Vraag geen verf.vraag RIPOUN
RADIO
TELEVISIE
RAK0NA
ONZICHTBARE
BANDEN
UNO. BRANDMERKT
DE SOVJET-UNIE
Minister Zijlstra over de positie
der Nederlandse industrie
(WATVA
TV'RADIO'TV'RADIO'TV'
Krimpen van pijn
Doch weinig hoop voor Hongarije
LENING
LEVEND
VRAAGSTUK
3
TWEEDE BLAI
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1957
Deze week in het buitenland
Illusie en paniek
levensgevaarlijk
20 ct.
't is weer
Benoeming T.H.
Eindhoven
Liturgische Kalender
Korte vrijEeid voor
ontsnapte arrestant
2900 Amerikanen in
Europa EeEEen
A-griep
r\E Algemene Vergadering der
u Verenigde Naties heeft het rap
port in behandeling genomen, dat
een bijzondere commissie uit haar
midden over de Hongaarse opstand
van oktober-november 1956 heeft
uitgebracht.
Tot de vorming van deze bijzon
dere commissie was 19 januari jl.
bij resolutie besloten, nadat de po
gingen van secretaris-generaal
Hammarskjoeld om in Hongarije
zelf een onderzoek in te stellen naar
het verloop der gebeurtenissen op
de weerstand van de regering-
Kadar en de Sovjet-Unie waren
afgestuit.
De U.N.O.-commissie vo^r Hon
garije werd zorgvuldig samenge
steld. Zij kon geen leden bevatten
uit de landen achter het IJzeren
Gordi,jn, die haar vorming niet
wensten. Zij kon daardoor gemak
kelijk een uitsluitend Westers ka
rakter hebben gekregen. Dit is
nochtans niet gebeurd. Geen van
de grote Westerse mogendheden
nam er zitting in. Van de N.A.V.O.-
landen was alleen het kleine Dene
marken er in vertegenwoordigd.
Australië was het belangrijkste
„Westerse" lid. De andere commis
sieleden leverden het neutralistische
Ceylon, het Arabische Tunis en het
Zuid-Amerikaanse Uruguay.
Ook deze commissie, welke toch
onmogelijk voor partijdig kon door
gaan, kreeg van de regering-Kadar
en de Sovjet-Unie geen faciliteiten
voor haar onderzoek. Zij heeft haar
rapport nu gegrond op ruim hon
derd getuigenissen van Hongaren
van iedere stand en beroep, die de
opstand hebben meegemaakt, op
inlichtingen van buitenlandse di
plomaten en ook op officiële ver
klaringen van de Hongaarse en
Russische regeringen. Zij heeft de
standpunten van Moskou en Com
munistisch Boedapest zo objectief
mogelijk weergegeven.
T~)E onpartijdige samenstelling der
commissie en haar consciën
tieuze werkwijze geven des te meer
reliëf aan de bevindingen van haar
rapport, dat 20 juni jl. werd ge
publiceerd en eenstemmig werd
vastgesteld. Deze bevindingen wa
ren, dat de opstand een spontaan
verzet is geweest in alle rangen van
het Hongaarse volk, niet het minst
bij de arbeiders, en dat de wettige
regering-Nagy niet om interventie
van Sovjet-Rusland heeft gevraagd
en met geweld is verdreven. De
regering-Kadar kon zich alleen door
Russisch? steun handhaven.
Dit alles houdt op zichzelf al een
veroordeling van de regering-Kadar
en van de Sovjet-Unie in, welke
door de goedkeuring van het rap
port en van de ingediende resolu
tie, om Rusland alsnog te bewegen
zijn troepen uit Hongarije terug te
trekken, een bekrachtiging moet
krijgen van het wereldgeweten.'
Het Russisch verweer, dat de Ver.
Naties zich ten onrechte met de
binnenlandse aangelegenheden van
een onafhankelijke staat zouden
bemoeien, kan hiertegenover geen
indruk maken en gaat in het geheel
niet op. Juist de Sovjet-Unie heeft
zich op onduldbare, tyrannieke wij
ze met de binnenlandse aangele
genheden van Hongarije ingelaten,
waarvoor zij een verontschuldiging
zoekt in een verzoek om hulp van
de geheel van haar afhankelijke
regering-Kadar. Dit verzoek kwam
dan ook nog op een moment, waar-
°P v-e ^ussische troepen Hongarije
al binnen waren getrokken.
is te gruwelijk, wat de Sovjet-Unie
en de regering-Kadar in Hongarije
hebben aangericht.
Het belang van het Hongarije-
debat in de Ver. Naties is met dat
al maar betrekkelijk, omdat een
daadwerkelijke bevrijding van het
ongelukkige land, wil men een al
gemene oorlog ontgaan, niet in haar
macht ligt. De grootste waarde van
het debat en van het commissie
rapport steekt waarschijnlijk nog
in de confrontatie van regeringen,
die zoals India een koers tussen
Oost en West willen varen, met, de
werkelijke, „koloniale" praktijken
van Moskou.
