:o
:o
:o
Geen verrassing, zeggen
Engeland en Amerika
Bezoek uit Wales
Tilburg se frater
nieuwe spelling
ontwierp
O
Staatslening
België
Dochter van Sjah van Perzië trouwde
Regering motiveert
schorsing journalist
Hevige branden
Indonesië
in
Overstromingen in
Spanje: 40 doden
DAGBLAD DE STEM
mg
bij
De Egyptische troepen in Syrië
m
Kroestjef
schreef P. v. d. A.
Nobelprijs voor
de vrede voor
Lester Pearson
Tito erkent
Oostduitse
regering
De Spoetnik
Geen melk van
Calder Hall
VOOR! ZEELAND
Naar Syrische
noordgrens
Mijnwerker verdacht
van vergiftiging
van zijn vrouw
Rustig
weer
Minister Klompé
bij de Paus
Sitaat uit de
brosjure
Wilt U een proef op de som
Ire fles
functionele
wiek, een ju-
oderne vorm-
ndt uw hui«
ntefris f 2.40
air-wick fles
l maakt dat
keer. f 1.95
i m w
HLOAOFHH
97e JAARGANG No. 22581
Uitgave N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda,
Reigerstr. 16. Tel.: Directie, Redactie en Ad
ministratie 22341. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad:
J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem,
mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de
Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't
Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet. 7.-
p. kwartaal, p. post 8.20, p. week (uitsl.
bij niet postbestell.) 0.54. Incasso wordt
berekend. Losse numm. 15 ct. Postrek. 278841
Voor God, Koningin I* Vaderland
DINSDAG 15 OKTObm,
Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.35
per mm. (Ingezonden Mededelingen 0.85
per mm). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.14 per mm. (Ingezonden Mede
delingen 0.35 per mm). Bij contract aan
zienlijke reductie; volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 ct. per mm extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet wensen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor
Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35)
De Britse regering hecht geen overdreven helang aan het
zenden van Egyptische troepen naar Syrië, aldus een
woordvoerder van het Foreign Office, die zei van mening
te zijn, dat liet machtsevenwicht in het Midden-Oosten
hierdoor niet verstoord zou worden. Het gaat hier om een
klein aantal manschappen en de Britse regering was van
hun bewegingen op de hoogte, aldus de woordvoerder.
De woordvoerder van het „State Department" verklaarde,
dat men in de Ver. Staten reeds sedert half september wist, dat
Egyptische troepen naar Syrië zouden gaan.
Hij wilde niet zeggen, of Amerika
in deze troepenverplaatsing een factor
ziet die de spanning in het Midden-
Oosten kan vergroten.
Amerikaanse en Engelse functiona
rissen schatten het aantal Egyptische
militairen dat naar Syrië wordt ge
bracht op een bataljon, d.w.z. duizend
tot vijftienhonderd man.
Te Washington wordt de gedachte
geopperd, dat het zenden van Egyp
tische. troepen naar Syrië een onder
deel vormt van een zenuwenoorlog,
die ten doel heeft het Turkse volk, dat
aan de vooravond van algemene ver
kiezingen staat, zich voor neutraliteit
te doen uitspreken.
Reacties
De Turkse minister van defensie
verklaarde maandag, dat alle maat-
De Belgische minister van finan
ciën, Liebaert, heeft gisteravond
voor de radio een rede gehouden.
Daarin deelde hij mede, dat morgen
de openbare inschrijving zou worden
geopend op de staatslening, uitgege
ven in de vorm van schatkistcertifi
caten met een looptijd van vijf jaar
en een rentevoet van 5 1/2 procent
per jaar. De a pari aflosbare obli
gaties worden uitgegeven tegen 97.80
procent, zodat zij in werkelijkheid 6
procent rente zullen opbrengen.
In de loop van de week zullen de
definitieve cijfers der begrotingen
openbaar gemaakt worden. Hieruit
zal blijken, aldus de minister, dat de
aangroei van de rijksschuld in 1958
zal worden stopgezet en dat wellicht
zelfs met een vermindering begon
nen zal kunnen worden.
regelen ter verdediging van het land
zijn genomen. De regering volgt nauw
lettend elke beweging aan de andere
kant van de grens, zei hij.
