Als u zachtheid zoekt, dan vindt u
BOLDEN FICTION,J^tzachtst
E n
DE DUIVEL IN-
HET DORP-
MENING EN COMMENTAAR
p Wit
gaudan jJtank
sinds 182Ï pi
Renault stierf
een natuurlijke
dood
DE KINDER
MASSA
GLOBALE
CIJFERS
Geen huwelijkstoestemming
voor Adrie den Besten
DINSDAG 17 DECEMBER 1957
GOLDEN FICTIONeen gulden genieting voor 90 cent
Helpende handen"
kocht landgoed
in de vierkante fles
ATTRACTIEF
BRUSSEL
DE kandidatuur van Brussel voor
de vestiging aldaar van de
Europese instellingen lijkt weinig
betwistbaar, wanneer men zich cie
schone reputatie dezer stacl tot in
het verre Turkije realiseert.
Parijse rechtbank
Meisje overreden
bij bushalte
T V-P A DIO-T V-R A DIO-T V-
Jordanië verleent
asiel aan Raoef
Stimulans voor iedere vrouw
ÏV/IEN kan zich herinneren, dat on-
1 middellijk met 1945 (het jaar
van de Duitse bevrijding), het ge
boortecijfer voor het gehele land
gerekend zeer sterk opliep, in ver
gelijking met het landelijk gemid
delde van vóór 1940. Het bedroeg
30,32 per duizend, maar daalde tot
1951 toch weer tot een geboortecij
fer van 20 en 19 per duizend. Maar
intussen was die sterk gegroeide
kindermassa ouder geworden dan
straat- en schooljeugd. De gewone
opvoedingsmiddelen in huisgezin,
op straat en in de school konden
blijkbaar die massa niet aan. Van
daar de talrijke en verscheiden
klachten over „de jeugd".
Toen die kindermassa tot school
gaande jeugd geworden was, was
de roep om meer schoolgebouwen,
grotere gebouwen, grotere lokalen
steeds meer hoorbaar en leesbaar in
vergaderingen en in de Staten Ge
neraal en in allerlei persorganen.
Wat men ook bouwde steeds bleef
de roep om meer bestaan.
De bouwtoestemmingen vanuit
allerlei bureaus zoals onze we
deropbouw zo talrijk kent bleven
vertraagd aankomen. De klachten
sinds '50 werden steeds menigvuldi-
ger na 1950, want tot 1956 bleef het
aantal schoolgaande kinderen steeds
groter worden.
Het is mij niet bekend of die ver
tragende invloed van uit „Weder
opbouw" een symptoom was van
het streven om in de bouwwereld
een nog verdergaande „overspan
ning" van de arbeidsmarkt tegen te
gaan. Of dat die weerstand voort
vloeide uit de overweging, dat na
1956 het aantal schoolgaande kin
deren weer zou gaan verminderen,
gezien de daling van het geboorte
cijfer na 1949.
Maar in allen gevalle ligt er dan
het feit, dat het Centraal Bureau
voor Statistiek enige weken geleden
meldde, dat in september 1957
11500 minder schoolgaande kinde
ren werden gemeld, dan in septem
ber 1956. Dat zal zo geleidelijkaan
doorgaan, dat het aantal voor het
eerste jaar aangemelde kinderen
voor het l.o. kleiner zal worden.
Natuurlijk zal het altijd nog meer
zijn dan in september 1939. Immers
toen bedroeg onze bevolking ruim
8 miljoen, in 1957 zal dit ruim 11
miljoen zijn. En bij een geboorte
cijfer van 19 per duizend was het
aantal in 1939 een 160.000 nieuwe
schoolgaande kinderen en in 1957
een 210.000. Maar de eerste schrik:
Kunnen wij het vraagstuk van
steeds nieuwe schoolbouw niet aan?
zal na 1958 wel overdrijven, tenmin
ste voor de lagere school.
Het is dus goed, dat er slechts
rustig en'langzaam aan gewerkt is
of wordt.
Dat wil zeggen: landelijk gezien.
