Het stadje klein stukje Nederland Friesland in Texas: Weer A qèw weer Davitamon 10 Geld voor de Spoetnik Notities uit de rijkste staat der U.S.A. (slot) Rienstra, DoornbosKilsdonk: „echt Amerikaanse namen Kremlin goochelde met staatsleningen maar niet ten gerieve van de kleine man Mysterie van de Etrusken inderdaad ontsluierd DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 20 NOVE3IBER 1957 Pastoor J. A. Voorham met emeritaat Sinterklaas 1957 studeert letteren Pater Luyten kalt' nog Limburgs Wachtenwachten Het „Onze Vader'' voor alle mensen Bejaarden wenden zich tot minister Weer beroep op Oppenheimer Damp°bevrij<lt BOEKENPLANK Het laatste spel Prutske ZAANHAGEL (Van een onzer redacteuren) Er zullen weinig Nederlanders zijn die weten, dat reeds aan het eind van de vorige eeuw on dernemende Friezen naar het beloofde land van de United States emigreerden. Vandaag aan de dag is emigreren nog altijd een aangelegenheid, waarover door de liefhebbers menig nachtje wordt geslapen. Dit ondanks de omstandigheid, dat de mogelijkheden enorm verbeterd zijn en vooral de wereld door de voortschrijding van de techniek steeds kleiner en bijzonder overzichte lijk wordt. Het vliegtuig doet over de grootste afstanden nauwelijks twee dagen, een klikje aan de televisieknop tovert elk gewenst programma uit elke uithoek van de aarde op het scherm en als er ernstige conflicten ergens op dit onder maanse uitbreken, dan is de wereldbevolking binnen het uur van de finesses op de hoogte. Deze omstandigheden maken het risico van de emigrant belangrijk kleiner, omdat tevoren min of meer kan worden uitgekiend, wat achter de horizon te verwachten is. leeft nog. Onze gouverneur mr. ar. FHou- ben, heeft haar tijdens zijn K.L.M.- reis naar Houston bezocht. Zij sprak aanvankelijk met een Amerikaans accent, dat naarmate zij langer sprak steeds meer Nederlands werd, tot dat van een Amerikaans accent niets meer te bespeure- was. 'n Prachtige prestatie, als men weet, dat deze emigrantendochter reeds zestig jaar onafgebroken in dit Nederland woont. Bij zijn visite aan Nederland kreeg de gouverneur nog een tele foontje van pater Luijten, die in deze contreien missioneert. Pater Luijten is afkomstig uit het Lim burgse Neer, zodat na de ge maakte afspraak een behoorlijk robbertje" Limburgs gekald is geworden. Dezer dagen is de gou verneur de in Nederland gedane belofte nagekomen om de vader van pater Luijten in Neer per soonlijk de groeten van zijn zoon over te brengen. In tegenstelling tot de emigranten van onze tijd, mogen we de „ver huizers" van de negentiende eeuw ontdekkingsreizigers noemen, die de gevaren van het onbekende land manmoedig tegemoed traden. Er was alleen dit verschil, dat deze eerste Friese emigranten geen avonturiers waren, maar beste boeren, die ginds een nieuw leven wilden beginnen. Het is niet verwonderlijk, dat deze mensen het allermeest werden aan getrokken door het land van Texas, dat over uitgestrekte prairiën be schikte. Zo zette de familie Rienstra als eerste Nederlanders in 1897 haar schaarse bezittingen aan de wal van de havenstad Calveston, in zuidoost Texas aan de Golf van Mexico, trok landinwaarts en plantte ergens tussen de steden Port Arthur en Beaumont de eerste „Dutch Settlement", welke zij „Nederland" noemde. De Rienstra's Doornbossen, Deeg stra's, Kildonk's enz., gingen on middellijk aan het werk. richtten te zamen de „Port Arthur Land Com pany" op, kochten 66.000 acres te gen de zeer lage prijs van 8 dollar per acre (een acre is ongeveer een halve hectare), en schreven niet lang daarna optimistische brieven naar huis om kennissen over te ha len eveneens naar