Cassimis DE MAN door Ids. v. d Ploeg MET DE LUCIFER Vier Sovjet-leiders trachtten Kroestjev te wippen Kritische opmerkingen van Landbouwschap over EEG MENING EN COMMENTAAR OOSTERHOUTS VOORBEELD VREEMDE ZIEKTE AFZONDERLIJK Literaire prijzen in Amerika AT EEN ONDERL1JKE ERELD Nederlander generaal der Witte Paters RADIO EENVOUDIG NAVIGATIE- INSTRUMENT Twee kinderen verdronken Na lange afwezigheid VERSE IMPORT Italiaans partijblad doet boekje open Maar ze rekenden buiten het centrale comité Kaganowitsj werd boos UW TAFELWATER Ontmaskerd MIDDEL UW TAFELDRANK. TWEEDE BLAD DINSDAG 9 JULI 1957 L-JET PAROOL wijdt thans ook aandacht aan de plannen, door het gemeentebestuur van Ooster hout ontworpen, om het sparen door het gemeentepersoneel aan te moe digen. Het blad weet erbij te ver tellen, dat het desbetreffende ge meenteraadsbesluit door het college van Gedeputeerde Staten van Noordbrabant is voorgelegd aan het ministerie van binnenlandse zaken, bezitsvorming en PBO. Daar is het al geruime tijd in behandeling. Het socialistische blad wil de algemene bezwaren tegen de bezitsvorming niet nog eens herhalen. Maar de Oosterhoutse plannen zouden in het bijzonder om een kritische kantte kening vragen. En dan komt men aandragen met de nood van de ge- meentefinanciën in het algemeen, waarmee de kosten van zo'n spaar regeling niet te rijmen zouden zijn. Daarover valt natuurlijk te redene ren. Alleen zouden we het blad wel eens willen vragen, na te re kenen, wat zo'n regeling nu hele maal zou kosten. Is het niet een fractie van een percentage van het totale gemeentebudget? De aversie tegen de bezitsvor ming laat het blad met een erg zware kar rijden. Intussen is het merkwaardig, dat het blad wel zijn adhesie betuigt aan de idee van spaarcertificaten, een idee, welke minister Hofstra ook in overweging wilde nemen. Bezitsvorming wordt blijkbaar pas bestudering waard, als een socia listisch minister er niet afwijzend tegenover staat. £EN golf van gramschap gaat door de Sovjet-Unie tegen degenen, die door Kroestjev c.s. uit het zadel zijn gewipt. De beginselen van Le nin zijn door hen verraden. Tot voor een week wist men in Sovjet-land nog helemaal niet, dat er iets aan de hand was. Van ho gerhand was bevolen te geloven in de zegeningen van het collectieve leiderschap. Maar in de hoogste partij-organen was de verbitterde slag aan de gang. Het is, naar ver zekerd wordt, een dubbeltje op zijn kant geweest. Het heeft maar van enkele stemmen afgehangen, of Kroestjev was aan de dijk gezet. Dan was er eveneens een golf van gramschap in beweging gezet. Sov jet-volkeren hadden dan gehoord, dat de beginselen van Lenin verra den waren door Kroestjev c.s. Doch in ieder geval werkt de Sovjet-de mocratie weer precies naar de aan wijzingen van de bovendrijvende laag. Van hoor en wederhoor, van een wederzijdse uiteenzetting van standpunten is geen sprake. Men verheerlijkt op bevel, men gerguist op bevel. Het overgrote deel van het Russische volk heeft het nooit anders gekend. De mensen zijn er in het papegaai-zijn opgevoed. De besturen van de communis tische partijen in andere landen, die nog altijd in een klimaat van vrije gedachtenwisseling leven, ge dragen zich echter precies zo. Nu Kroestjev c.s., de overhand behou defi hebben, wordt hun schervenge- richt over de anderen uitbundig toegejuicht. Ze zouden Molotov pre cies zo hebben bejubeld, als die de overhand had behouden. De com munistische partijbestuurders, wier kritisch