Vakanties: meer mensen
in beweging dan bij
oude volksverhuizingen
in'Pf'
mm
DE STEMMENROVER
VOOR WIE NAAR MAJORCA WIL
ONZICHTBARE
BANDEN
Klachten over jonge emigranten,
maar is het inderdaad zo erg?
Reisbureaumiljoenenzaak
Reisleider: apart beroep
H
F
Hoogwaterstanden
TV-RADIO-TV-RADIO-TV-
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 12 AUGUSTUS 1957
Moe? Reisziek?
Last van Uw maag?
[Eau des Carmes
BOYER
Baby had géén mes!
„Onze jongens zijn lichtzinnig geworden
Verandering
maar niet so
bedenkelijk
Nieuwe gevaren en overwinningen
van Suske en Wiske in
w /Mi
A
vMet/kt/n'.
jp*>Uw o/wn/kci,
Lugubere vondst
in Zandvoort
Televisie
door H. J, Kaeser
Wielen zijn tegenwoordig voor de meeste vakantiegangers even
belangrijk als vakantietoeslag. Zonder het laatste zou een onver
antwoord grote brok van de spaarduiten moeten worden gesou
peerd, zonder het eerste zou men geen „ideale" vakantie meer
kunnen beleven. Zonder beide in ieder geval zou de toeristen-
stroom, die jaarlijks meer mensen in beweging brengt dan oude
volksverhuizingen, heel wat magerder zijn. Een goede vijftig ja
ren geleden was dat allemaal wel anders. De baas, die toen de
vakantieganger een „ondergrondje" meegaf was toén een witte
raaf en het begrip „wiel" associeerde men nog slechts met het
begrip „arbeid". Van sociaal toerisme was toen helemaal nog geen
sprake.
Men vraagt zich wel eens af, of die
reisdrang, die men in onze dagen in
alle kringen aantreft, wel eerlijk is.
Of men wel waarachtig belang stelt
in hetgeen in al die andere landen te
zien, te horen en te beleven valt. Men
hoort wel eens de opmerking, of
Jan-met-de-pet-op, wiens Engels zich
beperkt tot „sorry" en „Okay", wiens
Frans niet verder reikt- dan „bon
jour" en „merci bien" en wiens Duits
meer weg heeft van verkoeterwaalst
Limburgs dan van de echte lands
taal, kortom, wiens talenkennis in de
ransel der wetenschap bleef, .wel écht
plezier aan zo'n buitenlandse reis be
leeft.
En men vindt na 't ontkennende ant
woord, dat al die vakantiegangers el
kander maar na-apen om eenmaal
thuis van een nog prettiger vakan
tie te kunnen vertellen. Want in de
ogen van een ander wordt de vakan
tiebesteding uitgedrukt in het aantal
kilometers, dat men van huis is ge
weest.
Nietwaar Er zijn er, die zo rede
neren, Maar de feiten weerleggen de
ze beschuldiging van meeloperij en
dikdoenerij. De feiten vertellen, dat
de maatschappij op kantoor, in de
fabriek en thuis sedert de eeuw
wisseling vijf-, ja misschien wel tien
maal zo gecompliceerd is geworden
en dat de behoefte aan vakantie, aan
een werkelijke vlucht uit die dagelijk
se omgeving van zorgen en proble
men, ook vijf- of tienmaal groter is
geworden. De feiten vertellen tevens,
dat diezelfde Jan-met-de-pet-op heus
niet meer zo vreemd tegenover dat
buitenland staat, sedert hij in de na
oorlogse jaren vertrouwd is geraakt
met lieden van velerlei slag. En neem
het hem eens kwalijk, dat hij bezwijkt
onder die overstelpende lawine van
bekoorlijke annonces en slagzinnen,
die de reisbureaus vrijwel het gehele
jaar door over het hoofd van de
moede werker laat neerstorten. Hij
redeneert: buitenlanders dringen in
mijn eigen landje om een rustig
plaatsje. Ik ruim het veld en zoek
de stilte, waar zij vandaan komen.
Natuurlijk, er zijn ernstiger redenen
te noemen voor die reisdrang. Men
spreekt de educatie ten tonele voe
rend over de federalistische opvoe
ding der kinderen en over zijn blik
verruimen. „Vakantie", zegt men,, „is
anders doen dan anders, weg zijn uit
de vertrouwde omgeving". En ver
der: „reizen is een methode om aller
lei verhoudingen, beterté doen ken
nen, om all-round persoonlijkheid te
worden..'
