©agW&J jpc
Meer dan ooit lokt de
Sensatie om de oesters
Mechanisch spitten" ook
voor de landbouw
Niemeijer
Nieuwe vinding van
ir. A. Horowitz
NU DE EERSTE SCHREDEN ZIJN GEZET
Naaste buren
Kanalen
Raadsel
ZENUWRUST
half zware
De kloof
De verrassende motie tegen
proeven in het Veeregat
Altijd rake flitsfoto's
met PHILIPS
Photoflux"
tf
Amerikaanse verre
raketten troffen doel
Handig rollen Heerlijk roken!
Si&M
Groepsegoïsme
Geen strafvervolging
ongeval majoor K.
Oproep Opperste
Sow jet
Bijzonder examen
auto-instructeurs
5 9
DERDE BLAD
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1957
welke grens zal men kunnen gaan?
-» De vlucht van Damka,
y~v 1500 kilometer boven het
fill I aardoppervlak, heeft niet
alleen de fantasie geprik.
keld van wetenschapsmen.
3 ^w-f- sen' voor w'e ruimtevaart
f I I I I I-^f-I beroepshalve interessant is,
I"-' J-tvA AV-Z V-/ maar ook en vooral van de
A verbouwereerde leek, die 'n
zo spoedige verwezenlijking
van Jules Verne's dromen nauwelijks voor mogelijk had meüjk zullen blijken. Welke perspec-
tieven zullen, zich dan openen, tot
gehouden.
Damka staart vanuit zijn hermetisch gesloten bus de eeuwige
nacht in. Verder onder zich ziet hij het aardoppervlak,
groot en lichtend, in merkbare ronding meebuigend met de
baan van het kleine ruimteschip. De aarde, zoals ook mense- Bij het beantwoorden van deze
7, vraag en een definitief antwoord
lijke ruimtevaarders haar zullen zien, wanneer hun raket zich zal het niet zijn moet men zich,
voortspoedt langs een satellietbaan, of op het punt staat het °m te beginnen, realiseren, dat de
zwaartekrachtveld te doorbreken, op weg naar een andere pla- e[genntonneS"XidInPlenehrei'1nd0e?e
neet. orde van grootte liggen, dan die tus
sen de aarde en de hemellichamen
Fantasie en werkelijkheid. De grens wat gunstiger moeten zijn dan op de buiten het solaire systeem. Om een
is, voor wat de mogelijkheden der stoffige, atmosfeerloze bol, die als een voorbeeld te geven: de reis naar Mars
ruimtevaart betreft, al aanzienlijk lichtende wachter rond de aarde zou met een uursnelheid van 40.000
vervaagd. Wat enkele jaren geleden draait? km in 79 dagen kunnen worden ge-
nog voor onmogelijk werd gehouden, De belangstelling voor het heelal is maakt. Een reis naar de dichtstbij-
is inmiddels werkelijkheid geworden ineens aanzienlijk toegenomen. Men- zijnde ster (Crocyon) zou in dezelfde
en terecht verliest de verbaasde twin- sen, die tot voor kort nauwelijks wis- omstandigheden 370.000 jaar vergen,
tigste-eeuwer zich in bespiegelingen ten wat astronomie was, staren ge- Wanneer men zich dus niet wil ver-
omtrent de niet zo verre toekomst, fascineerd omhoog wanneer een van liezen in een nogal onvruchtbare fan-
Wanneer zal de eerste mens de maan de Spoetniks over moet komen. Een tasie, moet men voorlopig maar af-
betreden? Wanneer zal hij zich ge- kunstmaan? Ruimtevaart? Ze willen zien van speculaties omtrent reizen
vestigd hebben op de onherbergzame er nu wel wat meer van weten. buiten ons zonnestelsel. De stout-
satelliet? En als dit is gebeurd, zal Velen vragen zich af, hoever de moedigste ruimtedromers hebben er
hij dan verder gaan en zich op weg mens in het heelal zal kunnen door-
begeven naar andere planeten? Of zal dringen, als de technische problemen
het zelfs zo zijn, dat hij na een ge- van de ruimtevaart zijn opgelost. Die
slaagde maanvlucht onmiddellijk koers problemen zijn nog altijd onnoeme-
zal zetten naar Mars, omdat de le- lijk groot, maar het laat zich inder-
vensvoorwaarden op die planeet heel daad aanzien, dat zij niet onoverko-
er op Mars dierlijk leven is, het is
zelfs niet onmogelijk dat er mensen
wonen op deze planeet, al zouden ze
zich aan hee.1 andere levensomstan
digheden hebben moeten aanpassen.
