TUSSEN DUIZENDEN
DUIVEN NAAR DAX
kampioenen gebruiken oomens duivenvoer
Met convoyeurs per duiven-express
dwars door België en Frankrijk
Duivensport
kan duur zijn
Een gewonde in Dax.
Fa. J. STEIJLEN
klappen
ijzeren
prijswinnaars
internationaal
i Kapitaal j
slot
UW ADRES Fa. OOMENS
Fa. J. Hoosemans - Oomen
VERZENDMANDEN
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1957
benodigdheden
Jan Theeuwes
Klerx
G. Oomen-
v.d. Sanden
WIST U...
J. van Riel
8
11
beurt. In een cafétje tegenover
het station zaten in ploegen
van twee man convoyeurs aan
een glas wijn te proeven. Een
kleine voorraad verdween in de
wagon. De rit kon verder gaan.
Dat gebeurde na zeven uur.
y- >3v.\.vs$S-"
Onder een wolkeloze hemel,
maar onder de op stations
t steeds aanwezige vervelende
draden, snelden de duiven de
manden uit. Een minuut later
hadden zij het grondgebied van
t Dax verlaten en waren zij van
de eerste van de circa duizend
J te vliegen kilometers af.
Si t'L^^
(Van onze speciale verslaggever)
Een wolkeloze hemel, een lichte wind uit het
zuidwesten, de duiven konden worden gelost. Over 'n
half uur mochten zij de lucht in. Aan de rand van het
stationsemplacement, in het charmante Dax, stonden
tientallen nieuwsgierigen. Zij wilden het vertrek zien
van de vermaarde „pigeons hollandais". De plaatselijke
commissaris wandelde langs de honderden manden. Hij
voelde zich zeer gewichtig. Hij controleerde of er tij
dens de reis geen enkele pauwstaart was ontsnapt. Hij
gaf de convoyeurs een geruststellend teken. De loodjes
konden verwijderd worden. Er werd een tiental helpers
WOENSDAGMORGEN HALF
1EVEN. Een grauwe lucht
>mzoomde het grote Roosen-
laalse emplacement. Op lijn
nimmer zoveel stond de goe
derentrein. Achter de loc vijf
ra gons duiven. Hoofdconvo-
eur Kees- van Eekelen uit
Gispen (hij zou de reis niet
neemakeró stapte met een in-
trukwekkende bos papieren
'ver de rail.Expeditiebrie-
en. inklaringsformulieren,
louanevoorschriften en in-
.tructies voor de chef van het
:onvooi, Janu* van der Linden
an de Vestingstraat 17 uit
Ireda. Een korte bespreking
„Begrepen, Kees", zei jj.
gecharterd voor het openen van de luikjes. Zij kregen
hun plaatsen aangewezen. Alles was gereed. Een auto
snorde het asfalt op. Een donker type, in de hand een
camera, stapte uit. Een persfotograaf. Hij installeerde
zich. Op hetzelfde moment klonk de zware stem van de
hoofdbe'geleider.
In minder dan een halve minuut waren de bijna
zevenduizend duiven gelost. Zij namen onmiddellijk de
goede richting. Het duurde geen dertig seconden of de
diertjes verdwenen achter de goederenloods. Zij waren
begonnen aan hun avontuurlijke vlucht van ongeveer
1000 kilometer.
De convoyeurs waren moe.
Buiten viel de avond. In de ro
mantische sfeer van de wagon
paste toch het mysterieuze
verhaal van de duif. Na Creil
kwam dat los, verteld door de
drie mannen.
Zij konden niet achter het
mysterie komen. Het mysterie
van de duif, die straks ergens
diep in Frankrijk zou worden
losgelaten. Hoe was het moge
lijk. dat dit simpele diertje nog
ooit thuis zou geraken?
Het was een ideaal verhaal
om de dag er mee te eindigen.