In New York heeft de Israëlische
minister van Buitenlandse Zaken,
mevrouw Meir, verklaard, dat Israël
in groot gevaar verkeert.
Syrië juicht
Volgens radio-Damascus zullen
de Egyptische eenheden deelnemen
aan de bewaking van de Syrische
noodgrens. Gisterenavond waren
deze troepen in Aleppo, vijftig
kilometer van de Turkse grens,
aangekomen.
„Er moet een einde komen aan de
imperialistische ambities in Syrië",
aldus deze radio. Vandaar, dat men de
komst der Egyptenaren met gejuich
begroet. Volgens de Egyptische pers
zijn het eenheden infanterie en artil
lerie, pantserwagens en escadrilles van
de Egyptische luchtmacht.
Het secretariaat van de P.v.d.A. deelt
mede, dat de ambassaderaad van
de Sovjet-Unie in ons land, de heer
Kuznetzov, charge d'affaires a.i., aan
de partijvoorzitter, de heer Evert
Vermeer, een brief van de Russische
partijsecretaris Kroestjef heeft over
handigd over de situatie in het Mid
den-Oosten.
De brief is „geheim".
uit
De 28-jarige mijnwerkers A.G.
Heerlen, is op de dag van het over
lijden van zijn vrouw in een zieken
huis te Heerlen, door de recherche
aangehouden. Hij wordt er van ver
dacht zijn 28-jarige echtgenote, die
na ziek te zijn geworden, enkele we
ken in een ziekenhuis werd verpleegd
en aldaar overleed, te hebben vergif
tigd.
De politie-deskundige dr. Zeldenrust
heeft sectie op het lijk verricht.
De vrouw kon tijdens haar ziekte niet
worden gehoord, omdat zij als gevolg
van de vergiftiging verlamde tong
spieren had. Haar toestand liet ove
rigens ook niet toe, dat zij schrifte
lijk een mededeling aan de politie
deed. De man ontkende alle schuld.
Het echtpaar had geen kinderen.
DE KANALISATIE van de Moezel
wordt in tegenstelling met bepaalde
geruchten, niet gestaakt of uitge
steld. Volgend jaar begint men er
op grote schaal mee.
Het Nobelcomité van het Noorse
parlement heeft meegedeeld, dat
het de Nobelprijs voor de vrede
voor dit jaar heeft toegekend
aan de voormalige Canadese
minister van Buitenlandse Za
ken, Lester Pearson.
De prijs bedraagt 208.628 Zweedse
kronen (ongeveer 140.000 gulden).
Het comité besloot de prijs voor
1956 niet toe te kennen.
Pearson, die 60 jaar is, is een der
oprichters van de Noordatlantische
Verdragsorganisatie.
De Westelijke mogendheden wens
ten hem indertijd als eerste secreta
ris-generaal der V.N. maar zijn ver
kiezing werd verhinderd door de Sov
jet-Unie die de Noor Trygve Lie in
die functie wilde zien. In 1952 was
Pearson voorzitter van de zevende al
gemene vergadering der V.N.
In diplomatieke kringen te
Belgrado verwacht men, dat de
Zuidslavische regering zeer bin
nenkort de Oostduitse regering
zal erkennen.
De Zuidslavische ambassadeur in
West-Duitsland. Kveder. zou gisteren
het Zuidslavische standpunt terzake
in Bonn uiteenzetten.
Uit bevoegde diplomatieke bron te
Bonn wordt vernomen, dat e'en ge
meenschappelijke verklaring over het
aanknopen van deze diplomatieke be
trekkingen hedenavond te Belgrado en
Oost-Berlijn zal worden gepubliceerd.
De Franse regering heeft de aan
dacht van Tito op de „betreurens
waardige gevolgen" gevestigd die 'n
eventuele erkenning van het Oost
duitse bewind zou kunnen hebben.