Cfeen erlkble" van "boVeh'ghnoemdë
redenen, die de enorme reisdrift ver
klaren, is aanvechtbaar en al zal, ie
dere vakantieganger wel zijn redene
ring hebben voor die deviezenomzet:
feit en gevolg is in ieder geval, dat
het' toerisme naar het buitenland er
een vlucht door genomen heeft, waar
van dé reisbureau-directies in de ja
ren voor de tweede wereldoorlog niet
eens durfden dromen.
Naar schatting immers gaan zes
miljoen Nederlanders per jaar daad
werkelijk op vakantie en bijna één
miljoen overschrijdt daarbij 's lands
grenzen. De kosten worden voor het
grootste deel bestreden uit de vakan
tietoeslag en bijverdiensten, terwijl in
de meeste gevallen een klein beroep
op de spaarduiten moet worden ge
daan. Typisch is ook, dat de vakan-
(Advertentie)
Enige druppels ..Eau des
Carmes Boyer" ln een
beetje water of op wat
suiker geven U snel ver
kwikking. Werkt ook
kalmerend bU sterke^
emoties.
Sight-seeing car uit het begin van de
twintigste eeuw. Reizen maken was
toen heel wat moeilijker, maar men
deed het.
tiespreiding zich het meest voltrekt
in de hoek der buitenlandse reizen.
Steeds meer Nederlanders trekken
naar wintersport-oorden en in het
vroege voorjaar zijn Parijs, Nice en
de Italiaanse Rivièra favoriet.
Die reisdrift heeft andere gevolgen.
Reisbureaus rezen als paddestoelen
uit de grond. Alleen de Nederlandse
Reiskamer al, een vrijwillige organi
satie van bureaus, die onderling af
spraken correct zaken te doen, telt
honderd leden. Maar het merendeel is
daarbij niet aangesloten en heeft ook
veel klanten. Want dat merendeel be
looft veel, al komt van die gouden
bergen meestal bitter weinig terecht.
Nog teveel zoekt nuchter-denkend
Nederland zijn vakantie-koopwaar in
de goedkoopste klasse, in de hoek
dan echter, waar de klappen der te
leurstelling vallen. Want wie duizend
kilometer van huis hongerig, slecht
gewassen en amper uitgeslapen voor
de volgende etappe de bus in moet,
heeft zijn vakantie reeds vergald.
Ver van huis immers zijn de proble
men, die in zulke gevallen rijzen,
vele malen moeilijker en minder goed
oplosbaar.
Maar goed. vakantie vieren en rei
zen moet ook geleerd worden en het
is een hoopvol gegeven, dat de Ne
derlandse Reiskamer, waarbij ook de
Katholieke Reisvereniging is aange
sloten, elk jaar' meer teleurgestelde
reizigers 'van' minder bona-fide bu-
|eauskap oyern^mqr). Het bewijst,
'dat aè'vakantieganger geleerd heeft
de reismarkt te verkennen en liever
iets meer geld uitgeeft dan een bitte
re ervaring rijker te worden.
(Advertentie)
Een 20-jarige man werd, so-
als gemeld, donderdagavond
S met spoed in het ziekenhuis
van Pottsville in de Ameri-
kaanse staat Pennsylvania op-
genomen als gevolg van mes-
steken die zijn zoontje van 22
maanden hem bij het spelen
zou hebben toegebracht. De
19-jarige vrouw van de zwaar-
gewonde man is thans echter
op haar eerdere verklaringen
teruggekomen en heeft be- S
kend, dat zijzelf haar man tij- i
dens een ruzie met messteken
S had gewond. De man, die te-
voren eveneens de schuld op
zijn zoontje had geschoven,
heeft geweigerd een aanklacht
tegen zijn echtgenote in te
dienen.
(Van onze correspondent in Australië)
Er kwamen onlangs vier Nederlandse meisjes na een retourtje
Nieuw-Zeeland, teleurgesteld in het vaderland terug. Ze hebben
toen in een krant haar hart uitgestort over „haar jongens", die ze
zo heel erg verandert hadden aangetroffen. Zijn „onze" jongens
zulke bierdrinkers, gokkers en uitgaanders geworden in dit verre
land? Laat ik aan mogelijk bezorgde meisjes iets over het lot van
jongens hier mogen vertellen.
„Lot", nu ja, dat valt uiteindelijk
nog wel mee, doch feit is dat Ne
derlandse jongens, of zij nu „vrijge
zel" zijn, dan wel een meisje in het
vaderland achterlaten het hier niet
gemakkelijk hebben. Neem dit ook
weer niet te tragisch, want ze slaan
zich er wel doorheen, anders staan
ze binnen nie. al te lange tijd weer
in Amsterdam of Rotterdam op de
kade. De jongens in Australië maken
óók heel wat veranderingen mee, of
ze nu op eigen houtje, dan wel in
gezinsverband naar hier komen. Want
het is al net als in het vaderland,
wanneer zij op de leeftijd der zelf
standigheid komen, gaan ze toch hun
eigen weg; in de verkeerde of de
goede richting.
