dunk "Rivella Ruïne van Mayatempel DE MAN MET DE LUCIFER Gevaarlijke laksheid der Franse parlementariërs L De snelste vrouw ter wereld Vissers vangen atoomresten - Bombardementen op Knechtzand STURMEY ARCHER RADIO 2 ?ren inden DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 8 JULI 1957 Rattenvanger uit Nederland doodde 60.000 ratten Pseudo Zwarte Ruiter veroordeeld Controle op afval TELEVISIEPROGRAMMA 1 medege goed was k gebracht laatse, die versnape- i gesteld. b spraken gende jaar ;aaid nooie weer elschelpen. /an oester- ■zaaid. Een is even- Is het weer :r volgende larven zijn anwezig en ratuur ont haal zullen 0.000 stuks ST it op vele rit. Bij en- ;t zo gering ;ds uit het Iet was de /en te lich- materiaal meer kon- iere vang- stelling met >en betere SELS e hitte zijn veel con- ■n. Vooral g water de blijven lig- •oot. In het jssels. be- nfabrieken, betrokken /al mossels belangrijke Dekker te gemeente- ist. is met 57 benoemd tarie in de levenhuizen. 1AILLE lens. alhier, P. de Feij- nolenaar, is ïedaille ver- Oranje-Nas- RTJE ks zes uur jijgebouwtje Hagen aan Bij het ko- •t in de na- Ihout vlam. ite droogte d het vuur het gehele andweer ge en inwonen- at de brand De brand- het vuurtje LOMA T gen de leer- die onlangs i het ver- uit handen Bonninghau- Ook opper- het onder- iverse scho- zig. De bur- n een kort meisjes. Hij diploma be geleerde in engen. Ook meisjes aan zusjes steeds ijzen op hun deze spoe- rkeer zouden er verder ehaald is, de erkeersonder verminde- [ingen steeds verkeersge- ronlijk over- deelnemer eer dan twee ontvingen ggetje. Een treeg Ina de haar schrif- isch examen maakt. mrgemeester neel van de opperwacht- in werk om engen dat zij imen konden buitengewoon eland gelden juli, de vol- te Hans uur: te Ter uur en te I I uur: Kermis- ur: De bande- Dijk 7.30 uur: gaat door 8 uur: Quen- t Witte Huis: uur: Kermis*- Ein Herz voll Parijs ont- ir: Hartstocht, ur: Anastasia. •ia 8 uur: Ge- bra: Gervaise. •ia 8 uur: On- lur: AiUftMi* (Van onze Parijse correspondent) De directie van de Franse spoorwegen heeft het hoofd ge bogen en veertien miljard ter beschikking gesteld voor de nieuwe klasse-indeling. Zodoen de werd op het laatste ogenblik een algemene staking van de spoorwegmensen, die in deze vakantietijd velen zou hebben geslachtofferd, voorkomen. De Franse zorgen zijn echter nauwelijks minder geworden: 't indexcijfer der beroemde en be ruchte 213 artikelen heeft de 149 bereikt. Bij 149.1 komt de glijdende loon schaal in werking. Dit ogenblik zal vermoedelijk half juli aanbreken dank De bekende Nederlandse ratten vanger J. Olischlager uit Maastricht heeft tijdens een zevendaagse verdel- ginsactie op de gemeentelijke vuilnis belt van Moulins, departement Al- lier, Frankrijk ongeveer 60.000 ratten gedood. Ook deze ratten bleken erg verzot te zijn op een door de heer Olischlager samengesteld verdelgins- middel, welke snoeppartij zij met de dood moesten bekopen. Het terrein is nu volkomen rat-vrij, waarvoor de gemeentelijke en provinciale overhe den zeggen de heer Olischlager bui tengewoon dankbaar zijn. Het volgende offisief tegen de rat ten in Frankrijk begint in oktober in ï'Orient en Briare, waar het even eens van ratten wemelt. Ook be reikte de heer Olischlager een ver zoek tot rattenverdelging uit Finland. (Advertentie) zij de bijna misdadige speculaties in groenten en fruit, waardoor deze pro- dukten een ware luxe zijn geworden en... nog