vermogen vaak patholo gische vormen aanneemt, zijn vol maakt kritiekloos tegenover de ora kels van het Kremlin. Paul de Groot en de zijnen lopen in het zelfde straatje. Het is een vreemde ziekte in mensen, die toch overi gens wel hersens hebben. Het is de politieke papegaaien-ziekte. J^ET het opruimen van de Stop van Ternaayen gaat men nu in het najaar beginnen. Tussen de Ne. derlandse en Belgische regeringen is hieromtrent nu volledig overeen stemming bereikt. Hiermede is ook bezegeld de loskoppeling van de drie vraagstukken, welke ingevolge van een afspraak tussen Luik, Ant werpen en Gent aanvankelijk als een eenheid naar voren werden ge bracht en gelijktijdig een oplossing zouden moeten vinden. Die afspraak had tot achtergrond 'n rivaliteit van belangen tussen de drie Belgische steden. Antwerpen ducht van een opheffing van de Stop voor Luik van groot belang en van een ver betering van de vaarweg naar Ter- neuzen waarop Gent zeer ge brand is verscherpte concurrentie en het had die gelijktijdig willen opvangen met een Moerdijkkanaal. Het zijn echter mede Antwerpse kringen, pleiters voor handhaving van de Rijnvaartpremies, welke het vraagstuk van de Schelde-Rijnver- binding in het slop hebben geloodst. Luik en Gent voelden er echter niets voor de voor hen belangrijke aangelegenheden, mede in dit slop te laten trekken. De Belgische re gering stemde ook in de loskoppe ling toe. Zo kan nu onmiddellijk begonnen worden met een oplossing van het vraagstuk, dat daarvoor geheel rijp is. Gent-Terneuzen is het tweede vraagstuk, dat spoedig tot overeenstemming kan leiden. Er behoeven nog slechts kleinigheden geregeld te worden. Het Schelde- Rijnvraagstuk blijft dan eenzaam staan. (Advertentie) De Amerikaanse marine heeft bij zonderheden bekendgemaakt over een „elektrochemische integrateur" door de toepassing waarvan een „revolu tionaire vermindering" mogelijk is van het volume, het gewicht en de prijs van het tegenwoordige naviga- ticunstrumentarium voor vliegtuigen. Het instrument bestaat uit een aan tal elektroden, gedompeld in een jo- diumoplossing, waarvan de chemi sche samenstelling zich wijzigt naar mate het vliegtuig van richting ver andert. Daarmede verandert ook de elektrische stroom die opgewekt wordt. De „integrator" heeft de grootte van een theekopje. De instrumenten die hij moet gaan vervangen, wegen soms honderden kilo's. In de Maas ter hoogte van de Borg- harenweg in Maastricht is de 16-jarige Johannes Bergof uit Heer bij Maas tricht zondagmiddag bij het zwem men verdronken. Zondagavond om kwart voer zeven verdronk het 13- cjarige meisje Josephina Felix in de Maas bij de Sint Pieterssluis. Het landbouwschap heeft zich, nu de tekst van het E.E.G.-verdrag in het Nederlands is verschenen, in een brief tot de leden van de Tweede Kamer gewend met een aantal op merkingen en vragen over artikelen in het verdrag, die de Nederlandse land- en tuinbouw nauw raken. De vraag of het verdrag al dan niet aan vaardbaar geacht dient te worden, wordt echter niet aan de orde ge steld, omdat het Landbouwschap van de gedachte uitgaat, dat het in de eerste plaats verantwoordelijk is voor de belangen van de Nederlandse land en tuinbouw. Het Landbouwschap vestigt er o.m. de aandacht op, dat het zich in het verleden steeds een voorstander heeft getoond van een werkelijke integratie De Nederlandse land- en tuinbouw ziet, voor wat zijn eigen sector be treft, daarin een mogelijkheid om te komen tot een meer