ZONDER WIEROOK
Struikelend over tanks
en parachutisten
PAPIER VOOR UW PEN
SAROMA
Missionarissen in eigen land"
lisjes
aal
SAROMA met AARDBEIEN
Modellen voor
instructie
rekruut
LBURG
Alteen de Faam maakt
Choco-krokant rollen
verpakt in luchtdicht cellófaan met trekstrip dus... fabrieksvers
Gloednieuw CJV.ï-gebouw te Breda
MODELWONING TE GOES
Amerika wil geen
onderzoek in Algcrië
Geen evacuatie
Vrije regering
Dertigduizend kajotters in augustus naar Rome
Laaiende geestdrift
Comité
It plaats
B2.50
87.50
VAN
fel. 47571
Ie vakantie-
Inaf 11 aug.
195.-)
1.8 augustus
Igustus
ll 2 augustus
140.-)
lekelijks
lgen 139.-
|2 augustus,
lks.
knal 26 aug.
{uli.
vekelijks.
Itus
li wekelijks
I en 5 sept.
5.-)
sept.
pt. Prospec
ten.
(iING
Tel. 41344
pieuwe cur-
(M.B.A.
|D.)
'EN M.O.
kistratie van
|de heer W.
252-co
ÏVRAAGD
niform vrij.
)EN HAAG.
6 ton
/agen
wagens
HET
gesloten
ZATERDAG 29 JUNI 1957
(Advertentie)
Door de hermetische af
sluiting blijft de inhoud knis
perend bros voor d bewaard.
Ogen dicht, mond open, mmm
Een kloeke rol 20 cent
VANMIDDAG ben ik een zieke gaan bezoe
ken in het ziekenhuis.
Van paviljoen tot paviljoen heb ik deze
Lijdensstad doorkruist, mij afvragend
welke drama's schuil gingen achter de
witte muren en tussen de bloeiende
bloemperken.
Ik moest door een eerste zaal;
Ikliep op mijn tenen, zoekend naar mijn
zieke,
Vluchtig gieed mijn blik langs de bedden,
voorzichtig zoals een verpleger, die
geen pijn wil doen, een gezwel aan
raakt.
Ik voelde mij niet op mijn gemak.
Als een niet-ingewijde in een geheimzinnige
tempel,
Als een heiden in het schip van een kerk.
Aan het uiteinde van de tweede zaal vond ik
mijn zieke,
Eenmaal bij hem, kon ik niet uit mijn woor
den komen omdat ik niet wist wat te
zeggen.
HEER, het lijden hindert mij, ik word er
neerslachtig van.
Ik begrijp niet waarom Gij het toestaat.
Waarom, Heer?
Waarom deze onschuldige kleine, die al een
week lang ligt te kreunen met vrese
lijke brandwonden?
Deze man, die al drie dagen en drie nachten
iigt te sterven en om zijn moeder te roe
pen?
Deze vrouw met kanker, die ik over een
maand tien jaar verouderd zal terug
vinden?
Deze werkman, van zijn steiger gevallen, die
nu een gebroken pop is van nog geen
twintig jaar?
Deze vreemdeling, een arm gestrand wrak,
die niet meer is dan één etterende
zweer?
Deze ongetrouwde vrouw, die al meer dan
dertig jaar in het gips op een plank
ligt?
Waarom, Heer?
Ik begrijp het niet.
Waarom dit lijden in de wereld,
dat pijn doet,
afzondert,
opstandig maakt, breekt.
Waarom dit monsterachtig, wanstaltig lij
den, dat blindelings toeslaat zonder
enige uitleg te geven,
Dat zich onrechtvaardiglijk op de goede
werpt en de slechte spaart,
Dat in schijn terugwijkt voor de wetenschap
om in een andere gedaante nóg mach
tiger en nóg spitsvondiger terug te
keren.
Ik begrijp het niet.
Het lijden is weerzinwekkend en maakt mij
bevreesd,
Want, Heer, waarom dezen en anderen niet?
Waarom dezen en ik niet?
"V/f'N jongen, niet Ik, uw God, heb het lijden
•I'-»- gewild, het zijn de mensen die het ge-
wRd hebben.
Zij hebben het in de wereld binnen gebracht
toen zij er de zonden binnen brachten,
Want zonde is wanorde en iedere wanorde
doet pijn.
