Ijlst
N
Nederlandse bedrijven onder
militaire controle
Dr. J. de Lepper benoemd
tot geheim Kamerheer
HAM
N
Radiografische rijles in Duitsland
Indonesisch geld in
Nederland onder
controle gesteld
Iildens
Geen confiscatie, zegt regering in Djakarta
Sympathiek
aanbod van
Z.-Afrika
RELLETJES
OP GEHEEL
CYPRUS
I Cadeau?
(RIL
Dulles wil inlichtingen
uit de eerste hand
Nederlandse
ambassade
bij de H. Stoel
Krantenpuzsel een loterij
meent officier van justitie
Twaalf maanden
voor eigenaar
van speelclub
Feestelijke middag op Seminarie Ypelaar
Vliegramp
in Argentinië
- 62 doden
Tito wil geen
wapens meer
van Amerika
(dens
CUZE
I Breda - Tel. 33465
roet
I warmte
Oostburg
T erneuzen
Breda
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Vandaag beslissing
van Eisenhower
KPM-SCHEPEN
WEKEN UIT
Hofstra waarschuwt
tegen optimisme
Explosies in
munitiedepot te
Bandoeng
Boete van honderd gulden geëist
(zes voorwaardelijk)
J Veel wind
Its f 250,—
bieken, wis-
Ivan bekend
lerkopen.
Ig naaien is
Impleet met
fge garantie,
lis. Levering
Ig. - Schrijf
pan dit blad.
ivolgd", hijgt hu,
neem hem op je
die knapen op een
ichten te houden".
Agua verder strom-
het gewicht van de
Falco, trekt Aram
en wacht vastbe-
lelagers af.
UIp JAARGANG No. 22628
Uitgave N. V. Uitgevers My. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda,
Reigerstr. 16. TeL: Directie, Redactie en Ad
ministratie 22341. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur: J. J. H. A- Bruna. Redactieraad:
J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem,
mr. dr A. J. J. M. Mes, mr H. M. L. de
Rechter, P. V. M Vercauteren, U J. v. 't
Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet 7.-
p. kwartaal, p. post t 8.20, p. week (uitsL
bij niet postbestelL0.54. Incasso wordt
berekend. Losse numm. 15 et Postrek 278841
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 10 DECEMBER 1057
Advertentieprijs voor de gehele oplage 0J5
per mm. (Ingezonden Mededelingen 0.85
per mm). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.14 per mm. (Ingezonden Mede
delingen 0.35 per mm). Bij contract aan
zienlijke reductie; volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 ct. per mm extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet wensen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, teL no. 33)
De Zuidafrikaanse regering
heeft zich bereid verklaard, 1000
Nederlanders die Indonesië
moeten verlaten, op te nemen.
De bewoordingen, waarin deze
bekendmaking werd gedaan, ge
tuigden duidelijk van de sympa
thie van Zuid-Afrika voor de
Nederlandse zaak.
President Eisenhower zal vandaag
na een medisch onderzoek, beslissen
of hij voldoende hersteld is om de
Navo-conferentie in Parijs bij te wo
nen.
Bondskanselier Adenauer zal zich
aan het eind van de week met de
Westduitse minister van Buitenland
se Zaken, von Brentano en de minis
ter van defensie, Strauss, naar Parijs
begeven.
De Nederlandse regering heeft
besloten in de sector van het
financiële verkeer met Indone
sië terug te keren tot het sys
teem van de „bijzondere ver
gunningen" en het systeem van
de algemene vergunningen, tot
nu toe geldend, te verlaten.
De eonsequentie van bovengenoem
de maatregel is, dat voor beschikkin-
I)e Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Foster
Dulles, heeft een van zijn naaste medewerkers opdracht
gegeven naar Djakarta te vertrekken, teneinde een onder,
zoek in te stellen naar de toestand in Indonesië, Hij wil
„inlichtingen uit de eerste hand" hebben. De situatie
is hem niet duidelijk, zegt hij.
Verwondering hoeft dit niet te wekken. De situatie is
niemand duidelijk.
