Roemrijke sportcarrière
in het Vlaamse land
J
kauw
Portretten
Ballonnetjes voor Kroestjev
Fransen voelen zich
bij de neus genomen
door Felix Gaillard
L
ONZE PUZZEL
Francies Steyaert (Graauw)
zestig jaar schutter
Engelse vogels en vissen
onaantastbaar Kroonbezit
W ater kracht-centrale
voor Belgisch Kongo
Fransje
r
EXTRA MOTOR OIL
CONFETTI CONFETTI CONFETTI CONFETTI CONFETTI
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1957
Meteen de hoge
-c Voetbal en training
Weer
aan rt werk
Niet enthousiast
genoeg
Nederlandse eend
maakte verre reis
benzine
verbruik
door (cSSO
MET ESS0 BENT U BETER UIT
door Yorick
OPLOSSING
11 6
De schuttersvereniging „De Friezen" te Graauw (een roem
rijke maatschappij, een der oudste van het Vlaamse schutters-
land), gaat op 1 september het diamanten jubileum van haar voor
zitter vieren: de heer J. F. Steyaert, beter bekend als „Francies"
is dan 60 jaar doende met de boog. Een roemrijke schuttersloop-
baan, om' maar niet te spreken van roemrucht
Op 6 september 1897 stond Francies, toen een Franske, met zijn va
der op de wip op de Zandberg, voor de eerste maal in zijn leven „op
den vreemde". Hij bibberde dus wel enigszins, maar vader Lowie zei
„kom mee, Frans" en gebruikte samen met de zoon een kleinigheidje
uit de apotheek van Kerf. Dat hielp beter dan de beste zenuwpil....
Want voor de neus van alle „ou
wen" plukte hij de topvogel weg. En
sindsdien was er geen houden meer
aan. Met Pietje Buys werd hij de
schrik en de vriend tevens van alle
schutters.
In 1898 was er in Middelburg een
grote feest-schieting ter gelegenheid
van de kroning van koningin Wil-
helmina. Met of zonder pinten, het
is niet bekend, maar Francies wist
ook daar alle beroemdheden aan zijn
toen zestienjarige hielen te lappen.
Hij hai.'.de de hoge vogel naar be
neden. Er stuik bovenop:
Te voet, met gerij, per trein of
hoe dan ook, met boog en bij de
40 pijlen van 82 trok hij er elke zon
dag op uit, kwam overal en stond
zijn man. Toen hij bij de mobilisatie
van 1914 als militair op het stingloze
Walcheren werd geplaatst, moest
daar iets gebeuren. Hij organiseerde
er enkele sparren en als handig knut
selaar fabriekte hij een prima wipje
in elkaar. Juul Vereecken en de Witte
Fons sjouwden van Kloosterzande 'n
prang aan en in het verre Oostkapel-
le kon de schutters-sport voortgang
vinden.
Sfeer ontbrak
Goed, er werd geschoten, maar 't
was er geen schuttersland, de sfeer
ontbrak. Al die mannen van het land
van Hulst moesten een keer komen.
Er werd een echte schieting uitge
schreven in de nazomer van 1915. En
ze kwamen „Ze", dat waren de Stey-
aerts, de Vereeckens, de Buysrogges,
de Schillemannetjes, de Buyses, de
Fassaerts, de van den Eeckhouts, de
Kindten, en noem maar op, een ein
deloze rij van weerbestendige schut
ters. Als een volksverhuizing togen
ze naar Oostkapelle, moesten te
Walsoorden naar hun schutterszin te
lang op een boot wachten, requireer-
den roeibootjes, deden de varensgas
ten doodsangsten uitstaan, röèiden'
met handen en" voeten mee,kwamen
kletsnat op Beveland aan wal, be
stormden' (met hun veilig door Zeun
Paria droog gehouden „kruit") het
trammetje enveroverden stormen
derhand Walcheren.
Tot staan gebracht
De veroveraars werden in Middel
burg min of meer tot staan gebracht
door een militaire fanfare onder lei
ding van de god vaai Walcheren en
in een stoet van sjeezen ging het
naar Oostkapelle. Wat een schieting
daar toen gevolgd is kan zelfs de pa
tenthouder op het sappigste oost
Zeeuwsch-Vlaams spraakgebruik niet
meer onder woorden brengen. Oude
foto's geven een wat verbleekt beeld
van dit schuttersfestijn (men kan ze
tijdens de jubileumviering bewonde
ren), maar de ware sfeer leeft nog
slechts in de herinnering van dege
nen die het meemaakten en die nog
leven.