Iedere zonde, weet je, staat ergens in de we
reld en in de Tijd, in verband met lij
den.
Hoe meer zonden er zijn, hoe meer lijden.
TVTAAR Ik ben gekomen, Ik heb alles op
Mij genomen, zowel al uw lijden als al
uw zonden,
Ik heb ze alle op mij genomen en alles gele
den vóór u.
Ik heb het veranderd en er een ander aan
zicht aan gegeven, Ik heb er iets kost
baars van gemaakt.
Nóg is het lijden een kwaad, maar een kwaad
dat ergens toe dient.
Want uit uw lijden heb Ik de Verlossing
gemaakt.
(Uitg. Lannoo, Tielt - Den Haag)
De Centrale Werkplaats In
structie-hulpmiddelen (C.W.I.)
op de Trip van Zoutlandt-
kazerne te Breda vormt de
wonderlijke bron van een deels
vergrote, deels verkleinde wer
kelijkheid.
De C.W.I. zou daarom een
ideale, opwindende speelplaats
voor de jeugd kunnen zijn,
ware de opzet niet veel ernsti
ger. Hier wordt namelijk de
grondslag gelegd voor een
snelle, praktische opleiding van
de Nederlandse rekruut. Hier
worden visuele hulpmiddelen
gemaakt, die hem in minder
dan geen tijd volkomen ver
trouwd kunnen maken met het
schietend en ontploffend „ge
reedschap", waarmee hij in zijn
diensttijd èn in de tijd, dat
't nog eens menens mocht wor
den om moet gaan.
De C.W.I. is uniek in Nederland en
het troetelkind van hoofd-opzichter
L. A. H. Wayers. Een man, die vanaf
1932 zijn hart aan de modellen-bouw
verpand heeft en die nóg steeds ge
grepen wordt door het spelen met de
werkelijkheid met behulp van ver
houdingen. Deze man leidt ons rond
door de gloednieuwe werkplaats, die
pas drie maanden in gebruik is en die
geen enkele vergelijking meer toe
staat met de oude Duitse paarden-
loods op dezelfde kazerne, waarin
de C.W.I. tot dan toe was onderge
bracht.
Bloot gelegd
Dan zien we de produkten. Gewe
ren, mitrailleurs, granaten, mijnen;
bloot gelegd voor het oog. Houten
modellen, die duidelijk de werkings
wijze weergeven van het mechanis
me; die laten zien, hóe een geweer
geladen wordt, hóe het afvuurmecha-
nisme werkt en op welke wijze een
granaat of mijn tot ontploffing wordt
gebracht. Een soldaat hoort het ten
slotte te weten en hij leert het aan
merkelijk vlugger met deze visuele
hulpmiddelen van de C.W.I.
In deze werkplaats komen we mi
niatuur-schietbanen tegen en veld-
versterkingen, compleet met artille
rie-geschut, munitiekelders, schuil
kelders en manschappen. Dat gebeurt
niet elke dag. Ook niet, dat je haast
over een Russische tank struikelt of
met je neus tegen een in de lucht
zwevende parachutist aanwandelt,
die aan het drogen is van het verfje,
dat men hem gegeven heeft.
Wat die tank betreft. Men presteert
het hóe, dat zou U zelf nog maar
eens moeten vragen om deze tanks
en parachutisten en nog een heleboel
andere oorlogswerkelijkheden door
een panorama te laten rijden en zwe
ven. En daar schieten onze rekruten
op. Het nut van dit „speelgoed"? Zij
leren snel vriend of vijand te onder
scheiden. Schieten zij b.v. een Neder
landse tank-commandant neer (waar
op automatisch het deksel van de
commandotoren dichtklapt), dan krij
gen ze strafpunten. Ook wanneer zij
op een aan een parachute bengelend
stuk geschut vuren, want dat heeft
geen zin. Winstpunten levert het aan
schieten van een parachutist op,
vooropgesteld, dat het een vijand is.
Visuele hulpmiddelen dus, volko
men aangepast aan de richtlijnen van
de hedendaagse methode van instruc
tie; om de rekruut een stevige onder
grond van zijn praktijk te geven en
de taak van de instructeur te verge
makkelijken.
