Ijlst N Nederlandse bedrijven onder militaire controle Dr. J. de Lepper benoemd tot geheim Kamerheer HAM N Radiografische rijles in Duitsland Indonesisch geld in Nederland onder controle gesteld Iildens Geen confiscatie, zegt regering in Djakarta Sympathiek aanbod van Z.-Afrika RELLETJES OP GEHEEL CYPRUS I Cadeau? (RIL Dulles wil inlichtingen uit de eerste hand Nederlandse ambassade bij de H. Stoel Krantenpuzsel een loterij meent officier van justitie Twaalf maanden voor eigenaar van speelclub Feestelijke middag op Seminarie Ypelaar Vliegramp in Argentinië - 62 doden Tito wil geen wapens meer van Amerika (dens CUZE I Breda - Tel. 33465 roet I warmte Oostburg T erneuzen Breda DAGBLAD VOOR ZEELAND Vandaag beslissing van Eisenhower KPM-SCHEPEN WEKEN UIT Hofstra waarschuwt tegen optimisme Explosies in munitiedepot te Bandoeng Boete van honderd gulden geëist (zes voorwaardelijk) J Veel wind Its f 250,— bieken, wis- Ivan bekend lerkopen. Ig naaien is Impleet met fge garantie, lis. Levering Ig. - Schrijf pan dit blad. ivolgd", hijgt hu, neem hem op je die knapen op een ichten te houden". Agua verder strom- het gewicht van de Falco, trekt Aram en wacht vastbe- lelagers af. UIp JAARGANG No. 22628 Uitgave N. V. Uitgevers My. Neerlandia. Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda, Reigerstr. 16. TeL: Directie, Redactie en Ad ministratie 22341. Verantwoordelijk Hoofd redacteur: J. J. H. A- Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr A. J. J. M. Mes, mr H. M. L. de Rechter, P. V. M Vercauteren, U J. v. 't Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet 7.- p. kwartaal, p. post t 8.20, p. week (uitsL bij niet postbestelL0.54. Incasso wordt berekend. Losse numm. 15 et Postrek 278841 Voor God, Koningin en Vaderland DINSDAG 10 DECEMBER 1057 Advertentieprijs voor de gehele oplage 0J5 per mm. (Ingezonden Mededelingen 0.85 per mm). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse editie 0.14 per mm. (Ingezonden Mede delingen 0.35 per mm). Bij contract aan zienlijke reductie; volledig tarief en Alge mene Voorwaarden worden op aanvraag verstrekt. Staatwerk 3 ct. per mm extra. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet wensen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, teL no. 33) De Zuidafrikaanse regering heeft zich bereid verklaard, 1000 Nederlanders die Indonesië moeten verlaten, op te nemen. De bewoordingen, waarin deze bekendmaking werd gedaan, ge tuigden duidelijk van de sympa thie van Zuid-Afrika voor de Nederlandse zaak. President Eisenhower zal vandaag na een medisch onderzoek, beslissen of hij voldoende hersteld is om de Navo-conferentie in Parijs bij te wo nen. Bondskanselier Adenauer zal zich aan het eind van de week met de Westduitse minister van Buitenland se Zaken, von Brentano en de minis ter van defensie, Strauss, naar Parijs begeven. De Nederlandse regering heeft besloten in de sector van het financiële verkeer met Indone sië terug te keren tot het sys teem van de „bijzondere ver gunningen" en het systeem van de algemene vergunningen, tot nu toe geldend, te verlaten. De eonsequentie van bovengenoem de maatregel is, dat voor beschikkin- I)e Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Foster Dulles, heeft een van zijn naaste medewerkers opdracht gegeven naar Djakarta te vertrekken, teneinde een onder, zoek in te stellen naar de toestand in Indonesië, Hij wil „inlichtingen uit de eerste hand" hebben. De situatie is hem niet duidelijk, zegt hij. Verwondering hoeft dit niet te wekken. De situatie is niemand duidelijk. De Indonesische regering heeft gisteren bijvoorbeeld te kennen gegeven, dat het toezicht op de Nederlandse ondernemin gen, door middel van administratieve controle, noch confiscatie, noch nationalisatie betekent. Dit zou een geruststelling kunnen betekenen, ware het niet dat de communisten, wier invloed niet mag worden onderschat, wél de confiscatie der bedrijven in het vooruitzicht stelden, als de Nederlanders NieuW-Guinea niet aan Indonesië zouden overdragen. De gebeurtenissen in de republiek zijn een weerspiegeling van de poli tieke chaos in dit land. Niet alleen de „officiële" verklaringen spreken elkaar tegen, maar ook de feiten zijn met elkaar in tegenspraak. Terwijl alle cultuurondernemingen onder militair toezicht werden gesteld en ook de drie grote banken in Djakarta die „be scherming" kregen, werden elders nog Nederlandse bedrijven door het Indo nesische personeel overgenomen. Bo vendien kregen de Nederlandse mid denstanders in Medan (geen werklo zen!) aanzegging, dat zij Indonesië moeten verlaten. Niet minder dan twintig K.P.M.