Van roofdier tot sieraad
Dief
belaagt
vakantie
van
Poolse bevrijder te Rome
Priester gewijd
Davidsfonds
Vlaamse
machtige centrale
volksontwikkeling
voor
KOERSVERLOOP OP
AMSTERDAMSE BEURS
Ronde van Zeeland
sportief succes
Neem voorzorgsmaatregelen
MINISTER
VIEL DE
PARTII AAN
Terneuzenaar kweekt dure minks
10
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 13 JULI 1957
10
Zuidafrikaanse
bisschoppen laken
rassenscheiding
In China:
Voor Godsdienst Taal Vaderland
VAN MIERLO en ZOON n.
In Breda
f
Twee duizend jaar geleden rapporteerden de eerste Romeinen die in
ons land kwamen over zijn bewoners: „Barbaren gehuld in dierenvel-
len". Inmiddels hebben wij al heel wat andere middelen gevonden om
ons tegen de koude te beschermen. De dierenvellen die nu nog worden
gedragen zijn, voor zover het inlandse dieren betreft, wel hoofdzakelijk
beperkt tot konijn en kat. De kostbaarste exemplaren komen uit het
buitenland. Dat wil zeggen dat de dieren die hiervoor geschikt zijn,
worden geïmporteerd en ook in Nederland worden gekweekt. Er zullen
beslist nog heel wat Terneuzenaren zijn die niet weten, dat ook in hun
eigen gemeente een (nog) kleine maar zeer interessante fokkerij bestaat.
De Terneuzense heer v. d. Brink
(Nieuwstraat) heeft op een boer
derij, half verborgen in een grote
boomgaard zijn farm waar hij zijn
peisdieren kweekt. Hij toonde ons
vol trots zijn klein, maar goed ver
zorgd bedrijf. Honderd en veertig
hokken waarin de mink huist, een
marterachtig roofdier uit Noord-
Amerika, de streek van Alaska en de
Yuconrivier.
Uit het ronde gat van de nacht
rokken steekt een kopje met een
paar felle ronde oogjes en als de
eigenaar de bewoner naar het dag
verblijf jaagt krijgt men een uiterst
slank roofdier te zien dat door zijn
lange hals nog slanker lijkt. Zijn
romp, bewegelijk haast als een slang,
zijn dunne kop en korte poten tonen
dat het een dier is dat bijzonder goed
kan sluipen.
Een krachtcentrale van verbeten
woede wordt het als de heer v. d.
Brink het uit het hok haalt om het
eens beter te kunnen bekijken. Het is
echt geen beestje om zonder hand
schoenen aan te pakken. Zodra de
eigenaar het bij zijn nek heeft ge
pakt wordt het een razende furie dat
probeert los te komen en kans ziet
zijn naaldfijne en uiterste scherpe
tanden in het dikke handschoenen-
leer te zetten. En het zou niet de
eerste keer zijn dat het zo nog kans
ziet de aanrander bloedend te
verwonden. Het schreeuwt daarbij
verschrikkelijk en scheidt een vocht
af dat een uiterst onaangename en
penétrante geur verspreidt.
Kleuren
Het is een bijzonder mooi exem
plaar. Prachtige witte huid en een
mooie plutmige staart. Het is wat de
kwekers een snow-white noemen. De
heer v. d- Brink heeft in totaal on
geveer 150 van deze diertjes, jonge
en volwassene en in verschillende
kleuren. Hij laat de Royal Pastel
(donkerbruin) zien en de Stewart
Pastel (lichtbruin), de Silverblue
(platina) en de zwarte.
Zij hebben allen een prachtige
huid en dat is natuurlijk van het al
lergrootste belang. Daarnaast speelt
de grootte van het dier ook een be
langrijke rol.
Wanneer de huiden verkocht wor
den zal bij de keuring eerst op de
kwaliteit worden gelet. Een pelsdier
is nu eenmaal een dier met een haar-
vacht die door bijzondere eigen
schappen (dichtheid, structuur, glans,
kleur en warmte-isolerend vermo
gen) uitmunt. Wanneer deze keu
ring plaats heeft, gebruikt men
daarvoor uiterst praktische .tangen"
waarin het wordt vastgehouden. Het
kan niet bewegen en het wordt hoe
genaamd geen pijn gedaan. Er wordt
daarbij niet alleen gelet op de glan
zende bovenvacht (wit moet beslist
wit zijn en niet geel worden, en
zwart moet diep-zwart zijn zonder
een bruine glans daarover), maar
ook op de wollige ondervacht die
eveneens aan strenge eisen moet
voldoen.
