'LOVE-PAT' DE DUIVEL IN HET DORP Zestig miljoen wordt: „behoorlijk pensioen' Panter 'LOVE-PAT' Russische agenten adviseur Amerikaanse regering? Voetbalprogram 8 dec. •en| Adres aan Tweede Kamer van personen vervoersorganisa tie fk i 3 I land \EN ering d DA J§ DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 2 DECEMBER 1957 Erfeniskwestie in München Bondsrepubliek ontsnapt aan bankroet Auto vloog uit de bocht bij Utrecht Televisie Ruim 1,5 miljoen leerlingen bij l.o. Toeneming u.l.o. Audiëntie Eisenhower benoemt adviseurs doeAneer met KAAS Officiële publikatie WEG jlwijnen °P J thans een ■antie ont- Jrweklcende eien een- |3g:en - pijn ■udt op. ■.rdnekkige 1 de aam- Ind dat ze yj> [meer zijn. 'i It weefsel- |J Lne. Deze ^past in de I? zacht en JJj veilige. leling van v lerdovende SPERTI UNG. lad de feeste- fcolaas plaats kindervriend muziekvereni- (steld. Namens Glerum een volgde een [iet gemeente- plaats door Bij de nu Hen de zieken, pners van de met een ge- ander bracht aee en vooral fegenwoordigd. zondagmiddag de kinderen leke, waarbij I aanwezig wa- Janwezige kin- re en traktatie. I vertoonde en- llaarin tijdelijk In steunpilaren I beslag namen, lervangen door lan het nieuwe Beren zeer snel, Ideze week de lnen, om even- len vernieuwd, l.ve trap in een Iracht. Het laat jneer de ver- In zo snel blij- lienkort aan de 1 begonnen. De ferenigingen is led te noemen. loR >N DONGEN ima van de be, zal de heer fn, burgemees- lid van de |g 9 december Iw een spreek- bnderwerp Het Gele Kruis iting van een 'it Gele Kruis 5 in een ver 3 goedkeuring verkregen en aanbesteding erk, waarmee g zal worden tgevoerd door die hiervoor ■schreven. Het nvoudig maar zeker in een welke van- worden gehou- al deze week 'dag) doorgaan. R OPEN op een rustige zal hebben ook doen, zijn de *r tot 9 uur en onds 12 uur. i 8 uur: Congo van Dijk 7.30 U.: las Vegas, 14 j. iw 5,15 en 8 u.: ir Neefs 3,30 u.: t 7,30 uur: De ijs 3 uur: Schie- A. Raes: Prijs- uur; Kalkoen- uur: Prijskamp Kleren maken Gervaise, 18 j. cur: Aanranding lympla 8 uur: :heid uur: De familie ra; Kleren ma- >rDe dodende Vlaamse Opera ïi; 20 uur: Vic- ouwburg 3, 7,30 ■loren. uw 8 uur: De npia 8 uur: Zo uur: De familie (Van een correspondent) „U begrijpt toch wel, dames, dat uw eis onmogelijk is. In 1728 bedroeg de erfenis 60 miljoen Hollandse guldens. Dit bedrag, vermeerderd met de samenge stelde interest, vertegenwoor digt een kapitaal, dat de hele bondsrepubliek voor een bankroet zou plaatsen...." Al dus de advocaat. Anna en Berta keken elkaar toen eens aan. De eerste antwoordde ge vat: ,,Dat begrijpen wij. Maar wij eisen ook niet de hele erfenis. We willen, dat de staat Beieren erkent onze voorouders te hebben bedrogen. Wat het financiële gedeelte betreft zijn we tevreder met een behoorlijk pensioen. Niemand betwijfelt nog de rechten van Anna en Berta. En aangezien ze respectievelijk al 67 en 59 jaren oud zijn gelooft men wel, dat ze hun pensioentje krijgen. Spaarpotje De zaak gaat terug tot 19 augus tus 1723 en begint in het toen schat rijke Amsterdam. De reder Georg (Advertentie) SENORITAS Pongratz had daar op een ongele gen ogenblik het tijdelijke voor het eeuwige ingeruild. Hij liet het lieve kapitaaltje achter van zestig miljoen gulden. Pas 22 jaren later meldden zich de eerste Duitse erfgenamen. De toentertijd zuinige Hollanders voel den er evenwel weinig voor om een dergelijk knap bedrag het land uit te laten gaan en stelden de uitbetaling steeds uit. De erfgenamen deden ten slotte een beroep op de keurvorst Karl Theodor, die een dreigbrief schreef naar Willem van Oranje, waarin woordelijk stond: „Het zou ons onaangenaam zijn het recht on zer onderdanen te moeten bepleiten met