AN AST AS MIKOYAN: M°skou's GRIEP! „De Siemer" zeventig jaar Vol tedere opgetogenheid beste koopman Leesgewoonten Nederland in Rond „Huize Zuidewijn" ZWARE SHAG Armeens handelsgenie niet weg te zuiveren Herinneringen van Anton van Duiukerkeu WYNAND FOCKINK ORCAM Congres Melkhandel de jonge jenever van Expositie Gerard C. J. Gerrits in Vrijhoeve-Capelle Thee met suiker Vertrouwelijkheid Begaafd aquarellist Op excursie Gewezen pater Don Quichotte Liefst per fiets DOUWE EGBERTS Haring voor Israël BOEKENPLANK Torentje, torentje bussekruit DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1957 Populair Molotov, de onaantastbare naar men vroeger dacht, heeft in Buiten-Mongolië zijn ge loofsbrieven als ambassadeur aangeboden; Malenkov heeft zich ingewerkt als directeur van een krachtcentrale in Ka zakstan en naar men beweert zou Kaganowitsj op dit ogenblik niet zonder talent een cement fabriek leiden. Slechts één lid van de oude Kremlingarde zit nog rustig en zelfverzekerd op zijn stoel in Moskou en demon streert eens te meer, dat hij in buitengewone mate de gave be zit om op het goede paard te wedden. Anastas Ivanovich Mikoyan is zo verstandig geweest, nooit met zijn ellebogen te werken. Al thans niet zó ostentatief, dat zijn onmiddellijke superieuren er pijn in hun lenden van kregen. Mikoyan heeft zijn carrière opgebouwd 'door op het juiste moment een gokje te wagen, waarvan hij bijna zeker wist dat het goed zou uitpakken. Voor een waarde van 30 biljoen dollar aan goederen wist hij uit de Oosteuro- pese staten naar Rusland te brengen. Hij haalde uranium bij de Tsjechen en Oostduitsers en richtte in Hon garije, Roemenië en Bulgarije maat schappijen op, die onder nationale vlag voeren, maar waarvan de pro- duktie in haar geheel naar Rusland ging. Altijd heeft Mikoyan zich laten voorstaan op zijn populariteit als Ar- menisch handelsman. Dc Armeniërs staan bekend om hun koopmanstalen ten. Harold Wilson, voormalig Brits minister voor buitenlandse handel, wilde zich een keer tegenover hem beklagen over het feit, dat men in Moskou by voorkeur 's nachts de za ken afdeed. ,,De moeilijkheid met jullie Russen begon hy. Maar Mikoyan sneed hem de pas af. ,,Ik ben geen Rus", zei hy, ,,en premier Stalin is ook geen Rus". ,,U weet dat ik om zeven uur 's avonds nu eenmaal niet ter beschik king ben, omdat ik dan met Stalin een samenkomst pleeg te hebben. Weet u hoe Stalin en ik elkaar ge woonlijk toedrinken? Welnu, we hef fen dan het glas en zeggen beiden tegelijk: Prosit, naar de bliksem met die halfzachte Russen Ofschoon hij de man aan de top nooit voor het hoofd stootte en strikt zijn bevelen placht uit te voeren, heeft Mikoyan zich altijd loslippiger getoond dan men in Rusland voor oirbaar houdt. Kort na de oorlog, tij dens een partijtje in zijn eigen Dacha, beklaagde Malenkovs vrouw er zich over, dat de nylons in Rusland zo schaars waren: ,,Je hebt gelijk", ze' Onder de mannen, die Stalins ty- rannie erfden, is hij zonder enige twijfel de slimste en handigste. Hij is bovendien (of beter dank zij die kwaliteiten) de grote handelsman van de Sovjet-Unie. de enige vooraan staande communist die talent heeft voor zaken doen en er openlijk voor uitkomt, dat hij zich niet schaamt voor het koopmanschap. Mikoyan is de man. die de kleinhandel in het onmetelijke Rusland aan banden' houdt en die voor 6.2 miljoen dollar per jaar met het buitenland verhan delt. Hij heeft, zegt men, de wereld economie in zijn zak en daardoor is hij ook een van de scherpste politici van de Sovjet-Unie. „De