ROCKEFELLER liet „huisje55 zetten
Hij die sterven moet
GAILLARD, Frankrijks jongste
staatsman
Michaël krijgt niet
de hele erfenis
Ondanks crisis: doorzetten!
Sportsman
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 7 NOVEMBER 1957
Bedachtzaam,
gewiekst
Kleuren-harmonie voor
Uw lippen en nagels
Emigrantentarieven
Zuid-Amerika
voor
Indrukwekkende film naar roman van Kazantzakis
5-Passat even in
moeilijkheden
Arabieren willen
„Aramarkt"
accu-kwaliteit!
BREDA
Ginnekenweg 164
Tel. 01600.34048
In 1928 liet Otto Kahn van de Metropolitan Opera zich bij John D.
Rockefeller jr. aandienen. Hij kwam niets meer of minder vragen dan
een nieuw Opera House, dat midden in Manhattan moest komen te staan.
Rockefeller hoorde het betoog rustig aan. Hij was eraan gewend, dat
men appelleerde aan zijn generositeit. Kahn droeg trouwens met verve
ziin plannen voor: het Operagebouw moest een centrum worden van
cultureel leven, omringd door een park, dat een geheel zou vormen met
de gebouwen.
Wat Kahn op het oog had, was
een huizenblok tussen de 48ste en
51ste straat en de Fifth and Sixth
Avenues. Eigenaar was de Colum
bia Universiteit. De grijze Rocke
feller paste bedachtzaam zijn vin
gertoppen tegen elkaar. Hij had
belangstelling voor de opera en be
langstelling voor grote enthousiaste
plannen. Zijn vader, de gewiekste
zakenman, had zijn enige zoon vol
komen vrijheid gegeven het deel van
zijn enorm vermogen, dat bestemd
was voor liefdadigheid en culturele
hulp naar eigen inzicht te beste
den. „We zullen het preject gaan
uitwerken", zei hij.
Iedereen vreesde dat de dreigende
crisis de grote plannen wel van de
werktafel zou vegen. Maar Rocke
feller jr. was geen man, die, als hij
eenmaal aan iets begonnen was, het
spoedig opgaf. Vele duizenden zou
den trouwens wfcrk vinden in de
grootscheepse onderneming en deze
overweging gaf de doorslag. „Ik
heb zelfs in deze donkere dagen ein
deloos vertrouwen in de toekomst
van Amerika" zei hij, zocht contact
met drie architectenbureaus en ver
schillende aannemers en liet deze
de plannen uitwerken voor vijftien
gebouwen. Daar de opera in ver
band met de depressie voorlopig in
het oude gebouw moest blijven, zou
den verschillende radio-stations hun
bivak opslaan in het centrum, dat
dan ook in het begin de naam
„Radio City" kreeg. Een naam, die
later door aandrang van buiten ver
anderd werd in Rockefeller Cen
ter.
Kijktribune
Rockefeller
zelf was dol
op bouwen.
Dagelijks
kon men
hem, gewa
pend met 'n
duimstok op
de bouw
grond vin
den. Hij
stond dik
wijls in de
■weg en werK
lui, die hem
niet kenden,
joegen hem
op een ge
moedelijke
manier uit
de buurt. Omdat Rockefeller merk
te, dat velen zijn passie deelden en
urenlang naar 't bouwen konden sta
ren, liet hij een speciale kijktribune
bouwen en glimlachend gaf hij dit
project als motto het Nederlandse
spreekwoord mee: de beste stuurlui
staan aan wal.
Op 1 november 1939 sloeg hij zelf
de laatste van de tien miljoen ge-
gebruikte spijkers in het hout en ver
klaarde het Centrum, dat hem 125
miljoen dollar had gekost, voo- ge
opend. Sindsdien is Rockefeller Cen
ter, met als middelpunt de slanket
wolkenkrabber van R.C.A.-Building'
een van New-York's belangrijkste
toeristische attracties. Temidden van
de grijze zakelijkheid der stenen
spuiten witte fonteinen en bloeien de
schoonste bloemen. Hier bloeiden na
VE-Day trotse Hollandse tulpen,
eigenhandig in Nederland uitgezocht
door Aart Marius van den Hoek, die
de supervisie had van de tuinen van
Rockefeller Center.
