dij bezorgde toon in troonrede —mm:sp, miiiare sï Hü
toch
vrolijke
Prinsjesdag
Eenvoud en dienstbaarheid
Begrotingsbeeld
Wie het eerst komt
Uit de verschillende begrotingen
Z AV O-conferentie
wordt uitgesteld
UELE
TV 1 Ia linde Ridderzaal tijdens de troonrede
Defensie
Landbouw
Buitenlandse Zaken
Geliefd als wijs leraar
H
50ED
r. 21 Hulst
Jansteen
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Nederland- Oostenrijk
Nieuwe
voordracht
van KNVB
In terneringskamp
bij Parijs
Toestand van Pieck
zorgwekkend
Cordon verbroken
Opnieuw iets zachter
Het koffertje.... j
Niet duurder
Sanering
Stroef overleg
Vlaamse televisie
in nieuwe seizoen
Na de staatsgreep in Thailand
Minder troepen in
Little Rock
Pater prof. dr. J. A. v. d. Kooy SCJ overleden
Bewonderd door velen
Ltie
wol
no -
iana
<aort gt 1
uwerystraat 4,
Temeuzen
97e JAARGANG No. 22558
Uitgave N. V. Uitgeven Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda,
Reigerstr. 16. Tel.: Directie, Redactie en Ad
ministratie 22341. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad:
J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem,
mr. dr. A. J. J- M. Mes, mr H. M. L. de
Rechter. P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't
Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet. 7.—
p. kwartaal, p. post 7.70, p. week (uitsl.
bij niet postbestell.) 0.54. Incasso wordt
berekend. Losse numm 15 ct. Postrek. 278841
Voor Cod. Keitfnflïn «n Vaderland
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1957
Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.35
per mm. (Ingezonden Mededelingen 0.85
per mm). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.14 per mm. (Ingezonden Mede
delingen 0.35 per mm). Bij contract aan
zienlijke reductie; volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 ct. per mm extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet wensen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOEsTwestsingel 98, telefoon 2239 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele PoohTtelefoon 102 - (Bijbureaus: TERNEUZFN, Noordstraat 56,jtel. 2601 - OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35)
De KNVB heeft aan het verzoek
van de Oostenrijkse voetbalbond vol
daan en een nieuwe voordracht van
drie scheidsrechters opgemaakt. Het
nieuwe voorstel is nu een keuze te
doen uit de volgende drie scheidsrech
ters: Ahler (Zweden), Ellis (G.B.) en
van Nuffel (België).
Oostelijk van Parijs is een inter
neringskamp ingericht op grond van
de bijzondere politiële bevoegdheid
van de Franse regering om het hoofd
te bieden aan de Algerijnse nationa
listische activiteit in het moeder
land. Het kamp ligt bij Mourmlon in
het departement Marne. In Frankrijk
zelf wonen 350.000 Algerijnen.
Volgens Westberlijnse bladen zou
den premier Grotewohl van Oost-
Duitsland en de leider van de S.E.D.
Ulbricht, hun vakantie onderbroken
hebben, omdat de gezondheidstoe
stand van de 81-jarige president
Pieck zorgwekken.' is. De dochter van
Pieck, die in het buitenland vertoeft
zou ook met spoed naar huis ontbo
den zijn. De president is reeds enige
tijd officieel met ziekteverlof.
(Van onze parlementaire medewerker)
l)e vlaggen van Brabant en Limburg hingen ter weers
zijden van de troon in de Ridderzaal op het Haagse Binnen
hof. Rondom bewogen de vlaggen van de andere provincies
zich zachtjes in het stralende liclit van de vele schijnwer.
pers. De Ridderzaal was op dat moment het middelpunt
van Nederland, liet was bijna een uur op Prinsjesdag van
het jaar 1957. Kamerleden en diplomalen, leden van de
Raad van State en vele genodigden zalen, gekleed in een
grote verscheidenheid van prachtige uniformen, rondom
de nog ledige troon. Men wachtte op de komst van H.M. de
Koningin, die liet nieuwe zittingsjaar van de Staten-Gene.
raai zou openen.
De commando's van de bevelvoe
rende officieren van de erewacht der
mariniers kondigden haar komst aan.
"Voorafgegaan door het escorte van
rijkspolitie en grenadiers naderde de
gouden koets.
Voor de trappen, die de toegang tot
de Ridderzaal vormen, hield de stoet
stil. De koningin, gekleed in een
linde-groene fluwelen robe in empire-
stijl, verwijd met oude kant, steeg uit.
