Aardenburg kreeg tachtig jaar
geleden zijn eerste kath. school
Cocktail en Avondrobes
Maison „SPORTIEF"
Yersekse vissers trokken
naar gestrand kolenschip
hulpmonteur
RECTIFICATIE
f 2,50 p. meter
Stoppelman de Stoffenman
LIPS N.V.
DRUNEN
een Cantinejuffrouw
Donderdag
Speciale Markt-aanbieding
VROOM DREESMANN,
A
Zet dit 2x per week op uw menu
voedzaam, smakelijk, voordelig!
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 18 DECEMBER 1957
Felle strijd tegen liberalisme
elektr. wasmachine
GEZONDHEID!
ST. ANTOINE
4.75
5.75
KERSTBOOM
MULTI FLORA
Wilt U er aan denken, bij inzending van
brieven op nummeradvertenties ook in
derdaad het nummer op de enveloppe te
vermelden (bij voorkeur in de linkerbo
venhoek)
yooo<xxxx>oooooo<x>ooo<xxxxyx><xxxxxxxxx>o
Forum voor Kring
Hulst ZLM
Milde boete wegens strand jutter ij
Radio
en tv.
ons land
in
===^B^*— - -
Wanneer men aan het einde van
het jaar een terugblik werpt op
hetgeen zich in het afgelopen jaar
heeft voorgedaan, dan treft men
daar soms feiten aan, die voor een
bepaalde gemeenschap van zeer
veel belang zijn geweest. Zo was dit
voor katholiek Aardenburg de ope
ning van een splinternieuwe mo
derne r.-k. Jongensschool, die met
een feestelijke bijeenkomst in te
genwoordigheid van talrijke autori
teiten werd geopend. N? een jaren
lang zich behelpen in enkele loka
len der openbare lagere school aan
de Markt, was het betrekken van
een der mooiste scholen van
Zeeuwsch-Vlaanderen voor de ka
tholieke jongens een grote gebeur
tenis.
Weinigen zullen er daarbij over
nagedacht hebben, dat het in het
zelfde jaar 80 jaar geleden was,
dat voor het eerst een katholieke
school in Aardenburg werd opge
richt en dat dit veel moeite en of
fers heeft gekost.
in het jaar 1868 vaardigden de bis
schoppen een mandement uit, waar
in zij als hun mening te kennen ga
ven, dat men van de openbare school
slechts met. uitzondering gebruik
mocht maken en dat zoveel moge
lijk bijzondere scholen dienden te
worden opgericht. Het was toen in de
tijd van de emancipatie der katho
lieken. die zich langzaamaan van
eeuwenlange achterstelling aan het
bevrijden waren. In veel parochies
ontbrak het echter aan de middelen
om een eigen katholieke school op
te richten, daar op een staatssubsidie
in die tijd, toen het liberalisme hoog
tij vierde, niet veel te rekenen,
In 1877 deed zich voor de parochie
Aardenburg de gelukkige omstandig
heid voor, dat een rijke katholiek,
Carolus Stroo uit Eekloo, de paro
chies in de omgeving met giften had
bedacht. De parochie Aardenburg
kreeg van hem een hofstede en zo
kwam de parochie er financieel iets
beter voor te staan. De Roosendaalse
Courant van die dagen spoorde de
katholieken dan ook aan om een ka
tholieke school te stichten.
„Katholieke Aar denbur g ers, "o
ooit, dan rust thans op u de hei
lige plicht alles in het werk te stel
len om een afzonderlijke Katho
lieke school te stichten. Geen of
fer mag u te zwaar vallen om uw
kinderen te ontrukken, aan de ver
derfelijke invloed van de tegen
woordige Aardenburger hoofdon
derwijzer G.A. Vorsterman van
Oyen", zo schreef het blad in 1887.
Ziedaar een van de redenen waar
om de parochie Aardenburg een van
de eerste in west-Zeeuwsch-Vlaande-
ren was, die tot de oprichting van
een katholieke school overging en de
reden waarom er zoveel tegenstand
tegen de oprichting werd ondervon
den.
Vorsterman van Oijen, de man
wiens standbeeld thans nog op de
Aardenburgse markt prijkt, was
hoofd der openbare school te Aar
denburg. Hij was een liberaal en
had in de streek door zijn kennis
van de landbouw en zijn bemoeiingen
op allerlei gebied een grote invloed.
Bovendien was hij sterk anti-katho
liek en anti-christelijk en dreef in
zijn „Weekblad voor Zeeuwsch-
Vlaanderen Westelijk Deel" op alle
mogelijke wijzen de spot met de ka
tholieke geestelijken en de dominees
van christelijken huize.