Texas te komen. Het stadje Nederland, dat momen teel 6000 inwoners telt en binnen tien jaar waarschijnlijk reeds 12.000, we melt nog van de Nederlandse namen Men vindt er de familie Van der Plas Van der Bout. Klinkenberg, Hupe- naar, Van Heiningen etc. Oranje Hotel De eerste emigranten kwamen in een land zonder enig comfort. Om zo gauw mogelijk de verschillende fa milies onderdak te brengen bouwden zij een hotel met 33 kamers, dat zij de naam van Oranje-Hotel gaven. Hoe optimistisch er ook naar huis geschreven werd, die eerste emigran ten kwamen spoedig tot de ontdek king, dat zij niet in een paradijs te recht gekomen waren. Het zeer voch tige klimaat, de aanhoudende regens en de grote zwermen muskieten maakten grote brokken onder de pio niers, van wie er dan ook na verloop van tijd elders in de States hun ge luk zochten of weer teruggingen naar het vaderland. Die eerste Friese boeren hadden vooral in de zuivelbranche gewerkt. En ook in het „Nederland" van Te xas hebben zij lange tijd getracht kaas te maken, doch tevergeefs. Het werd hun eerste grote strop, omdat het klimaat zich niet leende voor de kaasmakerij en het gras niet de juis te samenstelling had om een goed produkt te kunnen afleveren. Het eerste houten huisje van de Dutch Settlement „Nederland", dat door de ondernemende familie Rienstra eigenhandig gebouwd werd. Zo klein en zo groot tevens is on ze wereld geworden. Dit bleek trou wens al eerder tijdens de allerhar telijkste ontmoeting tussen de huidige burgemeester van Nederland, dr. HaU en de gouverneur, bij welke gelegenheid de laatste zijn gastheer een fraaie mijnlamp overhandigde. Deze ontmoeting was overigens voor bereid door een briefwisseling tussen burgemeester Hall van Nederland in Amerika en burgemeester Gijsen van.. America in Nederland!! Het toeval is op deze manier bij zonder sympathiek uitgebuit en het heeft de vriendschappelijke betrek kingen tussen ons land en Texas in het algemeen en die van Ameri ka" en „Nederland" in het bijzonder nauwer aangehaald. «v* HET IDEALE VITAMINE-PREPARAAT FLACONS a 50. 100 EN 500 DRAGÉES ÉÉN DRAGÉE PER DAG IS VOLDOENDE ORGANON - OSS (Advertentie) Pastoor J. A. Voorham te Zoeter- meer zal in december a.s. zijn pas toraat beëindigen. Pastoor Voorham, die van 1936 tot 1944 pastoor is ge weest te Middelburg, had de laatste tijd met ziekten te kampen, waar door hij zijn werkzaamheden niet meer voldoende kon verrichten. Hij zal zich in Voorschoten vestigen. Reeds van verre zagen wij, dat Sint— Nicolaas een geletterd man was. Van onder zijn sneeuwwitte tabberd, links en rechts van onder zijn vuurrode mantel staken heel verleidelijk kelijke pioniers die van staatkundig lijke pioniers, die van staatkundig gereformeerde huize waren, met hun godsdienstige beleving. Wel bouwden zij een klein kerkje, doch de staat kundig gereformeetrde godsdienst heeft zich in de nakomelingen niet voortgezet. Hij stierf een langzame dood om plaats te maken voor een achttal andere religies, welke momen- tepl over elf kerken Vie hesrhikkinv i PuntJes van boterletters. Hoe hij het hebben KerKen öe hescniKKing allemaal kon torsen, was 0ns een Nederland is een welvarend stad- j ™a*Jel;r Overigens hing rond de je geworden, da zeker nooit op de goedheilig-man een weldadige geur landkaart van Texas verschenen zou £ie kenmerkend is voor de fijnere zijn als er geen ondernemende Frie-1 banketbakkerijen. „Sinterklaas be- se families geweest waren, die in g°nnen wij heel timide, „slechts een de volle hitte van de dag, grote te-1 Paar woorden, wij zijn van de pers! genslagen incasserend, hadden door-„Natuurlijk gaf de eeuwenoude gezet. Vandaag aan de