steeds in prijs stijgen. Zo doende doet een klein bloemkooltje momenteel 200 frs en een kilo tomaten zelfs 380 frs. Iedereen vraagt zich af, waarom de regering niet ingrijpt. Misschien is de hitte er de oorzaak van. De Franse volksvertegenwoordigers schijnen nogal hinder te hebben van de hoge temperaturen der laatste dagen. De landarbeiders, die momen teel in de brandende zon het hooi opsteken houden even moedig vol als de rest van het Franse arbeidsreser- voir. Maar in het Palais de Bour bon spreken de minister voor lege stoelen. Zelfs de behandeling van de Europese markt en de Euratom heeft de volksvertegenwoordigers niet kun nen bewegen hun buitengoed of hun rendez-vous in het Bois-de-Boulogne in de steek te laten. Zodoende manifesteerde zich dezer dagen het nationale schandaal, dat slechts honderd van de zeshonderd afgevaardigden aanwezig waren. En omdat Frankrijk nu eenmaal dol Is op records leken er zelfs van deze ar me honderd nog 82 verstek te laten gaan toen de debatten ook een deel van de dinsdagavond in beslag na men. Voor 18 deputes en 85 journa listen werd het wel en wee van Frank rijk en Europa behandeld. Wat uitval betreft lijkt de politiek enigszins op de Tour de France, waarin de favorieten, oftewel de be kende renners met een stevige bank rekening het eerst capituleerden voor de hitte. De doodgewone Fransman van iedere dag. die niet eens een ijskast kan betalen en voor wie een koele dronk een te zware uitgave is sedert men op een lommerrik terras je al honderd frs. voor een pint bier durft rekenen, veegt zich het zweet van het voorhoofd, maar... werkt door. Maar de heren afgevaardigden vinden het te warm om te werken. Ontoelaatbaar We zijn het gaarne eens met ,.Le Figaro" die in rechtvaardige veront waardiging schreef: „Het is ontoelaat baar dat er op de ongeveer 600 afge vaardigden slechts 18 acte de présen- ce gaven tijdens de laatste avondzit ting in het Bourbonse Paleis, terwijl toch de toekomst van ons land groten deels afhankelijk is van de oplossing der problemen, zoals de gemeen schappelijke markt. Het is ontoelaat baar, dat er tien van de dertien rap porteurs afwezig waren. Noch de warmte, noch de aard van het debat zijn geldige verontschuldigingen. Niet één man, niet één vrouw hebben hun werk in de steek gelaten omdat ze het te warm vonden. Dit gebrek aan geweten, dit „laisser-aller" in de parlementaire zeden moet gevaarlijke reacties uitlokken. Vele afgevaardig den beklagen zich over de onrecht vaardige aanvallen uitgebracht op de democratische instellingen. Geven ze zich wel rekenschap van de ver antwoordelijkheid welke ze zelf dra gen". Met zo'n mentaliteit ziet de toe komst er donker uit. Tevens wordt 't begrijpelijk waarom de zaken in Frankrijk niet gaan. Als de spoorweg arbeiders er over dachten als de volksvertegenwoordigers liep er al lang geen trein meer. De rechtbank te Dordrecht heeft de 22-jarige onderwijzer J. B. uit Via- nen veroordeeld tot zes maanden ge vangenisstraf, waarvan drie maan den voorwaardelijk met een proef tijd van drie jaar en onder toezicht- stelling. Verdachte had aan G. de V. te Vianen een dreigbrief geschre ven, waarin hij zich de zwarte ruiter noemde en een bedrag van duizend gulden eiste. De officier van justitie had acht maanden gevangenisstraf geeist, waarvan vier voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. (Advertentie) FIETSERS wint het van de tegenwind... Een Sturmey