Zij droeg het Grootkruis van de Orde
der Nederlandse Leeuw. Z.K.H. prins
Bernhard, die haar vergezelde, was
gekleed in het ceremonieel tenue van
de grenadiers en droeg het Comman
deurskruis der Militaire Willemsorde
en het Grootkruis der Huisorde van
Oranje. Vergezeld van de commissie
van ontvangst uit beide Kamers en
voorafgegaan door kamerheren en
adjudanten begaf H.M. zich met de
prins naar de troon.
Toen allen gezeten waren sprak de
Koningin met heldere stem de troon
rede uit, die wij elders in deze editie
publiceren. Gedurende de voorlezing
voelde een van de kamerheren zich
plotseling onwel en hij was genood
zaakt even te gaan zitten op een van
de treden rondom de troon. Hij was
echter in staat na afloop van de plech
tigheid met de andere leden van het
gezelschap H.M. voor te gaan naar de
wachtende koets.
Opnieuw gejuich
Opnieuw weerklonk het gejuich van
het publiek.
Toen de Koningin en de prins
bij het Paleis Voorhout waren
binnengegaan, was de menigte
niet meer te houden. Zij verbrak
het kordon en kon door de aan
wezige afzetting slechts met moei
te vlak voor het paleis worden
tegengehouden.
Enige ogenblikken later verscheen
Bet gezelschap even op het balkon en
aan het gejuich kwam haast geen
einde.
In de middag hield het koninklijk
gezelschap een rijtoer door de stad.
In het voorste rijtuig H.M. de Ko
ningin, Z.K.H. prins Bernhard en prin
ses Marijke; daarachter de prinsessen
Beatrix en Margriet. Prinses Irene
was door een lichte griepaanval niet
in staat deel te nemen aan deze rij
toer, die ieder jaar weer het besluit
vormt van deze feestelijke dag in de
cude residentie.
Kamers bijeen
Na afloop van de opening der Sta-
ten-Generaal zijn de Kamers nog even
DE REGERING van Jordanië heeft
een missie naar de V.S. gezonden
om te trachten van de Wereldbank
een lening van 100 miljoen pond ster-
Alng te verkrijgen.
■EEN ONBEKENDE heeft met een
steen de ruit van een juwelierswinkel
in Dordrecht ingeslagen. Met 1250.—
benenieraden nam de onbekende de
OP HET te Palembang gehouden con
gres van islamitische godsdienst
leraren is een resolutie aangenomen,
waarin ff bu Soekarno op aangedron
gen wordt de communisten en alle
mantelorganisaties buiten de wet te
stellen.
BU K.B. is luit.-gen. D.C. Buurman
van yreeden, Nederlands territoriaal
bevelhebber, benoemd tot adjudant
in buitengewone dienst van H.M. de
Koningin.
PREMIER STOCIA van Roemenië
heeft Albanië, Griekenland, Zuid-Sla-
vië en Turkije uitgenodigd tot een
Balkanconferentie.
EE EX-FIL. 1STER Rhea Ginger Mit
chell, die ten tijde van de stomme
mm verschilende malen met Tom
Mix optrad, is gewurgd in haar wo-
ning te Los Angeles. Zij was 63 jaar.
BIJ OVERSTROMINGEN in het Per
zische gedeelte van Azerbeidsjan zijn
circa 100 mensen om het leven geko
men en 10 dorpen verwoest.
„^^rsverwachting van het K.N.
«■1. tot vanavond, opgemaakt
oinsdagavond 23.15 uur:
ei?£ra' aanv'ankelijk hier en daar t
j regen of motregen, later op
i 'e Plaatsen enkele opkla-
uit T 't Zwakkc tot matige wind
uil uiteenlopende richting 0
mf,uw iets zachter. P
w:TTacJhting van het Belgisch
Weerkundig Instituut:
Aan, matige westenwind.
mf,T(fnk.e}tfk zwaar bewolkt en
of m f' en daar üehte regen J
de loop van de J
uur. J
jjj- ouuer 10.27 uur.
o» zop °P 6-21 uur. Maan t
t p «.37 uur. t
luidrialn de loop van
I v a5 nelging tot opklaring.
Maan ag: zon onder 18.48
laan onder 15.27 uur.
Prinsjesdag, en dat betekent dat
er in Den Haag al heel vroeg in
de ochtend langs de route van de
koninklijke stoet talloze belangstel
lenden een plaatsje hadden ver
overd, om toch vooral maar niets
van de komende pracht en praal
te missen.