Want provinciaal of streeksgewijze
gezien zijn bovenstaande cijfers zeer
verschillend. In de drie noordelijke
en in sommige andere streken, zo
als bijvoorbeeld de kop van Noord-
Holland en Zeeland zijn de geboor-
Advertentie)
tecijfers al die tijd veel lager ge
weest dan bijvoorbeeld in Brabant
en Limburg.
Daarom was er bijvoorbeeld de
zer dagen ook een bericht uit de
kringen van Wederopbouw, dat in
die bovengenoemde weinig bevolk
te streken in een aantal gemeenten
geen dringende behoefte aan nieu
we woningen meer bestaan zou.
Intussen is het bovenstaande
slechts één kijk op de massa kin
dergeboorten tusen 1945 en 1950.
Die blijven na deze jaren in voort
gezet onderwijs, arbeidsverdeling,
opleiding tot volwaardig arbeider en
technicus onze steeds opnieuw te
rugkerende aandacht vragen.
B. o. Z. Ir. J.
J-JET stijgen van de werkloosheids
cijfers behoeft nog geen zorgen
te baren, verzekert men ons telkens
in Den Haag. De cijfers, over het
gehele land genomen, zien er dan
ook nog zo angstwekkend niet uit.
De commissaris der koningin in de
provincie Noordbrabant, professor
de Quay heeft er echter al op ge
wezen, dat deze stijging niet gelijk
matig over de provincies is ver
deeld. Terwijl ze voor het hele land
een verdubbeling vertonen, verge
leken met het vorig jaar, zien we
ze in Brabant al tot het drievoudige
klimmen. En evenredig daarmee
moet de bezorgdheid stijgen.
Deze lijn dient men echter nog
verder door te trekken. Ook binnen
een provincie treft men gradaties
aan. Met name in die provincies,
waarin de ontwikkelingsgebieden
zijn gelegen. Om bij Brabant te
blijven: als men de gevolgen van
de bestedingsbeperking gade slaat
in een gebied als van Etten-St.-
Willebrord-Rucphen, waar nu de
pendelaars weer terugkomen, waar
de mensen van de suikerbieten
campagne straks weer zonder werk
zitten, waar de verdere industria
lisatie nu praktisch stop staat en
waar men al ijverig aan het speu
ren is naar „aanvullende werken"
voor de uit het normale arbeids
proces gestotenen. Globale cijfers
zijn daarom gevaarlijke cijfers, als
men ze niet omzichtig hanteert. Een
optimisme, dat voor het land in
zijn geheel gerechtvaardigd kan
zijn, zou wel eens een bittere grap
kunnen worden voor bepaalde
„moeilijke" gebieden. Vandaar de
noodzaak om voor die gebieden
voortdurend bedacht te blijven cp
extra-maatregelen. Directe, om de
werkloosheid ter .plaatse en in de
naastgelegen gebieden met een uit
breiding van werkgelegenheid tege
moet te treden. Indirecte door het
voortzetten van alle pogingen en j
LETTERS
Eindelijk belooft het er dan
van te komen: Na jaren van
bekijken en bestuderen wil
men in China overgaan tot het
gewone alfabet. Dit moet een
einde maken aan de talloze
dialecten. Mensen uit het ene
deel van het land verstaan tot
dusver geen woord van land
genoten uit een ander gewest.
Met ons ABC wil men een
standaard-taal invoeren. In
dien je als Chinees echter een
beetje wilt blijven meetellen,
zul je naast het ABC ook de
47.000 Chinese lettertekens uit
het hoofd moeten leren.
Middel
In de Verenigde Staten heeft men
chlorpromazine op de markt ge
bracht, een kalmerend middel, dat
speciaal voor kinderen is bestemd.
Op de verpakking staat, dat het alle
onrustige, ondeugende, slopende
kinderen in een minimum van tijd
verandert in brave, oppassende
mensjes. Op de verpakking staat niet,
dat dit nog al wiedes is, omdat het
spul de kinderen half verdooft. Een
verstandige vader heeft al gezegd,
dat hij zijn zoontje voor hetzelfde
resultaat beter een klap met een
hamer kan geven.
