WANNEER GRIEP
Katholieken en
de N.O.V.I.B.
p Wit
ONZICHTBARE
BANDEN
„Stavast"
Bisdom Breda in 1956
Zwart o
Aambeien?
Oprichting Diocesane Bond
grimeurs en toneelkappers
s
pafiWaP jpc.Stm
MENING EN COMMENTAAR
Griepepidemie
in Z.-Limburg
loopt terug
Overeenkomsten
Verruiming van
bestedingen in
W.-Duitsland
Aantal kinderen gedaald
Rusland gaat
ook door met
kernproeven
V51WN
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1957
TEGEN
STELLING
VERKEERDE
MAATREGEL
HET ZWAKKE
PUNT
EEN VERSTOPTE NEUS, AANGEDANE KEEL,
BEKLEMDE BORST EN HOEST VEROORZAAKT...
geeft een eenvoudige inwrijving snelle
verlichting op 2 directe manieren!
HEMOTABS
Prof. Zeegers uit
het bestuur
Dodelijk spel
TV'RADIO'TV'RADIO'TV'
Eredoctoraat voor
professor Albregts
f"YVER het algemeen kan men zeg-
gen, dat de samenstellers van
Troonrede en Miljoenennota een
vrij „goede pers" hebben. Zelfs een
hyper-kritisch orgaan als „De Te
legraaf" prijst het feit, dat infla
toire uitwerking van de begroting
is vermeden en dat het Rijk de ge
meenten tegemoet komt door het
overnemen van de financiering van
de bouw van woningwetwoningen.
Toch ontbreekt de kritiek natuur
lijk niet.
Zo wijst „De Maasbode" er
op, dat Hofstra het gemakke
lijk heeft gehad, omdat fantastische
bedragen aan uitgaven, welke in
de begroting van 1957 nog voor
kwamen, in de begroting 1958 au
tomatisch zijn vervallen. Bijvoor
beeld 100 miljoen voor het Bur
gerlijk Pensioenfonds, 111 miljoen
voor herstel oorlogsschade, 80 mil
joen minder voor het Landbouw-
Egalisatiefonds. En zo nog verschei
dene posten meer. Het blad bere
kent. dat het alles bij elkaar 684
miljoen uitmaakt. De Maasbode
meent dan ook te moeten conclu
deren, dat de uitgaven van 1958
weer met vele honderden miljoe
nen zullen stijgen.
„De Tijd" heeft een te groot res
pect voor de technische bekwaam
heden van minister Hofstra om te
kunnen aannemen, dat hij op een
totaal uitgavenbudget van ruim
acht miljard zo vast heeft gezeten,
dat voor een bedrag van 107 mil
joen geen andere oplossing te vin
den was dan het verder aandraaien
van de fiscale duimschroeven. Nog
altijd immers bleven de ramingen
der belastingontvangsten tot dus
ver honderden miljoenen beneden
de werkelijkheid.
„Het Vrije Volk" daarentegen
vindt, dat naast verhoging, van de
vermogensbelasting ook een be
perkte verhoging van de inkom
stenbelasting voor de hogere in
komens had moeten worden voor
gesteld. Dit blad wil verder ook
meer direct toezicht op het inves-
teringspeil, terwijl daarentegen „De
Tijd" de vraag stelt, of juist een
stimulans tot het doen van inves
teringen uit een oogpunt van in
dustrialisatiebeleid wel kan worden
gemist.
Hier ziet men weer de tegenge
stelde visies, welke men „in de bre
de basis" tracht bijeen te houden,
wat steeds weer tot aan twee kan
ten teleurstellende compromissen
biedt.
LIET voorstel om 20 procent op de
vermogensbelasting te leggen
vindt, in de genoemde katholieke
bladen ook ernstige bedenking.
Deze belastingverhoging is slechts
een concessie aan de socialisten,
zegt De Maasbode. Zij treft vooral
de renteniers. Zuur is zij voor de
genen die na de oorlog de socia
listische ministers aan goedkoop
geld hebben geholpen en nu reeds
20 a 25 pet. waardeverlies hebben.
Het is een volkomen verkeerde
maatregel in een periode waarin
men de besparingen en bezitsvor
ming wil stimuleren.
Het heeft er de schijn van, al
dus „D« Tijd" dat de minister de
sigaret van de kleine man niet
duurder heeft durven maken zon
der ook de „kapitalisten" een ver
dere draai om de oren te verkopen.
„Alle nadelen, die uit een oog
punt van bevordering der bespa
ringen kleven aan heffingen tot
zeventig procent en meer van de
marginale inkomens, zullen daar
door worden geaccentueerd. Het
meest echter hebben wij te doen
met de kleine vermogens, waar
van de rente in vele gevallen toch
al een tekort schietende ouder
domsvoorziening oplevert".
