in
Spannende dagen
bedreigde Turkije
het
Grootscheepse uittocht
Nederlandse kolonie
paeWaO pcj^ïcm
Centrale verkoop
de toekomst
in
van vlaslint
noodzakelijk
Problemen
talrijk....
BREDA
Wat 't deed
en dacht
Vlucht naar Zuidpool
IHet water van Lourdes...
Explosie in werkplaats
te Amsterdam
Cultuur
Verhaal
Economische veranderingen in Indonesië
Fatsoen
DERDE BLAD
VRIJDAG 25 OKTOBER 1957
Als er oorlog komtworden wij
allen soldaatzegt student
lid van de
het mysterie Door Daniel Kops
Kostenstijging
ANNO 1900
Tsjech in Wenen
ontvoerd
Dodelijk ongeval
te Zwolle
Boerderij Brand
in Harlingen
wie Waarzegster
De Waarzegster
>v.
(Speciale correspondentie)
Het eerste legerkorps van het grote Turkse leger zit in het Westen.
Het is opgenomen in het verdedigingsplan van de Bosporus. In een voor
gaand stuk over het Turkse leger hebben we hierover al het een en ander
verteld. Het tweede Turkse legerkorps is gevestigd in het Oosten. Dit korps
heeft het hoofdkwartier in Erzurim, in een vrijwel ontoegankelijk hoog
gebergte. De eenheden bestaan vrijwel geheel uit technische troepen en
bergjagers. De totale sterkte is aanzienlijk groter dan die van het eerste
leger. Erzurim ligt tweehonderd kilometer van de Russische grens, 150 km
van de kust een evenver van het Wan-Meer,
De taak van dit leger is de afgren-
leling van de gemeenschappelijke
;rens met Rusland, Iran, Irak en
Syrië. De verboden zóne is twintig tot
lertig kilometer diep.
De manoeuvres van dit tweede le-
;er hebben de Syriërs verontrust.
Dit tweede leger bezet volgens Ame-
•ikaanse specialisten de sterkste, de-
'ensieve zóne ter wereld. In het van
nature al onbegaanbare hooggebergte
wemelt het van kazematten en on
dergrondse bunkers, die zich uitstrek
ken tot een denkbeeldige noord-zuid
lijn over Sivas, hetgeen wil zeggen,
dat deze gordel 500 km diep is. In
teite is geheel oostelijk Turkije, dus
het op de kaart niet uitspringende
deel één enorm, militair reservoir.
Het derde legerkorps heeft zijn
hoofdkwartier in Konya, ongeveer 200
km ten noorden van de Britse basis
Cyprus. Zijn taak is de bescherming
van de zuidkust en de coördinering.
Speciale eenheden van dit derde
leger en de kustwacht van de marine
hebben tot taak de noordelijke kust
te beschermen, die ondanks de mo
derne verdedigingswerken algemeen
wordt beoordeeld als het zwakste
ount. Deze kust heeft een totale leng
te van meer dan 1200 km.
oosten. Midden in dat oosten staat
een school, weer zuiver westers. De
tekenleraar die ons ontvangt en
voorstelt aan zijn leerlingen, draagt
een net confectiepak en de jongens
en meisjes zijn in weinig of niets te
onderscheiden van onze middelbare
scholieren. Niemand van hen denkt
ernstig aan de mogelijkheid van oor
log.
„Maar laten we nu eens aanne
men, dat er uit deze spanning werke-
Turkije zit geklemd tussen pro-
Russisch Syrië en de Sovjet-Unie.
