ODO-RO-NO EVEREST Wit ^^SgEVAPAN ONZICHTBARE BANDEN Zwart o MENING EN COMMENTAAR Regering verwacht van bedrijfsleven initiatieven terzake van bezitsvorming Twee militairen gedood EERSTE STAPPEN DUURDER LEVEN STORTBAD Even rust met n 2.75 Conservenindustrie te Yenlo opgeheven Inhalen bij kruispunt Amerikaanse hulp gehalveerd Vliegluigwrak op Formosa gevonden Auto tegen boom Intronisatiewerk vijftig jaar TV'RADIO-TV-RADIO-TV- GEVAERT Ij TWEEDE BLAD VRIJDAG 19 JULI 1957 BEZITSVORMING, een veel ge bruikt woord. Zullen we nu ook daden gaan zien? De staatssecreta ris, die zich speciaal met de onder werpen P.B.O. en Bezitsvorming bezig houdt, heeft de eerste vrucht van zijn studie en werk zaamheid op tafel gelegd: een ont werp jeugdspaarregeling. Het ont werp ziet er aantrekkelijk uit. Het pakt de bezitsvorming aan in een sector, waar ze van de grootste betekenis moet worden geacht. Jong geleerd, oud gedaan. Dat moge hiei ook gelden. Opvallend is, dat van de zijde van Financiën nu eindelijk is afgestapt van de zo vaak verkon digde bezwaren tegen fiscale vrij stelling ten behoeve van het sparen. Aangekondigd is trouwens ook nog een wettelijke regeling tot vrij stelling van sociale en fiscale lasten met betrekking tot werkgevers bijdragen in werknemersspaarfond sen. Maar eerder nog komt een premiespaarregeling voor ambte naren aan de orde. In dit verband is ook weer gesproken over het plan, dat de gemeente Oosterhout hieromtrent heeft uitgewerkt. Het is door die gemeente zelfstandig ontworpen en het spreekt vanzelf, dat het niet precies klopt met wat de regering thans van zins is. Ver moedelijk zal het nu dan ook wel aangepast moeten worden aan de rijksregeling welke in wording is. Al bij al verheugen we ons over de activiteit, welke thans ontplooid wordt. Het zal de schatkist momen teel wel wat kosten, maar het moe digt de meest aantrekkelijke vorm van bestedingsbeperking aan. Een beperking, die niet het gevolg is van een domweg meer geld weg pakken door de fiscus, maar een, die het vormen van eigen bezit aanmoedigt en een grondslag legt onder een breed gespreide volks welvaart. HET Centraal Bureau voor de Statistiek heeft ons aan het schrikken gebracht door de mede deling, dat het prijsindexcijfer in een maand tijds is gestegen met vier punten (van 111 tot 115 op ba sis 100 van 1951). Het zijn vooral de voedingsmiddelen, welke tot deze stijging hebben bijgedragen, met name nieuwe aardappelen en zomer fruit. Verder ook nog de kappers- (Advertentie) 3-dubbele bescherming voor ieder gezinslid! verdrijft transpiratie onmiddellijk 2. doodt de geurverwekkendo bacteriën 3. beschermt en koelt de huid. De ODO-RO-NO draaistift is de enige die U vol komen beschermt tegen hinderlijke transpiratie. ODO-RO-NO is niet vet, maakt geen vlekken in Uw kleding en is in enkele seconden aan te brengen. De stift glijdt prettig over de huid. En één maal ODO-RO-NO is absoluut vol doende voor 24 uur beschermingI draaistift f 3.95 schuifstift f 1.65 tarieven en de premie voor het verplicht ziekenfonds. Wat de aard- appel- en fruitprijzen betreft be staat de mogelijkheid, dat dit maar een tijdelijk verschijnsel is. Doch straks krijgt het indexcijfer zeker weer een opwaartse duw door de melkprijzen en de huren. Als daar geen flinke dalingen tegenover ko men te staan, wordt het een angstig geval. Er is nog steeds sprake van een daling van de wereldmarkt prijzen. Van de doorwerking in de detailprijzen hebben we al wel iets