Zestigduizendste
in Etten-
Al zeventig jaar...
KAMER
VERKOOP
dertigduizend
veertigduizend
vijftigduizend
zestigduizend
Dagblad
De Stem
60.000
abonnees
Vele nieuwe
HKW-ers
RESERVEER
TIJDIG
RESTAURANT „DE ZWAAN"
VIERDE BLAD
ZATERDAG 14 DECEMBER 1957
bm
Verrassing in
De Zwaan
manchester
voor le en 2e Kerstdag
DINERS a tl. 12.50 en tl. 15—
Wie als gast hier
binnentreedt
wat is er u
wij met een
kunnen zeggen. Nu, daar zit heel
veel in. Natuurlijk, de kwaliteit
gaat boven de kwantiteit, het
„hoe" is belangrijker dan het
„hoeveel", bij het tellen moet
men het wegen niet vergeten en
zo kan men nog een tijdje door
gaan. Doch in deze wereld der
mensen kan het getal toch een
uiterlijk teken van succesvol wer
ken zijn, kan het uitdrukking ge
ven aan de wijdheid van de in
vloed welke wordt uitgeoefend,
aan de sterkte, welke men heeft
bereikt. Niemand zal het sociale
en culturele organisaties, zal het
politieke partijen euvel duiden,
als ze wijzen op de groei van hun
ledentallen, al zullen ze er ook
steeds op bedacht moeten zijn,
dat naast de verbreding ook de
verdieping haar betekenis moet
behouden.
Wat hier van organisaties ge
zegd wordt, kan ook ten volle
toegepast worden op het ver
schijnsel „dagblad".
Een dagblad moet zijn in
nerlijke waarden als orgaan van
nieuwsgeving en voorlichting be
zitten, het ontleent echter ook
ijn betekenis aan de grootte
van de kring, welke van die
waarden profijt wil trekken. Spre
ken in een lege ruimte heeft geen
zin, men moet er eerst een me
nigte voor bijeen halen en hoe
groter de menigte, hoe dankbaar
der het spreken.
Uitermate dankbaar is dan ook
het werken voor en in een krant,
die haar lezerstal bij vele tien
duizenden mag tellen en die de
schare harer abonnementen nog
gestaag ziet groeien. De onder
neming, die al sinds jaar en dag
een krant voor west-Brabant en
Zeeland laat verschijnen, kan
zich verheugen op zulk een ge
stage groei en er is onlangs een
lezerstal bereikt, waardoor die
groei opvallend wordt gemar
keerd: Het is niet zonder trots,
dat wij de zestigduizendste be
talende abonnee aankondigen,
wat betekent, dat ons blad nu
toch zeker dagelijks onder 250
a 300 duizend paar ogen komt.
We zijn de meest gelezen krant
bezuiden de Moerdijk verschij
nend, en we schrijven onze abon
nees nog iedere week bij tiental
len in.
Het is allemaal niet ineens en
allemaal niet vanzelf gegaan.
„Zeven-en-negentigste jaargang'
staat er boven onze krant en van
die 97 jaren zijn er 65 nodig ge
weest, om aan de helft van het
huidige lezerstal te komen. Dui
delijker gezegd: Het was half
september 1935, toen wij de mijl
paal van 30 duizend abonnees
bereikten. Het was een zwarte
tijd. Binnenlands en ook buiten
lands.
De werkloosheid vrat aan het
merg van onze volkskracht en
van onze welvaart.
„In dezen zorgvollen tijd Mij
„wederom in Uw midden bevin-
„dend, gevoel Ik Mij gedrongen
„allereerst uiting te geven van
„Mijne deelneming in het lot van
„allen die onder den druk der tij
den gebukt gaan. Inzonderheid
„ben Ik met deernis vervuld je-
„gens hen, die door werkloos-
„heid getroffen zijn."
Zo begon Koningin Wilhelmina
haar troonrede op dinsdag de ze
ventiende september 1935. En
verderop lezen wij:
„De algemene vermindering
„der welvaart, zoowel elders als
„in het eigen land, is oorzaak
„van het nog steeds terugloopen
„der inkomsten voor de publieke
„kassen, terwijl tegelijkertijd de
„uitgaven voor instandhouding
„van de volkskracht toenemen"...