Niet alleen op militair terrein maar
ook op cultureel en economisch ge
bied hebben de Turken, die sedert ze
in 1951 toetraden tot het Noord-Atlan
tisch pact onze bondgenoten zijn, een
opmerkelijke, vrijwel unieke prestatie
geleverd. Voor de revolutie waren de
Turken de kampioen-analfabeten van
Europa. In dit agrarische land van
dorpen het telt met Istanboul, An
kara en Izmir slechts drie grote ste
den boven de honderdduizend inwo
ners moest men soms kilometers
ver reizen voor men iemand had ont
moet, die de schone kunsten van le
zen en schrijven verstond. Behoudens
in een kleine opperlaag was het an
alfabetisme vrijwel volkomen. In
1926 werd het onderwijs verplicht en
gratis. Het Arabische schrift werd
vervangen door het Latijnse en in het
gehele land begon een campagne om
het volk lezen en schrijven te leren.
De resultaten waren hoopvol. Hoe
wel een statistiek je van 1945 aan
geeft, dat ook in dat jaar nog maar
25 op de honderd Turken konden lezen
(Advertentie)
en schrijven, wordt hun aantal nu al
op het dubbele beschat. Het hele land
telt nu 18000 lagere en middelbare
scholen en 34 instellingen voor uni
versitair of hoger onderwijs. Meer
dan twee miljoen jonge Turken zitten
in de schoolbanken. De studentenwe
reld is meer dan 30.000 jongens en
meisjes sterk.
Evenals op dit terrein heeft Tur
kije ook op verkeersgebied nog een
duidelijke achterstand op het westen
maar een veel grotere voorsprong op
de Arabische buurlanden. De spoor
wegen, verbonden met de Europese
via Adrianapol, hebben een totale lij—
nenlengte van 9000 km. Het totale
aantal verkeerswegen is 18.000 km
lang.
Het ..Turkse wonder" wordt nog
duidelijker geïllustreerd door de ster
ke, economische opbloei. De veesta
pel werd sedert 1934 verdubbeld, de
landbouwproduktie eveneens. De in
dustriële produktie behaalde de laat
ste jaren ongekende topcijfers. die be
wijzen. dat Turkije de sterkste macht
in de Oriënt is geworden.
De weg van Istanboul naar Ankara
is uitstekend. Slechts hier en daar-
hinderlijke stukken, maar er is wei
nig verkeer. Het totale autopark be
draagt slechts 30.000 wagens. De vol
gens de sage door Midas gestichte
stad is overigens eerder een groot,
modern dorp met moderne flatwonin
gen en ministeriegebouwen, die even
goed in Brussel of Den Haag zouden
kunnen staan. De langzaam stijgende
Ataturk-boulevard en het levendige
Ulusplein lijken zuiver westers en
wellicht dat daarom de doorsneeJTurk
er zo trots op is.
Maa* een steenworp verder wordt
men weer geconfronteerd met het
lijk een locale of niet-locale oorlog
voorvloeit. Wat zult u dan doen?"
De jongens kijken ons min of meer
verbaasd aan over zo'n onnozele
vraag. Daarna komt er onstuimig een
antwoord uit twaalf monden tegelijk:
Wel, dan worden we soldaat".
En voor de zesde maal krijg ik
het beroemde verhaal te horen over
de Turkse soldaten, die nooit terug
trekken
Het gebeurde in Korea. Een Ame
rikaanse officier vroeg zijn Turkse
collega een ruïne te bezetten ergens
in de kromming van een weg, in het
Dun, breed, soepel, h»td?
y* mogelijkheden!^
14 krt gouden pen
Duurzame Oimi-indium penpunr
Praktisch, gemakkelijk vulsysteem
Veiligheidsei)p tegen verlies
Van 17.90 tot 27.50
10 laar schriftelijk* garantie teoen altjtava van d« aanpunt.
Het is beslist geen toeval dat
het water op wonderbaarlijke
wijze met het gebeuren in Lour
des verbonden is. Zó is het reeds
sinds de eerste verschijning toen
Bernadette op 2 februari 1858
eindelijk het Savy-kanaal durfde
oversteken, omdat zij aan de
overkant in een nis in de grot
gezien had. En weer was het het
water, dat, toen de kleine ziene
res in één van haar aanvallen"
welke de wijzen van deze wereld
krankzinnigheid noemden, de
grond met haar handen om
wroetend en bijtend in de aar
de, plotseling in een onverwach
te fontein omhoog spoot; en
geen christen kan aan deze bron
denken, zonder zich die regel
uit de psalmen te herinneren:
„De Heer sprak, en er was wa
ter". (Vulgaat, ps. XVII, 14 en
16). En zo is
gestroomd, en nog steeds
stroomt, als in een eeuwig her
haalde doop? Wie kent het te
ken en het symbool, in zijn diep
ste en werkelijke betekenis?