Nu is dus de vraag, of de Neder
landse jongens in Australië voor het
merendeel de verkeerde richting in
slaan,
Held zijn van een veelgelezen strip-verhaal is geen pretje.
Vraag het maar eens aan Suske en Wiske, die we gisteren naar
huis hebben zien gaan na hun adembenemend avontuur in gezel
schap van de snorrende Snor.
Voor hen geen augustusvakantie, voor hen geen vrije dag.
Avonturen hebben geen geduld. Ze wachten geen dag. Ook al
vragen onze vrienden er niet om, toch worden ze er in betrokken.
Ook nu weer.
Ergens in een groot land woont iemand, die de stem van een ander nodig
lieeft. Die ander is door puur toeval.... Lambiek. Natuurlijk, je snapt het
al. Kijk maar eens op het plaatje hierboven. Hoe het kwam en wat er na
die tragische scène, die je hierboven ziet afgebeeld, gebeurt, kun je lezen
in het verhaal waarmee we morgen beginnen.
Jgwte ofmSie4. 1
bcA vtMcAüqt
1 olfrmtrtl*--
3n/woordtn.I
W'/,
'ïnknismK lkaUrmkn jronöe
$an! inrnik!... titer nmïn,
item ?y
r
Gistermiddag ontdekten enige jon
gens, die nabij de z.g. Modderkom-
me.n van de riolering, gelegen aan de
Noorderduinweg te Zandvoort aan het
spelen waren een deel van een in
verregaande staat van ontbinding ver
kerend lijk.
De politie werd van deze lugubere
vondst op de hoogte gesteld.
Het gevondene bleek een romp zon
der hoofd, armen en benen te zijn.
Door de gemeentegeneesheer kon niet
met zekerheid worden vastgesteld of
deze romp van een mens of een
dier is, doch indien het van een mens
is geweest, zou het naar schatting
van een jongen of meisje van onge
veer 14 jaar moeten zijn.
De stoffelijke resten zijn naar het
lijkenhuisje van de algemene begraaf
plaats overgebracht in afwachting
van een nader onderzoek, dat in de
loop van maandag door de gerechte
lijke deskundige, dokter J.P.L. Hulst
uit Leiden zal worden Ingesteld.
We bedoelen hier
mee niet de duizenden
vakantietrips naar
Spanje, waaraan ook
'n respectabel aantal
Brabanders zullen deel
nemen. Als je maar de
beschikking hebt over
de nodige papiertjes
met: ,,De Nederlandse
Bank betaalt aan toon
der".. en je blijft ge
zond, dan kun je ver
zekerd zijn, dat je in
'n aards paradijsje te
recht komt. Maar, als
je je vaderland ont
vluchten wilt om z'n
schreeuwende duurte
en nijpende belastin
gen, en je voor goed
wilt vestigen in dat
van Sinterklaas en de
zilvervloot, komt 't pa
radijsje iets schuiner
te liggen. We hebben
't oog op sommigen,
die van 't prachtige
Majorca willen genie
ten en er tegelijk 'n
slaatje uit willen slaan,
zoals de Bredase da
me, die per brief haar
licht op stak bij 'n Bre-
danaar, die sinds jaren
te Barcelona woont. Ze
beschikt over 'n drie
honderd gulden in de
maand, wil 'n Major-
caans huis huren en.,
onderverhuren. U ziet
't slaatje. En, omdat
Spanje zo heerlijk goed
koop is zullen de drie
honderd daar in
Spaans geld heel ge-de
makkelijk vijf honderd
worden. De gedienstige
Bredanaar, die niet al
leen vloeiend Spaans
spreekt, maar ook de
mentaliteit der bevol
king uitstekend kent,
antwoordde ons prompt
,,De betreffende dame
doet er goed aan, zich
geen overdreven voor
stelling te maken van
de goedkoopte van het
leven in Spanje. Na
tuurlijk: het kan ver
duiveld goedkoop. Als
ze op het strand gaat
slapep en verder uit
sluitend brood met
olijfolie en tomaten
eet, dan is het leven
hier beslist veel goed
koper dan in Holland.
Als ze echter zo'n beet
je volgens de Holland
se maatstaven wil le
ven, kan ze er op re
kenen, dat ze hier even
veel geld kwijt is als
in Ginneken.
Schat van
n moeder
Over het huren en
onderverhuren van een
huis op Majorca liet on
ze „Spaanse Braban
der" zich ook al niet
rooskleurig uit. Major
ca, zo schrijft hij is bij
buitenlander der
mate in trek dat je er
alle talen hoort spre
ken behalve Spaans.