De trein moest voor een sig
naal blijven staan. Janus II en
Kees verdwenen in de derde
wagon. Daar lagen de matras
sen. In wagon twee kroop de
chef onde" de dekens, alsmede
de vierde man, maar hij kon
de slaap niet vatten. Toen rond
twaalf uur de trein het Parijse
Saint Denis binnenreed, zat hij
door een kleine kier naar de
silhouetten van de lichtstad te
kijken. Hij bleef niet alleen op
zijn eenzame post. De wagons
werden van Saint Denis naar
het volgende station La Cha-
peile gerangeerd. De ene da
verende klap de andere volg
de. De laatste, door de machi
nisten rond half vier ten beste
gegeven, was de machtigste.
De duiven schrokken wakker,
koerden, pikten en zwiepten
met hun vleugels.
„Barst", klonk het in de der
de wagon.
De trein had (eindelijk) een
half uurtje rust. Dat leek ten
minste zo. Nu kwamen er ech
ter mannen met grote voorha
mers opdagen. Zij tikten tegen
het materiaal, zochten (tever
geefs) naar warmgelopen wie
len en verdwenen.
Nauwelijks waren zij weg of
het lieve leventje begon op
nieuw. Piepend, krakend, steu
nend schoof de trein van wissel
op wissel. Buiten werd het wat
lichter. Dat merkten ook de
kampioenen, die hun kroplie-
deren zongen.
I 1US.
De twee andere begeleiders.
,ees Boomaars, Heikantstraat
J te Rijen en Janus Leys,
I anakker straat 26, Etten
j louwden met manden. Zij
I adden met Janus van der
I inden al een nacht slapen in
I e trein achter de rug.
I ,,Zal me een reisje worden",
ei Boomaars. Hij wandelde
ïaar een hoek in de tweede
v agon. Op een gasstel pruttel-
ie de koffie. Met een triom-
I antelijke glimlach pakte Kees
Ie kan vast, ,,Ze is bruin",
I iep hij. Binnen enkele minuten
varen er vier, vijf rangeerders
iresent. Zij genoten van het
varme bakske, wensten de
lui venmannen een goede reis
n verdwenen in de mist.
De machinist van de loc gaf
3en teken, dat het kleine ge-
elschap zich aan boord van
le trein moest begeven. Lang-
aam, heel langzaam boemel-
len de wagons over de rails.
)e duiven, die zich opmerke-
ijk rustig hadden gehouden,
'eerden op.
.■Het gekoer begint", geloof-
ie Janus Leys.
"^en koerende trein", voeg-
ie Kees Boomaars er aan toe.
De machinist had geen haast,
deer dan twintig minuten na
iet vertrek in Roosendaal hob-
>elde de karavaan Esschen
'innen.
Voor al uw
duiven
naar de speciaalzaak
van
Stoomberg 16
Dongen
,,Hier staan we minstens an
derhalf uur", mompelde van
der Linden, die zijn personeel
de opdracht gaf de duiven 'e
drinken en te eten te geven.
Hij zelf kuierde met zijn reus
achtige bos papieren het sta
tionsgebouw binnen. Een geeu
wende beambte ontving de
chef-convoyeur.
,,Gij zijt er met duifjes,
zulle!
,,Sjuust".
,,In ploegen om 'n slokske",
commandeerde de baas. ..Twee
man drinken, twee man bij de
wagons".
Kees van Eekelen verscheen
inmiddels weer op het tapijt.
Hij had de trein met zijn fiets
bij kunnen houden. Hij herhaal
de zijn instructies.
De reis naar Dax, het stadje
aan de voet van de Pyreneeën,
was begonnen. Maar het ging
langzaam, ellendig langzaam.
Janus van der Linden liet
zijn ogen langs de manden
glijden.
-.De oude duiven zijn het rei
zen gewoon. De jonge niet. De
laatste drinken zelden. De
best" kijk maar, smaakt het
nn werden
,™eest doelmatige wijze
rLf'r3 l' Buera""neld.
Janus begon
varfhet middavS^331' stomen
van het middageten te bemoei
en. Zijn collega's namen plaats
op de strozak en vertelden die-
pe (duiven) wijsheden Kees
Boomaars wees naar een van
de manden.