Een préttige taak voor de C.W.I.,
die van een eenmansbedrijf in 1950
(Advertentie)
uitgroeide tot wat het nu is: een mo
dern bedrijf, waarin 28 burgers wer
ken. Vakmensen, die voor het meren
deel militair zijn geweest en waarvan
er negen oorlogsinvalide zijn. Zij zit
ten in de tekenkamer, aan de machi
nes, in de verfafdeling of de zeef-
drukkerij.
Duizend-en-één
De laatste is de jongste afdeling
van de C.W.I. Langs fotografische
weg kunnen hier stoffen als linnen,
glas, plastics en metalen bedrukt
worden. De duizend-en-één mogelijk
heden om de instructie van de land
macht-militair te dienen (binnenkort
komt ook de luchtmacht aan de
beurt), worden in deze afdeling nog
eens met duizend-en-één vermeer
derd.
Dinsdag 9 juli wordt dit vernieuw
de bedrijf officieel geopend. Een
glorie-dag voor de heer Wayers,
die de C.W.I. groot heeft gemaakt,
die van '37 tot '50 sergeant-majoor
van het voormalige KNIL is ge
weest, er alle ellende van de Ja
panse bezetting heeft meegemaakt
(Birma-spoorweg) en die tóen reeds
met een soortgelijke werkplaats
voor het KNIL in Bandoeng met
de modellen-wereld in het huwelijk
getreden was.
Een opening, waarbij o.m. gene
raal H. M. G. J. Lenz, hoofd staf
IDO te Den Haag, garnizoenscom
mandant lt. kol. A. A. Paessens en
vertegenwoordigers van film en te
levisie tegenwoordig zullen zijn.
Van de door Bredero's Bouwbedrijf N.V. aan de M. D. de
Grootstraat te Goes voor verkoop gebouwde woningen is
het pand no. 85 tot en met 13 juli a.s. op alle werkdagen
van 14-17.30 en van 19-21 uur ter bezichtiging opengesteld.
Deze woning werd volgens ontwerp van het Adviesbureau
Woninginrichting van de Zeeuwse Afdeling van de Bond
van Plattelandsvrouwen Ingericht door de volgende Goese
zaken:
meubilering en
stoffering:
huishoudelijke artikelen
glas- en aardewerk:
verwarming:
knutselwerk:
sportartikelen:
wand versi ering:
A. J. M. JACOBS,
Lange Kerkstraat 11,
Fa. VAN WUYCKHUYSE
Lange Vorststraat 39,
G. M. BROEKSTRA,
Koningsstraat 5,
J. G. HOLLES TELLE
Noordeinde 16.
HOBBYHUIS,
Lange Vorststraat 4,
VAN STRIEN.
Ganzepoortstraat 2,
STURM,
Lange Kerkstraat 5.
Amerika heeft de Arabische landen
laten weten, dat het niet bereid is
deel te nemen aan een internationaal
onderzoek naar ,,de wreedheden die
de Fransen in Algerië bedrijven", zo
wordt van welingelichte zijde in
Washington vernomen.
Amerika is van mening, dat zo'n
onderzoek geen enkel nut heeft.
In de nota, die aan Arabische ver
tegenwoordigers in Washington is
overhandigd, wordt gezegd dat naar
Amerikaanse mening alle schepen
het recht hebben door de golf van
Akaba te varen, tenzij het internatio
nale gerechtshof anders zou beslis
sen.
De Amerikaanse regering is van
oordeel, dat de scheepvaart door het
Suezkanaai los moet staan van de
nationale politiek van welk land ook.
Het Syrische parlementslid Aboe
rië heeft een bericht van een Parijs'
blad tegengesproken, volgens hetwelk
300.000 Mohammedanen uit een Alge
rijnse kuststreek geëvacueerd zijn om
drastisch optreden tegen de opstan
delingen mogelijk te maken.
Het Syriscshe parlementslid Aboe
Toek is van plan met Arabische lan
den en andere landen, die aan de
conferentie van Bandung hebben
deelgenomen, overleg te plegen over
erkenning van een vrije Algerijnse
regering die in een der Arabische
landen zou moeten worden gevestigd,
zo meldt radio-Caïro uit Damascus.
(Advertentie)
DURE MELK
Namens vele huismoeders, vooral met
grote gezinnen, een week lang geen melk
nemen, alleen die met baby's net ge
noeg.
Dan moeten onze kinderen maar water
drinken, want dat kunnen wij arbeiders
toch niet betalen.