stabiele basis voor zijn produktie, die voor een be- Aan E. Franklin Frazier, professor in de sociologie aan de Howard uni versiteit te Washington, is de Mac- iver prijs toegekend voor zijn boek Black Bourgeoisie", waarin de op komst behandeld wordt van de nieu we middenstand onder de negers. De ze prijs wordt om het jaar door het Amerikaans sociologisch genootschap toegekend voor het boek, dat geacht wordt het meest te hebben bijgedra gen tot de bevordering der sociologie. Aan Elizabeth Spencer is de Rosen- thalprijs toegekend voor haar roman ,.The voice at the backdoor". Door het National Institute of Arts and Letters" is deze prijs ingesteld ter bekroning van de in de laatste 12 maanden verschenen roman, die „al hoewel geen commercieel succes, be schouwd wordt als een hoogstaande literaire prestatie". Haar roman be handelt de betrekkingen tussen de rassen in een stadje in de staat Mis souri, waar de sheriff er naar streeft gelijkgerechtigdheid te betrachten te genover blanken en negers. De prijs voor het beste in 1956 in de Verenigde Staten verschenen grie zelverhaal is toegekend aan Charlotte Armstrong voor haar ,,A dram of poison". Een Edgar" voor de beste eerste ling in dit genre kreeg Douglas Mc- Nutt Douglas voor zijn „Rebecca's pride". De „Edgar" is een porcelei- nen beeldje van de Amerikaanse schrijver Edgar Allan Poe, dat jaar lijks wordt uitgereikt door „Mystery writers of America, ine", voor bij zonder verdienstelijk werk op het ge bied van de spannende griezelverha len, waarvan Poe de geniale voorlo per is geweest. (Advertentie) langrijk deel is gericht op de export, aldus de brief. Een gemeenschappelijke markt in deze zin wordt echter door de over gangsmaatregelen, die het verdrag bevat, voor de agrarische sector naar een verre toekomst verschoven. De long-termcontracten, waarvan volgens de brief veelal wordt aange nomen dat zij betrekking zullen heb ben op de granen, worden door het Landbouwschap in beginsel strijdig genoemd met de ontwikkeling van een vrij goederenverkeer, omdat zij de mogelijkheden van specialisatie doorkruisen. Tevens werken deze con tracten het handhaven van een eigen nationale landbouwpolitiek in de hand zijn de beroemde Christo Cassimis sigaretten weer in Nederland verkrijgbaar. Als vanouds van de zuiverste Oriënt tabakken Prijs vanaf f. 1.10 per 20 stuks Let op het wettig beschermde importzegel Het Italiaanse communistische blad „Unitas" lieeft een boekje opengedaan over de manier, waarop de vier afgezette Sovjet-leiders zich van de macht zouden hebben trachten meester te maken- Daarmee heeft het blad tevens zij het dan ongewild een kenschets gegeven van de strijdmethoden die in de partij opgeld plegen te doen en die kenmerkend zijn voor de eensgezindheid tussen hooggeplaatste kameraden. Volgens de Moskouse correspondent van „Unitas" werd de vergade ring van het presidium, waarin de strijd gestreden ging worden, bij af wezigheid van drie leden gehouden. Direct na aanvang van de vergade ring deden Molotov en twee andere leiders een grootscheepse aanval, op Kroestjev en bestempelden zijn politiek als opportunistisch en lig gende in de lijn van (wijlen) Trotzky. r e Uit het gedrag van de aanvallers Zij eisten een wijziging in het par tijsecretariaat en overhandigden de aanwezigen een van tevoren opge maakte lijst van kandidaten. De cor respondent voegde hieraan toe, dat de aanval - hoewel er in het verleden nogal wat meningsverschillen tussen de leden van de „tegen de partij ge richte groep" hadden bestaan - in volledige onderlinge overeenstemming werd gedaan. Waarschijnlijk van hun succes over tuigd door van te voren gedane pei lingen, eisten zij onmiddellijk stem ming. Zij rekenden op een meerder heid, omdat drie leden van het pre sidium afwezig waren. De eerste strijd was er daarom op gericht te beletten dat er werd gestemd voor dat het presidium voltallig aanwezig was, aldus de correspondent van het Italiaanse blad. Vooi familiegebruik, in 1/1 literschioefilessen en de volkomen overeenstemming, waarmee zij handelden, bleek, dat het viertal zijn plan van te voren had beraamd. Zelfs toen de drie af wezige leden in grote haast naar Mos kou terugkeerden, volhardden zij in hun eisen. De aanhangers van Kroestjev be toogden toen. dat het vraagstuk slechts kon worden opgelost door het centrale comité, aldus de correspon dent. Hierop antwoordden de „tegen de partij gerichte" leiders dat zij niet bang waren voor het centrale comi té. Niettemin eisten zij een directe beslissing van het presidium en wil den zij dat deze onmiddellijk via pers en radio bekend werd gemaakt. Ook eisten zij dat Sjepilov - de vroegere minister van Buitenlandse Zaken, de opdracht kreeg een politieke verkla ring op te stellen, die aan de bekend making door pers en radio toege voegd moest worden. Zij drongen er op aan, dat het centrale comité pas bijeen zou worden geroepen, nadat het besluit van het presidium bekend zou zijn gemaakt. Minstens 3 dagen lang werd over dit punt gestreden. De correspondent vervolgde: Maar het nieuws van het uiterst belang rijke debat was inmiddels zeer snel verspreid onder die leden van het centrale comité, die hun vaste woon plaats in Moskou hebben. Achttien leden van dit hoogste partijcollege presenteerden zich voor de deuren van de kamer, waar het presidium bijeen was en vroegen om toegela ten te worden en ingelicht over het geen voorviel. Maar de vier wilden dit verzoek niet inwilligen. Een van hen - Kaga nowitsj - ging zo ver, dat hij sprak over druk op het presidium. Een andere, tegen de partij ge richte leider werd woedend en zei, dat uit dit verzoek een gebrek aan vertrouwen in het presidium bleek. Er vielen toen enkele woorden, waar uit een wezenlijke minachting voor het centrale comité als zodanig bleek. De correspondent vervolgde: ge plaatst tegenover deze demonstratie moesten de vier - nadat zij nog maals getracht hadden uitstel van de vergadering van het centrale co mité te verkrijgen - tenslotte berus ten in een debat, te houden in tegen woordigheid van alle partijvertegen woordigers. Zodoende kwam het centrale comi té de volgende dag - 22 juni - bij een. Kameraad Soeslov deed de aan wezigen mededeling van de feiten. Voor zover bekend, spraken de vier toen achter elkaar. Zij legden hun eisen voor inzake een wijziging in de leiding van partij en regering en van de politiek. Op dat ogenblik wa ren de vier nog steeds in de aanval, maar weldra drong het besef van hun volkomen isolatie tot hen door. Tijdens de 7 of 8 dagen dat de vergaderingen duurden, sprak de grootste meerderheid van de 225 le den. die het woord hadden gevraagd. Anderen overhandigden hun geschre ven redevoeringen om ze in de notu len te laten opnemeri. „Er was er niet één bij, die de vier steunde." aldus de correspondent. De vier - Kaganowitsj, Molotov, Malen- kov, en Sjepilov - begonnen toen de aftocht te blazen. Maar het centrale comité was niet tevreden met deze