Men weet het niet. En juist omdat
men het niet weet, maar sommige
tekenen hoopgevend zijn, is er geen
planeet, die de astronomen méér
heeft bezig gehouden.
0£ 'KAART" VAN MARS
(Advertentie)
weliswaar al een oplossing voor, maar
die is voorlopig no zo onwetenschap
pelijk en fantastisch, dat ze geen en
kele aansluiting vindt bij de huidige
ruimtevaart-techniek.
Als de werkelijke deskundigen over
reële mogelijkheden spreken (en die
zijn nog altijd fantastisch genoeg) be
palen ze zich tot de interplanetaire
vluchten. Tot die vluchten dus, die
gericht zijn op het bereiken van een
planeet, die als onze eigen aarde een
baan rond de zon beschrijft en op een
nog enigszins voorstelbare afstand
van ons verwijderd is.
Enkele van deze planeten kunnen,
als ruimtevaart-object voorlopig wel
worden uitgeschakeld. Mercurius bij
voorbeeld, die zich het dichtst bij de
zon bevindt, is zo heet, dat geen le
vend wezen het er zou kunnen har
den. De buitenste planeten, zoals Ura
nus en Saturnus, zijn zover van de aarde
verwijderd, dat ze evenmin voor een
spoedige exploratie in aanmerking
komen.
Alleen Mars en Venus kunnen voor.
lopig in de ruimtevaartpiannen wor
den opgenomen. Ze hebben beide een
atmosfeer (die overigens weinig ge
meen heeft met die van de aardel
en ze zijn onze naaste buren. Binnen
de baan van de aarde draait Venus
rond de zon, buiten die baan be
schrijft Mars zijn eeuwige cirkel.
Het feilloze fliulampje -
25 ct
Van deze twee huurlieden van moe
der aarde is Mars altijd hét troetel
kind van de astronomen geweest,
meer dan Venus. Dit is heel goed te
verklaren. Laatstgenoemde planeet
namelijk heeft zich nooit verwaardigd,
ook maar iets omtrent zijn ware aard
aan de wetenschapsmensen te ont
hullen. Altijd verschijnt hij voor de
kijkers als een kleine bol, omgeven
door een ondoordringbaar wit wol
kendek. Hij kan warm of koud zijn,
hij kan leven bevatten of niet; geen
astronoom die het zeggen kan. Als
het intrigerende wolkendek van Ve
nus even dik is als sommige geleer
den veronderstellen, moet het opper
vlak van de mysterieuze planeet In
een onsympathiek duister liggen, on
beroerd door een enkele zonnestraal.
Met Mars is het anders. Niemand
kan weliswaar zeggen, hoe deze pla
neet er in details uitziet, maar hij
toont zich althans zo onverhuld aan
weetgrage waarnemers, dat men en
kele belangrijke gegevens omtrent zijn
structuur kon verzamelen.
Zo weet men, dat de „rode pla
neet" een atmosfeer moet hebben, al
weet men niet hoe die is samenge
steld. Het is ook bekend, dat grote
delen van het Marsoppervlak met de
wisseling der seizoenen van kleur ver
anderen. Daaruit heeft men afgeleid,
dat er waarschijnlijk plantengroei is,
al zal die wellicht minder hoogstaand
zijn dan die op de aarde. Wellicht-
Zekerheid heeft men in geen enkele
opzicht. Het is niet uitgesloten, dat
De ontdekkingen door middel van
telescopen worden niet altijd op de
zelfde manier geïnterpreteerd. De uit
leg is sterk afhankelijk van het ka
rakter der waarnemers. Een ware
Mars-rage heeft indertijd de Ameri
kaanse astronoom Lowell ontketend,
toen hij aan de hand van zeer sum
miere waarnemingen, die later nog
bedrieglijk gebleken zijn, de rode pla
neet niet alleen menselijk leven toe
dichtte, maar bovendien een bescha
vingsgeschiedenis, waarbij die van het
mensdom op aarde in het niet ver
zonk.