NAMENS BREDASE HUISMOEDERS
GEEN VLAGGEN VIT
Graag zou ik een klein plaatsje in het
door ons veel gelezen blad hebben, om
alle moeders van de flats ©maragdstraat
te bereiken en wel om deze reden:
Maandag hdbben we allemaal een
schrijven ontvangen van de gemeente
over het vernielen van ruiten en dat
het wasgoed niet aan de voorzijde ge
droogd mag worden. Daar wil ik als
bewoonster van een flat de gemeente
hartelijk voor danken. Ook ik heb mij
dikwijls geërgerd aan die aanblik die
onze blok gaf met al die vlaggen en
dan soms WAT er buiten de balcons
hing. We hebben aan de achterzijde een
groot balcon, daar kunnen we gemakke
lijk kloppen en drogen en dan moeders,
laten wij allen er goed op letten wat
onze kinderen doen. Als ze buiten zijn,
laten wij als moeders ze respect en eer
bied bijbrengen voor een ander zijn goed
door dat niet te vernielen of kapot te
slaan; dat willen wij bij ons in huis
toch ook niet, waarom dan wel buiten?
Tets heel bijzonders:
Verrukkelijk... en in één minuut klaar!
Heerlijke puddingen verse aardbeien...
dat wordt smullen. En zo'n tractatie
bereidt u nu toch zo gemakkelijk:
met SAROMA - zonder koken.' Eén
minuutje kloppen in koude melk en...
die mmm-zo-lekkere, romige pudding
staat klaar. Zorg dat u altijd SAROMA
in huis hebt. Iedereen is er dol op en
één pakje is voldoende om vier tot
zes personen te verwennen.
Een Van Nelle produc\
PUDDING ZONDER KOKEN
Als ze buiten zijn laat ze dan maar
niet lopen als een hond, maar kijk af
en toe eens wat ze uitvoeren. Voorkomen
is beter dan betalen.
BREDA, P. KRULNING-WENTEILER
Smaragdstraat 38.
OVERSTEEKPLAATS
GRAAF ENGELRERTLAAN
Vorige week donderdag vond op de
Graaf Engelbertlaan op de oversteek
plaats nabij het sportterrein van de voet
balvereniging „Breda" een aanrijding
met dodelijke afloop plaats.
Op deze oversteekplaats zijn door de
overheid hekjes geplaatst, kennelijk met
de bedoeling de wielrijders en voetgan
gers te dwingen bij het oversteken uit
te kijken. Prachtig!
Mijns inziens is er aan de hekjes ook
een groot nadeel verbonden en wel dit:
Wanneer men imet de fiets de rijweg
gepasseerd is en het tweede hekje wil
doorgaan, dan is men, als er wielrijders
van de andere zijde de weg willen pas
seren (en dat gebeurt nogal veel) ge
noodzaakt met zijn rijwiel te wachten,
totdat de doorgang vrij is. Waar moet
men wachten? Wel, op de weg, want de
hekjes zijn vlak tegen de weg aange
zet. Men kan echter ook een veilig
heenkomen zoeken in de enkele meters
verderop gelegen berm. Het gevaar voor
nieuwe ongelukken is dus helemaal niet
denkbeeldig.
Voor de automobilisten betekenen de
hekjes slechts winst, daar ze bij het zien
van een dergelijke beveiliging van hun
heiligdom er niet aan denken, hun snel
heid zodanig te regelen, dat ongelukken
vermeden kunnen worden.
Uit bovenstaande blijkt dus, dat de
verkeerssituatie ter plaatse door die
hekjes eerder gevaarlijker dan veili
ger is geworden.
Het uitzicht ter plaatse is prima. Wan
neer de hekjes niet weggelaten, of als
men dan toch per se hekjes wil zien,
geen vier hekjes geplaatst, twee voor
verkeer van elke kant, zodat de rijweg
steeds vrij is.
BREDA, A. L.
GEVAARLIJKE WEG (II)
Met instemming nam ik kennis van de
noodkreet van adj.-o.-off. Kommer uit
Bergen op Zoom en mèt hem ben ik tot
de conclusie gekomen; - deweg Roosen
daalBreda moet veiliger "worden. In
zender stelde daarom voor op de toegan
gen van deze „dodenweg" een waar
schuwingsbord té plaatsen, waardoor hij
hoopt het aantal*- Verkeersslachtoffers te
verminderen.