Toekomstige kampioenen"
zei hij. De man vertelde, dat
de duiven, die op dit ogenblik
door hun mand drentelden, niet
tot de grote prijswinnaars van
het concours zouden behoren
,,Daar zitten de kampioe
nen", verduidelijkte hij en hij
wees een koppel aan, dat rus
tig in een hoek zat te slapen.
Hij mediteerde verder. „Met
duiven moet je geluk hebben.
Neem nu zo'n reis naar Dax.
De beestjes worden om één uur
gelost. Ze kunnen dezelfde
avond onmogelijk het vader
land bereiken. In de valavond
strijken ze ergens neer. De
een op een telefoonpaal, de
ander op een boom, de derde
op het dak van een fabriek.
De laatstgenoemde zal mis
schien weer het snelst vertrek
ken. Het is mogelijk, dat de
fabriek sirenes in werking
stelt. De duif schrikt, vliegt
op en zoekt thuis te komen.
Zo'n duif kan een monster-
vlucht winnen".
Hoofdman Janus had intus
sen de pataten gekookt, het
vlees gebraden. Het diner in
de duiventrein kon een aan
vang nemen. De borden, mes
sen. lepels en vorken werden
uit de koffers gehaald. In de
buurt van Bergen aan de Bel
gisch-Franse grens zat de (lek
kere) tomatensoep er in. De
aardappeltjes volgden, 't Bief
stukje. De boontjes. Het nage
recht appelmoes. De slotgang
koffie. Voor de nieuweling was
het eten in de trein wat
vreemd.
Op het station van Quivey
stond een mannetje, dat door
de convoyeurs met een bijzon
dere lach werd begroet.
..Ah Robert, Robert",
schreeuwden de mannen. Ro
bert was de convoyeur van een
machtige Belgische maat
schappij. Hij verdiende een
goeie fraiik. Veel meer dan de
Hollanders. Hij kon zich de
weelde van pintjes pakken ver
oorloven. Robert had dat dan
ook prompt gedaan.
.,Met de Koffers naar de
douane", zei Janus in Feignies.
Hij had zijn spullen onmiddel
lijk te pakken. Leys en Boo-
maars ook. Wat later sukkelde
de vierde man de wagon uit.
De convoyeurs waren de
controle al gepasseerd en er
gens in een zjjlokaal verdwe
nen, toen de vierde man by de
douaniers verscheen. De diena
ren van de Franse republiek
hadden beide een goeie Neder
landse sigaar in de mond.
De vierde man wilde zijn
koffer openen.
,,Non, monsieur! Uwe chef
is al hier geweest!"
De duifkes werden gevoerd.
De tweede zak van vijftig kilo
(er waren 450 kilo aan boord!)
verdween in de manden. In een
half uur waren ook de grote
vaten in de wagons van vers
water voorzien.
,,De Z.N.B. (Zuid-Nederland
se Bond) moet de duiven goed
verzorgen", mompelde Kees.
..Eerst de beesjes en dan
wij!" antwoordde Janus II.
De ,,wij" kwamen aan de
De mannen die de reis naar
Dax deden. Onze fotograaf kiek
te ze in de wagon, terwyl zij
op hun strozak zaten. Van r.
naar 1.: Janus Leys, Kees Boo
maars, chef Janus van der
Linden en onze verslaggever.
J Niet zelden ging het ge-
t sprek tijdens de lange reis t
naar Dax over de waarde
„De waarde van de duiven
t die ik nu bij me heb, loopt
l in de honderdduizenden flo- J
rijnen", zei Janus van der
J van het konvooi.
t Linden. „Alles bij elkaar
gerekend wordt er aan dit
concours minstens 150.000
J uitgegeven. De prjjzenmas-
i sa zit daar niet zo heel J
ver onder".
„La Colombe" uit Maastricht
en „De Zwaluw" uit Heerlen.
Hy was op zijn dooie eentje
met twee wagons en welgeteld
drie-en-vijftig manden op stap.
„Moest niet kunnen", meen
den de Brabanders.
