneer we niet
allen daadwerkelijk meehelpen
hetzij door het scheppen van nieuwe
of door het beschikbaar stellen van
bestaande woonruimte. Met de groot
ste nadruk wees de bisschop op de
noodzaak van voldoende woonruimte
voor het grote gezin. Deze eis werd
Zij erkende dat nieuwbouw de
enige afdoende redding kan brengen,
maar de nood dwingt tijdelijk om te
zien naar andere maatregelen. Zij
vertelde over de vele honderden brie
ven die wekelijks bij haar departe
ment komen „getuigen" van de grote
nood waaronder gezinnen met kin
deren (vaak ondergebracht in ander
halve kamer!), jonggehuwden of on
gehuwde volwassenen te lijden heb
ben. Het bestaan van een grote
groep gerepatrieerden geeft boven
dien een extra actualiteit aan dit ap
pèl al stelt de regering zich voor
hun huisvesting zodanig te regelen
dat aan de bestaande prioriteit van
de reeds ingeschreven woningzoeken
den niet wordt voorbijgegaan. Wel
zullen echter ook zij wel zijn aange
wezen op beschikbaar komende over
tollige woonruimte. „Er moet door
ons volk dus een extra prestatie
worden geleverd", aldus minister
Klompé.
Goede wil
Met nadruk stelde dr. Klompé
dat vordering pas het allerlaatste
middel mag zijn: alleen de goede
wil en de basis van vrijwilligheid
kan ons helpen. Zij vergeleek de
woningnood met andere „rampen"
die ons volk reeds in het verleden
te boven is gekomen. „En ook hier
zullen we winnenzo besloot zij.
Voorts voerden het woord de prae-
ses van de generale synode der ge
reformeerde kerken, ds. P. N.
Kruyswijk, en van de Nederlandse
Hervormde Kerk, dr. A. A. Kool
haas. Concreet vroeg deze laatste
zich af, of het niet mogelijk is de
De voorbereidingen voor de ten
toonstelling van beeldhouwwerken,
die dit jaar weer in park Sonsbeek
in Arnhem gehouden wordt, vorderen
goed. Er komen op Sonsbeek 1958"
beeldhouwwerken uit België, Dene
marken, Frankrijk, Duitsland, Enge
land, Italië, Oostenrijk en Zwitser
land.
Ook met Amerika en Polen heeft
het stic -lingsbestuur contact opgeno
men. Uit Engeland komt een grote
collectie werken van Henry Moore en
werk van hier nog onbekende jonge
re beeldhouwers. Uit Zwitserland een
grote inzendinto van in ons land nog
nooit geëxposeerde werken van de
pas overleden beeldhouwer Geiser.
Uit Italië, behalve beeldhouwwerk
van Martini, Marini, Manzu en Min-
guzzi, veel werk v^an hier ook nog on
bekende beeldhouwers. Uit Frankrijk
komen pas ontdekte plastieken van
Rodin en beeldhouwwerken van Mail
lol, Despiau, Degas en anderen. Dit
maal zullen meer Duitse beeldhou
wers. vertegenwoordigd zijn dan drie
jaar geleden het geval was. De keuze
uit het Nederlandse beeldhouwwerk
voor Sonsbeek 1958" (van 15 juni
tot 15 september) moet nog gemaakt
worden. Begin februari moet de jury
voor het Nederlandse werk de be
schikking hebben over fotomateriaal.
door de omstandigheden in de afge
lopen jaren al te zeer verwaarloosd,
zo meende hij.
Het gaat niet alleen om woningen
maar vooral ook om g e z i n s-
woningen! Natuurlijk moeten
wij de slachtoffers van deze nood ge
duld, liefde, moed en vertrouwen
voorhouden, zo meende mgr. Alfrink,
„maar mogen z "j niet verwachten
van geheel ons volk, dat het niet
alleen de nood onderkent maar ook
alle middelen gebruikt om aan die
nood tegemoet te komen", zo be
sloot hij.