En die andere tekenen.J
Het kanaal, dat Bernadette zon
der aarzelen doorwaadde - ..wat
is het water warm", fluisterde
zij, denkend aan de aanmaning
van de omstanders, geen kou
te vatten. Dit kanaal, heeft het
ook geen analoge betekenis in
vroegere tijden? Het reliëf van
onze kathedralen stelt dikwijls
het gaan door de Rode Zee voor
of de doorgang door de Jor-
daan - Josué en zijn soldaten,
op weg naar het Land van God -
als symbool van de doop. Alsof
dit niet duidelijk genoeg is! Als
of het niet duidelijk is, dat ieder
een een vijandelijk water heeft
over te steken,
om de Roep
te volgen, en
dat dit overste
ken alleen mo
gelijk is, met
andere dan
het water door ix ix ...i n
van al die pij- 1
nen, al dat leed
dat zich in het
Lourdes-water 1 T"> anaere dan
heeft opgelost, Academie r rancaise menselijke hulp
onherroepelijk Alsof we niet
ieder uur een
andere Rode Zee, een andere
Jordaan, een ander kanaal -
moeten „nemen"!
Toch neen. deze symbolen
zijn slechts uiterlijke. Men
drinkt het Lourdes-water niet
als een willekeurig gezond
heidswater zoals bijvoorbeeld
dat van Vichy. Men drinkt dan
ook het water van de Gave niet
meer, ondanks z'n frisheid en
het feit dat dit water door de
voortdurende stroming zo lek
ker smaakt.
En tóch zou dit water, hoe dit
dan ook mag zijn, de kracht heb
ben menigten aan te trekken,
wanneer het niet in verbinding
zou staan met een ander, een
bovennatuurlijk water?
En dit water is dan, hetzelfde
water waar de psalmen van
zingen, het water, dat uit de
steen van Horeb spoot, toen Mo-
zes er op sloeg, het water, waar
van Christus zegt dat het de
eeuwige dorst zal lessen, het
water, dat Christus aan een ne
derige Samaritaanse vrouw te
drinken vroeg en dat sindsdien
geheimnisvol in ons vloeit.
met Lourdes
verbonden.
i Zo krijgen deze menselij-
J kerwijze gesproken onverklaar-
J bare genezingen door het water
de diepe betekenis van de God-
delijke Waarheid, dat degene,
die zich tot in het diepst van
zijn wezen wast met het water
van het H. Doopsel, en daarin
I onvoorwaardelijk gelooft, gene-
zen zal.
i Wellicht is dit voor allen die
J naar Lourdes komen, de zieken
E?&ÏK»iS.W»K«.».<'»•»*?-»•*
ten overspoelen en de gezonden
om anderen in het water te zien
baden, de meest duidelijke en
treffende symboliek.
Dit wonderbad doet onweer-
i staanbaar denken aan andere
I baden, aan de doop door onder-
J dompeling, lange tijd gewoonte
in de eerste tijden van het be-
staan van de Kerk: een ceremo-
nie, die zelfs Christus in de bron
van Bethabara, door de hand
van Zijn voorganger heeft on-
dergaan. Maar wie denkt er
J aan, kijkend naar de verlamden
J op hun brancards, dat hij zélf
de zieke is, en dat een ander
J water over zijn voorhoofd h.eft
besneeuwde niemandsland. De jonge
officier ging heen met twaalf zijner
soldaten. Nauwelijks een kilometer
verder lag een vooruitgeschoven post
van de Noord-Koreanen, precies hon
derd maal zo sterk, waarmee het
groepje Turken de andere dag slaags
raakte. Het gevecht duurde al zes
dagen. De Turken hadden acht man
verloren Vierhonderd dode vijanden
lagen rond de ruïne verspreid. De of
ficier kreeg opdracht terug te trek
ken, maar hij seinde terug:
„We hebben nog voor drie dagen
munitie...."