Lemsen sjouwden de gehele dag, met
kruiwagens, het bier aan. Ge moet
het de mannen die 't meemaakten
horen vertellen. „Kerdju, dat was
een tijd" zeggen ze, hun lippen nog
aflikkend.
Het wordt misschien eentonig,
maar Francies, toen met zijn kepi,
schoot d'n hoge weer. Natuurlijk
kwam er niets meer van teruggaan,
die dag. De schutters bleven in Mid
delburg. En een wijze legerleiding
hield de militairen veiligheidshalve
in Oostkapelle
Dubbele gloriedag
Dank zij Francies is voor vele oost
Zeeuwsch-Vlaamse schutters Oostka
pelle
Dank zij Francies is voor vele oost
Zeeuwsch-Vlaamse schutters Oostka-
FRANCIS STEYAERT
Niet afgetakeld.
pelle nog een begrip. Daar begon
zijn schutterscarrière, die nimmer
meer aftakelde. Hij bleef de even
wichtige, ideale sportman, ook in de
slechtere tijden, die in die zestig
jaar de betere jaren afwisselden.
Toen „de Friezen" een inzinking kre
gen, was Francies de man, die de
zaak weer aan gang stak. die een
wip bouwde, die hun voorzitter werd
en die niet rustte voordat er een
tweede wip was. En wat voor een!
Francies viert op 1 september
zijn diamanten schuttersjubi-
leum: Deze achttien-karaats
schutter zal door zijn collega's
op onvergetelijke wijze gehul
digd worden. Het wordt in
Graauw een gloriedag voor
Francies èn voor de handboog
sport!
Als II een steur vangt in de En
gelse wateren behoort deze aan de
Koningin en als U broodkruimels gooit
naar de zwanen in de Theems, is het
zeer wel mogelijk dat II Koninklijk
eigendom voert. Deze beide rechten
dateren uit de Middeleeuwen, en zij
hadden tot doei om de aanwezigheid
van deze delicatessen op 's konings
tafel te verzekeren.
In de Britse wateren wordt betrek
kelijk weinig steur gevangen, en in
de dagen dat er weinig voedsel kon
worden geimporteerd. brachten zij een
hoge prijs op. Het decreet, waarbij
werd bepaald dat Engelse steur aan
de Kroon toebehoort, dateert uit de
tijd van de regering van Edward II.
(Advertentie)
Het deel bereikt
Wanneer het aankomt
op uithoudingsvermo
gen, dan helpt kauwen
meer dan wat dan ook.
Kauw Wrlgley P.K.
Kauwen is lekker en
gezond. Doe 't, kauw.
Slaat men er de literatuur op na
dan blijkt hoe noodzakelijk een
goede lichaamstraining is voor
goed voetbalspel. De schijnbewe
gingen van de Arsenal-speler
Alex James worden nu nog ge
noemd als voorbeeld van perfec
tie. Lou Adam en Kick Smit
waren wonderen van technisch
kunnen in Nederland. Vallen
zonder builen, concentratie van
spieren en gedachten. Het is
allemaal training.
Een internationale commissie van
deskundigen is op het ogenblik plan
nen aan het uitwerken voor de bouw
van een waterkrachtcentrale bij de
Inga-watervallen, een ruim 20 km lang
gedeelte van de rivier de Kongo tussen
Leopoldstad, de hoofdstad van Bel
gisch Kongo, en Matadi, de grote ha
ven aan de benedenloop van de rivier.
Men wil een dam aanleggen in een
wijde bocht.
Daar, waar het rivierwater een val
van ongeveer honderd meter maakt,
zou naar schatting tweehonderddui
zend kubieke meter water per seconde
doorstromen. De stuwdam zou twee
honderd meter lang moeten worden en
de erbij te bouwen elektrische cen
trale zou een capaciteit van twintig
tot vijfendertig miljoen kilowatt
krijgen.