Toen nu deken Servatius Nuss en
kapelaan Leon Verwilghen toch door-
FAMILIEBERICHTKN
(uit andere bladen)
Geboren Mignon, dochetr
van H. Teklenburg-Smulders,
Tilburg.
Overleden: S. Nauta, 84 jaar.
Eindhoven. Zuster Petronel-
la (A. Cools), 50 jaar. Don
gen. C. Matthijssen-de Jonge,
81 jaar, Middelburg.
DANKBETUIGING
Hierbij brengen wij onze wel
gemeende dank aan de heer
J. A. BIESBROECK
te HULST,
die ons in staat stelde het
diploma Nederlandse han
delscorrespondentie te beha
len. Zijn dankbare leerlin
gen:
I. Bleyenberg,
Ria Polspoel.
M. Sturm,
F. d'Hondt
E. Zwartelé,
A. de Koek en
P. Wauters.
PAARDEN - RUNDVEE
Voor de vlugge en prompte
uitbet. van. mijn op 11 dec.
1957 onteigend paard verz. bij
de Onderl. Veeverz. Mij. te
Hulst, betuig ik hierm. mijn
welgem. dank. Ieder Paarden-
en Veehouder kan deze Mij.
ten zeerste worden aanbev.
Fa. J. Apers en
W. Brooymans
Hontenisse, 12 dec. 1957.
GARAGE R. VISSER
KOEWACHT
vraagt een
en/of
LEERLING-MONTEUR
TE KOOP:
MET WRINGER - z.g.a.n.
f 75,—
Te bevr.
Tonny v. Oosterom Hotel
Eggermont, Stationsweg 26 -
Hulst, tel. 15.
Draagt dan
LEDEREN KLEDING
op uw fiets, uw Solex,
uw motor, ook voor het
werk.
GROTE RECLAME!
Lederen VEST, boxcalfs
leder nu 59,- 63.-!
Lederen JEKKER bruin
en zwart 89,- 95.-
Lederen lange JAS 5 jr.
garantie 125,- 137.-
DAMESJASJE warm ge
voerd 46.50
DAMESJASJE - fijn
rundleder, elegant 79.90
DAMESJAS lang model,
pracht coupe 137,- 145.-
enz.
OOK ALLE REGEN
KLEDING.
Alleenverkoop GELMOK
Vraagt beeoek of belt:
4318 - 3516 door geheel
Nederland. Zonder ver
plichting.
M. J. DE BRUIN
Meer dan 50 jaar
vakkennis
Hoogstraat 2630
Bloemenmarkt 6
ROOSENDAAL
pj
j® „v
gÉBr"
igp#
mi1
Wm: m w
LJ
mJU
PERSONEEL GEVR.
Hulp in de huishouding gevr.
in prettig gezin met 6 kinderen
waarvan 4 schoolgaand, voor d.
of d. e. n. Brieven mevr. Brou
wers, Zeisstr, 40 Breda, tel,
K1600-30545. 53360
TE KOOP AANGEB.
Het beste en t voordeligste
adres voor televisie: H. A. de
Schepper en zn., tel. 5, Koe
wacht. 17658
Net dienstmeisje voor direct
gevraagd, van half negen tot
2 uur. In klein gezin (flat)
Mevr. Kwaaitaal, Graaf Hen
drik III laan 77a Breda, tel. 33178
teken» geJdeD voor i regel.
Bontjasjes! Kort en lang. - Nu
voor iedereen mogelijk. Zeer
soepele, betaling vanaf f 2 p.w.
Coupeuse bezoekt u met col
lectie aan huis. Br. no. 50790.
Kinderwagen i.z.g.st. te koop.
Te bevr. agent De Stem,
St. Jansteen.
Pracht salonwagen te koop, 7 m
lengte. Te bevr. bij J. W Ver-
heezen, Koningin Sophiastr 13,
Bergen op Zoom, tel. K1640-4415
Fonkelnieuwe Super Telesvisie-
toestellen met gratis le klas an
tenne en draaibare tafel, snelle
levering. Zeer gunstige condi
ties. Schrijf of bel „Ceve-
ma1' Madeliefstraat 45c, Rot
terdam, tel. 17 09 48 53383
HUIZEN
2 pans patates frites-oven te
koop. merk Org. v. Rooy met
thermostaten en volledig afzuig
systeem. Br. postbus 304 Breda.
