KAMER AKKOORD MET DELTAWET r Spoetnik-brandstof aan Westen bekend Drie moties en tal van amendementen gingen eindbeslissing vooraf CONTRASTEN IN SOFIA m Ontwikkelingsfonds gewenst maar geen Delta-raad menu BIJNA 8000 IN SEPT. WONINGEN VOLTOOID Yrij spraak voor accountant JL Nader bekijken van oester- en mosselcultuur Atoomwapens voor NATO Schutterskoning van 13 jaar in Zeeland Spoetnik-hond binnen een week terug ïerlijk! DAGBLAD VOOR ZEELAND ACHT TEGENSTEM Pleidooien voor vele Zeeuwse belangen Enkele buien Robot-wapens voor Zweedse leger Vliegtuig met dure Roemenen verongelukt Voortvluchtige Belg gearresteerd Jules Verne en de hond. Rusland kende reeds mensen zonder gewicht De ruimingskosten Suezkanaal aan. Halitran dere Je op >sIo, zodat U one -Bj' ct \- ct loten van de kolos. Dan ij zich plotseling met ge kracht om het mid- :epen, een enorme slag- duet rakelings lang» en en alsof hij een licht was, wordt hij hoog icht getild! 97e JAARGANG No. 22599 Uitgave N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia. Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda, Keigerstr. 16. Tel: Directie, Redactie en Ad ministratie 22341. Verantwoordelijk Hoofd redacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. V. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet. ?•- p. kwartaal p. post f 8.20, p. week (uitsl. bij met postbesteil.0.54. Incasso wordt berekend. Losse numm. 15 ct. Postrek. 278841 Voor God, Koningfin en Vaderland WOENSDAG 6 NOVEMBER IS',7 Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.35 per mm. (Ingezonden Mededelingen 0.85 per mm). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland uitsluitend in d» Zeeuwse editie 0.14 per mm. (Ingezonden Mede delingen 0.35 per mm). Bij contract aan zienlijke reductie; volledig tarief en Alge mene Voorwaarden worden op aanvraag verstrekt. Staatwerk 3 ct. per mm extra. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet wensen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236' Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen; HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35) (Van onze parlementaire medewerker). De Deltawet is aangenomen niet 106 tegen 8 stemmen. De aelit stemmen w aren het gevolg van een verrassende ontwikkeling in de late avonduren, toen prof Romme (K.V.P.) verklaarde met enige anderen van zijn partijge- noten te moeten tegenstemmen om staatsrechtelijke rede. tien. Prof. Romme betoogde, dat liet recht, dat de Delta, wet aan liet Rijk geeft om in te grijpen in de inrichting van de waterschappen, in strijd is met de Grondwet. De strijdigheid met de grondwet noodzaakte hem, zeer tot zijn spijt, tegen de wet in haar geheel te stemmen, toen het amen- dement-v. d. Heuvel (K.V.P.) was verworpen. Het amendement legde nadrukkelijk vast, dat de minister geen maatregelen mocht nemen in strijd met de grondwet, die de be voegdheid tot ingrijpen in de waterschappen aan de Prov. Staten toekent. De motie van de heer den Hartog (V.V.D.), waarin werd aangedrongen om een afzonderlijk krediet aan te vragen voor de proeven in het Veerse Gat werd door indiener ingetrokken, nadat minister Hofstra had verklaard, dat de Kamer zich altijd nog over de ze proeven kon uitspreken, wanneer de gelden bij de normale begroting werden aangevraagd. Een motie-Wes. terhout (P.v.d.A.) werd zonder hoof delijke stemming aanvaard, nadat de heer Westerhout zijn motie in dier voege had gewijzigd, dat de Kamer daarin uitsprak, dat de wenselijkheid onderzocht moest worden van een Ontwikkelingsfonds. Een motie van de heer