vergeldingsregelen. die op Ne derlands bezit in onze Rijnstaten kun nen worden toegepast.." Verdwenen Het resultaat was dat in 1788 zes tig miljoen gulden overgemaakt wer den naar een bank in Augsburg, waar het bedrag spoorloos verdween. Geen cent kwam terecht bij de erfgena men. Hoewel de documenten ortt breken nam mer. later toch aan, dat de keurvorst er in geslaagd moet zijn dit hele bedrag over te hevelen naar eigen beurs. Berta en Anna zitten nu zonder marken en zonder guldens in 1 un eenvoudige woning te Munchen over een stapel kranteknipsels en vergeelde dokumenten gebogen. Hier onder bevindt zich een belastend stuk, getekend door de Beierse Keurvorst Max Josef I, waarin woordelijk staat geschreven: „Ik beveel hierbij, dat alle zich in handen van de erfgena men bevindende dokumenten in be slag genomen moeten worden. Men moet de erfgenamen verplichten zich niet meer met de kwestie bezig te houden. Ik verklaar deze kwestie hiermee voor gesloten". Aanhoudin gen. huizoekingen. bedreigingen met een vreselijke dood en kerkerstraf hebben het werk voltooid. De voor ouders van Berta en Anna moeten h"' niet gemakkelijk gehad hebben hetgeen de beide oude jonge juffers nu vastgesteld willen zien Processen In 1870 begon het eerste proces om de verdwenen miljoenen van de reder: een tweede, dat duurde van 1932 tot 1937 eindigde met een zwa re Gestapo-actie. Drie erfgenamen werden gearresteerd en opnieuw wer den de documenten in beslag geno men. De beide zusters Heiter zijn in 1947 opnieuw op onderzoek uitge gaan. Vier maal waren ze daartoe in Nederland. Ze ontdekten wederom de destijds door de Gestapo in be slag genomen papieren. Andere be langrijke stukken bevinden zich nog op het ministerie van Binnenlandse Zaken van het land Beieren. sinds' 25 jaar in het bekende RODE BLIK Zaterdagmorgen te vijf uur is op de splitsing van rijksweg 12 en rijksweg 20 bij Utrecht een personenauto, be stuurd door de 19-jarige student J. W, H. uit Haarlem uit de bocht gevlo gen. De bestuurder kwam hierbij om het leven, en de 17-jarige mej. Y. H, uit Amsterdam werd licht gewond De derde inzittende van de auto kreeg geen letsel. DINSDAG, 3 DECEMBER HILVERSUM I. 402 m. KRO: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7,45 Morgengeb. en lit. kal. 8,00 Nws. en weerber. 8,15 Gram. 8,50 V.d. vrouw 9.35 Waterst. 9,40 Gram. 9,45 Lichtbaken, caus. 10,00 V.d. kleuters 10,30 Schoolradio 10,50 Gram. 11,00 V.d. vrouw 11,30 Schoolradio 11,50 Als de ziele luistert, caus. 12,00 Angelus 12,03 Metropoleork. en sol. 12,30 Land- en tuinb.meded. 12,33 Gram. 12,55 Zonnewij zer 13,00 Nws. en kath. nws. 13,20 Pla- tennieuws 13,25 Lichte muz. 14,00 School radio 14,30 V.d. plattelandsvrouwen 14,40 Gevar.progr. 16.00 V.d. zieken 16,30 Zie- kenlof 17,00 V.d. jeugd 17,40 Beursber. 17,45 Regeringsuitz.: Nederland en de wereld: Leo 't Hart: Een Nederlands journalist in Australië 18,00 Lichte muz. 18,20 Sportpraatje 18.30 Lichte muz. 18,50 Gelooft u in een politieke Sinterklaas, caus. 19,00 Nws. 19,10 Comm. 19,15 Lichte muz. 19,35 Gram. 20,20 Katechismus 20,30 Hulp aan Hongarije, rep 20,50 Godsd. progr. 22,15 Gram. 22.35 De radiodokter 22.45 Avondgeb. en lit. kal. 23,00 Nws. 23,15-24,00 Nouveautés HILVERSUM II. 298 m. AVRO: 7.00 Nws. 7,10 Gym. 7.20 Gram. VPRO: 7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nws. 8.15 Gram. 9,00 Gym, v.d. vrouw 9.10 V.d. vrouw 9,15 Gram. 9,40 Morgenwijd. 10,00 Gram. 10,50 V.d. kleuters 11,00 Orgel en zang 11,30 Pianorec. 12,00 Amus.muz. 12,20 Gram. 12,30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Prom.ork. 13,00 Nws. 13,15 Meded. of gram. 13,20 Dansmuz. 13,55 Beursber. 