De snelheid van de Russische kunst
maan en het stuk raket dat haar be
geleidt, blijft geleidelijk afnemen.
Dit betekent dat de baan van de sa
tellieten om de aarde evenredig klei
ner wordt. Per dag neemt de tijd
die de kunstmaan nodig heeft voor
een omwenteling om de aarde met
1.8 sec. af. Britse deskundigen heb
ben berekend, dat de kunstmaan in
vijf seconden om haar as draait.
(Van onze parL medewerker)
Men vergt te veel van de goed
gelovigheid der regering, in
dien met stelt, dat de mededelin
gen, die de Volkskrant enige
dagen voor Prinsjesdag publi
ceerde en die vrijwel de inhoud
van de Troonrede en de Miljoe
nennota dekten, slechts geluk
kig uitgekomen veronderstellin
gen zouden zijn. De details zijn
te exact en te volledig om deze
veronderstelling aannemelijk te
maken. Verder wordt wel in de
kop gesproken over „specula
ties", maar in het artikel wordt
uitdrukkelijk gezegd „wij ver
nemen", „het Kabinet heeft be
sloten", e.d. Het is duidelijk, dat
de journalist is ingelicht door
een of meer insiders. Dat is de
opinie van de regering, zoals
door de minister-president dr.
Drees is uitgesproken naar aan
leiding van vragen van het
vierde gisteren zijn
EISENHOWER
67e verjaardag.
MINISTER HELDERS heeft het af
gelopen weekend een bezoek ge
bracht aan Biak op Nederlands N. -
Guinea. Woensdag wordt hij in Hol-
landia verwacht.
EEN LANDBOUWER te Zwolle is,
bij het schoonmaken van een ondiepe
sloot voorovergevallen en in de mod
der gestikt.
EEN LIJKWAGEN met de stoffelijke
overschotten van drie mensen, die bij
een ongeluk om het leven waren ge
komen, geraakte te Melun, ten zuiden
van Parijs betrokken bij een botsing
tussen zes auto's. Zeven mensen
werden licht gewond. Er hing een
dichte mist.
TE HEERLEN is op 79-jarige leef
tijd overleden prof. dr. W.J. Jong-
mans, oud-directeur van het Geolo
gisch Bureau voor Het Ned. Mijnge-
bied.
OP CYPRUS is het hoofd van het
Grieks-Cyprische dorp Dhali door 'n
gemaskerde man doodgeschoten.
DE GISTEREN hervatte onderhande
lingen over de arbeidsvoorwaarden
in de Westduitse metaalindustrie
die op 30 september waren opge
schort zijn mislukt.
In het afgelopen weekeinde
hebben grote branden voor mil
joenen rupiahs schade aange
richt in alle delen van de Indo
nesische archipel, waar wegens
het uitblijven van regen gedu
rende de laatste maand overal
een grote droogte heerst.
De grootste brand werd gemeld
uit Kandangan, in zuid-Borneo waar
500 huizen in de winkelwijk totaal
verbrandden. De materiële schade be
draagt hier naar schatting 30 miljoen
rupiah.
Te Djakarta werden 20.000 men
sen dakloos door een brand in de
wijk Angke, die zaterdag uitbrak.
Te Makassar zijn vier vrouwen in
het vuur omgekomen. Zij waren aan
het werk in een opslagplaats van ka
pok en konden zich niet tijdig in vei
ligheid stellen.
Te Lubuk Linggau, in zuid-Suma-
tra verwoestte een brand een aantal
arbeiderswoningen op de rubberon
derneming Belalau. De schade be
draagt hier circa een miljoen ru
piah.
Weersverwachting van het K.N.
M.I. tot vanavond, opgemaakt t
maandagavond 23.15 uur: Aan-
vankelijk mist of laaghangende
bewolking. Later op de dag ver
spreide opklaringen en droog
weer. Weinig wind en weinig ver
andering in temperatuur. J
Verwachting van het Belgisch
Weerkundig Instituut: Windstil t
tot lichte wind, voornamelijk uit
oostelijke richting. Over het alge-
meen mooi weer, maar zeer ver- t
spreide mist. Temperatuur zon- f
der grote verandering.