beste van een kwade ploeg", noemen hem de westelijke diploma ten, die met Moskou vertrouwd zijn. Evengoed als in de tijd van Stalin, weet Mikoyan momenteel de indruk te wekken, dat hij het land belange loos zijn diensten aanbiedt. Daarin schuilt waarschijnlijk het geheim, dat hij ook zonder kleerscheuren uit de jongste zuiveringspaniek te voor schijn gekomen is. „Hij weet precies, wanneer hij opzij moet springen", zei een Brits diplomaat, die dikwijls met Mikoyan te maken had. Mikoyans ta lent voor het koopmanschap wordt door iedere Sovjet-burger verklaard uit het feit, dat hij Armeniër is. En zelf is hij trots op die reputatie. Hij loopt ook graag te koop met het feit, dat hij seminarist is geweest, net als Stalin, en het seminarie als atheïst verliet. Organisator Mikoyan heeft in 1956 een bezoek gebracht (als koopman?) aan Pan dit Nehroe. Hij werd ontvangen in de residentie van de Indiase premier. Mikoyan, „maar daar staat tegen over, dat we genoeg portretten heb ben van Stalin". Een van zijn geliefkoosde bezighe den is het kopen van Nieuwjaarsge schenken, waarbij hij dan die cadeaus zoveel mogelijk in overeenstemming tracht te brengen met de persoon voor wie ze bestemd zijn. Stalin bij- Advertentie) voorbeeld bedacht hij een keer met een chocolade laars, Kroestjev met een fles van chocola, die bovendien nog gevuld was ook. En niet met m°lk. Mikoyan staat graag zelf in de keu ken. Hij kookt voortreffelijk. En bij voorkeur laat hij anderen van zijn culinaire prestaties meegenieten. Eens, toen hij Beria aan de dis had, noemde deze hem spottend „kame raad keukenmeester". Waarop Mi koyan rood werd en hem bijna toe snauwde: „Inderdaad Lavrenty Pav- lovitsj, maar in m ij n keuken zul jij geen stukje mensenvlees vinden". De rol die Mikoyan de laatste tijd heeft gespeeld, is niet helemaal dui delijk. Zeker is evenwel, dat hij op nieuw op het goede paard heeft ge wed, toen Kroestjev zyn anti-Stalin- campagne begon en later, toen hy Malenkov, Molotov, Kaganowitsj en Sjepilov de woestün instuurde. Men beweert ook, dat Mikoyan zich tot het laatst toe zou hebben verzet tegen de gewapende overval op Hon garije. Zijn naam wordt ook genoemd in de speculaties omtrent het aftre den en de opvolging van Boelganin. Zeker is, dat hij zelf zich nog altijd op de vlakte houdt en niet aan poli tieke intriges deelneemt. Zodra de televisie-camera op hem wordt ge richt, doet hij bescheiden een stapje naar achteren. Hij heeft zich nu een maal voorgenomen iedere zuivering te overleven. Wanneer U last heeft van een verstopte neus, zere keel, beklemde borst of hoest, doe dan dit: Breng regelrecht verlichting aan de pijnlijke, verstopte lucht wegen door Vicks VapoRub vóór het slapen gaan op borst, keel en rug te wrijven Deze aangename zalf verlicht de narigheden van griep op twee manieren en precies dóér, waar de verlich ting nodig is: (1) Vicks VapoRub geeft medicinale dampen af, die U onafgebroken inademt Deze dampen openen de luchtwegen, vergemakkelijken de ademhaling, verzachten de aandoening en kalmeren de hoest. (2) Tegelijkertijd werkt Vicks VapoRub als een verwarmende pleister dóór de huid heen, verzacht de pijn en maakt de congestie op de borst los. Koop vandaag nog Vicks VapoRub bij Uw apotheker of drogist! Mikoyan heeft aan de wieg van de revolutie gestaan en hij vertelt graag, dat hij één keer een bank heeft ge leid: in Tiflis: toen hij daar de kluis van de st-edel-ijke bank liet springen en het personeel met een pistool in bedwang hield. Spoedig nadat de mist van