14,00 Gram. 14.40 Schoolradio 15,00 Fluit en piano 15,30 V.d. zieken 16,30 V.d. jeugd 17,20 De dierenwereld en wij, caus. 17.30 Metropole ork. 18.00 Nws. 18,15 Act. 18.30 Amateursprogr. 18.55 Pans vous parle 19.00 Vd. kleuters 19.05 Meisjeskoor 19,20 Volksmuz. met comm. 19,40 Caus. over de AVRO-fotowedstrijd 19,45 V.d. jeugd 20,00 Nws. 20.05 Gevar.progr. 22,15 Pia norec. 22,35 Mus. caus. 22.55 Ik geloof, dat...., caus. 23.00 Nws. 23.15 Koersen v. New York 23,16 New York calling 23,21-24,00 Gram. BRUSSEL, 324 m. 12,00 Pianorec 12,30 Weerber. 12.34 Tuinb.kron. 12.40 Gram. 13.00 Nws. 13,11 Karnermuz. 14,00 Schoolradio 15,45 Gram. 16,30 Idem 17,00 Nws. 17.10 Hoornkwart. 17.30 Gram. 17.45 Boekbespr. 18,00 V.d. jeugd 18.30 V. sold. 19.00 Nws. 19,40 Gram. 19.50 Caus, 20,00 V.d. vrouw 21.00 Omr.aiic. 22,00 Nws 22,11 Belg. muz. 22,30 Zangrec, 22,55- 23,00 Nws. BRUSSEL. 484 m. 12.00 Gram. 13, Nws. 13,10 Gram. 14,45 Omr ork. 16, Lichte muz. 17.00 Nws. 17,10 Gram. 17. Verz.progr. 19.30 Nws. 20,00 Symf.ork, en sol. 22,00 Nws. 22,55 Idem. DINSDAG, 3 DECEMBER NTS: 20,30 Journ. en weerber. VARA: 20.45 Kleine steden in Europa 21.05 Film VLAAMS BELG.: 19.00 De socialistische gedachte en actie 19,30 V.d. ieugd 19.'5 Nws. 20.05 Speelfilm 21.25 Lit rroer 20,55 Nws. (Advertentie! „Het is een verouderd, en voor de economie schadelijk standpunt, de personenauto in het algemeen ge zien die voor het economisch le ven een uitermate belangrijke functie vervult, als „luxe auto" te blijven beschouwen", aldus dc federatie van Nederlandse organisaties voor het personenvervoer (F.N.O.P.) en de koninklijke Nederlandse vereniging van transportondernemingen (K.N.V. T.O.) in een schrijven aan de Tweede Kamer. De organisaties protesteren in dit adres tegen de huns inziens onbillijke verhoging van de omzet belasting met vijf procent op perso nenauto's, voorgesteld in het wets ontwerp tot tijdelijke verhoging van de omzetbelasting op enige goederen. Nog bezwaarlijker is de verhoging volgens de adressanten voor huur auto- en taxibedrijven, die in ons maatschappelijk bestel onontbeerlijk zijn en blijkens een enige jaren gele den te Amsterdam ingesteld onder zoek door alle lagen van de bevol king gebruikt worden. Het gereed schap in deze bedrijven is de perso- nenauto, een produktiemiddel dus dat met meeldebelasting is bezwaard. De Kamerleden wordt namens de ruim 5000 in Nederland werkzame huurauto- en taxibedrijven verzocht de voorgestelde belastingverhoging van de hand te wijzen, of althans de ze bedrijven er van vrij te willen stellen, omdat een lonende exploitatie ernstig in gevaar komt als de ver hogingen zouden worden doorgevoerd. Zo dit niet mogelijk mocht zijn, dan verzoeken de organisaties ais com pensatie voor d. gestegen overheids- lasten om vrijstelling van drie pro cent omzetbelasting over de op brengst van het vervoer. De vroegere Sovjet-agent Walentin Sokolof, die na de tweede wereldoor log naar de Verenigde Staten is ge- emigreerd, heeft, toen hem door de subcommissie van de Amerikaanse senaat voor de binnenlandse veilig heid een verhoor werd afgenomen, verklaard, dat leden van de Russi sche geheime politie als adviseurs functies heben in Amerikaanse over heidsdienst. Sokolof werd gehoord naar aanlei ding van klachten van hem en andere naar de Verenigde Staten geëmi greerde Russische communisten over moeilijkheden, die zij hebben bij het vinden van functies, die in overeen stemming zijn met hun capaciteiten en opleiding. Sokolof, die een oplei ding heeft gehad voor elektrotech nisch ingenieur bij de vliegtuigbouw, is schoonmaker in een groot hotel. Sokolof zei, dat vele Sovjet-agen- Het centraal bureau voor de statis tiek heeft gegevens gepubliceerd waaruit blijkt, dat het gewoon en voortgezet gewoon lager onderwijs op 16 september jl. 