Vandaag: zon onder 17.47 uur, J
maan op 22.25 uur. Morgen: zon
op 7.06 uur, maan onder 14.04 uur.
Twee charmante jongedames uit
Wales zijn gisteren, gestoken in hun
nationaal kostuum, op bezoek ge
weest in Volendam. Beide dames
zijn de nationale kampioenen zang
en harpspel uit hun land en komen
hier om propaganda te maken voor
Wales. O.m. treden zij ook op in
Tilburg. In Volendam moest na
tuurlijk ook geprobeerd worden,
hoe die „houten schoenen" nu
eigenlijk zaten; een en ander ge
schiedde onder het oog van een
stoere Volendammer visser.
Z.H. Paus Pius de twaalfde heeft
gisterochtend de minister van maat
schappelijk werk, mej. dr. M.A.M.
Klompé, in audiëntie ontvangen. Mej'
Klompé heeft deelgenomen aan het
internationale congres van het leken-
apostolaat te Rome.
Aan boerderijen in een gebied van
ruim driehonderd vierkante kilome
ter rondom de Engelse atoomfabriek
bij Calder Hall, waar dezer dagen
door een ongeluk radio-actieve stof
is ontsnapt, is van overheidswege
opgelegd geen melk meer af te leve
ren. Het verbod werd uitgevaardigd
door de Britse commissie voor
atoomenergie, nadat deskundigen
hadden vastgesteld dat de melk door
sterk verhoogde uitstraling gevaar
lijk voor de consumptie was en men
overleg met de zuivelinstanties had
gepleegd.
De gevaarlijke melk zal in de zee
worden gegoten. Men verwacht dat
de betrokken boeren schadeloos zul-
kn worden gesteld.
De bekende Tilburgse peda
goog en auteur frater S. Rom-
bouts heeft in de reeks opvoed
kundige brochures een brochure
uitgegeven, waarin hij een plei
dooi houdt voor een radicale
vereenvoudiging van de Neder
landse spelling. „Spreek het te
schrijven woord uit, zoals het
in Algemeen Beschaafd Neder
lands klinken moet", dat is het
uitgangspunt, waarop frater
Rombouts consequent door
bouwt in zijn uitgave van 128
bladzijden, die is verschenen bij
het r.-k. Jongensweeshuis te
Tilburg.
In het boek zijn enige hoofd
stukken in de nieuwe, door fra
ter Rombouts voorgestelde spel
ling opgenomen.
Frater Rombouts durft met zijn
vereenvoudigingen heel ver te gaan
Hu verheelt zich niet, dat er tal van
moeilijkheden te overwinnen zullen
zijn. Laten we hem hierover in ziin
brochure zelf even aan het woord:
V crnederlantsing
Onze taal vertoont 'n sterke inslach
van vreemde elementen, woorden van
buitenlants maaksel: Frans, Engels
Duits, Latijn, Grieks, etc. De spelling
van deze indringers, al dan niet ge-
naturalizeert, heel of half ingebur-
gert, di noch de kenmerken van hun
niet-Nederlantse herkomst vertonen,
leveren ortografies ekstra moeilek-
heden op. Schiet ons Nederlantse
spellingsisteem al reets tekort voor
onze ijgen woorden, dan zeker, en in
noch hogere mate wat de vreemde
lingen betreft. Fransen, Engelsen,
Duitsers enz. hebben andere klanken
en gebruiken de letters, al zijn di
van etzelfde alfabet als et onze, an
ders dan wij. Toch zullen we met ons
ijgen stelsel de geïmporteerde woor
den zoveel mogelek moeten zien te
beheersen. Geletterden onder ons,
vertrouwt met vreemde talen, zou
den zonder veel moeite ook wel de
vreemde schrijfwijze kunnen overne
men, maar van de grote massa mach
dit niet gevraacht worden, en van
twee verscheiden spellingen, 'n aris-
tokratise en 'n demokratise, zal wel
nimant willen weten. Er zijn nu een
maal honderden, om niet te zeggen
duizenden woorden di ook de gewone
man of vrouw herhaaldelek monde
ling gebruikt en dus ook dient te kun
nen schrijven, op z'n allerminst te
kunnen lezen. Als ijs moet dus wor
den gestelt: voorzover et mogelek is,
vernederlantsing.