Verzorging
Deze hobby van de heer v. d.
Brink is een vrij kostbare geschie
denis, toch zeker gedurende de eerste
jaren. De aankoop van deze dieren
vergt al aardig wat geld en wanneer
er men succes mee wil hebben moe
ten zij bijzonder goed worden ver
zorgd. Op de eerste plaats zijn er
de verblijven. Het moet mogelijk kun
nen zijn alle dieren afzonderlijk te
houden zodat een paar honderd hok
ken nog niet eens veel is. Zij be
staan uit een dag- en een nachtver
blijf Het dagverblijf is zeer belang
rijk. Hoe meer de dieren aan de
buitenlucht zijn blootgesteld hoe be
ter. Dit komt de kwaliteit van de
pels ten goede. Het Nederlandse kli
maat schijnt buitengewoon geschikt
om een mooie kwaliteit te fokken. De
grootte der dieren is natuurlijk ook
belangrijk. Een pels moet van kop
tot inplanting van de staart minstens
zestig centimeter zijn. Men neemt
natuurlijk allerlei proeven om een
zo groot mogelijke soort te kweken,
maar dit zijn experimenten die jaren
in beslag nemen. Als de diertjes nog
klein zijn eten zij uit een bakje dat
onderaan de afrastering van het
hok wordt geplaast. Iedere week gaat
dit bakje een beetje hoger tot ein
delijk het eten bovenop wordt ge
legd om het dier te dwingen zich uit
te rekken. Dit bevordert de li-
chaamsgroei.
Eenmaal per jaar. meestal in mei
worden gemiddeld vier jongen gebo
ren. Na drie a vier maanden zijn zij
volwassen,maar dan duurt het nog
ongeveer drie maanden voor zij
„pelsrijp" zijn. Dan is het dus in
middels december geworden. Gere
kend vanaf de geboorte eet de mink
per dag gemiddeld een half pond voer
bestaande uit een mengsel van vlees,
vis en karnemelk, in de zomer is sla
en tomaat een uitstekende bijvoe
ding. Uit dit alles blijkt dus dat het
fokken van deze dieren niet zo goed
koop is; waarbij dan nog komt dat
wanneer men veel dieren heeft er
ook nog een flinke koelinstallatie
moet zijn om het eten te kunnen
bewaren.
Wanneer men echter een beetje
geluk heeft en men heeft met heel
veel zorgen en moeite een aantal
mooie exemplaren kunnen kweken,
betaalt de Hudson Bay Company in
Londen, een bontveiling die al van
af 1600 bestaat en waar de meeste
vellen naar toe worden gezonden, ho
ge prijzen.
Bontmantels
Voor echter de pelzen dezer
mooie dieren als bontmantel een
dame sieren moeten zij nog een he
le serie bewerkingen ondergaan.
Voor een volledige mantel zijn 80
a 100 pelsjes nodig en dan zijn zij
Eén van de ongeveer honderdenvijf
tig hokken waarin de heer v. d.
Brink zijn kostbare pelsdiertjes
fokt. Ogenschijnlijk een beetje
schuw, maar bij de geringste drei
ging van gevaar één en al afweer
en gereed om de aanvaller een ge
voelige afstraffing te geven met de
naaldscherpe tanden en de nagels
van de korte stevige poten. Het is
overigens een mooi slank dier met
een zeer kostbare pels, die echter
heel wat verzorging eist, voor aan
de allerhoogste eisen van kwaliteit
is voldaan.
zeker nog geen „gemeengoed"
geworden. De heer v. d. Brink ver
telde dat op een bontshow in Den
Bosch gedurende de afgelopen win
ter een bontmantel, vervaardigd
van uitsluitend staarten der dieren,
achttien duizend gulden kostte. Dit
is natuurlijk een uitzondering,
maar 'n mantel van deze pelzen kost
toch nog altijd een zeer belangrijk
bedrag.