1.521.700 leerlingen telden tegen 1.510.500 op 16 januari 1957 (toeneming 11.000 leerlingen of 0,7 pet.). Tegenover een relatieve toe neming bij het rooms katholiek (1.6 pet.), het protestants-christelijk (0.5 pet.) en het ander (vnl. neutraal) bijzonder onderwijs (0.7 pet.) staat een daling bij het openbaar onderwijs (-0,4 pet.) Het aantal toegelaten leerlingen be droeg in de periode 17 januari16 september 1957 213.400, dat is 10.000 (4.4 pet.) minder dan in de periode van 17 januari 1956 16 januari 1957. Deze afneming houdt uiteraard ver band met verloop van de ge boortecijfers in de jaren 1949 t.m. 1951 (resp. 236.200 - 229.400 en 228.600 le vendgeborenen). uit welke jaargan gen de toegelatenen in 1956 en 1957 in hoofdzaak afkomstig waren. De teruggang van het aantal toegelate nen was het sterkst bij het openbaar en ander bijzonder onderwijs (resp. -6.6 en -8.1 pet.)'. Bij het protestants- christelijk en het rooms-katholiek on derwijs was de relatieve afneming vrijwel gelijk resp. -3,4 en -3,5 pet.) Van de leerlingen die het lager onderwijs in 1956 voorgoed verlieten ging 87 pet. voorgezet onderwijs vol gen. Naar scholen voor ulo, vhmo en dagscholen voor nijverheidsonderwijs vertrok resp. 34 pet.. 14 pet. en 36 pet. der leerlingen. In 1952 bedroegen deze percentages nog resp. 23, 11 en 34. ten werkzaam zijn als adviseur van de Amerikaanse regering. Zij vinden gemakkelijk werk, terwijl vele vluch telingen in het geheel geen werk kun nen vinden. Toen de voorzitter hem vroeg of hij namen kon noemen, zei Sokolof, dat hij dit slechts wilde doen op een ver gadering met gesloten deuren. Na de besloten vergadering heeft één van de leden van de subcommis sie verslaggevers meegedeeld, dat Sokolof bedoeld had te zeggen, dat „vroegere" Sovjet-agenten functies als adviseur hebben. Hij had verschil, lende namen genoemd van dergelijke personen, die thans in Amerikaanse regeringsdienst zijn. (Advertentie) Het uitgebreid lager onderwijs tel de op 16 september jl. 204.800 leerlin gen tegen 185.300 op 16 januari van dit jaar. In het genoemde tijdvak is het aantal leerlingen dus toegenomen met 19.500 of 10,5 pet. De toeneming bedroeg bij het openbaar onderwijs 10,8 pet., bij het protestants-christe lijk 11.8 pet., bij het rooms-katholiek 9.4 pet. en bij het andere (vnl. neu traal) bijzonder onderwijs 8.3 pet. De ze gegevens zijn vermeld in een me dedeling van het centraal bureau voor de statistiek. Hoewel onze bevolking in 1957 aan zienlijk minder 12-jarigen (ongeveer 11.000) telde dan in 1956. nam het aan tal, dat tot het ulo werd toegelaten, toe van 67.000 in 1956 tot 67.600 in 1957 (plm. 1 pet.). Dit wijst op een nog toenemen de belangstelling voor het ulo. Tegenover een toeneming van 't aan tal toegelatenen bij het openbaar en protestants-christelijk onderwijs met resp. 3,0 en 3.2 pet. staat een afneming bij het rooms-katholiek en ander bij zonder onderwijs met res". 2,1 en 10,3 pet. De bisschop van Breda zal geen audiëntie verlenen op 3 december. President Eisenhower heeft de lui. tenant-generaal b.d. James H. Doolittle en vier vooraanstaande ge leerden benoemd in de speciale com missie die hem van advies zal die nen in wetenschappelijke aangelegen heden. De commissie bestaat uit 17 leden. Zij verhuist van het bureau voor defensiemobilisatie naar het Witte Huis. De commissie wordt geleid door prof. I. Rabi, hoogleraar in de na tuurkunde aan de Columbia-universi- teit. Luitenant-generaal b.d. Doolittle is vice-president van de Shell en voor zitter van het raadgevende nationale comité voor de luchtvaart. De hele dag stralend mooi met Compact make-up with Lanolite Ja, inderdaad! Het fluweel zachte, frisse waas van 'Love Pat' verandert nooit. Het is