Voor Hongarije zelf licht er ten
slotte misschien toch een glimp van
hoop in de Ierse suggestie, de
vreemde troepen aan weerszijden
van het IJzeren Gordijn onder vol
doende garantie voor de algemene
veiligheid beiderzijds te laten te
rugtrekken, al laat het verloop van
de ontwapeningsconferentie helaas
niet toe zelfs omtrent de bruik
baarheid van een dergelijke gelei
delijke procedure erg optimistisch
te zijn.
(Advertentie)
De parlementaire delegatie heeft Nederland in lengte en breed
te doorkruist en heeft de noden en behoeften van het Nederlandse
bedrijfsleven van nabij leren kennen. Daarnaast zal toch ook op
gevallen zijn, hetgeen in het bedrijfsleven in de afgelopen jaren
is bereikt. Het Nederlandse productieapparaat is sterk uitgebreid
en gemoderniseerd, het draait op volle toeren. Men kan mede
daarom vertrouwen hebben in de mogelijkheden tot evenwichts
herstel van onze vaderlandse economie, aldus minister Zijlstra
tijdens een lunch, gisteren te 's-Gravenhage, als afsluiting van 't
parlementaire industriebezoek.
De minister vroeg aandacht voor
een integratie, een ontmoeting, tussen
twee terreinen, t.w. macro-economie
en micro-economie.
Aan de macro-economie achtte hij
een gevaar verbonden. Achter de
honderden en soms duizenden mil
joenen guldens gaan bedrijfstakken,
ondernemingen, bovenal indivudele
mensen schuil. Tenslotte zijn het hun
TN navolging van andere landen
o.a. Engeland, Frankrijk, Dene
marken. India, Japan heeft Ne
derland bij het Internationaal Mo
netair Fonds aangeklopt voor een
renteloze lening van 86 miljoen
dollar of circa 260 miljoen gulden.
Het is in feite een renteloze lening,
die binnen vijf jaar moet worden
afgelost. Ze is opgenomen ter ver
sterking van onze deviezenpositie,
die in de maand augustus hevige
schokken moest verduren. De hoop
mag bestaan, dat het in andere
valuta's gevluchte kapitaal te eni
ger tijd zal terugkeren, als de vrees,
voor devaluatie voor goed geluwd
is. Het opnemen van de lening be
wijst ook, dat de Nederlandse re
gering de gulden voor devaluatie
wil behoeden en dat ze het denk
beeld van een gedwongen lening
hier en daar reeds geuit ver
werpt. Op de beurs is de koers van
de staatsfondsen dan ook dadelijk
opgelopen. Toch is deze maatregel
ook niet zonder schaduwzijde. Er
zit ongetwijfeld een stukje inflatie
in. De tegenwaarde in guldens van
deze 86 miljoen dollar komt in de
schatkist, zonder dat er goederen
tegenover staan. Afgewacht dient
te worden, of er straks ook goede
ren voor verkregen worden of dat
ze alleen maar gebruikt zullen wor
den om lopende uitgaven te finan
cieren. Het zou fataal zijn, als deze
transactie de valse gerustheid zou
wekken, dat we nu uit de moeilijk
heden zijn en dat we allerlei on
aangename maatregelen wel ach
terwege kunnen laten. De noodzaak
daarvan blijft onverminderd be
staan. Zoals minister Zijlstra gis
teren in een rede uiteenzette zijn
voor alles twee dingen nodig: een
gezonde rijksbegroting en het voor
komen van verdere stijging der
arbeidskosten. En met dat laatste
raken we de vraagstukken van lo
nen, prijzen en produktiviteit aan,
welke grote zorgen blijven baren.
MEN, begrijpt in Moskou natuur-
.1 dat er met heel de
Sovjet-redenering geen eer en zelfs
geen voordeel valt te behalen. Daar-
om zal het wel niet toevallig zijn,
dat juist nu het bericht uitkwam,
dat een vooraanstaand Hongaars
vluchteling, zogenaamd teleurge
steld in het Westen, naar Honga
rije ging terugkeren, met de nodige
documenten over het doen en laten
van andere vluchtelingen op zak
Het is weer de bekende Sovjet
tactiek: waar recht en rede niet
kunnen helpen, worden verleiding
en intimidatie te baat genomen om
gestelde doeleinden te bereiken.
De wereldopinie zal door dit
voorval echter niet ten gunste van
Moskou of Kadar veranderen. Het
QNDANKS alle afwerende en af
wijzende gebaren van de Rijks
waterstaat blijft het vraagstuk van
een vaste verbinding over de Wes-
terschelde levend. Het is weer
gebleken tijdens het bezoek van de
Kamerleden aan de Zeeuwse in
dustrieën. Zeeuwsch-Vlaandereri
vreest, dat uitvoering van het
Deltaplan dit landsdeel relatief nog
verder van de rest van Nederland
zal komen te liggen, daar immers
de Zeeuwse eilanden dichter bij
„Holland" worden gebracht. Een
niet overbrugde of ondertunnelde
Westerschelde wordt dan in nog
grotere mate als barrière gevoeld.
De heer Horstmann van de
Zeeuwsch-Vlaamse K. van K. wees
op twee praktische mogelijkheden,
die niet zo veel geld hoeven te
kosten: inpoldering van Saeftinge
en een vaste verbinding over of
onder de daar dan aanzienlijk
smallere Schelde, óf een doorgraven
van de „kop" van oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen met een kanaal, waar
over een brug kan worden gelegd,
in het verlengde waarvan de Wes
terschelde zou kunnen wórderi af
gedamd. Natuurlijk zijn zulke plan
nen gemakkelijker in het kort te
beschrijven dan uit te voeren. Er
zitten ook internationale vraag
stukken aan vast. Doch het grote
doel is het bestuderen en oplossen
van moeilijke vraagstukken waard.