terugtocht en eiste, dat de vier vol ledig ontmaskerd zouden worden. En nu waren het de vertegenwoordigers van de partij, die de rol van beschul digers op zich namen, aldus de cor respondent. (Advertentie) Een jeneverfirma in Enge- land adverteert de laatste tijd op de volgende manier: „De mist in Londen is geen be- zwaar. Die is niet grauw. In- S dien U met jenever aan het raam gaat staan en genoeg drinkt en aandachtig kijkt wordt heel die mist op de duur prachtig rose". Ijsbeer In de dierentuin van Keulen is een ijsbeer overleden. De doodsoor zaak is enige dagen een groot raad sel gebleven, maar geleerden heb ben uitgemaakt dat het dier is ge storven aan eenzonnesteek. Betvijs Toen enkele leden van het comité ter bevordering van het vei lig verkeer in Londen dezer dagen bezorgd vergaderden over het toe nemend aantal verkeersongevallen, werd buiten de auto van een der leden in gruzelementen gereden. Van de dader ontbreekt elk spoor. Bin nenkort komt het comité weer bij een om te beraadslagen over de toe nemende brutaliteit van de wegge bruikers. Slaap Tot paniek van alle betrok- kenen was een slangenbe zweerder van een circus te Aberdeen opeens een levens grote python kwijt. De slang werd na een poos angstig zoe ken gevonden in het bed van zijn baas. Volharden Richard Crompton is een man die alles zou doen om de aandacht te trekken van zijn geliefde. Toen hij verleden jaar een bankrekening nam, bemerkte hij achter het loket een meisje, de 22-jarige Ruth Wa- terhouse. Hij vond haar mooi en zond haar brieven naar de bank met het adres (aan de bijenkokningin) en (het gouden meisje). Zij bleef Oostindisch doof. Hij volgde haar tot aan haar huis, vermomd met een valse snor. Zij deed alsof zij het niet zag. Vervolgens stelde hij zici vermomd als een blinde bedelaar voor de bank op. Hij gaf haar. ook een Napolitaanse serenade. Zij deed alsof zij het niet zag. Vijf dagen ge leden kwam hij de bank binnen in tennis-kledij, knikte rustig naar de bedienden en begon toen over kop te duikelen. Miss Waterhouse merk te hem deze maal wel op.... en wel zo dat zij hem voor een recht bank bracht. Thans is hij schuldig bevonden aan (versoring van de rust) en tot een boete van 250 gul den veroordeeld. M .'Ss> I „U laat me toch, zeker ,niet zakken omdat ik tegen die onnozele trottoirband "hen gereden?" Tijdens het generaal kapittel der Witte Paters te Rome is pater L. Volker uit Veghel, een week na zijn zilveren priesterjubileum, gekozen tot generaal-overste der congregatie. Pater Volker, die 51 jaar is, zal voor tien jaar met het bestuur der congregatie belast zijn. WOENSDAG, 10 JULI 1957 HILVERSUM I. 402 m. VARA: 7,00 Nws. 7,10 Gym. 7,23 Gram. 8,00 Nws. 8,18 Gram, 8,50 V.d. vrouw 9,15 Gram. (9,35- 9,40 Waterst.) VPRO: 10,00 Boekbespr. 10,05 Morgenw. VARA: 10,20 Gram. 10,45 Gevar.progr. 11,30 Gram. 12,00 Lichte muz. 12,30 Land- en tuinb.meded. 12,33 V.h. platteland 12,38 Gram. 13,00 Nws. 13,15 Hawaiianmuz. 13,50 Med. kron. 14,00 Pianorec. 14.30 V.d. jeugd 16,00 V.d. zie ken (Tussen 16,00 en 18,00 Ronde v. Frankrijk) 16,30 Muz. v. blaasinstr. 16,45 Gram. 17 15 Vakantietips 17,50 Regerings- uitz.: Rijksdelen Overzee: Jeugduitz.: L. van der Graaf: Vakantietijd in Nieuw- Guinea 18,00 Nws. en comim. 