In een voornemen als dit ziet men
echter typisch een vrucht van de
huidige politieke situatie, waarbij
in het kabinet over en weer moet
worden gegeven en genomen. Een
verhoging van de inkomstenbelas
ting is blijkbaar afgekocht met dit
voorstel, dat minder schadelijk lijkt.
En als er dan nog een portefeuille
kwestie aan verbonden wordt, zal
de grote Kamermeerderheid ook
wel weer meegaan.
TN de commentaren op de staats
stukken van de derde dinsdag,
wordt ook aandacht gewijd aan de
vooropstelling, dat er in 1958
geen algemene loonronden zullen
worden doorgevoerd en dat de
prijsstabilisatiepolitiek onverflauwd
moet worden doorgezet.
Evenals wij zien andere bladen
hierin een zwak punt met betrek
king .tot de gehele begrotirugsop-
zet. De Nieuwe Rotterdamse Cou
rant spreekt over een labiele toe
stand en ze meent, dat vasthouden
aan de beleidslijn met betrekking
tot de loonbeweging als het stellen
van de „kabinetskwestie" moet
worden gezien. In de socialistische
bladen wordt het nauwe verband
met het prijspeil vooral belicht. Zo
zegt „Het Vrije Volk": Als de stij
ging van de kosten van het levens
onderhoud niet met drastische mid
delen wordt geremd, zal het hand
haven van het loonpeil uitermate
moeilijk worden, ondanks de zelf
beheersing die de vakbeweging te
recht aan de dag legt".
Het Parool vraagt ook een forser
geluid ten aanzien van de prijssta-
bilisatie en een verdere concretise
ring van de middelen, waarmee de
regering dit prijzenswaardige doel
wil nastreven.
Bedoelt men hiermee een prijs-
stop, een prijszetting door de over
heid of iets dergelijks? Het zou van
socialistische kant niet behoeven te
verwonderen. Doch dergelijke
kunstmatige middelen, die ook weer
een uitgebreid controle-apparaat
zouden oproepen, kunnen toch de
natuurlijk werkende factoren van
grondstoffenprijzen. stijging
van materiaal- en personeelskosten
e.d. niet onderdrukken dan ten
koste van het redelijk bestaan van
handelaar en winkelier. Dat de re
gering zich verzet tegen overmatige
winsten en ongezonde afspraken, is
natuurlijk te billijken, doch die
kunnen het best voorkomen worden
door het handhaven van normale
concurrentievoorwaarden.
Dr. H. H. C. Stapers, medisch ad
viseur van het Algemeen Mjjnwer-
kersfonds te Heerlen, heeft verklaard,
dat de griepepidemie in de Limburg
se mijnindustrie over haar hoogte
punt heen is. De griep bereikte in
de week van 9 tot en met 14 sep
tember haar hoogtepunt. Het aantal
zieken bij de twaalf Limburgse mij
nen bedroeg toen bijna 10.000.
Sedert maandag jl. hebben onge
veer 2000 mijnwerkers de arbeid her
vat. Op alle mijnen loopt het aantal
zieken terug.
Het ziektepercentage dat verleden
week 18,5 bedroeg, liep in de eerste
dagen van deze week terug tot on
geveer 13,5%. Dr. Stapers verwacht
te, dat de situatie binnen drie weken
weer normaal zal zijn.
(Advertentie)
Ongeveer driehonderd koopvaar
dijschepen uit Frankrijk, Nederland
en Engeland zullen als doelwitten"
fungeren bij aanvallen tijdens de Navo-
manoeuvre „Stavast", die gisteren
in het Kanaal begon. De schepen voe
ren een speciale vlag om aan te dui
den, dat zij van de partij zijn. Maar
overigens zullen zij hun weg normaal
vervolgen.
Ook Westduitse vlootstrijdkrachten
nemen aan de oefening deel.
Wanneer er alom griep heerst,
worden vele gezinnen er door
aangerast. Als U een verstopte
neus, aangedane keel, een be
klemde en pijnlijke borst heelt,
hoe kunt U dan snel al die
narigheden verlichten? Door
opluchting te brengen direct
bij de aangedane luchtwegen!
U krijgt deze snelle, afdoende
verlichting door vóór het slapen
gaan borst, keel en rug flink
met Vicks VapoRub in te wrijven.
Deze aangename, medicinale
zalf werkt op twee manieren
1. VAPORUB WERKT
DOOR DE LUCHTWEGEN
Door de lichaamswarmte geeft
Vicks VapoRub medicinale
dampen af, die U urenlang
inademt door de aangedane
luchtwegen, die alléén bereik
baar zijn door deze dampen.
Zij openen de luchtwegen, ver
gemakkelijken het ademhalen,
verzachten de aangedane keel
en kalmeren de hoest.
2. VAPORUB WERKT
DOOR DE HUID HEEN
Tegelijkertijd werkt Vicks
VapoRub als een verwarmende
pappleister door de huid heen.