Wederom discontoverhoging
door de Ned. Bank. Weer in be
langrijke mate goud afgevloeid.
Zo zegt dezelfde krant en we zien
het disconto dan gestegen tot zes
procent. Een dag later vertelt de
Miljoenennota, dat de ambtena
ren salarisverlaging krijgen: de
periodieke verhoging wordt van
één op twee jaar gebracht. De
belastingdruk wordt zwaarder:
twintig opcenten op de omzetbe
lasting, op dividend- en tantième
belasting, op successie- en zegel
rechten en een nieuwe belasting
op plezierreizen in het buiten
land. Buiten onze grenzen is er
ook al grote spanning. Mussolini
gordt zich ten strijde tegen Abes-
synië. „Italië wil koloniën even
goed als Portugal, België en Ne
derland", verklaart hij met veel
aplomb. „De oorlog tegen Abes-
synië is dus onvermijdelijk?"
vroeg de interviewer hem. „Dat
hangt niet van Italië af", ant
woordde de Duce, „maar van
Abessynië en de Volkenbond".
Hitler is in die dagen ook aan
het oreren. „Het leger is de leer
school voor het volk en de Duit
se regering wil, dat de gehele
jeugd deze school meemaakt".
Er komt een strenge winter, zegt
de Franse astronoom Joseph Cas-
siopee. een bekend autoriteit op
het gebied van de zonsverduis
tering. In Tilburg staken duizen
den arbeiders in de textielindus
trie wegens een loonsverlaging.
NAC speelt met 0-0 gelijk tegen
Bleyerheide. De Baronie houdt
Dosko eronder met 5-2, TSC ver
slaat Vlissingen met 1-0. In Den
Bosch lost een 37-jarige man
twee revolverschoten op zijn 28-
jarige vrouw, maar hij schiet
mis. Mgr. Hopmans woont te
Teteringen een boerinnenrevue
bij en met Monseigneur amuseer
den zich o.m. hartelijk oud-minis
ter Marchant, directeur mgr.
Frencken en burgemeester Van
der Meulen. In Bergen op Zoom
vierde de heer Th. van Tilburg
in blakende welstand zijn negen
tigste verjaardag en in Putte
kreeg L. Lint concessie voor de
aanleg van een radiodistributie
net! In Roosendaal wordt een 3,5
procentlening van 75 mille voor
de aankoop van het Emile van
Loonpark voltekend en de heer
V. uit Sprundel vangt een reuze
snoek van niet minder dan 14,5
pond. Arnold Meyer, die in een
vergadering in de Dierentuin te
Den Haag zou spreken, wordt het
verblijf in die gemeente ontzegd
tot 's nachts twaalf uur en tegen
over de weermacht van de NSB
wordt een wetsontwerp aange
kondigd, dat ongewenste machts
vorming moet voorkomen. De be
volkingsstatistiek van Rotterdam
beweegt zich in dalende lijn en
er is een huis met schuur en
één gemet best bouwland te koop
voor de prijs van tweeduizend
gulden.
Het is zo maar, hier en daar,
uit die kranten van half Septem
ber 1355 geplukt. Men krijgt er
enig idee van, hoe toen de we
reld, land, gewest en gemeenten
reilden en zeilden. Een woelige
tijd, een bonte tijd, een ongewisse
tijd...
Hoe was het. toen de veertig
duizendste verscheen? Het was
wederom september en wel in het
sombere oorlogsjaar 1941. De
Duitse troepen rukken nog 'altijd
op in Rusland, het broodrant-
gram per
week verlaagd tot 180 gram, vijf
Nederlanders zijn ter dood ver
oordeeld en terechtgesteld .we
gens begunstiging van de vijand",
de burgemeester van Ginneken
stelt een boekje beschikbaar,
dat voorlichting kan geven bij
het aanbrengen van een doelma
tige verduistering en men kan
een theesurrogaat, vakkundig be
reid door een oud-theeplanter,
verkrijgen 30 cents per 50
gram.