NYLON ORGANZA
5 pasteltinten, 115 cm breed, moet zijn: f
BOSCHSTRAAT 20
BERGEN OP ZOOM
vraagt
Samen met de reeds aanwezige serveersters zal zij
behulpzaam moeten zijn met:
het schenken van koffie en thee
het schoonhouden van de cantine
het verrichten van andere voorkomen
de werkzaamheden.
Gegadigden kunnen zich mondeling of schriftelijk
aanmelden bij afdeling Personeelszaken.
vraagt voor haar kantoor enige
VROUWELIJKE
ADMINISTRATIEVE KRACHTEN
Spoedige indiensttreding gewenst. Schriftelijke solli
citaties te richten aan de directie van
N. V. KLEDINGMAGAZIJNEN TH. J. WITTEVEEN
Westersingel 50, Rotterdam
COUPON LAKENFLANEL
Van prima zacht geruwde kwaliteit.
In ons kille en natte klimaat
Een extra bescherming tegen vocht,
koude en reumatiek.
ALLEEN DONDERDAG
tegen deze UITERST LAGE
COUPONFRIJZEN
Voor grote maat
EENPERSOONSLAKENS
150 x 230 cm Per coupon
Voor grote maat
TWEEPERSOONSLAKENS
175 x 230 cm Per coupon
KOOPT OP MARKTDAG
BIJ
BERGEN OP ZOOM
Keuze uit nieuwbouw v. f 15.000
af van 22 bouwers: vrije vestig
Inzage tek. bij Makelaars v.d.
Berg en Co., Nw. Ginnekenstr.
43, Breda. 53280
AUTO'S - MOTOREN
Voor betere gebruikte automo
bielen: Verwijs' Autobedrijf
Roosendaal, Hoogstraat 75 - tel.
4583 en 4859. Verkoop onder vol
ledige garantie. Regelmatig keu
ze uit 50 stuks. Bet. te regelen
Bedford diesel 1955, 6 ton, DAF
diesel 1951, 5,5 ton, Thames die
sel 1951, 5 ton, Fargo bestel '51
750 kg., luxe Opel Olympia 1955
Opel Kapitan 1955, Vauxhall '53
Chevrolet '52, Opel Kapitan '51,
Vauxhall '50, Mercedes Diesel
luxe '50 kost 1 ct. p. km en 2-wl.
karren voor achter luxe wa
gentjes. W. de Geus, Waterstr.
56, Roosendaal, tel. 4749 Oud-
Gastel, K1651-279. 7012
'1 I L
1 X*
Nieuwe accu's te koop, 15 m.
garantie, 6 volt 90 amp, f 37,50
met inlevering oude, ook zwaar
dere verkrijgbaar. Tevens alle
maten autobanden. J. Tijs, Tal-
mastraat 61, Breda, tel. 37670.
DIVERSEN
Gratis boekje „Waar wetenschap
en natuur elkaar ontmoeten".
Zend een briefkaart met naam
en adres aan: Postbus 27
Hilversum. 53375
Griepasan het modernste mid
del tegen griep. Bij apoth. en
drogist. 10 tabl. 92 cent.
pracht kwaliteit vanaf f 1,60
Bespreek tijdig. Dennegroen
- stukjes in zeer aparte mo
dellen - kronen - klokken -
kaarsen - tulpjes en hyacin
ten, cyclamen etc. alsook een
grote voorraad planten en
snijbloemen. Wij hebben
ALTIJD een zeer grote voor
raad. Zie onze etalages en
overtuig van onze correcte
vakwerk.
BLOEMENHUIS
AXEL, Markt 8 - Tel. 405
CKXXXXXXXXKKXXXXXKXXXXXXXKX^XXX^XXXX^OO^
zetten, ondervonden deze van hem
felle tegenstand. De leerlingen, die
katholiek waren, kwamen hun pokke-
briefjes bij hem ophalen en verlieten
de openbare school, hetgeen van
Oyen moeilijk kon verkroppen. In een
aantal felle artikelen viel hij de ka
tholieke geestelijkheid aan, waarbij
insinuaties als zouden de katholieken
in de biechtstoel ertoe geprest wor
den om hun kinderen van de open
bare school af te trekken, omdat ze
anders geen absolutie zouden krijgen
en dat de katholieke kinderen, in
dien zij naar de openbare school ble
ven gaan, niet zouden worden voor
bereid op de H. Communie, aan de
orde van de dag waren. Toch gaf het
grootste deel van de katholieken ge
hoor aan de oproep van hun leiders,
terwijl ook degenen, die onder in
vloed van van Oyen waren, doordat
ze op het gebied van de landbouw
voorlichting van hem afhankelijk wa
ren, geleidelijk hun kinderen over lie-
t n gaan naar de katholieke school.