Politieke waarnemers te Washing
ton zijn van mening dat de toestand
in Venezuela nog verre van gestabi
liseerd is, ook al werd de opstand
van 31 december jl. snel onderdrukt.
Zij menen dat de revolutie ernstiger
was en vermoedelijk verder strekken
de gevolgen zal hebben dan men aan
vankelijk dacht.
De officiële berichten uit Venezuela
zijn schaars. Zij wekken echter de
indruk dat er een zeker gevoel van
onbehagen in het land heerst. Voorts
wordt in persberichten gemeld, dat
er onder de r.-k. geestelijkheid ver
zet tegen dictator generaal Perez
Jiminez zou bestaan. Verscheidene
priesters zouden reeds gearresteerd
zijn.
In kringen te Washington, die be
langstelling hebben voor de gang van
zaken in Venezuela, meent men dat
de houding van de r.-k. Kerk en de
reactie hierop van de regering Ji
minez voor de toekomst van Vene
zuela van beslissende betekenis zul
len zijn. Men wijst er in deze kringen
op dat aan de val van de voormalige
Argentijnse dictator Peron en aan die
van Rojas Pinilla, de gewezen presi
dent van Columbia, eveneens een con
flict tussen regering en r.-k. Kerk
vooraf ging.
Het Oostenrijkse blad ..Bildtelegraf"
heeft gemeld, dat een openbare aan
klager te Boedapest de doodstraf
heeft geëist tegen mgr. Rurszanyi,
een vroegere secretaris van kardi
naal Mindszenty.
Volgens dit blad is het proces op
24 december begonnen en zal vrijdag
aanstaande vonnis worden gewezen.
De Amerikaanse regering zal het
congres voorstellen voor het pro
gramma voor hulpverlening aan het
buitenland, bepaalde methoden over
te nemen, die hebben bijgedragen tot
het welslagen van het Chinees-Rus
sisch economisch offensief in minder
ontwikkelde landen.
De regering overweegt de rentevoet
van de leningen aan minder ontwik
kelde gebieden in overeenstemming
te brengen met de lagere mnte d e
de Sowjet-Unie voor haar leningen
vraagt.
In 1957 heeft Nederland, volgens
opgave van het Nederlands eiercon-
trolebureau, in totaal 2.713.554.444
eieren uitgevoerd tegen 2.435.387.693
in 1956, waarvan aan verse kippe-
eieren 2.641.183.815 (vj. 2.367.909.1251,
broedeieren 30.305.887 (vj. 23.544.7981,
kippeëieren tweede soort 10.249.700
(vj. 6.846.630), koelhuiskippeëieren
4.959.780 (vj. 3.964.600). kalkkippe-
eieren 999.720 (vj. 179.280), verse
eendeëieren 25.549.542 (vj. 32.691.260)
en kalkeendeëieren 306.000 (vj.
252.000).
Wat de verse kippeëieren betreft,
was Westduitsland wederom de
grootste afnemer met 2.136.000.695
stuks tegen 1.781 miljoen in 1956.
Andere belangrijke afnemers waren
Frankrijk met 124 (vj. 300) miljoen,
Italië met 212 (vj. 210) miljoen en
Spanje met 84 miljoen stuks.
Zo zal het nieuwe gebouw van de
ANWB in Den Haag worden. Het is
ontworpen door prof. ir. J. F. Berg
hoef en zal plaats bieden aan alle
afdelingen van de bonddie nu nog
verspreid in 20 gebouwen in 12 stra
ten huizen. De grote rotonde is de
bezoekershal: 37,5 meter doorsnede
met een inhoud van 25000 m3. Bij
het gebouw, dat op een hoek van
het landgoed Clingendaal zal ver
rijzen, is parkeerruimte voor 200
auto's en er is bergruimte voor 600
bromfietsen. Het hoofdgebouw is
93 m lang, 34 m hoog en 15 m diep.