de bur geroorlog was opgetrokken, deed hij zich al kennen als een bekwaam or ganisator. Hij wist reactionair" ver zet te breken, zonder dat het tot een bloedbad kwam en in 1926 riep men hem naar Moskou, waar hij commis saris werd voor binnen- en buiten landse handel. Terwijl Stalin zijn vijanden liqui deerde en de boeren tot collectivisatie dwong, zorgde Mikoyan voor de lan delijke voedselbevoorrading, er wèl aan denkend, het Rode Leger en de partijleiding niet tekort te doen, ook al leed de rest van het land honger. Stalin in hoogst eigen persoon noem de hem zijn handelsgenie" en ver strekte hem toegang tot de intieme kring van Sovjetbonzen, met wie hij 's avonds placht te dineren. Hij hield van Mikoyans verhalen en ook van zijn zwijgzame buien. En toen Kirov als verrader werd terecht gesteld, ging Anastas Ivanovich zon der meer op zijn stoel zitten. Hij be moeide zich niet met politiek, hij trok er alleen de profijten van. En hij prees de geheime politie als ,,de in stelling, die het dichtst bij het volk staat". Altijd trachtte hij iets op te steken van vooraanstaande vreemdelingen die de Sovjet-Unie bezochten. In 1936 bezocht hij de Verenigde Staten, sprak met allerlei zakenmensen en bracht diepvries-artikelen mee naar Moskou, evenals de recepten voor smakelijk consumptie-ijs, totdantoe een onbekende delicatesse in Rus land. Onverbloemd prees hij de voort, varendheid van de Amerikanen, maar dit weerhield hem er niet van, op evengrote schaal zaken te doen met de Nazi's, toen hij het moment daar voor gunstig achtte. Een handelsman uit Düsseldorf, die in 1939 Mikoyan oi tmoette en hem voor zijn artikelen wist te interesseren, merkte korte lings op, dat de Rus, meer dan wel ke andere Sovjet-leider ook, de zaken wist aan te pakken op westerse ma- uier en met een zin voor zakelijkheid, die de meesten van zijn landgenoten vreemd is. Enkele jaren later, toen de Duit sers Rusland binnenvielen, werd de onmisbare Armeniër de grote orga nisator bij de terugtocht van het Rode keger. Bovendien wist hij van de Amerikanen voor een bedrag van 11 ^lioen dollar aan materiële steun l0s te krijgen. Averell Harriman, die tijdens de oorlog Amerikaans ambassadeur in Moskou was, beschreef Mikoyan als een internationaal - georiënteerde staatsman, minder ontoegankelijk dan Molotov* ,,een man met wie je bovendien een grapje kunt maken". Geen rus ^a de oorlog kreeg Mikoyan een uieuwe baan. Stalin belastte hem met do economische exploitatie van de satellietstaten' in Oost Europa. Op j>rond van de overweging, dat een zo bekwaam econoom als hij onmoge- hjk vereenzelvigd kon worden met een zo kortzichtige politiek als die van Moskou, waren velen geneigd het voor te stellen, alsof Mikoyan zich fnet tegenzin kweet van die taak. Dit betekent echter een miskenning van Z'jn behoudsinstinct". Hij heeft nooit hjdelijk verzet gepleegd, omdat hij de gevolgen daarvan maar al te goed «ende. Volledig zette hij zich in voor een werk, dat hij misschien minder prettig vond, maar waarvan hij wist «at het zo succesvol mogelijk moest w?e4n uitgevoerd, wilde hij bij de gste baas in de gratie blijven. Dinsdag is te Keulen het congres geopend van het internationale ver bond van detailhandelaren in melk, dat wordt bijgewoond door 120 afge vaardigden uit 10 landen. Doel van het verbond is het wetenschappelijk onderzoek van alle vraagstukken, die betrekking hebben op melk, en de voorlichting van de verbruikers. Op de eerste congresdag gaf de Ne derlandse delegatie een overzicht van de structuur van de handel