gemerkt, zoals voor margarine en voor petroleum. Minister Zijlstra schijnt nu ook 'een daling van de broodprijs met één cent te willen forceren. Het zijn echter maar mi nieme dalinkjes, welke de forse sprong van melkprijs en huren niet zullen kunnen compenseren. De vak beweging heeft zich het recht voor behouden weer looneisen te stellen, als het gemiddelde indexcijfer eind 1957 hoger zou komen te liggen dan 114,5. Nu is dit gemiddelde voor het eerste halfjaar 1957 al 111. Het zou dus best kunnen zijn, dat we aan het eind van het jaar weer met sociale spanningen te doen zullen krijgen. Het is een onpleizierige ontwikkeling, welke alleen nog maar bedwongen kan worden, als de prijzen nu verder werkelijk het uitgavenpeil niet meer doen stijgen. l^AMERLEDEN van de KVP en leden van de Deltacommissie dier partij zijn in een tweedaags bezoek aan het betrokken gebied onder een stortbad van problemen gezet. Problemen, die niet alleen maar opgelost kunnen worden door ingenieurs en technici, aan teken tafels en in waterloopkundige labo ratoria. Er speelt hier een complex van factoren, waarbij de mens en zijn waarachtig geluk in het mid delpunt behoren te staan. De waar lijk revolutionaire veranderingen, welke niet alleen door grootse wa terstaatkundige werken zullen wor den veroorzaakt, maar welke ook hun oorsprong vinden in de groei van een nieuw Europa, in menta liteitsverschuivingen, in afbraak van tradities zullen de uiterste waakzaamheid vergen. Het zou dwaas zijn dwars op de stroom te gaan liggen en het onontkoombare te negeren. Doch het ware even dwaas zich willoos te laten mee drijven door het nieuwe, omdat het nu eenmaal nieuw is. Nodig zijn een klaar begrip en een vaste moed, om die ontwikkeling te leiden, om elk nieuw gegeven te toetsen op zijn innerlijke waarde, om de geëigende vormen te vinden voor het voldoen aan de behoeften en noden van de moderne mens. - In alle redevoeringen en bespre kingen is ook duidelijk geworden, hoe de hier liggende problemen niet maar streekbelangetjes vertegen woordigen, doch waarlijk nationale vraagstukken. De wijze van denken, volgens welke „Holland" in alles de toon moet aangeven, waarbij dan de „randgewesten" goed genoeg zijn om ontbrekende arbeidskrach ten te leveren, moet radicaal afge broken worden. Er zal een herzie ning van de takenverdeling tot stand dienen te komen, waardoor een gezonde spreiding van econo mische activiteit niet belemmerd wordt. Het zijn zo maar enkele notities na een bezoek, dat zo'n overstel pende hoeveelheid van gegevens opleverde. Men zal er in de eerst komende tijd in ons blad nog wel meer over lezen. Neem 50 zeldzaam lekkere Everest sigaretten mee in het rode blikje met de witte berg. Dat is de ideale vakantie-verpakking! Niet uitdrogen, niet natworden, niet breken, altijd vers. De N.V. Luyks fabrieken en inleg- gerijen zullen hun conservenindustrie te Blerick opheffen. In dit bedrijf werkten 's zomers rond 150 seizoen arbeiders en -arbeidsters. De vaste personeelskern omvatte 20 man. De terreinen en fabrieksgebouwen zijn te koop aangeboden. Het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden heeft een onbeperkte machtiging voor militaire hulp aan Amerika's bondgenoten in 1959 ge weigerd en vervolgens het door pre sident Eisenhower voor dit doel ge vraagde bedrag nagenoeg gehalveerd. President Eisenhower heeft nader hand in een verklaring gezegd, deze besnoeiing „uiterst bedenkelijk" te achten: Zij kon als niet minder