dag zijn de bisschop grootmoedig toe. En in het arme Friezen van destijds, vermo-1 daarop volgend gesprek bleek de goe- gende mannen en vrouwen. De fa- de Sint een geletterd man in de milie Doornbos heeft tal van onder-1 meest letterlijke zin van het woord, speciale correspondentie nemingen in en buiten Nederland, voert reclame met zijn typisch Ne derlandse naam op talrijke aanplak borden en in de dagbladen en be hoort tot de gelukkigen, die het van niets tot miljonair gebracht hebben, dank zij een manmoedige aanpak en een enorm doorzettingsvermogen. Pater Luyten George Rienstra De dochter van maar vooral een kwaliteitskenner. Hij vertrouwde ons onder meer toe, dat hij alleen maar ROOMBOTERletters wilde hebben, zoals al zijn duizenden voorgangers trouwens. Maar de studies in de letteren van de goed heilig-man strekten zich verder uit. Enthousiast vertelde hij ons, dat hij letter voor letter het hele prachtige roomboteralbum „De Bonte Droom van het Circus" had uitgespeld. „Fan tastisch boeiend, zelfs zo spannend, dat ik het in één adem heb uitge lezen! "was het literair bescheid van de goede Sint. „Avonden achtereen heb ik genoten van die komische, maar ook dieptragische mensenle vens, de wondere circussensaties van alle eeuwen!" De goede Sint werd al sprekende hoe langer hoe geest- driftiger en vertelde ons in vertrou- fijnere wen, dat hij zelf duizenden exempla ren van deze unieke albums had be steld. Volgt u dit excellente voor beeld in het kiezen van het leukste Sinterklaascadeau. Het is een boeiend en afwisselend verhaal verlucht met talloze pentekeningen, vele kleuren platen en plaatjes: geschreven door de circuskenners bij uitstek J. v. Do- veren en Fred Thomas. Koop het bij uw roomboterlevevancier voor slechts f 2.50 of bestel het rechtstreeks bij Kantoor „Roomboteralbum", Postbus 47, Den Haag. U krijgt dan het album per omgaande toegezonden onder rembours. De bijbehorende plaatjes ontvangt u GRATIS voor rijksboter- merken. U vindt zo'n merk op elk pakje roomboter. Neem niet alleen voor de zondag, maar ook voor Sin terklaas een pakje extra Hier is moment vastgelegd, waarop de gouverneur de mijn lamp overhandigt aan dr. Hall, burgemeester van het Amerikaan se Nederland. De eerste Nederlandse emigran- m Texas: George Rienstra en vrouw. Inmiddels hadden zich bij de Ne derlandse emigranten grote groepen van Amerikaanse farmers aangeslo ten, die het klimaat, het lage land en de gehele bodemgesteldheid uit stekend geschikt bevonden voor het aanleggen van rijstvelden Er werden irrigatie-dijken aangelegd en in min der dan geen tijd bleek de rijstver- bouw een ongekend succes, todat juist voor de eerste wereldoorlog het water van de Neches-rivier, on ontbeerlijk voor de rijstvelden, werd bedorven door zout water. In die tijd van tegenslag kreeg het boerenbedrijf nieuwe perspectieven n.et de opkomst van de truck, waar door het mogelijk was grote stukken land te bebouwen. Toen golfden spoe dig de gouden korenaren over de on overzienbare velden, volgden de sui kerbieten, aardappelen en waterme loenen. De groei van Nederland en zijn welvaart begon eerst goed, toen in 1901 de eerste oliemaatschappij in deze omgeving grond kocht om naar olie te zoeken. Die olie was er. Raffinaderijen werden opgericht. De plannen tot oprichting van een bankgebouw, waaraan al eerder be hoefte bleek te bestaan vanwege de gunstige ontwikkeling in de landbouw werden in daden omgezet: in 1922 verrees „the first National Bank of Nederland". Van het begin af aan hebben de Nederlandse families alles in het werk gesteld om het onderwijs van hun kinderen zo goed als mogelijk voort te zetten. Dat was