De vreemdeling ontdekt vele on
verwachte dingen in dit wonder
lijke hart van New York. In de
winter schaatst men er en in de
zomer kan men er kijken naar het
spel van zeeleeuwen, die geleend
worden uit de dierentuin. In de
cember schitteren er de lichtjes
van de grootste kerstboom, die in
de Amerikaanse wouden te vinden
was. Reeds in augustus beginnen
speciaal hiervoor benoemde comi-
schoongernaakt en Amerika zou
Amerika niet zijn als er geen speciale
employé's waren voor het opsporen
van verloren en aan meubels ge
plakte stukjes kauwgom. Een niet on
nodige maatregel is, dat de inhoud
van vuilnisbakken en prullemanden
achtenveertig uur lang wordt be
waard. Op deze manier heeft men
eens meer dan honderd diamanten
achterhaald, die per ongeluk wegge
gooid waren, alsmede, naar men
zegt, het valse gebit van een hoge
autoriteit.
Ingenieuze alarmsystemen beveili
gen de gebouwen tegen brand en ko
lendamp en een dief, die ontsnappen
wil door een branddeur, merkt, dat
op hem gerekend is, omdat men
slechts aan een kant door deze deur
kan gaan. Niemand belet hem om
rustig naar beneden te tippelen, maar
hij zit op de tweede verdieping als
een muis in de val omdat er direct
een alarmsignaal overgaat als hij
Atleel) Cutex biedt U de nieuw
ste mode-tinten voor Uw lippen
en nagels! Cutex Stay-Fast lip
stick (met super lanoline) geeft
U verlokkend mooie lippen ge
durende heel de lange dag.
Cutex nagellak schilfert
niet, breekt niet af.
Kies Cutex
voor
blijvende
schoonheid!
Vijf en twintig jaar geleden was het eerste gebouw voltooid
van Rockefeller Center, dat sindsdien geworden is tot een
der grootste bezienswaardigheden van New York.
tè-leden een speurtocht naar de
volmaakste boom. En, alsof dit nog
niet genoeg is, chartert men soms
tegen de kerstdagen levende ren
dieren om het geheel wat op te
vrolijken.
Rockefeller Center is een kleine
wereld op zichzelf met eigen politie,
brandweer en medische hulpposten.
Zeshonderdvijftig werksters en wer
kers zorgen dat de meer dan 20.000
kamers en eindeloze gangen worden
daar door een nauwe doorgang het
gebouw wil verlaten.
Capriolen
Een vreemd verschijnsel is dat
zelfs op windstille dagen er een licht
windje waait over Rockefeller Flaza.
Dit houdt verband met de door het
reflecteren van het zonlicht ontstane
zeer warme lucht, die opstijgt, waar
voor koele lucht in de plaats komt.
Men moet dan ook niet vreemd op
kijken als op deze plaats in New-
York soms de vlaggen de verkeerde
kant uitwaaien.
Een gigantisch complex als Roc
kefeller Center maakt vreemde ca
priolen met de natuur. Zo zal men op
de daktuin al rozen zien bloeien als
deze nog overal In New-York In
knop staan. De oorzaak hiervan is de
warmte, die opstijgt uit de gebou
wen.
Ontspanning en zaken hebben el
kaar gevonden in Rockefeller Cen
ter op een typisch Amerikaanse wij
ze. De 83-jarlge John. D. Rockefeller
jr. heeft er nog steeds plezier van dat
hij heeft meegeholpen New-York zijn
„gezicht" te geven.