SLAPEN
Een inbreker uit Leedsdie op
heterdaad werd betrapt, koos
de wijste weg en deed de deur
op slot, zodat de gealarmeerde
J bewoners hem niet konden be-
S reiken. Het werd een heel ge-
roep van beide kanten, want
in de betreffende kamer sliep
de 3-jarige zoon David. Zijn
I moeder gilde van angst en zijn
t vader liep lelijke dingen te
roepen tegen de indringer.
Deze liet zich al evenmin on-
betuigd. Toen de politie arri-
veerde en in paniek de deur
open ramde, was de inbreker
via een venster ontsnapt.
David sliep nog steeds.
Keus
Alle winkel-detectives van de stad
Birmingham zoeken verwoed naar
een mooie, blonde vrouw, die in de
laatste maanden voor duizenden gul
dens aan goederen uit warenhuizen
heeft weten te ontvreemden. Zij is
alleen aan de kleur van de haren
te herkennen, want bij elke aefie
draagt zij splinternieuwe kleding.
Soms kan ze geen keus maken. Het
is onlangs gebeurd, dat er op de
zelfde dag drie paar sehoenen wer
den gestolen, die tot verbazing van
het personeel vrij snel weer waren
teruggezet. Eindelijk bleek de dame
haar keus te hebben bepaald. Ze
verdween met een paar roomkleu
rige schoenen, dat waarschijnlijk het
best bij haar kleren paste.
Klok
De muur rond het huis van de 27-
jarige heer Eric Haskell uit Couls-
don. zag er een beetje kaal uit. Eric
besloot er wat aan te doen. Hij
bracht er een klok met een wijzer
plaat van twee meter middellijn in
aan en nu kan men op een afstand
van dertig kilometer nog zien, hoe
laat het is. Het huis van onze Eric
staat namelijk op een heuvel.
Kans
Mevrouw Lillie May Rose heeft
vol goede moed ingeschreven voor
een schoonheidswedstrijd, die bin
nenkort in Minnesota wordt ge
houden. Ze denkt een goede kans
te hebben om met de titel te gaan
lopen. Mevrouw Lillie May Rose
is 83 jaar.
Regelmaat
Onlangs werd voor de vierde maal
in vier jaar tijd ingebroken in een
benzinetankstation te New York. De
diefstal werd ontdekt door dezelfde
politieman, die precies een jaar ge
leden eveneens vaststelde, dat het
weer zo laat was. „Het wordt een
lelijke gewoonte van die inbrekers,"
verklaarde de agent.
Ruilt je
Een handelaar in tweede
hands-automobielen te Jersey
heeft onlangs een tienjarig
aapje gekregen in ruil voor
een twintig jaar oude acht-
persoonswagen.
Vervoer
Dieven drongen een sigaretten-
fabriek te Harlesden binnen en
maakten daar voor een waarde van
100.000 gulden aan rokertjes buit.
Men heeft zich even het hoofd ge
broken over de vraag, hoe de boe
ven die geweldige hoeveelheid zo
snel weg hadden kunnen krijgen,
tot men ontdekte, dat er ook een
vrachtwagen van de fabriek ver
dwenen was.
Wel verdraaid. Alweer
een die een verkeerd num
mer belt?
ZATERDAG, 11 JANUARI
HILVERSUM I. 402 m. VARA: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7.20 Gram. 8,00 Nws.
8,18 Gram. 9.00 V.d. vrouw (9,35-9.40
Waterst.) VPRO: 10,00 Tijd. uitgesch.,
caus. 10.05 Morgenwijd. VARA: 10,20
Lichte muz. 10,50 Buitenl. weekoverz.
11,05 Pol. cabaret 11,35 Kamermuz. 12,00
Gram. 12,30 Land- en tuinb.meded. 12,33
Lichte muz. 13,00 Nws. 13,15 VARA-
varia 13,20 Fanfare-ork. 13,45 Sport-
praatje 14.00 V.d. jeugd 14.35 Lichte muz.