Speciaal kapelaan Verwilghen had
zich door zijn actie voor de katholieke
school de toorn van van Oyen op de
hals gehaald. Door zijn predikaties
voor de katholieke school zag van
Oyen hem als de ijveraar daarvoor
aan, en schreef in zijn blad woorde
lijk:
„Gij zijt nog jong, wat driftig,
misschien betert dat met de tijd.
Gij wilt promotie maken, een vet
te pastorie is niet te versmaden.
Daertoe moet gij u verdienstelijk
maken bij de bisschop en het man
dement helpen uitvoeren".
Ziedaar iets van het mooi geschrijf
uit die dagen.
Ondanks alle tegenwerking, alle
verdachtmakingen en alle beledigin
gen ging men door en volgde het ka
tholieke volksdeel van Aardenburg
zijn geestelijke leiders. De katholieke
school kwam er en kon op donderdag
14 juni 1877 met enige feestelijkheid
worden geopend.
De spanning rond de stijgende kos
ten en dalende inkomsten voor de
boer heeft het bestuur van de kring
Hulst van de Z.L.M. geïnspireerd
hieraan een vergadering te wijden.
Deze algemene ledenvergadering
zal worden gehouden op vrijdag 20
december in hotel „Van Leuven" te
Kloosterzande.
Op de agenda staat tevens vermeld
een bestuursverkiezing in verband
met het periodiek aftreden van de
heren B. de Bruijcker (onder-voor
zitter) en D. J. Steijaert, welke heren
zich beiden herkiesbaar stellen.
De hoofdschotel vormt echter wel
het forum met als onderwerp de
vraag: „Welke mogelijkheden zijn er
voor de landbouw om de produktie-
kosten zo laag mogelijk te houden?"
In dit forum hebben zitting de heren
ir. G. Frieling, hoofdingenieur bij de
C.T.D., R. C. C. de Bruijckere. hoofd
van de afdeling weide- en voeder-
bouw bij het rijkslandbouwconsulent-
schap te Axel; J. Scheele, hoofd van
de afdeling mechanisatie bij genoemd
consulentschap; de heer B. Meijers,
directeur van het boekhoudbureau
van de Z.L.M.terwijl het forum ver
der is aangevuld met enkele leden
van de kring. t.w. de heren K. A. J.
baron Collot d'Escury. Aug. Fer-
daen, L. Steijaert, J. Vinke en H. J.
v, d. Wielen.
Tot slot van deze algemene verga
dering zal door ir. J. A. H. Haenen,
rijkslandbouweonsulent v. Zeeuwsch-
Vlaanderen. een algemene conclusie
worden getrokken naar aanleiding
van het gehouden forum.
Twee Yersekae vissersvaartuigen
kliefden op 29 augustus de golven
van de Oosterschelde. De schepen
voeren daar met een duistere be
stemming, In de letterlijke betekenis
van het woord, want behalve dat het
nacht was, lag 't doel van de reis op
de bodem van ét toekomstige Delta-
meer; doel was 't wrak van 't in de
nacht van 22-23 aug. gezonken Belg.
motorschip „Erna". De lading van
dit onfortuinlijke vaartuig bestond uit
kolen en hierop hadden de beman
nlngen van de beide vissersboten, die
precies een week later koers zetten
naar het wrak. het dan ook voorzien.
Toen de vissers evenwel bezig waren
de „Erna" te „lossen", arriveerde
evenwel een boot van de rijkspolitie
te water en het hele plan viel in dui
gen.
Het betrof hier de oesterkwekers T.
D„ Ph. K., en J. K,, allen uit Yerseke
en dit drietal verscheen dinsdagmid
dag voor de politierechter te Middel
burg. Het bleek, dat de zaak min of
meer op touw was gezet door de 14
jarige zoon vah D. „Hij zag er wel
een'avontuurtje in", had hij tegen zijn
vader gezegd en toen de jeugdige D.
er in slaagde enkele manden kolen
afkomstig van de ..Erna", in Yerseke
aan wal te zetten, vond zijn vader,
dat hijzelf ook best eens een kijkje
kon gaan nemen.
Op de late avond van de 29e augus
tus nam hij daarom plaats aan het
stuur van zijn schip en hij had de ge
broeders K. bereid gevonden hem met
hun schip, te vergezellen. Bij het ge
strande vaartuig in de Witte Tonne
Vlije voor de Thoolse wal aan
gekomen, ging men onmiddellijk aan
de slag. Maar juist, toen één dei-
schepen volgeladen was, arriveerde
de politieboot op het toneel en was
het „kolenminnende trio" het haasje.