Meer dan ooit: Een woelige
tijd, een bonte tijd, een ongewisse
tijd....
Met de vijftigduizendste zijn
we hier in het zuiden al van de
vijand bevrijd. We schrijven dan
3 april 1945. De krant is nog
maar miniem van omvang. Zo
groot als een half blaadje tegen
woordig. De Paasdagen zijn juist
voorbij. Met onze vetste koppen
berichten wij, dat de geallieer
den het Twentse Kanaal hebben
bereikt, dat Enschede, Hengelo,
Winterswijk, Aalten en Terborg
zijn bevrijd, dat de ring om het
Ruhrgebied is gesloten, dat de
Russen nog maar 45 kilometer
van Wenen staan. Maar we moe
ten ook al melding maken van
wrijvingen tussen de Sovjet-Unie
en het Westen. Nog spreken wij
de hoop uit, dat het naast elkaar
leven van de Westerse democra
tie en het Sovjet-systeem in volle
wederzijdse openhartigheid zon
der verdoezeling der geestelijke
grenzen mogelijk zal blijken. Een
hoop, die in de koude oorlog al
spoedig zou vernietigd worden.
We hebben 't in dit nummer(tje)
over scholen, door geallieerde
soldaten bezet, en over de uit
stalling van pin-up-girls boven
de slaapplaatsen. We delen mede,
dat Pellenaars-Buuron in Bergen
op Zoom een tijdrace gewonnen
hebben en dat een reparatiebon
voor schoenen, recht gevend op
25 gram materiaal, geldig is ver
klaard voor onbepaalde tijd. De
Militaire Commissaris in de
Scheldestad deelt mee, dat alle
voetbalclubs, hockeyverenigingen
en andere sportverenigingen,
welke onder hun leden sportbla
den verspreiden, hiervan schrif
telijk aan hem mededeling moe
ten doen. Er wordt een vergade
ring belegd, om een comité
„Hulp en informatie" voor Am
sterdam op te richten. In een
rubriek „Ruil" in de kleine ad
vertenties wordt een herenwinter
jas gevraagd voor een kokos
vloerkleed, een herenhorloge voor
een kano.
Zie, dat was zo de wereld,
toen we de 50 duizend hadden
vol gemaakt. Nog altijd: Een
woelige tijd, een bonte tijd, een
ongewisse tijd....
En hoe staat het er voor, nu
we aan de 60 duizend toe zijn?
Een fraaie wereld is het nog al
lerminst. De doem van de grote
tegenstelling Oost-West ligt er
nog over, somberder nog dan een
paar jaar geleden. Een periode
van welvaart is alweer uitgelo
pen op een tijd, waarin bezuini
ging en bekrimping onder een
fraaie betiteling het economisch
(Advertentie)
I I Ml Tém
VOOR DE FEESTDAGEN
leven beheersen. We staren met
verbijstering op een Indonesisch
drama en dat maakt de toe
komst nog extra mistig. Kunst
manen zwerven om de aarde en
verkondigen de triomf der Rus
sische wetenschap. De Westerse
solidariteit heeft zware beproe
vingen te doorstaan. Onrust in
Algerië, op Cyprus, in Marokko,
in het Midden-Oosten. Een in ra
zend tempo zich uitbreidend ver
keer vraagt steeds meer slacht
offers. We zuchten nog onder wo
ningnood en hoe meer die vermin
dert, hoe ongunstiger het ruimte
probleem wordt in ons aan op
pervlakte arme land. Wij zijn het
atoomtijdperk definitief binnen
getreden en de televisie verovert
almeer huisgezinnen. We moeten
onze zestigduizend (en meer)
abonnees met hun gezinnen iedere
dag weer over dit en nog zo veel
meer berichten. Er vallen geluk
kig ook zo veel goede dingen te
kronieken, verheugende activi
teiten op allerlei gebied in ge
west, stad en dorp vooral. We
zien dit zuiden, waar we ver
schijnen, uitgroeien tot een scha-
kelgebied vol nieuwe bedrijvig
heid en belangrijke perspectieven
in een zich consoliderende Bene
lux, een groeiende Europese
eenheid. We voelen onze taak
groter en zwaarder naarmate
de betekenis van west-Brabant
en Zeeland stijgt. Doch we wor
den er ook door aangevuurd het
beste van onze werkkracht en
onze mogelijkheden te geven, om
de voortdurend aanzwellende
schare abonnees de krant te be
zorgen, waarop ze recht heeft.