Zwemmer
In Miami is de heer Wes Strubble
aan het trainen gegaan om volgend
jaar deel te nemen aan de zwem-
race over het Kanaai. Onze Wes is
een neefje van de heer Johnny Weis-
muller, die steeds Tarzan-rollen
speelt voor de film. Indien Wes net
zo stoer is, zal het dus wel bekeken
zijn met die zwemrace.
Abuis
Een dienster uit Bourne
mouth heeft de directeur van
het plaatselijke postkantoor
met klem verzocht te willen
laten uitkijken naar een en
velop met de naam „Betty"
erop. Dat is haar loonzakje.
Ze kreeg het van haar me
vrouw tegelijk met een brief,
die gepost moest worden. Ze
postte de verkeerde envelop.
Ontspanning
De burgemeester van Eastbourne
heeft het personeel van het gemeen
tehuis verboden zich nog met judo
bezig te houden. Pas geleden werd
er bij wijze van ontspanning een
cursus gegeven. Sinds dat moment
kwam het steeds meer voor, dat de
burgemeester ambtenaren via aller
lei moeilijke bochten door het ge
bouw zag vliegen en zware smak
ken zag maken dank zij judo-grepen
van hun collega's. Verder liep het
ziektecijfer met sprongen omhoog.
De grens werd bereikt, toen men de
burgemeester zelf in een genadeloze
greep nam en door het vertrek
smeet.
Ik had je gevraagd met me
te trouwen Annie, maar ik ben
er niet zeker van dat ik goed
genoeg voor je ben!
maatregelen ter beïnvloeding van De vader van de 17-jarige Adrie i Het Engele vriendinnetje is deze zo- M
de bevolkering en de omleiding den Besten uit Langerak heeft b(j de mer naar Langerak gekomen, waar m aa ;t v„n e
i van Ho i«.-h burgerlijke stand te Greenock in zij circa 5 maanden bleef. De heer
7nnlc Violrfzriri
j van de jeugd voor een industriële g^ottand bezwaar gemaakt tegen het1 Bell die in september een bezoek aan
taak. van zijn dochter met de 40-1 zijn dochter te Langerak bracht, zou
i jarige ketelmaker John Bell. Het er bij zijn dochter op aan hebben
'paar is voornemens in het huwelijk j gedrongen Adrie mee terug te ne-
I te treden te Greenock in Schotland. 1 men naar Schotland. Tegen de zin
I Adrie den Besten, dochter van een van haar ouders is Adrie naar Schot-
i veehouder, hoeft de heer Bell leren i land vertrokken. Toen zij namelijk
kennen tijdens een bezoek dat zij aan omstreeks 13 november haar vrien-
Het Turkse blad „Pazar" heeft
dezer dagen over Brussel een lof-
I spraak ten beste gegeven, die er
j wezen mag. „Ik denk," zo schrijft
j daarin een Turks journalist, „dat
Brussel de stad van Europa is, waar
j het lekkerst wordt gegeten, waar
de mensen wonen, die zich het j
meest om hun maag bekommeren... j
een pen-vriendinnetje in Schotland
heeft gebracht. De heer Bell is de
vader van dit pen-vriendinnetje en
weduwnaar.
Het contact tussen Adrie en de
din naar de boot in Rotterdam bracht
is ze gebruik makend van een pas,
die ze enkele jaren geleden voor een
Ulo-reisje had gekregen, zonder toe
stemming van haar ouders aan
net contact lUS>öt?U AU! ie CU ut oicumuug vczw
dochter Jane van de heer Boll da- j boord van het schip gebleven en racc-
i teert van ongeveer 5 jaar geleden, i gevaren. De ouders kregen daar eerst
>1 fUnim cz oVi vi ft r»l i ilr lzonnic HQ11
Een lekkeje
bonel
of aperitief,
ook voor
dames
(met of zonder
suiker)
bij de vakman-slijter.
Alleen HENNEKENS ELS is de echte ELS
Het gebit van de Brusselaars
staat nooit stil..., overal en immer
zijn zij bezig met eten en zij eten
alles wat onder hun tanden komt.