niet een voudig, omdat die eerste emigranten geen letter Engels spraken. Niette min richtten zij een lagere school op, welke voorlopig werd onderge^ bracht in een schuur achter het pas gebouwde Oranje-hotel. De eerste on derwijzeres was een zestienjarig meisje uit Beaumont, met de roman tische naam van Lilla White. Wat die eerste nederzetting aan comfort tekort kwam, werd ruim schoots goed gemaakt door enthou siasme en ijver. Toen ook Amerikaan se families de „Dutch Settlement" kwamen aanvullen ging men een nor male school bouwen, welke in 1911 als de Langham-school met bijzonde re festiviteiten werd geopend. Zo werden de Nederlanders Ame rikaan met de Amerikanen en met de uitbreiding van Nederland ging een verdere groei van het onderwijs gepaard. Een hoogtepunt in deze ont wikkeling was de opening van de eerste middelbare school in 1924. Minder gelukkig waren de oorspron- E>e schattingen over de groot- j te van het bedrag dat de Sov jet-regering heeft uitgegeven om het zo ver te brengen dat Spoetnik I door het heelal ging cirkelen lopen nogal uiteen. Sommige experts spreken over enkele tientallen miljoenen roe bels, anderen zoeken het in de biljoenen. Het juiste bedrag zal wel nooit bekend gemaakt wor den, want de Russen zullen dat beslist als een staatsgeheim be handelen. Het valt overigens te betwijfelen of zij het zelf weten. In het rijk van Stalin en Kroest- jev is met zovele miljoenen ge goocheld dat men er zo lang zamerhand de tel is kwijt geraakt. iii Zoals reeds in het kort bericht, heeft de Italiaanse hoogleraar Licinio Glori maandag te Rome gezegd, dat hij erin geslaagd is de schriftekens van de oude Etrusken te ontcijferen. De Etrusken leefden in de oudheid in midden-Italië, hun beschaving be reikte zijn grootste bloei tussen de zevende en derde eeuw voor Christus, maar verdween met de verovering van hun gebied door de Romeinen. Ook de kennis van hun taal en schrift tekens ging verloren. Professor Glori zei dat het hem na een intensief onderzoek van ander half jaar gelukt was Etruskische in scripties te lezen, waaronder een op de zogenaamde kolom van Perugia in midden-Italië, die enkele maanden geleden op een congres van Etrusco- logen voor onontcijferbaar was uitge maakt. Het geringe aantal Etruskische woorden dat men tot nu toe kende, was afkomstig van enkele tweetalige inscripties, waar Etruskische naast Griekse of Latijnse woorden stonden. Prof. Glori verklaarde, dat hij geen bijzonderheden omtrent de door hem gevolgde methode kon geven. Aan het eind van het jaar zal er te Milaan een boek van zijn hand verschijnen, getiteld „Het Etruskische mysterie ont. sluierd", waarin de gevolgde theorie en de resultaten daarvan zullen wor den onthuld. Wel zei hij, dat een van de midde len om de sleutel tot het Etruskisch te vinden, het identificeren van de Etruskische getallen was. Tot dusver had hij nog geen tiende van de tienduizend opschriften ont cijferd, die men kent. Volgens Glori is het Etruskisch verdeeld in drie idiomen. Hij noemt de taal „het eer ste kind van de Indo- Europese taal familie, waarvan de moedertaal ver loren is gegaan". D langste Etruskische tekst, de 130 woorden tellende inscriptie te Perugia bestaat volgens Glori voor tien pro cent uit woorden, die alle Europese talen gemeen hebben. 23 procent is verwant met het Grieks. 