15.00 Boekenwijsheid 15,20 Koorzang
15,35 Streekuitz. 16,00 Kamerork. en sol.
16,45 Wenkend perspectief, caus. 17,00
Lichte muz. 17.30 Act. 18,00 Nws. en
comm. 18,20 Lichte muz. 18,45 Rege-
ringsuitz.: Atlantisch allerlei: Een en an
der over de 15 landen, aangesl. bij het
George Meany, voorzitter van de
gecombineerde twee grootste Ameri
kaanse vakbenden der A.F.L. en
C.I.O., heeft woensdagavond in een
radiotoespraak een beroep op het
Amerikaanse volk gedaan militair,
economisch, maatschappelijk en op
nog andere gebieden sterker te wor
den, om het hoofd te kunnen bieden
aan de toenemende Sowjet-Russische
dreiging.
Meany verklaarde dat het onmoge
lijk is de verzekeringen der Sowjet-
Unie, dat zij uit is op een vreedzaam
samenleven met andere landen, voor
waar aan te nemen. ,,Mag ik er in
dit verband aan herinneren dat de
Sowjet-Unie niet-aanvalsverdragen
had gesloten met alle landen, die zij
thans bezet houdt aldus Meany.
Meany legde in zijn betoog de na
druk op de volgende vier punten:
1. De Sowjet-Unie streeft naar we
reldoverheersing
2. Zij is militair thans minstens zo
sterk als de Verenigde Staten.
3. Er heeft zich een teruggang in
de Amerikaanse economie voorge
daan. hetgeen de hoop der Sowjets,
om hun doel te kunnen bereiken, aan
wakkert.
4. De vrees der Amerikaanse bond
genoten voor de Sowjet-Unie is ster
ker dan hun vertrouwen in het ver
mogen der Verenigde Staten, om hen
tegen een eventuele Sowjet-Russische
aanval te kunnen verdedigen.
Atlantisch Pact. 19,00 Art. staalkaart
VPRO: 1.9,30 Passepartout, caus. 19,40
Godsdienst voorheen en thans, caus. 19,55
Deze week, caus. VARA: 20,00 Nws.
20,05 Waar gaan wij heen? 20.13 Gevar.
proigr. 21,45 Klaver vier 22,15 Spc. comm.
22,30 Opsporing verzocht 23,00 Nws. 23,15
Gram. 23,30-24,00 Dansmuz.
HILVERSUM H. 298 m. KRO: 7,00
Nws. 7,10 Gram. 7,15 Gram. 7,45 Morgen-
geb. en lit. kal. 8,00 Nws. en weerber.
8.15 Gram. 8,50 V.d. huisvr. 10,00 V.d.
kleuters 10,15 Gram. 10,30 Ben je zestig?
11,00 V.d. zieken 11,45 Gram. 12,00 M;d-
dagklok-noodklok 12,03 Pianoduo en
zang 12,30 Land- en tuinb.meded. 12,33
Instr. octet 12.55 Zonnewijzer 13,00 Nws.
en kath.nws. 13,20 Gram. 13,30 Idem 14,00
V.d. jeuga 14,20 Eng. les 14,40 Boekbespr.
14,50 Gram. 14,55 Lichte muz. 15,15 Kron.
v. letteren en kunsten 15,40 Koorzang
16,00 V.d. jeugd 16,50 De schoonheid v.h.