De vaste verbinding over de Wes
terschelde kan niet meer als een
afgedaan vraagstuk worden afge
voerd. Dat zal men in Den Haag
tenslotte ook moeten inzien.
(Advertentie)
Spaar Kwatta-soldaatjes
voor het Kwatta-soldaatje!
gedragingen, die grotendeels het wel
en wee van onze economie bepalen.
Wie meent, dat macro-economische
politiek een soort elektronische be
sturing van het economisch leven is.
maakt een ernstige fout.
Minister Zijlstra oordeelde het waar
devol, dat een zo groot aantal leden
van de Staten-Generaal aan de voor
avond van belangrijke discussies
over het regeringsbeleid, zich heb
ben gestort in de micro-economie,
in leven en werken van onderneming
en bedrijfstak.
«i
Barometer achteruit
De conjuncturele situatie op dit
ogenblik typeerde hij als volgt: de
hoogconjunctuur heeft in het ene
land meer. in het andere land min
der aan uitbundigheid verloren. De
internationale conjuncturele barome
ter staat op veranderlijk, als ge erop
tikt, springt de wijzer even iets ach
teruit.
Wanneer wij nu de periode van
1952/53 tot op heden voor ons eigen
land nog eens globaal bezien, dan
komen wij tot de conclusie, dat de
overgang tussen ontpanning en toe
nemende spanning achtereenvolgens
aan drie symptonen zijn te consta
teren, namelijk. De arbeidsmarkt
werd na het verdwijnen van de werk
loosheid voort turend krapper. Er
ontstond in 1956 begin 1957 ernstige
overspanning, iets later zijn de over
schotten van de betalingsbalans ver
dwenen en omgeslagen in tekorten.
Nog iets later zijn geld- en kapitaal
markt zeer krap geworden, met als
gevolg o.a. grote moeilijkheden voor
de schatkist. De minister wees hier
voor een drietal oorzaken aan, te we
ten: De periode van overschotten op
de betalingsbalans leidde tot een zeer
ruime liquiditeit. Deze ruimte moest
op zichzelf reeds vandaag of morgen
stimuleren tot een expansie van de
bestedingen. Het loonniveau, aanvan
kelijk achtergebleven bij het toene
men van het nationale inkomen, is
zodanig in beweging gekomen, dat
het de grenzen, daaraan te stellen
uit hoofde van produktiviteit en ruil
voet, overschreed, een wisselwerking
tussen consumptie en investering die
de bestedingtoeneming accentueerde.
Spanningen
De spanning op de arbeidsmarkt,
zo ging de minister voort, wordt o.a.
weergegeven door het cijfermatige
verloop van de arbeidsreserve en de
cijfers omtrent de openstaande aan
vragen. Wanneer men deze cijfers
per maand nagaat en zo corrigeert
voor hun normale seizoensafwijking,
dan zien wij (b.v. vanaf 1954), dat de
arbeidsreserve aanvankelijk groter
j is dan de openstaande aanvragen,
periode een doelbewust prijsbeleid,
I juist ook in verband met het hier-
dat echter de ene doorgaand daalt
tot begin 1957 en de andere door
gaand stijgt, eveneens tot begin 1957.
Sedert begin 1957 is er sprake van
een tegengestelde beweging. De ar
beidsreserve "ertoont een tendens tot
stijging, de cijfers omtrent open
staande aanvragen een tendens tot
daling. Globaal kan men zeggen, dat
de arbeidsmarktsituatie ongeveer is
die van medio 1955. Er is dus duide
lijk een begin van ontspanning inge
treden. Het is al vaker gezegd, dat
de oplossing van onze moeilijkheden
moet komen van een beperking der
bestedingen. Dat is juist, maar voor
vandaag zou ik hetgeen nodig is iets
anders willen formuleren. Nodig zijn
nu voor alles twee dingen: Een rijks
begroting, die gezond is en die met
name ook m conjunctuurpolitiek op
zicht de toets van de kritiek kan
doorstaan. Het tenminste voorkomen
van een verdere algemene sijging
van onze arbeidskosten. Een derge
lijke stijging kunnen wij ons in de
komende periode bepaald niet veroor
loven. Ik besef dat dit wel een zeer
sumiere formulering is van geen een
voudige zaak. Wje arbeidskosten zegt
zegt loonpeil en produktiviteit. Spre
ken over lonen, is ook spreken over
prijzen.
Het prijsindexcijfer zit ous met mee,
het cijfer voor augustus zal naar ik
vrees wel ten volle de huurverho
ging in een verhoging van het index
cijfer weerspiegelen. Het is wel dui
delijk, dat wij ook in de komende
boven gestelde, nodig hebben.
Wij moeten ons hoeden voor het ons
overgeven aan wensdromen, omdat
die de daadkracht, nodig voor het
voeren van een vastberaden beleid
zullen verslappen. Daarnaast moeten
wij ons ook hoeden voor het verval
len in een paniekstemming.