Daarom zijn de Brusselaars, zowel
vrouwen als mannen, flink en dik.
Zij hebben een aardig buikje en een
dubbele onderkin."
Is'dit al zeer aantrekkelijk, nog
mooier is. dat Brussel „een vrij
moedige, goedlachse stad is, die
aanminnig onthaalt," waar men in
gewone zijstraatjes de allerbeste
restaurants van Europa ontdekt.
Als dit in zijstraatjes al het geval
is, wat moet er dan op de boule-
bards niet te vinden zijn. Bij der
gelijke ongeëvenaarde attracties
kan over de keuze van Brussel als
Europese „hoofdstad" toch geen
twijfel bestaan.
Een rechtbank in Parijs heeft uit
gemaakt dat de dood van de Franse
automagnaat Louis Renault niet te
wijten is aan martelingen tijdens zijn
gevangenschap in 1944, op beschul
diging van samenwerking met de
Duitsers.
Renaults echtgenote had de dood
van haar man toegeschreven aan
martelingen in de gevangenis van
Fresnes. Een Parijse rechter van in
structie besliste in februari, dat er
geen gronden waren voor vervolging.
In mei gelastte een speciale kamer
van het Parijse hof van beroep een
nieuw onderzoek, toen mevrouw Re
nault tegen de beslissing van de rech
ter van instructie beroep aantekende.
Zondag heeft de rechtbank als haar
oordeel te kennen gegeven, dat Re
nault een natuurlijke dood is gestor
ven.
3 dagen later schriftelijk kennis van.
De politie te Greenock heeft op het
verzoek van de ouders om het hu
welijk te verhinderen geantwoord,
dat daar harerzijds niets kon worden
gedaan, omdat het meisje ouder dan
16 jaar is en ze een blanco strafre
gister heeft. Zaterdagavond heeft het
meisje zelf (telefonisch) aan haar
ouders nog eens om toestemming ge
vraagd. doch papa en mama weige
ren dit pertinent. Overigens zal het
huwelijk waarschijnlijk niet kunnen
worden gesloten voor het gerechtshof
te Edinburgh een uitspraak over het
bezwaarschrift heeft gedaan.
De stichting „Sterke Helpende
Handen" heeft het landgoed ..Klein
Heurnen" te Malden aangekocht.
Deze aankoop was mogelijk door
de gelden die door de
actie werden verkregen.
Zoals bekend was de stichting een
van de 9 begunstigde organisaties.
Het ligt in de bedoeling om t.z.t.
de villa als begin-internaat in te
richten en op de bijbehorende terrei
nen een aanvang te maken met de
paviljoenbouw voor de vakschool. De
plannen die de stichting koestert be
treffen het stichten van een validatie-
centrum, waarin lichamelijk gebrek
kige kinderen voorbereid kunnen wor
den om hun plaats in de maatschap
pij te kunnen innemen.
Maandagmorgen om zeven uur werd
de 24-jarige mejuffrouw H. B. door
een bus van de BBA voor het bus
station op de Markt van Asten over
reden. Zij was nagenoeg op slag dood.
Zoals gewoonlijk stond een grote
groep passagiers op de bus te wach
ten. Toen een voor-bus arriveerde
drong men op, waardoor het meisje
vermoedelijk onder de bus is geduwd.
WOENSDAG 18 DECEMBER
HILVERSUM I 402 m NCRV: 7.00
N-ws. en SOS-ber. 7,10 Gewijde muz. 7,SO
Een woord vobr de dag 8,00 Nws. en
weeëber. 8,15 Gram. 8,30 Idem 0.00 V. d.
zieken 9,30 V. d. vrouw 9,35 Waterst. 9,40
Amus. muz. 10,05 Gram. 10,30 Morgen
dienst 14,00 Gram. 11,05 De Kerstroos,
hoorsp. 12,05 Cembalorecital 12,30 Land
en tuinb. meded. 12,33 Gram. 12,37 Ad-
ventsstonde 13,00 Nws. 13,15 Met PIT op
pad 13,20 Blaasork. 13,45 Gram. 14,35 ld:
15,40 Pianovoordr. 16,00 V. d. jeugd 17,20
Muz. caus. 17,40 Beursber. 17,45 Gram.