De Spanjaarden zijn,
volgens hem, niet di
rect „op hun achter
hoofd gevallen" en hij
zou den Hidalgo wel
eens willen zien, die
voor een schappelijk
prijsje een huis ver
huurt, terwijl 'n Hol
landse dame, door on
derverhuur, daar een
sla-tje, met of zonder
mayonnaise, uit kan
slaan. Dat sla-tje slaat
hij er dan veel liever
zelf uit. Op Majorca is
een dermate groot ge
brek aan logeerruimte,
dat je er zelfs je W.C.
nog wel kunt verhuren.
Als die dame zou
kunnen kopen of zelf
bouwen, ligt de zaak
anders. Dan is er nog
wel geld te verdienen.
De dame liet informe
ren, of ze haar hond
mee naar Spanje mocht
nemen en onze Breda
naar adviseerde; „Dat
mag ze gerust. Maar,
als ik haar was, ver
kocht ik die in Holland
en ik kocht er hier een,
die Spaans kent, dan
had ik er al dadelijk
gemak van. Hij kon
zich best voorstellen
dat veel Spaanse har
ten naar Spanje ge
trokken worden, want
de bevolking is er rid
derlijk en complimen
teus. Toen zijn vrouw
met z'n jongste dochter
tje te wandelen liep,
hoorde zij 'n Spanjaard
hardop mijmeren „Wat
heeft dat kind 'n schat
van n moeder". Dat
noemen ze Spaanse hof
felijkheid. Laatst be
luisterde hij het volgen
de gesprek tussen 'n
knap meisje dat met
'n hondje aan de lijn
liep te wandelen en 'n
meneer die haar toe
vallig tegenkwam.
Meneer: Wat jam
mer dat ik dat hondje
niet ben.
Juffrouw: Ik wil die
riem wel om uw nek
doen.
Meneer: Ja, maar
denk er om, ik bijt.
Juffrouw: Dat is niet
zo erg, als u 't maar
zachtjes doet.
Dat soort gesprek
ken tussen elkaar
wildvreemden, kun je
in Spanje geregeld
horen. Misschien kan
dit laatste de „betref
fende" dame er toch
nog toe bewegen, on
danks 't gebrek aan
logeerruimte naar Ma
jorca te trekken.
De hiervoor bedoelde meisjes heb
ben het bij dat hartuitstorten nogal
bont gemaakt. Ze hadden verschrik
kelijke dingen bij hun jongens in
dat Nieuw-Zeeland ontdekt. Zo en
passant gaven ze de Nederlandse jon
gelingen in Australië blijkbaar óók
maar ejn veeg uit de pan, al had
den ze op de doorreis hier nauwe
lijks voet aan wal gehad.
Hoe dan ook, onze jongens waren
hier zo helemaal anders dan toen
ze nog in Lutjemeer, Maalbergen,
Amsterdam of Rotterdam woonden.
Ja, natuurlijk; anders waren het geen
emigranten, want dat worden héél an
dere mensen. Ze hadden in die plaats
jes en plaatsen hun regelmatige le
ven; stonden om zo te zeggen onder
een voortdurende controle; liepen
braaf mee in de tredmolen. Ze dron
ken misschien nooit een biertje, be
halve dan als het een heel erg war
me zomerdag was. Maar in Austra
lië zijn er wel tweehonderd van die
zomerse dagen in het jaar en het
biertje staat gemakkelijker voor het
grijpen dan het kopje koffie. En een
Australische pub verschilt veel van
een café in Holland. Dus toegegeven,
onze jongens drinken een biertje
méér en een kopje koffie minder dan
toen ze nog in Lutjemeer en zo wa
ren, hetgeen inderdaad in hun levens
wijze verandering heeft gebracht,
iets waarover de meisjes zo teleur
gesteld waren.
Versta me goed, ik voer geen plei
dooi voor dat biertje, doch probeer
slechts de verandering bij de jon
gens te verklaren.
Gokken
Laten we ook weer niet overdrij
ven met dat gokken, al houden de
Australiërs daar nog zo erg van. Na
tuurlijk, ze kopen iedere week braaf
hun loterijbriefje; je zult de Neder
landers hier de kost moeten geven
die daar in Holland hun neus voor
ophaalden, of hele betogen over dat
zondige loterijbriefje konden houden,
doch die hier stikem een briefje ko
pen, meestal met een gefingeerde
naam.
Daar zijn er inderdaad die al hun
geluk van dat loterijbriefje verwach
ten, doch er is in dat gokken altijd
nog een element van sport, van sen
satie, van spanning, of hoe men dat
ook noemen wil. Uiteindelijk behoeft
dat allemaal geen financiële onder
gang van de emigrant te betekenen;
voor een paar shilling doet men mee
in dat grote spel.