- schepen hebben eep toevlucht gezocht in Singapore. Zes andere schepen we ken naar Penang (Malakka) uit, om dat de gezagvoerders vreesden, dat bij aankomst in een Sumatraanse haven inbeslagneming zou volgen. Bescherming POLEN is geporteerd voor een „atoomvrije" zone in Europa, die Po len, West-Duitsland, Oost-Duitsland en Tsjecho-Slowakije zou moeten om vatten. MAASTRICHT krijgt in 1958 geen grote carnavalsoptocht. Er is geen geld genoeg. MEER DAN HONDERD Algerijnen hebben de dood gevonden, doordat zij bij een uitwijkpoging naar Tune sië in aanraking kwamen met een onder stroom staande prikkeldraad versperring. DE H. VADER zal dit jaar zijn kerst boodschap niet daags voor Kerstmis maar op zondag 22 december uitspre ken. IN ROME hebben de ministers van de zes landen der Europese Kolen en Staalgemeenschap de Europese con ventie inzake de sociale zekerheid voor migrerende arbeiders getekend. HET ADMINISTRATIEF personeel in het grafisch bedrijf krijgt een salaris verhoging van zes procent, met in gang van 1 oktober 1957. Dit is be paald in de gewijzigde C.A.O. die de goedkeuring van het college van rijksbemiddelaars heeft gekregen. DE ZWEEDSE luchtmacht zit met 'n ongedekt tekort van 180 miljoen kro nen. Dit is een gevolg van een prijs stijging van vliegtuigen na de bestel lingsdatum, waarmee men geen re kening had gehouden. VANDAAG worden in Bonn de Ne derlands-Duitse besprekingen hervat. Omtrent het resultaat is men „gema tigd optimistisch". NOORWEGEN wil een koopvaardij schip met atoomvoortstuwing gaan bouwen. Dit meldt het Noorse blad „Arbeiderbladet". OMDAT dit jaar de vijftiende decem ber op een zondag valt, zal de be vestiging van het statuut van het Koninkrijk op de veertiende herdacht worden. Van alle rijksgebouwen zal de vlag worden uitgestoken. gen van deviezeningeze- tenen van Indonesië steeds een aparte vergunning nodig is. Het doel van deze maatregel is snel te kunnen ingrijpen indien de ont wikkeling van de verhouding tussen Nederlasil en Indonesië dit noodzake lijk maakt. Het ftgt voorshands in het voornemen normale transacties te doen doorgaan. Waarnemers gaven te kennen dat door de maatregel thans toezicht is ingesteld op Indonesische rekeningen bij Nederlandse banken. Zij ver klaarden dat al degenen, met inbegrip van de rechtspersonen, die onderwor pen zijn aan de Indonesische devie- zenwetgeving, zich thans zullen moe ten wenden tot de Nederlandse Bank voor een vergunning om te beschik ken over rekeningen in Nederland. Hieronder vallen Indonesische ingeze tenen, Indonesische ondernemingen en ook de Indonesische regering. De passage over de mogelijkheid van een „snel ingrijpen indien de ontwik keling van de verhouding tussen Ne derland en Indonesië dit noodzake lijk maakt" geeft aan de bekendma king van de Nederlandse regering ook enige diplomatieke betekenis, zo werd gezegd. In een rede te Groningen heeft mi nister Hofstra gewaarschuwd tegen te groot optimisme inzake de financiële situatie in Nederland. We hebben al veel te veel op onze reserve ingeteerd, zei hij, en thans schept de kwestie met Indonesië nieuwe problemen. Drie procent van het nationaal inkomen komt nog altijd uit Indonesië, vertelde minister Hof stra, zijnde een miljard gulden. Het overbrengen naar Nederland van de landgenoten zal ook hoge uitgaven vragen. De eis die we moeten stellen aan de overheidsfinanciering is dan ook: voorzichtigheid te betrachten. Vrijwel alle ondernemingen, die gis teren onder militaire controle waren geplaatst, zagen een of meer Indone sische pottekijkers op hun kantoren verschijnen, die opdracht gaven het werk normaal voort te zetten en geen obstructie te plegen. Uit het K.L.M.