De regering van Jordanië heeft po
litiek asiel verleend aan vice-lucht-
maarschalk Abdoel Raoef, voorma
lig lid voor de eerste Egyptische re
volutionaire raad.
De vice-maarschalk heeft deelge
nomen aan dc staatsgreep die leidde
tot het aftreden van koning Faroek
van Egypte. In 1954 werd hij bij ver
stek ter dood veroordeeld, beschul
digd van samenzwering tegen het be
wind. Raoef, die leider geweest zou
zijn van de geheime cellen der Mo
hammedaanse Broederschap in het
Egyptische leger, was in Egypte „on
dergedoken". Hij was een aanhanger
van generaal Aziz Masri Pasja, die
de Britse invloed uit het Egyptische
leger bande.
Hij slaagde er onlangs in naar Jor
danië uit te wijken.
Koning Hoessein van Jordanië heeft
de Egyptische officier in audiëntie
ontvangen.
(Advertentie)
IADYGOLD is een nieuw, stimulerend middel op
wijnbasis, ipttciaol voor uo vrouw. Voor élke
vrouw die futloos en neerslachtig is, nergens
zin in heeft en er moe en flets uitziet...
Die vervelende stemmingen, die ellendige moe
heid - óók in de „nare dagen" - behoren tot
het verleden.
LADYGOLD geeft innerlijke kracht van binnen
uit en verhoogt Uw vitaliteit en zelfvertrouwen.
„Drink elke dag ladygold en overwin Uw moeilijkheden!"
18,00 De koorzang onder de loep 18,20
Spectrum v. h. chr. organisatie- en ver
enigingsleven 18,30 RVUDe ethische
waarde van de oosterse beschaving voor
het westen, door G. Thole Beishuizen
19,00 Nws. en weerber. 19,10 Op de man
af 19,15 Gram. 19.30 Buitenl. overz. 19,50
Gram. 19,55 Doe het nu!, caus. 20,00 Ra
diokrant 20.20 Radio Filhafiri. ork. en.
solist 21,10 Kerk en Staat in de middel
eeuwen, caus. 21,30 Gratn. 2i,40 Amus.
muz. 22,00 Filmbeschouwing- 22,10 Vocaal
dubbelkwartet 22,30 Kon. Mil. K&pel 23,00
Nws. 23,15 Zaalsportuitsl. 23,20 Gram.
23,55-24,00 Dagsluiting.
HILVERSUM II 298 m VARA: 7.00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. 8,00 Nws. 8,18
De ontbijtclub 9,00 V. d. vrouw. VPRO:
10,00 Schoolradio. VARA: 10,20 Gram.
11,35 Gevar. progr. 12,30 Land- en tuinb.
meded. 12,33 V. h. platteland 12,38 Piano-
duo 13,00 Nws. 13,15 Tentoonstellings
agenda 13,20 Lichte muz. 13,50 Medische
kron. 14,00 Strijkkwart. 14,30 V. d. jeugd
16,30 Gram. 17,15 Dansmuz. 17,50 Rege-
ringsuitz.: Rijksdelen overzee: Taalonder
zoek in Nederlands Nieuw-Guinea, door
dr. J. Anceaux 18,00 Nws. en comm. 18,20
Orgel en zang 18,40 Act. 18,50 Gram. 19,00
V. d. kind. 19,10 Aan u, o volk, de zege
praal, toespr. 19,25 VARA-varia. VPRO:
19,30 V. d. jeugd. VARA: 20,00 Nws. 20,05
Comm. 20,15 Les dragons de Villars,
opera 21,50 Joods progr. 22,15 Strijkork.
22,45 Tussen mens en nevelvlek, caus.
23,00 Nws. 23,15 Gram. 23,50-24,00 Soc.
nws. in Esperanto.
BRUSSEL 324 m 12,00 Gram. 12,30
Weerber. 12,34 Gram. (om 12,55 Koersen)
13,00 Nws. 13.11 Gram. 14,00 Bariton en.
piano 14,30 Ork. conc. 15,00 Kamermuz.