Belangrijke verbeteringen in
ons technisch apparaat zullen bin
nen afzienbare tijd verwezenlijkt
worden. De vernieuwing van ons
gebouwen-complex gaat gestaag
voort. We voelen ons gedragen en
gedreven door de daadwerkelijke
sympathie van tienduizenden,
van honderdduizenden.
Achter en boven alles staat
echter het besef, dat we niets
vermogen zonder de zegen van
Boven. Op deze feestelijke dag
durven we ook aan onze getrou
wen een gebed vragen, dat Gods
steun en genade met ons mogen
zijn bij het volvoeren van een
zware taak.
In deze woeilige tijd, deze
bonte tijd, deze ongewisse tijd...
(Van onze speciale verslaggever)
Wij hebben U mogen noteren als de 60.000ste abonnee
van het „Dagblad De Stem", zo zei de heer J. H. Huntjens,
chef van de verkoop, tegen de heer en mevrouw A. Peijnen-
burg van het fraaie restaurant „De Zwaan" op de Markt te
Etten.
„Namens het „Dagblad De Stem" heb ik het genoegen
U een grote taart te overhandigen", zo vervolgde hij tot een
zeer verbaasde heer en mevrouw Peijnenburg.
ren, maar na de oorlog maakte
de krant een periode van grote
groei door en door een stevige
uitbreiding van de apparatuur
(een uitbreiding, die op dit mo
ment nog voortgaat) kon in een
betrekkelijk korte periode de
60.000ste abonnee worden inge
schreven.
Dat zij de 60.000ste lezers van
de krant waren, maakte de heer
Huntjens in enkele woorden duide
lijk. Hij vertelde, zich nog goed
te herinneren, dat er 25 jaar ge
leden nog maar 30.000 lezers wa-
Dat inschrijven gebeurde door
Anton van der Borst, een van de
vijf boden van de krant in
Etten-Leur. Tien jaar geleden
kwam deze bode bij het „Dag
blad De Stem". Hij startte met
tweehonderd abonnementen, maar
na enkele jaren had hij de vier
honderd reeds bereikt en hij haal
de zelfs de vijfhonderd. „Kees',
die 65 jaar is, begon zijn dage
lijkse route te groot te vinden en
hij verzocht een gedeelte van zijn
werk aan anderen te geven, het
geen enkele maanden geleden ge
beurde. Kees hield zelf een route
aan van tweehonderdtachtig abon
nees, maar door zijn werkzaam
heid slaagde hij er in, het aantal
in zijn wijk in zeer korte tijd op
driehonderdtwintig te brengen.
..De uitbreiding van Etten is
daaraan niet vreemd", vertelde
Anton, die drie weken geleden de
krant ook deponeerde in het nieu
we Ettense hotel „De Zwaan".
Hij bracht er dagelijks een proef
nummer. Natuurlijk klopte hij
daarop aan bij de hotelhouder
voor een abonnement, dat on
middellijk werd afgesloten.
„Veertien dagen lang las
ik Uw krant temidden van
alle drukte, die een nieuw
bedrijf nu eenmaal met zich
meebrengt", zo zei de heer
Peijnenburg. „Ik was er mij
wel van bewust, dat ik als
nieuwe Ettenaar diende te
proberen de plaats en de
streek te kennen. Het was
voor mij spoedig een uitge
maakte zaak, dat ik mij op
het „Dagblad De Stem"
moest abonneren. Ik heb dat
na de kennismaking met
Uw krant dan ook direct
gedaan".
Intussen bekeek mevrouw Peij
nenburg de reusachtige taart, een
produkt uit de bakkerij van de
Ettenaar K. van Ierssel-Hessels.