een complete make-up, luchtig, maar blijvend. Het is pressed powder, plus foundation met Revlon's Lanolite*, dat Uw huid verzacht, zo soepel en zo jeugdig maakt Gemakkelijk op te brengen en zo elegant om mee te nemen voor een snelle make-up Probeert U Tove Pat' eens.... en U blijft het altijd gebruiken! In schildpadlcfeunge doos met goud, in 8 hartver- overende kleuren 7.95 vullingen A QC met donsje 'Love Pat' is de enige compacte make-up, die nooit vlekt en nooit verkleurt, zélfs niet op de vettige plek jes rond neus en kin. U zult van 'Love Pat" gaan houden. Morst niet als losse poeder. Compact Make-up with Lanolite Trarlo M a rle (Advertentie) Sinterklaas in Kaas? Neen, lieve kinderen, hebt geen vrees; de Goede Sint is niet overgestapt op kaas. Pepernoten en suikergoed hebben niet afgedaan. Toch, het is geen gek idee op 5 december eens een stukje verrukkelijke, hartige hollandse kaas te presenteren. A propos kent U het Kaasreceptenboekje? Vraag het aan Uw winkelier (25 ct.) of schriftelijk (25 ct. postzegel bijsluiten) aan Het Nederlands Zuivelbureau. Cort van der Lindenstraat 7, Rijswijk, (Z.H.). PubllLatle van het Ned Zulva'bureau 53 eredivisie. MW—Rapid JC; ADO—Spel. Enschede; Blauw WitPSV; SpartaAjax; DOSElinkwijk; GVAV—VVV; NACNOAD; BVV—Feijenoord; AmsterdamFortuna '54. Ie divisie A. De GraafschapWillem II; rbc Volendam; VSV—Excelsior; HVC— SW; EDO—DFC, DWS—Helmond, AlkmaarVitesse, Roda SportAGO VV. Ie DIVISIE B. LeeuwardenSittardia, Wageningen Haarlem, Helmondia '55Xerxes. LimburgiaFortuna VI., Hermes DVS KFC, De VolewijckersStormvo gels, EindhovenRCH, Rigtersbleek— Schev. Holland Sport. 2e divisie A. UVSONA, EmmaWilhelmina, 't GooiBaronie. ZFCDHC, LONGA —Zeist, EBOH—DOSKO. 2e DIVISIE B. Go AheadOosterparkers, Rheden Veendam, Zwartemeer Velocitas, PECBe Quick. HeraclesNEC, En- schedese BoysTubantia, Heerenveen Oldenzaal. RESERVE le DIVISIE B. Feijenoord 2BVV 2, DFC 2-Her mes DVS 2. Excelsior 2Sparta 2, PSV 2—ADO 2, Rapid JC—Fortuna '54 2. RESERVE 2e DIVISIE B. DOSKO 2—Haarlem 2, EDO 2— EBOH 2, Fortuna VI. 2—NAC 2, Ba ronie 2Emma 2, Xerxes 2RBC 2. RESERVE 2e DIVISIE C. De Valk —Roda Sport 2, NOAD 2 Eindhoven 2, VVV 2LONGA 2. NEC 2—Limburgia 2, Willem II 2— Helmondia 2, Sittardia 2MW 2 AMATEURS, le KLAS A. ZeeburgiaGouda, UnitasRFC, CVV—OSV. le KLAS B. WW-Achilles, BorneWVC, Zwaag westeindeBe Quick Z, Quick '20 Robur et Velocitas, ZACSneek. le KLAS C. KimbriaAlliance, Spel. Emma Heer, BrabantiaVlissingen, Boxtel Roermond, MOC '17Maurits, Val- kenswaardDe Spechten. 2e KLAS A. VELOC—Woenselse Boys. JVC '31 TOP, Gemert—ODC, DESK—Uno Animo, Oss '20—Taxandria, Schijndel Boxmeer. 2e KLAS B. Rood WitRoosendaal. WVOBSC, Corn BoysRAC, Hlilst-^ARTO, GoesInternos, MiddelburgTSC. 3e KLAS B. NeveloUDI '19, GWVlijmense Boys, BaardwijkVOAB. GSBW WSC, SCBConcordia SVD, Heusden St. Michielsgestel. 3e KLAS C. VES '35-RKDVC, SCO-Virtus, RKC Dongen, GUDOKRWB, SET—Hero Veerse BoysHieronymus. 3e KLAS D. ODIOZeelandia, TerneuzenBier vliet, ZierikzeeHontenisse, Zeeland Sport—Axel, RCSRKFC, METO— Grenswachters. 4e KLAS E. SVG—ZIGO. NieuwküikRKTW, Oirschot VooruitOns Vios, Velocitas '31TAC, HilvariaWit Zwart. 4e KLAS F. Madese BoysBreda, Zundert TVC '39, GilzeBoeimeer, RSV-Groen Wit, DEVO—RKWU. 4e KLAS G. NSVCluzona, Kaaise BoysSC Gastei, BurghDe Schutters, Noord- hoekRenesse, Nieuw Borgvliet Steenbergen. 