Archer naaf geeft vleugels oon Uw flets I STU5MEY AtCHER GEARS HOllAND N.V. NASSAUKADE 387. AMSTERDAM-W. Deze erenaam draagt de Amerikaanse Jacq. Odlum-Cochram de vrouw van 'n fabrieksdirecteur. In haar jeugd gehard - als weesmeisje van vier jaar zwierf zij met de familie, die haar geadopteerd had langs de kampen van de houthakkers in het zuidelijk deel der Verenigde Staten voelde zij veel voor een „vrij" beroep. Ofschoon zij als meisje van veertien jaar haar loopbaan in dienst van een schoon heidssalon begon, trok de vliegerij haar bijzon der aan. Zo stelde zij zich voor rondvliegend vertegenwoordigster in schoonheidsartikelen te worden en begon zij 25 jaar geleden vliegles sen in haar vakantie te nemen. In drie we ken haalde zij haar bre vet. waarna zij nog een jaar 'n cursus voor ge vorderden ging volgen Toen had het vliegen Jaqueline te pakken en benutte zij elke gele genheid om de lucht in te gaan. Haar oorspronkelijk beroep gaf zij evenwel toch niet op en in 1934 richtte zij een eigen fa briek van schoonheids preparaten op. Thans is zij eigenaresse van drie firma's. Haar klanten en leveranciers bezoekt zij per vliegtuig en zo jaarlijks legt zij een slordige 145.000 km. af. Dikwijls staat zij in het laboratorium, op zoek naar nieuwe schoon heidspreparaten. Commande Tijdens de afgelopen wereldoorlog trok zij aan het hoofd van een groep Amerikaanse vrouwelijke piloten naar Engeland, waar zij dienst deed in een transport-afdeling van de Engelse luchtmacht. Daarna organiseerde en trainde zij een jaar lang in Amerika een vrouwelijk vlieger-hulp korps van een kleine duizend vrouwen. Haar taak bestond uit het halen van nieuwe vliegtuigen van de fa brieken en deze bij de diverse luchtmacht onderdelen te bezor gen. Dat Jacqueline haar „mannetje" staat bewijst voorts wel het feit, dat zij in 1953 drie wereldre cords in een straalja ger van het type Sa bre vestigde en als eerste vrouw de ge luidsbarrière door brak. Wij hebben haar op gezocht in haar geriefe lijk huis in New York, dat de sporen van haar hobby volledig ten toon spreidt. Ruim honderd bekers en trofeeën wel ke zij in verschillende wedstrijden won, zijn in haar bezit, waaron der hoge onderscheidin gen op luchtvaartge bied, zoals de gouden medaille van de inter nationale luchtvaartor ganisatie, die slechts bij uitzondering wordt verstrekt wegens „bij zondere verdiensten". Ook heeft zij over haar leven een boek geschreven, dat zij „Sterren in de mid dag" noemde. Naar zij ons vertelde, heeft zij die sterren in de mid dag vaak genoeg ge zien, als zij met haar machine zo hoog op steeg in het firmament, En dat inspireerde haar tot het geven van die titel aan het boek. Met dit werk hoopt zij voor al de jeugd te berei ken, want zo zegt zij een dergelijk suc ces is vpor een ieder weggelegd, die vastbe raden, vasthoudend, trouw aan zijn principe en eerlijk is, terwijl hij daarnaast oren en ogen open moet houden. Verkrijgbaar bij de Horeca-bedrijven en Uw wijnhandelaar. Schipper Alec Mellon is 49 jaar oud. Stoer en joviaal staat hij op de kade van de haven van Whitehaven. ,,Ja, die „atoomvisser" ben ik.... en daar ligt mijn atoomschuitje, de Mary Munro III. Een brave schuit! In mjjn jonge jaren ben ik bus chauffeur geweest in Londen en later was ik in die stad politieman. Maar wat wilt U? Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Myn voorouders waren allemaal vissers en zeelui. Ook ik ging terug naar de zee. En nou hebben ze me opgeknapt met de zon derlingste visserij, die er bestaat, met de atoomvisser|j Blauw-wit geschilderd ligt de Mary Munro III op die mistige ochtend langs de kade. Alec Mellon en zijn drie helpers maken zich gereed om aan boord te gaan, gereed ook om hun uniek vissersbedrijf te gaan uit oefenen. Schip en bemanning zijn in dienst van het Ministerie van Bevoor rading, afdeling Atoom-Energie. ,,M. O.S." Atomic Energy" lees ik in helderwitte letters op hun donkere truien. Schipper Mellon glimlacht, als hij mijn ogen gericht ziet op die letters. „Ja, dat zijn we., atoomvissers!" ,.Nu ja, schipper", zegt de boots man, Ted Sutton „we vangen ook wel eens een zoodje vis, maar die is er niet om op te eten. Die leve ren we af aan de heren van het la boratorium op de wal. Die knoeien en goochelen er dan mee. todat ze weten hoe radio-actief die vissen zijn. Waarom atoomvisserij? Wat bewoog het Ministerie van Be voorrading om tot de atoomvisserij over te gaan? Nabij Whitehaven ligt de plaats Sellafield, waar de afdeling Atoom- Energie van het ministerie enige atoomzuilen heeft gebouwd. De af- valprodukten dezer installatie worden afgevoerd door een pijpleiding van ongeveer achthonderd meter lengte, die op de zeebodem ligt. Op gezette te tijden wordt die leiding door dui kers onderzocht op lekken. En even eens op gezette tijden bevist de Ma ry Munro III de Cumberlandse kust wateren om te onderzoeken, of zich door de atoomzuil-afvalprodukten on der en in het water misschien scha delijke radio-activiteit ontwikkelt. Mellon en zijn mannen brengen dan monsters vis, zeewier schelpen zand en slik, benevens flessen zeewa ter naar de wal. De deskundigen van de atoomvorsing testen de monsters vervolgens op radio-activiteit. Teveel van deze activiteit kan namelijk zeer schadelijk zijn en dergelijke schade wil het Ministerie van Bevoorrading zo tijdig mogelijk voorkomen. Aan deze bezorgdheid dankt de atoomvis serij haar ontstaan en danken Alec Mellon en zijn mannen hun unieke vissersbaan. Hoe? Schipper Mellon heeft opdracht, lucht, water en zeebodem te contro leren. Zijn duiker Arthur Davis gaat steeds weer omlaag om de toe stand van de pijpleiding na te gaan en te onderzoeken of er geen breu ken dan wel lekken van andere aard aanwezig zijn. Het wateronderzoek is het eenvoudigste. Speciaal geconstru eerde „Munro-flessen" worden aan lijnen overboord gegooid om mon sters zeewater uit verschillende diep ten boven te brengen. Een dreg dient om zeewier, zand en slik van de bo dem te halen. Bootsman Ted Sutton is de „dregger". De radio-telegra fist, George Taylor, staat vooortdu- rend in radiografisch contact met Atoom-Hoofdkwarties Bovendien ver zamelt hij met een stofzuiger mon sters stof uit de lucht, die eveneens op hun radio-activiteit worden onder zocht. Zeedieren behoren ook tot de prooi van Alec Mellon en zijn man nen, echter niet om als voedsel te dienen of ter markt te worden ge bracht, doch om in Sellafield door de atoomdeskundigen te worden on derzocht op hun radioactiviteit. Schipper Mellon laat de trossen vieren en een nieuwe tocht begint op zoek naar „positieve" resulta ten: nadelige atoomresten in de Cumberlandse kustwateren. Onlans schreven wij, dat op ini tiatief van de Unesco enkele on derzoekers naar het hart van Bra zilië getrokken zijn, teneinde daar een onderzoek in te stellen naar een schat van wandschilderingen, overblijfselen