Ook een drietal convoyeurs
uit Luik (op weg naar Sint
Vincent) stak de neus door het
venster.
Enkele wijntjes moesten er
aan geloven.
De laatste etappe was een
nachtelijke rit. Van Bordeaux
naar Dax was nog altijd een
kleine tweehonderdvijftig kilo
meter rekende Jahus I uit. Van
slapen kwam opnieuw helemaal
niets terecht. Niet alleen kreun
de de trein, ook de duiven
begonnen een bepaalde reuk te
verspreiden. En natuurlijk, zij
koerden!
Vier lange uren duurde het
feest. Opnieuw gleden de som
bere wolken weg en opende
zich de dag. Nog één forse
duw en het convooi (inclusief
de Limburger) waren in Dax.
Daar werd het vroeg dag. Nog
eens werden de duiven ver
zorgd en andermaal verdween
Bredase Janus in een café. Dat
was voor een zakelijke aange
legenheid. De baas van de
bond werd opgebeld. De ver
binding met Utrecht was er na
een dik kwartier.
,,Het weer is hier best", zei
Janus. ..Mijn kompas geeft een
lichte wind uit het zuidwesten.
Parijs, dat ik juist heb gebeld,
vertelt, dat er hier en daar
bewolking is. Ik meen te kun
nen lossen".
Janus kon lossen. Maar niet
voordat hij met zijn papierwin
kel langs de plaatselijke auto
riteiten was gewandeld en
voordat de duivenbondcommis-
saris uit Dax de manden aan
een inspectie had onderworpen.
En ook niet voordat de helpers
gecharterd waren.
Ja, ja", schreeuwde Janus.
De duiven vlogen.
,,Ik snap niet, dat ze het vin
den", gromde Janus II.
Dit zyn de grote winnaars van
de Dax-vlucht. Rechts staat
Jan Merks, die met trots de
lichte" in de handen houdt,
waarmee de beide melkers"
de nodige duizenden guldens
wonnen en links draagt Piet v.
Oosterhout de „bruine" liet
moedertje van de succes-vlieg-
ster. De bruine" heeft in haar
verleden ook prachtige vluch
ten gemaakt. De twee Breda-
naars poulen al jaren samen.
,,Ik ga naar bed", was het
eerste wat onze verslagge
ver zei: lekker uitmaffen,
want-oh, ik ben zo moe".
Hij was meegeweest met
een ,,duivenkonvooi". Een
trein vol manden met dui
zenden duiven had hem sa
men met drie convoyeurs,
die de beestjes onderweg te
verzorgen hadden, van Bra
bant naar Dax, diep in
zuid-Frankryk gevoerd,
's Morgens koerden en kir-
I den die duiven, 's middags
i en 's avonds koerden zy en
1 ook 's nachts, tydens vaak
eindeloze rangeerpartyen
i hielden zy zich niet zo bar
i rustig.
1 Op deze pagina vindt de le-
zer de ervaringen van onze
i verslaggever over de reis,
i over het weinige en onge-
1 makkelijke slapen en over
het eten-uit-blikjes op de
i vloer van de wagon,
i Men mag bewondering heb-
ben voor de liefde en de
zorg, waarmee de duiven-
i melker zyn beestjes om-
i ringt en voor de organisatie
1 die er achter het wedstrijd-
vliegen schuilt.
De trein snelde door tot An-
goulème, waar de convoyeurs,
klaar met hun werk, klaar ock
met het versjouwen van de
manden (niet altijd dezelfde
duiven mogen genieten van het
daglicht), bij elkaar konden
kruipen. Snel werd 'n inspectie
naar warmlopers uitgevoerd.
Nog even keken de mannen of
misschien de pijp van Piet van
Dongen (uit Dongen) niet op
het appèl verscheen. Hij was
het ding hier verloren. Daarna
ging de reis verder. Langs Li-
bourne, waar enkele weken g'e-
leden IJzeren Willem een ere-
ronde reed. Langs de wijnvel-
den, talrijker en talrijker wor
dend. Ook langs de herderin
netjes, die een kudde vee on
der hun hoede hadden geno
men. Langs de meloenvelden,
de maisakkers. de blauwe kla-
verstrepen.