De heer v. d. Brink gaat met ge
duld en toewijding verder zijn dieren
te verzorgen en te trachten de kwa
liteit van de pelzerf zo hoog mogelijk
op te voeren. Daarnaast probeert hij
ook steeds maar weer zijn farm
verder uit te bouwen. Er zijn alweer
een hele serie nieuwe hokken zo goed
als gereed. En met de interesse die
hij er voor heeft, (hij heeft intussen
al zeer goede resultaten geboekt,)
zal het hem zeker gelukken er een
bloeiend en voor Terneuzen interes
sant bedrijf van te maken.
Op een conferentie te Pretoria heb
ben 25 katholieke* bisschoppen de
apartheidspolitiek van de Zuidafri
kaanse regering „godslasterlijk" ge
noemd.
De bisschoppen besloten een drin
gend beroep te doen op alle blanke
Zuidafrikanen om het kwaad van de
rassenscheiding te overwegen en er
naar te streven dat er onmiddellijk
wijziging komt in de politiek van de
regering, voordat het land geconfron
teerd wordt met een „massale slacm-
ting".
(Advertentie)
Ha!! Dat is lekker, zo'r»
koolzuurhoudende, alcohol
vrije drank. Daar knapt een
mens van op.! Zó gezond eri
verkwikkend is alléén
Drink fris. Drink vaker eed
fris-drank. Drink méér fris,
KOOLZUURHOUDEND- ALCOHOLVRtf
publicatie van de stichting collectieve
reclame
De vakantietijd is aangebroken. Half Europa zit over reisgidsen gebo
gen en over enkele dagen zal de grote uittocht beginnen. Maar, ook de in
brekers bereiden zich thans voor, want de tienduizenden leegstaande huizen
geven hun legio kansen een goede slag te slaan. Niet alleen in België en
Nederland, maar ook in Duitsland, Frankrijk en Scandinrvië verdubbelt het
aantal inbraken tijdens de vakantieperiode. Men moet dus voorzichtig zijn
en het de rovers niet te gemakkelijk maken.
De vakantieganger kan helpen het
aantal vakantie-inbraken tot een mi
nimum te beperken door onder meer
niet op de deur te plakken, dat het
gezin tot dan en da afwezig is. In
feite is zo'n kennisgeving van afwe
zigheid voor dieven en inbrekers een
stille invitatie de woning te ontdoen
van tapijten, meubelen, schilderijen,
schrijfmachine, radio en boeken. Men
neme ook voorzorgsmaatregelen, dat
de brievenbus niet verstopt kan ra
ken, hetgeen immers eveneens een
aanwijzing is, dat iedereen is ver
trokken en de heren rustig hun gang
kunnen gaan. Uit niets mag blijken,
dat het huis onbewoond is. Ook het
dakraampje, luchtkokers, kelderope
ningen. tuinpoort en het beroemde
raampje van de w.c. dienen gesloten
te worden. Kunnen de warandadeu
ren niet van buiten worden openge
duwd?
Het Pekingse volksblad heeft ge
meld, dat minister Tsjang Po Tsjoen
maandag op een massavergadering in
zijn departement heeft blootgestaan
aan kritiek. Minister Tsjang is een
van de drie „rechtse" ministers te
Peking, die zijn terechtgewezen, om
dat zij de communistische partij heb
ben aangevallen.
In aanwezigheid van minister Tsjang
betoogden enkele communisten, dat de 1 doen. Afgesloten kastdeuren zonder
U.J .::f i.1 olnul/iln ei )nwrl/i«
,,Het is verbazend" aldus een in
specteur van politie" hoe slordig vijf
van de tien Nederlandse vakantie
gangers hun woning in de steek laten.
Ze nodigen de inbrekers uit zaken
van waarde straffeloos weg te ha
len."
Illustere bende
De Fransen zijn blijkbaar geen
haar beter. Vorig jaar oktober werd
er een mobiele bende inbrekers ge
grepen, bestaande uit vier volleerde
gauwdieven, die vanaf 15 juli tot 15
september 118 inbraken hadden ge
pleegd en zich uitsluitend hadden la
ten leiden door de kennisgeving van
de bewoners, dat ze afwezig waren.