16,00 Koersen. 16,02 Gram. 16,15 Ork.
conc. 17,00 J>Jws. 17,10 Zang en piano 17,50
Boekbespr. 18,00 Lekenmoraal en -filo
sofie 18,30 V. d. sold. 19,00 Nws. 19,40
Koorzang 20,00 Hoorspel 22,00 Nws. 22.15
Kamermuz. 22,45 Gram. 22,55-23,00 Nws.
BRUSSEL 484 m 12,00 Gram. 13,00
Nws. 13,10 Gram. 14,10 en 14,15 Idëm
15,15 Koorzang 15,30 Gram. 16,05 Lrchte
muz. 17,00 Nws. 17,10 Gram. 17,30 Zang
en piano 17,50 Gram. 18,30 Jazzmuz. 19.30
Nws. 20,00 Hoorsp. 22,00 Nws. 22,10 Vrije
tijd 22,55 Nws.
Televisie
WOENSDAG 18 DECEMBER
VARA: 17,00-17,50 V. d. jeugd. NCRV:
20,00 Terug naar Bountiful, spel 21,50-
22,00 Dagsluiting.
FRANS BELG. 19,00 Caus. 19,30 V.
d. jeugd 20,00 Journ. 20,40 Filmprogr.
21,10 Rep. 22,05 Literair progr. 22,45
Wereldnws.
VLAAMS BELG. 19,00 Lekenmoraal
en filosofie 19,30 V. d. kind. 19,15 Nws.
20.00 Overname v. d. NTS (NCRV): TV-
spel 21,5o Van uitvinders en patenten
22,20 Nws.
door Maurice Zermatten.
30)
Naar het westen, boven Chelin, hangt
een rose wolkje, dat verwaait als
een roos, die ontbladert.
Krijgen we regen?Dat zou jammer
zijn. Ze komen zekerder, als ze in
t nauw zitten.
Dan dacht hij niet meer aan het
wolkje. Hij herinnerde zich, dat hij
zich haasten moet. Ze beginnen niet
tc dansen, voor hij er is en als ze
geen muziek hebben, vervelen ze
zich en zitten de droogte te vervloe
ken.
Om lijd te winnen zal hij het korte
bergpad nemen, dat als een schiet
lood omlaaggaat en dan is hij zo bij
de Dranse en kan verder de rivier
volgen.
Alles gaat weer goed, na zó'n enkel
wolkje in zijn hart. Hij voelt zich
een met het licht, dat zich als een
vuurstroom uitgiet over het dal. De
kracht spruit in zijn hart en hoofd
uit in een gevoel van jeugdige moed,
die bereid is tot iedere strijd en tot
iedere slag. Val me maag aaa ©n je
zult eens zien.
Plotseling wordt hij rood in zijn ge
zicht, als hij aan Emmanuel Troillet
denkt. Hij ziet zijn schande voor zich
Hij had moeten.... Maar neen, ik heb
goed gedaan. Hij krijgt zijn trekken
wel thuis! Hij staat stil. Hier begint
het pad, hier, waar ze het kruis uit
gerukt hebben. Hij aarzelt even en
dan gaat hij omlaag. Het pad is
moeilijk. Even ieffi te veel naar
links of rechts en 't is afgelopen
met het mooie zomerlicht, er is dan
niets dan zwarte schaduw. Maar als
je als kind altijd tussen de rotsen
geleefd hebt, heb je geleerd, het juis
te plekje te kiezen, waarop de voet
kan blijven staan. Je kunt dan van
de ene steen op de andere springen
en er zelfs een deuntje bij fluiten.
Het pad gaat loodrecht omlaag, dan
schuin langs de wand, van de ene
toef gras naar de andere. Rechts is
de wand loodrecht. Links valt hij wat
minder steil omlaag. Emile is begon
nen te fluiten.
De rots heeft prachtige rose aderen
en ze is warm en vriendelijk. Ze
herhaalt zachtjes ieder geluid, dat moeilijk, na te gaan. hoe het drama
hij maakt. heeft plaats gehad. Die man heeft
't Zou niet goed zijn, 's nachts
hier langs te gaan, denkt hij met 'n
glimlach.