-bureau in Djakarta werd de beeltenis van Plesman ver wijderd. Het bureau werd, evenals een aantal bijkantoren in andere plaatsen, aan de Garuda Indonesian Airways in beheer gegeven. Op Sumatra kreeg het militaire toe zicht op de Nederlandse ondernemin gen het karakter van een veiligheids maatregel. De commandanten gaven met name opdracht, ook het persoon lijke belang van de Nederlanders te behartigen. De chef-staf van de Indonesische luchtmacht, generaal-majoor Nasution, gaf een verklaring uit, waarin werd gezegd dat de drie Nederlandse ban ken in de hoofdstad, de Factorij, de Escomptobank en de Nationale Han delsbank „voorlopig" onder militaire controle werden gesteld. De banken, die gisteren waren gesloten, zouden vandaag weer worden opengesteld. Het personeel van de Industriële Handelmij. Gebr. van Swaay, een der grootste bedrijven in Indonesië, heeft' de onderneming eigenmachtig „over genomen". Een rode en een roöd-witte vlag werden op het hoofdkantoor te Djakarta gehesen. Evacuatie Slechts dertien Nederlandse evacu ees van de in totaal 32 die gisteren Indonesië zouden verlaten, zijn met een toestel van de Garuda in Singa pore aangekomen. De anderen konden niet tijdig een visum krijgen. Vandaag zal een „Argonaut" van de BOAC naar Djakarta vliegen, om daar een aantal Nederlanders op te halen, met bestemming Singapore. In de ko mende zes dagen zouden 350 Neder landers worden overgebracht. De kapitein van ëen der K.P.M.- schepen, die in Penang aanlegden, had zijn schip van koers doen veranderen omdat hij vreesde dat de Indonesische bemanningsleden het zouden „over nemen". Een groot aantal Indonesiërs zijn in Singapore gestrand ais passagiers van de K.P.M.-schepen, die daar hun toe vlucht zochten. Een vertegenwoordiger van de In donesische Kamer van Koophandel is na® Europa vertrokken, teneinde te onderzoeken, hoe Indonesië de markt voor zijn produkten van Nederland naar West-Duitsland zou kunnen ver plaatsen. Het Australische kabinet komt 11 december bijeen osn de toestand in uneven. Indonesië te bespr In een munitieopslagplaats te Ban doeng, een der grootste van Indonesië, hebben zich zondagnacht hevige ont ploffingen voorgedaan. De explosies leken aanvankelijk zo ernstig in hun gevolgen, dat voor Bandoeng en om geving de noodtoestand werd afge kondigd. Later werd bekendgemaakt, dat er geen slachtoffers waren. Ook wees niets erop zo werd gezegd dat de ontploffingen aan sabotage wa ren te wijten. In overleg met het Vaticaan is be sloten het Nederlandse gezantschap bij de heilige Stoel binnenkort tot de rang van ambassade te verheffen. In verband hiermede is de benoe ming te verwachten van F. R. W. H. M. J. Graaf Marchant d'Ansembourg tot ambassadeur by de Heilige Stoel. Het is niet de bedoeling de inter- nuntiatuur te 's-Gravenhage te ver heffen tot de rang van nuntiatuur. De verandering moet worden ge zien in het licht van de verhoging van rangen van diplomatieke posten die zich geleidelijk aan voltrekt. Dat in dit geval de verhoging van de rang der vertegenwoordiging niet weder zijds is, staat in verband met het feit, dat in ons land niet, zoals in vele andere landen, het gebruik be staat, dat de pauselijke nuntius ex- officio deken van het diplomatieke corps is. In Nederland wordt name lijk de deken van het corps naar dip lomatieke anciënniteit aangewezen. Opgemerkt wordt dat uit het onge bruikelijke van de regeling geenszins kan worden afgeleid, dat er ten aan zien van de rang der wederzijdse posten enige controverse zou hebben bestaan. Tegen de hoofdredacteur van de Telegraaf heeft de officier van jus titie bij de rechtbank te Amsterdam in hoger beroep een boete van 100 gulden, subsidiair tien dagen hechte nis geëist, terzake van een in dit blad gepubliceerde puzzel, die vol gens de officier een overtreding van de loterijwet is. De deelnemers kunnen, naar het oordeel van de officier, op de oplos sing geen overwegende invloed uit oefenen. Het kanselement is gelegen in de aard van de