De Indonesische regering heeft gisteren bijvoorbeeld te
kennen gegeven, dat het toezicht op de Nederlandse ondernemin
gen, door middel van administratieve controle, noch confiscatie,
noch nationalisatie betekent. Dit zou een geruststelling kunnen
betekenen, ware het niet dat de communisten, wier invloed niet
mag worden onderschat, wél de confiscatie der bedrijven in het
vooruitzicht stelden, als de Nederlanders NieuW-Guinea niet aan
Indonesië zouden overdragen.
De gebeurtenissen in de republiek
zijn een weerspiegeling van de poli
tieke chaos in dit land. Niet alleen de
„officiële" verklaringen spreken elkaar
tegen, maar ook de feiten zijn met
elkaar in tegenspraak. Terwijl alle
cultuurondernemingen onder militair
toezicht werden gesteld en ook de drie
grote banken in Djakarta die „be
scherming" kregen, werden elders nog
Nederlandse bedrijven door het Indo
nesische personeel overgenomen. Bo
vendien kregen de Nederlandse mid
denstanders in Medan (geen werklo
zen!) aanzegging, dat zij Indonesië
moeten verlaten.
Niet minder dan twintig K.P.M.-
schepen hebben eep toevlucht gezocht
in Singapore. Zes andere schepen we
ken naar Penang (Malakka) uit, om
dat de gezagvoerders vreesden, dat bij
aankomst in een Sumatraanse haven
inbeslagneming zou volgen.
Bescherming
POLEN is geporteerd voor een
„atoomvrije" zone in Europa, die Po
len, West-Duitsland, Oost-Duitsland
en Tsjecho-Slowakije zou moeten om
vatten.
MAASTRICHT krijgt in 1958 geen
grote carnavalsoptocht. Er is geen
geld genoeg.
MEER DAN HONDERD Algerijnen
hebben de dood gevonden, doordat
zij bij een uitwijkpoging naar Tune
sië in aanraking kwamen met een
onder stroom staande prikkeldraad
versperring.
DE H. VADER zal dit jaar zijn kerst
boodschap niet daags voor Kerstmis
maar op zondag 22 december uitspre
ken.
IN ROME hebben de ministers van
de zes landen der Europese Kolen en
Staalgemeenschap de Europese con
ventie inzake de sociale zekerheid
voor migrerende arbeiders getekend.
HET ADMINISTRATIEF personeel in
het grafisch bedrijf krijgt een salaris
verhoging van zes procent, met in
gang van 1 oktober 1957. Dit is be
paald in de gewijzigde C.A.O. die
de goedkeuring van het college van
rijksbemiddelaars heeft gekregen.
DE ZWEEDSE luchtmacht zit met 'n
ongedekt tekort van 180 miljoen kro
nen. Dit is een gevolg van een prijs
stijging van vliegtuigen na de bestel
lingsdatum, waarmee men geen re
kening had gehouden.
VANDAAG worden in Bonn de Ne
derlands-Duitse besprekingen hervat.
Omtrent het resultaat is men „gema
tigd optimistisch".
NOORWEGEN wil een koopvaardij
schip met atoomvoortstuwing gaan
bouwen. Dit meldt het Noorse blad
„Arbeiderbladet".
OMDAT dit jaar de vijftiende decem
ber op een zondag valt, zal de be
vestiging van het statuut van het
Koninkrijk op de veertiende herdacht
worden. Van alle rijksgebouwen zal
de vlag worden uitgestoken.
gen van deviezeningeze-
tenen van Indonesië steeds een
aparte vergunning nodig is.
Het doel van deze maatregel is snel
te kunnen ingrijpen indien de ont
wikkeling van de verhouding tussen
Nederlasil en Indonesië dit noodzake
lijk maakt. Het ftgt voorshands in het
voornemen normale transacties te
doen doorgaan.