Volgens deskundigen zou de aanleg
van deze centrale het aanschijn van
niet alleen Belgisch-Kongo maar van
geheel centraal-Afrika gaan verande
ren. Er zou een Afrikaans „Ruhrge
bied" kunnen ontstaan met een wel
dertig maal zo grote industriële capa-
Alle moeilijkheden met arbeiders
op de centrale Londense groente- en
fruitmarkt Covent Garden zijn nu
geregeld en de toestand was vrijdag'
ochtend, voor het eerste in zes we
ken, normaal.
De 264 sjouwers die sedert vorige
week ontslagen waren, omdat zij wei
gerden vrachtauto's te lossen die door
niet-georganiseerde chauffeurs be
stuurd werden, zijn weer in dienst ge
nomen. Men zal nu proberen deze
chauffeurs over te halen zich bij een
vakvereniging aan te sluiten.
citeit als van Detroit en Pittsburgh te
zamen.
Men zou willen beginnen met een
centrale van twee miljoen kilowatt.
De kosten van de bijbehorende stuw
dam zouden op 700 miljoen gulden
komen, de bouw hiervan zou zes jaar
vergen. De geleidelijke ontwikkeling
van het Inga-project zou 25 k 40 jaar
duren.
In de laatste twee jaar zijn er ver
scheidene gevangen, en het is nog
steeds de gewoonte om deze vis aan
de koningin aan te bieden.
Tegenwoordig eet niemand meer
zwaan, maar lang geleden werden
jonge zwanen beschouwd als een deli
catesse, en men moest een vergunning
van de Kroon hebben om zwanen in
zijn bezit te hebben. Heden ten dage
behoren alle zwanen op de Theems
aan de Koningin (die de titel draagt
van „Seigneur of the Swans") en aan
twee oude stadsgilden van Londen
de Vintners en de Dyers die sinds
1473 gerechtigd zijn om een aantal
zwanen te bezitten.
Ieder jaar ongeveer in de derde
week van juli vindt de kleurrijke
ceremonie „Swan Upping" plaats. In
zes boten vaart men uit, twee van elke
gilde en twee van de Koningin, in
welke laatste o.a. de „Zwanenbewaar-
der" van de Koningin (de heer F. T.
Turk uit Cookham. Berkshire), heeft
plaats genomen. Alle aanwezigen dra
gen een speciaal kostuum witte
broek, met rode truien en rode jassen
voor de bemanning van de boten van
de Koningin, witte truien en blauwe
jassen voor de Vintners; en blauwe
truien en blauwe jassen voor de Dyers.
De boten beginnen de tocht die
een week duurt bij, London Bridge
of Southwark Bridge. Van hier gaan
ze stroomopwaarts naar Henley. Na
dat ze de zwanen oude en jonge
bijeengedreven hebben, krijgen deze
aÜe een herkenningsteken.
In Bandoeng werden 445 personen,
zowel Indonesiërs als buitenlanders,
door de politie opgeroepen om reken
schap af te leggen over het leit, dat
zij op de onafhankelijkheidsdag niet
de rood-witte vlag hadden uitgehan
gen. De buitenlanders mochtén, na
hun paspoorten te hebben getoond,
weer naar huis gaan, omdat er geen
enkele bepaling bestaat dat zij de In
donesische nationale vlag moeten uit
hangen. De Indonesiërs kregen echter
een uitbrander voor hun gebrek aan
enthousiasme.
In het voorjaar schoot de Russische
jager Iwan Dmitrijewitsj Doerkin bij
Narjan Mar, aan de Noordelijke IJs
zee, ten zuiden van Nova-Zembla, een
priemstaarteend. Toen hij Re eend na
der bekeek ontdekte hij aan een poot
een ring, die van een buitenlands
merkteken was voorzien.
De jager richtte zich tot de plaatse
lijke vereniging van jagers en vissers
met het verzoek om er achter te ko
men, waar de vogel geringd was. Een.
dezer dagen meldde de Noordelijke
afdeling van het wetenschappelijke
onderzoekingsinstituut voor dierlijke
grondstoffen en pelterijen, dat de
priemstaarteend tijdens de trek op 27
september 1954 in Noord-Holland was
geringd.
Vele oude jagers ter plaatse wijzen
er op, dat het de eerste keer is in de
laatste 25 jaar, dat de vlucht van een
eend uit Nederland naar het Petsjora-
gebied wordt gesignaleerd.