Het convooi naderde Bor
deaux. De wasblikken werden
opgezocht. Zelfs de scheerap-
paraten kwamen in werking.
Bordeaux betekende tien uren
rust. Om goed half een reed
de goederentrein (auto's, vis,
vruchten en duiven) de glazen
hal langs. Opnieuw begon het
rangeren. Maar gelukkig niet
lang. Even werd de trein van
een heuveltje gedfiwd. Na één
harde knal stond het convooi
op de goede lijn naar Dax. Na
een paar uur kwam met een
andere trein een goede vriend
opdagen.
De twee Janussen en Rees
hadden alleen de Z.N.B.-duiven
meegenomen. Jan Vroomens
uit de Aerbenesstraat van
Maastricht, eveneens woensdag
op pad getogen (maar dan via
Luik) kwam met 1300 kampioe
nen af van de verzendingsbond
In het duivenlokaal van
Willem Kuijstermans aan de
Roosendaalse Kade zaten de
melkers bijeen. Zij brachten
hun duiven in voor de grote
vlucht naar Dax. Zorgvuldig
bekeken zij hun diertjes al
vorens ze in de manden ver
dwenen. Even zorgvuldig
wierpen zij een blik op hun
poulebrieven. Er kon veel
worden ingezet, veel worden
verdiend, veel worden verlo
ren.
Marinus van Ginneken, een
zeer bekende Roosendaalse
liefhebber liet de poulebrief
even zien.
..Kijk eens", zei hij. ,,Dit is
het grote nationale concours
van de C.C. Breda en Omstre
ken. De koninklijk erkende ver
eniging ,,Pro Patria" van Cor
Steijlen bestaat zeventig jaar.
Reeds vele jaren geeft deze
vereniging Dax-nationaal. Het
is geloof ik reeds voor de der
tigste keer. Kijk eens, aller
eerst kunnen de gewone poules
worden gezet. Het zijn er tien,
te beginnen met een kwartje,
eindigend op 'n tientje. Zet ge
de gewone poule vol dan kost
dat op de kop af 31.Van
deze inzet komt bij de meeste
liefhebbers iets terug. De prij
zen worden immers één op vier
verspeeld. Maar er zijn ook
grote speciaals". Ge kunt
tweemaal een kwartje zetten.
De prijzen gaan af 1 op 40 en
1 op 50. Ge kunt verder tegen
1 op 10 zetten inzetten op 50
cent, 1 en 2 gulden. Ge kunt
tegen 1 op 25 poulen met 2 gul
den. ge kunt het nog eens 1 op
50 doen voor hetzelfde bedrag.
Deze speciaals kunnen de lief
hebber nog eens 8 gulden uit
de zak doen halen.
Ik ben er daarmee nog niet,
want er is nog een reeks bij
zondere speciaals. Een konings
poule van twee kwartjes, een
serie van 5 pietermannen, nog
een serie vna 3 en nog eens
.een serie van 5 gulden. Ver
volgens is er een jubileum
poule van een riks en ten al
lerleste een inleg, waarvan de
baten aan het Koningin Wil-
t
t
i
t
t
i
t
i
i
i
i
i
i
i
i
i
t
i
t
f
i
t
i
i
i
i
f
t
i
i
t
i
f
i
i
i
i
helminafonds worden afgedra
gen van 1 gulden. Deze bijzon
dere speciaals eisen dus 17,50.
En tel nu maar eens op dan
ziet ge dat een duif op Dax
voor welgeteld 56.50 vol staat
nationaal wel te verstaan. De
vereniging zelf immers speelt
ook mee en daarvoor is een an-
dere brief geldig. Daar kan
ook nog eens een goed tientje
op gezet worden".
Ook de prijzenlijst was niet
mis. Ook dat vertelde van Gin
neken, die de reglementen van
het nationaal concours opviste.