S In de gistermiddag gehouden ver-
J gadering van de Tweede Kamer
neeft minister Hofstra de rijksbe- S
J groting VQor 1958 aangeboden. t
Het gebruikelijke koffertje was dit J
keer niet aanwezig. De minister J
nam de begrotingstukken met
een oranje lint samengebonden
uit zijn tas, waarna de Kamerbe- j
waarder ze op het bureau van
I de voorzitter, de heer Korten- S
J horst, deponeerde.
Kwestie van bestedingsbeper- J
king, dat koffertje...." fluisterde J
men hier en daar.
i
in vergadering bijeen geweest. In de
Tweede Kamer werden stemmingen
gehouden voor het opmaken van de
nominatie voor het voorzitterschap,
welke nominatie als volgt kwam te
luiden: 1 Kortenhorst; 2 Van Sleen;
3 Roosjen. Morgenmiddag vergadert
de Kamer weer.
In de Eerste Kamer kon voorzitter
mr. Jonkman het Kamerlid mr. van
Hall, de burgemeester van Amster
dam, welkom heten, die voor het
eerst na zijn herstel de vergadering
weer bijwoonde.
Elders in deze editie geven wij uitvoerig de troonrede weer,
alsmede de miljoenen-nota. Hieronder volgt een uittreksel uit de
begrotingen van Oorlog, Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning en van Buitenlandse Zaken. De opmerkelijkste feiten: het
defensieplafond blijft gefixeerd op 1525 miljoen, de landbouw
wordt verder gesaneerd vestigingseisen worden ingevoerd en
versnippering wordt tegengegaan en wat buitenlandse zaken
betreft wekt de stroeve gang van zaken bij de onderhandelingen
met Duitsland enige teleurstelling.
Voor het komende jaar is het mo
gelijk gebleken, dank zij een aantal
maatregelen tot beperking van de uit
gaven, het defensieplafond, zoals dat
tijdens de Kabinetsformatie werd
vastgesteld, te fix£reif- op eeir bedrag
van 1525 miljoen. De maatregelen
zullen echter de essentiële gevechts
kracht van onze strijdkrachten niet
nadelig beïnvloeden.
Dit is in het kort de positie van
de nationale defensie, zoals die door
minister Staf wordt geschilderd in zijn
toelichting op de begroting van het
Ministerie van Oorlog voor het dienst
jaar 1958. Een begroting die in zover
re de invloed van de bestedingsbe
perking heeft ondergaan, dat ondanks
alle kostenstijgingen, het defensie
plafond kon worden gehandhaafd, ter
wijl de aanvankelijk geraamde kas
uitgaven voor het komende jaar met
65 miljoen konden worden verminderd
tot 1645 miljoen.
De bezuinigingsmaatregelen, waar
op de minister in zijn toelichting
doelt, zijn:
Uitstel van een aantal nieuwe aan
schaffingen, waardoor o.a. enkele
fregatten van de Kon. Marine eerst
na 1960 zuilen worden vervangen. Ef
ficiënter beheer en vermindering van
de exploitatieuitgaven, waardoor kan
worden bespaard op dagelijks terug
kerende posten als elektriciteit,
brandstoffen, onderhoud e.d. Beper
king van de aanschaf van zwaar ma
teriaal, wanneer dit in tijd van oorlog
door vordering kan worden verkre
gen.
Op het gebied van de personeelvoor-
ziening blijven nog een aantal moei
lijkheden hoewel de bewindsman die
niet al te ernstig inziet. Als maat
regelen worden overwogen: 1) een ge
heel nieuwe groep van beroepsmili
tairen te vormen, een groep van spe
cialisten zonder de gebruikelijke ran
gen; 2) voor dienstplichtigen de mo
gelijkheid te openen om op gunstige
voorwaarden vrijwillig na te dienen in
de rang van korporaal of soldaat.
Het zal echter niet mogelijk zijn de
duur van de eerste oefening te be
perken.
De minister blijft van mening, dat
een vermindering van de sterkte van
onze defensie, die daarvan het gevolg
zou zijn, in de huidige internationale
omstandigheden onaanvaardbaar is.
Min of meer als pleister op de wonde
stelt hij echter een aantal verbete
ringen in de sociale voorzieningen
voor dienstplichtigen in het vooruit
zicht. Welke deze verbeteringen zijn
komt echter in de begroting niet tot
uitdrukking.
De sanering van de landbouw
blijft in het komende begrotings
jaar een van de belangrijkste pun
ten in hel beleid van de minister
van Landbouw, Visserij en Voed
selvoorziening. In de toelichting
op zijn begroting kondigt minis
ter Mansholt aan: De invoer van
vestigingseisen, het tegengaan van
versnippering en het dienstbaar
maken van domeingronden en
van na vrijkoming opgekochte
bedrijven aan de sanering.