18,20 Gram. 18,40 Ronde v. Frankrijk 18,50 Act. 19,00 Hammondorgelspel 19,15 Parl.overz. VPRO: 19,30 V.d. jeugd VARA: 20,00 30) De inspecteur, onvermoeid, toog naai Zuid en vond daar onder be waking van een politieman het vlieg tuigje Het gelukte hem licht te ma ken in de cockpit. Op de grond, naast de zitplaats van de bestuurster g .Tat geronnen bloed. Hij her innerde zich de vreemde voorover gebogen houding van de bankier en 21?3 t c'e gevolgstrekking dat Gramshof door een revolverschot moest zijn gewond. Waarschijnlijk had hij dit aanvankelijk voor Loes verzwegen teneinde de vlucht niet te bemoeilij ken, doch later was zij gedwongen geweest de Colibri aan de grond te zetten. ia de vroege ochtend liet hij onder zoek doen bij de apothekers in Zuid en in de ziekenhuizen, doch er kwa den geen rapporten binnen die enig houvast gaven. Wel had een apothe ker aan het Olympiaplein des nachts aevig kloppen op de deur gehoord, noch toen hij, na zich wat te heb- hw ,a?nsekleed, was gaan kijken, nad hij alleen enige vage gedaanten gezien, die in de donkerte verdwe- Het was de Vet, die eindelijk een belangrijke aanwijzing kreeg. De re chercheur, uitgaande van de veron derstelling. dat de bankier zich toch ergens had moeten laten verbinden, reed de taxi-chauffeurs af, die in de afgelopen nacht dienst hadden ge had. Al bij zijn derde bezoek trof hij de man, die hij nodig hadIn de Patroelosstraat waar de chauffeur 'n vrachtje had afgeleverd werd hij aan roepen door een dame. Zij was met hem meegereden naar de buitenkant van de stad, waar een heer, die op een donkere stoep zat, ook was in gestapt. Hij had gezien dat de man moeilijk liep en blijkbaar hevige pijn leed. „Naar de binnenstad", had de dame bevolen. Midden in de Leidse- straat, dicht bij de Keizersgracht, had hij hen afgezet. De Vet dacht aan Nonhebel. Hij ging naar diens woning en kreeg van de huisbewaar der te horen, dat de architect mid den in de nacht bezoek had gekre gen. Gerucht horend, had hij de deur naar het portaal geopend en gevraagd of mijnheer Nonhebel misschien zijn diensten nodig had. Kortaf en on- Voor familiegebruik, in l/l literschroefflessen Nws. 20,05 Tussen de regels door 20.15 Dansmuz. 20,55 Ronde v. Frankrijk 21.05 Het geheim van Lord Cammarleigh, hoorsp. 22,25 Ritm.muz. 22,45 Atomen c*p zicht, caus. 23,00 Nws. en SOS-ber. 23,15 Gram. 23,50-24,00 Soc. nws. in Esperanto. HILVERSUM II. 298 m. NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Gew. muz. 7,45 Een woord voor de dag 8,00 Nws. en weerber. 8,15 Gram. 8,30 Kon. mil. kapel 9,00 V.d. zieken 9,30 Vernuft en techniek, caus. 9,35 Lieh- te muz. 10,00 Gram. 10,30 Morgend. 11,00 Gram. 11,10 Friedemann Bach, hoorsp. 12,15 Kamerkoor 12,30 Land- en tuinb. meded. 12,33 Instr. septet 12,53 Gram. of act. 13,00 Nws. 13,15 Met Pit op pad 13,20 Instr. trio 13.50 Gram. 14,45 Radio- philarm. ork. 15.30 Viool en piano 16,00 V.d. jeugd 17,15 Strijkork. 17,40 Beursber. 17,45 Gram. 18,00 Kerkkoor, 18,20 Ka- mermuz. 18,45 Spectrum van het Chr. or ganisatie- en verenigingsleven, caus. 19,00 Nws. en weerber. 19,10 Orgelspel 19,30 Buitenl.overz. 19,50 Gram. 20,00 Radio krant 20,20 Geest, liederen 20,50 Mus. luisterwedstr. 21,10 Int. orgel concours Haarlem 1957 22,45 Avondoverd. 23,00 Nws, en SOS-ber. 23 15-24,00 Gram. BRUSSEL, 324 m. 12,00 Gram. 12.30 Weerber. 12,34 Gram. 13,00 Nws. 13,11 Gram. 14.00 Opera-maiz. 15,40, 15,50 en 16,30 Gram. 17.00 Nws. 17,10 Gram. 17,50 Eoekbespr. 18,00 Pianorec. 18,30 V.d. sold. 19,00 Nws. 19,40 Kinderliederen 20,00 Hoorsp. 20,30 Verz.progr. 21,30 Ork.eono, 22,00 Nws. 22,11 Vioolrec. 22,45 Gram, 22,55-23,00 Nws. BRUSSEL, 484 m. 12,00 Gram. 13,00 Nws. 13,10 Gram. 14.00 Verz.progr. 