Kikkert, waarin werd gevraagd om een ad viesorgaan voor culturele en maat schappelijke aspecten werd verwor pen. Alleen de KVP en CH waren voor. Voorts werd een motie-B ie wenga, waarin werd voorgesteld om alvorens in te grijpen in de waterschappen de Provinciale Staten te horen, aange nomen. Schadevergoeding j De bepaling, dat schadevergoe ding zal worden gegeven aan de visserij en aanverwante be drijven werd ook uitgebreid voor andere betrokkenen. Dit gebeurde op initiatief van de heer Van Dongen, die een daar toe strekkend amendement had ingediend. De heer Westerhout, die een enigs zins anders geformuleerd amende ment had ingediend, trok dit terug toen de minister verklaarde, dat de Kamer zich over de schadevergoeding altijd nog kan uitspreken wanneer de ..Vergoedingswet" in de Kamer zal worden behandeld. Niettemin kreeg de heer Van Don gen de steun van de hele Kamer met uitzondering van de P.v.d.A. Onder het licht van schijnwerpers voor de televisie besloot minister Al- gera het debat met een verklaring, waarin hij zei, dat voor de uitvoering van deze grootse plannen de steun van het gehele volk nodig is. ,.Wij moeten schouder aan schouder staan", zo zei de minister. Hij was dankbaar voor het vertrouwen, dat de Kamer wilde uitspreken in de werkers, die de plannen ten uitvoer moeten bren- gen. 4 De voorzitter van de Kamer, mr. Kortenhorst. wenste de minister en al zijn medewerkers geluk met het succes, dat zij met het ontwerp be haald hebben. De heer v. d. Heuvel kreeg echter alleen steun van de K.V.P. De acht tegenstemmers waren de heren Rom me, de Kort, Bachg, Lucas, J. Peters, W. Peters, van Doorn en v. d. Heuvel. Voor de eindstemming werden nog een aantal amendementen en moties in stemming gebracht. (Advertentie) VAN DE DAG Weel u wat lekker smaakt? SPINAZIE (uil blik) mei .soldaatjes (slukjes gebakken brood) en gebakken EEN GROEP van vooraanstaande Brit se kerngeleerden zal spoedig naar Was hington gaan om besprekingen te voe ren, aldus is gisteren in Londen ver nomen. EEN CHINESE delegatie, met Mao Tse Toeng aan het hoofd, heeft gis teren te Moskou een krans neergelegd voor Stalin met het opschrift: „Aan de grote Marxistisch-Leninistische Sta lin". Ook Lenin kreeg een krans. DE AMSTERDAMSE haven noteerde gisteren het 6.000ste schip van dit jaar. Vorig 3aar kwam het 6000ste schip eerst op 17 november binnen. DE KROONPRINS van Yemen Saif Al Islam Mohammed Al Badr, komt zaterdag in Engeland aan voor een bezoek van tien dagen met het doel de betrekkingen tussen Engeland en Yemen te verbeteren. DE VOORZITTERS van het A.C..O.P., de Christelijke Centrale en de r.-k. Centrale, hebben gisteren een audiën tie gehad met de minister van bin nenlandse zaken over de moeilijkhe den betreffende de salariëring van overheidspersoneel. PRESIDENT Zapotocky van Tsjecho- Slowakije, van wie bericht is, dat hij ziek was. lijdt aan hartzwakte. De ziekte heeft een normaal verloop. DE POLITIEKE commissie van de V.N. heeft besloten de stemming over de tegenstrijdige ontwapeningsresolu ties uit te stellen, nu de Sowjet-Unie heeft aangekondigd dat zij de onder handelingen zal boycotten als er niet meer landen bij het overleg worden betrokken. f (Van onze parlementaire medewerker) Drie moties en een groot aantal amendementen, die in de Tweede Kamer werden ingediend bij de behandeling van de Deltawet, waren er een duidelijk bewijs van, dat het antwoord van minister Algera de vorige week de Kamer niet had bevre digd. Ook al was de Kamer dan unaniem voor afsluiting van de zeegaten, dat wilde nog niet zeggen, dat