Inderdaad zie je zelfs nu het pad
hier en daar helemaal niet. Dan
moet je in het lege weg omlaag-
springen. Hij zet de ene voet voor
de andere, eerst omzichtig, maar
gaandeweg meer wagend. Dan denkt
hij aan niets meer en springt met
de soepelheid van een vos van een
uitsteeksel op een platte steen.
Maar wat ligt daar aan de rand van
de afgrond? Je zou zeggen, dat het
een dier is, dat op een onzichtbare
prooi loert en er meteen op sprin
gen zal. Emile houdt stil, kijkt er
naar als een kind, dat beide handen
boven zijn ogen houdt, maar weet
niet, wat het is, die grijszwarte mas
sa, die als een stuk stof in een plooi
van de rots ligt. Een absurde gedach
te doet hem huiveren. Neen, dat is
onmogelijk. Nog twee of drie spron
gen, nog een paar voorzichtige pas
sen en hij is er. 't Is hier erg ge
vaarlijk. Hij moet zich tegen de
rots aanklemmen, zich laten glijden,
met de tenen naar voren, die in het
lege een steunpunt zoeken. Dan kun
je pas de handen loslaten. Een mis
greep en je rolt óók daaronder. Met
wijdopen ogen staart hij weer naar
die massa.
Neen, er is geen twijfel mogelijk:
't is 't lichaam van een man, dat
daar op vijftig meter afstand voor
hem ligt. onbeweeglijk, voor altijd
onbeweeglijk in de dood. Het is niet
snel willen afdalen naar het dorp. Hij
kent dit pad met al zijn moeilijkhe
den, maar hij trotseert de gevaren,
de diepte van drie. of vierhonderd
meter, die onder hem gaapt. Hij
daalt al maar vlugger, als een steen,
die valt door zijn eigen gewicht. En
dan plotseling, juist op die plaats,
waar je je dubbel moet buigen, mis
sen de voeten hun doel. Het hoofd
schiet naar voren, het lichaam rolt
in het lege, vouwt zich samen, ont
spant zich in een laatste inspanning
van alle leden. Dan komt te midden
van spattend bloed uit de verplet
terd wordende aderen de slag tegen
de rots, zonder kreet, zonder dat dit
verpletterde lichaam nog beweegt.
Er is geen getuige geweest bij dit
sterven in de verlaten eenzaamheid
der bergen. Geen enkel hart heeft
meegetreurd bij deze dood. En als
hij, Perraudin, er niet toevallig voor
bij gekomen was, zouden alleen en
kele zwarte raven voor zijn begrafe
nis gezorgd hebben.
Wie is 't? vraagt hij zich af, ter
wijl hij zich boven de diepten buigt,
waarin heel zwak het water murmelt.
En dan, al wil hij niet toegeven aan
die dwaze gedachte, hij kan niet an
ders dan die naam horen, die hem
door duizend stemmen wordt inge
fluisterd:
Tochet! 't Is Tochet. Tochet!...
Zijn hoofd gonst, of hij door een
zwerm bijen werd aangevallen.
Zijn benen wankelen, het is of zijn
urnen verlamd worden: hij kan bij
na zijn hoofd niet afvegen. Zijn bloed
brandt hem in de aderen en zijn hart
slaat luide.
Hij staat enkele ogenblikken roer
loos te staren, met op. elkaar ge
klemde kaken en verwrongen vin
gers. Een gaai vliegt voorbij, zit hem
aan te kijken en wiekt weg. Hij be
weegt nog altijd niet, maar veegt
zich van tijd tot tijd met zijn ver
stijfde hand het voorhoofd af.
Ik heb hem gedood, mompelt hij
onwillekeurig.
Maar dan herstelt hij zich. Wat kan
het mij schelen, dat het Tochet is
of een ander? Ik heb niemand ge
dood. Een ongeluk: wat gaat mij dat
aan? Ik he' niets gezien, hoor! Maar
wat doen we nu met dit lijk? Die
redenering kalmeert hem even. Hij
doet een stap naar voren. Maar dan
denkt hij: als het Tochet is, zal hij
dan niet door sommigen verantwoor
delijk gesteld worden voor zijn dood?