dan een bedreiging van de veiligheid van de Verenigde Staten en die van de vrije wereld beschouwd worden. Het Huis heeft de door Eisenhower verlangde 900 miljoen dollar geredu ceerd tot 500 miljoen. De Senaat had zich eerder uitgesproken voor een be drag van 800 miljoen en de president had het Huis verzocht zich aan dit getal te houden. Bij vele gemotoriseerde wegge bruikers bestaat nog steeds het misverstand, dat men op kruispun ten onder alle omstandigheden mag inhalen, waaruit al vaak onge vallen zijn voortgekomen, aldus stelt de A.N.W.B. vast. De weggebruiker mag evenwel een ander NIET inhalen vóór of op een kruising of splitsing van we gen, wanneer hij daarbij op de linker iveghelft komt, dus op het gedeelte van de rijbaan dat be stemd is voor het verkeer uit te genovergestelde richting. Deze regel geldt ook voor verkeer iat op een VOORRANGSWEG rijdt. Van die linker-weghelft dus ook buiten kruispunten mag geen gebruik bij het inhalen wor- ten gemaakt indien die manoeu vre gevaar of hinder oplevert, of kan opleveren, voor tegemoet ko mend verkeer. Om wat voorbeelden te noemen: 1. bij nadering van tegenliggers, 2. in onoverzichtelijke bochten, 3. op of nabij het hoogste punt van een helling of brug, 4. waar door dubbele strepen op het wegdek is aangegeven dat men de rechterrijbaan niet mag verlaten. V anzelfsprekend is het passeren door een automobilist van een fiet ser op of nabij kruispunten wèl toegestaan mits hij op zijn eigen weghelft blijft. VRAAG: Mag een automobilist op of nabij een kruispunt een paard - en - wagen inhalen, en daarbij op de linkerweghelft ko men ANTWOORD: Neen, hij moet achter de wagen blijven totdat het ki uispunt is gepasseerd en de weg vrij is. Met name wanneer het in voor- ven met behulp van een subsidie van bereiding: zijnde wetsontwerp op de vrijstelling van sociale en fiscale las ten van werkgeversbijdragen in werk nemersspaarfondsen zal zijn aanvaard verwacht de regering van het bedrijfs leven verantwoorde initiatieven ter zake van de bezitsvorming. Rege ringsmaatregelen kunnen slechts de bodem rijp maken voor de bezits vorming: werkgevers- en werkne mersorganisaties, alsmede de indivi duele ondernemers zullen de verde re werkzaamheden moeten verrich ten. De ondernemers dienen aantrekke lijke spaarregelingen voor duurzaam bezit tot stand te brengen, terwijl de werknemersorganisaties de deel neming daaraan bij hun leden moeten propageren. In deze bewoordingen heeft de staatssecretaris van Bin nenlandse Zaken, Bezitsvorming en Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie drs. W.K.N. Schmelzer, zich terzake van de bezitsvorming en haar prak tische toepassing gisteren in Hel mond uitgelaten in een rede ter ge legenheid van de ingebruikneming van de vijftigste eigen-woning welke de werknemers bij de Koninklijke Textiel Fabrieken J.A. Raymakers en Co. N.V. te Helmond hebben verwor- De politie te Taipeh heeft meege deeld. dat in het gebergte ten zuiden van Taipeh op Formosa het wrak is gevonden van een Amerikaans trans portvliegtuig van het type C-47, dat sedert dinsdag met zestien personen aan boord werd vermist. Het toestel werd gevonden, nadat boeren in het betrokken gebied de autoriteiten hadden meegedeeld, dat zij een luide knal in het gebergte hadden gehoord. Op de weg Zwolle - Hoevelaken, bij de overweg onder de gemeente Put ten, is door nog onbekende oorzaak een particuliere auto met vier twee de luitenants tegen een boom gere den, met het