men ook bereid was alles te slikken wat minister Algera met zijn deskundigen had klaargemaakt. Zo was men nu al bijzonder weinig- te spreken over de verklaring van de bewindsman, dat de dienst van Rijks waterstaat op het ogenblik geen tijd heeft voor nadere studie over de pro blemen van de vaste oeververbinding voor Zeeuwsch-Vlaanderen, de inpol dering van het land van Saeftinge en de verbeteringen van de Westerschcl- de. Minister Algera zag zich na de replieken genoodzaakt te verklaren, dat de Rijkswaterstaat weliswaar op het ogenblik geen tijd heeft, maar dat hij met de provinciale instanties zal nagaan hoe dat onderzoek ,,zo spoe dig mogelijk" kan worden ingesteld. De Kamer was ook niet gerust over de mededelingen van minis ter Mansholt betreffende de proe ven in het Veerse Gat, voor over plaatsing van de oester, en mos selcultuur. Men vreesde dat, ook al blijkt de overplaatsing theore tische mogelijk te zijn, de kosten zo hoog zouden wo-rden, dat het financieel niet verantwoord is. Deze gedachte resulteerde in een motie Den Hartog (V.V.D.), waar in wordt gevraagd om alvorens met de proeven te beginnen eerst de nodige kredieten bij de Kamer aan te vragen, zodat de ze zich eerst uitvoerig over de kansen van overplaatsing kan uit spreken. De achtergrond van de aar zeling in de Tweede Kamer over het overeenstemmen met het plan van de regering om een bedrag ad tien miljoen gul den te besteden aan proeven in het Vcersegat voor het behoud van de oestercultuur en het verwateren van mosselen, was NIET gebrek aan sympathie voor het behoud van onze schelpdierencultuur: in teqen- deel! Het gebrek aan optimisme echter, dat minister Mansholt verleden donderdag betoonde t.o.v. het uiteindelijke resultaat der proeven in het Veersegat deed thans de gedachte rijzen of het niet beter was die tien miljoen gulden niet weg te gooien en maar onmiddellijk te besluiten tot zo integraal mo gelijke vergoeding aan de slachtoffers van de opofferen- Verwachting van het KNMI tot vanavond, opgemaakt dinsdag avond 23.15 uur: Opklaringen maar vooral langs de kust ook enkele buien. Over wegend matige, aanvankelijk langs de kust nog krachtige zuid westelijke wind. Iets lagere tem peraturen dan gisteren. Verwachting van het Belgische Weerkundig Instituut: Vrij sterke en tijdelijke sterke wind met enkeïe rukwinden uit zuidwest tot west. Afwisselend zwaar bewolkte hemel met opkla ringen. Enkele neerslagvlagen, die plaatselijk onweersachtig kun nen zijn. Temperatuur lichte da ling. Vandaag: zon onder 17.04 uur. Maan op 16.31 uur. Morgen: zon op 7.45 uur. Maan onder 7.29 uur. de oester- en mosselcultuur, liever dan deze aan het lijntje te houden met verwachtingen zonder uitzicht op positief re sultaat. Wij komen hier in een vol gend nummer nader op terug. Evenmin was de Kamer te spreken over het betoog van minister Algera, dat de kleine sluis 5 7 1/2 miljoen, die door Provinciale Staten van Zeeland is gepland in de dam van het Veerse Gat ten behoeve van de Zeeuwse vis sers, niet groot genoeg zou zijn. Met cijfers werd aangetoond, dat deze be trekkelijk kleine sluis wel degelijk aan de behoefte zou kunnen voldoen. Schadevergoeding Ook het „schadevergoedingsarti- kel" leidde tot een drietal amende menten. De heer van Dongen (K.V.P.) stelde voor om naast de visserij en aanverwante bedrijven ook voor an dere daarvoor in aanmerking komen den" de schadevergoeding in de wet vast te leggen. De heer Westerhout (P.v.d.A.) voelde meer voor een for mulering andere onevenredig getrof fenen". Het amendement-de Ruiter (C.H.) tenslotte