De dag naderhand besloten de
Amerikanen dan in hemelsnaam
maar wat versterkingen te sturen.
Maar ze kwamen juist te laat. De
nog overgebleven officier en de twee
soldaten hadden de resten van de
overmachtige vijand op de vlucht ge
jaagd. Samen met de Amerikanen
trokken de drie Turken verder om een
kostbare heuveltop te bezetten, die
de vijand al had prijsgegeven
Nog rustiger als die van Istanboul
gaan de bewoners van Ankara in deze
spannende dagen hun gang. Er is
geen enkel spoor van opwinding. Nie
mand denkt er aan levensmiddelen
in te slaan. De ambtenaren op de
ministeries verschijnen precies op
tijd. De treinen hebben niet meer ver
traging dan gewoonlijk. Op het platte
land weet men nog vrijwel niets van
de spanning rond Syrië. Overal heer
sen rust, orde en kalmte.
En toch zit dit land in een gevaar
lijke tang. In het noorden dreigen de
Russen, in het zuiden de Syriërs en
de Egyptenaren. De toon van de
Turkse bladen wordt met de dag ern
stiger, maar de radio geeft jazzmu
ziek.
Als we in het ministerie van Bui
tenlandse Zaken arriveren wordt de
jazzmuziek afgezet. De hoge ambte
naar, die nog kort geleden een be
langrijke, diplomatieke post bezette
in de Franse hoofdstad, zegt woorde
lijk:
„De toestand is misschien ernstig,
maar voorlopig heb ik de indruk, dat
men zich in West-Europa meer op
windt dan in Turkije. Nu de groten
elkaar keurig de waarheid hebben
gezegd en de bakens in zee nauw
keurig zijn uitgeworpen zal de tem
peratuur wel spoedig dalen. Niemand
wil een oorlog. Anders was er al
lang een wereidkrijg geweest. Men
heeft reden te over gehad elkaar beet
te grijpen. Wij, Turken, zullen even
min een heilloos avontuur beginnen.
Als anderen ons dat opdringen zijn
we echter gereed".
(Van onze redacteur)
De indrukken, die we te Oudenbosch opdeden tijdens een onderhoud
met vlassers uit Friesland, Noordholland, Noordbrabant en Zeeuwsch-
Vlaanderen na de vergadering van de Vlasfederatie te Oudenbosch, gaven
wel een duidelijk beeld van de moeilijkheden, waarin de vlasindustrie is
geraakt. De voorzitter, de heer Arkenbout, had gesteld, dat het niet lan
ger verantwoord is om vlaslint te blijven produceren tegen een prijs die
dertig gulden per baal lager ligt dan de vlasser moet betalen. Hij pleit
te voor een centrale opslag, het vormen van een stevig blok voor wat
de verkoop van het vlaslint aangaat.
akkoord met het principevoorstel van
We moeten centraliseren, anders
graven we ons eigen graf, aldus spre
ker. Ook handel en spinnerijen moe
ten er aan meewerken dat de vlas-
verbouw en vlasverwerking gehand
haafd kan blijven. Gebeurt dit niet,
dan is er over twee jaar geen vlas
meer en krijgt het buitenland, met
name Rusland, het monopolie.
die niet
Voor diegenen, die niet bij
machte zijn om zonder meer het
vlaslint centraal te deponeren
zal een eerste betaling van een
bepaald bedrag worden betracht
onder bepaalde voorwaarden,
waarover nog nader wordt be
richt na de bestuursvergadering
van maandag a.s. De heer Ar
kenbout sprak de hoop uit, dat
de gelegenheid voor centrale
opslag zal worden aangegrepen,
daarbij stellend, dat dit in alle
eensgezindheid moet gebeuren.