Zij las op de rand van het mooie
baksel „Dagblad De Stem" en in
het midden „60.000 abonnees."
„Ik geloof, dat we de taart
maar meteen moeten aansnijden"
opperde mevrouw, die de daad
onmiddellijk bij het woord voeg
de en trakteerde op koffie-met-
gebak.
„Ik heb nog iets uit te delen",
zei de heer Huntjens en hij over
handigde de ijverige bode van
der Borst de bekende „envelop
pe."
De 60.000ste werd gevierd en
dat daarbij de ontwikkeling van
de krant nog eens uitvoerig ter
sprake kwam behoeft geen be
toog.
Dagblad. De Stem" en „60.000
ibonnees" stond er op de taart te
ezen, die aan de 60.000ste, de heer
n mevrouw A. Peijnenburg uit
tten kon worden overhandigd. In
ie midden de heer A. v.d. Borst,
bod«om de krant te Etten.
Zolang ons dagblad bestaat
dat is bjjna 100 jaar zijn
de van Opstals in de Raadhuis
straat (Ginneken) abonnee ge
weest. Dat is een machtig mooie
tijd, die over drie generaties
werd verdeeld: grootvader Jan
van Opstal, die op nummer 14
in de Raadhuisstraat een stal
houderij dreef; vader Adrianus
van Opstal, die in 1889 op num
mer 12 een slagerij opende en
zoon Jan van Opstal (50), die
niet alleen de slagerij, maar ook
het abonnement op ons blad van
zijn vader overnam.
En er heeft zich reeds een
nieuwe generatie aangediend:
de trotse vijf jaar oude tweeling
van het echtpaar Van Opstal-
Schellekens.
(Advertentie).
hugo
vakkleding speciaalzaak
kayser
torenstraat 14 - breda
Op het moment snappen Adje (die
niet naar buiten te krijgen is) en het
meisje Henny (dat niet binnen te
houden is) er nog niet veel van. Als
zijn vader aan Adje vraagt of hij la
ter soms ook De Stem gaat lezen,
houdt hij tenminste nauwelijks op
met poppetjes tekenéh. Hij schudt
alleen hardnekkig het kleine hoofd.
Het kan misschien geen kwaad over
een jaar of vijftien een van onze ex
ploitatie-mensen eens op Adje af te
sturen, want dit abonneetje willen
wij niet missen.
De heer Van Opstal vertelt ons
ondertussen van de oude tijd, toen er
tussen Oranjeplein en Ginnekenstraat
nog maar één huis stond: villa Rust-
land. Puttend uit verhalen, die hij
van zijn vader en grootvader heeft
gehoord, blijkt dan, dat ,,'t dagblad"
in de vorige en in het begin van deze
eeuw gezamenlijk uitgeplozen en be
sproken werd.
Zo gebeurde dat in Ginneken in
het café van Franske de Visser in
de Raadhuisstraat dat later door
dochter Anneke tfnu 75) verder werd
geëxploiteerd. Daar stond een grote
ronde tafel. Op die tafel stonden bor
relglaasjes, eremheen zaten de man
nen uit de buurt, ernstig discus
siërend wat er zoal in „'t dagblad"
te lezen stond.
Dat was vooral 's winters het geval,
's Zomers waren er lege plekken rond
de tafel. De boeren hadden dan na
melijk nergens tijd voor, alleen voor
hun land. In dat jaargetijde keken
ze ,,'t dagblad" dan ook niet aan.
Ze zegden het op tot de wintermaan
den weer voor de deur stonden. Dan
groeide de belangstelling voor wat er
in Ginneken en omgeving gebeurde
tot dezelfde hoogte als de zon, die in
het zenith is aangeland.
Mevrouw Schellekens-Huiben (78),
die tot voor twee jaar in Dongen
woonde en nu bij haar dochter, mevr.
Van Opstal, is ingetrokken, zegt, dat
het in Dongen al precies hetzelfde
was. En zij kan het weten. Zij leest
onze krant al een jaar of zeventig en
heeft er nog steeds niet genoeg van
gekregen: „Ik lees hem het liefst van
allemaal. Vooral omdat er altijd din
gen instaan over de streek waar je
woont en over mensen, die je kent."