Gregoriaans 17,20 Sportpraatje 17,30 Ama-
teursprogr. 17,45 Lichte muz. 18,00 Journ.
weekoverz. 18,10 Gram. 18,15 Van het
Einnen'hof 18,25 Strijkork. 18,45 Vragen-
beantw. 19,00 Nws. 19,10 Comm. 19,15
Promenade-ork. en sol. 20,10 Lichtbaken
20,25 Act. 20,40 Gevar.progr. 22,10 Lichte
muz. 22,35 Wij luiden de zondag in,
avondgebed en lit. kal. 23,00 Nws. 23,15
Nws. in Esperanto 23.22-24,00 Nouveautés
BRUSSEL, 324 m. 12,00 Gram. 12.30
Weerber. 12,35 Gespr. aperitief 12,45
Gram. 13,00 Nws. 13,15 Radio-almanak
14,30 Radiojourn. 15,00 Accord.spel 15,15
Gram. 15,30 Accord.spel 15,45 Gram. 16,15
Ork.conc. 16,45 Engelse les 17.,00 Nws.
17,10 Dagklapper en lit. kal. 17,20 Lit.
zangen 17,30 Gram. 18,00 Idem 18,30 V.
d. sold. 19,00 Nws. 19,40 Gram. 20.00 Ca
baret 21,00 Gram. 21,15 Amus.ork. 22.00
Nws. 22,15 Verz.progr. 23,00 Nws. 23,05
Dansmuz. 23,45-24,00 Zigeunermuz.
BRUSSEL. 484 m. 12.15 Gram. 13.00
Nws. 16.00 Gram. 17,00 Nws. 17,10 Bel
Canto 18,38 Gram. 19.30 Nws. 20.00 Ge
var.progr. 22.00 Nws. 22,10 Jazzmuz. 22,55
Nws. 23,00 Relais 23,55 Nws.
Telpvisie
ZATERDAG, 11 JANUARI
VPRO: 17,00 V.d. kind. NTS: 20.00
Journ. en weeroverz. 20,15 Cabaret 20,45
Quizprogr. 21,15-22,00 Gevar. progr.
FRANS BELG.: 19,00 TV-feuill. 19,30
Luchtvaartkron. 20,00 Nws. 20,25 TV-spel
22,00 Gevar.progr. 22,30 Act. 23,10 We-
reldnws.
VLAAMS BELG.: 19,00 Int. jeugdkron.
19,15 Vedetten uit de dierenwereld 19.30
Nws. 19.40 De week in beeld 20,15 Gevar.
progr. 20,45 Quizprogr. 21,15 Gevar.progr.
22,00 Feuill. 22,30-23,10 Eurovisie: Rep.
volleybalwedstr. Parijs-Rome.
door Maurice Zermatten.
48)
Een poosje later vond hij zijn voor
hoede, die bij het vuur lag te dut
ten.
Hela! vrienden, riep hij.
Ze deden de ogen open, richtten
zich half op en keken hem slaperig
aan. Dan geeuwden ze, rekten zich
uit en werden wakker.
O, ben je daar, bracht Filliez met
moeite uit.
Zoals je ziet.
We hebben op je gewacht. We
wilden niet zonder jou naar boven
gaan.
Uitstekend.
Sommigen waren gaan zitten en rek
ten zich uit, nog stijf van de slaap
en van de vochtige lucht. Anderen
liepen een beetje heen en weer om
weer lenig te worden. Carron deed of
hij bij het vuur nog een beetje vil
de doorslapen. Maar Emile stiet
hem met zijn voet aan, zoals een
hond, die men wil doen opstaan. En
Carron. die lui was geworden, trok
een zuur gezicht, maar stond dan
geeuwend op.
Een ogenblik later klommen ze al
lemaal achter Emile het laatste berg
pad op.
HOOFDSTUK III
Zacht kabbelde het meer tegen de
oevers. Ze stonden boven op de ijs-
dam, die het dal van de Dranse af
sloot, en keken naar de tegenover
liggende zuidelijke oever, maar die
was niet te zien. In het westen "n
het oosten echter steeg de ijswand
steil uit de golven en verhief zich
hier en daar hoog in de lucht.
De onvruchtbare helling strekte
zich onder hun voeten uit, maar zet
te zich ook boven hen voort, als ze
opkeken om de hoogte ervan te me
ten. Alle dingen om hen heen leef
den een dubbel leven, in de lucht en
in het water. Zij stonden op het ijs
in de regen en zagen zich tevens in
de diepten der ijskoude wateren.