Lowell had, evenals Schiaparelli,
kanalen op Mars waargenomen. Hij
had bovendien ontdekt, dat de pla
neet poolkappen heeft en dat die
in het zomerseizoen voor een deel
ontdooien. Welnu, zei Lowell, dan is
het natuurlijk zo, dat het dooiwater
door de Marsbewoners wordt geka
naliseerd en gebruikt wordt voor ir
rigatie-doeleinden. Volgens hem moest
Mars een „uitgedroogde" planeet zijn,
waarvan de bewoners een zodanig
peil van ontwikkeling hadden bereikt,
dat zij in staat waren, zich het spaar
zame „condenswater" van de polen
ten nutte te maken.
Later is gebleken, dat de kanalen
op Mars in het geheel geen kanalen
waren, maar denkbeeldige strepen,
die door optische afwijkingen werden
veroorzaakt. Daarmee was Lowells
theorie meteen getorpedeerd.
De kleurwisselingen van het Mars
oppervlak echter blijken zeer reëel te
zijn. Nog altijd geven ze de astrono
men een sterk argument voor hun
stelling, dat er authans enig leven
moet zijn op de rode planeet en dat
hij daarom ook voor toekomstige
ruimtevaarders beter bewoonbaar zal
blijken dan onze eigen, atmosfeer-
loze satelliet, de maan.
Daarmee is niet gezegd, dat men
na oplosing van de elementaire, tech
nische problemen die de ruimtevaart
geeft, meteen in een raket kan plaats
nemen. met bestemming Mars. In het
alergunstigste geval (als Mars het
dichtst bij de aarde staat is de af
stand nog altijd een slordige 57 mil
joen kilometer. En de reis kan niet
via een rechte weg worden afgelegd.
Hoe zij wel kan worden gemaakt (in
theorie voorlopig) en welke moeilijk
heden er mee gepaard zouden gaan.
hopen we in een volgend artikel
enigszins duidelijk te maken.
De Amerikaanse marine heeft twee
lange-afstandsprojectielen, die de co
denaam Talos" dragen, met succes
afgeschoten.
Deze lanceringen maken deel uit
van een programma, dat de Ameri
kaanse marine reeds twee jaar op de
terreinen van White Sands uitvoert.
De raketten troffen hun doelen.
(Advertentie)
Zwaarmoedige gedachten, tobberijen
•n angstgevoel worden verdreven door
MIJNHARDT'S ZENUWTABLETTEN
Versterken het zelfvertrouwen en
•temmen U weer moedig en rustig.
(Advertentie)
Super kwaliteit
halfzware shag
in moderne
plastic verpakking
met extra voordelen:
grote ruimte
om uit te rollen
altijd verse shag
geen stuktrekken
van de tabak
geen draadje verlies
prettig in de zak te dragen
c J
5?
De burgemeester van Zoutelande, het Kamerlid Kodde, noem
de de 31ste oktober, toen de minister van Verkeer en Waterstaat
bleef vasthouden aan het ongewijzigd Deltaplan en andermaal
een geperforeerde dam in de Oosterschelde afwees, een „zwarte
dag" een zwarte dag dan in de eerste plaats voor Yerseke
en de schelpdierencultuur, die, wanneer ook de Oosterschelde
een zoetwatermeer wordt, „iets moeten opgeven, wat men heeft,
voor iets denkbeeldigs, dat men niet heeft".
zichten van de visserijbedrijven, bij
algehele afsluiting van de Ooster
schelde, geinformeerd.
Het antwoord op een en ander, dat
door de minister van Landbouw en
Visserij werd gegeven, getuigde van
welwillendheid der regering om al
les te doen, wat redelijkerwijs mo
gelijk is om naar behoud van de vis
serijen te streven. Daartoe wilde hij
een bedrag van 10 miljoen gulden
besteden aan proev n in het Veere
gat ten dienste van de oestercultuur
en het verwateren van mosselen,
maar dat die proeven zouden slagen
kon de minister niet beloven, en hij
beaamde de ernst van de "realis
tische" kijk, door de heer Den Har-
tog betoond.
Reeds die dag deed een - nu dins
dag door de gehele Kamer, behalve
de P. v.d. A. leden, - aangenomen
motie van de Aardenburgse burge
meester J. van Dongen de ronde
om de schadevergoeding voor de vis
serij- en aanverwante bedrijven, die
het slachtoffer zullen worden van de
afgesloten Oosterschelde, ook uit te
breiden tot "andere betrokkenen",
dit zijn dan al degenen die beho
ren tot de verzorgingsbedrijven, die
niet rechtstreeks in de visserij thuis
horen, doch hun bestaan vinden in
het verrichten van werkzaamheden
en diensten voor vissers en kwekers.