De produktieprijs moet precies be
rekend worden en daarvoor alleen
moet men willen leveren. Aan de re
gering zal deze prijs worden voor
gelegd. Uit de vergadering werden
ook nog enkele vragen gesteld, o.a.
of het niet mogelijk was de garantie
prijs voor vlaslint vastgesteld te krij
gen. De heer Arkenbout moest daar
op mededelen, dat dit o.a. door het
Landbouwschap was afgewezen. Mi
nister Mansholt kon alleen maar zeg
gen: ,,U mag alles vragen maar geld
heb ik nergens voor". Ook een tijde
lijke steunregeling in de vorm van
het Zuiderzeefonds voor vissers en
dergelijke, wordt niet mogelijk ge
acht. Unaniem ging de vergadering
Bij de overdracht van de soevereiniteit in december 1949, leef
den ongeveer een kwart miljoen Nederlanders in de Indone
sische archipel. Het zijn er thans geen 50.000 meer en dit aantal
vermindert nog iedere week. Vermoedelijk zullen er op 1 januari
1958 nog 46.000 zijn. Er is geen reden om aan te nemen, dat de
uittocht thans ten einde loopt.
Van de hogere ambtenaren zijn nog
slechts enkele honderden in dienst
van de Indonesische regering als
deskundigen, professoren of middel
bare onderwijskrachten. In de grote
steden bestaat nog een Nederlandse
winkelstand, de plaatsen van de Ne
derlandse klerken en opzichters ech
ter zijn nagenoeg alle ingenomen door
Indonesische staatsburgers Voor klei
ne middenstanders van buitenlandse
nationaliteit is in het nieuwe Indone
sië geen plaats meer. Het kan zijn,
dat op de gevel van een huis in een
Javaans provinciestadje nog in ver
bleekte letters "Pension Zonderzorg"
te lezen is, maar geen welgedane
Indisehe dame zal de bezoeker meer
opwachten op de treden van de bui
tengalerij, met de vraag, of het bier
dan wel jenever moet zijn als eer
ste verfrissing na de stoffige reis.
En de woorden ..Provisiën, dranken
en vrieskamerartikelen" op de eta
lageruit van een winkel in Kediri
beteken zeker niet, dat de zaak niet
reeds jaren geleden in Indonesische
handen is overgegaan.
Deze ontwikkeling lag in de lijn
der verwachtingen. Maar het snelle
tempo waarin zij zich voltrok,heeft
problemen gesteld, welke niet te
voorzien waren.
Snel tempo
De snelle veranderingen in de eco
nomische structuur van het land en
het gevoel van onzekerheid over so
ciale en rechtspositie, het aflopen
van ambtelijk dienstverband en de
snelle vernationalisatie van de grote
buitenlandse bedrijven, deed in de
eerste vijf jaren na de souvereini-
teisoverdracht ongeveer 159.000 Ne
derlanders tot repatriëring besluiten.
In 1955 verminderde het Nederland
se bevolkingsbestand met 20 pet. en
op 1 januari 1956 waren de onge
veer 75.000 Nederlanders, hoofdzake
lijk geconcentreerd op Java en in
Zuid- en Oost-Sumatra. Sedertdien
vertonen de absolute vertrekcijfers
wel een daling, maar het percentage
van vertrek is vrijwel gelijk geble
ven.
De sociale zorg voor de Neder
landse gemeenschap in Indonesië
werd midden 1954 toevertrouwd aan
een raad voor maatschappelijk werk.
De leider van deze organisatie, de
heer G.A. Bouricius, heeft verklaard,
dat sedertdien ongeveer 10.000 Ne
derlanders op rijksvoorschotbasis
zijn gerepatrieerd; namelijk 2600 in
1955, 4000 in 1956 en 2800 tot medio
september jl.