Zal men di' ongeluk niet opblazen tot
een misdaad? Die boeren zijn zulke
ezels. Misschien zouden ze er wel de
hand Gods in zien. Overal halen ze
hun God bij te pas. Wat zou de pas
toor er zondag makkelijk spel mee
hebben op de preekstoel. Maar nie
mand hoeft er wat van te weten.
Neen, dat moet niet, neen, neen.
Heb ik mezelf straks al niet de schuld
gegeven?
Het leek hem, of hij al het alge
meen verzet voelde. De ouders van
de dode zouden het hele dorp tegen
hem in het harnas jagen, de jaloer-
sen en de bangerikken zouden tegen
hem partij kiezen en natuurlijk zou
Emmanuel Troillet met al zijn vrien
den meedoen. De burgemeester zou
dan natuurlijk ook optreden en mis
schien zouden ze me wel naar de
gevangenis sturen.
Hij krijgt het er koud van: het
vel spant hem over zijn voorhoofd
en de haren rijzen hem te berge.
Er kan nog wat ergers gebeuren.
Als zijn vrienden horen, wat er met
Tochet gebeurd is, laten ze hem mis
schien in de steek. Ten slotte zijn ze
het maar oppervlakkig met hem eens.
Hij heeft meer dan eens opgemerkt,
dat ze eigenlijk in hun binnenste gods
dienstig zijn gebleven ei bijgelovig
als ouwe theetantes, die overal bang
voor zijn. Zo'n tegenslag is net ge
noeg om te maken, dat ze hun moed
verliezen, bang worden en in dit on
geluk een waarschuwing ontdekken.
Hij ziet zich al door allen verlaten en
afgeranseld op het dorpsplein, waar
hij straks nog dacht triomfantelijk 't
vertrek van de pastoor bij te wonen.
In de brandende zon rilde hij van
angst. Hij drukte zich tegen de snik
hete rots aan. Een ogenblik wou hij
het op een lopen zetten, om te vluch
ten, ver weg van het dorp, naar de
stad, de eerste trein nemen om nooit
meer de naam van Trochet te ho
ren!
Maar zijn benen waren loodzwaar
en hij kon maar amper gaan zitten,
met zijn benen boven de afgrond,
waarin het lijk lag. Ze zouden hem
beschuldigen, maar hadden ze dan
geen gelijk? Een ogèftblik kwam een
dun straaltje zuiver water uit zijn
zwarte ziel opborrelen, een zwakke
herinnering aan zijn kind-zijn. Even
een vleugje van spijt te midden van
de donkere massa der hartstochten,
die als hongerige ondieren dooreen-
woelden. Even een woord, dat op
steeg uit de diepte der ziel, een
woord van vroeger, maar dat hem
op de lippen bestierf: vergiffenis!
Zo licht een bleke verstervende
maan soms even tussen donkere wol
ken, die in de nacht voortstormen.
En dan is alles weer voorbij.
De zwakke stem van het geweten
had geen andere echo dan een sar
castische glimlach. Dan werd zijn
mond verwrongen door haat, alsof
ee.i brandijzer zijn borst schroeide.
Hij leidde zijn leven weer in vaste
hand. Het even inzinken van zijn wil
liet niet meer sporen na dan de vlug
ge gang van een hagedis over een
steen. Een onzichtbaar barstje werd
grlast. En het gezicht van Emile
kreeg, weer zijn duivelse beheerst
heid. Hij spuwde ver van zich af,
met die vaardigheid, die zijn vrien
den bij hem bewonderden, en dan
ging hij met aandacht de rotswand
na. die hem van het lijk scheidde.
Op bet eerste gezicht leek het on
mogelijk, zonder touwen erbij te ko
men. Maar bij geduldig speuren
ontdekte het geoefende oog barsten
in de gladde oppervlakten, uitsteek
sels, waarop eerst de voeten konden
steunen en dan de handen.
(wordt vervolgd)