in melk en zuivelprodukten in de verschil lende aangesloten landen. (Advertentie) PASSAGE Ja, dat is 'n beste jonge! - per liter kelderfles f 7.80 Woensdag vierde de eerw. heer F. Th. L. M. Siemer in het klooster van de Zusters Francis canessen aan het Wilhelminapark te Tilburg zijn zeventigste verjaardag. „De Siemer", zoals hij in de wandeling ge noemd wordt, was meer dan 40 jaar leraar in het Duits aan het St. Odulphus-lyceum te Til burg. Daarnaast was hij een bekende en graag geziene figuur in de studentenvereniging „St. Leonardus" van de R.K. Leergangen. Anton van Duinkerken heeft in de Brabantse herinneringen, die hij in het maandblad Roe ping publiceert, een meesterlijk portret van deze merkwaardige priester geschreven. We laten er hier enkele citaten uit volgen: De manier, waarop hij voor het eerst in ons midden verscheen, kon zich geen mens herinneren. Hij was er. En hij paste bij het huisraad van de leergangen, hoe wel hij bij mijn weten nooit op enigerlei wijze aan deze instelling verbonden is geweest. Ik logeerde bij hem op een slaapbank iedere nacht van vrijdag op zaterdag, voorzover onze gesprekken nog logeren toelieten. Hun eindeloosheid liet zich volhouden doordat zij nooit ergens over schenen te handelen. Dit was ook de reden, waar om zij door aanhoudende lachbuien werden onderbroken. Wij speculeerden op iedere mogelijkheid om elkaar ver keerd te verstaan, hoewel ons dit bijna niet lukte. Hier bij dronken wij en onze gasten, want er waren altijd vrienden, die meekwamen, liters thee met suiker. Sie mer is strikt geheel-onthouder van de oude stempel, volgens welke ook in de pudding geen rhum verwerkt mag zijn en bezoekers vrij dienen te blijven van sterke drank, zelfs op verjaardagen. Overigens verjaarde Siemer zowat elke dag. enigermate tekort deed, ofschoon hij alle genoemde hoedanigheden bezit, Maar hij is niet voorbeeldig en al die dingen meer. Hij is siemers. Dat betekent voor het minst, dat hij onverschillig is voor de erkenning van zijn eigenschappen. Een geheimzinnige verbazing over zijn eigen Zo-zijn begeleidt hem op al zijn wegen, die hij liefst aflegt per fiets. Hij gaat dan nooit ergens naar toe. Wel komt hij bij puur toeval terecht aan een ziekbed. Dit behoeft nie mand te weten. Siemer kan nergens binnenkomen zonder te worden opgemerkt. Dit kan hij niet helpen. Het hindert hem. Hij wapent zich ertegen door gedurig te spreken op de manier van iemand, die zwijgt. Als ik uren achtereen pijpen met hem zat te roken uit dezelfde tabakspot (de zijne), terwijl het buiten donker was, klonk zijn stem mij soms toe, alsof hij binnen in mij aan het woord zou geweest zijn. Wij bespraken geen gewetenszaken. Ik heb nooit bij hem gebiecht en hem zelden geraadpleegd over een gedragslijn, die ge volgd diende te worden. Al onze gesprekken, vaak vooral de meest komieke, waarbij wij het hartelijkst lachten, ontveinsden echter hoorbaar de onderwerpen, die ons in diepste wezen bezig hielden. Wij deden beiden of de zaak, waarover wij spraken, ons nauwelijks aan- *-e^s informatiefs: We kenden elkaar te goed om met te weten, dat het niet waar was. We kenden elkaar zelfs te goed om toe te geven dat het wèl waar was. Deze eigenaardige vertrouwelijkheid drong door alles heen. Gerard C. J. Gerrits verblijft al jaren op Huize „Zuidewijn" aan de Hoge Vaart te Vrijhoeve-Capelle. Daar tekent en schildert hij naar hartelust. Daar beleeft hij intens zijn vele vreugden om de schoonheid in de kleine en toch zo onmetelijk grote wereld van zijn omgeving: een fraai