gevolg, dat twee der inzittenden het leven verloren. De omgekomenen zijn de ongehuwde 21- jarige J.M.C. Jacobs uit Den Haag en de 21-jarige eveneens ongehuwde L.J.A. Kolstee uit Rotterdam. Van de overige twee inzittenden is er een zwaar gewond en de ande re minder ernstig. Het zijn resp. de 20-jarige L.J.L. Heesbeen uit Haar lem en de 20-jarige L.A.A. Veraart eveneens uit Haarlem. Zij zijn beiden in het centraal militair hospitaal in Utrecht opgenomen. De slachtoffers maakten alle vier deel uit van een zwaar mortierba taljon uit de legerplaats Ermelo. de onderneming. Reeds in 1952 werd bij het onderhavige bedrijf een spaarregeling ingevoerd, waarmede onder meer wordt beoogd de werk nemers behulpzaam te zijn bij de verwerving van een eigen huis. Voor dit doel kunnen de werknemers bo vendien nog een extra financiële bij drage ontvangen. Drs. Schmelzer ging in zijn toe spraak, waarin hij nogmaals bena drukte, dat de regering geen enkele voorkeur wil doen gelden voor een bepaalde vorm van duurzaam bezit in op vragen, die kunnen rijzen ten aanzien van ..deze fraaie vorm van duurzaam bezit". Zo heeft de staats secretaris kunnen vaststellen, dat bij alle categorieën van werknemers be langstelling bestaat voor een woning- bezit, dat geen der eigenaren inmid dels de woning weer heeft verlaten en dat de onderhoudsstaat van de huizen in het algemeen gunstig is. GEVECHT In de bergstreek van Vi- piteno, ten noorden van Bol zano, heeft een koe een ge vecht op leven en dood gele verd met een koningsarend, die het op haar kalf gemunt had. De roofvogel moest het f Reus De Franse nationale vergadering heeft de plannen goedgekeurd voor de bouw van een oceaanreus van 55.000 ton, die naar men verwacht, in 1961 klaar zal zijn. De regering zal 7.660 miljoen fr. in de kosten bijdragen, die geschat worden op 27.360 miljoen fr. De rest zal be taald worden door de Franse scheep vaartmaatschappij, die het schip zal exploiteren. Het schip, dat 2000 pas sagiers kan vervoeren, zal simpel weg „France" gedoopt worden. Whisky Dr. Charles Rob, hoogleraar in de chirurgie aan de universiteit van Londen, heeft op een sectiebijeen- een nog niet gepubliceerde reeks komst van de jaarvergadering van het Britse medische genootschap verklaard, dat whisky volgens hem het beste pijnstillende middel is. „Na whisky gedronken te hebben kunnen de patiënten slapen", aldus de professor. onderspit delven. De horens van de koe bleken machtiger te zijn dan de snavel en de klauwen van de vogel. Brieven Op een verkoping in Londen is liefdesbrieven, die George Bernard Shaw in zijn jonge jaren heeft ge schreven, voor 780 pond sterling aan een Amerikaanse handelaar ver kocht. Hij kocht ook voor 1300 pond 41 brieven van de Amerikaanse schrijver Nathaniel Hawthorne. Verbod De secretaris van het Lutherse w,ereldverbond heeft bekendgemaakt dat een reis van het jongenskoor St. Thomas uit Oost-Duitsland naar de V.S. is afgelast, omdat het koor geen visa heeft gekregen. Hoewel offi cieel geen reden voor de weigering is opgegeven, heeft de secretaris uit kringen van de Amerikaanse rege ring vernomen, dat het koor te groot is om naar een land te worden ge zonden dat Oost-Duitsland niet er kent. Opschrift De republikeinse senator Wal lace Bennett uit de Amerikaanse staat Utah heeft een wetsontwerp ingediend, dat de verplichting in houdt voor sigarettenfabrikanten, op elk pakje sigaretten de waar schuwing aan te brengen, dat langdurig gebruik" van dit pro- dukt