369.
HONIG
li
SPOEL OM die melkfles!
DE MAN j door Ids. v. d. Ploeg
MET DE LUCIFER
Stem
MENING EN COMMENTAAR
Nini Boesman voer met
ballon over IJsland
SLAAPKAMER AMEUBLEMENTEN
AT EEN
ONDERUJKE
ERELD
RADIO
TWEEDE BLAD
VRIJDAG 28 JUNI 1957
SCHERPE
AANVAL
KUNST
SCHANDAAL
BEWOGEN
GEMOED
Jongetje in sloot
verdronken
Alleen morgen ZATERDAG kunt 11 profiteren van deze
unieke aanbieding
Een complete slaapkamer van uitstekende kwaliteit NU voor
een SPOTPRIJS!
VROOM
Naturellen
pro Les leren tegen
aparlheid
Auto gestolen
en geplunderd
Nederlandse werd
miss Europa
TELEVISIEPROGRAMMA
Foto- en teken
wedstrijd voor
militairen
Jl l'*
- *v
'.V' V-
"-'as
3
<5
TN enkele artikelen hebben wij
aandacht gewijd aan een kritiek,
welke de Brusselse „Standaard" op
het Deltaplan heeft uitgeoefend.
Het Belgische orgaan steunde hier
bij op overwegingen en stellingen,
welke de hoofdingenieur van het
Antwerpse havenbedrijf, ir. L. de
Kesel, had naar voren gebracht.
Het is ons intussen gebleken, dat
ir. de Kesel zijn beschouwingen
heeft neergelegd in het Bulletin van
de Kamer van Koophandel van Ant
werpen van maart j.l., waaruit zij
zijn overgedrukt onder de titel „Be
schouwingen van een Belg over het
Deltaplan".
De oorspronkelijke tekst hiervan
geeft nog een diepgaander belich
ting van de vraagpunten, welke de
Antwerpenaren benauwen en is nog
aanmerkelijk scherpe» geformu
leerd dan „De Standaard" liet ver
moeden.
Zo verklaart ir. de Kesel o.m.,
dat men zonder aarzelen mag ver
klaren, dat aangaande de weerslag
der ontworpen afdammingen op de
stormvloedstanden „de gegevens
van Nederlandse zijde geleverd
klaarblijkelijk alle ernst missen".
„Moest daarvan nog enig bewijs
worden gegeven, dan zou het vol
staan te herinneren aan een ver
klaring in maart 1955, hier te Ant
werpen afgelegd door een mede
ondertekenaar van de rapporten der
Delta-commissie die zonder blozen
kwam verklaren dat uit ZUN bere
keningen en uit de VERIFICATIE
dezer berekeningen moest blijken
dat de stormvloedstanden waaraan
men zich aan de monding der Schel
de moet verwachten na uitvoering
der afdammingen, zouden VER
LAAGD zijn met EEN HALVE
CENTIMETER".
„Sprekende te Brussel voor
Vlaamse Ingenieurs Vereniging, be
gin 1956", aldus merkt ir. de Kesel
verder weer op, „verklaarde het
zelfde lid der Delta-commissie dat
de afdamming van de armen van
het Rijn-, Maas-, Scheldedelta, het
niveau in de Westerschelde met
slechts ENKELE CENTIMETERS
zou doen stijgen; uit een vraag hem
toen gesteld moest blijken dat deze
verklaring was gesteund op bere
keningen die hij zelf had uitgevoerd
en waarvan de juistheid voor hem
vaststond".
Ir. de Kesel vindt dit maar „zon
derling tegenstrijdige affirmaties".
j—JET wereldje van de kunstenaars
wordt licht geschokt. Dat was
al zo in het oude Egypte, toen pha-
rao Amenhotep IV in of omstreeks
het jaar 1350 voor Christus de beel
dende kunst met enige aandrang
dreef in de gloednieuwe richting
van de naturele uitbeelding. Het
was in die dagen waarlijk wereld
schokkend, dat beeldhouwers de
kans kregen om de „goddelijke"
Nefretete, de gemalin van de pha-
rao, uit te beelden naar het leven
de model. En aan het werk werd
de eis gesteld, dat de gelijkenis met
dat model duidelijk moest zijn. In
het wereldje van de Egyptische
kunstenaars ontstond deswege gro
te deining.