(Advertentie)
twee dikten: 10W-20W-30 en 20W-30-40
De twintig woordjes uit zijn klein vocabulaire
oefent hij elke avond op het sluimer-strand.
Och, soms wordt Corrie„Rokkie", maar dat's niet précair;
er is tenslotte, modieus gezien, ook wel verband.
En heel de dag vecht hij verwoed met de moraal;
een man-aan-man-duel als van Tobias met de engel.
De code van wat mag, wat niet, negeert hij straal:
hij windt de klok op met de wasmachine-zwengel,
hij morst met melk en eet bonbons bij balen,
slaat ruiten in, proeft aan de zeep en lacht er stiekem bij,
giet koffie in de radio en laat zijn pa betalen,
als die opnieuw moest zeggen: ja, dit jochie is van mij.
Maar om dat praten in zijn bedje, even voor de nacht,
zo schuldeloos aan 't liegen der miljoenen woorden,
aanvaard ik dl de stoutheid, die ons morgen wacht
en zélfs, dat hij met kleurkrijt tekent op mijn boorden....
YORICK
(Van onze correspondent)
Als spreekwoorden nog iets van
hun oude kracht bezitten moet de
regering Bourgès-Maunoury-Gaillard
medio oktober aftreden, want strenge
heren regeren niet lang. Dit is één
der weinige zaken waarover de op
vakantie zijnde Franse burgers het
roerend eens zijn. Tegen de wil van
de vakbonden heeft minister Gail
lard een éénzijdige, nieuwe prjjzen-
index geschapen, die de arbeiders
verplicht het leeuwedeel van de in
derdaad noodzakelijke versobering
te dragen.
De doorgewinterde optimisten, die
nog hoop hadden voor ze in de trein
stapten, moeten nu toch wel zijn be
komen en als ze binnenkort te,rug
keren met een lege beurs en gecon
fronteerd worden met op alle fronten
aanzienlijk gestegen prijzen zullen
massale, bijna dodelijke stakingen
niet kunnen uitblijven.
Een in zijn vak vergrijsde leider
van de christelijke vakbeweging zei
ons woordelijk: ,.We zijn tijdens de
vakantie van de volksvertegenwoordi
gers bij dte neus genomen. Gaillard
versobert aan de verkeerde kant. Het
miljoenenleger van de toch al onvol
doende betaalde arbeiders moet het
leeuwedeel betalen, terwijl de beter
gesitueerden er zonder noemenswaar
dige kleerscheuren afkomen. Boven
dien heeft zelfs deze onrechtmatig
verdeelde versobering onze valuta
niet gered, want hoewel de regering
het woord ..devaluatie" niet heeft ge
bruikt, is de waarde van onze munt
toch door de jongste maatregelen met
twintig procent verminderd.... Ook
deze devaluatie zal door de arbeiders
worden betaald
IS iet onverwachts
De klap kwam echter niet onver
wachts. Al enkele weken hield de Pa-
rijse beurs rekening met de devalua
tie, die volgens goed gebruik op za
terdagavond haar beslag zou krijgen.
Ook het buitenland was niet verrast,
over deze typisch Franse maatrege
len, die nochtans getuigen van kin
derlijkheid, omdat het ten enenmale
onmogelijk is de voordelen van een
waardevermindering van de valuta
binnen te slepen zonder de nadelen
te willen slikken.
Ik wou, dat mijn vrouw haar rokken wat
langer droeg, zei een heer. Zowat een jaar
langer.
In Kansas kreeg een vrouw een echtscheiding
toegewezen. Ze had gezegd: mijn man heeft
een gespleten persoonlijkheid en ik haat ze al
lebei.
Menig jongetje, zei Mary Singleton, behoort
tot het soort kinderen, waarmee hij van zijn
moeder niet mag spelen.
Heel wat dames, zei Walter Slezak, betalen
een paar tientjes voor een onderjurk en voelen
zich diep ongelukkig, als je daar een heel klein
stukje van kunt zien.
En een andere Engelsman: mannen en
vrouwen zullen elkaar nooit begrijpen, want ze
hebben heel verschillende verlangens. Een man
wil een vrouw en een vrouw wil een man.