kanker of long- en'hartziek- ten kan doen ontstaan". Senator John Cooper, een partijgenoot van Bennett uit Kentucky, waar veel tabak wordt verbouwd, acht het u eraan, de spijkers aan de bin- voorstel van Bennett voorbarig", nenkant niet plat slaan! Zolen en hakken.... maar denkt Het vijftigjarig bestaan van het in tronisatiewerk zal op zeer bijzondere en luisterrijke wijze gevierd worden in Paray-le-Monial, het stadje in Zuid-Oost Frankrijk, van waaruit de H. Hart-devotie zich over de hele wereld verspreidde en waar ook het intronisatiewerk zijn concrete gestal te kreeg. Op 24 augustus zal het vijf tig jaar geleden zijn. dat pater Ma teo, van de congregatie der Heilige Harten, in de kapel der Verschijnin gen te Paray-le-Monial een duidelijk inzicht kreeg in zijn providentiële zending. Daarom is deze stad de aangewe zen plaats voor de viering van dit feest. Als blijk van waardering en medeleven heeft de H. Vader in een schrijven van 28 februari 1.1. toe stemming gegeven om als voorberei ding op dit feest drie dagen en drie nachten zonder onderbreking H.H. Missen op te dragen tot Zijn intentie aan het Altaar der Verschijningen, om het Goddelijk Hart te danken voor de zegeningen, die het introni satiewerk aan de wereld schonk. Tegelijk met groepen uit andere landen zal de zestiende jaarlijkse bedevaart uit Nederland dit feest in Paray-le-Monial meemaken. Deze bedevaart vertrekt per auto car op 20 augustus via Parijs en Ne- vers en arriveert op 22 augustus in het genade-oord. In dit programma is tegelijk opgenomen een bezoek aan Ars, met zijn aangrijpende herinne ringen aan de Heilige Pastoor, die hier leefde en stierf. Geestelijk leider van deze bede vaarten is pater Amadeus van En- ckevort, Seminarieweg 26, Bavel. ZATERDAG 20 JULI HILVERSUM I 402 m VARA: 7,00 Nws. 7,10 Gym. 7,23 Gram. 8,00 Nws. 8,18 Gram. 8,50 V. d. vrouw 9,05 Gram. (9,35- 9.40 Waterst.). VPRO: 10,00 Tijdelijk uit geschakeld, caus. 10,05 Morgenwijding. VARA: 10,20 Ritrn. muz. 10,55 E-uitenl. weekoverz. 11,10 Orgel en zang 11,40 Fluit en clavecimbel 12,00 Gram. 12,30 Land- en tuinb. meded. 12.33 Gram. 13.00 Nws. 13,15 VAiRA-varia 13,20 Lichte muz. 13,45 Sportpr,aatje 14,00 Gram. 14,25 Streekuitz. 14,50 Gevar. muz. 15,15 Van de wieg tot het graf, caus. 15,30 Radio Filh. ork. en solist 16,10 Boekbespr. 16,25 Lichte muz. 16,50 Vakantietips 17,30 Ra- dioweekjournaal 18,00 Nws. en comm. 18,2o Roemeens ork. 18,45 Gram. 19,00 Artistieke staalkaart. VPRO: 19,30 Passe partout, caus. 19,40 Godsdienst voorheen en thans, caus. 19,55 Deze week, caus. VARA: 20,00 Nws. 20.05 Cabaret 20,40 Weense muz. 21,00 Gevar. progr, 21,45 Socialistisch comm. 22,00 Opsporing ver zocht 22,45 Lichte muz. 23,00 Nws. 23.15- 24,00 Gram. HILVERSUM II 298 m KRO: 7,00 Nws. 7,10 Gram. 7,15 Gewijde muz. 7,45 Morgengebed en lit. kal. 8,00 Nws. en weerber. 8,15 Gram. 8,50 V. d. huisvr. 10,00 V. d. kleuters 10,15 Gram. 10,30 Ben je zestig? 11,00 V. d. zieken 11,45 Gram. 12,00 Angelus 12,03 Gram. 12,30 Land- en tuinb. meded. 12,33 Lichte muz. 12,55 Zonnewijzer 13,00 Nws. en kath. nws. 13,20 Lichte muz. 13,50 Gram. 14,00 V. d. jeugd 14,20 Amateursprogr. 14,40 Boek bespr. 14.50 Kron. v. letteren en kunsten 15,25 Gram. 15,30 Gregoriaanse zang (tus sen 16,00 en 18,00 Rep. v. d. Ronde van Frankrijk) 16,00 V. d. jeugd 16,50 Lichte muz. 1740 Instr. trio 17,25 Lichte muz. 17,45 Gram, 18,10 Idem 18,15 Journalistiek weekoverz. 18.25 Gram. 18,30 Pari. overz. 