jachthuis met de inhoud een museum waardig, bloemen en heesters, bos en water, hoge luchten en wij de horizonten. De schilderkunstige resultaten van dit alles kan men tot en met 30 september in het koetshuis van „Zuidewijn" komen bewonderen. Van deze mogelijkheid hebben we dankbaar gebruik gemaakt. De eer ste minuut al, toen we gewend waren geraakt aan de blanke sfeer van het koetshuis en de „bedrijvige rust" van de 64 jaar oude kunstschilder, genoten we mee van de tedere opge togenheid die als voornaamste ken merk deze tentoonstelling beheerst. Vooral de aquarellen, tot stand ge komen in Oostenrijks en Italiaans Ti- rol ofwel in de onmiddellijke omge ving van „Zuidewijn" waren daartoe de directe aanleiding. Zij zijn allen overtogen van een vriendelijke lichte toets en vervuld van een dichterlijke verteltrant, die tegelijk ontroert en blij maakt. Niemand wist, waar en wanneer hij geboren was. Het moet ergens boven de grote rivieren hebben plaats gevonden. In ieder geval bracht hij zijn kinderjaren buiten Brabant door. Wat dit voor jaren geweest moeten zijn, kon niemand van ons vertellen. De geestelijk altijd mobiele Siemer bezat ais voltooide gestalte een zo op vallende voltogenheid. dat niemand zich hem jonger of ouder kon verbeelden dan hij was, maar hij had geen aanwijsbare leeftijd. Het oudste aan hem leek altijd zijn priestertoog te zijn. Wij wisten dat hij pater was geweest in een congre gatie, die door Joannes Zwijssen in 't leven werd geroe pen als geestelijke bovenbouw bij de instelling van de Fraters van Tilburg, maar de stichting was in elkander gestort. Haar leden mochten kiezen, waar zij geïncardi- neerd wilden worden. Siemer kon geen keuze maken. Hij ging Duits studeren aan de universiteit van Gro ningen en aanvaardde een leraarsbaantje aan het Sint Odulphus Lyceum zonder onmiddellijke afhankelijkheid van de bisschop van 's-Hertogenbosch. Hij bekleedde dus het ambt van loslopende geestelijke, dat in Neder land zelden voorkomt. Toen ik hem leerde kennen, woonde hij. ironisch genoeg onder zijn omstandigheden, de Zwijssenstraat. waar hij een boekerij onderhield, die wij schaamteloos gebruikten. Er stond van alles in zonder dat iemand redelijk kon nagaan, hoe het er te recht gekomen was of wat het er deed. D,lkYTljl,s namen aan onze nachtgesprekken anderen deel. Met alles kon worden gespot, niet met de verzen van de nieuwe tijd! Alleen was de Siemer verstandig genoeg om hun tijdelijkheid te beseffen. Hij kon op dweepzucht reageren door een goed eind mee te gaan en dan opeens verbaasd te vragen, waarheen wij ons onderweg bevonden. Dan zag niemand een einder meer. Er werd thee met suiker rondgediend en over iets an ders gesproken. Op zijn best was hij tijdens excursies. Nu en dan in de zomer bleven wij met een aantal studenten van zaterdag op zondag over en maakten dan per fiets of per autobus een tocht in de omgeving. Wij gingen met boterhammen op zak naar de vennen van Oister- wijk of naar de bossen bezuiden Hilvarenbeek. Onder weg werden kerken bekeken, planten verzameld, aard lagen onderzocht, discussies gevoerd en grappen verteld Ook hadden de leonardijnen een eigen liederenschat, die tijdens zulke tochten in zijn geheel werd uitgegalmd en herhaald. Ik zou op dit ogenblik niet kunnen zeggen, of hij Frits of Frans heet. In al de jaren, dat wij van onze ontmoe tingen steeds kleine feesten hebben gemaakt, heb ik hem nooit bij zijn voornaam genoemd of jegens anderen aangeduid. De Siemer viel voor ons ook hierdoor buiten iedere alledaagse