De afzet verloopt, ondanks toeleg op
kwaliteitsproduktie. nu reeds moei
lijker. Wanneer de conjunctuur te
rugloopt, zullen deze moeilijkheden
nog groter worden. Daarom dienen
in Nederland voorwaarden geschapen
te worden voor een zo rationeel mo
gelijke produktie.
Tengevolge van het protectionisme
in het buitenland kan het beleid van
garantieprijzen niet worden gemist,
hoewel dit de prikkel om zo goed
koop mogelijk te produceren in meer
dere of mindere mate wegneemt.
Thans wordt overleg gepleegd in
hoeverre door een gewijzigd beleid
dit bezwaar althans enigermate kan
worden weggenomen.
In het kader van de visserijproble
men vermeldde minister Mansholt,
dat het onderzoek naar het kunstma
tig kweken van oesterbroed gestaag
voortgang maakt en bevredigend ver
loopt. Alle problemen die voor de
oeslercultuur uit het Deltaplan voort
vloeien, hebben de volle aandacht.
De trage gang van zaken bij het
Nederlands-Duitse overleg, waarbij
o.a. kwesties betrokken zijn als de
grenscorrecties, grensverlegging in de
Dollar ten behoeve van Nederlandse
inpolderingen en mijnconcessies, heeft
bij de minister van Buitenlandse Za
ken enige teleurstelling gewekt.
Minister Luns merkte in de toe
lichting op zijn begroting op, dat hij
blijft vertrouwen, dat deze moeilijke
onderhandelingen tot een goed einde
zullen komen.
Naar aanleiding van de waterwe-
geukwestie met België deelde de be
windsman mee, dat aan de Belgi
sche regering technische mededelin
gen zijn gedaan over de voorgeno
men werken in west-Noord-Brabant,
terwijl binnenkort onderhandelingen
zullen worden geopend over het ka
naal van Gent naar Terneuzen.
De basisproblemen van het Midden-
Oosten en het vluchtelingen probleem
zijn nog steeds niet tot een oplossing
gekomen. De grote vloed van Hon
gaarse vluchtelingen heeft hierop ver
tragend gewerkt, terwijl ook de fond
sen nog niet toereikend zijn. Neder
land heeft zich inmiddels bereid .ver-
klaard 150 personen, die reeds ja
renlang in kampen verblijven, op te
nemen. Het betreft hier „moeilijke
gevallen" (zieken en ouden van da
gen) die in ons land door particuliere
organisaties zullen worden verzorgd.
Ten aanzien van de plannen tot ver
hoging van de omzetbelasting op per
sonenauto's en motorrijwielen wordt
nader meegedeeld, dat ook de daar
voor bestemde banden er onder zullen
vallen.
Verder zij aangestipt, dat in het
overzicht betreffende de begroting
van Wederopbouw en Volkshuisvesting
elders in dit blad opgenomen, de ver
onderstelling wordt geuit, dat behal
ve voor de lening van de Bank van
Ned. Gemeenten, het rentegamma
ook wordt losgelaten voor andere con-
solidatieleningen ten behoeve van de
gemeenten. Die veronderstelling is
voorbarig. Daaromtrent staat nog
niets vast.
Het koninklijk paar gefotografeerd
in de Ridderzaal tijdens het uit
spreken van de troonrede door H.M
de KoninginDeze rede vindt men
elders in deze editie uitvoerig weer
gegeven.
De Vlaamse televisie zal tijdens de
wereldtentoonstelling van Brussel in
1958 alle dagen uitzenden, zo is op
een persconferentie in Brussel over
het programma van het seizoen 1957-
1958 van de Vlaamse televisie be
kendgemaakt.
De Vlaamse televisie zal een vaste
studio op de wereldtentoonstelling
hebben.
In 1957 1958 zal de Vlaamse tele
visie een nieuwigheid invoeren in
haar ontspanningsprogramma's, na
melijk de ,,road show", die met een
rijdende studio steden en dorpen in
België zal aandoen.
De uitzendingen zullen nog verbe
terd worden door verhoging van de
zendkracht in het begin van 1958.
Veldmaarschalk Sarit Thanarat, die
maandag door een militaire staats
greep de regering van maarschalk
Piboel Songgram omver wierp, is
volgens de laatste berichten, de toe
stand in Thailand meester. Maar
schalk Piboel Songgram zelf zou zich
op een marinebasis op 180 km van
Bangkok bevinden. Hij zou van plan
zijn naar Saigon te gaan.