Waarnemers gaven te kennen dat
door de maatregel thans toezicht is
ingesteld op Indonesische rekeningen
bij Nederlandse banken. Zij ver
klaarden dat al degenen, met inbegrip
van de rechtspersonen, die onderwor
pen zijn aan de Indonesische devie-
zenwetgeving, zich thans zullen moe
ten wenden tot de Nederlandse Bank
voor een vergunning om te beschik
ken over rekeningen in Nederland.
Hieronder vallen Indonesische ingeze
tenen, Indonesische ondernemingen
en ook de Indonesische regering. De
passage over de mogelijkheid van
een „snel ingrijpen indien de ontwik
keling van de verhouding tussen Ne
derland en Indonesië dit noodzake
lijk maakt" geeft aan de bekendma
king van de Nederlandse regering
ook enige diplomatieke betekenis, zo
werd gezegd.
In een rede te Groningen heeft mi
nister Hofstra gewaarschuwd tegen te
groot optimisme inzake de financiële
situatie in Nederland.
We hebben al veel te veel op onze
reserve ingeteerd, zei hij, en thans
schept de kwestie met Indonesië
nieuwe problemen. Drie procent van
het nationaal inkomen komt nog altijd
uit Indonesië, vertelde minister Hof
stra, zijnde een miljard gulden. Het
overbrengen naar Nederland van de
landgenoten zal ook hoge uitgaven
vragen. De eis die we moeten stellen
aan de overheidsfinanciering is dan
ook: voorzichtigheid te betrachten.
Vrijwel alle ondernemingen, die gis
teren onder militaire controle waren
geplaatst, zagen een of meer Indone
sische pottekijkers op hun kantoren
verschijnen, die opdracht gaven het
werk normaal voort te zetten en geen
obstructie te plegen.
Uit het K.L.M.-bureau in Djakarta
werd de beeltenis van Plesman ver
wijderd. Het bureau werd, evenals een
aantal bijkantoren in andere plaatsen,
aan de Garuda Indonesian Airways in
beheer gegeven.
Op Sumatra kreeg het militaire toe
zicht op de Nederlandse ondernemin
gen het karakter van een veiligheids
maatregel. De commandanten gaven
met name opdracht, ook het persoon
lijke belang van de Nederlanders te
behartigen.
De chef-staf van de Indonesische
luchtmacht, generaal-majoor Nasution,
gaf een verklaring uit, waarin werd
gezegd dat de drie Nederlandse ban
ken in de hoofdstad, de Factorij, de
Escomptobank en de Nationale Han
delsbank „voorlopig" onder militaire
controle werden gesteld. De banken,
die gisteren waren gesloten, zouden
vandaag weer worden opengesteld.
Het personeel van de Industriële
Handelmij. Gebr. van Swaay, een der
grootste bedrijven in Indonesië, heeft'
de onderneming eigenmachtig „over
genomen". Een rode en een roöd-witte
vlag werden op het hoofdkantoor te
Djakarta gehesen.
Evacuatie
Slechts dertien Nederlandse evacu
ees van de in totaal 32 die gisteren
Indonesië zouden verlaten, zijn met
een toestel van de Garuda in Singa
pore aangekomen. De anderen konden
niet tijdig een visum krijgen.
Vandaag zal een „Argonaut" van de
BOAC naar Djakarta vliegen, om daar
een aantal Nederlanders op te halen,
met bestemming Singapore. In de ko
mende zes dagen zouden 350 Neder
landers worden overgebracht.
De kapitein van ëen der K.P.M.-
schepen, die in Penang aanlegden, had
zijn schip van koers doen veranderen
omdat hij vreesde dat de Indonesische
bemanningsleden het zouden „over
nemen".
Een groot aantal Indonesiërs zijn in
Singapore gestrand ais passagiers van
de K.P.M.-schepen, die daar hun toe
vlucht zochten.
Een vertegenwoordiger van de In
donesische Kamer van Koophandel is
na® Europa vertrokken, teneinde te
onderzoeken, hoe Indonesië de markt
voor zijn produkten van Nederland
naar West-Duitsland zou kunnen ver
plaatsen.