Het ligt in de bedoeling van de
KLM om speciale emigrantentarieven
in te voeren op de routes naar de
Zuidamerikaanse landen. Op de con
ferentie van de IATA-landen, onlangs
te Miami (Florida) gehouden, is in
beginsel besloten emigrantentarieven
van Europa uit naar Zuidamerikaanse
landen toe te staan. Naar wij verder
vernemen zal de korting, door de
KLM toe te passen op de tarieven van
emigrerende passagiers naar Zuid
amerikaanse landen, veertig procent
bedragen op het tarief van de toeris
tenklasse.
charm* I
3?"itse zeilschiP „Passat", een
zusterschip van de „Pamir", die kor-
1S .vergaan, heeft gisteren een
ogenblik m moeilijkheden verkeerd
a I?® l3ding aan het schuiven
ging. Schepen waren al op weg naar
ae „Passattoen dit schip in een
tweede boodschap meedeelde, dat al
les weer normaal was. De „Passat"
Mvond zich tussen Portugal en de
Het is met de film hol
len of stilstaan: nadat
in de theaters maanden
lang slechts middelma
tigheden zijn vertoond,
waarop het uiteraard
geen zin had de aan
dacht te vestigen, brengt
het begin van het nieu
we seizoen weer enkele
zeer belangrijke films,
waaraan wij niet kunnen
noch mogen voorbijgaan.
In een tweetal artikelen
zullen wij de belangrijk
ste gaarne voor de lezer
bespreken.
Daar is in de eerste
plaats de van het ge
wone bioscoop-stramien
wel sterk afwijkende
film ,,HIJ DIE STERVEN
MOET", door Jules Das
sin gemaakt naar de ro
man van Nikos Kazant
zakis, de Griekse schrij
ver wiens overlijden juist
dezer dagen werd ge-
meld. Het onderwerp is
hex, lijdensdrama van
Christus, maar op ver
bijsterende wijze in de
huidige maatschappij
geactualiseerd. De stel
ling van de schrijver en
in nog sterker mate van
misschien, is,
dat Christus, indien Hij
in onze dagen opnieuw
zou optreden en ten kos
te van ons dierbare com
fort, van onze rust, van
onze welstand de conse
quenties van Zijn leer
zou eisen, Hij ook nu
weer zou worden gekrui
sigd, ja, door de Christe
nen-zelf. Op even in
drukwekkende als inge
nieuze manier heeft Ka
zantzakis deze stelling in
romanvorm verwerkt.
Het verhaal speelt zich
af in een Grieks dorp ten
tijde van de Turkse over
heersing. Pope Grigoris,
de Grieks-orthodoxe
dorpspriester, geeft in
't dorp leiding tezamen
net een soort burge
meester, Patriarcheas
genaamd, een rijk heer
van bedenkelijke instel
ling en zeden. Men papt
met de bezetter en zijn
plaatselijke gezagvoerder
de Turkse Agha (te ver
gelijken met een Orts-
kommandant), stevig
aan, met het gevolg dat
er rust heerst en voor
Griekse verhoudingen
vrij aanzienlijke wel
vaart.
Het is een'wens van de
bevolking om volgens
traditie het Passie-ver
haal weer op te voeren,
doch dit is door de be
zetter verboden. De bur
gemeesterweet echter
van zijn vriend, de Agha
toestemming voor het
spel los te krijgen en de
rollen worden in een
openbare bijeenkomst
door de pope toegewezen
Elk der toekomstige spe
lers verzet zich in eerste
instantie tegen de rol-
toewijzing, omdat hij
zich voor de uit te beel
den figuur ofwel niet
goed ofwel te goed vindt.
De pope echter vermaant
ieder zijn leven in over
eenstemming te brengen
met het spel en zich diep
te doordringen van het
karakter van de figuur,
welke hij in het Passie
spel zal moeten uitbeel
den. De consequenties
hiervan zullen in 't ver
volg van het verhaal op
frappante wijze tot ui
ting komen.
Op zekere dag komt ekn
menigte vluchtelingen in
het dorp aan. Zij hebben
met de verzetsstrijders
tegen de Turken gevoch
ten en de bezetter heeft
als wraak hun dorp met
de grond gelijk gemaakt
en de bevolking gedeci
meerd. Namens deze el-
lendigen, die niets meer
bezitten, vraagt hun po-
pe Fotis om gastvrijheid
en hulp. De dorpspries
ter en de (burgemeester"
verzetten zich hardvoch
tig, omdat zij bevreesd
syn de gunst van de Tur
ken te verliezen en ver
bieden hun bevolking
zich met de vluchtelin
gen af te geven. Als een
ervan van uitputting
sterft verspreiden zij, om
hun verbod kracht bij te
zetten, zelfs de leugen
achtige bewering, dat er
onder de vluchtelingen
cholera zou heersen. On
der leiding van hun pope
laten de verstotenen zich
nu op een bergterrein in
de omgeving van het
dorp neer teneinde te
trachten, aan de rotsige
bodem enig voedzaam
gewas te doen ontkie
men.