18,40 Gram. 18,45 Regeringsuitz.: Atlan tisch allerlei. Een en ander over de 15 landen, aangesloten bij het Atlantisch (Advertentie) Pact 19,00 Nws. 19,10 Comm. 19,15 Ronde van Frakrijk 19,30 Gram. 20,10 Licht baken, caus 20,30 Act. 20,45 Ronde van Frankrijk 20,55 Lichte muz. 21,15 Als in ons hart een lied weerklinkt, hoorspel met muziek 21,55 Gram. 22,35 Wij luiden de zondag in. Daarna: Avondgebed en lit. kal. 23,00 Nws. 23,15 Nws. in Espe ranto 23,22-24,00 Nouveauté's. BRUSSEL 324 m: 12,00 Gram. 12.30 Weerber. 12,34 Caus. 12,45 Gram. 13,00 Nws. 13,11 Muz. kaleidoscoop 14,30 Radio- journ. 15.00 Gram. 15,30 Weense muz. 16.00 Gram. 16,45 Engelse les 17,00 Nws. 17.10 Dagklapper 17,20 Gram. 17,30 Gev. muz. 18,00 Lichte muz. 18,30 V. d. sold. 19,00 Nws. 19.40 Gram. 20,00 Lichte muz. 21.00 Gram. 21,15 Amus. muz. 22,00 Nws. 22.11 Verz. progr. 23,00 Nws. 23,05-24,00 Gram. BRUSSEL 484 m: 12,15 Gram. 12,54 ld. 13,00 Nws. 13,10 Verz. progr. 14,00 Gram. 15,00 en 16,30 Idem 17,00 Nws. 17,10 Gram. 18,38 Idem 19,30 Nws. 20,30 Gram. 21,00 Idem 21,30 Lichte muz. 22,00 Nws. 22,10 Jazzmuz. 22,55 Nws. 23,00 Lichte muz. 23,55 Nws. Televisie ZATERDAG 20 JULI VARA: 17,00-17,30 V. d. kind. NCRV: 20,00 Journ. en weerber. 20,15 Zang 20,20 Nieuwe gram. 20,45 Gevar. progr. 21,45 Dagsluiting. NTS: 22,00-22,40 Eurovisie: 3e Int. Ballet Festival te Genua. FRANS BELGlë: 15,00-plm. 17,00 Euro visie: Davis Cup tenniswedstr. te Brus sel 18,45 Testbeeld 19,00 Wenken v. d. tuin 19,30 Filmprogr. 20,00 Act. 20,40 Monsieur Vernet, comédie 22,10 Ce soir a Paris. Daarna: Wereldnws. VLAAMS BELGlë: 15,00-plm. 17,00 Ten niswedstr. België-Groot Brittannië 19.00 Ronde v. Frankrijk 10,15 Religieus progr. 19,45 Nws. 19,50 De week in beeld 20,15 Gevar. progr. 22,00 Intern. Balletfestival te Nervi 22,4o TV-feuilleton 23,05 Nws. rOLFILM vk' PA 157 door H. J. Kaeser 3) Zij leefden zorgeloos voort, zoals miljoenen anderen in die zomer van 1914 en zelfs het uitbreken van de oorlog, die hen als een projectiel uit onzichtbare hoogte overviel, was niet in staat, het ritme van hun gemeen zaam bestaan te onderbreken. Eerst toen er een brief kwam van tante Ulla uit Zweden, een brief, waarin de oude vrouw Marianne ver zocht, naar het rustige-vaderland te rug te keren, ontwaakten zij uit hun afgetrokkenheid. Het was augustus, die hete, gulle, onvergetelijke augustus, toen Marian ne, naast John Sheridan aan de rand van een weiland gezeten, hem de brief van haar tante gaf. Hij las hem aandachtig en scheurde hem daarna in gedachten verzonken in vele kleine stukjes, die hij achteloos in het rond strooide. „Neen, dat is volkomen onmoge- lljku'v5ei hij tenslotte na enige tijd te hebben gezwegen, „wij kunnen el kaar nu toch niet verlaten". Aan de hemel boven hen zeilden een paar grote, zware onweerswolken met felle randen voorbij, en die keek nij na, toen hij vervolgde; „Ik ben achtentwintig jaar oud, men zal mij niet direct betrekken in de gebeur tenis, die gedurende de eeestvolgen- de jaren als een stoomwals over ons allen zal heengaan. Dat betekent in elk geval een uitstel En daarna eensklaps, de ogen op haar gericht, onder de indruk van een plotselinge spontane inval: „Als wij eens trouwden, nu direct, zo gauw het kan? Daardoor zou alles vereen voudigd worden". „Ja", zei Marianne stilletjes, „la ten we trouwen, John Zij betrokken een klein huisje in een voorstad van Londen, en leef den daar helemaal voor zichzelf. Van de ene dag in de andere had hun verhouding tot elkaar