De illusie en de paniek zijn beiden
voor de toekomst van ons land le
vensgevaarlijk.
met gele wielen, die een bru
tale dief onlangs op klaarlich
te dag van zijn erf reed en er
dwars mee door het dorp naar
een onbekende bestemming
stoomde.
Bedank je
Een inbreker verschafte zich via
de regenpijp toegang tot de derde
verdieping van een hotel te Hamp-
stead en verdween er met juwelen
ter waarde van 15.000 gulden. Hij
liet een briefje achter met de woor
den: „Bedankt. Het was de moeite
van het klimmen waard."
Embleem
De rugbyclub van Devon heeft een.
tijgerkop als clubembleem. Om het
echt te maken heeft de vereniging
zich onlangs een opgezette tijgerkop
aangeschaft, die echter onmiddellijk
aanleiding tot moeilijkheden heeft
gegeven. Men gaf het ding een
proeven (totale kosten bijna vier plaatsje in het clublokaal, waar het
miljoen gulden) binnenkort „ethoxy- namens het gemeentebestuur echter
butamonxane" en „chlorethoxybuta- wercj weg gehaald, omdat het vrou-
monxane" op de markt kan bren- Welijke bezoekers schrik zou aan»
gen. Het spul dient om dieren te jagen De club drong het gemeente
kalmeren. Het leuke zit volgens de ^uis 'binnen, nam da kop mee en
fabriek in het feit, dat deze pro- hing hem weer tegen de muur. De
dukten binnenkort ook zijn te ge- vojgende ronde is voor de gemeente,
bruiken voor mensen, zodat het op js ,}e rugbyclub weer aan de
heel de wereld kalm zal worden. beurt en het slot zal wel zijn, dat
er niets meer van de kop overblijft.
Werk
Mevrouw Sarah Glenister uit V
Twickenham heeft de dag. waarop
ze 101 jaar werd, doorgebracht met
het doen van de was, met stoffen
en met het koken van haar middag
maal. „Ik voel, dat ik ouder word,"
zei ze. „ik denk, dat ik maar met
werken ophoud".
Brutaal
Een boer te Devon is op
zoek naar zijn blauwe tractor
STIL
De passagiers van het boemel- S
treintje naar Loughton vroe-
gen zich verbaasd af, waar-
l om er zo'n lang oponthoud
was. De oorzaak was, dat de l
machinist zijn plaats had ver-
laten. Zijn redenering was,
J dat hij al negen uur had ge-
werkt en dat het dus welletjes
i was. Hij wilde met geen ge-
weid nog een meter rijden.
De passagiers moesten wach-
ten op de volgende trein.
Daarin stapte ook de weiger-
achtxge machinist. Als reizi-
ger wel te verstaan.
Vondst
Een grote Amerikaanse chemica-
Iién-fabriek heeft trots aangekon
digd, dat ze dank zij uitgebreide
Bij K.B. is met ingang van de dag,
waarop hij zijn ambt zal aanvaarden,
benoemd tot buitengewoon hoogleraar
in de afdeling der algemene weten
schappen aan de technische hoge
school te Eindhoven, om onderwijs te
geven in de wijsbegeerte: dr. ir. F.
Ph. A. Tellegen, bijzonder hoog
leraar aan de technische hogeschool
te Delft.
ZONDAG 15 SEPTEMBER, Wit. Ze-
ven Smarten van Maria. 2e gebed
van de 14e zondeg na Pinksteren.
Sequentia. Credo. Prefatie van de
H. Maagd.
MAANDAG 16. Rood. H.H. Cornelius
en Cyprianus. 2e gebed H.H. Eufe-
mia enz.
DINSDAG 17 Wit Wondetekenen v. d.
H. Franciscus. Of: Rood. H.' Lam-
bertus. 2e gebed Wondetekenen van
de H. Franciscus.
WOENSDAG 18. Wit. H. Jozef van
Cupertino. 2e gebed van quater
temperwoensdag in september. Of:
Paars. Mis van quatertemper
woensdag in september. 2e gebed
H. Jozef van Cupertino.
DONDERDAG 19. Rood. H.H. Janua-
rius en gez.
VRIJDAG 20. Rood. H.H. Eustachius
en gez. 2e gebed van quatertem
pervrijdag in september. Of: Paars
Mis van guatertempervrijdag in
september. 2e gebed H.H.
Eustachius en gez.
ZATERDAG 21. Rood. H. Matthaeus.
2e gebed van quatertemperzaterdag
in september. Credo. Prefatie van
de Apostelen.
(Advertentie)
ZONDAG 15 SEPTEMBER
HILVERSUM I 402 m VARA: 8,00
Nws. en postduivenber. 8,18 Weer of geen
weer 9.45 Geestelijk leven, caus. VPRO:
10,00 V. d. jeugd. IKOR: 10,30 Evange
lische Lutherse kerkdienst 11,30 Vragen-
beantw. AVRO: 12,00 V. d. strijdkrachten
12,55 Sportspiegel 13,00 Nws. 13,05 Me-
ried. of gram. 13,10 Amus. muz. 14.00
Boekbespr. l'.\20 Kamerork. en solist
15,05 Voordr. 15.20 Carillonspel 15,50
Dansmuz. 16,30 Sportrevue. VPRO: 17.00
Tussen kerk en wereld, caus. 17,15 Het
platteland nu. caus. VARA: 17,30 V. d.
jeugd 17,50 Nws. en sportuitsl. 18,05
Sport.journ. 18,30 Zigeunerork. 19.00 Vrije
VARA-tribune 19,30 Promenade ork.