De aanwezigheid van
de hongerende vluchte
lingen houdt inmiddels
de dorpsgemoederen be
zig. Men voelt dat er iets
niet in orde is met de
houding van pope Grigo
ris en de „burgemees
ter". Vooral bij degenen,
die zich hebben inge
leefd in de rollen van
het Lijdensverhaal - de
herder Manolios, die voor
de Christus-figuur is
aangewezen, de burge
meesterszoon Michelis,
die Johannes zal zijn,
Pannayotaros de Petrus
en gelijdelijk-aan ook bij
Catharina, het lichte
meisje, dat Maria Mag-
dalena zal uitbeelden -
ontstaat verzet, temeer
wanneer eenmaal ont
dekt is, dat het parool
cholera slechts om poli
tieke doeleinden is uit
gegeven. Ter gelegenheid
van een groot feest
spreekt de herder, die
een spraakgebrek heeft,
maar daarvan op dat
moment als door een
wonder wordt verlost, de
menigte toe en wint ha&r
sympathie. Het komt tot
excommunicatie van de
herder, ja, de dorpslei
ding vraagt om militaire
hulp bij de Agha en om
uitlevering van Manolios
die tenslotte door zijn
rivaal (Judas) in de
dorpskerk wordt ver
moord.
Zo is Christus dan op
nieuw „gekruisigd". De
goeden onder de bevol
king voegen zich aan de
zijde der vluchtelingen,
die zich met de wapens
tegen pope Grigoris en
zijn Turkse vrienden ver
dedigen.
,,Hij die sterven moet",
waarvan wij hier slechts
de hoofdlijnen konden
weergeven (er zijn diver
se interessante verwikke
lingen, die echter te ver
zouden voeren) is een
meeslepende film, zowel
door zijn zeer bijzondere
en sterk aansprekende
gegeven als door de wijze
waarop dit gegeven is
gerealiseerd. De regis
seur Jules Dassin was
reeds van vroegere films
bekend; laatstelijk oogst
te hij succes met zijn
virtuoze „Du rififi chez
les hommes". Alles heeft
hij gedaan om „Hij die
sterven moet" een zo
werkelijkheids - getrouw
mogelijk aspect te ver
lenen; zo werd de film
in Griekenland (op Kre
ta) en met medewerking
van de plaatselijke be
volking gemaakt. Het
landschappelijke en het
folkloristische element,
volksfeesten, optochten,
volkszang, is dan ook
prachtig en authentiek
en doet het wijde doek
nu eens alle eer aan.
Maar ook in de dra
matisering betoont Das
sin zich een meester. Ons
enige bezwaar geldt het
feit, dat hij niet steeds
het pathetische heeft
weten te ontgaan en dat
vele rollen door de grime
en door de voordracht
te toneelmatig, te uiter
lijk bleven. Dit neemt
echter niet weg, dat de
ze film de toeschouwer
aangrijpt en hem op on
ontkoombare wijze za
ken voorhoudt, waarvan
de bioscoop zich in het
algemeen liefst afzijdig
houdt. Wij hebben hier
dus te doen met een eer
volle uitzondering, welke
de belangstelling ver
dient ook van degenen,
die de bioscoop normaal
niet plegen te frequen
teren.
TEN H.
(.Advertentie;
Because Dunhill
is now made
in Holland
(Van onze Parijse correspondent)
Felix Gaillard, de jongste, Franse staatsman, kan zich ondanks
de onsympathieke maatregelen, welke hij in de vorige regering
als minister van Financiën moest nemen, verheugen in een ste
vige populariteit. Zijn snelle loopbaan spreekt sterk tot de ver
beelding van de miljoenen Franse jongeren, die de regeringen en
de volksvertegenwoordigers gaarne verwijten „een politiek van
kale hoofden" te voeren. Inderdaad zijn er legio Franse politici,
die zich hun leeftijd even moeilijk herinneren als hun aantal
dienstjaren. Met Gaillard heeft de algemene verjonging een goe
de kans gekregen. Nog nimmer tevoren werd de opdracht een re
gering te vormen verleend aan een man, die zijn 38ste verjaardag
moest vieren tijdens de moeilijke investituur.