De officier van justitie zag in deze
mannen geen rasechte dieven. „Maar
wat er gebeurd is, klopt niet", aldus
de officier, „temeer daar de kolen
niet verloren waren en de gehele la
ding kon worden verkocht". Toch
wilde de officier dit alles niet als een
„echte criminele diefstal" beschou
wen, maar meer als een vorm van
strandjutten. Hij vroeg daarom voor
ieder van de drie verdachten een
geldboete van f 75.
De verdediger bracht naar voren,
dat de oesterkwekers waren uitge
gaan van de gedachte, dat de lading
van de „Ena" verloren was en „dief
stal" niet het doel van deze onder
neming was. Hij wees er op, dat de
270 ton kolen, die de lading vorm
den voor slechts 500 gulden konden
worden verkocht en de brandstof dus
weinig waarde vertegenwoordigde.
Voorts herinnerde hij aan het bewon
derenswaardig optreden van het drie
tal in de rampdagen en bepleitte een
clemente straf. De politierechter ver
oordeelde tenslotte ieder der drie
verdachten tot f 50.
Springstof
De Westkappelse draglinesmeerder
C. A. V. is ondanks zijn 19 jaren, niet
voor een kleintje vervaard! Tot deze
conclusie komt men althans, wanneer
men weet, dat deze jongeman in de
omgeving van zijn woonplaats spring,
stof gebruikte voor het slopen van on
derdelen in bunkers.
De springstof had hij gestolen uit
een bunker van de aannemer R„ op
14 augustus en dat was dus „diefstal
met braak", voor welke actie hij de
jeugdige Van R. als uitkijk had op
gesteld.
„V. heeft op levensgevaarlijke wijze
gebruik gemaakt van gestolen spring
stoffen", zei de officier van justitie,
die er op wees dat V. het plan voor
de diefstal op geraffineerde wijze
had voorbereid. Omdat het rapport,
dat over V. werd uitgebracht, vrij
gunstig luidde, volstond de officier
bij zijn eis met een voorwaardelijke
gevangenisstraf van één maand met
drie jaar proeftijd en onder toezicht-
stelling van de prot.-chr. reclasse-
ringsvereniging voor de tijd van twee
jaar. De politierechter vonniste con
form.
Alcohol
Dan passeerde er ook weer een
kleine schare alcoholisten het hekje,
waarvan het optreden van de trans
portarbeider J. Z, uit Kapelle wel
het meeste opzien baarde. Op de mor
gen van de zesde oktober een zon
dag was hij om tien uur in Goei
een kroeg binnen gestapt en vier uur
later was hij reeds in het politiebu
reau ter ontnuchtering ingesloten,
omdat hij (al fietsende) was gesigna
leerd, terwijl hij sterk onder invloed
was.
De officier vroeg één week hechte
nis, maar mr. Sieperda maakte er één
maand voorwaardelijk van (proeftijd
drie jaar) en f 100 boete.
De Goese commissionair J. P. B.
strandde op 26 september bij Lewe-
dorp met zijn auto tegen een boom
aan de linkerkant van de weg. De
man verkeerde onder invloed van
drank. Mr. Andreae stelde voor de
zaak aan te houden, omdat B. zich
onder behandeling van een arts heeft
gesteld. De officier achtte het moge
lijk. dat B. in samenwerking met het
C.B.A. van zijn drinkgewoonte af
komt. De politierechter stelde de zaak
voor onbepaalde tijd uit.
T raktatie
De Rotterdamse machinist L. C. L.
O. bestuurde 11 oktober in Kruinin-
gen een bromfiets, terwijl hij (teveel)
gedronken had. Hij vertelde, dat de
kapitein van zijn schip hem had mee
genomen naar een café om hem te
trakteren voor het goede werk, dat
hij geleverd had. De politierechter
„beloonde" O. conform de reis
met f 60,boete.
Op 1 december 1957 bedroeg het
aantal aangegeven radio-toestellen
2.352.043 tegen 2.342.080 op 1 novem
ber 1957.
Op 1 december 1957 waren er
526.537 aangeslotenen op het draad-
omroepnet tegen 527.391 op 1 novem
ber 1957.
Het aantal geregistreerde televisie
toestellen steeg van 209.458 op 1 no
vember 1957 tot 227.357 op 1 decem
ber 1957.
VOOR DE AANSTAANDE FEESTDAGEN
RUIME SORTERING in
VAN BEKENDE BUITENLANDSE MODEHUIZEN
KARRE5TRAAT 23 BREDA TELEFOON 351S6
bij de warme maaltijd