Goed, veroordeel het in Nederland,
zet er een hele boom over op in de
gezellige huiskamer, maar er is ook
nog zoiets van praktijk in het leven
en de emigrant heeft zo héél erg met
die praktijk te maken. Want het le
ven is al hard genoeg voor hem en
nu ja, die zesduizend pound zou hem
ineens aan een huis helpen
Dat emigrantenleven verandert zo
heel veel.
Juist in een vorig artikel vertelde
ik over de geestelijke leegten en no
den; over de zondagen en de kerken.
Doch er zijn zoveel dagen vol zonne
schijn; het is aan de beach, in de
bergen en de bossen zo heerlijk,
neem het de jongelui eens kwalijk
dat ook in dat opzicht hun leven ver
andert.
Je kunt dat bekritiseren, van je
zelf zeggen dat je dat allemaal niet
doen zoudt, dochelk emigranten
schip is tot zinkens toe geladen met
voornemens, plannen en beloften.
Onze „wharfies" hebben geen moei
te om die allemaal te lossenAl
die voornemens etc. blijven gewoon
lijk wel op de kaden achter; in de
kampen heb ik er althans weinig van
teruggezien. Om van later tijden
maar niet te gewagen
Het leven van een mens-emigrant
verandert. Maar het meisje uit Lutje,
meer Maalbergen Rotterdam of Am
sterdam, dat na vier dagen vliegen
in deze andere wereld staat, weet
van dat alles niets; ze vliegt terug;
teleurgesteld over „haar jongen".
Doch die jongen heeft iets meege
maakt in zijn leven; hij stond in een
vreemd land; kende vermoedelijk
weinig van de taal; werd, wat we
hier noemen „pushed around"; „rond
geduwd", voelde zich eenzaam, vaak
ook teleurgesteld; hij had heimwee;
liep „met z'n ziel onder z'n arm".
Hij is een ander mens geworden.
Slecht? Neen, dat niet.
In de loop der jaren heb ik hier
met vele duizenden Nederlandse emi
grantengezinnen kennis gemaakt en
heel wat klachten en nog erger aan
gehoord. Vele jongens die met hun
Nederlandse ziel onder de armen
rondliepen, gesproken.
Een eerlijk, maar heel zelden was
het nu werkelijk erg met hen ge
steld. Ze klaagden er wel over dat
er zo weinig afwisseling voor hen
was; dat ze geen meisje naar hun
zin konden vinden; meestal waar
deerden ze een huiselijk kopje koffie
meer dan een biertje.
De litanie van de vier teleurgestel
de meisjes, heeft in Australië ergernis
gewekt, vooral vanwege het generali
seren.
Mogelijk hebben de vier Nieuw-
zeelandse knapen, vier nóg lievere
meisjes gevonden; mogelijk hadden
de meisjes het „welkom" door de
uitverkorenen hartelijker voorgesteld.
Doch ieder mens verandert met de
jaren; waarom een jonge emigrant
niet?
Voor de provincie Zeeland gelden
voor morgen, dinsdag 13 augustus, de
volgende hoogwaterstanden: te Hans-
weert om 4.47 en 16.47, te Terneuzen
om 4.05 en 16.11 uur en te Vlissingen
om 3.35 en 15.41 uur.
DINSDAG 13 AUGUSTUS
HILVERSUM I 402 m AVRO: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. VPRO: 7,50
Dagopening. AVRO: 8,00 Nws. 8,15 Gram.
9,00 V. d. huisvr. 9,05 Gram. 9,15 Wat
zullen wij vandaag eens gaan doen in
Nijmegen? 9,35 Waterst. 9,40 Morgenwij
ding 10,00 Gram. 10,50 V. d. kleuters 11,00
Amus. muz. 11,30 Sopr. en piano 11,50
Dlaastrio 12,00 Lichte muz. 12,30 Land
en tuinb. meded. 12,33 Gram. 13,00 Nws.
13,15 Meded. of gram. 13,20 Metropole
ork. 13,55 Beursber. 14,00 Gram. 14,30
Geestelijke hygiëne, caus. 14,50 Kinder
koor 15,05 Land voor de boeg!, klankb.
15,40 Gram. 16,00 Sopr. en piano 16,30 V.
d. jeugd 17,15 Gram. 17,30 Amus. muz.
18,00 Nws. 18,15 Pianospel 18.30 De die
renwereld en wij, caus. 18,40 Westindisc'h
ork. 18,55 Paris vous parle 19,00 Radio
Filharm. ork. en soliste 19,35 Pianorecital
20,00 Nws. 20,05 Gevar. progr. 21,50 Gr.