wilde de mogelijk heid, dat de regering op eigen houtje de schadevergoedin t 1 bepalen, uit sluiten. Er waren verder nog twee moties. Een van de heer Kikkert (C. H.), die vroeg om een adviesorgaan voor geestelijk-culturele en maat schappelijke problemen en een van de heer Westerhout, waarin wordt gevraagd om een ontwikkelingsfonds. Strijd met Grondwet Twee kopstukken van de Kamer, prof. Romme en prof. Oud, kwamen in het geweer naar aanleiding van een amendement-v. d. Heuvel (K.V.P.), dat de bevoegdheid van het rijk om zelfstandig wijzigingen in de inrichting van de waterschappen aan te brengen, uit de wet wilde schrap pen. De heer van den Heuvel zag strij digheid met de grondwet, die deze be voegdheid aan Prov. Staten toekent. Prof. Oud, gesteund door mej. Schilt- huis (P.v.d.A.) en de heer Versteegh (A.R.), betoogde, dat de wetgever wel het recht .heeft om in de water schappen in te grijpen, maar prof. Romme kwam zijn partijgenoot te hulp. Hij zag in deze maatregel een gevaarlijk streven om de lagere or ganen volkomen van de rijksoverheid afhankelijk te maken. Dat er argu menten zijn, die pleiten voor strijdig heid met de grondwet bewees hij aan de hand van dezelfde staatsrechtdes kundigen, die ook door zijn tegenstan ders waren aangehaald. Ir. van Meel (K.V.P.) kreeg het aaii de stok met mr. Burger (P.v.d.A.), die bedijking van de Biesbosch wilde tegenhouden. ,,De mensen in het gebied van de Biesbosch gaan voor alles", vond ir. van Meel. Ook het Zweedse leger heeft de be schikking over „robot'*wapens; de ze twee foto's werden zojuist voor publikatie vrijgegeven. Op de bo venste zien we een tweetal exem- J plaren van het nieuwe wapen, op- gehangen onder de vleugels van een straaljager. Op de onderste foto een raket-robot in lanceringsposi tie op het dek van een torpedoboot- jager. Twee straattaferelen uit de hoofd-■ stad van Bulgarije, Sofia. De ene foto toont het gouvernementsge bouw in de 600.000 inwoners tel lende stad. De trottoirs worden tweemaal daags schoongespoten en die voor het gouvernementsgebouw worden zelfs met de stofzuiger be handeld.... De andere foto toont een van de weinige sloppen in de stad; voor het fotograferen ervan werd de fotograaf prompt gearresteerd... Men is echter druk bezig de sloppen op te ruimen en de wegen te verbeteren. Een vliegtuig, waarmee Roe meense regeringsvertegenwoor digers naar Moskou werden ge bracht, is maandag bij de lan ding bij de Russische hoofdstad verongelukt, waardoor drie le den van de bemanning en een lid van de Roemeense delegatie om het leven kwamen, aldus meldt het persbureau Tass. De verongelukte Roemeen was G. Preoteasa, toegevoegd lid van het po litieke bureau van de Roemeense communistische partij. Hij is plaats vervanger geweest van Anna Pauker. Verscheidene andere leden van de afvaardiging, onder wie de premier Stoika, liepen lichte verwondingen op. Hun toestand werd bevredigend ge noemd. Minister Dulles heeft te ken nen gegeven er voorstander van te zijn, dat ten behoeve van alle NATO-landen een voorraad atoomwapens wordt opgeslagen. Op de top-conferentie van de NATO zal dit plan ter sprake worden gebracht. De Amsterdamse politie heeft de 41-jarige Belg. A. J. K., ex-directeur van een Haagse carrosseriefabriek, gearresteerd, die werd gezocht in verband met een verduistering ten nadele van twee Haagse ondernemin gen voor enkele tienduizenden gul dens. De Belg was sedert 15 oktober voortvluchtig. In september van dit jaar werden, volgens gegevens van het Centraal Bureau voor dc Statistiek. 