van de oude Maya cultuur. De expeditie trof onder meer bovenstaande ruïne aan, een klein deel van de tempel, die eens met zoveel toewijding door de Maya's is gebouwd. Tussen de monding van Wezer en Elbe ligt in de Noordzee een zandbank, die ook bij vloed een droge opper vlakte van vier vier kante kilometer heeft. Om nog niet vastge stelde redenen verza melen zich op deze, Knechtzand, genoem de zandbank ieder jaar tijdens de maanden ju li augustus en septem ber ongeveer 120.000 bergeenden uit alle de len van Europa voor hun ruiperiode. Het ge hele jaar door vertoe ven miljoenen wilde eenden, wilde ganzen, duikelaartjes en meeu wen op het Knechtzand. Tot 9 september 1952 diende het eiland Hel goland als doelwit voor de bombardements vliegtuigen van de Royal Air Force. Toen Engeland op verzoek van de bondsregering Heigoland vrijaf kreeg de Royal Air For ce daarvoor het Knechtzand in ruil. De brisantbommen ver oorzaakten onder de bergeenden de eerste twee jaren aanzienlijke verliezen, in augustus 1954 werden minstens 13.000 eenden op het Knechtzand door bom men gedood. Na de protesten van natuur vrienden en dienover eenkomstige verzoeken van de bondsregering werd besloten, dat tij dens de maanden juli, augustus en september geen bommen meer zullen worden gewor pen. Dezer dagen nu wordt tussen Londen en Bonn een aanvullende over eenkomst gesloten, waarin het gebruik van het Knechtzand verder wordt beperkt. Volgens het nieuwe verdrag zullen voortaan op één dag per maand minstens twintig spring bommen op het oefen- gebied mogen worden geworpen. De overige tijd zullen alleen nog oefenbommen worden gebruikt. Ook deze mo gen echter alleen nog op twaalf werkdagen per maand van zons opgang tot twee uur 's nachts worden gewor pen. Het Knechtzand staat de Britse en Ameri kaanse luchtmacht als enig oefenterrein voor bombardementen ter beschikking. Op zijn laatst over twee jaar zal het voor dit doel ook door de Duitse luchtmacht worden ge bruikt. Om deze rede nen schijnt het streven het Knechtzand tot in ternationaal erkend na tuurreservaat' voor vo gels te verklaren, wei nig kans van slagen te hebben. DINSDAG 9 JULI HILVERSUM I 402 m AVRO: 7,00 Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. VPRO: 7,50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws. 8,15 Gram. 9,10 V. d. vrouw 9,15 Gram. 9,35 Waterst. 9,40 Morgenwijding 10.00 Gram. 10 50 V. d. kleuters 11,00 R.V.U.: mej. C. Èyken: Julius Caesar by William Shakespeare 11,30 Mezzo-sopr. en piano 11,50 Gram. 12,00 Lichte muz. 12,30 Land- en tuinb. meded. 12,33 Twee piano's 13,00 Nws. 13,15 Meded. en gram. 13,20 Amus. muz. 13.55 Beursber. 14,00 Strijkkwart. 14,30 Correspondentie uit de V.S. en Canada 14,50 Gram. 15,15 Gevar. muz. 16,00 Viool en piano 16,30 V. d. .ieugd 17,30 Disco- taria 18,00 Nws. 18,15 Pianospel 18,30 R.V.U.dr. M. Adriani: Omgang met de natuur 19,00 Lichte muz. 19,15 Paris vous parle 19,20 Ik kan ook kieken, caus. 19,30 Spaanse melodieën 19,45 Toneelbeschou wing 20,00 Nws. 20,05 Gram. 20,55 Gevar. muz. 21,25 Dansmuz. 22,00 Tips voor een Franse vakantie 22,15 Omr. ork. 22,50 Act. 23,00 Nws. 23,15 Beursber. 23,16 New York calling 4- event, reportages of gr. 23,25-24,00 Gram. HILVERSUM II 298 m KRO: 7,00 Nws. 7,10 Gram. 7,45 Morgengebed en lit. kal. 8,00 Nws. en weerber. 8,15 Gr. 8,50 V. d. vrouw 9,55 Pontificale hoog mis 11,30 Gram. 12,00 Angelus 12,03 Gr. 12,30 Land- en tuinb. meded. 