Niet bekend is het ons, of vanuit
de conservatieve richting dan wel
van de vooruitstrevende groep door
middel van klei-tabletten of papy
rus-rollen actie is gevoerd vóór of
tegen het streven van de vorst. Wel
staat vast, dat binnen enkele jaren
die nieuwe richting het won van
de oude en dat met de ondergang
van het Egyptische rijk ook vele
verworvenheden op artistiek ter
rein verloren gingen. Europa moest,
nadat eerst nog enkele andere cul
turen onder het stof van de eeuwen
bedolven waren, weer helemaal op
nieuw beginnen. Ook met de dei
ningen om grote of kleine zaken.
Merkwaardig is evenwel, dat
achterof dikwijls blijkt hoe weinig
die „zaken" met de kunst zelf heb
ben te maken. Deze kleine beschou
wing vooraf wilden we benutten om
„een kunstmarkt-schandaal" in Den
Bosch even voor het voetlicht te
halen. Vandaag namelijk dwarrelde
een pamflet op ons bureau over dit
onderwerp. Kort samengevat gaat
het hierom: een comité heeft het
nuttig geoordeeld een aantal kun
stenaars uit te nodigen deel te ne
men aan de jaarlijkse kunstmarkt.
Anderen werden niet uitgenodigd.
Motivering: het mag geen uitver
koop worden van „minderwaardig
werk". Dat kwam voor de niet-ge-
nodigden natuurlijk hard aan. Zo
hard, dat in kranten en nu in een
eigen pamflet een tegen-actie is
ingezet. Boze woorden, nauw ver
holen dreigementen en forse eisen
vullen dit pamflet. Een niet-ele-
gante houding van het comité is al
dus niet-elegant beantwoord. En
niemand wordt er beter of wijzer
van. Mogen we een suggestie doen,
ook al met het oog op kunstmark
ten elders (Eindhoven, Tilburg):
laat de inschrijving vrij voor be
roepskunstenaars en wijs, indien
dat nodig mocht zijn, in aanwezig
heid van alle inschrijvers door lo
ting de beschikbare plaatsen toe.
De kunstenaars zullen er dan zelf
wel voor zorgen, dat er geen min
derwaardig werk aan de markt
komt.
J2)E uitlatingen, waarop ir. Kesel in
de bovenstaande citaten doelt,
waren afkomstig van prof. dr.
Thi.jsse, wiens verklaring van maart
1955 te Antwerpen hij meent te
moeten toeschrijven „aan een ver
keerde beoordeling van de appa-
rente apathie van het Antwerps
auditorium, waarbij in de geestdrift
van een minstens tendentieus ex
posé werd vergeten dat zwijgzaam
heid niet noodzakelijkerwijze ver
strooide naïeviteit betekent, noch
onwetendheid, ontbloot van een
voudig gezond verstand".
Wij hebben vroeger al op de skep-
sis gewezen, waarmee prof. Thijsse
te Antwerpen ontvangen werd. De
kritiek van ir. de Kesel getuigt in
tussen van een bewogenheid van
gemoed, welke een uiting lijkt van
een verbeten besluit om niet zo
maar de verklaringen van de Del
ta-commissie te geloven en te aan
vaarden.
Het gezag van een in Nederland
zo hoog geacht instituut als het
Delta waterloopkundig laborato
rium, dat door prof. Thijsse wordt
geleid, neemt men in Antwerpen
blijkbaar pro pemorie.
Overigens is het wantrouwen van
Antwerpen wel enigszins te be
grijpen, omdat men daar nog altijd
de herinnering heeft aan het ver
drag van Munster, dat de Antwerp
se haven, toentertijd ten gunste van
Amsterdam, ten ondergang bracht.
De herinnering daaraan prikkelt
het te meer niet door een passieve
houding te riskeren, dat. zijn haven
door verandering van .waterstanden
en een verzande uitweg naar zèe
opnieuw ten ondergang gedoemd
zou raken.