4e klas h. OostburgIerseke, LuctorClinge. s Heer ArendskerkeSteen. Bres- kensRIA, Hansw. BoysSluiskil. reserve le klas. Taxandria 2NAC 3, NOAD 3 Goes 2. WSC 2—Zeeland Sport 2, Brabantia 2—Vlissingen 2, Helmondia 55 3—PSV 3, Willem II 3—Middel burg 2. reserve 2e klas a. VELOC 2—Woensel 2. RKDVC 2— RKTW 2, DESK 2—TSC 2, PSV 4— Internos 2, De Valk 3—Schijndel 2, BW 3—Eindhoven 3. reserve 2e klas b. Middelburg 3Hulst 2, Axel 2 Vlissingen 3, Hontenisse 2—Corn. Boys 2, Alliance 2Terneuzen 2. reserve 3e klas B. St. Michielsgestel 2Schijndel 3, TOJ 2—GW 2, Zwaluw VFC 2—RKC 2. Concordia SVD 2—LONGA 3, OJC 2Oss '20 2. reserve 3e klas C. BSC 2—Rood Wit 2, RAC 2—NAC 4, Hero 2—Willem II 4, SET 2—MOC 17 2. OPKOMST EERSTE OEFENING Ten behoeve van de dienstplichti gen, die op 3 december 1957 voor le oefening onder de wapenen komen, worden een aantal extra-treinen inge legd. Genoemde dienstplichtigen moe ten van deze treinen gebruik maken en daartoe op een zodanig tijdstip van hun woonplaats vertrekken, dat zij op het betrokken station aansluiting hebben op de voor hen bestemde trein. De dienstplichtigen, die in ver band met hun plaats van vertrek of bestemming geen gebruik kunnen ma ken van een der hierna genoemde extra-treinen, moeten ingevolge hurt lastgeving reizen met eerstvolgende reisgelegenheid na 06.39 uur. Extra-treinen: AmsterdamBergen op Zoom: Amsterdam CS v. 8.54, Slo- terdijk v. 9.01. Haarlem v. 9.14, Lei den v. 9.41, Den Haag HS v. 9.57, Oudenbosch v. 11.07. Roosendaal v. 11.17, Bergen op Zoom a. 11.28. Rot terdamBergen op Zoom: Rotterdam CS v. 9.48, Rotterdam Blaak v. 952, Rotterdam Zuid v. 9.56. Dordrecht v. 10.08, Roosendaal v. 10.35, Bergen op Zoom a. 10.46. RotterdamEindhoven: Rotterdam CS v. 8.52, Rotterdam Blaak v. 8.56, Rotterdam Zuid v. 9.00, Dor drecht v. 9.12, Lage Zwaluwe v. 9.22, Breda v. 9.36, Gilze-Rijen v. 9.45, Til burg v. 9.56, Oisterwijk v. 10.04, Box ter v. 10,14, Eindhoven a. 10.30. Rot terdamAmersfoort: Rotterdam CS v. 9.25. Rotterdam Noord v. 9.32, Gouda v. 9.45. Woerden v. 9.56. Utrecht v. 10.19, Amersfoort a. 10.37. Den Haag Ede: Den Haag SS v. 9.27. Voorburg v. 9.32, Gouda v. 9.50, Woerden v. 10.01. Utrecht v. 10.19. Ede a. 10.44. AmsterdamEindhoven: Amsterdam CS v. 9.36, Amsterdam Muiderpoort v. 9.42, Amsterdam Amstel v. 9.46, Utrecht v. 10.17. Geldermalsen v. 10.39 's-Hertogenbosch v. 11.02, Vught v. 11.08, Eindhoven a. 11.30. Leeuwar denVught: Leeuwarden v. 8.41, Hee renveen v. 9.04, Steenwijk v. 9.23. Mep- pel v. 9.35. Zwolle v. 10.15, Amersfoort v. 11,18, Utrecht v. 11.47. 's-Hertogen bosch v. 12.30. Vught a. 12.36. Gronin genBergen op Zoom: Groningen v. 8.43, Assen v. 9.04, Hogenveen v. 9.25, Meppel v. 9.40, Zwolle v. 10.02, Amers foort v. 10.57, Utrecht v. 11.28, 's-Her togenbosch v. 12.05, Tilburg v. 12.23, Gilze-Rijen v. 12.32. Breda v. 12.42, Roosendaal v. 13.19, Bergen op Zoom a. 13.30. Nijmegen—Bergen op' Zoom: Nijmegen v. 9.54, 's-Hertogenbosch v. 10.41, Tilburg v. 11.06, Breda v. 11.25, Roosendaal v. 11.47. Bergen op Zoom a. 11.59. ZwolleRoermond: Zwolle v. 10.06. Deventer v. 10.32. Zutphen v. 10.48, Arnhem v. 11.21, Nijmegen v. 11.43, Blerick v. 12.34, Venlo v. 12.38, Roermond a. 12.59. door Maurice Zermatten. 17) Als hij aan Cesar gezegd had, wat o bedier.' hij het spel voor goed. Maar toen de jonge vrouw riep. trot haar kreet als een pijl. Een j k* de herbergzaal U ne^,d°nker van de trap. Verrast ojeei Lesar roerloos staan, maar Er nestine haastte zich, naar haar be vrijders te gaan. Hij is de kluts kwijt, zei ze al leen. Ze heetten haar welkom. Cesar beschouwde deze gang van za- Ken als een drama, maar hij wist niet, wat te doen. Al wat hij in de jaren van zijn huwelijk in 't ge- neim gevreesd had, werd nu brutale werkelijkheid. Al die tijd had het vuur onder de as gesmeuld, maar nu schoot de vlam op en verteerde zijn huis en verwoestte zijn gezin. Ze had den het me wel gezegd, herhaalde hij bij zichzelf en hij kon niets anders denken. In zijn herinnering steeg nu alles op. wat hij vroeger gehoord had. Ernes tine, maar je weet wel, dat die