Het Australische kabinet komt 11
december bijeen osn de toestand in
uneven.
Indonesië te bespr
In een munitieopslagplaats te Ban
doeng, een der grootste van Indonesië,
hebben zich zondagnacht hevige ont
ploffingen voorgedaan. De explosies
leken aanvankelijk zo ernstig in hun
gevolgen, dat voor Bandoeng en om
geving de noodtoestand werd afge
kondigd. Later werd bekendgemaakt,
dat er geen slachtoffers waren. Ook
wees niets erop zo werd gezegd
dat de ontploffingen aan sabotage wa
ren te wijten.
In overleg met het Vaticaan is be
sloten het Nederlandse gezantschap
bij de heilige Stoel binnenkort tot
de rang van ambassade te verheffen.
In verband hiermede is de benoe
ming te verwachten van F. R. W. H.
M. J. Graaf Marchant d'Ansembourg
tot ambassadeur by de Heilige Stoel.
Het is niet de bedoeling de inter-
nuntiatuur te 's-Gravenhage te ver
heffen tot de rang van nuntiatuur.
De verandering moet worden ge
zien in het licht van de verhoging
van rangen van diplomatieke posten
die zich geleidelijk aan voltrekt. Dat
in dit geval de verhoging van de rang
der vertegenwoordiging niet weder
zijds is, staat in verband met het
feit, dat in ons land niet, zoals in
vele andere landen, het gebruik be
staat, dat de pauselijke nuntius ex-
officio deken van het diplomatieke
corps is. In Nederland wordt name
lijk de deken van het corps naar dip
lomatieke anciënniteit aangewezen.
Opgemerkt wordt dat uit het onge
bruikelijke van de regeling geenszins
kan worden afgeleid, dat er ten aan
zien van de rang der wederzijdse
posten enige controverse zou hebben
bestaan.
Tegen de hoofdredacteur van de
Telegraaf heeft de officier van jus
titie bij de rechtbank te Amsterdam
in hoger beroep een boete van 100
gulden, subsidiair tien dagen hechte
nis geëist, terzake van een in dit
blad gepubliceerde puzzel, die vol
gens de officier een overtreding van
de loterijwet is.
De deelnemers kunnen, naar het
oordeel van de officier, op de oplos
sing geen overwegende invloed uit
oefenen. Het kanselement is gelegen
in de aard van de vragen en daar
mede aldus de officier is de
gehele puzzel veroordeeld. De oplos
sing berust op een subjectief inzicht
van de puzzelredacteur. De puzzel
moet daarom volgens de officier als
een kansspel worden aangemerkt.
In eerste instantie hact de kanton
rechter de hoofdredacteur vrijge
sproken.
Deze laatste ontkende ook nu dat
de puzzel een loterij zou zijn. Ze
wordt geplaatst om aan de krant
attractie te verlenen voor het publiek
en er zit winst in voor de krant. De
vraagstelling is gebaseerd op logica,
levenservaring en algemene ontwik
keling. Op een vraag van de officier
of hij toegaf, dat men bij de oplos
sing met alleen algemene ontwikke
ling er niet komt, antwoordde de
hoofdredacteur ontkennend, daarbij
opmerkend, dat bij herhaling iemand
met een bijzondere puzzelknobbel had
gewonnen.
De Bredase rechtbank heelt de
aannemer A. de L. uit Den Haag
wegens het gelegenheid geven tot ha
zardspel in de speelclub „Wood-
side" te Baarle-Nassau veroordeeld
tot twaalf maanden gevangenisstraf
met aftrek, waarvan zes maanden
voorwaardelijk en bevel tot vernieti
ging van de in beslaggenomen rou
lettes. speeiharken en fiches. Op 18
december van het vorig jaar hadden
de Belgische en Nederlandse justitie
na een inval door de politie, de speel
club laten sluiten. Nadien is er veel
te doen geweest over de vraag of de
speelcluh op Nederlands of Belgisch
gebied stond. Veertien dagen geleden
had de officier van justitie te Breda
de knoop doorgehakt en tegen ver
dachte zes weken gevangenisstraf ge
vraagd. Ook al zou het Belgisch ge
bied zijn geweest, aldus dc officier
in zijn requisitoir, dan nog kan ver
dachte worden veroordeeld, want het
is in België voor een buitenlander
i verboden een speelclub te exploiteren.