Dit maakt de congestie los en
verzacht de pijn in de borst.
Deze dubbele werking van
Vicks VapoRub dampen
ên pleisterwerking tezamen
gaat urenlang door. U zult rustig
slapen, omdat U zich opgelucht
en prettig voelt en gemakke
lijker kunt ademhalen. Dikwijls
zijn de volgende ochtend de
ergste ongemakken voorbij en
voelt U zich veel beter.
(Advertentie)
neem 0.
dit tabletje
en U stilt de pijn.
Duizenden lijders aan aambeien zijn blij
verrast over de blijvende verlichting van
hun kwaal. Hemotabs is een volkomen
nieuw middel In tabletvorm, gewoon in
te nemen met 'n glaasje water. U heeft
geen aatf of zetpillen nodig. Hemotabs
doen de zwellingen slinken en bevor
deren genezing; 7e zijn zacht laxerend
en helpen zodoende de normale functies
regelen, zo belangrijk voor 'n volkomen
herstel en lange vrijwaring van pijn.
'n Complete kuur 1.47
Bij Apothekers en Drogisten
De minister van buitenlandse za
ken a.i. heeft de Tweede Kamer me
dedeling gedaan van het sluiten van
acht handelsovereenkomsten en wel
met Finland, Noorwegen. Oostenrijk,
Spanje, Tsjecho-Slowakije en Zwitser
land.
Het nationaal bestuur van de Pries-
termissiebond onder voorzitterschap
van de Aartsbisschop heeft een reso
lutie aangenomen, welke uitspreekt,
dat persoonlijke medewerking en fi
nanciële bijdragen van katholieken
aan neutrale instellingen tot hulpver
lening aan minder ontwikkelde ge
bieden niet in het minst tekort mo
gen doen aan onze dringend noodza
kelijke, gezamenlijke inspanningen
voor het zegenvolle missiewerk.
Het bestuur doet dan ook een drin
gend beroep op zijn leden om te be
vorderen, dat alle katholieke Neder
landers op de allereerste en voor
naamste plaats hun persoonlijke me
dewerking en financiële bijdragen ge
ven aan de Pauselijke missiegenoot
schappen, missionerende orden en
congregaties en de erkende leken-
missieacties, teneinde deze instanties
in staat te stellen nog krachtiger
haar werk voort te zetten tenbate
van het godsdienstig, cultureel en
stoffelijk welzijn der bevolkingen van
de minder ontwikkelde gebieden.
In een vergadering van de dioce
sane afdeling Rotterdam heeft prof.
dr. G. H. L. Zeegers, directeur van
het Katholiek Sociaal Kerkelijk In
stituut, betoogd, dat de hulp aan on
derontwikkelde gebieden slechts een
eeuwenoude activiteit der Kerk is,
die nu ook in neutraal verband op
brede schaal wordt aangepakt.
Prof. Zeegers besprak zijn verhou
ding tot de (neutrale) NOVIB. Aan
vankelijk had hij geweigerd zich ak
koord te verklaren met de opzet en
hoe hij daarna als katholiek onder
voorwaarden tot het bestuur was toe
getreden. Thans, aldus prof. Zeegers,
hebben de feiten, in het bijzonder de
verklaringen van pater Jelsma mij
genoopt mij uit het bestuur terug te
trekken. Wanneer de NOVIB op waar
dige en efficiënte wijze de Kerk bij
de uitvoering van de hulpprojecten
wil betrekken, zie ik daarvoor geen
andere dan de door mij voorgestelde
formule.
De formule, die prof. Zeegers heeft
voorgesteld is:
40 percent van de opbrengst der fi
nanciële acties ten goede te laten
komen aan projecten uit te voeren
door groepen, die in de onderontwik
kelde gebieden geen traditionele
godsdienstige opdracht dragen, de
resterende 60 percent ten goede te
doen komen aan de maatschappelijke
projecten van missie en zending.
Ik meen. zo zeide prof. Zeegers, dat
wanneer de katholieken niet al hun
vermogen richten op een ingrijpende
wijziging van het statuut en de werk
wijze van NOVIB, onaangename ver
rassingen hun niet bespaard zullen
blijven.
Wanneer de overheid ertoe zou
overgaan Novib miljoenen subsidie
te geven, dan zullen de katholieken
ervoor dienen te waken, met hun be
lastingen geen neutrale activiteiten
mede te financieren en nul op het re
kest te krijgen, wanneer zij aan
spraak maken op subsidie aan mis-
sionake activiteiten.
Veertien kinderen van Arabieren
vonden dinsdag de dood toen een
oude granaa.t waarmee zij speelden
ontplofte. De kinderen, van negen tot
dertien jaar, hadden het projectiel in
een veld nabij de grensplaats San-
dala in Israël gevonden.