're Aardege persiflazje
Elders in zijn brochure hekelt fra
ter Rombouts de onzinnigheid om
één woord op twee manieren te
schrijven. Hij schrijft dan als volgt:
Et is onzinnech, aan twee ver
schillende schrijfwijzen voor 'n
zelfde woort gelijke rechten toe
te, kennen. Er bestaat ook inza
ke spelling maar één waarhijt.
Is kritiek juist, dan is critiek
fout; alleen tema is korrekt,
niet thema, al heeft dit nóch zo
oude tradisies. 'n Aardege per
siflazje gaf dr. P.C. Paardekoo-
per in Ons Eigen Blad van 15
i sept, '57s
„Vóór Galilei was et 'n ewenlange
tradisi om te beweren dat de zon en
alle planeten om de aarde draaiden.
Helaas was di tradisi in strijt met de
fijten. Galilei wees daarop en wert
prompt verkettert. Was dat in onze
dagen gebeurt, dan zou de minister
gezecht hebben: „Kijk, ik konstateer,
dat er inzake ons planetestelsel twee
stantpunten mogelek zijn. Et ene is
et prettege, et konservative, et an
dere et vervelende, et vooruitstre
vende. Tussen de aanhangers van di
twee is onenechhijt. Ik ga di strijt
bijleggen door 'n kompromi". En er
kwam 'n komissi, en er kwam 'n
offisiële Sterrelijst. Met dit kompro
mi: Merkurius, Venus, Uranus en
Neptunus draaien om de zon; alle
andere planeten plus de zon blijven
om de aarde draaien. Inzake Mars
en Jupiter zijn allebij de meningen
goet, maar de kommissi geeft er bij
Mars de voorkeur aan, dat di om de
aarde draai en Jupiter bij voor
keur om de zon.
De twee andere stantpunten zijn
niet fout, als ze maar konsekwent
toegepast worden... Er kwam verzet
van sterrekundigen, di aandrongen
op 'n herzining van de Sterrelijst di
dichter bij de waarhijt zou staan.
Door de ijzeren logika van de fijten
bekeert, vonden ze 'n tradisi die leu
gens verkondecht, 'n afschuwelek
onding, en verkondechden luide, dat
et publiek beter moest worden voor
gelicht.... De Sterrelijst wert her
drukt en gaf toen geen kompromi
meer, maar de volledige waarhijt.
En de drukkers leefden noch lang en
gelukkech.
Tweede Kamerlid Vrolijk (P.v.
d.A.).
De vragen waren gesteld, toen de
regering had besloten de parlemen
taire correspondent van de Volks
krant voor de tijd van een jaar de
toegang tot de ministeries en de
daaronder ressorterende diensten te
ontzeggen. Minister Drees legt in
zijn antwoord de tekst van de ge
wraakte artikelen en die van de
Troonrede naast elkaar en verklaart
dat het naar het oordeel van de re
gering een onwaardige situatie schept
indien de koningin bij het uitspreken
van de Troonrede slechts heeft mede
te delen, wat in de pers reeds is ge
publiceerd. De minister verklaart
verder, dat de maatregel geen af
breuk doet aan de persvrijheid. Deze
verhindert de betrokken journalist
niet zijn functie uit te oefenen, doch
betreft slechts het'ontnemen van een
faciliteit. Te minder kan van aan
tasting van de persvrijheid worden
gesproken, nu het slechts de persoon
van de journalist betreft en ook het
dagblad alle normale faciliteiten
blijft ontvangen. De overheid heeft
echter, aldus dr. Drees het recht te
beslissen dat haar ambtelijk apparaat
geen contact blijft onderhouden met
een journalist, die aldus heeft ge
handeld. De beslissing kan zij ook
niet overdragen aan de Raad van
Tucht van de Federatie van Neder
landse journalisten. Dit is interne
verenigingsrechtspraak, aan welks
oordeel de overheid zich niet bü voor
baat kan binden. Dr. Drees komt dan
ook tot de conclusie, dat een wijziging
van het regeringsoordeel niet moge
lijk is.