Een van de beste middelen, zei Donald O'Connor
om het roken af te leren is: natte lucifers bij
zich te dragen.
Op een plaatje dat wij zagen, vroeg een tand
arts aan een patiënt: wilt u een particuliere
behandeling of heel de dag hier blijven wach
ten
Van Red Skelton: Hij heeft alles wat een
meisje kan verlangen en ze verlangt het ook.
Een klassiek boek, aldus Mark Twain, is
een boek, dat iedereen gelezen wil hebben
en dat niemand wil lezen.
In Moskou hoorde iemand een Rus aan een
andere Rus vragen: Heb je gehoord dat de
Pravda een prijsvraag heeft uitgeschreven voor
de beste politieke grap De eerste prijs is twin
tig jaar.
Van Herb Shriner: in onze tjjd rijd je bumper
aan bumper naar het strand en daar zit je dan
net eender
Dan Bennett zei: er is niets zo ontmoedigend
voor een amateur-tuinier dan te zien, dat zijn
gezin heel zijn tuin tijdens één middagmaal op
eet.
In een Deens reisfoldertje stond: „de ge
bruikelijke fooi voor kelners is 12^4 pet,
maar voor 15 pet krijgt men 'n betere be
diening; daarom geven de meeste mensen
17 pet.
Sir Herbert Beerbohm Tree zei: elk comité zou
moeten bestaan uit drie mensen, waarvan er
twee afwezig zijn.
Twee jonge medische studenten stonden in
de tram te praten over de mededeling, die de
professor zojuist gedaan had: dat het mense
lijk lichaam voor 92 procent uit water be
staat. Toen kwam er een meisje binnen en
een van hen zei: Sjonge jonge, die heeft
van haar 8 procent heel wat gemaakt
In Amerika werd onlangs een speciale ambte
naar aangesteld tegen een salaris van 2100 dol
lar per jaar, die tot taak kreeg, al de brieven
te behandelen, waarin werd aangedrongen ,op
verlaging van de staatsuitgaven.
En In datzelfde Amerika staat een kerk, waar
bij elke zomer een bord wordt geplaatst met
het opschrift: „U denkt toch niet, dat het hier
warm is
Niettemin blijkt Gaillard zulks
te willen proberen, want goed ge?
teld bestaan er monjenteel vijf-
koersen voor de Franse valjitar
die Voor 8'e' huiténlanifSa toeris
ten, die voor de: Franse toeriSr
len. de oude, oüiciele jcoers, ue
vrije koers op de buitenlandse
markt en de exportkoers. In
bankkringen is trien ontevreden:
„De situatie is zo mogelijk nóg
verwarder geworden èn de knoeie
rijen worden in de handge
werkt". aldus een woordvoerder.
Naar stakingen
Het heeft een slechte indruk op de
vakbonden gemaakt, dat Gaillard het
geknoei met de glijdende loonschaal
wil voortzetten. Zijn indexcijfer, thans
gebaseerd op 171 artikelen, is niet al
leen een aanslag op de nog betrekke-
Een nieuwe grappige variatie! tot de
„demonstratie van strijdvaardigheid"
tijdens het bezoek van Kroestjev aan
Oost-Duitsland behoorde ook een op
tocht. Om hun „onafhankelijkheid" te
bewijzen, hadden organisatoren daar
bij gebruik gemaakt van fel-gekleur-
de ballonnetjes, zoals ook de Chinezen
dat plegen te doen. Het resultaat was
indrukwekkend: tal van bewoners van
regeringstehuizen voor bejaarden o.a.
sjouwden rustig met kinderballonne
tjes voorbij de eretribunes.
lijke restwëlstand van de arbëiders-
inassa,:ciaac er immers, .de loonsver
hogingen '-atm zijn Vastgekoppeld
maar- er is bjyyendten op berekend
om na-arWillekeur té kunnen worden
gehanteerd, daar de deskundigen nu
vrijwel geen rekening meer behoeven
te houden met de .groenten- en fruit-
pr ijzen»
Met weinig handigheid en iets
meer slechte wil kan men de arbei
ders een indexcijfer leveren, waaruit
blijkt, dat officieel de kosten van le
vensonderhoud hiet zijn gestegen of
niet met twee punten zijn gestegen,
zodat een loonsverhoging van twee
percent eveneens zal uitblijven, ter
wijl de werkelijke kosten van levens
onderhoud aanzienlijk duurder zijn
geworden. Het is niet aan twijfel on
derhevig of de kamer zal straks de
ministers rekenschap vragen.