Waarom brengt men waardevolle
voorwerpen, juwelen, belangrijke pa
pieren enz. niet naar de bank? Alle
banken hebben tegenwoordig kleine
kluisjes, die beslist niet duur zijn en
ook voor een halve maand kunnen
worden ingehuurd. Bontmantels ver-
trouwe men toe aan een bonthande
laar, die het kledingstuk ook nog be
schermd tegen de mot. De dure
radio gaat desnoods uit logeren bij
vrienden. Bovendien waarschuwt men
altijd een buur, die misschien de
bloemetjes water wil geven, en in
ieder geval een oogje in het zeil zal
houden.
Duizenden inbrekers lopen op vrije
voeten, omdat de buren niet op de
hoogte werden gebracht, dat de be
woners met vakantie zouden gaan.
Het geluid der inbrekers beluisterden
zij voor dat der rechtmatige bewo
ners. Een goede buur is vooral tij
dens afwezigheid beter dan een verre
vriend....
Nog een goede raad: laat de
sleutels maar op de kasten zitten.
Als de inbrekers eenmaal binnen
zijn is er toch niets meer aan te
bewindsman vijf vertrouwenslieden
het land had ingezonden om anti
communisten te winnen voor zijn de
mocratische plattelanderspartij van
arbeiders. In één maand zouden in
Tientsin 200 nieuwe, anti-communis
tische leden voor de partij zijn ge
wonnen.
Volgens één van de sprekers had
Tsjang Po Tsjoen gezegd, dat het be
wind van één god en 9 000.000 puri
teinen over 500.000.000 slaven op het
platteland moet uitlopen op opstand.
Tsjang had gezegd, dat hij met die
god het marxisme-leninisme en met
de puriteinen de leden van de com
munistische partij bedeelde.
en waterleiding en vraagt men de
drogist een afdoend beschermings
middel tegen insecten. Alleen in de
Benelux vernietigen de insecten tij
dens de vakantiemaanden voor onge
veer tien miljoen gulden (14 miljoen
fr.
Tapijten besprenkele men met in
sectenpoeder, om ze vervolgens af te
dekken met oude kranten. Ook de
linnenkast heeft extra bescherming
nodig tegen dierlijke indringers.
Tenslotte controlere men vooral alle
kasten of er geen eetensresten zijn
blijven staan. Een stukje vergeten
kaas, een half lege pot jam of wat
fruit veroorzaken over twee weken
een ongelooflijk vieze lucht en trek
ken bovendien ongedierte aan.
5J
Er is van Hendrik Conscience ge-
zegt, dat hij het Vlaamse volk heeft
leren lezen. Dat was ook zo. Maar hü
is niet de enige geweest, die Vlaan
deren eigen boeken schonk. Daar wa
ren, in het midden van de vorige
eeuw ook Jan Frans Willems, Ka
nunnik J. David, De Laet, Van Rijs
wijk, die met het Vlaamse boek de
strijd inzetten en verbeten voerden
voor het behoud van hef Nederlands,
de taal van de grote meerderheid
van de bevolking van de nieuwe
staat.
In 1851, vijf jaar nadat Frans Wil
lems, de „Vader der Vlaamse Bewe
ging" overleden was werd een boe
kenfonds en lezerskring gesticht,
welke zijn levenswerk moest voort
zetten. Dit „Willemsfonds", dat nog
bestaat, hield zich aanvankelijk zui
ver buiten de politiek en bundelde
zowel katholieke als liberale lezers.
Op zekere dag werd echter onver
wacht de katholieke invloed in het
hoofdbestuur uitgeschakeld: het
Willerr^fonds sloeg duidelijk een li
berale en anti-katholieke richting in.
Dat was zeer jammer, vond men
van katholieke zijde, want daardoor
kon de cultuurstrijd van het Vlaam
se volk, dat nu eenmaal bijna hele
maal katholiek was, alleen maar ern
stig worden benadeeld. In 1874 nam
dan ook de Zeereerw. heer Schuer-
mans, de pastoor van Wilsele bij Leu
ven, het initiatief tot oprichting van
een katholieke tegenhanger van het
Willemsfonds. Met medewerking van
de letterkundige studiekring van de
Vlaamse universiteitsstudenten te
Leuven „Met Tijd en Vlijt" werd er
inderdaad op 15 januari 1875 te Leu
ven een katholiek fonds gesticht.