al lang met Emile... Zo praatten de oude vrouwen. Hij had het voor las ter gehouden en voor jaloezie. Maar was er een dag in zijn huwelijksleven geweest, waarin hij zich niet een of andere boosaardige toespeling herin nerd had? Hij had zich alles aange trokken en langzamerhand zijn vrouw opgesloten. Maar zij ontsnapte hem toch. Kon hij haar nog heroveren? Hij deed de deur van het café open. Perraudin meesmuilde: Je bent nog net zo mooi als vroe ger, weet je. En we zijn blij, dat je bij ons bent. Ernestine, rood als een klaproos, keerde zich naar haar man. Ze was vol vrees, maar haar instinct dreel haar, hem tegemoet te gaan. Ik weet niet, wat je bezielt, zei ze. Kom bij ons zitten. Ze deed, of ze verwonderd was en haar houding was natuurlijk. Ze zag eruit als de verdrukte onschuld en hij hield het scheldwoord in, dat hem op de lippen was gekomen. Allen keken in spanning naar het echtpaar. Emile alleen liet zich niet bedriegen, maar hij bewonderde het gemak van ih»ar liegen. Ernestine heeft gelijk, zei hij op zijn beurt, lachend. Kom hier aan tafel zitten en laten we pret maken. We zijn geen dieven! Lorenz wist niet meer, wat hij geloven moest. risschien had hij te zwart gezien. En toen de club van Perraudin opschoof om plaats voor hem te maken, zette hij zich naast zijn vrouw, die. dicht bi.: Emile was gaan zitten, tegen de knie van baar vriend aan. Carron, haal eens twee glazen commandeerde Perraudin. Lorenz sprak niet tegen. Hij durfde niet. Hij dronk zelfs op de gezondheid van allen. Hij begon zelfs, zich gerust te stel len. Ernestine zat naast hem en sprak niet. maar staarde voor zicb uit. De jongelui maakten gekheid, net als straks. Emile beheerste de drukte met een enkel woord of een gebaar. Ziezo, zei hij. Nu hebben we ge noeg gelachen. Nu gaan we over ern stige dingen spreken! Het werd stil. De ogen van Perrau din straalden en hielden allen in zijn ban. Het leek, of de nacht de adem inhield en alles roerloos wachtte op een groots gebeuren. Langzaam begon hij. Lorenz. ik beschouw je van nu af al een der onzen. Je bent te ver standig om ons niet te begrijpen en niet te steunen. Ik zal het je uit leggen En hij ging voort met spre ken. met die stem. waarvan een be koring uifging op zijn hoorders. Ernestine hoorde zijn woorden met, maar ze werd meegesleept door het ritme van zijn zinnen naar een ver droomland van geluk. Neen, nu kon ze niet meer terug naar een somber leven in een lichteloos huis, waar alle dagen weer werk en zorg en ruzie, haar lot waren. Weg met die slavernij! En juist zei Emile: Geen tirannie meer! Weg met de tirannie van de arbeid en van de schuld. We moeten ons vrijmaken. De vrijheid... ...Vrij zul je zijn. zong de echo in de jonge vrouw. Wat zou je binden? Die kinderen van je? Maar heeft je moeder zich dan om jou bekommerd, toen ze je achterliet bij een oude vrouw in de bergen. Ze zullen er niet minder gelukkig om zijn. Onze ouders hebben ons alleen maar leugens geleerd; op school heeft men de waarheid voor ons ver borgen gehouden. Nu moet je vechten voor je leven en je geluk. Anders word je oud en verwelk je in dit vreugdeloos bestaan Daar ginds heb ik gezien, welk le ven ze leiden. Zij weten wat je moet doen, om gelukkig te zijn. Dan zweeg hij plotseling en staarde naar de deur. Het was of iemand was binnengekomen, maar er was niets te zien: ze huiverden. Ernestine stond op met een ruk, als wilde ze het geluk grijpen, dat ze voor ogen zag. Ze hief haar glas op tot Voor haar ogen in een plech tig gebaar en dronk het in een teug leeg. Cesar wist niet, wat te doen. Hij had willen vluchten, maar kon niet. Emile straalde van trotse voldoe ning. Dan sloeg hij volle aecoorden aan: Wat jullie nog tegenhoudt, is de