22,00 Rep. Trofeo d'Italia 22,20 Piano
recital 22,45 Wereldkampioensch. wiel
rennen 23,00 Nws. 23,15 Koersen 23,16
Aot. 23,25-24,00 Gram.
HILVERSUM H 298 m KRO: 7,00
Nws. 7,10 Gram. 7,45 Morgengebed en
lit. kal. 8,00 Nws. en weerber. 8.15 Gram.
8.50 V. d. huisvrouw 9.40 Lichtbaken
10.00 V. d. kleuters 10,15 Gram. 10,30 ld.
11.00 V. d. vrouw 11,30 Gram. 11,50 Als
de ziele luistert 12,00 Middagklok - nood
klok 12,03 Gram. 12,30 Land- en tuinb.
meded. 12,33 Gram. 12,55 Zonnewijzer
13,00 Nws. en kath. nws. 13,20 Gram.
13,25 Omr. ork. 13,45 Gram. 14,30 Wij
vrouwen van het land 14.40 Gram. 15,05
Idem 15,35 Kamerkoor 16,00 V. d. zieken
16,30 Ziekenlof 17,00 V. d. jeugd 17.40
Beursber. 17,45 Regeringsuitz,: Rijksdelen
overzee. Rechtspreken in primitief Nw.-
Guinea, door mr. L. Moll 18,00 Piano-
51
voordr. 18,20 Sportpraatje 18,30 Gram.
19,00 Nws. 19,10 Comm. op het nws. 19,15
Uit het Boek der Boeken 19,30 Salztourger
Festspiele: Le Nozze di Figaro, opera
(21,10-21,15 Act.) 22,45 Avondgebed en
lit. kal. 23,00 Nws. 23,15-24,00 Nouveautés
BRUSSEL 324 m: 12,00 Gram. 12,15 V.
d. sold. 12,30 Weerber. 12,34 V. d. sold.
13,00 Nws. 13,11 Gram. 14,00 Omr. ork.
14,30 Operettemuz. 15,45 Gram. 15,55 Par
sifal, opera (le bedrijf) 18,15 Gram. 18,45
Nws. 19,05 Parsifal, opera (2e bedrijf)
20,25 Gram. 21,15 Parsifal, opera (3e be
drijf) 22,50 Gram. 22,55-23.00 Nws.
BRUSSEL 484 m: 12,00 Gram. 13,00 Nws.
13,15 Gram. 14.00 Omr. ork. 14.40, 15.00
en 15,30 Gram. 16,05 Idem 17,00 Nws. 17,10
Verz. progr. v. d. zieken 18,30 Gram. 19,00
Idem 19.30 Nws. 20,00 Ork. conc. 22,00
Nws. 22,45 Gram. 22,55 Nws.
DINSDAG 13 AUGUSTUS
NTS: 20.30 Journ. en weeroverz. 20,45-
22,20 Filmprogr.
FRANS BELGIë: 19,00 Kunst-, literair-
en wetensch. overz. 19,30 Wereldkam
pioensch. wielrennen op de baan 20,15
Act. 20.30 Wereldkampioensch. wielren
nen op de baan 21,40 Film 22,10 Wereld
kampioensch. wielrennen op de baan 22,45
Een zomeravond in het Casino d'Hiver
23,15 Wereldnws.
VLAAMS BELGIë: 19.00 De socialisti
sche gedachte en actie 19,30 Wereldkam
pioensch. wielrennen op de baan 20,15
Nws. 20,30 Wereldkampioensch. wielren
nen op de baan 21,40 Film 22,30 Nws. en
journ.
23)
Mariannes eerste aandoening was
blijdschap een warm, een aan
grijpend geluk om zo'n overweging
van kinderlijke genegenheid. Maar
er lag iets in zijn blik, dat dit ge
voel de domper opzette. Hij zei dit
niet, omdat hij haar wilde ontzien.
Dat was 't niet, het was geen con
sideratie en ook geen tederheid
„Vroeger dacht je anders," ant
woordde zij, alsof zij een volwassene
voorhad.
„Toen wist ik immers ook nog niet,
dat je...." Hij verstomde, toen hij
zag, dat zij hevig schrok.
Haar gevoel had haar dus niet be
drogen
„Johnny," riep zij onwillekeurig
uit en vergat weer, dat zij tot een
kind sprak, „betekent een begrip dan
zoveel, en liefde zo weinig? Waarom
wil je mij het reoht ontnemen, om
als een moeder voor je te zorgen?