Naar kanunnik David, die in 1866 in
diezelfde stad was overleden en pro
fessor aan de Leuvense „Alma Ma
ter" en samen met Jan Frans Wil
lems een der voormannen van de
eerste Vlaamse taalbeweging was ge
weest werd de nieuwe organisatie
het „Davidsfonds" genoemd.
Snelle groei
Dank zij de steun van allerlei fi
guren van naam en gezag in het ka
tholieke Vlaanderen ontwikkelde het
Davidsfonds zich bijzonder voorspoe
dig. Binnen 25 weken boekte het
meer leden dan het liberale Willems
fonds in 25 jaar! Overal in het
Vlaamse land werden er afdelingen
opgericht. Onder de leuze „Godsdienst
Taal Vaderland" ging het dan
hetzelfde doen wat het Willemsfonds
al zolang deed, doch dan uitsluitend
op een stevige katholieke grondslag:
het Vlaamse volk, dat wilde lezen,
Vlaamse boeken verschaffen. Reeds
in het jaar van zijn stichting kon
het zijn leden een eerste roman aan
bieden, een werk in twee delen:
„Geuzen in de Kempen" van de
toenmaals zeer geliefde en veel gele
zen schrijver Dr. Renier Snieders uit
Bladel in de Noordbrabantse Kem
pen.
Uit de stichting van pastoor Schuer-
mans groeide vrij spoedig een mach
tige organisatie van katholieke le
zers, al spreekt het vanzelf, dat de
lijn van haar ontwikkeling naast
hoogtepunten ook inzinkingen ver
toonde. Het Davidsfonds vond echter
altijd weer nieuwe impulsen in de
stuwkracht van bekwame leiders.
Deze kwamen doorgaans uit de krin
gen van de universiteitsprofessoren
van Leuven. Een van de voornaamste
krachten is wel prof. dr. Em. Vlie-
bergh geweest. Hij wist het fonds na
de Eerste Wereldoorlog weer goed op
gang te brengen: in 1924. toen hij
overleed, telde het Davidsfonds 196
afdelingen. Thans telt het 670 afde
lingen met 80.000 leden.
Voor het volk
Dat het Davidsfonds een belang
rijke bijdrage heeft geleverd op het
gebied van volksontwikkeling en
cultuurleven kan gemakkelijk wor
den opgemaakt uit de cijfers van zijn
verslagen. Alleen reeds in de eerste
vijftig jaar van zijn bestaan ver
spreidde het tweehonderd katho
lieke uitgaven. Dat betekende bij
een oplage van 30.000 exemplaren
een massa van ruim twee en een half
miljoen boeken. Maar in de kwart
eeuw, die daarop aan werkzaamheid
is gevolgd, zijn er nog miljoenen meer
boeken door het Davidsfonds gedrukt
en uitgegeven. Tot in alle uithoeken
van het Vlaamse land heeft het ge
zonde lectuur gebracht: Vlaamse boe
ken, romans en novellen, waarin de
katholieke levensbeschouwing tot
uitdrukking komt. Daarmee heeft
het ook een niet te onderschatten mo
rele steun verleend aan de Vlamin
gen in de diaspora van het Walen
land en Belgisch Congo.
Bij heel deze bedrijvigheid heeft
het Davidsfonds nooit zijn oorspron
kelijke doelstelling uit het oog ver
loren: volkslectuur brengen. Ook
thans nog laat het zich door dit be
ginsel leiden. Het brengt dus romans
en kortere verhalen in volkse toon
wat nog niet wil zeggen: prulwerk,
minderwaardige lectuur boeiende
reisverhalen, levensbeschrijvingen en
populair-wetenschappelijke werken.
Toneelwerk, zuiver litteraire essays
en dichtbundels vindt men in de
.Belleman", het orgaan van het Da
vidsfonds, dan ook nooit aangekon
digd. Wel geeft het fonds regelmatig
muziek uit. Er is een „Gulden
Reeks" met ontspanningslectuur, een
keurboekenreeks en er is een „Jeugd
reeks". in de afdeling ontspannings
lectuur treft men geregeld romans
aan van vooraanstaande katholieke
Vlaamse auteurs zoals André Demedts
Cyriel Verleijen en Alois Blommaert.