AVRO: 20,00 Nws. 20,05 Smaken ver
schillen 21.00 Licht programma 21,25 Gr.
22,15 Act. 22,25 Met de Franse slag 23.00
Nws. 23,15 Weekoverz. Ver. Nat. 23,20-
24,00 Gram.
HILVERSUM II 298 m NCRV; 8.00
Nws. en weerber. 8.15 Orgelconc. 8.30
Morgenwijding 9,15 Geestelijke liederen.
KRO: 9,30 Nws. 9.45 Gram. 9,55 Hoogmis
11,30 Gram. 11,35 Bariton en orgel 12,05
Instr. octet 12,20 Apologie 12,35 Harmo-
nie-ork. 12,55 Zonnewijzer 13,00 Nws. en
kath. nws. 13,10 Lichte muz. 13,25 Dans
muz. 13,45 Boekbespr. 14,00 Gram. 14,30
Idem 15,20 De Vliegende Hollander 15,30
Pianorecital 15,55 Lichte muz. 16,15 Sport
16,30 Vespers. IKOR: 17,00 Herv. kerk
dienst 18,00 Het Open Deur-werk, caus.
18.15 De Kerk aan het werk 18,30 Film
rubriek 18,40 Kerklied 18,45 Pastorale ru
briek. NCRV: 19.00 Nws. uit de Kerken
19,05 Gram. 19,30 Het Evangelie en het
gewone leven, caus. KRO: 19,45 Nws.
20,00 Gram. 20.30 Act. 20,45 De gewone
man 20,50 Cabaret 21,20 Nieuw Guinea,
klankb. 22,05 Metropole ork. en solist
22,35 Verkiezingen in Duitsland *22,45
Avondgebed en lit. kal. 23,00 NWs 23,15-
24,00 Gram.
BRUSSEL 324 m 12.00 Gram. 12,15
Amus. ork. 12,30 Weerber. 12,34 Amus.
ork. 13,00 Nws. 13,15 V. d. sold. 14,00
La Bohème, opera 16,00 Sport 16,45
Klankbeeld 17,15 Sportuitsl. en nws. 17,30
Gram. 17,45 Sportuitsl. 17,52 Zang en
piano 18,30 Godsd. halfuur 19,00 Nws.
19,40 Gram. 21,00 Omr. ork. en solist 22,00
Nws. 22,11 Dansmuz. 22,45 Gram, 23,00
Nws. 23,05-24,00 Dansmuz.
BRUSSEL 484 m 12,15 Gram. 13,00
Nws. 13,10 Chansons en sport 17,00 Nws.
17,05 en 18,30 Gram. 19.30 Nws. 20,00
Lichte muz. en hoorsp. 22,00 Nws. 22,10
Ldhte muz. 22,55 Nws. 23,00 Jazzmua.
23,55 Nws.
MAANDAG 16 SEPTEMBER
HILVERSUM I 402 m AVRO: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. 8,00 Nws.
8,15 Gram. 9,10 V. d. vrouw gram. 9,15
Gram. 9,35 Waterst. 9,40 Morgenwijding
10,00 Gram. 11,00 Voordr. 11,15 Gram.
12,00 Mil. Kapel 12,30 Land- en tuinb.
meded. 12,33 V. h. platteland 12,43 Gr.
13 00 Nws. 13,15 Meded. of gram. 13,20
Metropole ork. 13,55 Beursber. 14,00 V.
d. vrouw 14,45 Pianorecital 15,15 Vreem
de ontmoetingen, caus. 15,35 Gram. 17,00
Lichte muz. 17,30 V. d. jeugd 17,50 Mil.
comm. 18,00 Nws. 18,15 Theaterork. en
sol. 18,50 Altviool en piano 19.10 Gram.
19,20 Niet kleiner dan de wereld, klankb.
19,30 Orgelspel 19.45 Regeringsuitz.: Land-
bouwrubriek: 1. Hoe staat het met onze
varkens?. 2. Ook kalk is belangrijk. 3.
Het roodbonte vee vraagt uw aandacht
20.00 Nws. 20,05 Amus. muz. 20,35 Act.
20,45 Suer Angelica, opera (gr.) 21,45
Amus. muz. 22,10 Dialoog bij het raam,
hoorsp. 22,35 Omr. ork., gemengd koor en
sol. 23.00 Nws. 23.15 Koersen van New
York 23,16 Act. of gram. 23,25-25,00 Gr.
HILVERSUM II 208 m NCRV: 7,00
Nws. 7.40 Gewijde muz. 7,30 Verkiezingen
in Duitsland 7.40 Gram. 7,45 Een woord
voor de dag 8,00 Nws. en weerber. 8,15
Verkiezingen in Duitsland 8,25 Sport
uitsl. 8,35 Gram. 9,00 V. d. zieken 9,25
V. d. vrouw 9.30 Voordr. 9,50 Gram. 10,30
Esthetische etherleergang 11,20 Prome
nade ork. en soliste 12,05 Pianoduo 12,25
Voor boer en tuinder 12,30 Land- en
tuinb. meded. 12.33 Lichte muz. 12,50
Verkiezingen in Duitsland 13,00 Nws.