Grauw welfde de hemel zich boven
hun hoofden en bewoog zachtjes in
zijn spiegelbeeld. Onmetelijk was de
spiegel, die al hun gebaren en hen
zelf verdubbelde.
Nu zagen ze op die grote spiegel
het spel van de regen, die de mooie
kleuren van het water tot een voort
durend wisselend beeld omvormde
Op het eerste gezicht leek het meer
groen als een lentewei. Maar toen ze
langer keken, zagen ze. dat het groen
duizenderlei tinten had.
En onvermoeibaar speelde de re
gen piano op de watervlakte. Rag
fijne melodieën wiekten op en ver
klonken, Dan weer was het als het
eeuwig murmelen van regen op kool
blaren, als het melancholieke neer
suizen van herfstregens op de leien
van het dak. En het onophoudelijk
lied van de regen maakte hen droef
te moede.
Als ze het hoofd hieven naar de
natte, zwarte rotswanden, hoorden ze
hoe die elkaar het gekabbel der gol
ven toekaatsten als om hun eenzaam
heid te bevolken. Misschien waren
de bei-gen wel blij met het meer,
waarin ze van de dageraad tot de
nacht hun machtig hoofd weerspie
geld zagen.
Verder waren er geen enkel geluid
en geen enkel gebaar. Roerloos la
gen de bergen en de gletscher had.
zover het oog kon zien, de hele kloof
afgesloten, rechts en links wat ste
nen en wat aarde neergeworpen en
nu het hele ual van de rivier ver
stopt. Onbeweeglijk lag de groenzwar
te massa in de regen, zoals geheim
zinnige machten haar hadden opge
stuwd tegen de overkant van de berg.
Daar lag de gletscher als gelast te
gen de rots en liep zells een beetje
omhoog als om steun te zoeken bü
haar vastheid. Aan beide kanten
steunde de gletscher op de bergen
en niets kon haar doen wankelen. En
er achter steeg het meer voortdurend
Alle dagen van die schitterende zo
mer had het meer gespeeld met het
licht. V g rees de zon boven de
wateren, streeld ze met haar warm
te, deed sneeuw smelten en gaf nieuw
water aan het meer, dat zong van
blijheid tegen zijn oevers. Het maakte
zich mooi als 'n zonnebad en kleed
de zich met al de pracht van de
regenboog tot eindelijk de zon haar
brandend hoofd in de koele wateren
van het meer onderdompelde.
's Nachts was het water een stil
beeld van de hemelwei vol sterren-
bloemen.
Soms vielen uit de hoogten kroon
lijsten van de gletschers en botsten
van rots op rots, eer ze in de wateren
verdwenen. Dan schoten de golven
een ogenblik hoog op en de ijsblokken
dreven rond over de meervlakte als
grillig gevormde schepen.
De mannen voelden zich klein, nu
ze daar op die ijsdam stonden, waar
aan ze de heerschappij wilden be
twisten. Toen ze de enorme water
massa's zagen, kregen ze begrip voor
de angst der mensen in het dal. Ja,
ze zagen het in. Ieder uitstel bete
kende gevaar. Het zou niet lang meer
duren, of het meer liep over. Maar
nu waren zij daar. Zo gauw de in
genieur was aangekomen, zouden ze
aan het werk gaan.
Maar ze waren ongerust.
De bergen, die voor hen lagen,
half gesluierd in de regen onder de
donkere lucht, die hun toppen ver
borg, keken dreigend. En ieder stuk
rots en ieder ijsblok en iedere bewe
ging van het water leken hun vijan
dig.
Achter hen waren de kloven vol
schaduwen en voor hen strekte het
water zich uit zover het oog zien kon.
Rondom hen alleen de eenzaamheid
en steen en ijs. onaantastbaar voor
die zwarte puntjes, die mensen wa
ren.
Het is niet warm, zei Emile.