20 procent met het Angelkeltisch, achttien pro cent met het Latijn, zestien procent Maar al is het dan een geheim wat de Spoetnik heeft gekost, waar het geld vandaan kwam om de plannen te verwezenlijken, weet iedere Sovjet-burger. Hij, de fa brieksarbeider, de kolchoze-boer, heeft ieder jaar opnieuw maar weer geld aan de staat geleend. Dat be gon in 1927. Het tempo van de industrialisatie moest toen worden opgevoerd. De belastingen waren reeds zo hoog dat er via die weg niets meer te halen viel. Dan maar lenen. Met veel propaganda werd de „eerste industrialisatielening" uitgeschreven. Het zag er bijzonder aantrekkelijk uit. De lening was niet zo erg grootslechts 200 mil joen roebel, de vervaltijd was kort, tien jaar en de rente was buiten gewoon hoog nl. 13 pet. De kleine sovjet-man trapte er in, niet altijd even vlot en vrijwiUig, maar met lichte dwang van de partij kwar- het geld er. Men behoefde de obligaties niet ineens te betalen, het kon in tien maandelijkse termijnen en het verschuldigde bedrag werd gelijk met de belasting van het loon afge houden. Aangemoedigd door het succes van de eerste lening, maar nog meer ge dwongen door de steeds lege staats kas, ging de regering ieder jaar op nieuw over tot het uitschrijven van een lening. In 1930 was de staats schuld aan de burgers reeds 1650 miljoen roebel. Toen begon er wat klaarheid te komen in de plannen van de financiële deskundigen. Alle tot nu toe uitgegeven obligaties wer den plotseling vervangen door nieu we, met een looptijd van tien jaar ingaande 1930 en een rente van 10 pet. Over een vergoeding over de voorbije jaren werd niet gepraat. Vanzelfsprekend was deze „oplos sing" voor het volk minder prettig en men verwachtte, dat ondanks propa ganda en dwang, de animo om nieu we obligaties te kopen sterk zou ver minderen Vandaar dat de regering op de idee kwam om de zaak wat te stimuleren door de rente, die over iedere jaarlijkse lening zou moeten worden betaald, te verloten. Iedere obligatiehouder had kans op een prijs, die aan de winnaars belastingvrij zou worden uitbetaald. Er waren prij- zen van 25.000 en 50.000 roebel. Zo ging het weer enkele jaren goed. Maar de datum waarop de sovjetre gering over de brug zou moeten ko men naderde. Zo ver kon men het niet laten komen. In 1936 werd de tweede conversie afgekondigd en weer werden alle in omloop zijnde obligaties door nieuwe vervangen. Ditmaal werd de datum waarop de papieren betaalbaar zou den zijn wat verder weg gesteld, n.l. twintig jaar, onverschillig het jaar van uitgifte van de oorspronkelijke obligaties. De rente werd radicaal verlaagd, voortaan nog maar 4 pet. Een derde conversie op kleinere schaal volgde reeds in 1938. De geldzuivering van 1947, toen voor tien oude roebel één nieuwe werd verstrekt, was een prachtgele- genheid om ook de staatsschuld wat te verminderen. De Sovjet-regering li it die gelegenheid niet voorbij gaan en deelde dan ook stevige klappen uit, waarvan de arbeiders en de boeren de slachtoffers waren. Iedere obliga tiehouder moest nogmaals in de rij gaan staan om zijn staatspapieren in te leveren. Voor iedere drie oude obligaties kreeg hij één nieuwe. De rente werd verlaagd tot 2 pet. De datum waarop de stukken inwissel- b ar zouden zijn werd op 1967 be paald. De arbeider, die in 1927 zijn met hard werken verdiende geld aan de staat leende en daarvoor een 13 pet. rentegevende obligatie kreeg, die in 1937 zou kunnen worden verzilverd, had in 1947 nog een derde aandeel, dat 2 pet. rente gaf als hij tenmin ste iets in de loterij won en dat in 1967 in geld zou kunnen worden om gezet. Wanneer de Russen misschien had den gehoopt dat het nu voor het laatst was dat er met de obligaties zou worden geknoeid, dan zjjn zij al te optimistisch geweest. In de Prawda van 10 april J.l. kondigde Kroestjev op pagina 2 aan dat de Sovjetrege ring van plan is het betalen van rente op alle in omloop zijnde obligaties voor 20 a 25 jaar op te schorten. Wat het