vrees. Jullie zijt bang voor de dood. Ze hebben je van kind af aan be dreigd met een hel. waarin je eeu wig zoudt branden. Maar dat is kin derpraat! Ga maar eens kijken op het kerkhof, wat er overgebleven is van de doden. Wat botten en wat ha ren op een doodskop. Dat is alles! Men dreigt ons met de roede, als we stout sijn. Maar ik weet, dat dat allemaal leugens zijn. En hij ging voort te spreken over Christus, over de Paus, over de Kerk, over de priesters, die allemaal behoren tot een grote geldmakerij. En niemand protesteerde. Adem loos zaten ze te luisteren en traden ze binnen in de nieuwe wereld, die hij hun voor ogen toverde, een we reld, waarin niets meer bestond van alles, waarin ze hadden geloofd, een wereld vol van een heerlijke vrij heid. Alles mocht nu, wat vroeger ver boden was. Wat ze niet durfden doen, werd nu geboden. Weg die dwang en die vrees, weg met die of fers. Al hun begeerten zouden ze kunnen uitleven, als ze nu maar eerst begonnen, zich vrij te maken. Emile sprak verder met harts tocht en kracht: hjj zag voor zich uit als een profeet. De wereld is vol vreugde, We kun nen overal putten, met volle handen. Maar we durven niet toe te grijpen. We wenden het hoofd af... In ademloze spanning luisterden ze verder. Geen voet bewoog onder tafel en geen oog wendde zich van hem af. 't Was waar! Hoe vaak had den ze het geluk niet druven grijpen, omdat het verboden was. En nu zou niets meer verboden zijn. Ik weet het, je zult morgen nog niet durven en zelfs overmorgen nog niet. Dat gaat langzaam aan, iedere dag wat meer. De goederen van de aarde worden ons onthouden. We moeten ons ver dedigen. En we moeten beginnen met de grootste leugenaar van allemaal, de pastoor... Hij zweeg, om te zien. welke in druk zijn woorden maakten, maar hij zag geen enkele reactie. Begre pen ze wel. wat hij zei of waren ze meegewiegd op de stroom van zijn woorden? Morgen beginnen we daarmee, neen, vanavond nog. Jullie beginnen me te begrijpen, zie ik. Maar nu, laat ons vrolijk zijn en drinken! Hij stond op om te drinken en nodigde hen uit, zijn voorbeeld te volgen. De wijn klokte in de kelen als water bellen bij een slagregen. Je had ons muziek beloofd, riep Caron. Ze hadden een hele tijd aandach tig zitten luisteren en hadden nu be hoefte, zich te amuseren. Emile kwam van zijn plaats. Euge nia en Margriet vulden de glazen. Het accordeon stond al enkele da gen achter het buffet van de herberg te wachten. Hij haalde het kleinste van zijn twee instrumenten uit de grijze zak en ging weer aan het hoofd van de tafel zitten. Aller gezichten straalden van vreug de. Eindelijk was het zover. Er hadden alleen wat meer meis jes moeten zijn. Maar ze moesten het dan maar stellen met die er wa ren. Stiekem, om Lorenz niet wrevelig te maken, sloeg Perraudin Ernesti ne gade. Haar gezicht was mager geworden en wat langer. Haar wan gen waren niet zo vol meer als vroe ger, maar de schaduw onder haar slapen gaf haar een uitdrukking van zoetheid. De kleine mond en fijne kin verrieden een helder verstand, een krachtige wil, maar zonder koppig heid. Emile zocht naar haar ogen, wier donkere vlugge opslag van een ongelooflijke durf spraken. Schitte rend zwart haar omlijstte haar fijn getekend, maar hartstochtelijk ge zicht. De dikke donkere haarwrongen in haar nek gaven het witte fichu, waarvan de punten op de borst om laag hingen, een krachtig reliëf. Maar was er in haar nog dat wil de kind, dat hij gekend had en dat alles durfde in haar dorst naar ple zier? Soms zag hij haar neusvleu gels trillen, soms brandde in haar o- gen dat felle licht, dat hem deed te rugdenken aan nachten van vroeger; zijn ongeduld groeide. (wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 3