Het recht en het geluk! Ik heb mij
over jullie alle drie ontfermd, toen
jullie klein en hulpeloos waren, mijn
hele bestaan, liefde en zorg zijn voor
jullie denk je werkelijk, dat ik
zoveel plezier in mijn werk zou heb
ben, als ik jullie daarmee niet een
thuis kon geven? Johnny, je bent
zo'n klein kind niet meer, je moet
toch voelen, hoeveel pijn je mij doet
met je ruwe weigering."
Haar stefti begaf haar en zij brak
in tranen uit.
Nog nooit had Johnny haar zien
huilen. Zijn gezicht vertrok kramp
achtig. hij sloeg zijn armen om haar
hals en kuste haar.
„O, Johnny," fluisterde Marianne,
„je beseft niet, hoeveel pijn je me
gedaan hebt. Maffr nu is alles weer
goed, hier. neem je zakgeld."
Hij liet haar los en schudde het
hoofd. „Ik-kan niet, Mama Len-
nart vindt ook, dat het goed zou zijn,
als ik zo gauw mogelijk probeerde,
zelf geld te verdienen. Misschien kan
ik in de grote vakantie loopjongen
worden bij de koopman in Ekdorp,
daar is hij immers altijd naar op
zoek."
Zij keek hem aan, zwijgend, pein
zend. Zijn ogen stonden vol tranen,
zijn blik nam haar gezicht op, alsof
hij medelijden met haar had. Maar
zij kende hem genoeg, om te weten,
dat^ zijn besluit onverzettelijk was.
,,'t Is goed, Johnny, je kunt gaan."
zei ze en keerde zich van hem af.
Misschien houden ze helemaal niet
van me, dacht Marianne, toen zij
's nachts rusteloos in haar werkka
mer rondliep. Zij treden me op 't
hart, verwonden mij juist daar, waar
ik 't meest kwetsbaar ben.
Voor de eerste keer sinds zij in
het vaderland terug was, voelde zij
zich eenzaam en verlaten. Nog wa
ren zij kinderen, kleine kinderen,
maar toch weken zij al van haar
weg en stieten haar uitgestoken hand
terug.
Zij schrok op; de deur van het
laboratorium was zachtjes openge
gaan en een klein wezentje in een
rode kamerjas, pantoffeltjes aan de
voeten, kwam naar binnen. Bij het
zien van het felle licht sloeg de kleine
bezoekster de handen voor haar ogen.
„Ik kon niet slapen, Mama!"
Marianne deed het scherpe boven
licht uit en liet alleen een tafellamp
branden. Zij nam Marcclle in haar
armen, draaide een deken om haar
heen en zette zich met haar bij het
raam.
De heldere kinderogen keken haar
onderzoekend aan en bemerkten on
getwijfeld de sporen van 't stille ver
driet, want de kleine meid vroeg:
„Heb je verdriet, Mama
„Ja, een beetje wel".
Het kind vlijde zich dichter tegen
haar aan, liet zijn warme handjes
over haar wangen glijden en streelde
d'r haar. „Maar je hebt mij toch,
Mama!"
„Ja, lieverd!"
Geen vraag, geen woord. Zij hield
het warme, levende schepseltje in
haar armen, haar lippen zochten de
zachte, koele haren. Jouw hart tegen
mijn hart, k'.ein trouwhartig hartje,...
Marcellcs hoofd zonk tegen haar
borst, cn haar gelijkmatige ademha
ling bewees, dat zij sliep. Voorzich
tig droeg Marianne de kleine naar
haar kamer terug, legde haar in bed
cn dekte haar zorgvol toe.
Maar daarna liep zij met veer
krachtige passen het laboratorium
binnen, ging tot bij het venster, leun
de met haar handen tegen het koude
glas en daagde zich zelf uit tot een
gewetensonderzoek.
„Wat ben je toch een bekrompen
ziel, Marianne Sheridan! Misschien
houden zij helemaal niet van me! Je
hebt dus gespeculeerd op liefde, op
dankbaarheid. Je hebt trots alle hoog
dravende woorden van toen toen,
weet je nog wel? net als een me
vrouw Parker er op gerekend, dat zij
alles voor jou zouden doen, dat zij,
naast jou, geen andere goden zouden
erkennen en niets anders zouden ken
nen, dan wat jij voor juist houdt.
Maar wat was je dan egoïstisch, wat
had je je eisen dan hoog gesteld! Heb
je dan niet alles gekregen, wat je
wilde hebben: de rijkdom van te kun
nen liefhebben het geluk, de leegte
van je eigen hart te vullen, kleine
zwakke leden, die zich tegen je aan
zouden vlijen, lieve woordjes en de
onmetelijke vreugde van een leven,
dat iedere dag weer anders was.
