Nispen vlagt veertien dagen Ai KLEINE GEMEENSCHAP GROOTS PROGRAMMA IN ZETTE ELKAAR Uitgebreid feestcomité Dans, show, spel, sport, kermis en bezinning Hitier wilde hertog van Windsor op troon van Engeland hebben Yergeefs gestook Weer een Langstraatse molen met ondergang bedreigd 0R Bannelingen naar de steenpaal Herauten verkondigen vreugde rondom 1000-jarig 'bestaan iVoor het eerst I j gemengd koor j Na Sprangse standaard nu Nieuwkuykse bovenkruier Verkiezingen in Oost-Java Uit Duitse documenten ROLFILM hugo kayser Faillissementen Nooit Boycot van Israël voor Ver. Naties Pari „VE| EN DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1957 (Advertentie) KirPENBOÜIlLMKOEP -fi ^\Cb9 1 PER ZILVERZAKJE Ct (Van een speciale verslaggever) Het kleine kerkdorp Nispen onder de gemeente Roosendaal gaat veertien dagen feest vieren. Het duizendjarig bestaan van de gemeenschap wordt herdacht, tevens het acht honderdjarig bestaan van de parochie. Van 2 tot en met 15 augustus hangen de vreugde- vlaggen uit. De hoogtepunten van de feesten vallen op zondag 4 augustus. Om tien uur draagt monseigneur Jos. Baeten, de bisschop van Breda, een pontificale H.. Mis op in de pa rochiekerk, die de moederkerk is van talrij ke parochies in liet zuidwesten van Brabant en liet noorden van België Een tweede hoogtepunt vindt plaats in de namiddag. Van het nabuurdorp Essclien uit trekt een historische optocht Nispen binnen. In deze (kilometerlange) stoet wordt aet leven van de Nispenaar getekend. „Ik kan niet anders zeggen dan dat Nispen een grootse medewerking heeft gekregen bij de organisatie van de feesten", zo zei de heer Jozef Haane, de voorzitter van het feestcomité. „De medewerking van de ge meente Roosendaal was groot, maar ook Esschen en Kalmthout hebben schitterende bijdragen geleverd. In het bijzonder Esschen, dat een ge deelte van de historische optocht voor zijn rekening neemt. Onderwijzer A. Tireiiren, een specialist wat optochten betreft, verleende een onbetaal bare medewerking." Door de steun van de nabuurgemeenten is het de kleine gemeenschap (2400 zielen) mogelijk geworden een groots feestprogramma in elkaar te zetten. De historische optocht, zondag 4 augustus om 3 uur beginnend, moet de grote mensenmenigte naar Nispen brengen. Ongeveer vierhonderd figu ranten zijn present om Nispen, maar ook de bezoekers, een onvergetelijk schouwspel te bieden. De stoet wordt geopend door he rauten. Zij kondigen de vreugdefees ten aan. Achter hen trekt de plaatse lijke harmonie. Daarna komen er twee riddertjes, gewapend met span doeken. Zij kondigen de vroegste be woners van Nispen aan. Het zijn schaapherders. Zij hebben de scha pen bij zich. Het zijn de imkers, die op een praalwagen hebben plaats ge nomen. ,,In de Biekot" is een oud Nispens begrip. Het wordt opnieuw ten leven gewekt. Naast de imkers zijn er nog de maaiers en de aren- lezers, die de landbouw represente ren. Vervolgens de molenaar met knecht en ezel, onmisbaar in een ge meenschap. Vervolgens wordt de toe schouwer een verhuizing uit vroege re tijden voorgezet. Een boerengezin volgt zijn inboedel. Het spreekt vanzelf, dat genoemde mensen door de Heren werden be stuurd. In dit geval de Heren van Breda. Het tweede gedeelte van de stoet is aan hen gewijd. Achtereenvolgens worden voorge steld Arnulphus I en II, het wereld lijk bestuur vertegenwoordigend. Nis pen bezat echter ook geestelijke be stuurders. Het parochieel leven stond onder de supervisie van de witheren van Tongerlo. Derhalve komen in de stoet, de klerk van Tongerlo, een ge zelschap witheren, de abt en de deken van Hilvarenbeek. Als. bur gerlijke gezagsdragers zijn tenslotte