7909 wonin gen voltooid. Hierin zijn 655 systeem woningen begrepen. Het aantal in september 1957 gereed gekomen wo ningen is groter dan ooit in een sep tembermaand is opgeleverd. In de eerste negen maanden van dit jaar werden 62.238 woningen opgele verd. Dit zijn er 16.014 meer dan in de overeenkomstige periode van 1956 en 15.055 meer dan het hoogste to taal, namelijk 47.183 in 1954, dat na de oorlog in een periode van de eer- Te Overzande ge beurde er bij het koningsschieten van „Zeelandia" een merkwaardig feit. Het jongste lid van deze socië teit is de 13-jarige Han Priem, die daar geïntrodu ceerd werd door zijn vader, een der steunpilaren van de club. De appel is ook hier niet ver van de boom ge vallen, want bij de schieting op de lig gende wip in café Verbeek wist Han, na een spannende strijd, in de elfde ronde het schot te lossen, dat hem de hoogste titel voor het komende jaar gaf. HAN PRIEM Voor wie vertrouwd is met de werken van Jules Verne is het bericht over de hond aan boord van de tweede kunst maan waarschijnlijk niet als een grote verrassing gekomen. Verne liet nl. in zijn boek „Rondom de maan" twee hon den de reis meemaken, die drie mannen in een granaat van 9.625 kg door de ruimte onder nemen. De ene hond, genaamd „Satelliet", sterft echter aan verwondingen, opgelopen bij de start. De andere „Diana", over- I leeft het experiment. Volgens een woordvoerder van het Britse genootschap voor onderzoek op het gebied van non-ferrometalen is door de Britse maatschappij „Borax Ltd." in de Verenigde Staten een nieuwe brandstof samengesteld voor het lanceren van raketten. De brand stof bestaat uit borium en waterstof. De woordvoerder is van mening, dat de Russen dezelfde brandstof hebben gebruikt bij bet afschieten van kunstmanen, zodat zij de Amerikanen dus enkele weken voor waren. „Men heeft in Rusland reeds proeven genomen met vrijwilligers, die tijdens vluchten in speciaal ingerichte vlieg tuigen in een gewichtloze toestand verkeerden", aldus de schrijver Alek- seef in een artikel over de nieuwe kunstmaan, gepubliceerd in het Rus sische blad Troeb. Deze onderzoekingen over de uit werking van een toestand zonder zwaartekracht op de mens achtte de schrijver van groot belang, omdat vast gesteld was dat het menselijk gestel san een gewichtloze toestand kan wennen en men na verloop van korte tijd zijn bewegingen weer voldoende meester is en zich kan oriënteren. De gewichtloze tooestand had men slechts tot 45 seconden tot stand kunnen brengen. Van de 16 proefpersonen hadden acht zich minder prettig ge voeld. Een van de 16, een geleerde, had verklaard, dat de toestand van ge wichtloosheid voor de mens de vol- maakste vorm van rust is. Toch had den vijf piloten zich gevoeld alsof ze een vrije val maakten dan wel met het hoofd omlaag vielen. Een had zich „luchtziek" gevoeld. IS aar andere planeten De volgende interplantaire raket met menselijke bemanning zal berus ten op het beginsel van de aantrek kingskracht, die door het hemelli chaam dat men wil bereiken wordt uitgeoefend, aldus heeft de Russische hoogleraar Nikolaef verklaard. Russische geleerden bestuderen momenteel plannen voor een der gelijke ruimteraket, die, in het ge val dat een hemellichaam geen dampkring heeft, zelfs op zijn oppervlakte z91 kunnen landen. Dit was mogelijk door de uitvin ding van een remstraal. De Russische deskundigen veronder stelden dat de mens zich op zo'n he mellichaam met geringe zwaartekracht door middel van straalpistolen zou moeten voortbewegen. De voorzitter van de Russische aca demie van wetenschappen, prof. A. N. Nesmeyanof, heeft