Verknochte lezers van ons dag
blad: slager J. van Poppel met
links van hem zijn vrouw en
rechts zijn schoonmoeder, die
de krant nu al een jaar of ze
ventig leest. Dwars door de
voor- en achterpagina steken
de hoofden van de tweeling
Adje en Hennie. Het is te ho
pen, dat zij later wat rustiger
met de krant omspringen.
(Advertentie)
BREDA
GROTE MARKT 50
CATHARINASTRAAT 4
De HKW de katholieke bond van
handels-, kantoor- en winkelbedien
den die volgend jaar zijn gouden
jubileum viert, heeft, nu zijn jubi
leum propaganda-actie nauwelijks
twee maanden oud is, reeds een winst
geboekt van duizend nieuwe leden.
(Van onze speciale verslaggever)
„België, heeft enthousiast het ini
tiatief genomen, om in 1958 de grote
ontmoeting van de volkeren te orga
niseren. Op de terreinen van de we
reldtentoonstelling te Brussel 7. uil en
talrijke landen gedurende zes maan
den hun belangrijkste verwezenlijkin
gen op het gebied van de wetenschap
pen, de schone kunsten en de tech
niek met elkaar kunnen vergelijken.
De expositie dient echter meer te
worden dan de balans van de ver
overingen van deze eeuw. De ten
toonstelling van 1958 moet vooral
„Een pleidooi Voor De Mens" wor
den."
Aldus de commissaris-generaal van
de tentoonstelling, baron Moens
de Fernig. Hij heeft zich in de af
gelopen jaren tot de regeringen van
alle mogelijke volkeren gewend en
hij heeft het klaar gekregen om niet
minder dan vijftig landen, alsmede
een tiental internationale organisa
ties, voor de expositie aan te trekken.
In de tuinen van het paleis van
Laken, in de tuinen van het grote
landgoed Ossegcm, op de Heizelgron-
den verrijzen thans de gigantische
gebouwen van Amerika en Rusland.
Engeland en Nederland, de Heilige
Stoel en het Internationale Rode
Kruis. Ook de minder grote gebou
wen van Andorra en Cambodja. Thai
land en Peru, Nicaragua en Monaco.
Miljoenen mensen uit alle landen
van de wereld maken zich gereed om
naar Brussel te gaan. Zij zullen we
kenlang kunnen dwalen langs de
„vondsten van deze eeuw" en zij zul
len zich waarschijnlijk het meest ver
bazen over de vele architectonische
wonderen, die de Belgische wereld
stad gaat bieden.
Wereldtentoonstellingen hebben een
klinkende naam. Het begon honderd
jaar geleden in het Engelse stadje
Cork, waar 17.000 exposanten bij
een waren. Het ging verder met Du
blin en New York, met Londen (in
1862 niet minder dan 27:000 exposan
ten en 6 miljoen bezoekers!) en
Philadelphia, met Antwerpen en Pa
rijs (in 1900 met veertig deelnemen
de landen en 51 miljoen bezoekers!),
met Rio de Janeiro en nog eens Pa
rijs.
Brussel 1958 wordt een oonfronta-
tie van de volkeren, de expositie da
syntese van een halve eeuw weten
schappelijke ontdekkingen. Maar
eerst en vooral wil de tentoonstelling
een pleidooi zijn voor de mens.
(Advertentie)
SPECIALE WEEKEND MENU'S
MARKT
ETTEN
TELEFOON 698
De rechtbank te Dordrecht heeft gis
teren de 29-jarige fabrieksarbeider L.
v.d. N. uit Dordrecht veroordeeld tot
een gevangenisstraf voor de tijd van
tien maanden conform de eis.
De fabrieksarbeider had een bank
werker, die hij in een café had ont
moet gevraagd de nacht in zijn huis
door te brengen. Toen gast en gast
heer het huis betraden nam de laatste
een lege fles en timmerde ermee op
het hoofd van de eerste en eiste geld.
De gast kon echter de straat op-
1 vluchten.