de schout en schepenen present. Omdat de abdjj van Tongerlo zulk belangrijk werk voor Nispen heeft verricht wordt ook aan haar aan dacht besteed. Men ziet de intrede in het klooster van Tongerlo door Arnulphus II. De derde afdeling van de lange stoet brengt de verwantschap tussen Nispen en Roosendaal naar voren. Roosendaal bezat een belangrijke turfmarkt. Nispen zorgde voor aan voer. Daarom verschijnen de pach ters en verpachters van de moer- gronden, de provisor met zijn klerk, de kooplieden, de turfstekers, een turfvlet en een turfschip. Het turf- De heer Jozef Haane: „grootse medewerking" door de praalwagen „De schand paal". Het slot van de stoet, waarin ze ven praalwagens meegaan, vertelt iets over het vruchtbare dal, waarin Nispen ligt. De climax is tenslotte de hulde aan' Maria, de patrones van de parochie. De praalwagen Maria ten Hemelopneming moet deze op tocht op een grootse wijze besluiten, Het feestcomité van Nispen, dat zeer veel werk heeft verzet, be staat uit de volgende heren: pas toor H. Fassaert, J. Haane, voor zitter; A. Goossens, vice-voorzit- ter, P. Verpalen, le secretaris, C. Verpalen, 2e secretaris, G. Backx, le penningmeester, P. v. Gastel, 2e penningmeester, A. Buijk, C. Matthijssen en J. Vos, leden. In het erecomltê heeft een groot aantal autoriteiten zitting. Onder hen bevinden zich de bisschop van Breda, de abt van Tonger lo, jhr. mr. A. van Nispen tot Pannerden, de burgemeesters van Roosendaal, Esschen en Kalmt hout. De dekens van Roosendaal en Esschen, de pastoors van de parochies uit Roosendaal, Esschen Kalmthout, Nieuwmoer, Heide, Horendonk, Wildert, Achterbroek. Ook de rectoren van instellingen uit dezelfde gemeenten en de bur gemeesters van Zundert, Rucphen Huijbergen, alsmede de wethou ders van Roosendaal hebben zit ting in het comité. Daarnaast ls er nog een advies comité, dat Nispen hielp bij de organisatie van de feesten. Hier in hebben zitting talrijke perso nen uit Roosendaal-en Esschen. Uit in beslag genomen Duitse documenten, die woensdag in Washington werden gepubliceerd, blijkt, dat nazi-Duitsland in 1940 een fantastisch en ongelooflijk plan had om de hertog en hertogin van Windsor op de troon van een onderworpen Enge land te plaatsen. In deze Duitse documenten wordt beweerd, dat de hertog van Windsor met deze plannen zou hebben ingestemd. Hij zou zich in „krachtige" bewoordingen hebben uitgedrukt tegen „Churchill en deze oorlog" en gezegd hebben, dat zijn broer, koning George, „vrij dwaas" was. In een Duits diplomatie!? telegram wordt ge zegd, dat „de hertog beslist gelooft, dat voortdurende ernstige bombardementen Engeland klaar zullen maken voor de vrede". Maar na zes weken van benaderingen en beloften van de zijde der Duitsers en Spanjaarden, vertrok de hertog uit Lissabon waar hem de plannen zouden zijn voorgelegd om op de Ba- hama-eilanden de functie van Brits gouverneur-generaal op zich te nemen. Het kerkdorp Nispen. Vredig slui mert het langs de Nederlands- Belgische grens. Nu bestaat het dorp duizend jaar. Er is veertien dagen feest. schip kreeg zelfs een plaats op ,een majestueuze praalwagen. Nispen moederkerk Het feit, dat Nispen de moederkerk was van zoveel later ontstane paro-1 chies wordt op zeer nadrukkelijke i wijze in beeld gebracht De moeder-f kerk Nispen wordt geflankeerd door de dochterkerken van Kalmthout, Roosendaal, Achterbroek, Nieuwmoer en Esschen. Er volgen talrijke tafe- reien. De doop ter kerke. Bruiloft te Nispen. Op naar de Nispense tem pel. Nispens eerste kerk. Het volgende stoetgedeelte geeft de vreugde en rouw van 1648, het jaar waarin de tachtigjarige oorlog ein digde. Willem van Oranje, de edelen en oranje-gezinde lieden verschijnen i in de optocht. Daarna komt het ta-j fereel van de bannelingen, die naarj de steenpaal worden geleid. De ver-j wantschap met Esschen is het thema J van weer een volgend gedeelte. De oude pastorij van het Belgisch dorp wordt uitgebeeld, de noodkerken eveneens. Het slot wordt gevormd j Vrijdag 2 augustus 21.00 uur Vreugdevuren Zaterdag 3 augustus 14.00 Ontvangst genodigden. Proclamatie. Rede van burgemees ter A. Freijters. Opening expositie. 