zo'n ver strekkende verandering ondergaan, dat zij vaak, ademloos en zwijgend, elkaar aankeken met de ene grote vraag: „Zijn wij dat nog wel?" De liefde, dit geweldige lichaam en ziel evenzeer aangrijpende gevoel, overviel hen als uit een hinderlaag. In hun geestelijke vervoering waren zij daarop niet bedacht geweest. Zij ontdekten elkaar, zucht na zucht, ademtocht na ademtocht, lid na lid. De overige wereld bestond niet meer. Een, twee, drie maanden leefden zij uitsluitend voor elkaar. Het was John die zich toen op zekere dag met ge^ weid aan de betovering ontrukte. Tot dan toe hadden zij onbezorgd van Marianne's niet onaanzienlijk ka pitaal geleefd, maar nu keek John zoals hij vroeger al zo vaak had ge daan, naar werk uit, en kreeg ook onmiddellijk een aanstelling in een van de regeringsbureaus, die door het uitbreken van de oorlog noodza kelijk geworden waren. Marianne volgde zijn voorbeeld en nam haar praktische arbeid in een tandheelkun dig instituut weer op. Toch onderscheidde hun samenle ving zich ook verder van de gebrui kelijke normen. Zij cirkelden om el kaar heen als twee sterren wier loop van het gemeenzaam ritme afhan kelijk is. Nooit hield de wederzijdse verrijking op, het gevoel van de'on uitputtelijke overvloed, die zij elkaar schonken. In de twee jaren, die volgden, kwam John Sheridan met twee nieu we, belangrijke werken voor de dag. Zijn pseudoniem bood hem nu ook geen bescherming meer; allerwegen trok hij de opmerkzaamheid, men wendde zich tot hem en vroeg om zijn mening. Hij bleef gelijkmoedig. Zijn wezen had een verandering on dergaan: het vuur, dat vroeger di rect en laaiend naar buiten sloeg, was tot een vaste, onverstoorbaar voortbrandende vlam verdicht. Twee jaren, vervuld van een geluk waarvoor woorden te armzalig zijn. Maar in de herfst van 1916 begon Marianne haar man met ongeruste blikken gade te slaan. Zij bemerkte een verandering, niet te omschrijven, schemerig en toch dreigend. Maar aangezien er nooit een vraag tussen hen nodig was geweest, vroeg zij ook ditmaal niets; zij wachtte. Het antwoord kwam een paar we ken later. John nam haar hand in de zijne, hield ze een ogenblik stil tussen de zijne en zei toen: ,,lk heb mij aangemeld, Marianne!" Zij slaakte geen kreet, zij kromp alleen even rillend ineen en drukte toen haar verblekend gezicht met de donker geworden ogen tegen zijn schouder aan. En dat wat niet te begrijpen was, wat men zich heel en al niet kon voorstellen, gebeurde. Hij verliet haar. De klank van zijn woorden hing nog in de vriendelijke kamers; hijzelf echter marcheerde tezamen met andere grijze, naamloze solda ten, ergens ver weg. Weer richtte Marianne zich in haar bed op en spiedde vol angst naar de klaarder wordende rechthoek van het raam. Daar kwam de dag opzetten, de dag met zijn harde geluiden, met vreemde mensen en oplettende blik ken, Nu vreesde zij het naderen van de dag, zoals zij bij het ontwaken bang geweest was voor de eenzaam heid. Nog altoos stroomden de her inneringen uit een onzichtbare ver te naar haar toe, z|j moest ze in haar geest weer beleven, de ene na de andere totdat „John", mompelde zij en klemde zich met haar handen aan de randen van het bed vast, „weet je nog, toen. Tweemaal was hij met verlof naar huis gekomen. Een vreemde soldaat met de merkwaardige ogen van John Sheridan. Maar met de vreemde uni form ontdeed hij zich ook van al het andere, van de weemoedige trek, die zich om zijn mond gelegd had, van de