Vandaar dan ook, dat België een
eigen onderzoekapparaat heeft ge
schapen en zelfs buitenlandse ge
leerden aantrok om de optimisti
sche berekeningen van Delft te con
troleren.
De bijna 3-jarige Adriaan Strooper
uit Heerhugowaard is gisteren in een
sloot nabij de ouderlijke woning ver
dronken.
In een onbewaakt ogenblik is het
jongetje, dat aan het spelen was, in
de sloot gevallen.
(Advertentie)
(Advertentie)
blankeiken uitvoering
zeer solide
keurig afgewerkt
kast 150 cm breed
V3 hang - V3 legkast
met 2 grote laden
massieve deuren en
zijkanten
groot twee persoons
ledikant, 130 cm breed
met breed achterstuk
en 2 aangebouwde nacht
tafeltjes
leuk model tafeltje
en 2 beklede krukjes.
Een stelletje dat U, zo nodig
ook in de zitkamer bij
kunt zetten.
De normale prijs van 425.is al zeer
laag voor dit ameublement.
Door bijzondere omstandigheden,
zijn wij in staat 24 slaapkamers
aan te bieden.
Alléén morgen
ZATERDAG 29 juni
koopt U dit voor
Slechts zolang de voorraad strekt,
nalevering is NIET MOGELIJK.
BREDA - BERGEN OP ZOOM
•Het postkantoortje van het
dorp Laekjarbotnar op IJsland
heeft het dezer dagen druk ge
had, toen 2400 aangetekende
brieven moesten worden ge
stempeld, die daar waren aan
gekomen per luchtballon.
De ballon, bemand door de Neder
landse ballonvaardster Nini Boes
man, was opgestegen van Reijkjavik,
waar zondag een vliegfeest werd ge
houden. Behalve de zending brieven
had de ballon een ter plaatse be
kende buikspreker aan boord, wiens
conversatie met zijn pop via de radio
op de grond kon worden gevolgd.
De directie van de IJslandse PTT
had een bijzonder poststempel doen
vervaardigen voor de ballonpost.
Reeds lang voor de opening van het
een soep voor fijnproevers
48 cent per zakje
tijdelijk postkantoor* stond een lange
rij van mensen met post voor de bal
lon gereed. Het maximum dat kon
worden meegenomen was 2400 brie
ven en dat aantal was spoedig be
reikt.
Vlak voor het vertrek verbrak een
grote toevloed van toeschouwers de
afzetting en drong op naar de ballon,
gevuld met explosief en brandbaar
gas. Maar onmiddellijk schoten mo
torpolitie en brandweer met gillende
sirenes tehulp en konden ongelukken
worden voorkomen.
De ballon dreef over de hoofdstad
Reijkjavik in de richting van de la-
vavelden en heetwaterbronnen. Maai
de ballonvaardster wist door ventiel-
trekken en ballastwerpen een baai die
uitloopt in de oceaan over te steken
en op een mooie berghelling te lan
den.
Alle treinen die uit naturellenplaat-
sen zuidelijk en zuidwestelijk van Jo
hannesburg rijden, zijn nagenoeg leeg
en in de meeste fabrieken is een
kwart van het personeel niet opge
komen. Dit is het gevolg van de pro
testbeweging tegen de apartheidspoli
tiek, afgekondigd door het Indische
congres van Zuid-Afrika en andere
niet-„blanke" organisaties. Sterke po-
litie-eenheden bewaken de stations,
bushaltes en andere sleutelpunten om
de blanke arbeiders, die wel naar
hun werk gaan te beschermen.
In andere plaatsen echter, met name
in het industrie-gebied ten oosten van
Johannesburg, heeft slechts vijf pro
cent van de arbeiders gevolg gege
ven aan de stakingsoproep.
Tijdens ongeregeldheden tussen sta
kers en niet-stakers heeft de politie
verscheidene arrestaties verricht.
Zondagavond werd achter de wo
ning van de-burgemeester van Goor,
de heer van Essen, een auto ont
vreemd, waarmede de dochter van
de burgemeester en haar verloofde
juist van vakantie waren terugge
keerd.