HORIZONTAAL: 1 water in ondie
pe kuil; 4 herkauwers; 6 holte in de
muur; 8 verlaagde toon; 10 dieren
geluid; 11 speelgoed; 12 siersteen; 13
drank; 15 liefkozing; 17 familielid; 19
plaats in Noord-Afrika; 21 voorzetsel;
23 soort onderwijs (afkO; 24 nobele;
26 afslijting; 28 Duits pers. voor-
naamw.; 29 niet dik; 31 wandversie
ring; 32 jongensnaam; 33 godheid; 35
spoedig; 37 soort verlichting; 38 op
de wijze van; 40 deel van het jaar;
41 vluchtige stol; 43 nauw; 45 kran
tenjongen; 47 klein plantje; 49* deel
van een ambtsgewaad; 50 dwaas, 51
eenheid van druk (afk.)", 53 ijzerhou
dende aarde;
54 vrucht; 56 soort stof; 58 grote water
massa; 59 conserverende- verf; 61 be
taalmiddel; 93 Frans lidwoord; 65 lote
rijbriefje; 66 Europeaan; 68 klein tak
je; 69 gelofte; 70 bijwoord; 72 bekende
motorraces (afk.), 73 vogel, 74 ieder,
75 meisjesnaam.
VERTICAAL: 1 onmeetbaar getal;.2
weg met bomen; 3 mannelijk zoog
dier; 4 ongedierte; 5 gelijke, gladde;
6 netto (afk.); 7 graafwerktuig; 8 bij
woord; 9 plek; 14 Engels telwoord; 16
plaats bij de Rode Zee; 18 knaagdier;
20 koningin (Fr.); 21 op leeftijd; 22
deel van een schip; 25 jongensnaam;
27 deel van een bloem; 28 schoeisel;
30 vogel; 33 nauw; 34 sluis; 36 dun.
plat stuk hout;
38 alpenweide, 39 grote bijl, 42 zang
stem; 44 boom; 46 gebogen; 48 nako
melingschap; 50 ontkenning; 51 in het
jaar; 52 afgemat; 53 muziekdrama; 54
groep jachthonden; 55 Nederlands
vliegveld; 56 geldstuk; 57 ik (Lat.); 60
hetzelfde; 62 deel van een schip! 64
eikeschors; 67 deel van de Bijbel (afk.)
71 rondhout.
HORIZONTAAL: 1 partij, 4 sap, 6
trema, 10 r.i„ 11 S.A., 12 Ik, 14 al,
15 ai, 17 lans, 19 lont, 21 je, 22 rad,
24 de, 25 e.a., 26 aar, 27 An, 29 Ee,
31 bi, 32 or, 33 kano, 35 enig, 37 dor,
38 maandag, 40 ara, 42 top, 45 dins
dag, 49 den, 51 soes, 53 gard, 56 l.k.,
57 st, 58 Ad, 60 ma, 62 KRO, 64 o.t.,
65 r.o., 67 Bea, 69 km, 70 elan, 72 Loes,
74 d.d„ 75 is, 73 la, 77 A.P., 78 ou, 80
rente, 81 rap, 82 aster.
VERTICAAL: 1 paars, 2 R.R., 3 Til,
4 sas, 5 pil, 7 rat, 8 el, 9 Apert, 11
snee, 13 koel. 16 ia, 18 Ad, 20 na, 21
ja, 23 daar, 26 aria, 28 N.N., 30 Eva,
31 bad, 32 on, 33 K.O., 34 om, 35 eg,
36 gr, 37 dut, 39 nis, 41 aan, 43 os,
44 polo, 45 ds, 46 net, 47 dra, 48 g.g„
49 drab, 50 Ed, 52 e.k., 54 a.m., 55
akker, 57 stal, 59 drop, 61 leader, 63
R.M., 64 O.L., 66 oe, 68 e.d., 70 Est,
71 nar, 72 lap, 73 S.Ó.S., 75 in, 79 ut.