De gedachte van integrale vergoe
ding aan de slachtoffers van de
Oosterschelde maakte zulk een op
gang bij de leden van de Kamer, dat
zij niet langer door de regering kon
worden afgewezen zonder het aan
hangig wetsontwerp in gevaar te
brengen. Mede om dit gevaar te ont
gaan heeft minister Algera dan ook
toegezegd, dat de Kamer nog in vol
le vrijheid zich bij de behandeling
van de komende "vergoedingswet"
kan uitspreken over de omvang en
de mate van tegemoetkoming aan de
gedupeerden, voor wie het ontwerp -
Deltawet, als zijnde een raamwet,
slechts het beginsel van schadever
goeding stelt.
Nieuwe zet
De in uitzicht komende schade
loosstelling heeft echter dinsdag ge
leid tot een, overigens min of meer
aarzelende,zet ons maar niet verder
te gaan met pogingen tot over
plaatsing van de oester-cultuur.
Eerst is vorige week door het
V. V.D.-Kamerlid Den Hartog de
nuchtere opmerking gemaakt: La
ten we ons geen illusies maken, ia-
ten we realistisch onder ogen zien,
dat de afsluiting van de Oosterschel
de (zonder geperforeerde dam, zo
dat het zoutwaterbekken verdwijnt)
de ondergang van de schelpdieren
cultuur betekent, verder dat de voor
genomen proeven in het Veeregat
wellicht een soort gokspel blijken,
en laten we daarom meteen beslui
ten tot integrale schadevergoeding
voor de slachtoffers.
Met scherpe vragen had ook het
anti-revolutionaire Kamerlid domi
nee van der Zaal bezorgd naar de
concrete mogelijkheden en vooruit-
Naar van de zijde van de off.
van justitie te Utrecht, mr. W.
H. Overbeek, wordt vernomen,
wordt door hem het auto-onge
val van majoor K. als een nor
maal ongeval beschouwd, dat
niet door een aanrijding werd
veroorzaakt. Mr. Overbeek ziet
derhalve voorshands geen ter
men aanwezig tot het instellen
van een strafvervolging.
Majoor K. zelf meent aangereden
te zijn, doch het ongeval is gezien
floor drie personen, gezeten in twee
verschillende, op vrij korte afstand
acuter hem rijdende auto's. De inzit-
„n" j van,deze beide auto's kenden
elkander niet. Alle drie verklaren,
uat fle auto van majoor K. niet met
"eest voertuig bosting is ge-
Door het technisch onderzoek van
het gerechtelijk laboratorium zijn
geen sporen van een zodanige botsing
ontdekt.
v=S®,°gpersJeTTSovj?t' het Parlement
van de Sovjet-Unie, heeft op de arbei
ders, politici, vertegenwoordigers van
wetenschap en cultuur, op de parle
menten en de regeringen van alle lan
den een beroep gedaan om de vrede
te consolideren en de vriendschap en
samenwerking tussen de volkeren te
versterken.
vindinn- n'n i, _pvestigd te Termunten en Kampen is een nieuwe
van Hiv.o van ploegen in ontwikkeling. Van het eindresultaat
onvolmaakthpdpi!1 iWj' men' dat het de oplossing zal betekenen van de
se er1 eg r o n d b e™èrking"" landb°uwin de huid,ge *emechani-
dp 'Tiiinrip'rmU 1**eworden duidelijk gedemonstreerd door het feit, dat
houwer 7ief JJTT™ z«n a'eaal veil intensiever benut dan de iand-
tuinder blijft spitten «ebruikel«ke landbouwmachines kan werken. De
i'„e Hp°ÏInHhnnum|l ontwikke,de vinding nu beoogt het mechanisch ploegen
Hp landhnnw rtp -mechanisch spitten", teneinde ook in
de landbouw de grond m de beste conditie te brengen,
bodem aan, met hetzelfde nadelige
gevolg voor de doorlaatbaarheid.