Te Ascliaffen in Duitsland heeft
een nieuwe methode van motor
rijles haar intrede gedaan. De
instructeur Heinz Fierle geeft
zijn instructies via. een walkte»'
talkie. Een ontvanger met oew
kleine antenne zijn aehter op
de motor gemonteerd, terwijl j
de koptelefoons zo zijn gecon-
strueerd, dat de straatgeluiden
even hard klinken als onder f
normale omstandigheden. Op I
de foto ziet men de heer Fierle
(in de auto) met twee van zijn j
pupillen. 3
Verwachting van het K.N.M.I. J
tot vanavond, opgemaakt maan-
dagavond te 23.15 uur:
Koud weer met van liet westen
uit regen of sneeuw en tot krach-
J tig of hard toenemende wind uit t
i zuidelijke richtingen.
Verwachting van het Belgisch
J w.eerk.untiig instituut: Aanvanke-
lijk lichte tot matige wind uit t
t noordwest tot west. Zwaarbewolkt t
met opklaringen. Later tot storm-
J achtig toenemende wind uit het
i zuiden en neerslagvlagen.
t Vandaag: zon onder 16.29 uur,
maan op 19.16 uur. f
I Morgen: zon op 8.37 uur, maan
onder 10.43 uur.
t
Gelukwens van mgr. Jo*. Boeten voor mgr. J. de Lepper..
(Van onze speciale
verslaggever)
De regent van het klein-semi-
narie IJpelaar te Nieuw-Ginne-
ken, dr. J. de Lepper, heeft gis
teren het bericht ontvangen, dat
Z.H. de Paus hem benoemd heeft
tot geheim kamerheer. De nieu
we monseigneur ontving dit be
richt in de aula van het semi
narie van de bisschop van Breda,
mgr. Jos. Baeten, die het hem na
een inleidende speech vertelde
in aanwezigheid van de leraren
en leerlingen van het seminarie
en van enkele genodigden. Tot
die genodigden behoorden o.m.
de president van het groot-se
minarie te Hoeven, mgr. J. Plas-
schaert en de burgemeester J. A.
M. Rouppe van der Voort van
N.-Ginneken.
In die inleidende speech deelde de
bisschop mee, op welke gronden deze
hoge eer aan dr. de Lepper was ver
gund. Hij gewaagde daarbij van de
heugelijke datum van 11 mei 1957,
de dag waarop het seminarie het jus
promovendi had verkregen, hij noem
de ook. de uitbreidingsplannen van
het seminarie, die onder het bestuur
van dr. de Lepper tot een goed einde
zijn gekomen, waardoor in 1958 geen
leerlingen meer afgewezen behoeven
te worden.
De bisschop wees erop, hoe dit alles,
tot stand gekomen dank zij de zorgen,
de oplettendheid en de kunde van dr.
de Lepper, een belangrijke dienst is,
zowel aan de leerlingen als aan hun
ouders en aan de Kerk.
Wat de leerlingen betreft, zo zei
mgr. Baeten, is dit belangrijk, omdat
nu ook zij, die omkeren op de weg
naar het priesterschap, bevoegd zijn.
En dit is zeker in de zin van wat de
Heilige Vader bedoelde, toen hij er
op aandrong, de studenten voor het
priesterschap de kans te geven om
vrij te kiezen. Ook voor de ouders
achtte de bisschop dit een gerust
stellende gedachte.
Tenslotte noemde mgr. Baeten dit
werk van dr. de Lepper een grote
dienst voor de Kerk, omdat die veel
kritiek moet aanhoren, zelfs", aldus
de bisschop, „op het bestaan van het
klein seminarie".