De begroting, welke in 1952 nog
_1.500.000 bedroeg, was dit jaar tot
bijna het tienvoudige van dit bedrag
gestegen, eensdeels door de voort
durende toename van het aantal
rijksvoorschotten voor overtocht, an
derdeels door de verhoging van de
passageprijzen en voorts door de
voortdurende stijging van de steun
bedragen tengevolge van de stijging
van de kosten van levensonderhoud
en uitbreiding van de zorg voor be
hoeftige Nederlanders.
Wetten op de tewerkstelling van
buitenlandse arbeidskrachten, immi
gratiebepalingen, inkrimping van
Om te kunnen vertellen, wat met blote koP naar 'm knikte. Zon
Breda deed en dacht in plm. 1909, der. hoed toen zou even. gek hoed. Zij die 't konden betalen, liepen
moet je uit 'n zeer geloofwaardige gestaan hebben als zonder schoenen 's zondags in de „geklede" jas, de
bron hebben geput. Die zeer ae- nUv„ slippen tot over de knieën. En de
looiwnnrdinp bron uini m'n kleding, zn „swikse en z'n schoenen? De fabrikant die het eerst
T-ZTlnnr NrZu m°eder. zondagse „pak"? Weeks en 'szon- de bruine lanceerde, beging 'n soort
Ik heb haar vertellingen slechts tot dags moest men van zo'n pak kun- roekeloosheid. Je deed verstandig.
aan t jaar lkXU in mn geheugen nen aflezen. Geen Bredanaar van toen netjes en fatsoendelijk. je aan de
terug te roepen. Vanaf dat jaar sla zou er °°k maar 'n ogenblik aan ge- zwarte bottines of molières te houden.
ik op eigen historische benen en dacht hebben, op zondag met z'n De vrouwen en dames, want er be
kijk ik met eigen ogen. Ik weet dat e?ks.e Pak aan in de kerk (in de stond verschil tussen 'n vrouw en 'n
u, evenals ik, niet van lanadradiap géén geval.)' °P straat of in dame... boven de veertig., steevast in
ik hpnin n e 'e .yerschunen. Omgekeerd 't zwart. De vrouw of dame van bo-
buitenlandse bedrijven en de enorme
kosten verbonden aan het aanhouden
van uitgezonden krachten (een be
scheiden huis kost rp. 400.000 in Dja
karta, een middelgrote auto bijna de
helft van dat bedrag) zijn er de oor
zaak van, dat ook het aantal wel
gestelde Nederlanders gestadig af
neemt. De sociëteit in Bandung heeft
nog slechts 400 leden, die in Djakar
ta is een internationale club gewor
den, die snel het typisch Nederlandse
karakter verliest.
De kleine Nederlandse gemeen
schap drukt bepaald haar stempel
niet meer op de samenleving in In
donesië. In de Molukken, waar de
eerste Onst-Indië-vaarders het anker
lieten vallen, herinneren slechts ruï
nes van forten, grafzerken op verge
ten begraafplaatsen en Willem I-rijks
daalders, waarmee de dorpshoofden
op feestdagen hun baadje sieren,
aan de eeuwen van Nederlandse ac
tiviteit in wat eens heette "Het va
derland overzee".
De bezoekers van een Weens wijn
huis besteedden een dezer dagen wei
nig aandacht er aan, toen twee man
nen een derde man van middelbare
leeftijd, die kennelijk dronken was,
naar een auto brachten en met hem
wegreden.
De Arbeider Zeitung" meldde don
derdag echter, dat de man de 58-
jarige Tsjechische vluchtelingenleider
Emmerich Sucky was. Uit een onder
zoek van de politie is gebleken, dat
Sucky in het wijnhuis bedwelmd is
en met de auto naar een afgelegen
plaatsje aan de Donau werd gebracht,
vanwaar hij met een boot naar Tsje-
cho-Slowakije werd gevoerd.
Op de gemeenteweg te Staphorst is
de 34-jarige ongehuwde monteur H.