terugbetalen van het geleende geld betreft, ook daarop zal de Sov jetburger een gelijk aantal jaren moeten wachten. Het is een 'somber geluid dat Kroestjev heeft doen horen, maar de Russen zijn wel wat gewend. Zij heb ben niet geprotesteerd toen zij ge dwongen werden hun geld aan de staat te „lenen". Zonder meer heb ben zij de conversies geaccepteerd en zij zullen ook deze laatste bittere financiële pil wel slikken. Om de pil een beetje gemakkelijker te doen glij den werd gelijktijdig aangekondigd, dat in het begin van 1958 de verkoop van obligaties zal worden gestaakt. Vooral deze laatste aankondiging is voor westerse financiële en belasting deskundigen een verrassing, waar voor zij geen verklaring bij de hand hebben. Waarom, zo vraagt men zich af, laat de Russische regering plot seling een jaarlijks inkomen, dat op een 15 biljoen roebel geschat wordt, zonder meer schieten? Ingewikkelde theorieën worden opgebouwd om deze manoeuvre te doorgronden. Het is best mogelijk dat de jongste maatre gel zo hij inderdaad wordt uitge voerd niet zo zeer uit financiële overwegingen is genomen, maar meer een binnenlands-politieke achtergrond heeft. Het zijn vooral de oudere Sovjet burgers, die de dupe zijn van het in g Veke blijven van de regering om de schulden te betalen, de jongere generatie is nog niet in het bezit van een dik pak obligaties. Voor de jeug dige arbeiders is het vooruitzicht om volgend jaar niet meer gedwongen te zijn om 3 a 4 weken salaris af te dragen belangrijker dan het voorlopig verlies van het relatief geringe be drag dat zij al hebben afgestaan. Het kan zijn dat het belangrijkste doel van de komende actie niets anders is dan het trachten vrienden te ma ken onder de jongere groepen ten koste overigens van de oudere gene ratie. De tijd en de toekomstige fis cale politiek van de Sovjet-Unie zul len meer klaarheid brengen in deze geschiedenis. De Sovjet-Unie geeft enorme bedra. gen uit aan wetenschappelijk onder zoek, dat verband houdt met de op bouw van een uiterst modern leger. Vandaar dat, ondanks de fabelachtige sommen, die de regering in de loop van dertig jaar „lenen" in handen heeft gehad, de produktie van ver- bruiksgoederen nog steeds gering is, al is er in de laatste jaren enige ver betering waar te nemen. De levens standaard blijft laag eri het is een twijfelachtige compensatie naar Spoetnik te mogen turen, terwijl meer aardse dingen' onzichtbaar blijven en ook de 260 biljoen roebel, die de staat heeft geleend, even ongrpijbaar blij ken als de echte maan. De „Bond zonder Naam" voert een actie om het „Onze Vader" te doen bidden met een levendig besef van zijn inhoud. De Bond noemt deze actie „Het^Onze-Vader voor alle mensen". Uitgegaan wordt daarbij van de ge dacht, dat in deze veelbewogen tijd het „Onze Vader" een zeer bijzondere betekenis heeft om de geestelijke een. held van alle mensen te bevorderen. De tekst is uitgevoerd op 'n wandkaart in Nederlandse of Vlaamse Katholie ke of Protestantse tekst, in twee kleurendruk, en in gotische sierletters. Op aanvrage onder opgave van de gewenste soort, wordt de wandkaart aan iedereen gratis toegezonden door de „Bond zonder Naam" te Haarlem en te Antwerpen. De in het Centraal Orgaan Samen werkende organisaties verenigde bon den van ouden van dagen en ge pen sioneerden hebben zich de minister van Sociale Zaken en Volksgezond heid gewend, met het verzoek de uit kering van de algemene ouderdoms wet te verhogen. De kosten voor het levensmiddelenpaket zijn gestegen, zeggen zij. Gevraagd wordt of de mi nister er bij eventuele verhoging van de A.O.W. bij de gemeentebesturen op zou willen aandringen, de verhoogde