15,00 Koorzang 15,15 en 15,30 Gram. 16.05 Dans muz. 17,00 Nws. 17,10 en 17,30 Gram. 18,30 Jazz-muz. 18,55 Gram. 19,30 Nws, 20'.00 Gram. 21.06 Nieuwe gram. 22,00 Nws. 22,10 Lichte muz. 22,55 Nws. TELEVISIEPROGRAMMA WOENSDAG, 10 JUL| 1957 NCRV: 17,00 V.d. kind. KRO: 20,00 De openbare aanklager, toneelstuk. VLAAMS BELG.: 19,00 V.d, jeugd 19,30 Nws. 20,00 Filmrep. 20,10 Boemerang 20,55 Speelfilm 20,55 Speelfilm 22,25 Nws. FRANS BELG.: 19,00 Godsd. caus. 19.30 Filmprogr. 20,00 Act. 20,30 Filmprogr. 21,40 Literair progr. en wereldnws. vriendelijk had de architect gezegd, dat dit niet het geval was. Later was er veel heen en weer geloop geweest; enige keren had hij de voordeur open en dicht horen slaan, 's Morgens was het hem duidelijk geworden, dat Nonhebel de woning had verlaten. Van Beveren miste twee koffers en ook een paar pyjama's en ander lijf goed van de architect, 't Leek wel alsof hij heimelijk op reis was ge gaan met de bedoeling enige tijd weg te blijven. Reydel, gealarmeerd door de Vets' telefonische mededeling, haastte zich naar de Leidsegracht. 't Nachtelijk gebeuren kon nu volledig worden ge reconstrueerd. Met dat al was het drietal verdwenen. „Misschien hebben ze de ochtend trein naar Parijs genomen", zei Rey del, „de Etoile du Nord verstrekt om half zeven". „Hun passen waren niet in orde". „Nee daar heb ik wel voor ge zorgd; maar ze kunnen het erop ge waagd hebben". De Vet reed naar het Centraal Sta tion. Loes was nogal een opvallende verschijning, bovendien had haar portret in de laatste dagen vaak in de kranten gestaan. Hij informeerde bij de controlerende ambtenaren, doch zonder enig resultaat. Hij keerde naar Nonhebeis woning terug en vond daar Reydel, gebogen over een tekening. „Alweer de Naamlozen", zei de in specteur. „Dezelfde daklijn van de eerste te kening". „Ja, Nonhebel wil ze in beeld bren gen vóór ze in vlammen opgaan". De schets was oets meer uitgewerkt dan de vroegere. Nu waren ook en kele vensters en deuren aangegeven. Boven het papier stond ook nu in sierlijke Gotische letters: „De Naam lozen". Het was een complex van vier pak huizen, alle van gelijke constructie, opvallend was de mooie lijn van de bovendorpel der vensters. De Vet raadpleegde zijn aanteken boekje. „Ik heb onderzoek gedaan naar 'n boekwerk over oude pakhuizen", zei hij, „er bestaat een studie van dr. Magda Revesz over „Die alte Lager- liauser Amsterdams", maar het is niet meer verkrijgbaar." Reydel dacht even na. „Nonhebel moet dit boek heb ben", zei hij tenslotte. „Als hij het vannacht niet heeft meegenomen, moet dat hier nog ergerls zijn. Vraag van Beveren eens". De Vet riep de huisbewaarder bo ven. Samen doorzochten zij alle la den en kasten, totdat de rechercheur in een hoek van de tekenkamer, ver borgen onder een stapel blauwdruk ken, het boek vond. Haastig sloeg Reydel de bladen om, bijna alle oude pakhuizen stonden er beschreven en afgebeeld. Eindelijk vond hij een foto, die hem dadelijk deed denken aan de krab bels van Nonhebel. „Packhausreihe Realengracht 15-18". stond er onder. „Dit zijn ze", riep de Vet, „er staat geen opschrift bij." „Daarom noemde hij ze ook „De Naamlozen". „Wat wilt u, chef?" „Er naar toe. Ik ben zelfs bang, dat we te laat komen". Binnen een kwartier waren ze op de Realen gracht. Daar aan de overkant lagen de prachtige pakhuizen, die de archi tect tot tweemaal toe getracht had te tekenen. Een venster ving het zonlicht op, even scheen het alsof vuur naar buiten