13,15 Amus. muz. 13,35 Gram. 14,05
Schoolradio 14,30 Gram. 14,45 V. d. vrouw
15,15 Vocaal sextet 15,30 Viool, cello en
piano 16,00 Bijbellezng 16,30 Kamermuz.
17,00 V. d. kleuters 17,15 Kamermuz. 17,40
Beursber. 17,45 Regeringsuitz.: De B.B.
van binnen en van buiten. Jan Goderie,
hoofd voorlichting stichting Bevordering
Bescherming Burgerbevolking vraagt de
aandacht voor de Nederlandse Nood-
wacht 18.00 Orgelspel 18,30 Sport 18,40
Gram. 18.50 Boekbespr. 19,00 Nws. en
Weerber. 19,10 Viool en piano 19,35 Volk
en Staat. caus. 19,50 Gram. 20,00 Radio
krant 20,20 Jeugdconc. 20,45 Dossier 333,
hoorsp. 21,40 Resident ork., koor en sol.
22,15 Filmbeschouwing 22,25 Fluit, alt
viool en harp 22,45 Avondoverdenking
23,00 Nws. en SOS-ber. 23,15-24,00 Gram.
BRUSSEL 324 m 12.00 Gram. 12.30
Weerber. 12.34 V. d. landb. 12,42 Gram.
13,00 Nws. 13.11 Gram. 14,00 Schoolradio
15,45 Gram. 16,00 Koersen 16,02 V. d. zie
ken 17,00 Nws. 17,10 Gram. 18,00 Franse
les 18,15 Gram. 18,30 V. d. gold. 19,00
Nws. 19,40 Gram. 20,00 Kamerork. en
solist 20,35 Kunstkaleidoscoop 20,50 Ka
merork. (verv.) 21.30 Amus. ork. 22,00
Nws. 22,11 Gram. 22,55-23,00 Nws.
BRUSSEL 484 m 12,00 Gram. 13,00
Nws. 13,10 Gram. 14,00 Verz, progr. 15,00,
15,30 en 16,05 Gram. 17.00 Nws. 17,10 Gr.
17,30 Clavecimbel en fluit 17,50 Gram.
18,30 en 19,00 Idem 19,30 Nws. 20.00 Gr.
21,24 Idem 22,00 Nws. 22,10 Gram. 22,55
Nws.
Televisie
ZONDAG 15 SEPTEMBER
FRANS BEtLGIë: 15,30-46,30 Act. 17,45
-18,15 Chansons 19,00 Kath. uitz. 19,30
Film 20.00 Act. 20,40 Cabaret 21,40 Film
22,10 L'Art et les hommes 22,40 Wereld
nieuws.
VLAAMS EELGIë: 14,30 V. d. kleuters
14,50 V. d. jeugd 15,00 Progr. over de
Congo 15.30 De week in beeld 16,00 TV-
rebus 19.00 Feuilleton 19,25 Joura. 19.43
Quizprogr. 20,13 Filmrep. expeditie Ama
zonegebied 21,45 Nws. en sportact.
MAANDAG 16 SEPTEMBER
VARA: 20.30 De wereld waarin wij
leven 20,50 Mensen, dingen.... nu 21,10
Cabaret.
FRANS BELGIë: 19,00 Sport 59,30
Kookpraatje 20,00 Act. 20,40 Gevar. progr.
21,40 Voordr. 22,10 Gevar. muz. 22,40
Wereldnws.
(Advertentie)
door reumatiek, spit, ischias, hoofd
en zenuwpijnen is onnodig. Togal
bevrijdt U snel en afdoende van di«
pijnen. Togal baat waar andere
middelen falen. Togal zuivert de
nieren, is onschadelijk voor hart en
maag. Bij apoth. en drog. f 0.95,
f 2.40, f 8.88.
Een 22-jarige arrestant op het bu
reau Overtoom, M. H. I* uit Amster.
dam, verdacht van diefstal, heef! na.»
dat hij gebruik had gemaakt vaa bet
toilet, kans gezien via een openstaand»
achterdeur te ontsnappen. Zijn vrij»
heid duurde echter niet lang, tran<
na een achtervolging van tien mim»
ten werd hij in het Vondelpark Ban*
gehouden en weer ingesloten.
f® Heidelberg 1» bekendgemaakt
dat 2900 leden van de Amerikaans!
strijdkrachten in Europa aan Astati
sche griep lijden. De grootste haarden
van de epidemie schijnen rich ta
Karlsruhe en. Mannheim te bevinden.