uitkering niet af te trekken van de aanvullende steun van gemeentewege Tenslotte wordt aangedrongen op ver hoging van de huurcompensatie voor bejaarden, omdat blijkt dat in veel gevallen de huurverhoging de daar voor gegeven compensatie niet onaan zienlijk overtreft. (Advertentie) met het Angelgermaans en zeven pro cent met de taal van de Hittieten, terwijl zes procent niet in andere ta len wordt gevonden. Prof. Glori die zijn titel heeft gekregen van het pon tificale Lateraanse atheneum te Rome, waar hij filosofie heeft gestudeerd, deelde tenslotte mee, dat hij het vraagstuk van het Etruskisch was gaan bestuderen toen hij bezig was een „universele geschiedenis" te schrij ven. Tevor Gardner, voormalig Ameri kaans onderminister voor de Lucht macht. heeft in een televisievraag gesprek verklaard dat de regering- Eisenhower, „in het licht der huidige vraagstukken", de positie van de be roemde Amerikaanse geleerde dr. Ro bert Oppenheimer, „een der grootste breinen ter wereld", opnieuw in over weging zou moeten nenmen. Dr. Oppenheimer, die uog heeft meegewerkt aan de vervaardiging van de eerste Amerikaanse waterstofbom, werd in 1954 als een „risico voor de Amerikaanse veiligheid" beschouwd en hij heeft sinds die datum geen toe gang meer gehad tot de geheime Ame rikaanse wetenschappelijke gegevens op het gebied der kernenergie. Gardner meende, dat Eisenhowers nieuwe speciale medewerker voor de coördinatie der programma's voor de vervaardiging van lange-afstandsra- ketten, dr. Killian, zou moeten over wegen, of het geen aanbeveling ver dient weer van de diensten van dr. Oppenheimer gebruik te maken. (Advertentie) neus, keel,borst van vastzittend slijm Een jonge Belgisch-Limburger, Ber nard Kemp, heeft een opmerkelijk knappe en suggestieve roman ge schreven, „Het laatste spel". Een jon ge Belgische soldaat reist met groot verlof van zijn basis in Duitsland terug naar Brugge, waar zijn meisje hem wacht. Een simpel feit. Maar die soldaat doorleeft in gedachten, tijdens zijn tocht per auto, vliegtuig en trein wat hij gehoord heeft in de officiers mess, waar hij als kelner dienst moest doen. Vier mensen, die daar altijd achterbleven in de avond met hun spel, kwamen tot de afspraak ieder te vertellen was ze ongewoons had den beleefd naar aanleiding van hun geliefkoosd spel. Het zijn een com mandant, een dokter, een aalmoeze nier en een verpleegster. Het zijn oorlogservaringen, navrant en somber, maar toch ook gekleurd met de wee moed der herinnering. Ze spelen de reiziger door het hoofd en vermen gen zich met de ervaringen van zijn reis, terwijl hij zelf ook nog midden in een roman leeft, zijn liefde voor het meisje van de bunkerbouwer, waar ze thuis zo verschrikkelijk óp tegen zijn en waarvoor hij aan het slot een breuk met zijn vader ris keert. Het is alles in een flitsende geserreerde stijl voor ons neergezet en deze 146 bladzijden zijn boordevol van een ietwat bittere levenswijsheid, die echter in de liefde van de hoofd persoon voor zijn meisje hoop op de toekomst laat lichten. Bernard Kemp is een schrijver, die volle aandacht verdient. Desclee de Brouwer te Brugge gaf dit werkje uit. Verschenen is een achtste druk van Stijn Streuvels' Prutske, de aardige en psychologisch-zuivere beschrijving' van de ontplooiing van een kinder leven. Uitgave Desclée de Brouwer. 150 gram 68 cent Gratis dierfiguurtjes bij ZAANHAGEL! Vraag inlichtingen bij Uw winkelier voor het verkrijgen van 10 plastic dierfiguurtjes in ivoor- en transparante kleuren. Uw kinderen zijn er de hele dag zoet mee. de lekkerste chocoladekorrels van échte chocola

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 7