Maar dat alles is je niet genoeg! Je
voelt je gekwetst en beledigd, omdat
zij, voor de eerste keer, eigen wegen
willen gaan, eigen gedachten er op
na houden cn omdat zij proberen op
eigen kracht in het reine te komen
met het nieuwe, dat zo'n verschrik
kelijke verrassing voor hen was.
Wat ben je dom geweest en klein
geestig! Weef verder aan de band,
die je bindt, Marianne Sheridan, weef
er tal van gouden draden door: ge
duld, lankmoedigheid, vertrouwen.
Dan wordt hij elastisch en dan hoef
je niet bang te zijn, dat hij bij de eer
ste krachtproef zal bezwijken!"
En toen. op een andere, voor zich
heen gefluisterde toon, terwijl ze haar
gezicht in haar handen verborg:
„John, ik schaam me zo, schaam
me over mijn kleinmoedigheid, ik
geloof, dat jij over al die dingen al
leen maar gelachen zou hebben!"
En meteen lachte zij zelf. Zij stiet
het venster open en keek omhoog
naar het flikkerend firmament, waar
het teken van Orion zich zeldzaam
duidelijk aftekende.
De ijzige winterlucht kwam haar
tegemoet.
Meedogenloos koud, verfrissend als
een bad, dat doordrong tot in haar
ziel.
Hoe ontroerend waren zij in de
diepste grond, de beide kinderen
De een met zijn heiligen schrijn, de
ander met de last van de ontberin
gen, die hij zichzelf oplegde! Men
moet hen laten geworden en alleen
proberen, voorzichtig en onmerkbaar,
iedere overdrijving te voorkomen. En
als het zou blijken, dat bet niet een
voorbijgaande reactie was, maar iets
blijvends, dan moest men hopen, dat
het hun karakter zou vormen en hun
ziel zodanig zou. verdiepen, dat hun
ontwikkeling er alleen maar baat bij
zou vinden.
Ja, de wereld, de gewone, ver
trouwde, stevige wereld, met niets
dan schoolvriendjes en leraren, huis
werk en vrije uren en het onophou
delijke spel van levende betrekkin
gen, die wereld had sedert die Kerst
dag voor de drie kleine Sheridans een
nieuw aspect gekregen. Het was, als
moesten zij een geheim bewaren, dat
hen van de ene kant dichter bij el
kaar bracht, maar hen, paradoxaal
genoeg, ook van elkander scheidde.
Nu zij niet langer meer door het
bestaan van een bepaalde familie
band aan elkaar verbonden waren,
werd hun onderlinge verhouding los
ser, zij tastten als het ware voor de
eerste maal als individuële wezens
om zich heen, om een weg vooruit te
vinden; probeerden hun eigen kracht,
die zich niet meer in de rug gedekt
voelde door de bereikbare nabijheid
van broer of zuster, en zij keken met
de andere ogen in een nieuwe wereld
om zich heen. Dat, wat hen sterker
met elkaar verbond, was het gemeen
schappelijke lot. Het mocht waar
zijn, dat men in de grond alleen en
ouderloos op de wereld stond; maar
zo verging het de twee anderen even
eens de gedachte daaraan was
meer dan een troost, het was een in
nerlijke geruststelling, omdat het in
dividuele geval daardoor werd opge
heven en als het ware onbeduidend
werd.
Veel werd ook vergemakkelijkt, door.
dat zij alle drie in dezelfde klas za
ten. Zelfs Marcelle had na de Kerst
vakantie een spanning bij de twee
jongens waargenomen. Bij Franzl
verried zij zich door nervositeit, bij
Johnny door een bijna hoogmoedige
houding. Minutenlang had zij ver
wacht, dat de anderen op het eerste
gezicht zouden gemerkt hebben, dat
er een buitengewone verandering was
opgetreden maar toen dat hele
maal niet het geval bleek, toen de
klasgenootjes, onbevangen en zonder
iets te vermoeden, op hen kwamen
toelopen, trok zij zich zonder meer
op haar gebruikelijke instelling te
genover het leven terug.
Wel was het mettertijd in de kring
van haar kleine vrienden bekend ge
worden, dat de buitenlandse naam,
die zij alle drie droegen, maar een
dekmantel was. waarachter zij zich
met echte namen, echte belevenissen
en een of ander, niet helemaal te
verklaren, geheim schuilhielden. De
kameraden met fantasie hadden
daarin iets gezien, dat hen in waarde
deed stijgen en hadden zich dichter
bij hen aangesloten. De nieuwsgie
rigen waren bij de eerste de beste
vraag, door de hoogmoedige blik van
Johnny teruggedeinsd, en de onver
schilligen hadden zich helemaal niet
druk gemaakt om het plotseling op
stekende gemompel.
t(Wordt vervolgd)