Aanleg en service
door gediplomeerd,
monteurs
Uitsluitend
wereldmerken
Grote keus in
onze showrooms
door H. Kaeser
51)
andermaal "te ^wilven6' h'3
maal los van de m-et. Z0 hele"
zonder enig gewirhï niet meer zo
toch zweven elï, i maar het was
opende zijn ogen hiJ
naar Marcelle?s gezfcM Vafbaasd °P
blauwe nevelen ',als naar die
heen de TrrSS nf tr.00m' waar"
had opgevoerd i'n Wr ankcn bem
het ene in her fndelfUjkertiid ging
gen en doel. doffe vreeTen ^r"'
verrukking, dit alles dill*, k" zall£e
in het gezicht .ac^J: hij te zien
over hem heen m de «haduw
kinderlijke, zwevende6" E5n
glimlach rustte nn bev.riJdende
terwijl hii zom-w gezicht, en
ogen keek zoals min a in haar
tuurt, die langs lol e woik<m na-
mel trekken m z°merblauwe he-
leeft immer' hij: „Jij
tk wist het niSi r-' ^arcelle en
mijn liederen I; Jlj..bent toch in al
re klank, d?e'ik Spel' in iede"
En toen zii ak„
gaf, ging hn vn geen tmtwoord op
plaats sprak Pn alsof hii haar
jou! Ik vnoi a1,2ai: "en ik ben in
je ben, diepheil We-et' dat 115 in
heel diep in je ziel, al-
GINNEKENSTRAAT 61
Breda Telef. 38685
LANGE BRUGSTRAAT 14
(t.o. Raming) Telef. 35227
Voor Waalwijkt
GROOTE STRAAT 281
Telef. 3062
tijd tegenwoordig, altijd te herken-
nen als een mooie melodie".
Hij stond op en trok haar met zich
mee En terwijl hij haar met beide
handen vasthield, keek hij lang bij
na onderzoekend naar haar gezicht
alsof hij haar voor de eerste keer
zag.
Een korte poos stond Marcelle
even onbewegelijk als hij, toen maak
te zij zich voorzichtig uit zijn han
den los en ging zonder iets te zeg
gen de kamer uit.
Franz ging echter terug naar de
vleugel, en speelde nog lang, zacht
en afgetrokken, nadat de kaarsen al
waren uitgegaan. Zo zat hij, toen
Johnny na middernacht de donkere
kamer binnenkwam.
Hij moest hem zeker aan zijn stap
herkend hebben, want zonder zich
om te keren, vroeg hij: ..Ben jij het
Johnny?"
„Ja, ik ben het!"
En Franz speelde verder. Hij zag
het niet, hij voelde alleen, dat John
ny achter hem in de donkere kamer
was. Ook toen hij eindelijk, na gerui
me tijd de handen van de toetsen
nam en het deksel van het instru
ment gesloten had, zat hij in dezelf
de houding, zonder zich om te keren.
Er was iets, dat hen in dit zwij
gen verbond, en waarvan zij zich
geen verklaring konden geven. Het
was er, evenals de duisternis zelf,
stromend, ongrijpbaar.
Pas toen zij boven zich een deur
hoorden, stonden zij tegelijkertijd op.
gingen naar de aangrenzende eetka
mer en maakten licht. Maar. als bij
stille afspraak, vermeden zij het, el
kaar aan te kijken.
,,Ik denk, dat je honger hebt", zei
Franz. en probeerde zich met ge
weid aan de wonderlijke bewogen
heid te onttrekken. ,,Je souper staat
op het buffet". En toen, zonder een
antwoord af te wachten, in een plot
seling verlangen om weer alleen te
zijn, mompelde hij onderdrukt: „Wel
te rusten!"
..Wel te rusten!"
Maar de hele nacht lang lagen zij
aan weerszijden van dezelfde muur
met open ogen, overgegeven aan de
innerlijke storm, die hun gemoed ver
vulde, zonder iets ervan te vermoe
den. dat zij beiden dezelfde ervaring
hadden opgedaan, waardoor hun le
ve" ln nieuwe banen zou gaan lopen.
Gedurende de volgende dag ver
meed Johnny angstvallig ieder sa
menzijn met Marcelle. Rond het
uur, dat zij thuis placht te komen,
ein£. UI' en kwam pas laat in de
nacht terug. Waar kwam die angsti
ge schuwheid, die nerveuze voorzich
tigheid vandaan?
Hij vreesde het hernieuwde samen
zijn, zoals men de aanblik vreest
van een god, die zich één keer ge
openbaard heeft. Vrees, en meer nog,
enorme, mateloze verwachting, dre
ven hem op de vlucht.
Met Franz was het helemaal an
ders. Dat plotselinge, verrukkelijke
besef, het gevoel van een onscheid
bare nabijheid, dat hem die avond
overvallen had, maakte Marcelle tot
een deel van hemzelf. Hij zocht haar
nabijheid: haar afwezigheid gaf hem
een gevoel van eenzaamheid. Hij had
geen juiste naam voor die nier|ye
sensatie en hij verlangde er ook geen
te vinden. Wat hij voor Marcelle ge
voelde. was zo ver verwijderd van
de luchthartigheid der speelse ver
liefdheden, dat het geen ogenblik in
hem opkwam, het liefde te noemen.
Ook stond zijn verlangen zo volko
men buiten iedere begeerte! Had zij
zonder lichaam, en allee» als geest
naast hem kunnen zijn, dan had dat
voor hem geen verschil gemaakt.
Marcelle voelde dat en glimlachte.