We hebben herhaaldelijk het ge
noegen gehad met Felix Gaillard een
partij tennis te spelen; hij is een all
round sportsman, want ook in de
zwemsport, vooral in crawl, is Gail
lard een geducht tegenstander. Zon
der bril ziet hij er erg jong uit, het
geen Madame Gaillard noopte ons la
chend te antwoorden:
,.De grootste zorg van mijn man is,
dat hij er te long uit ziet. Al twee
keer heeft hij een begin van snor
laten staan om wat ouder te lijken,
maar ik heb een hekel aan struikge
was op de bovenlip".
Felix Gaillard houdt veel van zijn
vrouw. Nog kort geleden, toen hij
minister van Financiën was in de
regering Bourgès-Maunoury, zei hij
woordelijk:
,,Ik zwem graag. Ik tennis graag
en ik eet graag lekker. Maar mijn
prettigste ontspanning is toch het
spelen met mijn zoontje. Die jongen
doet me alles vergeten
De kleine Philippe trekt zich ove
rigens nog niets aan van de grote
waardigheid waartoe zijn vader is ge
roepen, want hij is ternauwernood één
jaar oud. Zijn prettigste speelgoed is
de bril van zijn vader, die hij te pas
en te onpas weet te bemachtigen.
Kwajongen
Felix Gaillard werd op 5 november
1919 geboren te Parijs. Hij kent de
Franse hoofdstad als zijn binnenzak.
Zijn meest geliefde wijk is nog altijd
het quartier Latin en Saint-Germain.
Wild op antiquiteiten en schilderijen
wandelt hij graag door de rue Bona
parte, de rue Jacob enz. Aan de uni
versiteit was hij een briljant student.
Hij werd inspecteur van financiën,
doctor in de rechten en studeerde
vervolgens politieke en sociale we
tenschappen. Al in 1947 trad hij als
onder-staatssecretaris voor economi
sche zaken in de regering Robert
Schuman. Monnet, wiens secretaris
hij was, getuigde van hem: „Dit is
één der jongeren, die ons snel voor
bij zullen streven".
De vrienden zeiden toen tegen zijn
moeder:
Felix zal nu wel spoedig minister
worden", waarop Madame Gaillard
antwoordde:
„Die kwajongen is nog veel te jong
voor minister, Hü heeft nog niet eens
een baard. Waar gaat ons dierbare
vaderland heen als men aan zulke
knapen al van die verantwoordelijke
posten gaat toevertrouwen. De vierde
republiek is wel diep gezonken
Dg politieke commissie van de Ara
bische Liga heeft besloten alle Ara
bische landen aan te bevelen een eco
nomische eenheid te vormen. Dit is
naar haar mening noodzakelijk om de
leden van de Liga te beschermen te
gen de uitwerking van de Europese
Gemeenschappelijke Markt.
De commisie heeft zich voorts te
gen de deelneming van de Afrikaanse
en Aziatische koloniën aan de ge
meenschappelijke markt verklaard.
Maar hij steeg verder op de poli
tieke ladder.
De afgevaardigde van de Charente
werd staatssecretaris in de regerin
gen van Faure en Pleven. Daarna
nam Pinay hem over als staatssecre
taris voor Financiën. In Brussel on
derhandelde hij met de Belgen, de
Nederlanders, Duitsers en Italianen
over de Euratom en zijn tegenstan
ders vreesden zijn scherpe diploma
tie, die concessies aan Frankrijk af
dwong. Vervolgens werd hij minister
van Financiën in de regering Bour
gès-Maunoury (juni '57). Als zodanig
kreeg hij de bijnaam van monsieur
Roe" (mijnheer Rots). Gaillard week
namelijk voor niets en voor niemand.