Op dit punt ben ik echter zo vrij met
de heer Kommer, adj.-o.-off., van me
ning te verschillen. Nog afgezien van de
vraag of een automobilist bij een be
hoorlijke snelheid de moeite zal nemen
een tekst van ruim twintig woorden te
lezen (hier en daar een doodskop langs
de weg met bijpassend onderschrift:
„veilige snelheid xxx km" lijkt mij sug
gestiever en ook buitenlanders zullen de
zin hiervan begrijpen zie ik het nut
van waarschuwingsborden niet zo erg
goed in. De praktijk wijst nl. uit, dat de
ze borden vrijwel uitsluitend worden
bekeken door de hyper-voorzichtige
chauffeurs, die daardoor dan nog nerveu
zer worden gemaakt dan ze al. zijn. De
snelheidsmaniakken (om wie het au fond
toch gaat) bekommeren zich echter al
leen om waarschuwingen die hen worden
gegeven door bekeuringen-uitdelende po
litieagenten.
Van bekeuringen kan echter geen spra
ke zijn, indien er geen overtredingen
worden gemaakt. Ik acht het daarom
wenselijk op de gevaarlijkste gedeelten
van voornoemde weg een maximum
snelheid in te voeren. Vrees voor een
bon zal dan zelfs de wegpiraten ervan
weerhouden boven de voorschreven snel
heid te gaan en het aantal ongelukken
z^al aanzienlijk worden beperkt.
Ad.-o.-off. Kommer schijnt van de
overheid niet veel goeds te verwachten
blijkens zijn cynische opmerkingen
over particulier initiatief, omdat het nu
eenmaal om een algemeen belaftg gaat.
Niettemin is de medewerking (zoniet de
55
Het is moeilijk te zeggen, wat nu eigenlijk
in de komende historische Kajottersdagen het
meest belangrijk is: het bijeenkomen van 30.000
Kajotters en Kajotsters uit 85 landen in Rome of
het daarop onmiddellijk volgende congres^ de
KAJ-Wereldraad, als eerste openlijke daad van
de door Z.H. de Paus op 25 augustus officiéél in
het georganiseerde apostolaat van de Kerk op
genomen Kajottersbeweging. Hoe dit ook zij, de
laatste dagen van de zomermaand 1957 zullen
vele miljoenen jonge arbeiders met hun gedach
ten en met hun hart aanwezig zijn in de Eeuwige
Stad, als hun vertegenwoordigers zich aan de
Vader der Christenheid zullen aanbieden als
militante stoottroepen voor Geloof en Kerk.
In een persconferentie heeft de na
tionale leiding van de Nederlandse
KAJ nog eens duidelijk gemaakt,
waar nu precies het hoe en het waar
om van de massale Rome-bedevaart
te vinden zijn. Een kruistocht van
voorbereiding is daaraan hevig en
vol geestdrift voorafgegaan. Deze
kruistocht omvatte op de eerste
plaats een uitgebreid onderzoek naar
de godsdienstige situatie van de ar
beidende jeugd in de wereld. Met
eenvoudige vragen hebben honderd
duizenden hun mede-arbeiders ge
polst over de godsdienstige situatie
thuis, in hun kennissenkring, in hun
arbeidsmidden. Men wilde ook ach
terhalen, hoe over het algemeen de
houding van de jonge arbeiders is te
genover Kerk en priesters. Daarnaast
en daar bovenuit was het echter be
gonnen om een „gesprek" als uit
gangspunt voor daadwerkelijk leken-
apostolaat.
Kruistocht
De kruistocht van voorbereiding
was bovendien tot aan de rand ge
vuld met activiteiten, bestemd om de
arbeidende jongeren christelijk te be
ïnvloeden. Praatavonden, lezingen en
ander bijeenkomsten stonden een jaar
lang in het felle teken van de Rome
bedevaart. Het lag wel voor de hand,
dat het samentreffen van 30.000 jon
gens en meisjes uit zo veel landen
de gedachten ook richtte op „de een
wording van de wereld" als christe
lijk ideaal. De zorg voor onderont
wikkelde landen, het probleem van
de rassendiscriminatie en het kerste
nen van de wereldorganisaties (UNO
UNESCO e.d.) kwam aan de orde als
belangrijk nevendoel van de kruis
tocht.