omgangskategorie. Zijn bijzonderheid schitterde zo duidelijk, dat niemand ooit zich de moeite heeft gegeven, haar zorgvuldig te beschrijven. Van an dere mensen kan men zeggen, dat zij voorbeeldig zijn of gezellig of geleerd of fijngevoelig of moedig of enige van deze dingen, maar geen eigenschap zou aan Siemer toegeschreven kunnen worden zonder dat men hem De meest centrale gestalte van elke uittocht was en bleef de Siemer. Nooit nam hij de leiding. Ik weet niet, of hij organisa tietalenten bezit. Hij heeft geen behoefte ze te tonen. Op de ingeslagen reisroute volgt hij anderen, zolang hij daar zin in heeft. Meestal verdwijnt hij zonder iets te zeggen. Hij neemt ongaarne afscheid. Zelden bericht hij, waar hij heen gaat. Ik geloof, dat hij het meestal niet weet. Onder zijn linoleumsneden bevinden er zich ver schillende. die Don Quichotte voorstellen, byfla geen met Sancho Panza. De nuchtere dikzak interesseert hem lang niet zo sterk als de dolende ridder, met wie hij de verwachting van het avontuur gemeen heeft. Hij weet, dat hij maar op zijn stalen rossinant behoeft te stijgen om het te ontmoeten. Hij weet bovendien, dat het door gaans op windmolens lijkt. Over de avontuurlijkheid van het alledaagse zijn wei nig mensen beter ingelicht en minder mededeelzaam. Toch scherpt zijn omgang 't onderscheidingsvermogen ervoor. Ik geloof, dat dit hem als studentenvriend zo waardevol maakt. Een officiële functie van adviseur of moderator heeft hij nooit waargenomen. Wie zou hem hiermee kunnen of moeten belasten? Maar Brabantse studenten kunnen nergens samenkomen, of ze vinden hem plotseling tussen hen in. Hij luistert naar wat ze vertellen, lacht om hun luidruchtige dwaasheden, zingt mee, als zij het gerstebier van kyrië prijzen, hoewel hij de oude stempel van geheelonthouderij bewaart, en hij verzoent hen met hun eigen leven. (Advertentie) Gerard Gerrits zoekt en vindt zijn mogelijkheden in de natuur: een slan ke vogel, een grillige boom, een sprookjesachtige paddestoel, een in tiem plekje met bloemen of een pit toreske molen-in-het-landschap zijn evenzeer zijn buit aan schoonheids beleving als een berglandschap of 'n oude toren. Maar al zijn objecten om ringt hij met een bijna pijnlijke toe wijding met een gezeefd licht dat hier en daar doorschoten wordt met opgewekte gensteringen van rood of blauw als evenzovele uitingen van vreugdig genieten. Knappe grafiek Het is alsof hij in zijn werk door mijmert over de onbegrensde weelden van Gods schepping, zich altijd op nieuw als een kind verwonderend en tegelijk als een door vele noden wijs geworden man mediterend. Daarom zal zijn werk voor iedereen verstaan baar zijn. De taal van Gerrits is on- dobw£ orcam zware S«*« De Nederlandse bond van haring handelaren heeft met Israël een con tract gesloten voor de levering van 15.000 vaten gezouten haring. De ver scheping van deze haring zal geschie den in het tijdvak van november tot februari a.s. Ten opzichte van de in de afgelopen jaren gesloten contrac ten betekent deze overeenkomst een niet onbelangrijke uitbreiding van de afzet naar dit gebied. De kunstschilder Gerard Gerrits bij zijn expositie. Een der bezoekers, een eenvoudige landbouwer, stak zijn bewondering niet onder stoelen of banken. gekunsteld en waarachtig, zijn her scheppingen zijn indrukwekkend van eenvoud. Daar komt dan nog bij, dat hij een groot en gaaf vakmanschap demonstreert, waarvan we misschien wel naast zijn aquarellen het meest kunnen genieten in zijn grafisch werk: etsen, litho's en houtsneden van