De „Keurboeken" zijn niet zelden
geschreven door Vlaamse geleerden
van formaat .In de Keurboekenlijst
van het vorig jaar kon men b.v. aan
treffen „Hoe het werd en hoe het
moet zijn", opstellen over oorsprong
Bankiers Anno 1884
beleggingsadviezen
en betekenis van woorden en gezeg
den, door dr. Jan Grauls. „Aanwezig
Verleden", essays over de geestelijke
stromingen in de achttiende en ne
gentiende eeuw, door dr. Victor Lee
mans en „De ontwikkeling van de
volkskracht in Vlaanderen", verhan
delingen over Vlaamse sociaal-econo-
mische problemen.
Niet alleen boeken
Zijn arbeid op gebied van de volks
ontwikkeling verricht het Davids
fonds echter niet uitsluitend met
boeken: het onthaalt zijn leden in de
talrijke plaatselijke afdelingen ook
op allerlei voordrachten, toneelop
voeringen, muziek- en zangavonden,
voorstellingen van culturele en docu
mentaire films. Ook menige Neder
landse schrijver, kunstenaar en ge
leerde is reeds rondgetrokken door
het Vlaamse land om voor de afde
lingen van het Davidsfonds te spre
ken. Vooral de Noordbrabantse schrij
ver Henri t' Sas was jarenlang als
spreker de gast van het fonds.
Om de plaatselijke afdelingen bij
hun ontwikkelingswerk te steunen
stichtte het Davidsfonds een „Cen
trale voor Projectie-Onderwijs" met
lichtbeelden en filmstroken. Volksop-
voedend werkt het overigens ook
door het regelmatig uitschrijven van
opstelwedstrijden voor de jeugd als
mede van wedstrijden in beschaafd
taalgebruik. De laatste tien jaar houdt
het te Brussel taaiexamens voor
Franstaligen. In januari 1956 richtte
de organisatie ook een jeugdafdeling
op: het Jong-Davidsfonds.
Het Davidsfonds heeft dus veel en
goed werk verricht, zowel voor het
katholieke volksleven als voor de
Vlaamse zaak. Het is geen wonder,
dat prof. dr. C. M. van den Heever
uit Witwatersrand in Zuid-Afrika
eens getuigde: „Dit spijt ons alleen,
dat ons nie so'n fonds in Suid-Afrika
het nie".
Laagste
Hoogste
Vrijd.12-7
Koersverschil
koers
koers
laatste
t.o.v.
tijdvak
vorige week
Alg. Kunstzijde Unie
195 1/4
198 3/4
196 1/4
5/8
Van Berkels Fatent
205
208 3/4
Van Gelder Zonen
190 1/4
194
191 1/4
2 1/4
Kon. Ned. Hoogovens
304
311
304
8
Ned. Kabelfabriek
280
285 1/4
283 1/2
3 3/4
Philips
296 1/2
299 3/4
296 1/2
6 3/4
Unilever
461
476 1/2
461 5/8
17 7/8
Wilton Feijenoord
245 3/4
247 3/4
247
2
Kon. Petroleum
223.50
230.20
223.50
4.90
Holl.-Amerika Lijn
180 1/2
183 1/2
182 1/2
3/8
Kon. Ned. Stoomboot Mij.
150
152 1/2
150
1
Ned. Scheepvaart Unie
167 1/4
170 1/2
167 3/8
3/4
Van Ommeren
260 1/2
265 1/2
260 3/4
3 1/4
Amsterdam Rubber
74 1/2
76 3/4
75 1/2
7/8
H.V.A.
116 1/4
122 3/4
116 1/4
7
Ver. Deli Mijen
91 1/4
91 1/2
91 1/2
2 3/4
33 1/2 pet. Nederland 1947
86 1/8
86 7/8
86 21/32
3/16
3 pet. Invest, cert. Ned.
89 1/2
90 1/8
89 13/16
7/32
3 pet. Ned. 1962—64
89 1/16
89 7/8
89 1/2
5/16
(Van onze verslagggever)
Wie het genoegen heeft gehad de
eerste grote sportieve inrichting op
wie Ier gebied in Zeeland te volgen»
kan na drie dagen in de karavaan
te hebben gezeten niet anders zeg
gen dan dat de organisatie van deze
wedstrfjd voor honderd percent is
meegevallen.