Het is in dit verband dan ook
bepaald niet toevallig, dat 14 jonge
arbeiders vrijwillig en om niet ge
durende twee jaar hun kennis en
vakmanschap ten dienste stelden
van de Missie in Afrika. Het thuis
front van deze actie bracht inmid
dels al meer dan twintig mille, af
gestaan van loon of zakgeld, bij
een.
Vit eigen land
Uit ons land gaan niet minder dan
3.000 jongens en meisjes mee voor
het vijf-daagse bezoek aan de heilige
Stad met als hoogtepunten een mas
sale bid- en boetedag (24 augustus)
en de viering van de constituering
van de internationale (V)KAJ de dag
daarna. Dan zal een speciale Mis in
de Sint Pieter de histörischè ogen
blikken als het ware inleiden, een
massaspel op het Sint Pietersplein
is het gebeuren in de namiddag als
massale omlijsting van wat dan
komt: de rede van Z.H. de Paus met
als kern de officiële erkenning bin
nen het lekenapostolaat van de we
reld-beweging.
Radio en televisie zullen deze twee
dagen aan alle kijkers en luisteraars
in Nederland de gelegenheid bieden
om zo intens mogelijk mee te leven
met wat zich rond het Vatieaan
groots en meeslepend zal afspelen. In
een avondwake zullen alle afdelingen
de thuisblijvers voorbereiden op de
taak die de Heilige Vader 25 augus
tus op de jonge en sterke schouders
van de wereldbeweging zal leggen:
de christelijke beïnvloeding van de
arbeiders over het gehele land.
Met deze gedachten bezield zullen
de 3.000 uitverkorenen op 21 augustus
a.s. de vijf treinen vullen, die hen in
de meest letterlijke zin van het woord
zullen brengen naar de verwezenlij
king van het gestelde doel; te worden
geroepen doe de Paus zelf als „mis
sionarissen in eigen land".
supervisie) van rijk of gemeente ge
wenst, ja zelfs vereist. Ik zou graag een,
kennis maken met de particuliere initia
tiefnemer die een 's nachts verlicht
waarschuwingsbord wil bekostigen
BREDA M. v. G.
ESTHETICA VAN DE
KREET
Evenals uw geachte redacteur, de heer
Boekraad, werden wij nogal pijnlijk ge
troffen door het jongste „Tijd"-artikel
van de heer Engelman. Het kan ons ove
rigens koud laten, in hoeverre de heer
Engelman verantwoordelijk is voor de
moderne (Nederlandse-) kunst. We ver
moeden dat diens invloed minder groot
is geweest dan de heer Boekraad schijnt
te denken. En dat de evolutie in de
kunst zich gemeenlijk voltrekt dankzij
de kunstenaars; dus ondanks de critici.
Dan lijkt het wel, of de heer Engel
man (tijdens een geestelijke depressie
een aantal nagenoeg overwonnen stand
punten bij elkaar heeft gezocht, om die
eens lekker te gaan verdedigen. Doch
voor een effectieve verdediging van een
standpunt is méér nodig dan „kennis" en
„bezorgdheid". Overtuiging onder andere.
Om kort te gaan: Dat in het werk van
deze of gene de „invloed van Cézanne"
of „die van Picasso is te bespeuren",
klinkt heel wat vriendelijker, dan dat hij
„een epigoon is van Piet Mondriaan".
Toch heeft een Picasso bv. rich er nooit
voor geschaamd te verklaren, dat hij be
zig was El Greco of de negerstammen
van de Boven-Volta „na te bootsen".
Slechts hoe hij dergelijke stijlvormen kon
omwerken, desnoods „vervolmaken" was
voor hem van belang, en voor ons ook.
Dan is bezwaarlijk vol te houden, dat
Van Gogh en Gauguin hun leven (naar
burgerlijke maatstaven gemeten) zouden
hebben „vergooid", enkel en alleen, om
het nageslacht een verzameling tech
nisch-verantwoorde- en vooral „mooie"
plaatjes te bezorgen. De heer Engelman
beweert zulks ook niet, doch na het le
zen van diens jongste betoog" komt de
volslagen leek gemakkelijk tot zo een
veronderstelling. Prof. Pofjes zegt er
gens: „Alle kunst, welke die naam ver
dient, zal, op de keper beschouwd of
niet,' in hoge mate abstract blijken, zo
men oog heeft voor het onzienlijke". En
daarin zijn wij het voor de verandering
roerend met hem eens. De echte kunste
naar geeft altijd veel meer dan het
„plaatje" of het „beeldje": hij geeft zich
zelf, zijn ziel, zijn hoop, zijn wanhoop,
zijn- (iromen en ervaringen. Dit alles be
tekent, merkwaardig genoeg, geen ver
dienste. Het ls slechts de ontdekking van
zijn „beteré ik",..
