Wonderlijke mensen in een
vreemd
heelal
In Scandinavië kansen
voor het katholicisme
Verbluffende feiten in het concentratiekamp
Kleine minderheid met
apostolische geestdrift
VREEMDE EMIGRATIEGEDACHTEN
Redactie dient kelner een
hersenspoeling toe
Dreiging voor
Po-Delta
wordt minder
Geheimzinnige hemelse
macht en bijstand
Artsen over
alcohol en
snelverkeer
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 24 JUNI 1957
Science fiction "....wissel op de toekomst
oorbeelden
Kampeerders
worden bedwelmd
en beroofd
Schouderklopjes
/oor „familyman"
Mirakelen
Dodelijke val van
driejarig meisje
EXAMENS
MARKTEN
Robots hebben zich van alles
meester gemaakt of voeren oor
log voor de mensen, die zelf on
der de aarde blijven. Piloten
van reusachtige ruimteschepen
dringen door op onherberg
zame planeten, die bewoond
worden door gedrochtelijke
wezens. Menselijke geesten
verlaten naar willekeur hun
lichaam. In de laboratoria fabri
ceert men androïden. ogen
schijnlijk in alle opzichten aan
mensen gelijk, maar met dat
éne kleine onderscheid, dat zij
op de plaats van hun neus het
opschrift „Made in USA" dra
gen....
Beelden uit een verre toekomst.
Fantasieën, die over de eeuwen rei
ken. Ge kunt het zo noemen, als ge
dat wilt. Maar de bizarre wereld,
die we U in de inleiding voor de
geest riepen is het onderwerp van
een nieuw soort literatuur, die vooral
in de Engels sprekende landen al
grote opgang maakt en die het best
bekend is onder het verzamelbegrip
„Science Fiction".
Vooral nu via enkele luister- en
kijkspelen deze wondere fantasterij
ook in de Europese staten en niet op
de laatste plaats in Nederland - waar
honderdduizenden, maanden aan één
stuk het luisterspel „Sprong in het
heelal" volgden - is doorgedrongen,
willen wij U in kort bestek laten ken
nismaken met deze liferatuur-è-la-
Jules-Verne.
Het is een merkwaardige eigen
schap van deze tijd, dat het verleden
heeft afgedaan. Plichtsgetrouw wer
pen studenten en boekenwurmen zich
nog wel eens op de navorsing der his
torie en lezers met verfijnde smaak
grijpen meestal met genoegen naar
historische romans en beschrijvingen
maar het gros der lezers gaat aan
het verleden en gaat ook aan het
heden voorbij.
Dat heden is voor de meeste men
sen een verzamelbegrip van chaotis-
me en woeligheid, van oorlogen, ver
nielzucht en ideeënstrijd. Men wordt
er dagen-aan-één-stuk door beroerd:
via kranten en door middel van de
radio, tijdens lezingen en op televisie
schermen. Diezelfde media maken bij
tijd en wijle gewag van de toekomst
een wondere toekomst, waarin de
techniek tot in de finesses is dienst
baar gemaakt aan de wil van de
mens.
Leven als een prins
Die wil is vaak grillig en daardoor
resulteert de droom over een toe
komst, waarin die techniek de hoofd
rol speelt, in een ongeloofwaardig,
vaak lugubere geschiedenis 'van de
meest onwezenlijke namaak-mensen,
fantasie-media en onbekende ge
drochten. Naargeestig Men zou zeg-
...De Marsbewoners komen
water tekort. Zij krijgen water
S van de aarde, maar de aardse
l dictator zet de Marsmannen op
J rantsoen. Dan gaan zij met vijf
ruimteschepen het heelal in om
125 miljoen mijl verder een
maan van Saturnus. die uit ijs
bestaat, te halen. Zij bevestigen
deze aan hun raketten en vliegen
ermee terug....!
J ...Een professor heeft ontdekt
i hoe de menselijke geest het li- 1
J chaam kan verlaten en toch kan
voortleven. Iedereen leert deze m
kunst. Men zet zijn lichaam in de
kast en leeft rustig voort. Voor
j bijzondere dagen kan men in een
winkel lichamen huren....!
...Bewoners van de planeet
J Venus hebben een elektronische
schakeling op Mars onklaar ge-
maakt, waardoor alle miljoenen
robotten de bevelen van hun
meesters verkeerd interpreteren
of weigeren uit te voeren...!
Man wordt als levend TV-toestel
gebruikt. Hij heeft een nieuwe
huid gekregen met lensachtig ze
nuwstelsel.
Tognl, de Italiaanse minister van
Openbare Werken, heeft verklaard,
dat de toestand in de Po-delta overal
„langzaam beter wordt".
De helft van het eiland Ariano is
ondergelopen. Duizenden mensen
trachten een nooddijk op te werpen.
Het merendeel van de 35.000 zielen
tellende bevolking is reeds naar el
ders vertrokken of brengt de nacht
in de open lucht door.
Zaterdagochtend werd nog alarm
gemaakt toen een dijk, die het eiland
Tolle omgeeft, onder de aanhouden
de druk van de gezwollen Po begon
af te brokkelen. Een doorbraak door
deze dijk zou een rechtstreekse be
dreiging geweest zijn voor de grote
landbouwplaats Porto Tolle met twin
tigduizend inwoners.