Bij het omspitten van de bodem,
zoals de tuinder dat doet, blijft de
grond los en doorlaatbaar: de spade
wordt verticaal in de bodem gesto
ken en de grond wordt in mootjes
losgetrokken en neergelegd, waar
door zij in de best denkbare conditie
geraakt. Uiteraard is een dergelijke
arbeidsintensieve wijze van grondbe
werking in de landbouw niet verant
woord. Hetgeen niet zeggen wil, dat
de landbouwer niet met een zekere
jaloezie naar de welstand van tuin-
bouwgrond ziet. Hij voelt de kloof,
cue er ligt tussen de ideale grondbe
werking in de tuinbouw, en de on-
Het ploegen, en vooral het ploe
gen met gebruikmaking van mecha
nische trekkracht, levert voor de
grond aanmerkelijke bezwaren op.
Ze zijn het ernstigst waar het zware
grondsoorten betreft. Iedere landbou
wer kent ze: de ploegschaar, die
„plakken" of „repen" van de bodem
afsnijdt, smeert op de snede de grond
dicht, hetgeen een ernstig nadeel
voor de doorlaatbaarheid van de
grond betekent. Voorts stampen de
trekkers van een zwaar type omdat
ploegen grot* trekkracht vereist) d*
volkomene in de gemechaniseerde
landbouw maar al te goed.
Hij verlangt naar een oplossing,
die deze kloof zal overbruggen, en
zijn landbouwareaal mogelijkheden
tot een betere exploitatie, tot rijkere
oogsten zal brengen. Vandaar, dat
inventieve geesten zich ten behoeve
van de landbouw bezig houden met
verbetering van de huidige grondbe
werkingsmethodes, om tot overbrug
ging van deze kloof te geraken.
Uiteraard langs de weg van mecha
nisatie. En in dit licht is de activi
teit van de firma te Kampen te zien,
die een vinding van ir. A. Horowitz
te Amersfoort tot ontwikkeling en
praktische toepassing brengt; een
vinding, die beoogt het ploegen door
mechanisch spitten te vervangen.
Spadenpioeg
Die vinding is een „roterende spa
denpioeg". die langs mechanische
weg gelijksoortige handelingen ver
richt als een spittende tuinder.
Hoofdbestanddeel is een horizontale
as, waaraan een aantal „spaden" is
bevestigd, en die in de breedte over
het veld voortbewogen wordt. De as
met de spaden wordt daarbij door
de trekkermotor, via een aftakas, in
draaiende beweging gebracht. De
spaden worden aldus nagenoeg ver
ticaal in de grond gestoken. Ze trek
ken de grond mootje voor mootje los
zonder deze horizontaal af te snij
den en dicht te smeren. De grond
van de mootjes blijft los en open.
en ook de vore blijft rul en door
latend.
De trekker, die het werktuig de be
nodigde kracht verschaft zowel voor
het voortbrengen als voor het „me
chanisch spitten", kan van een gerin
ger capaciteit (en dus ook van een
geringer gewicht) zijn dan de voor
het ploegen gebruikte typen. De as
met de spaden draait „naar achte
ren", zodat de trekker er als 't ware
door wordt „opgeduwd". Doordat er
permanent spaden in de grond ste
ken, blijft het werktuig zelfs in de
vetste en natste grond stevig met de
bodem verbonden, zodat in het geheel
niet met energieverlies door slippen
gerekend behoeft te worden.
Dit heeft twee belangrijke aspec
ten In de eerste plaats betekent het
een' ontlasting van de trekker, die
mede daardoor van geringe capaci
teit, en dus lichter van gewicht kan
zijn, waardoor het gevreesde aan
stampen van de grond tot een mini
mum wordt beperkt. In de tweede
plaats betekent het, dat er geen
brandstc f ijdel behoeft te worden ver
bruikt om het slippen te overwinnen,
terwijl de geringere capaciteit van
de trekker vanzelfsprekend overeen
komt met een beperkt brandstofge-
bruik in 't algemeen. De werkwijze
van de machine is dus behalve beter
voor de conditie van de grond, ook
zuiniger dan de tot nu toe bekende
ploegsystemen.
De ontwikkeling van de „roterende
spadenpioeg" of „aangedreven me
chanische spade" is nog niet voltooid,
al is zij reeds aanzienlijk gevorderd.
Prototypes zijn reeds hier en daar
ter beproeving in gebruik. De fa.
Mulder gaat nier eerder tot produktie
over, dan wanneer de beproevingen
tot een volledig verantwoord resul
taat hebben geleid. Het principe even
wel rechtvaardigt de verwachting, dat
het nieuwe landbouwwerktuig na een
geslaagde eindfase in de ontwikke
ling van aanzienlijk belang zal zijn
voor de landbouw, zowel in binnen-
als in buitenland.