De Westduitse minister van econo
mische zaken, prof. dr. L. Erhard,
heeft bekendgemaakt, dat zijn minis
terie maatregelen tot vergroting van
de binnenlandse vraag naar goede
ren overweegt met het doel te ko
men tot een grotere invoer.
Naar hij mededeelde in een vraag
gesprek, gepubliceerd door ,,Die
Welt", is het een van de voornaam
ste taken van de regering de beta-
lingsbelans in evenwicht te brengen,
hetgeen naar zijn mening echter niet
kan geschieden door kunstmatige be
perking van de uitvoer.
Op 23 maart van dit jaar heeft het
Nederlands episcopaat de statuten
van de Nederlandse r.-k. Bond van
toneelkappers en grimeurs goedge
keurd en daarmede voldaan aan een
wens van talloze katholieke vakgeno
ten, die zich in een neutrale organi
satie niet thuis gevoelden. Het ligt in
de bedoeling van het algemeen be
stuur op donderdag 26 september a.s.
een vergadering te beleggen van alle
toneelkappers en grimeurs van het
Bredase bisdom met het doel te ko
men tot oprichting van een afdeling
in Breda. Het bestuur van de r.-k.
Bond van toneelkappers en grimeurs
vertrouwt, dat alle collega's aan de
oproep zullen voldoen en tegenwoor
dig zullen zijn op de oprichtingsver
gadering van 26 september a.s., die
in hotel ,,De Schuur" te Breda zal
worden gehouden.
Het staat al vast dat de voorzitter
van het bestuur, de heer G. Schippers
uit Den Bosch, een inleidend woord
zal spreken en daarna het woord zal
geven aan de heer M. Schellekens uit
Vught, voorzitter van de r.-k. Kap
perspatroonsbond. Daarna hoopt men
over te gaan tot de keuze van een
voorlopig bestuur, om de afdeling
Breda van de bond op gang te krij
gen. Daar de bond zich ten doel stelt
door onderlinge samenwerking de
godsdienstige, zedelijke en stoffelijke',
belangen van de leden te behartigen
overeenkomstig de beginselen van de
r.-k. godsdienst, is het duidelijk dat
elke rechtgeaarde katholiek die dit
vak uitoefent zijn plaats zal vinden
in deze Bond.
Aan de hand van de kerkelijke statistiek over 1956 heeft
dr. J. J. Dellepoort, leraar aan het klein-seminarie Ypelaar te
Nieuw-Ginneken, een kroniek van het bisdom Breda over dat
jaar samengesteld. We vonden haar afgedrukt in de Analecta
Bredana van september 1957. Het volgende is er aan ontleend:
Het aantal katholieken in het bis
dom bedroeg op 31 december 1956 in
totaal 439.112. Dit is 6533 meer dan
een jaar tevoren. Van deze diocesa-
nen woonden er 14.787 in een klooster
of instelling en behoorden er dus
424.335 tot een parochie. In de paro
chies waren eind 1956 in totaal 360
priesters, waarvan 342 seculieren en
18 regulieren werkzaam; in kloosters
en instelling verbleven bovendien nog
149 seculiere en 294 reguliere pries
ters.
Het aantal kinderdopen bedroeg in
totaal 9948, tegen 9961 een jaar tevo
ren. In feite betekent dit, dat het lage
geboortecijfer van 1955 zich ook dit
jaar heeft voortgezet; vergeleken bij
het gemiddelde sinds 1950 hadden er
een 300 meer moeten zijn.
H. Communies
Het aantal H. Communies bedroeg
in 1956 over het gehele bisdom
14.349.594, dat is ruim 1.300.000 meer
dan een jaar tevoren. Bijna een-vier
de gedeelte hiervan, nl. 3.519.832 ko
men op rekening van de kloosters en
instellingen, zodat er voor de geza
menlijke parochies nog 10.829.762
overblijven. Gemiddeld betekent dit
per communicant per jaar in de on
derscheiden dekenaten: Gilze 49;
Oosterhout 41; Hontenisse 34; Breda
33; Geertruidenberg 31; Steenbergen
31; Middelburg 29; Etten 27; Roosen
daal 27; Aardenburg 26; Wouw 26;
Bergen op Zoom 25; Princenhage 24;
Hulst 22.
N on-paschon ten
Het aantal non-paschanten, dat als
zodanig werd opgegeven, bedroeg in
1956 over het gehele bisdom 19.690,
tegenover 19.226 een jaar tevoren. De
parochie van de H. Gerardus te Bre
da en van St. Petrus en Paulus te
M'burg staan met 30-40 procent non-
paschanten boven aan de lijst; doch
ook Vlissingen, Hulst en Breda St.
Antonius hebben meer dan 20 procent
non-paschanten. Nog vier andere pa
rochies in Breda de Kathedraal, H.