Deze auto is thans in Eindhoven
teruggevonden met een lege benzine
tank. De daders hebben de wagen
grondig geplunderd. Koffers, en ra
diotoestel, een p.etroleumvergasser,
fototoestel en papieren, kortom de
gehele inhoud was verdwenen.
Twee jeugdige personen, die zon
dagmiddag uit de Rekkense inrich
tingen zijn ontsnapt, worden van deze
daad verdacht, maar de politie is er
nog niet in geslaagd het tweetal aan
te houden.
Corrine Rottschaeffer, de 19-jarige
„Miss Holland", is woensdag tot „Miss
Europa" uitgeroepen. Zij werd geko
zen uit deelneemsters van 15 Europe'
se landen.
OORZAAK
In Chicago werd de heer
1 Andrew Mulligan gearresteerd j
op beschuldiging van dron-
kenschap achter het stuur. De
J man werd echter vrijgelaten, J
want hij kon aantonen, dat j
hij juist van zijn werk kwam.
Andrew maakt biervaten
schoon en de reuk was hem
in de kleuren gaan zitten. Hij J
5 had geen druppel gedronken.
2
Testament
In het testament van mevrouw
Topper stond de bepaling, dat haar
dochter vijfduizend dollar erfde,
maar alleen als ze heel haar leven
niet meer rookte of alcohol gebruik
te. De erfgename wilde hieraan niet
beginnen en liep naar de rechter.
Die heeft uitgemaakt, dat het een
onmogelijke bepaling was. Zij krijgt
dus de vijfduizend dollar, terwijl
ze ook op tijd haar sigaretje en
glaasje kan behouden.
Bekentenis
In een Russisch vrouwenblad is
onlangs een artikel geplaatst, waar
in wordt geklaagd over het feit. dat
vele jonge Russische vrouwen slecht
of helemaal niet kunnen koken. Het
blad voegt er donker aan toe: „Deze
omstandigheid veroorzaakt veel na
righeid in hun leven". Men schijnt
dus over te hellen naar het Westerse
standpunt, dat de liefde van de man
door de maag gaat.
Idee
In Buffalo heeft de heer Gor
man een prijs van 250 gulden ge
wonnen. Gorman iverkt bij de
PTT op het vliegveld. Hij en zijn
werkmakkers ondervonden veel
last van de propellers bij het uit
laden van de postzakken. Het ge
beurde zo vaak. dat de inhoud
daarvan door de luchtverplaatsing
uit elkaar werd geblazen, dat men
van hogerhand een prijsvraag in
stelde voor de juiste oplossing.
Gorman vond die. Hij zei: „Zet de
motoren af".
Omschrijving
In Jersey City kreeg de politie
een telefoontje van de jonge heer
Kenneth Thompson. Deze rappor
teerde een overval op een café, die
v.olgens zijn zeggen gepleegd was
door een verschrikkelijk knappe
man. De politie ging het uitzoeken
en kon op de duur Thompson zelf
arresteren. „Hij is altijd een beetje
verwaand geweest", zeggen zijn fa
milieleden en vrienden.
ISoodmuntregel
Tijdens een cycloon, die Tulsa
teisterde, dacht de heer Ted Cobb
er opeens aan, dat hij zijn testa
ment nog niet had gemaakt. Hij
greep zijn pen en schreef bij ge
brek aan papier op zijn borst:
„Ik vermaak al mijn bezittingen,
voor zover ze niet wegwaaien, aan
mijn vriend George Draper". Onze
Ted overleefde echter de storm en
daarom heeft hij zijn laatste wil
maar weer weg gewassen.
Dronken
In Luton werd sergeant David
Bolter voor de krijgsraad gebracht,
omdat hij dronken was geweest: „Ik
kan 18 pintjes hier op. maar dan
moet ik wel blijven zitten", aldus
Bolter in zijn verweer. „Goed en
wel", zei de rechter, „maar wat ge
beurde er, toen u opstond?" „Ja",
zei Bolter verontwaardigd, „toen
viel ik natuurlijk op mijn gezicht".
Maar ik zeg je toch dat ik
geen gebreide das wil!