12;33 Gram. 12,55 Zonnewijzer 13,00 Nws. en kath. nws. 13,20 Dansmuz. 13,50 Gram. 14,20 Idem 14,30 V. d. plattelandsvrouwen 14,40 Kamerork. en soliste 15,30 Ziekenlof (tussen 16,00 en 18,00 Ronde van Frank rijk) 16,00 V. d. zieken 16,30 Gram. 17.00 V. d. jeugd 17,40 Beursber. 17,45 Rege- ringsuitz.: Rijksdelen overzee: Pater Th. Huigen o.p.: Mozaïek van bevolkings groepen in de Nederlandse Antillen 18,00 Lichte muz. 18,30 Gram. 18,45 Ronde van Frankrijk 19,00 Nws. 19,10 Comim. 19,15 Uit het Boek der boeken 19,30 Gram. 20,20 Ronde van Frankrijk 20,30 Act. 20,45 De gewone man 20,50 Holland Festi val: Concertgebouworkest 22,10 Wat het is leraar te zijn, caus. 22,30 Radiokoor 22,45 Avondgebed en lit. kal. 23,00 Nws. 23,15-24,00 Nouveautés. BRUSSEL 324 im: 12,00 Gram. 12,30 Weerber. 12,34 Gram. (om 12,55 koersen) 13,00 Nws. 13,11 Gram. 14,00 Operette- muz. 14,30 Kamermuz. 15,30 Gram. 16,00 Koersen 16,02 Orgelspel 16,30 Ork. conc. 17,00 Nws. 17,10 Roemeense muz. 17,45 Boekbespr. 18,00 V. d. jeugd 18,30 V. d. sold. 19,00 Nws. 19,40 Gram. 19,50 Syn dicale kron. 20,00 Maandelijkse radiokrort. 21,00 Operamuz. 22,0 Nws. 22,11 Strijk kwart. 22,35 Gram. 22,55-23,00 Nws. BRUSSEL 484 m: 12,00 Gram. 13.00 Nws. 13,15 Gram. 14,00 Ork. conc. 15.00 Gram, 15,30 Idem 16,05 Dansmuz. 17,00 Nws. 18.30 Gram. 19.30 Nws. 20.00 Ork. conc. 22,00 Nws. 22.10 Vrije tijd 22,55 Nws. DINSDAG 9 JULI NTS: 20,30 Journ. en weeroverz. 20,45- 22,30 Filmprogr. VLAAMS BELGIë: 19,00 De katholieke gedachte en actie 19,30 Nws. 20,00 Tele- visite 20,40 Eurovisie': Relais v. d. bbc: Int. Eisteddfod te Llangollen, Wales 21,10 Speelfilm 22,45 Nws. FRANS BELGIë: 19.00 Kunstoverz. 19,30 V. d. jeugd 20.00 Act. 20.40 Rep. v. d. Int. Eisteddfod te Llangollen, Wales 21,10 Lichte muz. en wereldnwsL 28) Woedend plaatste Gramshof zich voor de inspecteur. p.u moet mijn huis verlaten", riep tóng"''1 genoeg van uw bewa- Ik doe alles om uw bestwil", ant woordde Reydel en deed bedaard de cnauffeursjas, die hij over zijn uni form had aangetrokken, uit. ,Er dreigt gevaar". „Gevaar?" U speelt komedie! Van het ogenblik af, dat ik u heb leren kennen, hebt u komedie gespeeld". Reydel dacht enige ogenblikken na en zei toen: „Zoals u weet, heb ik vanavond het halssnoer van Markiezin Claire de Rambonnet ontdekt". „Ik heb nooit van die markiezin ge hoord!" schreeuwde de bankier. „Het wordt tijd, dat we de kaarten °Pen leggen", antwoordde Reydel. «U hebt Kiljan's bezit laten stelen". Hij wendde zich naar Loes, die ge reed stond de trap op te gaan. Zij wisselde een snelle blik van verstand houding met haar vader. Het ont ging Reydel niet, maar hij kon er zo gauw geen verklaring voor vinden „Alles kan zonder drukte verlo^ pen", vervolgde Reydel, „u moet met mij mee". Gramshofs gelaat vlamde rood op. „U bemoeit zich met dingen, waar u niets mee te maken hebt", riep hij, zich hoe langer hoe meer opwin dend. „Kiljans bezit is mijn bezit, hij was mijn mede-vennootl Zoekt u lie ver naar de moordenaar, arresteer Mijnarends, de jonge Kiljan, of wie dan ook. Nu verknoeit u uw tijd met bijzaken.." „Hetzelfde beweerde uw neef Chris- tiaan", zei Reydel. Gramshof keerde zich plotseling om naar zijn dochter: „Jouw vervloekte ijdelheid. „We hebben verloren, vader", zei ze rustig. „Het komt er nu maar op aan, goede verliezers te zijn. Als het moet, wil ik met u meegaan, inspec teur, hier hebt u het collier, 't Was dwaasheid er mee te pronken; u