Wat heeft de heer Engelman er dan op
tegen, dat de kunst niet langer een pri
vilegie blijkt voor hoogst-begenadigde-,
zo mogelijk zwaar-gediplomeerde enke
lingen, doch dat het aantal „fröbelende
volwassenen" met de dag toeneemt De
wereld zou er ons inziens beslist niet op
achteruit gaan, wanneer elk mens de
kunstenaar in zichzelf eens ontdekte.
„Non-figuratieve meesterwerken", aldus
prof. Pofjes, „zijn hoogst-zeldzaam. Al
leen al, waar de beoordeling ervan zulk
een uiterst-subjectieve aangelegenheid
genoemd moet worden. Maar van het
knoeien met pen en penseel, met potlood
en boetseerklei gaat zulk een geestes-
veredelende kracht uit, dat wij niemand
in de neiging daartoe zouden durven
dwarsbomen. Misschien is de wereld der
toekomst wel een wereld van louter kun
stenaars."
Er zit iets in. Als het er nu maar uit
komt ook. ALI GATOR
IS HIJ EEN MISDADIGER
1940. Ons land is één grote vijver van
ellende. De bezetters drijven op dikke
balken (Nationaal Socialisme) in die vij
ver, terrorisseren en vermoorden ons
volk.
Die „hij" (zie boven) dryft ook tussen
zijn landgenoten mee en ziet al die el
lende aan. De een verdrinkt, de andere
wordt verdronken en velen grepen naar
'n halm (de hoop).
Die „hij" wacht niet langer en bereidt
zich voor om ons volk te helpen, geheel
persoonlijk zonder medeweten van 'n
tweede.
Hij grijpt de kansen die voor hem lig
gen en maakt gebruik van die balken,
even maar. 't Vertrouwen in hem is ge
legd. Hij gaat verder (in 't hol van de
leeuw) en trekt zelfs 'n uniform aan.
Terwijl hij zo vrij rond drijft tussen de
bezetters, hangen z'n handen onder dit
camouflage-uniform uit, onzichtbaar. Hij
helpt de in nood verkerende landgeno
ten hun hoofd boven water te houden.
Dit gaat niet zonder levensgevaar. Ge
vaar voor ontdekt te worden, gevaar
om door 'n bevrijder neergeschoten te
worden, omdat hij in vijandig uniform
loopt.
Zo werkt hij voort, tot aan de dag
der algehele bevrijding, naamloos. Dank
vroeg hij niet.
Dan: wat voor Nederland bevrijding
betekende, ook door zijn werk, betekent
voor hem gevangenis, omdat hij noch
getuigen noch grote bewijzen had. Want
die hij hielp, hebben alleen gedacht: „Die
Duitser heeft nog 'n beetje menselijk ge
voel".
EEN ABONNEE
(Bedoelt inzender hier een hem be
kende persoon Zo ja, zijn er dan geen
getuigen die voor hem ten beste kun
nen spreken Dat begrijpen we niet
goed. Ons zijn gevallen bekend, dat
personen als deze de eer kregen die zij-
verdienden Red.)
TANDARTSENKWESTIE
Mag deze toestand zo maar blijven
voortduren Op deze manier moet de
volksgezondheid immers achteruitlopen.
Kan een gewoon werkmansgezin met 4
of 5 kinderen zo ineens ƒ8.- f 10.- per
week opzij leggen, om de tandartsreke
ning te voldoen. Zelf hoor ik tot de ar
beidersklasse en heb 3 kinderen.
Zij hadden alle 3 een z.g. sanerings-
kaart. Twee jaar zijn zij voor controle
by de tandarts geweest doch er is niets
aan gedaan. Nu komen ze en er man
keert aan verschillende tanden wat, zo
dat wij in 2 weken tijds reeds ca. 15.-
moesten betalen.
Als deze toestand zo doorgaat, kunnen
onze kinderen niet meer naar de tand
arts c i zal hun gezondheid er niet op
vooruitgaan.
BREDA a.