ZATERDAG, 29 JUNI 1957
HILVERSUM I. 402 m. KRO: 7,00
Nws. 7,10 Gram. 7.15 Gew. muz. 7,45
Morgengeb. en lit. kal. 8i00 Nws, en weer-
ber. 8,15 Hoogmis 9,30 Gram. 9,35 Waterst.'
9,40 gram. 9,55 V.d. kleuters, 10,10 TT-
races 10,30 Ben je zestig? lil,00 V.d. zie-
*k"en: 11,45 "TT-rac'es 12,00 TMiódagklok-
nóodklok 12,03 Gram. 12,30 Land- £n
tuirvb.meded. 12,33 Gram, 12,45 TT-races
13,00 Nws. en kat'b. nw.s 13,20 Amus.
muz. 13,50 Gram. 14,00 TT-races 14,15 Dit
is leven, caus. 14,30 Accord.ork. 14,50
Kamerkoor 15,10 De schoonheid v.h. Gre
goriaans 15,40 TT-races 16,00 V.d, jeugd
16,50 Gram. 17,00 TT-races 17,10 Musette
ork. en sol. 17,30 Lichte muz. 17,50 TT-
races 18,00 Instr. trio ,18.15 Tenniskaimp,
18,25 Jazzmuz. 18,45 Gram. 19,00 Nws.
1.9,10 Comm. op het nws. 19,15 Holland
festival 1957: Residentie ork. Nationaal
progr.: 20,(X) Nws. 20,05 Felicitatie door
prof. mr. I. A. Diepenhorst 20,10 Feest-
progr. 21,30 Sport 21,45 Latijns-Zuidame-
ïikaanse muz. 22,05 Menselijke verhou
dingen, klankb. 22,25 Kon. Luchtmacht
kapel 23.00 Nws. 23,15 Cabaret 23,50-24,00
Dagsluiting.
HILVERSUM II. 298 m. VARA: 7.00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. 8.00 Nws. 8,18
Gram. 9,00 V.d. vrouw VPRO: 10,00
Tijd. uitgeschakeld, caus. 10.05 Morgenw.
VARA: 10,20 Prom.ork. 10,50 Buitenl.
weekoverz. 11,05 Gram. 11 „15 Wat doe
je voor de kost 11.35 Sopr. en clavecimbel
12,00 Orgelspel 12,30 Land- en tuinb.
meded. 12,33 Nieuwe gram. 13,00 Nws.
13,15 VARA-varia 13,20 Lichte muz. 13,45
Sportpraatje 14,00 Nieuwe gram. 14,25
V.d. jeugd 15,00 Dameskoor 15,15 Mensen
en hectares, caus. 15,30 Holland festival
1957: Radiofilharm.ork. 16,10 Gram. 16.35
Pianoduo 16,55 Vakantietips 17,30 Act.
18,00 Nws. en comm. 18,20 Hawaiian muz.
18,45 Regeringsuitz.: Atlantisch allerlei.
Een en ander over de 15 landen, aan-
gesl. bij het Atlantisch Pact 19,00 Art.
staalkaart VPRO: 19,30 Passepartout,
caus. 19,40 Godsd. voorheen en thans,
caus. 19,55 Deze week, caus. 20,00-24.00
Nationaal progr: Zie Hilversum I.
BRUSSEL, 324 m. 12.00 Gram. 12,30
Weerber. 12,34 Caus. 12.45 Gram. 13,00
Nws. 13,11 Radio-Almanak 14,30 Journ.
15,00 Gram. 15,15 Accord.muz. 15,30 Gram.
15,45 Accord.muz. 16,00 Gram. 16,45 Eng.
les 17,00 Nws. 17,10 Dagkiapper 17,20
Gram. 17,30 Gevar.muz. 18,00 Jazzmuz,
18,30 V.d. söld. 19.00 Nws. 19,40 Gram.
(Advertentie)
19.45 Idem 20,00 Symf.ork. en sol. 20.55
Gram. 21,15 Idem 22,00 Nws. 22.11 Intern,
festival v.h. lied te Venetië 23,00 NWs.
23,05-24.00 Dansmuz.