Er zijn op dit ondermaanse maar
weinig dingen op te sommen, die
moeilijker zijn dan de organisatie
van een meerdaagse wielerwedstrijd.
Er komen honderden vergunningen,
toestemmingen en wat dies meer zij
voor kijken. Er is werkelijk een
vracht papier mee gemoeid om een
honderdtal renners aan het vertrek
te brengen en de nodige volgers on
derdak te verschaffen. De organisa
toren schenen met al deze zaken
geen of weinig moeilijkheden te heb
ben. Er was bijna niemand in de
karavaan, die de opmerking kon ma
ken, dat dit of dat voor hem niet
geregeld was.
Tevreden
Het zou overdreven zijn te zeggen,
dat er nergens iets haperde, dat alles
Zaterdag 29 juni werd in Rome George Jera priester gewijd. De wij
ding gebeurde met evenveel ceremonieel als iedere priesterwijding waar
ook ter wereld. George Jera was een van de vele wijdelingen, die jaar
lijks van alle orden en congregaties, die in Rome gehuisvest zijn, de hei
lige wijding ontvangen. Daarom zou het dus niet zo vermeldenswaard
zijn. Wat deze priesterwijding wél tot iets uitzonderlijks maakt, is de
manier waarop deze Poolse soldaat toch nog de weg naar het priester
schap heeft gevonden.
sleutels worden vakkundig gefor
ceerd, hetgeen weer extra geld
kost.
Maar waarom zou men zich niet
verzekeren tegen inbraak. De pre
mie is afhankelijk van het risico,
maar het te betalen bedrag valt al
tijd erg mee. Men kan ook voor ver
trek een slotenmaker raadplegen. Hij
heeft tientallen middelen om de bui
tendeuren en de ramen afdoende te
verzekeren.
Restjes opgeruimd
Voor de vakantie sluit men verder
natuurlijk de meters van gas, licht
Bij het uitbreken van de oor
log studeerde de nu 33-jarige Je
ra op het seminarie in Polen voor
wereldheer. Met zijn leeftijdgeno
ten werd hij voor de dienst op
geroepen en moest hij in de Duitse
gelederen daadwerkelijk aan de
oorlog deelnemen.
De oorlog was voor deze stille,
wat verlegen Jongen een onbegrij
pelijke wreedheid en hij beschouw
de het als een extra beproeving
Toch vond hij de moed om met
zijn strijdmakkers over te lopen
naar het Engelse leger. Zelfs in
de achttiendaagse veldtocht door
Normandië, waarin geen enkele
soldaat de gelegenheid kreeg ook
maar een enkel uur zich zelf te
',ijn, bleef hem maar één ideaal
voor ogen: Als ik hier levend uit
kom, ga ik zo gauw mogelijk ver
der met mijn priesterstudie. Dat
ideaal bleef levendig, ook toen
hij zich door België en Nederland
gevochten had en samen met
zijn legeronderdeel in Breda be
landde.
Commandant Papciak had zich
inmiddels over de schuchtere sol
daat ontfermd. George werd kos
ter en misdienaar bij de aalmoe
zenier. Ook pater Ephrim hield 'n
oogje in het zeil.
In Breda vond George al vlug
zijn vrienden, zijn zeer speciale
vrienden en een van hen ging hem
beschouwen als haar eigen zoon:
mevrouw v.d. Enden uit de Oran
jeboomstra at. Op het ogenblik
woont „mama v.d. Enden", zo
als Jera haar graag noemt, in
de Cartier van Disselstraat. Zijn
eigen moeder en zijn zus zijn nog
in leven maar de berichten die hij
van hen kan krijgen, komen maar
sporadisch door de afsluiting van
het ijzeren gordijn. Er is echter
een kleine kans, dat zijn zus ook
naar de plechtige eerste H. Mis
in Ognes (Frankrijk) kan komen.
Om dat mogelijk te maken heeft
George ieder dubbeltje, dat hij
in handen kreeg om en om ge
draaid en van het bijeengespaar-
de geld nylonkousen'gekocht.
GEORGE JERA
...toch priester...
Die 12 paar kousen zullen namelijk
in Polen genoeg opbrengen om
zijn zus de reis naar Frankrijk mo
gelijk te maken. Een neef en zijn
vrouw zullen ook bij het feest
zijn. Dat mevrouw v.d. Enden en
de heer Papciak kost wat kost zul
len zorgen dat zij ook van de par
tij zijn, spreekt vanzelf.