Dit betrekkelijk pessimisme van
van minister Mansholt heeft in de
kringen van de oesterkwekers dei
ning veroorzaakt.
"Als het slagen van de proeven in
het Veeregat twijfelachtig is", - al
dus werd geredeneerd, „dan zijn de
10 miljoen gulden, welke er aan wor
den besteed, mogelijk weggegooid
geld. Aanvaarden wij een nutteloze
gift, dan verzwakken wij onze aan
spraak op het openhouden van de
Oosterschelde als zoutwaterbekken,
onderhevig aan eb en vloed. Dit o-
penhouden is, naar onze overtuiging
de enig zekere mogelijkheid om de
schelpdierencultuur te redden en wij
moeten nu geen grond gaan geven
aan het verwijt later, dat met de
proeven in het Veeregat toch gedaan
zal zijn wat mogelijk werd geacht,
zodat men in de uiteindelijke onder
gang van de oester- en mosselbedrij'
ven maar dient te berusten. Dan lie.
ver het duidelijke alternatief: óf een
open blijvende Oosterschelde, óf in
tegrale schadevergoeding voor de ge.
slachtofferde bedrijven en voor hen
wier bestaan van die bedrijven af
hankelijk is."
Aldus de gedachtengang in Yerse.
ke, die aanleiding werd tot de reeds
vermelde sensatiewekkende motie
van dinsdag jl. Zij was ondertekend
door de Kamerleden Den Hartog,-
van der Zaal. Mr. Oud en drie ande.
re leden van de V.V.D.-fractie on
dertekenden haar ook. Geen leden
van de C.H.- en K.V.P.-fracties heb.
ben tot de ondertekenaars behoord.
De twee voornaamste sprekers uit
die fracties, voor zover het de oes
ters en mosselen betreft, de Kamer
leden van Dongen en van der Peyl,
hadden zich, ten gerieve van Yerse
ke vooral, vastgelegd op de stelling:
eerst alles doen, wat mogelijk is, om
de proeven voor oester- en mossel
cultuur in het Veeregat te doen sla
gen en bij mislukking van de proe
ven integrale schadevergoeding voor
de gedupeerde bedrijven en voor hen
die daarbij zijn betrokken.
De motie Den Hartog van der Zaal
is dinsdagavond ingetrokken, nadat
minister Hofstra, die ditmaal de mi
nister van Waterstaat ter zijde
stond, de overbodigheid van de motie
had bepleit. Afgezien van de om
standigheid, zo redeneerde hij, dat
de voorgestelde procedure betreffen
de het nog niet besluiten tot proef
nemingen in het Veeregat weinig ge
bruikelijk is, en geen aanwijsbaar
nut oplevert, dient men te bedenken,
dat het nog geruime tijd duurt,
vooraleer de zaak actueel wordt en
dat het veel eenvoudiger is ieder jaar
bij het behandelen van de begroting
na te gaan, wat ten aanzien van te
nemen proeven wenselijk mag heten.
Tevoren had minister Algera zich,
reeds toegankelijk betoond voor de
suggestie van ds. van der Zaal om
de bedreigde visserijbedrijven be
hoorlijk op hun economische en fi
nanciële waarde te laten taxeren en
de veroorzaakte schade te doen ver
goeden door een afkoopsom ineens.
Behoudens onvoorziene omstandig
heden zuilen derhalve de proeven in
het Veeregat, onder leiding van de
uitermate deskundige bioloog dr. Kor-
ringa, ter hand worden genomen, zo
dra de afsluiting van het Veeregat
is verwezenlijkt.
In zekere zin kan voortgang met
die proeven nog gestimuleerd wor
den door een averechtse uitwerking
van de deining in Yerseke en de
daaruit geboren poging om langs een
omweg toch nog het open houden van
de Oosterschelde tegenover de inte
grale vergoeding voor gedupeerden
aan de orde te stellen.
Verbazing
Bij menig Kamerlid heeft het in
dienen te elfder ure van de motie-
Den Hartog-van der Zaal verbazing
en, erger, ontstemming gewekt. Juist
de Kamerleden, die met vuur zijn op-
Het late avonduur en het be
wogen verloop, welke dinsdag ge
paard zijn gegaan met de goed
keuring van het ontwerp-Deltawet
door de Tweede Kamer, hebben
ons genoodzaakt in ons verslag
van woensdag te volstaan met de
vermelding van de voornaamste
verwikkelingen, welke de histo
rische gebeurtenis hebben op
geluisterd.