BRUSSEL. 484 m. 12,00 V.d. land
bouwers 12.15 Gram. 13,00 Nws, 13.10
Verz.progr. 14.00 Der Rosen'kavalier. ope
rette 15,15 Gram. 16.00 Idem 16.30 Lichte
muz. 17.00 Nws. 17,10 Lichte muz. 18.38
Gram. 19,30 Nws. 20.30 Gram. 21.00 Ope-
rettemuz. 21,30 Gram. 22,00 Nws. 22,10
Jazzmuz. 23,00 Lichte muz. 23,55 Nws.
VPRO: 17,00 V.d. kind. KRO: 20.00
Nat. progr. 20,10 Journ. en weeroverz.
20,25 Marionettentheater 21,00 Cabaret
22,30 NTS: TT-races 1957 22.45-23,45 NTS:
Eurovisie: Rep. Song festival te Venetië.
FRANS EELG19,00 Enquête 19,30 On
bekend 20.00 Act. 20,40 TV-Spel 22,00
Zangfestival te Venetië 23,45 Wereldnws.
VLAAMS BELG.: 13,30 Eurovisie: Rep.
int. tenniswedstr. te Wimbledon 16,45
Eurovisie: Overname v.d. Italiaanse TV:
Rep. v.d. Grote prijs autorennen te Mon-
za 17,40-17,55 Eurovisie: Rep. tenniskamp.
te Wimbledon 19,00 V.d. jeugd 19,05 Wa
termolens langs de Nete 19,30 Nws. 19.35
De week in beeld 20,05 TV-feuill. 20,30
Overname v.l. NTS: Gevar.progr. 22.00-
23,45 Eurovisie: Int. zangfestival te Ve
netië.
De dienst Welzijnszorg Leger
houdt voor de zesde maal een foto-,
teken- en schilderwedstrijd, waaraan
alle in actieve dienst zijnde militai
ren van de Koninklijke Landmacht en
de Koninklijke Luchtmacht gratis
kunnen deelnemen.
De inzendtermijn loopt van 1 juli
tot en met 31 augustus a s.
Voor deze gecombineerde wedstrijd
zijn legpenningen beschikbaar ge
steld en tal van andera prijzen.
De prijsuitreiking zal geschieden,
op zaterdag 16 november a.s. in het
voormalige Koninklijk Paleis aan het
Noordeinde te 's-Gravenhage.
Even spoelen, even spuiten:
Schoon van binnen en van boites4
2D
De koopsom was vooraf gedepo
neerd bij een Franse bank; de af
levering had plaats gehad aan de
zoon van de bankier, die zich behoor
lijk had gelegitimeerd. Voorzover de
politie na kon gaan, had zich geen
enkele onregelmatigheid voorgedaan.
Bij het bezoek dat Reydel die mid
dag aan Dora Höck bracht, moest hij
het beeld, dat hij zich van de Weense
kelnerin had gevormd, geheel her
zien. Hij vond een niet meer jonge
vrouw, met een zacht, innemend ge
laat en grote ogen, die de inspec
teur droevig aanstaarden. Ook was 't
haar minder rossig dan hij, na de
mededeling van De Wal, had ver
wacht.
Met een gelaten, tragisch gebaar,
toonde zij een brief, die zij twee da
gen geleden van Kiljan had ontvan
gen. In enkele woorden deelde de ban.
kier haar mee, dat hij om dringende
redenen een einde moest maken aan
een verhouding, die, naar hij veron
derstelde. beide partijen onbevredigd
had gelaten. Er was een cheque bij
gevoegd van tweeduizend gulden.
„Ik had dit niet verwacht," zei ze,
met een sterk Duits accent. „Ik stel
de vertrouwen in hem; wij hebben
veel gepraat.... hij was zo alléén."
„Heeft mijnheer Kiljan u trouwbe
loften gedaan?"
,,0 ja, verschillehde keren, maar
ik heb mij nooit opgedrongen."
„Waar was u gisteravond, juffrouw
Höck?"
„Ik ben naar Amsterdam geweest.