Kuiers tegen 'n verlichte melkwagen
gereden en daarbij op slag gedood.
Vermoed wordt dat K. verblind was
door de lichten van een hem tege
moetkomende auto, die op het tijd
stip van de botsing passeerde.
het federale bestuur. Deze zal dit
nog in bijzonderheden uitwerken. Er
kwamen waarderende woorden uit de
vergadering voor dit initiatiefvoor
stel. Zelfs vanuit Z.-Vlaanderen werd
een waarderend woord gehoord voor
het streven van de federatie.
Men was zich daar ook bewust, dat
men thans een prijs maakt, die niet
langer kan worden aanvaard. Naast
de Russische dumpprijs kent men
hier met het optrekken van de prijs
van het strovlas door de Belgen als
gevolg van de angst voor de devalua
tie van de franc. Degenen die het
,,uit kunnen zingen" verkopen niet,
aldus de Z.-Vlaming. We zijn ook hier
coöperatief beginnen te roten en te
zwingelen en het is gelukt, ondanks
alle kritiek en pessimisme in het be
gin. Een en bloc samenwerken voor
wat de verkoop betreft is een nieuwe
stap die eveneens kritiek zal onder
vinden. Het zal er echter van moe
ten komen om de vlasindustrie, en
alles wat daarmee samenhangt, van
de ondergang te redden, aldus de
gedachte uit Zeeuwsch-Vlaanderen.
Hieraan werd van de zijde van het
bestuur nog de suggestie gedaan, dat
mogelijk en toenadering tussen Z.
Vlaanderen en het overige deel van
Nederland op het gebied van de vlas
industrie in het verschiet ligt.
Gistermorgen omstreeks half tien
heeft zich in een werkplaats van een
neon-reclameverlichtingfirma in de
Spuistr. in Amsterdams binnenstad 'n
hevige ontploffing voorgedaan, die
een felle brand heeft veroorzaakt.
Vijf personen werden hierbij gewond,
waarvan een ernstig. In deze werk
plaats waren twee monteurs bezig
propaangas uit een grote fles in een
kleinere over te hevelen. Door de
druk van het gas brak de koperen
verbindingsbuis tussen beide flessen
waardoor het ëes ontsnapte. In de
nabijheid was men bezig met solderen
waardoor het zich met zuurstof men
gende ontsnappende gas tot explosie
kwam.
In een oogwenk verbreidde het vuur
zich door de werkplaats en trok ver
volgens naar boven, waar de eerste,
tweede en derde verdieping van het
vier etages hoge pand in het midden
achter gedeelte brandschade kregen.
De werkplaats brandde geheel uit.
De 31-jarige monteur Dirk Garand,
die de buis tussen beide flessen zag
breken en zich het gevaar realiseer
de, schreeuwde zijn 24-jarige collega
Frans van Galen toe naar buiten te
gaan. Het was echter reeds te laat,
want' enkele seconden later deed zich
de hevige ontploffing voor. Monteur
Garand werd door de geweldige lucht,
druk met de deur naar buiten geslin
gerd en ook zijn collega, die reeds
naar de deur toeliep, werd de straat
op geworpen. De oudste monteur
kwam op de rijweg terecht, waar hij
ernstig gewond bleef liggen. De an
dere monteur was er veel minder
ernstig aan toe. Nog drie andere per-
sonx liepen lichtere kwetsuren op.
Donderdagmorgen om kwart voor
negen ontdekten de bewoners van een
boerderij te Harlingen brand in de
schuur. Het vuur greep zo snel om
zich heen, dat nog vóór de brand
weer ter plaatse was, het dak over
de gehele lengte in brand stond.
Daar het een boerderij betrof van het
type. waarbij woning en schuur on
der hetzelfde dak zijn gebouwd, was
er ook van het huisraad niets meer
te redden en ging onder andere een
kostbare verzameling antieke meu
bels, aardewerk en porcelein (waar
bij voorwerpen van meer dan 400
jaar oud), in de vlammen op. Het
vee, dat juist voor de eerste nacht
binnen was geweest, was reeds vóór
het ontdekken van de brand naar bui
ten gebracht en het kleinvee kon nog
worden gered.