kunt gerust uw revolver in uw zak laten, ik heb het land aan melodrama's". Met een elegant gebaar liet zij het collier in Reydels hand glijden. „U wilt wel toestaan, dat ik eerst enige kleine dingen bij elkaar zoek?" vroeg ze op vleiende toon. Plotseling sloeg zij de armen om haar vaders schouders. „Heus", zei ze, „het is beter, dat we ons waardig gedragen. Wij vra gen maar vijf minuten respijt inspec teur". Zij trad enige schreden terug in de richting van een deur, die Reydel bij zijn vorig bezoek aan het huis niet had opgemerkt. Nog steeds hield Loes haar armen om Gramshof heen ge slagen. Later zou Reydel het zich steeds blijven verwijten, dat hij een dergelijk tederheidsvertoon, dat zo weinig in haar aard lag, voor serieus had gehouden. „U moet hier blijven", zei hij „en mij de plaats wijzen, w^ar andere juwelen liggen; op „Mon Reve" zijn ze niet". ':*P de kelder; ik zal ze u geven", fluisterde ze. Maar nauwelijks had zij dat gezegd of er klonk een schot en het licht ging uit. Loes had ach ter de rug van haar vader zijn revol ver gericht op de grote vestibule lamp. Reydel stortte zich naar voren, doch bonkte tegen een muur op, Tas: tend gleden zijn vingers langs de wand totdat hij de trap vond, die naar boven leidde. Eerst na enige minuten gelukte het hem een schakelaar te vinden. Hij draaide 't knopje om, waardoor de vestibule in vol licht kwam te staan. Gramshof en Loes waren er niet. Zonder moeite vond hij de deur, die, naar hij vermoed de, toegang gaf tot de kelder, 't Kon niet anders of zij waren door deze deur verdwenen, al begreep hij niet goed waarom zij hun toevlucht hadden gezocht in een ruimte, die geen enkele kans op ontsnapping bood. Tot zijn verwondering week de deur naar binnen door een enkele druk van zijn hand. 't Was al heel gemakkelijk in de kelder af te dalen. Hij plaatste een paraplu-standaard tegen de deur, zodat deze niet dicht kon vallen. Na tien treden te zijn af gedaald, zag hij voor zich een gang, waaraan geen eind scheen te komen. Na twintig schreden had hij weinig nut meer van het vestibulelicht, doch bij het flauwe schijnsel ontdekte hij in een nis een afgeschermd lampje, zoals die ook in tunnels worden ge bruikt. 't Gelukte hem licht te ma ken; hij zag nu dat de wanden van cement waren, ongepleisterd en met tal van oneffenheden. Op de grond lag een papier. Hij raapte het op en zag dat het een om slag was van het tijdschrift „Die Wehrmacht". 'n Schuilgang uit de bezettingstijd, stelde hij vast. Maar waarom liep die gang dan zo ver voor? Dan gaf hij zich er rekenschap van, dat hij zich al onder de straat moest bevinden. Hij liep verder, totdat hij recht voor uit een lichte plek zag, wat hem her innerde aan de grotten van Han. Al leen was het licht niet blauw, doch geel. Opeens begreep hij. dat hij zich in een gang bevond, die de Duitsers hadden gegraven om de veilige bun kers te bereiken. De bunkers, die daar, nog lang na de bevrijding, het IJsclubterrein ontsierden. Toen hij de bunker bereikte en door een schietgat naar buiten kroop hoor de hij het geluid van een vliegtuig propeller. Op korte afstand zag hij het autogirovliegtuig, dat loodrecht van de grond opsteeg. Al onder het lopen trok hij zijn revolver en vuur de het magazijn leeg. In zijn woede wenste hij niets liever dan dat de Co- libri te pletter zou vallen, maar de helikopter maakte een bevallige wen ding en klapwiekte enige seconden op geringe hoogte boven zijn hoofd. De cockpit was hel verlicht - even zag hij het triomfantelijke gezicht van Loes, die met één hand de knuppel bediende en met de andere hand een groetende beweging maakte. Naast haar voorover gebogen zat Gramshof. Maar dan was het vliegtuigje al bo ven de lage kantoorgebouwtjes aan de Van Baerlestraat. 