Ik wilde hem nog eens spreken of
in ieder geval afscheid nemen. Meest
al troffen we elkaar in Americain...
ik heb daar gewacht. Toen hij niet
kwam, ben ik naar de woning van
mijnheer Gramshof gegaan, omdat
hij daar wel eens kwam. De auto
stond voor de deur en er waren veel
mensen. Ik hoorde, dat er iets vrese
lijks was gebeurd ên ik ben hard
weggelopen."
„Hebt u in de laatste tijd iets bij
zonders aan hem gemerkt?"
„Hij was nerveus, Herr Inspektor,
erg nerveus. Ik moest zijn koffer in
orde maken, waardoor ik begreep,
dat hij op reis wilde gaan. Nooit heb
ik kunnen vermoeden, dat hij mij
zo maar zou achterlaten.... en nu
duurt zijn reis veel langer dan hij ge
dacht heeft."
Zij drukte een zakdoekje tegen
haar lippen en begon te snikken.
„Ik moet naar Wenen terug, herr
Inspektor, het zal daar heel moeilijk
voor mij worden."
Ze zei het op een klagende toon,
doch zonder enige bitterheid.
„Had mijnheer Kiljan geldelijke
moeilijkheden?" wilde Reydel nog
weten.
„Tegenover mij was hij altijd vrij
gevig, hoewel ik nooit eisen stelde."
Zij streek liefkozend met de hand
langs haar heupen. Reydel zag, dat
zij een kostbare zijden japon droeg.
„Ik houd alleen van mooie kleren,"
vervolgde zij, als wilde zij zich tegen
een beschuldiging verdedigen. „Ik
voel me er gezonder in; maar als
mijnheer geldzorgen heeft gehad, dan
komt dat niet door mij."
„Sprak hij wel eens met u over
zijn zaken?"
„Nee, nooit, daar weet ik niets van
af."
Reydel nam afscheid en reed te
rug naar Amsterdam. Vóór hij naar
„de La" ging, waar hij om allerlei
redenen zijn apéritief wilde gebruiken
bracht hij een bezoek aan Het Huis
met de Kluis, Op het bordes trof hij
Frits Kiljan aan, die juist het ge
bouw verliet.
„Ik moest enkele zaken regelen,"
zei de jongeman, als om zijn aan
wezigheid op kantoor, zo kort na zijns
vaders dood, te verontschuldigen.
Reydel vertelde hem van zijn be
vindingen bij Dora Höck. Alleen de
cheque van twee mille verzweeg hij.
F.rits werd bleek, greep Reydel bij
de revers en riep: „Is het waar,
mijnheer Reydel, hebt u zelf die
brief gelezen?"
„Ja, 't briefhoofd was van uw va
der."
Frits maakte een gebaar van wan
hoop en snelde, zonder Reydel te
groeten, de straat op.
Op het bankiershuis vroeg de in
specteur naar de oudste procuratie
houder en vernam van deze, dat er,
zoals hij trouwens had verwacht, op
een der afdelingen iemand zetelde die
in het bijzonder belast was met de
geheime boekhouding van de firman
ten.
„Een der oudste employé's?" ver
onderstelde Reydel.
„Ja... hij is een vertrouwensman
van. de heren."
„Eerlijk?"
„Hij boekt alle posten in met een
kroontjespen," antwoordde de chef
droog.
In een afzonderlijk vertrek had
Reydel een bespreking met de oud
gediende. Het was een bejaard kaal
hoofdig heer, met veel inkt aan de
binnenzijde van zijn luster jasje.
Eerst na een innerlijke strijd, die
wei tien minuten duurde, gaf hij toe
aan Reydels eis om de geheimen van
de privérekening te onthullen.
,,U dwingt mij ertoe, mijnheer de
inspecteur," riep hij boos. „Ik hoop.
dat ik er geen moeite mee krijg, met
de heren."
„Er is er maar één," troostte Rey
del.
De man knikte bedenkelijk, alsof
hij te kennen wilde geven, dat dit
nog ruim voldoende was. Uit een
stalen kast haalde hij een stapel boe
ken en legde deze plechtig, als gold
het een gewijde handeling, voor Rey
del op het bureau neer.
De inspecteur keek de boeken even
in: hij zag alleen maar cijfers, op
tellingen en rode en blauwe lijnen.