16.00 Kinder- en volksspelen op de Kruisstraat. 18.00 Muzikale rondwande lingen. Zondag 4 augustus 10.00 uur Pontificale H. Mis. 13.00 Ontvangst erecomité. 15.00 Historische optocht. 17.00 Brabantse koffietafel. 18.00 Concerten. Kermis ge durende de gehele dag. Maandag 5 augustus 15.00 uur Rolschaatswedstrijden. 18.00 Volleybalwedstrijden. Dinsdag 6 augustus 18.00 uur Volksspelen aan de grens. 21.00 EHBO en brandweer demonstraties. Woensdag 7 augustus 17.00 uur Volksspelen in 't dorp. 19.00 Concert „Hooger Stre ven". 21.00 Oude gildedansen. Donderdag 8 augustus 15.00 uur Kinderspelen. 4 Vrijdag 9 augustus 15.00 uur Kinderoriëntatierit. 20.00 Rookconcours. Zaterdag 10 augustus 15.00 uur Wandelwedstrijden, deelneming van circa 1000 personen. 16.30 Int. voetbalwedstrijd. 19.000 Turndemonstraties. Zondag 11 augustus 12.00 uur Wandelwedstrijden Auto-oriëntatierit. Festival muziekkorp sen. 13.00 14.30 Maandag 12 augustus 17.00 uur Kinderspelen. Dinsdag 13 augustus 15.00 uur Kinderoptocht. Daarna traktatie. 13.00 Wijkvoetbal. 21.00 Lampionoptocht. Woensdag 14 augustus 13.00 uur Feestmarkt 20.00 Concerten. Donderdag 15 augustus 10.00 uur Plechtige dankmis. 11.00 Sluitingslof. 14.30 Wielerwedstrijden. 19.00 Show Trommelaere van Roesendaele 21.00 Taptoe. 22.00 Sluiting feesten. (Advertentie) Ondanks de pogingen van Stohrer, de Duitse ambassadeur in Madrid, en van de Spaanse autoriteiten ver trokken de Windsors op 2 juli naar Lissabon voor een ontmoeting met de hertog van Kent. In de volgende 30 dagen werden beiden door Duit sers en Spanjaarden bestookt om toch naar Spanje terug te keren, werden zij bang gemaakt voor mon sterachtige komplottén die door de Britse inlichtingendienst tegen hen zouden zijn gesmeed, en vertelden zij de hertog, dat de joden hem wil den vermoorden. ij ontvingen anonieme waarschu wingen en tenslotte werd zelfs de hulp ingeroepen van de Spaanse am bassadeur in Lissabon en de Portu gese premier, de Oliveira Salazar om de Windsors in Lissabon te houden, alles echter vergeefs. Zelfs op de dag dat de Windsors per boot uit Lissabon zouden ver trekken werd de auto, waarin hun bagage zat, gesaboteerd. De bagage arriveerde 'n uur te laat aan boord van het schip. Eerder in juli, toen de Duitsers was gebleken, dat de hertog wellicht zou luisteren naar Spaanse verzoe ken en naar Madrid zou terugkeren, werd een plan uitgewerkt om hem in Spanje te krijgen. Von Ribbentrops intriges schenen enige kans van sla gen te hebben als de peilingen van zijn diplomaat van de stemming van de hertog correct waren. Op 11 juli seinde de Duitse gezant in Lissabon zijn superieur, dat de hertog voor nemens was zijn vertrek naar de Ba- hama-eilanden zolang mogelijk uit te stellen „in de hoop van een voor hem gunstige wending in de gebeur tenissen". De Duitse gezant stelde voor dat Duitsland met de Spaanse regering een overeenkomst zou sluiten om de hertog in Spanje te doen interne ren, daar hij een officier was van de Britse expeditionaire macht en behandeld diende te worden als een militaire vluchteling. Aldus zag Von Ribbentrop de toe komst van de hertog van Windsor in een telegram dat op 11 