In de Iraanse hoofdstad Teheran
is prinses Shahnas Pahlevi in het
huwelijk getreden met Ardeshir
Zahedi. De prinses is een dochter
van de Sjah van Perzië en gijn
eerste vrouw, een zuster van ex-*
koning Faroek. De heer Zahedi is
de zoon van de eerste minister van
Iran. Op de foto ziet men het
bruidspaar, de Sajh (in uniform),
koningin Soraja (links), de huidige
echtgenote van de Sjah, en enkele
ooms van de prinses (achtergrond)
in het marmeren paleis te Teheran
na de huwelijksvoltrekking
(Advertentie)
KOOKPANNEN
van 74 tot en met 26 ttf)
Inhoud van 1V» L. tot 7'ii L,
SÓLA-pannen zijn geschikt
voor het koken op gas- en
electriciteit.
Gegarandeerd voor het levert
De Spaanse stad Valencia, die
een half miljoen inwoners telt,
is door overstromingen van de
rest van Spanje afgesloten.
Naar verluidt, zijn tot dusver
veertig mensen verdronken.
De vierduizend inwoners van de
plaats Jerica, 65 km van Valencia, zijn
gevlucht naar hoger gelegen terreinen.
Stortregens hebben de rivier de Turia
buiten haar oevers doen treden. Op
sommige plaatsen in Valencia staat het
water in de straten twee meter hoog.
De meeste kleine boten in de haven
zijn weggespoeld. Reddingboten wor
den thans over land van Alicante en
andere plaatsen aan de oostkust naar
Valencia vervoerd. In het gemeente
huis en andere openbare gebouwen
zijn slachtoffers van de watersnood
ondergebracht. Duizenden Valencianen
zijn bovendien het slachtoffer van de
Aziatische griep geworden.
De weg van Valencia naar Madrid
is door het water te Bunol afgesneden.
Honderden auto's zijn gestrand. Hef-
schroefvliegtuigen zijn ingeschakeld
om geïsoleerde groepen mensen te be
vrijden. De havenplaats Sagunto, 25
km van Valencia, die door het water
van de rivier de Palancia "wordt be
dreigd, is gedeeltelijk geëvacueerd.
UIT EEN spoorwegwagon, waarmee
hout voor het Zuidslavische paviljoen
op de wereldtentoonstelling te Brus
sel was vervoerd, is een 23-jarige
Zuidslaaf uit Zagreb tevoorschijn ge
komen, die inmiddels om politiek
asiel heeft gevraagd.
In een vorig inschrijfbiljet hebben wij U erop gewezen wat wii
in ons grote verspreidingsgebied brengen aan algemeen,'geweste
lijk en plaatselijk nieuws.
In een daarop volgend inschrijfbiljet vestigden wij Uw aandacht
op wat wij speciaal op maandagochtend aan sportnieuws geven
Thans willen wij ook nog Uw aandacht vragen voor onze dage
lijkse stripverhalen (Suske en Wiske, Aram). Vooral Suske en
Wiske is bijzonder geschikt voor de jeugd, maar zal niettemin
ook U, ouderen, even uit de sleur van de dagelijkse beslommerin
gen halen.
WEKEN GRATIS6"' Ab°nneel'fc U' U krijgt de krant dan
NAAM
(in drukletters)
STRAAT
GEMEENTE
Abonn.prijs: p. week 0.54; p.
(Incasso wordt berekend).
kwartaal 7,-; per post 8.20.