Maar haar glimlach was van liefde
vervuld. Zij wist veel meer van hem
dan hijzelf, en de gedachte aan de
voorgeschreven, onvermijdelijke weg,
waarlangs hij, stap voor stajj, tot het
besef moest komen, van haar ware,
lichamelijke, vrouwelijke verschijning
vervulde haar met dezelfde bevende
huivering, als Johnny's vlucht. Wat
ging er in haar om?
Op haar eigen, heldere, niets ver
doezelende manier, gaf zij zichzelf
het antwoord: zij betekenden beiden
evenveel voor haar elk op zijn ma
nier!
Men zou het een gevaarlijk spel
genoemd kunnen hebben, dat zij met
haar eigen gevoel speelde, maar het
was immers helemaal geen spel, het
was een innerlijke dwang, die haar,
haar 't scheen, in twee tegengestel
de richtingen dreef.
Toen zij op zekere dag een uur
vroeger dan anders thuiskwam, liep
zij in de tuin Johnny tegen het lijf.
Hij stond als aan de grond genageld,
keek haar alleen maar met schitte
rende ogen aan, waardoor zij plotse'-
ling begon te blozen. Haar halfge
opende lippen beefden, haar handen
grepen onbewust naar zij'n arm en
streelden die heel zacht. Bemerkte
zij hoe hij bij haar aanraking rilde?
De grond waar zij op stonden begon
ineens te golven, de tuin rondom hen
werd onwerkelijk.
„Johnny!" zei Marcelle zachtjes,
teer.
..Marcelle!"
Hun handen vonden elkaar, zoals
bij een normale begroeting, maar de
stroom, die zij opwekten, sprong on
middellijk als een flitsende vonk van
de een naar de ander over.
In de auto naast de een John
ny had inderdaad zijn wagen weer
gaan gebruiken luisterend aan de
vleugel bij de ander. Vaak verwon
derde Marcelle zich erover, dat zij
er helemaal niets van bemerkten,
met welk een gelijkmatig tempo haar
gevoelens voor de een. zowel als voor
de ander, toenam. Maar zij vergat
natuurlijk, hoe ieder van hen vol
was van zijn eigen meeslepende er
varing.
Zelfs als zij een gesprek begonnen,
ieder op zijn eigen manier, verried
zij zich door niets. Misschjen was het
toeval, instinct of een zeer intuitie-
ve speurzin, door toedoen waarvan
zij van tijd tot tijd met haar alleen
waren.
„Marcelle", zei Franz op een ze
kere dag, toen hij haar aan de zaak
had afgehaald, om te gaan lunchen
en met haar door de zon-overgoten
straten ging. ,,zo zullen we later eens
in Parijs, Londen en New York
naast elkaar langs vreemde huizen
lopen, verheug je je daarop?" Maar
voor zij antwoord kon geven, ging
hij verder: „Alleen van één ding heb
ik spijt: dat ik geen componist ben,
niet een werkelijke meester. Als men
toch een Schubert is het zit me
zo dwars, dat ik je niet onsterfelijk
kan maken!"
Zij lachte niet. hoewel de manier
waarop dat er uit kwam, ontroerend
kinderlijk was.
„Ik vind je even goed, zoals je bent
Franzl!
„Heus?" Hij bleef midden op
straat staan en lachte stralend tegen
haar. Zijn breed gezicht met de hel
dere, blauwe ogen. de nog altijd iet
wat trots opgetrokken mond en zijn
kin, die wat slap afhing, dat allés
was haar op dat ogenblik zo lief, dat
zij hem graag eens zou hebben wil
len liefkozen.
Terwijl zij verder gingen, zei hij
zachtjes: ,Ik weet niet meer hoe het
leven zonder jou eigenlijk is wer
kelijk niet! Ik denk, dat ik toch al
tijd onder de invloed gew est ben
van je nabijheid, onbewust diep bin
nenin, anders is het niet te verkla
ren, dat ik ook van je ben wegge,
gaan". En daarna luider en levendi
ger: „Maar nu moet je altijd bij me
zijn, waar ik ook heenga!"
„Wat zou Johnny daarvan zeggen?"
Spontaan was de vraag haar ontval-
len.
Franz keek haar verrast van opzij
aan en antwoordde verwonderdi
„Wat heeft Johnny daarmee te ma
ken die heeft immers zijn auto!"
Op dat ogenblik ontdekte Marcelle
pas, wat haar al lang had moeten
opvallen: dat Johnny en Franz niets
van eikaar afwisten, zij hadden er
geen vermoeden van, dat zij dezelf
de gevoelens koesterden.
Zij moest daaraan denken, toen zij
's avonds naast Johnny in de auto
langs de heuvelende weilanden reed,
waar neveldampen van opwolkten.
Hij zweeg zoals hij vaak deed in haar
nabijheid, zij kon alleen zijn profiel
onderscheiden. Zij hield van dit lang
werpige, smalle gezicht met de ogen,
die een beetje diep lagen, het mooi
gevormde voorhoofd, de stevige kin.
Zij hield van zijn handen, zijn lange,
ietwat slungelachtige figuur met da
afhangende schouders. Toen zj nem
in gedachten met Franz zat te ver
gelijken, viel het haar ineens op, dat
zij veel minder van hem wist dan
van de ander. Johnny was minder ge.
compliceerder dan Franz.
(Wordt vervolgd)