juli naar ambassadeur Stohrer werd gezonden! te gelegener ttjd moest de hertog in Spanje worden verteld dat Duits- Koop morgen 'n (Van onze speciale verslaggever) Vormen de pontificale H. Mis en de historische optocht hoogte punten uit de Nispense feestviering, er zijn nog talrijke andere programmapunten, die de aandacht verdienen. Vrijdag 2 augus tus worden de feesten ingëzet met het ontsteken van vreugde vuren. Dit gebeurt op diverse punten van het kerkdorp. voor Zondag j t Het is vanzelfsprekend, dat de S katholieke gemeenschap van Nispen zich in het bijzonder l voorbereidt op de pontificale i H. Mis, door mgr. Jos. Baeten op te dragen. Pastoor H. Fas- J saert stond toe, dat een ge- i mengd koor de gezangen ver- i zorgt. Gezongen wordt de Mis- 5 sa Mariae Goretti van de Bre- danaar Koos van Overbeek. Dirigent is de heer J. Schen- kels uit Roosendaal. Organist Louis Breugelmans uit Nispen. J Een belangrijke dag is zaterdag 3 augustus. Om twee uur verza melen zich de vele genodigden voor de kerk. Zijn kunnen luiste ren naar de proclamatie, die uit gesproken wordt door herauten. De harmonie laat vervolgens feestklanken horen. Dan komt de pater-rector van Mariaburg uit Esschen aan het woord. Hij draagt een gedicht voor, waar in de geschiedenis van het aloude Nispen wordt bezongen. Intussen zijn de herauten uitgetrokken naar de vier windstreken van het dorp. Zij verkondigen de vreugde rondom het duizendjarig bestaan. Herdenkingsrede In de consumptietent (indien het weer minder goed zou mogen zijn) of op het kerkplein spreekt daarna de burgemeester van Roosendaal en Nispen, de heer A. Freijters, een herdenkingsre de uit. Kort daarop opent hij in de meisjesschool een expositie van geschiedkundige en oudheid kundige voorwerpen. In de avond uren worden de leden van de gemeenteraden van Roosendaal, Esschen en Kalmthout ontvangen. Na zondag 4 augustus ls er een reeks feestelijkheden, waarbij vooral de jeugd wordt betrokken. Ook de wijken geven afzonder lijke feesten. Er zijn concerten en er is volop kermis. Zondag 11 augustus is gereser veerd voor een groots muziek festival, waaraan door een tien tal korpsen wordt deelgenomen. Op donderdag 15 augustus is er een plechtig lof tot sluiting van de feesten. In de namiddag draait er een wielerronde voor amateurs onafhankelijken en nieuwelingen. Om tien uur valt het doek over de Nispense feesten als voorzitter Jozef Haane een slotrede houdt. 4 (Advertentie) Van de circa tien korenmolens, die de Langstraat voor de oorlog telde, in vrijwel iedere Langstraatse gemeente kon men er een of meer aantreffen, zyn er niet veel meer over. Hier en daar is alleen nog een stuk van de romp overeind gebleven, op enkele plaatsen verdween de molen volledig en werd er een moderne maalderij voor in de plaats gebouwd. Het aantal nog in tact zijnde molens is tot drie gedaald en wanneer de desbetreffende in stanties en de eigenaars niet tot elkaar komen en sa-men voor het behoud van de molens in de bres springen, zal het aantal molens in het Langstraat se weldra niet meer dan een bedragen. Die zal dan staan in Drunen. De resterende molens, die van Nieuwkuyk en Sprang Capelle, zullen dan ver dwenen zijn. vakkleding speciaalzaak torenstraat 14 - breda Uitgesproken is het faillissement van H. H. F. C. Akkermans, café houder te Fijnaart, r.c. mr. H. G. M. J. Seelen, cur. mr. van Ginneken te Bergen op Zoom; verder van J. H. Mussers, handelaar in byouterieën te Breda. r.c. mr. H. G. M. J. Seelen, cur. mr. B. W. M. Drion te Breda. Zoals we al enige tijd geleden heb ben meegedeeld, is de eigenaar van de oude standaardmolen in Sprang, de heer J. Volkers, van plan