Bereids hebben we medege
deeld in een volgend nummer te
zullen terugkomen op een der mo
ties van dinsdag, waarin werd
voorgesteld vooralsnog niet over
te gaan tot een proefneming in
het Veeregat met betrekking tot
de oesterteelt en daarvoor eerst
een afzonderlijk krediet bij de Ka
mer aan te vragen. Alleen op deze
wijze is zijdelings het vraagstuk
van het open blijven der Ooster
schelde nog aan de orde gekomen.
Om de sensatie, welke het ge
val veroorzaakte, belichten wij
thans achtergrond en uitwerking
van de niet in stemming geko
men motie.
gekomen voor een poging tot behoud
van de oestercultuur, dank zij, des
noods, kostbare uitgaven voor het
nemen van wetenschappelijke proeven
in het Veeregat kunnen 't pijnlijke
gevoel hebben gekregen door de oes
terkwekers van Yerseke voor schut te
zijn gezet. Mede toch door voortdu
rende aandrang uit Yerseke om al
het mogelijke te beproeven tot be
houd van de oestercultuur, hebben
zij bij de regering er op aangedron
gen niet terug te schrikken voor kost
bare proefwerken.
Nu plotseling gevoelden zij zich als
opgelaten door de ommezwaai van
sommige kwekers, die te kennen ga
ven praktisch geen enkel nut te zien,
veeleer slechts mogelijk nadeel in het
wetenschappelijk werk van de toch
ook door hen hoog gewaardeerde bio
loog Korringa. Hoe kunnen zij, hoe
kan de regering nog terug
Het is begrijpelijk, dat de ontdaan
heid over de ommezwaai in Yerseke
vermoedens doet rijzen van kleinmen-
selijke berekening en hebzucht. Er
bestaat nu eenmaal ook een onderlin
ge belangenstrijd in Yerseke, met na
me tussen grote en kleine kwekers.
Hebben de grote kwekers soms toege
geven aan de drang om, keihard, als
zakenlieden zijn kunnen, maar liefst
op korte termijn miljoenen guldens
aan schadevergoeding te beuren, lie
ver dan hun dure inrichtingen het ri
sico van een onzekere toekomst te
laten lopen En hebben zij daarbij
voldoende acht geslagen op het be-
staansbelang van kleine kwekers, die,
ook bij integrale vergoeding, slechts
tienduizenden guldens vergoed kunnen
krijgen en liever nog mogelijke kan
sen op voortzetting van hun bedrij
ven in het Veeregat met beide han
den willen aangrijpen
In socialistische kringen is gegrin
nikt over de noodsprong uit Yerseke
en de parlementsredacteur van hun
partijorgaan heeft aan het adres van
de oesterkwekers de beschuldiging
geuit, dat zij uit „grof groepsegoïs
me" „aan het rekenen zijn geslagen".
Daaraan wordt dan toegevoegd: „Alle
schoonklinkende overwegingen van
andere dan materiële belangen wer
den daarbij ter zijde geschoven, ter
wijl ook geen aandacht bleek te be
staan voor de belangen van hen, die
in loondienst in de oesterteelt hun
brood verdienen."
Deze uitval is zeker geen blijk van
fijngevoeligheid ten opzichte van de in
verwarring geraakte bedrijfsgemeen-
schap in Yerseke. Verbazing over de
ommezwaai is begrijpelijk. Doch mag
men, zonder de betrokkenen te horen,
zo maar de slechtste veronderstelling
als een bewezen feit lanceren
Begin 1958 zal in het wegen
verkeersreglement een wijziging
worden aangebracht, waarbij
bepaald wordt dat degene onder
wiens toezicht een auto wordt
bestuurd, over een bijzonder
rijvaardigheidsbewijs moet be
schikken.
De minister overweegt, dat als
overgangsperiode hiertoe de tijd van
een jaar moet worden aangehouden,
zodat na afloop van deze termijn
ieder, die rijlessen geeft, zich aan het
speciale instructeursexamen heeft
moeten onderwerpen.
Naar aanleiding hiervan heeft de
BOVAG-sectie rijscholen besloten, in
samenwerking met de stichting VAM
(vakopleiding automobiel, en motor-
rijwielbedrijf) cursussen voor de rij—
instructeurs te organiseren.