Theresia, O. L. Vrouw Onbevlekt Ont
vangen en O. L. Vrouw van Altijddu
rende Bijstand en ook de parochies
Terneuzen en Sas van Gent hebben
15-20 procent non-paschanten opgege
ven, om van de kleine parochies
Woudrichem, Willemstad en Rilland-
Bath niet te spreken.
Het aantal kerkelijke huwelijken
bedroeg in 1956 over het gehele bis
dom 3416 tegen 3412 een jaar tevoren;
het aantal kerkelijke begrafenissen
3309 tegen 3074 in 1955.
BEZOEK
'Winkelier Joseph Ivison uit
Carisle hoorde de bel van de
winkeldeur overgaan en ging
kijken, omdat hij vermoedde,
dat er een klant was binnen
gekomen. Hij zag een olifant
die probeerde het logge lijf
naar binnen te wurmen. Toen
dat niet ging, stapte het dier
dwars door de etalageruit de
winkel binnen. Als wij nu nog
vertellen, dat het dier ver
volgens om drop vroeg, wordt
het te duidelijk, dat het ver
haal is gelogen
Dank
Een brandweerman uit Broad-
stairs iklom op levensgevaarlijke
wijze honderd meter langs een rots
wand omlaag om daar een hondje te
redden, dat door het opkomende
zeewater dreigde te verdrinken. Het
diertje liet zich gewillig naar de
veiligheid brengen, maar beet toen
zijn redder in de hand.
Chauffeur
De 86-jarige heer Arthur James
uit Monmouthshire zal opnieuw een
rij-examen moeten afleggen, dat zal
beslissen of hij nog auto mag rijden.
De rechter deed deze uitspraak, om
dat verkeersagenten de grijsaard
hadden betrapt, terwijl hij met zijn
sportauto 160 kilometer per uur
W/eigering
reed.
Het oudheidkundig museum te
Brooklyn wilde dezer dagen wel van
een eeuwenoude Egyptische mum
mie af en daarom vroeg de directie
toestemming om het geval te be
graven. Die werd echter geweigerd
vanwege de omstandigheid, dat het
museum geen bewijs van overlijden ff
kon overleggen.
Geluk
Een man, die rustig op het trot
toir van de hoofdstraat in Notting
ham wandelde, bleef even stilstaan
om een sigaretje op te steken. Dat
redde hem het leven, want nauwe
lijks een seconde later reed een
zware vrachtwagen met donderend
geweld de stoep op om tegen een
gevel tot1 stilstand te komen. De man
heeft eens uitgerekend, waar hij ge
weest zou zijn, indien hij niet had
gestopt met wandelen. Het was pre- -=A.
cies op de plaats, waar de auto de
gevel trof.
Leeuw
Ralph Restuccio uit Trenton
zal zijn huis moeten verlaten
en ergens in de eenzaamheid
moeten gaan wonen, omdat zijn
buren maar niet kunnen wen
nen aan de volwassen leeuw,
die hij er als huisdier op na
houdt.
Het is een briljant plan, maar
ik geloof dat ze het op de film
ook al eens op deze manier heb
ben gedaan.
VRIJDAG, 20 SEPTEMBER
HILVERSUM I. 402 m. VARA: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. 8,00 Nws.
8,18 De ontbijtclub 9,00 V.d. vrouw (9,35
Waterst.) 9,40 Schoolradio VPtRO:
10,00 Thuis, caus. 10,05 Morgenw.
VARA: 10,20 V.d. kleuters 10,40 Kamer
koor 10 55 Gram. 11,35 Strijkork. en sol.
AVRÖ: 12,00 Amus.muz. 12,30 Land- en
tuinb.meded. 12,33 Sport en progn. 12,50
Gram. 13,00 Nws. 13.15 Meded. en gram.
13,30 Licht progr. 13,55 Beursteer. 14,00
Joodse liederen 14,30 Boekbespr. 14,50
Koorzang 15,05 Smaken verschillen
VARA: 16,00 Muz. caus. 16.40 V.d. jeugd
17,05 Gram. 17,30 Orgelspel 18.00 Nws.
18,15 Act. 18,20 Lichte muz. 18,50 De
puntjes op de i, caus. 19,00 V.d. kind.
19,10 Kinderkoor VPRO: 19,30 Leven
in Nederland, caus. 19,45 Nws. v.d. VPRO
20,00 Nws. 20,05 Casa Valdese te Valle-
crosia, caus. 20,10 Boekbespr. 20,15 Sopr.
en piano 20.35 De Ver. Naties weer bij
een, caus. 20,45 Mensen in het gezin,
caus. VARA: 21,00 Gram. 21,55 Buitenl.
weekoverz. 22,10 Cabaret VPRO: 22.40
Zorg om de mens, caus. 22,50 Avondw.
VARA: 23,00 Nws. 23,13-24,00 Gram.