om zijn molen af te breken en voor sloop te verkopen. Hij stelt zich op het stand punt, dat het voor hem niet langer verantwoord is de molen in stand te houden, die dringend restauratie no dig heeft. Natuurlijk is de Vereniging De Hollandse Molen onmiddellijk in het geweer gekomen en ook met de gemeente is gesproken over even tuele financiële steun om tot restau ratie en behoud van de Sprangse mo len te komen. Er is hier nog geen beslissing gevallen. Tot overmaat van ramp dreigt nu ook de korenmolen van Nieuwkuyk, een bovenkruier-type, die aan het landschap een bijzonder accent geeft, slachtoffer te gaan worden van de sloper. Hier hoorden w« eigenlijk het zelfde geluid als in Sprang. ,.Het on derhoud van de molen", zo vertelde ons de heer Hombouts, ,,kost handen vol geld en ik ben al een dagje ouder en het is mij mooi geweest. Als ze hem de heer Rombouts doelde hier op de Vereniging De Hollandse Molen en de Provinciale Planologische Dienst zo mooi vinden, zullen zij er ook mooi voor moeten betalen. Als dat niet gebeurt, ga ik vandaag of morgen de molen aan het afbreken. De Nieuwkuykse molen is zo nu en £an nog wel eens in bedrijf. Voor het overgrote gedeelte werk ik machi naal, maar bij heel mooi weer laat ik de molen nog wel eens draaien". Nog geen aankoop De kwestie van de Nieuwkuykse korenmolen heeft ook in de gemeen teraad van Vlijmen Nieuwkuyk is een kerkdorp van de gemeente Vlij men gespeeld. B, en W. hebben I Langstraat. namelijk op advies van de Planologi sche Dienst de raad voorgesteld de molen aan te kopen voor een bedrag van 9000. De raad is er voorlopig niet op ingegaan. Men wil allereerst een technisch rapport over de staat, waarin de molen verkeert, om daar na de kwestie nog eens te bekijken. Intussen is wel vast komen staan, dat de Vereniging De Hollandse Molen in geen geval interesse heeft in de aan koop van de molen. Deze vereniging heeft trouwens de waarde van de mo len bepaald op 5000. Wat het uitein delijk resultaat zal zijn, is niet te zeggen. Wel hebben wij uit een gesprek met de eigenaar de indruk gekregen, dat hij op'zijn standpunt zal blijven staan en beslist tot afbraak zal overgaan, wanneer niet aan zijn verlangen te gemoet zal worden gekomen. De drei ging van ondergang van de Nieuw kuykse molen is dus wel zeer reëel aanwezig, omdat de stemming van de Vlijmense gemeenteraad er niet naar was, dat in een volgende vergadering het voorstel van B. en W. wel zal worden aangenomen. Het zou echter zeer te betreuren zijn, indien de par tijen ook hier niet tot elkaar zouden kunnen worden gebracht en gezamen. lijk in de bres springen voor het be houd van de molen, die uit oogpunt van landschapsschoon van grote waarde is voor Nieuwkuyk en de Hertog en hertogin van Windsor ...nooit... land vrede met het Engelse volk wenst, dat het goed zou zijn indien de hertog zich voor verdere ontwik keling gereed hield. Duitsland is vast besloten Engeland tot vrede te dwin gen en wanneer dit gebeurt is het bereid elk door de hertig geuit ver langen te vervullen, vooral met het oog op de bestijging van de Engelse troon door de hertig en de herto gin. Tegen eind juli had Ribbentrop 't opgegeven de Windsors naar Spanje terug te lokken en zond hij op 31 juli de hertog een vertrouwelijke boodschap, waarin hij het aanbod herhaalde de hertog op de Britse troon te plaatsen en verklaarde, dat hij (de hertog) op de Bahama's dus danig onder controle zou staan, dat hij nimmer meer de kans zou heb ben naar Europa terug te keren, zelfs niet met een vliegtuig. Volgens het Duitse diplomatieke te. legram zou de hertog „met verheu genis zijn samenwerking hebben ver leend op een