En dat het klein seminarie van be
tekenis is voor de Kerk kon men be
luisteren nit de woorden van monseig
neur, die zei, dat er zonder een klein
seminarie nog een groter tekort aan
priesters zou zijn. „Wij weten waar
wij de priesters vandaan Ynoeten ha
len", aldus mgr. Baeten, „en dat is
niet van de middelbare scholen".
Nadat de bisschop tenslotte nog de
verdiensten van dr. de Lepper had
geschetst voor de versterking van het
christelijk idealisme bij zijn leerlingen
deelde hij mee, dat het hem verheugde
de regent nu openlijk zijn dank te
kunnen betuigen met de mededeling,
dat het de Paus behaagd had dr. de
Lepper in de kring van zijn intimi
te willen opnemen.
Eerst moest het klaterend applaus
in de aula tot bedaren komen, eer de
nieuwe monseigneur in een puntige
speech de bisschop zijn vreugde kon
vertolken.
Voor zichzelf wilde hij geen al te
grote betekenis aan deze onderschei
ding hechten. „De Paus heeft willen
zeggen: meneer de Lepper, ik 'heb uw
diensten niet nodig, maar als U dat nu
zo graag wilt, moogt U die paarse
singel wel dragen". Maar vooral ver
heugde het hem in de bemiddeling, die
mgr. Baeten had verleend, het bewijs
te zien. dat de bisschop tevreden was
„met wat ik hier doe". Mgr. dr. de
Lepper zag er echter tevens een aan
sporing in om voort te gaan en hard
voort te gaan.
Nadat de studenten van het semi
narie nog een lied gezongen hadden
ter ere van de nieuwe monseigneur,
en ook met applaus de suggestie van
de bisschop voor extra-vakantie had
den gehonoreerd, kregen leraren en
genodigden in een der ontvangkamers
van het seminarie gelegenheid om
mgr. de Lepper hun gelukwensen aan
te bieden.
Meer dan zeventig mensen zijn gis
teren op Cyprus gewond bij relle
tjes, die een gevolg waren van d#
24-uursstaking, welke door de ver»
zetsbeweging Eoka was geprocia»
meerd. De staking gold als een de»
monstratie ter gelegenheid van de
behandeling van de kwestie Cyprus
in de politieke commissie van de
Verenigde Naties.
In verschillende plaatsen werden
Britse soldaten met stenen beko
geld. Te Efkatoemi kwam het tot
een complete veldslag. De soldaten
namelijk vuurden op de bevolking
toen traangasbommen niet het ge
wenste effect bleken te hebben.
Meer dan dertig burgers werden
gewond en ook enkele soldaten en
politiemannen kregen letsel.
In de politieke commissie van de
V.S. hebben de Britten zich bereid
verklaard tot overleg met Grieken
land en Turkije, teneinde het ge
schil tot een oplossing te brengen»
Er werd echter onmiddellijk aan
toegevoegd dat Engeland „strate
gische verantwoordelijkheden" op
het eiland had, die doelmatig be
veiligd moeten zijn.
De Griekse minister van Buiten
landse Zaken gaf te kennen, dat hij
door de vage Britse toezegging
slechts teleurgesteld was.
Een vliegtuig van de „Aero-
lineas Argentinas" is als gevolg
van een hevige storm op 15 km
van Bolivar (380 km ten zuiden
van Buenos Aires) neergestort.
De 62 inzittenden 55 passa
giers en 7 bemanningsleden
vonden de dood.
Het toestel vloog van Buenos Aires
naar het wintersportcentrum San
Carlos Bariloche in het zuiden van
het land.
Alle inzittenden van het vliegtuig
hadden de Argentijnse nationaliteit.
Van gezaghebbende Amerikaanse
zijde in Washington is maandag be
vestigd dat Zuid-Slavië om stopzet
ting van de Amerikaanse militaire
hulp heeft gevraagd.
Het militaire hulpprogram is of zal
gestaakt worden. Of ook onderdelen
en hulp bij het onderhoud van oor-
iogsmateriëel niet langer verstrekt
zullen worden, wordt nog overwogen.