HILVERSUM II. 298 m. KRO: 7,00
Nws. 7,10 Gram. 7,45 Morgengeb. en
lit. kal. 8,00 Nws. en weerber. 8.15 Gram.
8,50 V.d. huisvr. 9,40 Schoolradio 10,05
Gram. 10,35 Idem 11,00 V.d. zieken 11.40
Gram. 12.00 Middagklok-noodklok 12,03
Gram. 12,30 Land- en tuinb.meded. 12,33
Gram. 12,55 Zonnewijzer 13.00 Nws. en
kath.nws. 13,20 Lichte muz. 13,45 V.d.
vrouw 14,00 Radio Filharm.ork. en sol.
14 45 Gram. 15,00 Schoolradio 15,30 Gram.
15,40 Meisjeskoor en -ork. 16,00 V.d. zie
ken 17,00 V.d. jeugd 17,15 Kinderkoor
17,40 Beursber. 17,45 Lichte muz. 18,50
Cursus openbaar kunstbezit 19,00 Nws.
19.10 Comm. op 't nws. 19,15 Regerings-
uitz.: Parlement, bezoek aan Nederlands
Nieuw-Guinea, door J, de Kadt. Rubr.
Verkl. en toel. 19,25 Regeringsuitz.: Emi-
gratierubr. Het emigratiepraatje van H.
A. van Luyk 19,35 Verz.progr. v.d. mil.
20,30 Act. 20,45 De gewone man 20,50
Lichte muz. 2120 En daarom schreef ik
een hoorspel, hoorsp. 22,00 Pianokwint.
22,40 Gram. 22,50 Veilig verkeer: Naas
tenliefde heeft altijd voorrang, caus. 23,00
Nws. 23,15-24,00 Jazzmuz.
BRUSSEL, 324 m. 12,00 Omr.ork.
12,30 Weerber. 12,34 Gram. 13,00 Nws.
13.11 Gram. 14,00 Schoolradio 15,45 Gram.
16 00 Koersen 16,02 Gram. 17,00 Nws.
17*10 Gram. 17,45 Duitse les 18,00 Kamer-
muz. 18,30 V.d. sold. 19,00 Nws. 19,45
Gram. 20,00 Idem 20,15 Symf.ork. en sol.
(20,45-21,00 Kunstkaleidoscoop) 22,00 Nws.
22,11 Chinese muz. 22,55-23,00 Nws.
BRUSSEL, 484 m. 12.00 Gram. 13.00
Nws. 13,10 Omr.ork. 13,50 Gram. 14.00,
14,30, 15.30 en 16,05 Idem 17,00 Nws. 18.30
Gram. 19,00 Idem 19,30 Nws. 20,00 Fes
tival v. Luik 22,00 Nws. 22.55 Idem.
Televisie
VRIJDAG, 20 SEPTEMBER
VLAAMS BELG.: 19,00 V.d. vrouw 19,30
Nws. 20,00 Document, film 20,30 De drie
lingbroeders, komedie 21,45 Nwe films
22,15 Nws. en journ.
De universiteit van Montreal (Ca
nada) heeft dinsdag het eredoctoraat
verleend aan de Nederlandse oud-mi
nister zonder portefeuille (1951) prof.
A. H. M. Albregts, algemeen secreta
ris van het internationale verbond
van katholieke werkgeversverenigin
gen. Ter gelegenheid van het veer
tiende wereldcongres van werkge
vers kregen nog twee buitenlandse
functionarissen van het verbond een
eredoctoraat aangeboden.
Volgens Japanse natuurkundigen
zijn zaterdag of omstreeks zaterdag
in de Sovjet-Unie een reeks kern
proeven verricht, zy leiden dit af
uit het feit, dat in de afgelopen twee
dagen in het noorden van Japan ster
ke radio-activiteit in de neerslag is
waargenomen. De plaats van de jong
ste Russische kernproeven zou in het
gebied van het Baikalmeer gelegen
zijn.
(Advertentie)
door H. J. Kaeser
55)
-Men kan zich natuurlijk van alles
verbeelden.
Hij kwam niet verder. De deur
8ing open en Marcelle kwam binnen.
4^ hadden er allebei niet aan ge-
aaent, dat men in de kamer ernaast
Jjijna ieder woord kon verstaan. Ge-
jjhrende een paar ogenblikken waren
Marianne en Marcelle, onbewegelijk
Wijven zitten, voor de laatste de ka-
mer uitging.
"Laat Franz met rust", zei Mar
celle met moeilijk beheerste stem,
>>ik heb uit vrije wil besloten, weg
te gaan".
Johnny gaf geen antwoord, maar
de blik, waarmee hij Franz opnam,
had niets aan opwinding ingeboet.