Enige zijner mede-ministers getuig
den toen:
„Die jongeman moet wel zeer be
kwaam zijn om dermate halsstarrig
aan zijn programma te kunnen vast
houden".
Diplomaat
Is Felix Gaillard de man, die
Frankrijk momenteel nodig heeft?
Ook vele zijner politieke tegenstan
ders zijn genegen deze vraag beves
tigend te beantwoorden. Radicaal
socialist van de oude school is hij in
feite tussen de partijen blijven staan.
In wezen is hij persona grata bij de
radicalen, de socialisten, de onafhan-
kelijken en de volksrepublikeinen. Al.
leen moet de praktijk nog bewijzen
of Gaillard voldoende soepelheid en
voldoende autoriteit bezit om van
deze situatie voldoende voordeel te
trekken. Er komt nog iets anders
om de hoek kijken, waardoor het
Franse voordeel wellicht nadelig is
voor de partnerlanden:
Gaillard is er namelijk diep van
doordrongen, dat hij met de Euro
pese partnerlanden voordelige za
ken kan doen, omdat die landen
hebben begrepen, dat Frankrijk tij
delijk een voorkeurspositie moet
hebben om straks volwaardig bond
genoot te kunnen worden.
Dit houdt vermoedelijk in, dat ter
zake de Europese Markt het laatste
woord nog niet is gesproken.
Gaillard is wel overtuigd Euro
peaan. maar gaat van de gedachte
uit, dat de Europese partnerlanden
eerst Frankrijk moeten helpen om
weer op dreef te komen.
Felix Gaillard geniet het ver
trouwen van Amerikaanse en
Duitse bankiers. De directeur
van de Franse Bank, Baum-
gartner heeft de president bij
herhaling te kennen gegeven,
dat een regering Gaillard voor
buitenlandse kredietgevers een
garantie zou zijn.
Er is nog een ander lichtpunt voor
degenen, die met hem moeten wer
ken en onderhandelen: Gaillard heeft
geen leverkwaal en geniet na tien uur
voormiddag een zonnig humeur.
„Voor die tijd kunt u hem beter niet
storen", aldus zijn vrouw.
(Advertentie)
m
Varia Service-Sialiansjdoor'i gehele land
Het hof van beroep van Aix-en-
Provenre in Frankrijk, heeft ex-koning
Michaël van Roemenië gelast de na
latenschap van zijn vader, de voor
malige koning Carol, te delen met
Magda Lupescu, de derde vrouw van
Carol en diens zoon uit zijn eerste
huwelijk, Mirceau Lambrino.
Ex-koning Michaël was in beroep
gegaan tegen een overeenkomstige
lastgeving van de rechtbank te Nice.
Dit beroep is dus verworpen.
Lambrino baseerde zijn aanspraken
op de uitspraak van een Lissabonse
rechtbank, dat hij een wettige zoon
is van ex-koning Carol. Een Parijs
hof heeft 6 maart jl. verklaard dat
de uitspraak van de Lissabonse recht
bank ook rechtskracht voor Frank
rijk heeft.
Onder de bezittingen van ex-koning
Carol in Frankrijk bevindt zich een
kasteel, het Chateau de Sabron te
Nice, dat door het gemeentebestuur
van deze stad is aangekocht.
Met de uitspraak van het hof van
beroep is een einde gekomen aan een
juridische strijd van verscheidene ja
ren, welke werd gevoerd door Mir
ceau Lambrino, die als boekbinder te
Parijs werkzaam is.
Hij is de zoon van Jeanne-Marie
,.Zizi" Lambrino, een danseres en er
kende Roemeense schoonheid van goe
den huize (haar vader was een hoog
Roemeens officier), waarmede ex-
koning Carol, toen een jeugdig luite
nant van het Roemeense leger, in
1918 wegliep. Zij trouwden in dat jaar
te Odessa, doch het huwelijk werd
later, op aandrang van Carols vader,
koning Ferdinand, door een Roemeens
hof ongeldig verklaard.
Ex-koning Michaël is de zoon uit
Carols tweede huwelijk met de Griek
se prinses Helena.
Koning Carol is in 1953 in Portugal
overleden.