't Scheen even alsof het stilstond, dan, onder het gejuich van het publiek, dat juist het Concertgebouw verliet, verdween het in de duisternis. „Een mooie prestatie!" merkte ie mand naast Reydel op. Hij herkende een uniform van de Nachtsveiligheidsdienst. „Ik moest de Colibri bewaken", zei de man, „en opeens kwam juf frouw Gramshof en een mijnheer hard aanlopen. Een heldin van de lucht, mijnheer. Maar hoorde ik geen schoten? Reydel hoorde de vraag al niet meer. Hij liep snel het terrein over naar een telefooncel en kreeg verbinding met Schiphol. Het duur de enige tijd voor hij in dat late avonduur iemand aan het toestel kreeg, die enigermate begreep waar het om ging; een vliegtuig voor poli tiële doeleinden ter achtervolging van de Colibri, een autogirovlieg tuig. dat ergens onrechtmatig in het luchtruim zweefde. De inspecteur vernam, dat het daar geen taxibe drijf was, doch er wel een lesvlieg- tuig startklaar kon worden gemaakt. Hij riep een voorbijrijdende blok- band aan en reed naar het vliegveld, waar hij een chef van de technische dienst vond, met wie hij het geval zaakkundig kon bespreken. „De actieradius van dat ding is maar klein", zei deze geringschat tend, „hoogstens tweehonderd kilome ter. Misschien zit er toekomstmu ziek in, maar op het ogenblik zijn ze nog niet boven het stadium van experimenteren uitwij noemen het speelgoed". „Ze kunnen dus het buitenland niet bereiken?" „Nee, vermoedelijk niet tenminste, maar voor u is het een lastige om standigheid, dat er overal gelegen heid is voor een landing, alleen bij avond is het een beetje moeilijk. Ik ken de Colibri, ze heeft geen grond- licht. Die sportieve juffrouw zal dus wel een officieel vliegveld moeten uit zoeken om te dalen. Ik ben bereid met u de lucht in te gaan, maar u bereikt er niets mee. Gun voorsprong is te groot". In het kantoorgebouw van de K.L. M. kreeg Reydel de gelegenheid naar alle kanten te telefoneren. Binnen korte tijd hadden alle politieautori teiten bericht, terwijl ook Hilversum opdracht had een opsporingsbood- schap om te roepen. Het was al ver na middernacht, toen Reydel klaar was. Hij had nu tenminste de zekerheid, dat allerwe gen tot in het buitenland toe naar de Colibri werd uitgekeken, 't Kon dus niet anders of in de ochtenduren moest er enig bericht binnenkomen. Doch zo lang hoefde hij niet te wach ten. Toen hij met dezelfde wagen die hem naar Schiphol had ge bracht, voor zijn woning aankwam, vond hij daar een politieagent ge posteerd, die hem mededeelde, dat de Colibri was gedaald op een reep zandgrond in Zuid aan de rand van Amsterdam. Reydel beet zich op de lippen. Ter wijl hij onderweg was naar het vlieg veld had Loes na een vlucht van niet meer dan enkele minuten, haar machine aan de grond gezet. De agent wist nog meer bijzon derheden: omwonenden hadden van heel dichtbij motorgeronk gehoord: 'n collega, die daar in de buurt dienst deed, was eens gaan kijken. Niet ver van de Stadionkade stond de Co libri; van de inzittenden had hij geen spoor ontdekt. Later had hij de ra dio-oproep gehoord. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 3