brak, dan doofde ht licht en sprong plotseling over op de ruit van een belendend huis. De gevels waren dood, de verweer de stenen waren dood en dood wa ren ook de Oostinjevaarders, die hier in vroeger eeuwen hun schepen had den gemeerd. „Hier vlakbij woont Jan de schoen maker", zei De Vet. Ze liepen op de pakhuizen toe. „Die deur is niet gesloten", zei de rechercheur wijzend op 't linkerpand. „Kijk!" riep Reydel. Door de kieren en ook onder de drempel uit, kwam een dun sliertje rook. HOOFDSTUK XV „Opsporing, aanhouding en voorge leiding wordt verzocht van Eduard Gramshof, bankier te Amsterdam, oud 55 jaar, vermoedelijk gewond aan een der benen en van Louise Gramshof, oud 26 jaar. Zonder emotie klonk de metalen stem van de politie-omroeper in de ochtenduren opniuw door de ether Barteis. die in zijn atelier de op roep hoorde, hield even op met schil deren. Peinzend keek hij even naar het figuur op het doek, doopte dan zijn penseel in een potje met verf en ging door met zijn werk. 't Zal stil worden in „De La" dacht hij spijtig. Op het redactiebureau van „Van daag" las Berkevoort zijn artikel voor de avondkrant nog eens vluch tig door hij vond de uitdrukking: „Catastrofale gevolgen voor de klei ne beleggers" nogal tam, maar kon in de zenuwspanning, waarin hij ver keerde, zo gauw geen heviger adjec tieven vinden. Hij nam zich voor in de loop van de dag nog eens 'n be zoek te brengen aan het bureau van de Rijks Opsporings-Dienst. 't Zou hem net verwonderen als hij zijn artikel nog wijzigen moest, de tijd was rijp voor nog sensationeler ont hullingen. In het Huis met de Kluis heerste de grootste verslagenheid, vooral om dat de jonge Kiljan zich aanvankelijk niet liet zien. Hij verscheen eerst tegen elf uur. Bleek, maar met een vastberaden trek om zijn mond, ging hij naar de directiekamer en liet de chefs bij zich komen. In korte af gebeten zinnen zei hij waar het op stond. Er waren grote verliezen ge leden. De schuldvraag kon onbespro ken blijven zijn vader, die op zo'n noodlottige wijze om het leven was gekomen, had alles gedaan om de moeilijkheden het hoofd te bieden, maar die geldlening, bedoeld om met één slag alle gaten te dichten, had het deficit nog groter gemaakt. Hij was naar de rechtbank geweest om surséance van betaling te krijgen. Vermoedelijk zou dit wel lukken. Er was nog een kans om met hard wer ken er bovenop te komen. Tenslotte sprak hij de verwachting uit, dat ieder op zijn post zou blijven.. Daarna riep hij de kassier apart en vertelde hem dat er die morgen 'n dame zou komen met 'n cheque van twee mille deze moest in ieder geval worden gehonoreerd ten laste van zijn tantième-regeling. „Komt mijnheer Mijnarends terug? wilde de waarnemende kluischef we ten. „Nee!" antwoordde Kiljan kortaf. Berkevoort had intussen op 't kan toor van de R.O.D. een bespreking met De Brave, die maar rookwolkjes naar het plafond blies en overigens weinig moeite deed om de nieuws gierigheid van de verslaggever te be vredigen. „Ik moet weten of er verband be staat tussen de moord op Kiljan en de verdwijning van Gramshof," riep Berkevoort, ,,'t Publiek heeft er recht op." De Brave gaf het communiqué, dat hij pas had getypt, in de wetenschap dat er niets in stond, dat Berke voorts honger kon stillen. De verslaggever stak het stuk on gelezen in zijn zak. „Waar zit Reydel?" vroeg hij. ,.'n Collega van me heeft hem Mijn arends' woning zien binnengaan." (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 5