,,Ik wou, dat ik maar nooit uit
Frankrijk was teruggekomen!" zei
Marcelle met opgekropte stem en
drukte haar voorhoofd tegen de kou
de vensterruit. Achter haar werd het
stil de storm scheen af te nemen.
Franz en Johnny stonden met gebo
gen hoofd, moedeloos en niet in staat
om de rollende bal tegen te houden,
die hen langs een onzichtbare maar
al vastgestelde baan voortjoeg.
Fas toen Franz zich »an de vleugel
zette en begon te spelen, kwam er
weer leven in Johnny. Hij wierp een
blik op Marcelle's afgewend profiel;
het leek alsof zij die verlangende, be
zwerende blik gevoeld had, want zij
draaide zich om en glimlachte hem
onmerkbaar toe.
„Kom met mc mee naar buiten",
verzocht hij, zo zachtjes, dat zijn
woorden haast niet te verstaan wa
ren, ,,een paar minuten maar, ik
houd het hier niet uit!"
't Was een koude vriesavond. De
bevroren sneeuw spreidde zich glin
sterend, onbarmhartig wit uit, zover
het oog reikte. De thermometer wees
dertien graden onder nul aan. Maar
alhoewel Marcelle een hekel aan kou
had, als aan 'n persoonlijke vijand,
ging zij samen met Johnny de ka
mer uit en verliet een paar minuten
later, in haar lange skibroek en pels
jasje, het huis.
Franz zag hen weggaan. Hij stond
voor het raam, op dezelfde plaats,
waar kort tevoren Marcelle nog ge
staan had, en, evenals zij, met haar
voorhoofd tegen de vensterruit ge
drukt.
Zo trof Marianne hem aan.
Een steen vait in het water, zon
der geluid., en is meteen verdwe
nen. Maar op hetzelfde ogenblik,
waarop hij het watervlak doorklieft,
vormen zich vele kringen, verrader
lijke golvingen, die de plaats aanwij
zen, waar hij is gezonken. Marianne
plotseling uit haar volkomen argeloos
heid opgeschrikt, had met haar ge
voel voor tact, de gebeurtenissen van
de avond niet alleen uiterlijk probe
ren te negeren, maar meer nog in
gedachten. Haar eerbied voor de aan
doeningen van anderen schreef haar
voor, zich op generlei wijze ergens
in te mengen en de onbegrijpelijke
strijd, die zich gedeeltelijk voor haar
ogen en oren afgespeeld had, niet
op te merken. Niettemin kon zij niet
voorkomen, dat zij een samenhang
van feiten vermoedde, toen zij Franz
zo verlaten aan het raam zag staan.
Een hele poos lang werd haar het
ademen bemoeilijkt.
Marcelle en Johnny.Was dat mo
gelijk..? Was dat denkbaar?
Franz had haar niet horen binnen
komen. Hij bevond zich juist nu in
een soortgelijke toestand, als toen hij
eens, die onvergetelijke keer, bij
de vleugel doorgemaakt had al
leen was de toonaard veranderd. Het
gevoel, dat hem toen in majeur hoog
tot in ondenkbare hoogte van zalig
heid gevoerd had, liet hem nu, als in
een doffe treurmars, al maar dieper
in een bodemloze eenzaamheid weg
zinken. Maar eindelijk aanbeland op
de bodem der onbekende diepte, zag
hij zichzelf als in een spiegel, zag hij
zijn verlatenheid, en een woeste, niet
te tomen jaloersheid maakte zich zo
plotseling van hem meester, dat het
gezicht voor hem in een caricatuur
veranderde.
„Franz!
Bij die zachte uitroep schrok hij
op maar slechts een deel van zijn
wezen keerde tot de zichtbare din
gen terug, terwijl het andere met
een bijna wellustige aandacht ge
boeid bleef door wat er in zijn ziel
plaats greep.
„Ja, Mama!"
Marianne wist niet, wat zij tegen
h„m moest zeggen, de uitdrukking
van zijn gezicht was verouderd, voor
de eerste keer viel het haar op, dat
het kinderlijke jongensgezicht voor
goed mannelijke trekken had gekre
gen.
„Neemt u me niet kwalijk", zei
Franz beleefd met 'n afwezige hoofd
buiging in haar richting, en ging de
kamer uit. Toen hij vlak daarna het
huis uitging, sloeg de kou hem vinnig
tegen; hij wist zelf niet, wat hem
in die grijze onbarmhartige avond
naar buiten had gedreven. Maar het
honende portret in zijn binnenste joeg
hem voort; onduidelijk stond hem
voor de geest, dat hij iets zocht,
waarvan hij niet begreep, wat het
was. Het moest iets belangrijks zijn,
iets zeer belangrijks., 't scheen hem
toe, dat hij zijn eigen adem volgde,
die als een rookwolk voor zijn gezicht
hing.