Toch hadden ze, voor ze naar bo
ven kwamen, eerst hun kleren bij
een lekker vuurtje van lorkehout ge
droogd; ze hadden gedronken en ge
geten, zich van binnen en buiten ge
warmd en hun schouders met zakken
tegen de regen beschermd. Maar ze
dachten alweer aan het kleine hutje,
dat tegen de rotswand lag en waar
van het dak hen zou beschermen te
gen de aanhoudende regen.
Dat hutje was in andere jaren een
herdershut als de schapen en geiten
in de bovenste alpen kwamen weiden.
Maar nu weidde daar het water en
geen kudde kwam dit jaar verder
dan de kapel van Sint Christolfel, die
de grens van het bewoonde gebied
was gaan vormen.
Daarom konden zij over de hut be
schikken. Maar ze was zo laag en zo
klein, dat ze al dadelijk besloten had
den er een tweede naast te bouwen.
Maar ze hadden eerst, zonder zich
te haasten, bij het vuur zitten eten
en toen waren ze, nadat Emile aan
een paar had opgedragen voor het
hout en voor water te zorgen, op
voorstel van Filliez eens naar het
meer gaan kijken. Want van de hut
af hadden ze alleen maar de ijsdam
gezien, die over een van de beide
rotswanden met zijn grauwe massa
heenstak ah een donkere muur op
eengestapeld uit doorzichtige blokken
van verschillende vorm en kleur:
zwarte massa's vol aarde en zand
en ontzaglijke kristallen helder als
water van een bron, een opeenstape
ling machtig en groots en die een
ondoordringbare wal vormde, waar
geen druppel water doorkwam. Ze
waren erop geklommen tegen een
steile wand, die misschien wel der
tig meter hoog was en hard als gra
niet.
En nu waren ze al een halfuur
daarboven en met verbazing gesla
gen.
Toen niemand hem antwoord gaf,
herhaalde Emile:
Het is koud, vind je niet?
En hij vroeg het aan Carron, die
hij aankeek.
Je wordt er bang van, zei deze.
Bang? Waax-om bang?
Als dat alles op ons neervalt.."....
Emile barstte in een schaterlach
uit.
Hebben jullie dat gehoord? vroeg
hij aan de mannen, die geen zin
schenen te hebben in een gesprek.
Niemand zei wat.
Carron is bang, dat dat allemaal
op ons neervalt. Maar zijn spot vond
alleen echo in de bergen, die zijn
lach van de ene wand naar de andere
weerkaatsten.
Ze keken naar beneden. Daar lag
aan hun voeten het hutje, als een
notedop.
Filliez kon zich niet weerhouden te
zeggen:
Nou, als dat gebeurde, was het
gauw met ons afgelopen. We zouden
als dorre blaren op de zee zijn. En
hij lachte ook luidkeels om Emile
plezier te doen. Maar zijn lach klonk
gedwongen en de vrienden vonden 't
allesbehalve aardig. Carron huiver
de. Voor het hutje in de richting van
het dorp lagen de diepe kloven van
de rivier als een wig in de rots. Ze
zagen de bodem van de bergkloof
niet, die vol warrelende wolken was,
maar het was hun, of ze de water
zeeën in die bergdiepten zagen neer
storten en of zij werden meegesleurd
door de rotsen en eindelijk in stuk
ken neergesmakt op de oevers bij
het dorp: ze zagen al een been ergens
in het gras liggen, een hoofd op een
rotspunt en een arm aan een tak.
Als Tochet hier was, zou hij ons
een beetje opvrolijken. Lovey pro
beerde zich wat moed te geven.
O, die komt wel terug, verzekerde
Perraudin. Hoeveel tijd zou er nodig
zijn om rond het meer te lopen?
Twee uur.
Ten minste drie, zei Filliez.
We zouden een bootje kunnen ma
ken om te gaan spelevaren als de
rijke lui op de echte meren.
(wordt vervolgd)