vragen en daar mede aldus de officier is de gehele puzzel veroordeeld. De oplos sing berust op een subjectief inzicht van de puzzelredacteur. De puzzel moet daarom volgens de officier als een kansspel worden aangemerkt. In eerste instantie hact de kanton rechter de hoofdredacteur vrijge sproken. Deze laatste ontkende ook nu dat de puzzel een loterij zou zijn. Ze wordt geplaatst om aan de krant attractie te verlenen voor het publiek en er zit winst in voor de krant. De vraagstelling is gebaseerd op logica, levenservaring en algemene ontwik keling. Op een vraag van de officier of hij toegaf, dat men bij de oplos sing met alleen algemene ontwikke ling er niet komt, antwoordde de hoofdredacteur ontkennend, daarbij opmerkend, dat bij herhaling iemand met een bijzondere puzzelknobbel had gewonnen. De Bredase rechtbank heelt de aannemer A. de L. uit Den Haag wegens het gelegenheid geven tot ha zardspel in de speelclub „Wood- side" te Baarle-Nassau veroordeeld tot twaalf maanden gevangenisstraf met aftrek, waarvan zes maanden voorwaardelijk en bevel tot vernieti ging van de in beslaggenomen rou lettes. speeiharken en fiches. Op 18 december van het vorig jaar hadden de Belgische en Nederlandse justitie na een inval door de politie, de speel club laten sluiten. Nadien is er veel te doen geweest over de vraag of de speelcluh op Nederlands of Belgisch gebied stond. Veertien dagen geleden had de officier van justitie te Breda de knoop doorgehakt en tegen ver dachte zes weken gevangenisstraf ge vraagd. Ook al zou het Belgisch ge bied zijn geweest, aldus dc officier in zijn requisitoir, dan nog kan ver dachte worden veroordeeld, want het is in België voor een buitenlander i verboden een speelclub te exploiteren. Te Ascliaffen in Duitsland heeft een nieuwe methode van motor rijles haar intrede gedaan. De instructeur Heinz Fierle geeft zijn instructies via. een walkte»' talkie. Een ontvanger met oew kleine antenne zijn aehter op de motor gemonteerd, terwijl j de koptelefoons zo zijn gecon- strueerd, dat de straatgeluiden even hard klinken als onder f normale omstandigheden. Op I de foto ziet men de heer Fierle (in de auto) met twee van zijn j pupillen. 3 Verwachting van het K.N.M.I. J tot vanavond, opgemaakt maan- dagavond te 23.15 uur: Koud weer met van liet westen uit regen of sneeuw en tot krach- J tig of hard toenemende wind uit t i zuidelijke richtingen. Verwachting van het Belgisch J w.eerk.untiig instituut: Aanvanke- lijk lichte tot matige wind uit t t noordwest tot west. Zwaarbewolkt t met opklaringen. Later tot storm- J achtig toenemende wind uit het i zuiden en neerslagvlagen. t Vandaag: zon onder 16.29 uur, maan op 19.16 uur. f I Morgen: zon op 8.37 uur, maan onder 10.43 uur. t Gelukwens van mgr. Jo*. Boeten voor mgr. J. de Lepper.. (Van onze speciale verslaggever) De regent van het klein-semi- narie IJpelaar te Nieuw-Ginne- ken, dr. J. de Lepper, heeft gis teren het bericht ontvangen, dat Z.H. de Paus hem benoemd heeft tot geheim kamerheer. De nieu we monseigneur ontving dit be richt in de aula van het semi narie van de bisschop van Breda, mgr. Jos. Baeten, die het hem na een inleidende speech vertelde in aanwezigheid van de leraren en leerlingen van het seminarie en van enkele genodigden. Tot die genodigden behoorden o.m. de president van het groot-se minarie te Hoeven, mgr. J. Plas- schaert en de burgemeester J. A. M. Rouppe van der Voort van N.-Ginneken. In die inleidende speech deelde de bisschop mee, op welke gronden deze hoge eer aan dr. de Lepper was ver gund. Hij gewaagde daarbij van de heugelijke datum van 11 mei 1957, de dag waarop het seminarie het jus promovendi had verkregen, hij noem de ook. de uitbreidingsplannen van het seminarie, die onder het bestuur van dr. de Lepper tot een goed einde zijn gekomen, waardoor in 1958 geen leerlingen meer afgewezen behoeven te worden. De bisschop wees erop, hoe dit alles, tot stand gekomen dank zij de zorgen, de oplettendheid en de kunde van dr. de Lepper, een belangrijke dienst is, zowel aan de leerlingen als aan hun ouders en aan de Kerk. Wat de leerlingen