Marcelle had zich met Marianne's
hulp een heel aardige, kleine woning
ingericht, maar het ogenschijnlijke
plezier, dat zij levendig daarover ten
toon spreidde, werd gelogenstraft
door het vertwijfelde huilen, dat haar
overviel, toen zij de eerste eenzame
avond doorbracht. Zij huilde niet
gauw, de snikken stegen pijnlijk en
geprangd uit haar borst omhoog,
met schokken, alsof zij haar wilden
doen stikken. De nieuwe werklijkheid
die zij zich in gedachten al voorge
steld had, hield zoveel bitterheid en
verlangen in, dat zij er geen vrede
mee kon nemen. Waarom was zij ge
vlucht? Gevlucht uit de van geluk
vervulde nabijheid van die twee, zon
der wie ieder uur een grauwe leeg
te werd! Haar verstand, dat haar lot
hiertoe de weg gewezen had, werd
door de onconti-oieerbare stemmen
van het gevoel overheerst. Niets is
er gewonnen! hoonde haar gevoel, al
les is alleen maar erger geworden,
erger voor jezelf! Je kon nu achter
Franz bij de vleugel staan, of sa
men met Johnny voor de open haard
gehurkt zitten. Het was pas zeven
uur., als ze eens een auto naar 't
station nam en gauw naar huis ging?
Ze zou ook een taart kunnen kopen,
een grote taart en die ter verklaring
voor zich uitdragen. Verklaring
van wat?
Het gevoel werd in een onderdeel
van een minuut door het gezond ver
sland teruggedrongen en onschade
lijk gemaakt. Marcelle veegde haar
ogen af, greep naar haar poederdoos
en bewerkte haar gezicht met zoveel
zorgvuldigheid, dat er van de verra-
drlijke tranensporen niets meer te
zien viel.
't Zou een verklaring geweest zijn
van haar eigen zwakheid, voor die
vrouwelijke, ellendige hulpeloosheid,
die haar al bij de eerste hinderpaal
door de knieën had doen gaan. Neen
wat zij gedaan had was goed! 't Was
het enige mogelijke de laatste red
ding.
De laatste redding., wat een groot
woord! Maar wel beschouwd scheen
het niet te groot, deed het veeleer
recht wedervaren van de situatie,
waarin zij zich alle drie gedurende
de laatste weken voor haar vertrek
bevonden hadden. Alleen reeds haar
aanwezigheid scheen het onzichtbare
vuur tussen Franz en Johnny aan
te wakkeren. Hun woorden waren
als degens, scherp en gevaarlijk, hun
lachen was dubbelzinnig. Meer dan
eens had zij gemerkt, dat ook Ma
rianne bij die stekelige twistgesprek
ken, die als zweepslagen heen en
weer zwiepten, ineengekrompen was.
Daar groeide iets, waarmee Marcel
le niets uitstaande had of slechts
even weinig, als het onaanzienlijke
zaadkorreltje met de reuzenboom, die
er uit voorkomt. Vaak was zij bijna
bang voor de liefde van Johnny en
Franz; die eigenaardig onderdrukte
liefde, die steeds de ander als tegen
partij in hun verhouding betrok. Geen
van tweeën had ooit geprobeerd, haar
ook maar te kussen niet haar li
chaam, maar haar ziel gold die ver
bitterde, onophoudelijke strijd, waar
zij de oorzaak, maar schijnbaar niet
het middelpunt van was.
Dat had zij niet verkeerd gezien!
Franz en Johnny keerden, in voortdu
rend toenemende spanning, avond
aan avond in het lege huis terug. Zij
meetten zich met elkaar, met blik
ken, met woorden en met de kracht
van hun inwendige opgewondenheid,
die de atmosfeer om hen heen vaak
zo geladen maakte, dat men de von
ken er af scheen te zien vliegen.
Maar geen van beiden brak los
beiden volhardden in een afwachten
de houding, waarvoor er. eerlijk ge
zegd, geen aanleiding bestond. Want
waarop wachtten zij?
Het antwoord op deze nooit gestel
de vraag vulde de ledige ruimte, die
sinds Marcelle's vlucht ontstaan was:
zij wachtten op een teken van haar!
Beiden waren ze langs verschillende
wegen tot de gelijke opvatting geko
men, dat zij zich alleen van hen ver
wijderd had, om tot een uiteindelijke
beslissing te geraken. Maar terwijl
Johnny deze omweg voor vrouwelij
ke zwakheid hield, terwijl hij meen
de, dat Marcelle alleen uit medelij
den de gevoelens van Franz ontzien
wilde, werd deze er van dag tot dag
meer van overtuigd, dat de overwin
ning hem ten deel zou vallen. In zijn
toon tegenover Johnny klonk vaak
een neerLuigend-medelijdende klank
door, als van iemand, die weet, dat
hij alle troeven in de hand heeft.
(Wordt vervolgd)