(Advertentie)
P LITER
,t..t
O"'
J
li
drinkt, is goed afl
'n belegen genever
zo zuiver gestookt
en heerlijk zacht!
Zeer Oude Genever
een S B product
A o 1822
kleur, en de meneer 'n zwarte bol-
was nati^riijk wèrl 't geval, namelijk ven die leeftijd, die 't gewaagd zou
Kil Orotn IFIAIVI- 4- 1 1 11 1
inleidingen houdt, ik begin dus
WDe" Bredanaar en z'n fatsoen zagen heden0^ kleinefees'teli->ke Stegen- hebban op straat of in de dagelijkse
er tooon hei d§en neaen. omgang thuis, in t bloedrood, t hel
en dus vanzelfsprekend nT^ ,-®n-de kleur? Ik hoor 't m'n negen- geel of groen te verschijnen, zou zich
cin en' 't minnen i !:igjajnSe radder nog zeggen: „zwart, onsterfelijk belachelijk gemaakt heb-
gin en t midden van die eeuw. he- inn,™ „f rfci™. -u- ben: },K^t daar es> wft £oksia
mwer hoe gekker!"
Geel te samen met groen gedragen
i van die eeuw, be- jongen, zwart of donker grijs, maar
mi. ijever zwart, dat staat altijd netjes"
Netjes en fatsoenlijk waren onaf-
SSSljk InInneriü Ad^t Xdn"è jftLfïKL hoe ouwer hoe gekker!"
i. m VI- CU ïaioucnujn WdlCU Uil ai -
heden voorzetten- X K hCl?hide}ijk- ?e h0ed' de fantasie" of werden de „gekken-kleuren" genoemd.
7n. 1 bolhoed uitsluitend zwart. Er werden Geen vrouw of dame zou de moed
f" jLpUf te, jaan' gr"n hoeden van lichte kleur gefabri- hebben opgebracht in die kleuren in,
nf in, a- ^et cejrd' Bruin? Toegegeven, ze wérden 't openbaar te verschijnen. Veel min-1
stond eenvoudig schandalig gedragen, maar je kon er je patroon der opvallend waren hoepelrok, sohou-
,„i3itelii«i0f„teVe.ranuieI Z°^ ?et uik ook in 't zwart, stond ook al dase gelijke tred, nl. hun fatsoens-
waaiachtig wel uit zn hart gelaten zo hups(ch). opvatting.
hebben, 'n goeie klant niet te groe- Nee, nee, de werkman 'n pet, 't HENRI T'SAS
Vttr Stel je voo# dat je zo maar u kwam tx niet op aan van welke
Het Zuidpoolgebied staat in het teken van ondersoek en er worden
diverse voorbereidingen getroffen voor de komende poolzomer. Ge»
contracteerd door de Amerikaanse Marine, gaat de Stratokruiser
„America" van de P.A.A. de eerste commerciële vlucht over de Zuid
pool maken. De „Commonwealth Transarctic Expedition" onder lei
ding van dr. Vivian Fuchs gaat trachten de Zuidpool te bereiken. Dr.
Fuchs .hoopt de ruim 2700 km lange reis naar de Zuidpool en terug
in vier maanden te maken. Boven: De stratokruiser „America" op het
ijsvliegveld van Mc Murdo Sound in afwachting van de stewardess,
de eerste, die een tocht over de Zuidpool gaat maken. Onder: De be
kende Nieuwzeelandse alpinist Sir Edmund Hilary (midden) vice-
admiraal George Dufek en commander John Mirabito, beiden van de
Amerikaanse Marine, die voedseldepots aan gaan leggen voor dr.
Fuchs en zyn mannen, eveneens in de omgeving van Mc Murdo Sound
nabij de Scott-basis in het Zuidpoolgebied.