Alleen al voor de series ston
den er hoofdprijzen van 3000,
1000 en nog eens 1000 gulden.
Er vielen televisietoestellen en
rijwielen te winnen. Een duif,
die werkelijk een goeie beurt
maakte en voor vol stond geno
teerd, zou uit dit concours voor
zijn baas zo'n slordige 5000
kunnen halen.
Dat was iets minder dan
twee jaar terug, toen de Bre
dase liefhebberscombinatie van
Oosterhout - Merks op een zon
dagochtend met één duif 8.000
bij elkaar vloog.
Hoe dachten de andere mel
kers er over? Hun meningen
waren verdeeld. De ene zei,
dat de sport een beetje te veel
de kant van een grote geldzaak
opgaat. De andere merkte op
dat in alles matigheid gewenst
is en dus ook in het poulen. En
de derde verkondigde, dat het
verschil in stand in de dui
venwereld te groot aan het wor
den is. Er zijn beroeps- en lief
hebbermelkers, merkte de man
op.
In het lokaal poulden de lief
hebbers. Het geld gleed over de
tafel. De duiven werden ge
ringd en nog dezelfde avond
naar Breda gestuurd om een
geheim merk te krijgen.
Het Inkorven van de duiven in
het Roosendaals lokaal. De mel
kers hebben goede moed. John
Rampaart (rechts) levert zijn
fraaie doffer in. Rinus van Gin
neken (ernaast) bekijkt een
pauwstaart. De anderen zjjn
him vrienden.
In het duivengedrang te
Dax gebeurde er een klein
ongeluk. Terwijl de 7000
pientere doffers en duivin-
nen het luchtruim insnel-
den en nagestaard werden
door de kijkers, kwam
een van de stations
beambten met een duif
aandragen. Het diertje was
kennelijk door een van
zijn collega's liardduivig
tegen de wand van een
mand gedrukt bij het uit
vliegen. Het beestje bloed
de uit de bek en het
linkeroog was geschaafd.
De convoyeurs betreur
den het geval. Zij verzorg
den het (Limburgse) dier,
plaatsten het in een mand
en lieten het na een half
uur opnieuw uitvliegen.
Om vier uur zat de pauw
staart nog op het dak van
het station te treuren.
„Dit kan dé liefhebber
veel gela kosten", opperde
chef-convoyeur Janus.
„Het is een goed beest.
Het heeft ook Sint Vincent
gedaan. Ik zie dat aan het
merken.
Ook voor: VOGELZADEN - KIPPEVOER
HONDE- en KATXEBROOD
HAAGDIJK 213 - BREDA
Tel. 31963
->
F
,V1LT GIJ SUCCESSEN
BOEKEN?
HAALT DAN UW VOER
BIJ DE SPECIAAL
ZAAK,
St.-Janstraat 28
Telef. 3894 - Oosterhout
dat DE leverancier van
DUIVENVOER en DUIVENS^ORTARTIKELEN
einde dezer maand een groter en geheel modern
pand gaat betrekken.
Op de kop Grote Markt, Reigerstraat 8, Breda
Thans nog: Karrestraat 28, Breda, Tel. 32985
(3 lijnen)
Het juiste adres
voor Uw
DUIVEVOER
Wij bieden u verschil
lende mengsels.
Verder: N.P.O. korrels - klokrollen - inktlapjes - Aviol, De Reiger,
Colombine, Geco- en Bogena-artikelen. - Drinkbakken enz. enz.
Vraagt eens prijs voor 50 kg graan, dit is aanmerkelijk goedkoper.
H. VAN DEN BOSCH, 's H. H. Kinderenstraat 19, GOES
Telefoon K 1100 3832
Speciaal adres:
DRAAGMANDEN
Alle reparaties
ST. JANSTRAAT 26 Breda Tel. 38276
Groothandel in
VOGELARTIKELEN
Zaden - Granen
Hengelsportartikelen
Ook alles verkrijgbaar
op duivensportgebied.
Gasthuisstraat 19
Kaatsheuvel