opmerkelijke kwaliteit. Vrijhoeve-Capelle is klein en rus tig, een oase in een wereld van rumoer en haast. Voor een schilder als Gerard Gerrits een ideale plaats om zijn medemensen in schoon heid te dienen. De gemeente die hem, sinds het oorlogsgeweld hem van al zijn aardse bezittingen (in Den Boschberoofde, nu al jaren mag herbergen, kan zich gelukkig prijzen, dat hij zoveel schoons uit deze omgeving voor het nageslacht vastlegde in lijn en kleur. Wanneer Gerrits volgend jaar vijfenzestig wordt, zal het gemeentebestuur so hopen we de kans waarnemen om een retrospectieve tentoonstel ling van zijn werk op waardige wijze te verzorgen. Gemeente en schilder zijn dat vöaard. L.B. Een derde deel van de bevolking van Nederland leest nooit een boek. Gedurende de avond en het weekend wordt 5 uur per week aan het lezen van boeken, week- en maandbladen besteed. Deze conclusies, naar ons van de zijde van het ministerie van Econo mische Zaken wordt medegedeeld, zijn te vinden in het onlangs door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde vierde deel van de reeks „vrije - tijdsbesteding in Ne derland" over de leesgewoonten van de bevolking van 12 jaar en ouder. De verschillen in lees gewoonten tussen de sociale, en leeftijdsgroepen zijn groot. Onder de agrarische bevol king zijn veel en bij de loontrekken de middenstand en de leidinggeven den weinig niet-boekenlezers te vin den. Het percentage boekenlezers is bij de Gereformeerden hoog (84 pet.) en bij de Rooms-Katholieken laag (63 pet.) vergeleken met het algemeen gemid delde van 71 pet. Het lezen- van boeken neemt af met de leeftijd. Vooral de 12-14 jarigen le zen zeer veel, gemiddeld 40 boeken per jaar. Gemiddeld bezit de lezer 44 boeken. Bijna vier maal zo groot is het boekenbezit bij de leidingge venden. Voor het overgrote deel, nl. 4/5 bestaat de boekenlectuur uit belle- trie. Vooral het gewone goedvertelde verhaal wordt geprefereerd. Slechts 14 pet. van de gelezen belletrie ligt op het hoogste literaire niveau. A.M. de Jong is de meest geliefde schrijver van Nederland. „Dik Trom" van Joh. Kievit is het meest gewaardeerde jeugdboek. Slecht 5 pet. van de bevolking leest niet geregeld een dagblad. De over grote meerderheid, nl. 87 pet. ver kiest een avondblad boven een och tendblad. Vooral de mannen hebben een gro te belangstelling voor het dagblad. Gedurende de avonden en het week end lezen zij ongeveer 3 uur per week in de krant. De agrarische bevol king besteedt eveneens veel tijd aan het dagblad. De belangstelling van de jeugd voor het dagelijks gebeuren is gering. De' 12-17 jarigen lezen per dag slechts ongeveer 5 minuten in de krant. Week- en maandbladen wor den zeer veel gelezen. Gemiddeld krijgt ieder gezin 2 a 3 bladen per week in huis. Het grootste aandeel hierin hebben de dames- en familie bladen. Lea Smulders en Tom Bouws heb ben eens extra hun best gedaan en 't resultaat is een boek, waaraan ieder kind plezier zal beleven. Een boek vol verhaen. versjes en originee spelletjes voor kinderfeesten en re genachtige dagen. Carol Voges, die indertijd pa Pinkelman gestalte gaf, heeft er de plaatjes bij gemaakt in zijn suggestieve, onmiddellijk herken bare stijl. Niet alleen kinderen die zelf al lezen kunnen, maar ook de allerkleinsten hebben wat aan dit boek. De verhalen namelijk, blije, geestige sprookjes, laten zich allerplezierigst vertellen. „Torentje, torentje bussekruit" is verschenen in de grabbeltonserie van de N.V. uitgeverij „Helmond"

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 9