Aan pastoor Dekkers in de Oran
jeboomstraat te Breda beloofde
George jaren geleden al, dat hij
daar zijn eerste H. Mis in Neder
land zou komen opdragen. Dat
doet hij dan ook op zondag 11
augustus. Een speciaal priester
comité is druk in de weer om dit
parochieel priesterfeest een extra
feestelijk tintje te geven. Kape
laan H. Grooten is voorzitter van
het comité. Daarvoor hebben zij
de nodige financiën bijeengegaard
en daarvoor hebben zij ook de no
dige festiviteiten op touw gezet.
voor de volle honderd procent in orde
was. De heren van de organisatie we
ten zelf wel beter. Maar toch kon
den zij, na de finish in Heinkens-
zand met tevreden gezichten rondlo-
van. Zij wisten, dat zij het voor de
eerste keer zeer goed hadden ge
fikst. De meeste volgers brachten
dan ook een wel verdiend compliment
over aan de sportieve burgemeester
Harrie Derckx van Heinkenszand en
aan de hard werkende' secretaris van
dit festijn, de heer A.Verhulst. Maar
ook de Terneuzenaar A.Mattelee, de
Koewachter R.Polspoel en de heren
P.Morres, G.Veerman, J.Romeijnsen
en J. de Regt deelden in de eer.
Zij waren het, die deze eerste Ron
de van Zeeland het levenslicht deden
aanschouwen en zij zijn vast van plan
om het volgende jaar met een nieuwe
ronde uit te pakken. Deze wens moge
in vervulling gaan.
Mooie tocht
„Het is best", zei burgemees
ter Derckx tijdens een van de officiële
ontvangsten: „dat de sportieve goe
gemeente 'ns nader kennis maakt
met Zeeland. Een van de grootste
gebreken van deze provincie is de
oeververbinding, ledereen zal dat on
dervinden. Renners en karavaanleden
zullen zonder nadere toelichting ken
nis maken met de grote problemen
van deze Nederlandse hoek."
De driedaagse tocht door Zeeland
werd voor de meeste volgers niet al
leen een „aangename kennismaking"
met de problemen, maar veel meer
nog een kennismaking met het land
schap. Hoe groots en wijds zijn de
Zeeuwsch-Vlaamse polders. Is het re
creatiegebied in de Braakman niet
een juweeltje? Hc'erste er niet een
heerlijke drukte langs de Walcherse
kust? Waarom gaan er wel eens
brave Nederlanders naar het Breton
se vissersplaatsje Saint Malo? Ook
in Zoutelande. Westkapelle en Dom
burg kan men aan de boorden van
de zee slapen!
Overmacht
Zat de ronde organisatorisch goed
in elkaar en heeft iedereen op zijn
manier genoten van de bekoorlijkhe
den van het Zeeuwse land: iedereen
heeft ook de hoop uitgesproken, dat
er hier en daar nog iets betere we
gen zullen komen te liggen, want
soms was het daarmee droevig ge
steld. Het nam echter niet weg, dat
er op een faire wijze door de ren
ners werd gestreden en dat de sterk-
sten naar voren kwamen. Schalk
Verhoef was de magnifieke winnaar,
maar over de gehele lijn waren de
Theo Middelkampers toch de hoofd
figuren van dit wielerspel. En aange
zien deze vereniging gevestigd is in
Goes, waren de Zeeuwen over dit
succes bijzonder te spreken.
Er is op het ogenblik in geheel
Nederland geen vereniging te vinden,
die een aantal sterkere amateurs op
de been kan brengen dan Theo Mid
delkamp. Het bewijs is ondubbelzin
nig geleverd, want de Middelkamp
ploegen eisten de twee eerste plaat
sen op. Op Willebrord Wil Vooruit na
waren alle andere equipes naar huis
gereden.
De zege van de Middelkampers zal
inspirerend werken om een tweede
Ronde van Zeeland te organiseren.
Zij die dit doen verdienen de steun
van het sportminnende publiek. En
dat zijn heel veel Zeeuwen. Ook daar
van is het bewijs geleverd, want het
was druk, zeer druk langs de wegen.