herinneringen aan gebeurtenissen, waarvan hij getuige was geweest en waar geen woorden voor te vinden waren, en vooral van het steeds waakzame, knagende verlangen naar de vrouw, die hij nu weer in zijn ar men hield. Zij leefden alsof de dagen, die zij samen doorbrachten ontelbaar, de uren, die hun gegeven werden, zon der einde waren. Zij spraken met geen woord over de lege dagen en nachten, die zij ver van elkaar had den doorgebracht, noch over hun ver langen of de angst voor de nieuwe scheiding die hun wachtte. Zoals al tijd, als zij bij elkaar waren, leefden zij uitbundig. Vier weken na het tweede verlof rees een licht vermoeden in Marian ne, dat hoe langer hoe vaster vor men kreeg, todat zij wist: zij was in verwachting. Zoals eens de liefde, on vermoed en meeslepend in haar stro mende rijkdom, aanvaardde zij ook dit als een geschenk van de he mel. Nu betekende het alleen-zijn geen eenzaamheid meer, de gang der uren en dagen geen leeg verbeiden, maar een vervulde hoop; het was weer zomer, de zomer van 1918, en het stond voor haar als het ware vast, dat haar kind. dat zij in janua ri van het volgende jaar verwacht te, niet meer in een sombere oorlogs tijd, maar in de verlangde, onom- schrijfelijke vredesdagen geboren zou worden. John schreef haar iedere dag en in tegenstelling tot de vele mannen voelde hij het ongeborene al hele maal als een deel van zijn wezen. Zoals al het overige, deelde hij nu ook Marianne's enthousiaste verwach ting, en zijn brieven, vol tederheid vol innig medegevoel, waren voor haar als documenten, waarin het nieuwe ontluikende leven zich naar buiten openbaarde. De zomer ging voorbij en het werd herfst; toen kondigde hij tegen de laatste dagen van oktober zijn komst aan. Marianne bracht de klei ne woning in gereedheid; zij zong en was van een zoete jubel vervuld terwijl haar handen liefdevol alles schikten. Af en toe bleef zij als luis terend staan, sloeg haar veranderd figuur ernstig en oplettend gade in de spiegel en hervatte dan het nooit eindigende tweegesprek met het klei ne wezen, dat zij onder haar hart droeg. Op een morgen stond zij op de bo venste trede van de smalle wentel trap, die naar de bovenverdieping voerde, toen tr aan de huisdeur ge klopt werd. Zij riep: „binnen" de deur was bijna nooit gegrendeld en tegelijkertijd verscheen de post bode, die immers dagelijks de weg naar haar woning ging. „Dit keer zijn het twee brieven", riep hij haar tegemoet, „blijft u rus tig boven, mevrouw Sheridan, ik reik ze wel even aan". Hij kwam haar op de trap tege moet, keek haar glimlachend in de stralende ogen en vroeg: „Nu komt kapitein Sheridan zeker wel gauw met verlof?" „Ja, volgende week!" De postbode mompelde een paar vriendelijke woorden, maar Marian ne lette er niet op, zij stond met een brief van John in haar hand over de leuning gebogen, opende hem en begon al te lezen. Zij hoor de nog, hoe beneden haar de deur weer in het slot viel maar daar na wat gebeurde er daarna..? Opnieuw greep Marianne onder haar hoofdkussen, en weer trok zij haar hand leeg terug. Waar was de brief van John? Wij had hem graag nog eens willen lezen, die blije brief, waarin hij op het weerzien al voor uit liep. Maar daarna werd haar lichaam opeens levenloos en stijf. De onbewuste glimlach rond haar lippen verstierf, haar handen begonnen te sidderen, terwijl een nieuwe, wegge zonken herinnering uit de afgrond van haar geheugen opsteeg. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 3