verklaard, dat de wetenschappelijke uitrusting van de Spoetnik II alleen reeds meer dan een halve ton weegt. Volgens eerdere berichten woog de hele satelliet 508 kilo. Krap bij kas „Amerika had jaren geleden de maan al kunnen bereiken. Op wetenschappelijk terrein zijn wij daartoe ver genoeg gevorderd, maar er was niet voldoende geld beschikbaar om dit plan te ver wezenlijken". Aldus een verklaring van Dan A. Kimball, directeur van de Amerikaan se maatschappij Aerojet-General Cor poration, een rakettenfabriek. Hij voegde eraan toe, dat de Ver enigde Staten een raket bezitten wel ke een nog zwaardere kunstmaan in de ruimte kan brengen dan Spoet nik II. ste negen maanden van een jaar vol» tooid werd. Gerekend tot en met septembe* 1957 werden sedert de bevrijding 570.399 nieuwe wonigen aan de vooi* raad toegevoegd. In Zeeland kwamen in septembe# gereed 205 woningen; 1611 was het to- taal voor de eerste negen maanden van dit jaar. Voor Noordbrabant wai ren deze cijfers respectievelijk 1079 en 8865. Volgens een gisteren openbaar ge. maakt rapport van secretaris-gene raal Hammarskjoeld van de Verenig de Naties, is door elf landen in to taal 11.227.453 dollar als lening ter beschikking gesteld voor dekking van de kosten voor de ruiming van het Suezkanaal De Verenigde Naties heb. ben in totaal voor genoemd werk 8.376.042 dollar uitgegeven. In het rapport, dat een historisch overzicht van het werk geeft, wordt voorgesteld terugbetaling van de voorgeschoten gelden aan de elf be trokken landen mogelijk te maken door een toeslag van drie procent op de tolgelden voor het kanaal te hef fen. Deze toeslaggelden zouden op een speciale rekening van de V.N. gestort moeten worden. Over de nadere rege. ling van de procedure zou met da Egyptische regering en andere be- langhebbende partijen overleg ge pleegd moet worden. Gezien het hui» dige peil der kanaalinkomsten zouden de voorgeschoten gelden op deze wijze in ongeveer drie jaren terugbetaald kunnen worden, aldus het rapport. De accountant Van G. uit Breda, die voor de rechtbank in Zwolla terecht heeft gestaan op be schuldiging van meineed, is vrij gesproken. De officier van jus titie had zes maanden gevange nisstraf tegen hem geëist. De heer van G., accountant van de gebroeders Krijnen, die voor de kunstverzamelaar van Beuningen een onderzoek hadden moeten instellen naar de echtheid van „Het laatste Avondmaal", had voor deze laatsten een boekhouding aangelegd aan de hand van bescheiden, die al enige ja ren oud waren. Bij het openleggen van de boeken zou hij hieromtrent onder ede verklaringen hebben afge legd die niet met de waarheid over eenstemden. De rechtbank overwoog nu, dat van G. bij zijn verklaringen niet de be doeling had onwaarheid te spreken. Zij nam hierbij ook in overweging, dat het enige jaren later vormen van een boekhouding aan de hand van be scheiden, in accountantskringen niet onregelmatig wordt genoemd. Radio-Moskou heeft gisteren avond gemeld, dat de toestand van de ruimtehond aan boord van de Spoetnik II bevredigend is. Zijn ademhaling en polsslag zijn normaal. Prof. Baclin, directeur van het Moskouse instituut voor astro nomie, heeft een correspondent van radio-Boedapest meegedeeld dat de hond binnen een week naar de aarde zal terugkeren. Hij heeft voor een week voed sel. De Spoetnik twee heeft reeds meer dan anderhalf miljoen km afgelegd. Het persbureau Nieuw China deelt mee, dat geleerden te Nanking da kunstmaan hadden gefotografeerd. Haar kleur was oranje-geel en soms w.:.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 1