„Dit zal wel in orde zijn," zei hij,
de boeken wegduwend. ..Er zijn
slechts een paar dingen, die ik wil
weten. Uw overleden patroon had
een groot privé-tegoed vermoed ik..."
„Nu niet meer", antwoordde de
man met een zucht, die van heel
diep scheen te komen.
„Waar is dat dan gebleven?"
„Verdwenen, mijnheer de inspec
teur."
„Dat kan toch zo maar niet ver
dwijnen?"
„Mijnheer Kiljans tegoed bestond
uit een depositorekening en uit effec
ten. De effecten moest ik te gelde
maken, daarna is alles overgeboekt
naar de Banque-de-Paris.
„Wanneer heeft die transactie
plaats gehad?"
„Een dag of zes geleden."
Reydel wist genoeg. De contrac
ten, waarbij Kiljan de helft van zijn
vermogen overdroeg aan Gramshof,
waren enkele dagen geleden getypt,
de cessie had verder alleen betrek
king op geld en geldwaardige papie
ren. Kunstvoorwerpen, meubilair en
edelgesteenten vielen niet onder de
overdracht.
De vertrouwensman bleek niet op
de hoogte met Kiljans geste ten op
zichte van Gramshof. Op Reydels
vraag moest hij toegeven, dat indien
het saldo bij de Franse bank inmid
dels geheel was aangewend voor aan
koop van roerend goed, zoals schil
derijen of diamanten, een dergelijke
overdracht praktisch bekeken niet de
minste betekenis had.
Een half uur later bracht Reydels
komt in ,.de La" een lichte paniek
te weeg. Hij kwam er tegen het ein
de van het bitteruur, 'n tijdstip waar
op er al veel drank was gebruikt.
Zijn indruk was, dat er nog meer
gedronken was dan gewoonlijk, voor
al door Nonhebei, die tegen zijn ge
woonte in, midden in de kring zat.
Er werd getoast op Shakespeare, op
de schim van Louis Bouwmeester,
op het palet van Bartels en op de
kunst in het algemeen.
Reydel werd met gejuich begroet.
Dadelijk liet Berkevoort een krabbel
zien van Bartels. Reydel zag een ver
warde schets van een auto, die»dwars
door de brandende huizen reed: op
de treeplank lag een gedaante met
het hoofd bijna op de grond.
„De jonge Kiljan komt vanavond
toch niet." riep de kunstschilder, „wij
hebben hier de moord al opgelost.
U kunt Vernimmen wel arresteren...
Vroeger is hij al zijn geld kwijtge
raakt, doordat 't Huis een verkeerde
belegging voor hem koos;,.:, nu heeft'
hij eindelijk wraak genomen..."
„Op 't toneel heeft hij zich in dat
bedrijf geoefend," lalde de journa
list.
Nonhebei boog zich over tafel, keek
iedereen om beurten aan en zei toen:
„Niemand is nor,maal. Berkevoort
klaagt over de Nederlandse taal,
waarin bijna geen bijvoeglijke naam
woorden voorkomen en Vernimmen
zegt, dat Shakespaere niets met lite
ratuur te maken heeft en nu wordt
mijn vriend Vernimmen nog van
moord beschuldigd.... morgenochtend
staat het in „Vandaag".
„Jij hebt nu een groot woord," riep
Vernimmen met een dreigende klank
in zijn stem, „maar als Loes Grams
hof straks komt, sta je met je mond
vol tanden."
Nonhebei wiegde op een zorgeloze
wijze zijn hoofd heen en weer.
„Laat komen wat wil," zei hij,
„we hebben nu de rechterlijke macht
in ons midden; ik drink op... op..."
„Op je tegoed bij Gramshof en Kil
jan," viel Vernimmen schamper in.
„Een goed idee!" riep Nonhebei
geestdriftig.
Aan de tafel zaten nog andere men
sen, die Reydel alleen van aanzien
kende. Zij werden luidruchtig en
drongen er bij hem op aan dat hij
iets zou loslaten over de moord.
„Telkens bijvullen," riep Berke
voort, wijzend op Reydels glas,
„misschien vertelt hij wat!"
(Wordt vervolgd)