geschikt ogenblik om de vrede tot stand te brengen. Hij verzocht echter, dat men moest be grijpen, dat hij op het ogenblik de officiële bevelen van zijn regering diende op te volgen en dat door zijn ongehoorzaamheid een schandaal te weeg zou worden gebracht en dat zijn prestige in Engeland zou wor den geschaad. Hij achtte het moment te vroeg om op de voorgrond te tre den, daar er in Engeland geen nei ging bestond voor een toenadering tot Duitsland". Hij was bereid tot elk persoonlijk offer om zichzelf beschikbaar te stel len zonder de minste persoonlijke am bitie. In een begeleidende verklaring zegt de Britse regering, dat de hertog van Windsor nooit heeft gewankeld in zijn trouw aan de Britse zaak of zijn vastbeslotenheid om op de vast gestelde datüm zijn functie van gou verneur van de Bahama-eilanden op zich te nemen. Het besluit van de „SheU" om zich uit Israël terug te trekken schijnt de kwestie van de Arabische economi sche boycot tegen Israël acuut ge maakt te hebben. Volgens A.F.P. bestudeert de Is raëlische regering de mogelijkheid om de kwestie op de volgende zitting van de algemene vergadering der Ver. Naties ter sprake te brengen. De Israëlische autoriteiten zijn be zig een verslag op te maken over de schade die deze boypot veroorzaakt. De eerste ramingen zouden honder den miljoenen dollars belopen. Volgens de bekende cijfers hebben de communisten in twaalf kiesdis tricten van Oost-Java bij de jongste regionale verkiezingen 300.000 stem men meer gekregen dan bij de alge mene verkiezingen van 1955. Dit komt neer op een gemiddelde winst van ■25 procent. In dezelfde districten ver loor de Nationalistische Partij 130.000 stemmen, de Nahdatul Ulama 48.000 en de anti-communistische Masjumi 25.000 stemmen. Volgens de, nog onvolledige, uit slagen zijn de communisten thans de grootste partij in Soerabaja, Banju- wangi, Toeban, Blitar, Ponorogo, Bodjonegoro, Magetan, Madiun, Nga- wi en Kediri. De Masjumi heeft de leiding in het regentschap Lamongan de nationalistische P.N.I. in Ngadang en d« N.U, in Soemenep. 97e JA. Uitgave Verschi, Reigers ministrs redactei J. M. mr. dr. Rechter Westenc p. kwaP bij niet berekenj Burea Minis naar Was westelijke spectie. H zones voo grondgebiJ öf een zon Indien zal het Wc in Europa gebied, al: omvat. De zon Deense, No kei moeten van Denem Het w< belang van genoemd. Minister El op gelegd, d direct de pi| bestuderen, eenstemmingl De Britse rr Zaken, Selw de leden van over eens zij een ontwapi gen tegen eel omvatten. Het hoofd vi ging, Zorin. 1 we westelijk geven tot ve zei, dat er geen levende taire inrichti stellen voorz: en Zoavo-ste kistan of Afi val uit onge. onmogelijk v Russische afd te willen wl rekening mej Ook zei ter voorkomil aanval dienen aan ontwape De grote wapening is wapens. De s rang geven a eindiging var( wapens, mee| KARDINAAL sche aartsbï maanden zie] persagcntschj HONDERD zullen op dd land bezoekel van de K.A.J HET DRIEJi. familie Bakkj vrijdagmiddal maar-Kolhora ENGELAND1 klaard, gege\! bepaalde gele) den van de TE MARIAi het int'ernati gres geopend tus duurt. ,,I de volkeren" derwerp van VIJF JONG! kele maande! gen met een| slagen, zijn nisstraffen, jaar. DRIE ENGE trein onhebbe depassagiers, damse C.S. d en naar buitJ trein had 37 1 DE FRANSE het gegarand de arbeiders procent. IN DEN HAD hjk overschot den ter aard O. L. Vrouw vol met bela Verwachtinl f zatcrdagavJ J dagavond 2 Droog en hogere mid J tigc tot zwfl J lopende ric t Verwachtint weerkundigl Matige oos J bewolkt. St t ratuur. t Vandaag: maan onde J Morgen: zc der 20.25 ut t Maandag: onder 0.28

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 10