De ontvangen berichten in Londen
geven de indruk, dat de machtsover
name door Sarit Thanarat geen wij
ziging brengt in de pro-Westerse bui
tenlandse politiek. Sarit zelf is de
mening toegedaan, dat zijn land hulp
van Amerika zal blijven ontvangen.
Men blijft prins Wan beschouwen als
Thailands vertegenwoordiger bij de
V.N.
Een woordvoerder van het State
department in Washington verklaar
de dat de staatsgreep een interne
politieke ontwikkeling" is, die de
structuur van de Zuidoostaziatische
verdragsorganisatie niet zal schaden.
Deze organisatie (ZAVO) zou morgen
in Bangkok met een conferentie be
ginnen. Vermoedelijk echter wordt de
conferentie uitgesteld, omdat er zo
deelde maarschalk Sarit mede op
het ogenblik niemand is, die namens
Thailand kan optreden.
Gouverneur Faubus van Arkansas
heeft de nationale garde bij de mid
delbare school van Little Rock tot
twaalf man teruggebracht.
Zo staat het in de advertentie: „Heden overleed plotseling,
na een leven van volledige overgave aan en vertrouwen op het
H. Hart van Jesus, in zijn 59ste levensjaar, het 38ste van zijn
kloosterleven en in het 31ste van zijn werkzaam priesterleken
de zeereerwaarde zeergeleerde pater professor dr. Johannes Al-
phonsus van der Kooy S.C.J."
In deze eenvoudige volzin is leven
en sterven vervat van een mens en
priester die door zeer velen werd be
mind en bewonderd. In geest en
hart van ontelbaren immers staan
onuitwisbaar de tekens gegrift, die
getuigen van de vrijwel onbegrensde
toewijding, van de gedegen weten
schap en van de diepe wijsheid welke
daden en woorden van pator van der
Kooy beheersten. In het Groot-Semi
narie te Liesbosch, waar de overle
dene professor was in de wijsbegeer
te, laat zijn plotselinge dood een pijn
lijke leegte achter. Niet alleen omdat
zijn lessen voor de studenten sinds
juni 1928 een bron van wetenschap
pelijke vreugde en innerlijke verdie
ping betekenden, maar ook omdat
pater van der Kooy als eerste con
sultor rector en gemeenschap zoveel
onschatbare diensten bewees.
En wie immers zal de in een
volkomen dienstbaarheid aan
roeping en taak volgroeide wijs
heid vervangen die het verwor
ven persoonlijk bezit van de
overledene al zovele jaren was?
Met pater van der Kooy is iets
onvervangbaars heengegaan: een
helemaal bij hem behorende sfeer
van bereidheid tot dienen, van
klaar staan voor anderen, van
stille toewijding en van een ge
ruchtloze zielenijver.
Dat hij na zijn studies aan het
Gregorianum in Rome zowel de doc
torsgraad in de wijsbegeerte als in
de godgeleerdheid behaalde, was
aan minder mensen bekend dan men
zou moeten en mogen veronderstel
len. Maar dat de overledene een
mens was van groot wetenschappe
lijk formaat, wisten velen.
Op „Sint Joost
Naast zijn dagelijks werk aan het
Groot-Seminarie vormde pater dr.
van der Kooy in de loop der jaren
tal van leken in voordrachten en cur
sussen over de denkleer. Ook in de
wetenschappelijke en in de karakter
vorming van de leerlingen aan de
Academie „Sint Joost" was zijn aan
deel vanaf 1 oktober 1950 bijzonder
groot.
Zijn lessen in begripskennis en
i beroepsmoraal drukten een bijzonder
stempel op de sfeer van deze mid-
Proj. dr. J. A. van der Kooy s.c.j.
delbare school, die hem volgens het
getuigenis van die hem na stonden
bijzonder aan het hart lag. Dat God
hem juist dinsdagmorgen tot zich wil
de roepen tijden een van de lessen
op Sint Joost, geeft aan dit verschei
den dan ook een ontroerend en tra
gisch relief.
Wanner vrijdag a.s. om kwart over
tien de Schola van het Groot-Semi
narie het Requiem zal aanheffen bij
het begin van de plechtige Heilige
Mis, zullen ongetwijfeld talrijke vrien
den en bewonderaars van wijlen pa
ter prof. dr. van der Kooy aanwezig
zijn om hem de laatste eer te be
wijzen. Een eer, die hij tijdens zijn
betrekkelijk korte en toch zo rijk ge
vulde leven steeds omzichtig uit de
weg ging. Dat hij ruste in vrede.