betreft, zo zei mgr. Baeten, is dit belangrijk, omdat nu ook zij, die omkeren op de weg naar het priesterschap, bevoegd zijn. En dit is zeker in de zin van wat de Heilige Vader bedoelde, toen hij er op aandrong, de studenten voor het priesterschap de kans te geven om vrij te kiezen. Ook voor de ouders achtte de bisschop dit een gerust stellende gedachte. Tenslotte noemde mgr. Baeten dit werk van dr. de Lepper een grote dienst voor de Kerk, omdat die veel kritiek moet aanhoren, zelfs", aldus de bisschop, „op het bestaan van het klein seminarie". En dat het klein seminarie van be tekenis is voor de Kerk kon men be luisteren nit de woorden van monseig neur, die zei, dat er zonder een klein seminarie nog een groter tekort aan priesters zou zijn. „Wij weten waar wij de priesters vandaan Ynoeten ha len", aldus mgr. Baeten, „en dat is niet van de middelbare scholen". Nadat de bisschop tenslotte nog de verdiensten van dr. de Lepper had geschetst voor de versterking van het christelijk idealisme bij zijn leerlingen deelde hij mee, dat het hem verheugde de regent nu openlijk zijn dank te kunnen betuigen met de mededeling, dat het de Paus behaagd had dr. de Lepper in de kring van zijn intimi te willen opnemen. Eerst moest het klaterend applaus in de aula tot bedaren komen, eer de nieuwe monseigneur in een puntige speech de bisschop zijn vreugde kon vertolken. Voor zichzelf wilde hij geen al te grote betekenis aan deze onderschei ding hechten. „De Paus heeft willen zeggen: meneer de Lepper, ik 'heb uw diensten niet nodig, maar als U dat nu zo graag wilt, moogt U die paarse singel wel dragen". Maar vooral ver heugde het hem in de bemiddeling, die mgr. Baeten had verleend, het bewijs te zien. dat de bisschop tevreden was „met wat ik hier doe". Mgr. dr. de Lepper zag er echter tevens een aan sporing in om voort te gaan en hard voort te gaan. Nadat de studenten van het semi narie nog een lied gezongen hadden ter ere van de nieuwe monseigneur, en ook met applaus de suggestie van de bisschop voor extra-vakantie had den gehonoreerd, kregen leraren en genodigden in een der ontvangkamers van het seminarie gelegenheid om mgr. de Lepper hun gelukwensen aan te bieden. Meer dan zeventig mensen zijn gis teren op Cyprus gewond bij relle tjes, die een gevolg waren van d# 24-uursstaking, welke door de ver» zetsbeweging Eoka was geprocia» meerd. De staking gold als een de» monstratie ter gelegenheid van de behandeling van de kwestie Cyprus in de politieke commissie van de Verenigde Naties. In verschillende plaatsen werden Britse soldaten met stenen beko geld. Te Efkatoemi kwam het tot een complete veldslag. De soldaten namelijk vuurden op de bevolking toen traangasbommen niet het ge wenste effect bleken te hebben. Meer dan dertig burgers werden gewond en ook enkele soldaten en politiemannen kregen letsel. In de politieke commissie van de V.S. hebben de Britten zich bereid verklaard tot overleg met Grieken land en Turkije, teneinde het ge schil tot een oplossing te brengen» Er werd echter onmiddellijk aan toegevoegd dat Engeland „strate gische verantwoordelijkheden" op het eiland had, die doelmatig be veiligd moeten zijn. De Griekse minister van Buiten landse Zaken gaf te kennen, dat hij door de vage Britse toezegging slechts teleurgesteld was. Een vliegtuig van de „Aero- lineas Argentinas" is als gevolg van een hevige storm op 15 km van Bolivar (380 km ten zuiden van Buenos Aires) neergestort. De 62 inzittenden 55 passa giers en 7 bemanningsleden vonden de dood. Het toestel vloog van Buenos Aires naar het wintersportcentrum San Carlos Bariloche in het zuiden van het land. Alle inzittenden van het vliegtuig hadden de Argentijnse nationaliteit. Van gezaghebbende Amerikaanse zijde in Washington is maandag be vestigd dat Zuid-Slavië om stopzet ting van de Amerikaanse militaire hulp heeft gevraagd. Het militaire hulpprogram is of zal gestaakt worden. Of ook onderdelen en hulp bij het onderhoud van oor- iogsmateriëel niet langer verstrekt zullen worden, wordt nog overwogen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 1