Men moet echter niet denken, dat
met de invoering van de Constitu
ties ook de praktische gelijkstelling
haar intrede deed. Neen, die liet zeer
lang op zich wachten en ook thans
kan men hiervan nog niet ten volle
spreken. In Zweden met name zijn
thans nog niet-leden van de Lutherse
kerk van verschillende ambten uit
gesloten.
De katholieke kerk is inderdaad
weer van de grond af moeten be
ginnen, toch zeker als men bedenke,
dat degenen, die bij de tot standko-
ming van de godsdienstvrijheid ka
tholiek waren, bijna allen buitenlan
ders in diplomatieke dienst waren.
Toen in 1953 voor Denemarken,
gen van wel, maar er is één wapen
dat alle Science Fiction"-schrijvers
met grote waardigheid hanteren en
dat is: 't vermogen om de mens in dat
bizarre verhaal 'n gelukkige plaats te
geven, een omgeving, die hem geheel
dient, een rijkdom aan technische
en geestelijke hulpmiddelen, kortom
hem een leven-als-een-prins te ver
schaffen.
Het Is waarschijnlijk daarom, dat in
de Engelse en Amerikaanse, en de
laatste maanden ook in de Neder
landse boekenstalletjes en kiosken de
voorraad Science Fictionlectuur
die in boek- en tijdschriftvorm wordt
uitgegeven binnen enkele dagen na
verschijnen geheel is uitverkocht. Het
bewijst, dat de auteur, wiens beelden
de toekomst tot onderwerp hebben,
een machtiger figuur is dan de schrij
ver van liefdesromans of detectives.
Sherlock Holmes was een kracht
patser bij uitstek, een goocheme jon
gen, die voor geen kleintje vervaard
is. Maar hij is een stumperd verge
leken bjj de ruimtepiraten of inter
planetaire helden, die de hoofdfiguren
zijn in toekomstfantasieën. Proble
men bestaan in die wereld niet. Tril
joenen lichtjaren gaan heen alsof het
een eindje fietsen betreft en deuren
en ramen openen .en sluiten zich als
men ernaar kijkt.
Kilo's zout
Transistors en oscillografen, va-
cuiimbuizen en radarinstallaties, pro
toplasma en hydraten, mimicri-neu-
tronen en pancreasklieren: het zijn
termen die de krantenlezer niets zeg
gen, maar die voor de Science Fic
tion"-lezer een gelukkige toekomst
personificeren. Nogmaals: problemen
bestaan niet. Eén druk op de knop
en een robot helpt ons in het ruimte
kostuum. Nog een druk en wé vlie
gen in ons ruimteschip weg, verre
werelden van vroeger of van de toe
komst tegemoet. Technische goochela
rijen, die in vindingrijkheid de fan
tasieën van Jules Verne verre te bo
ven gaan.
Cultuur Weineen. Leerzaam Wei
neen. Slechts verstrooiend Ook niet
helemaal. Want het gevaar, dat de
lezers zich ais pessimisten plaatsen
tegenover de wereld van vandaag-de-
dag is verre van denkbeeldig. De
wetenschap daarom, dat miljoenen
mensen dit soort lectuur slechts bezi
gen om zich tijdens treinreizen ietwat
te verpozen, is bemoedigend. Daaruit
blijkt immers, dat men de triljoenen
lichtjaren en robotten gaarne neemt,
maar., op z'n Hollands... met ettelijke
kilo's zout...!
In Frankrijk opereert thans een
bende, die tenten van buitenlandse
kampeerders met scheermessen open
snijdt, de daarin slapenden met een
bedwelmend middel verdooft en hen
vervolgens berooft. Kampeerders uit
Nederland, Duitsland, de Scandinavi
sche landen en Groot-Brittannië zijn
reeds het slachtoffer van deze bende
geworden die vooral in de omgeving
van Lyon opereert.
Ruimte „jutter" in actie. Zij leven
van wat zij in het heelal vinden,
oude luchtschepen en dergelijke.
De redactie van de .Nederlandse Courant voor Canada",
welke wekelijks verschijnt, geeft 'n aspirant-emigrant uit Neder
land in een bepaald kroniekje een complete ..brainwashing"
of hersenspoeling en de lezers daarmede een gedetailleerd in
zicht in de moeilijkheden, welke de nieuwe emigrant, die zijn
eisen te hoog stelt, in Canada wachten. De aspirrant-emigrant,
kelner van professie en vader van een groot gezin, stelde de
redactie een aantal vragen, waaruit bleek, dat hij met een
aantal minstens merwaardige denkbeelden rondliep. Het re-
daotionele antwoord zal hem daarvan echter wel geuzen
hebben.
De kelner dacht erover in Toronto
in hetzelfde vak te gaan en vroeg of
hij daar kon slagen, doch uit het ant
woord bleek, dat in verhouding tot de
totale bevolking het aantal werkelijk
eerste klas eetgelegenheden betrek
kelijk gering is en de vraag naar
prima geschoolde kelners dus even
eens. We hebben, aldus de redactie,
vele simpele eetgelegenheidjes, waar
als regei even simpele meisjes be
dienen. Vele van deze kleine zaken
zijn in handen van Chinezen. Gedu
rende de zomermaanden is er echter
altijd wel iets in het hotel- en restau
rantbedrijf te verdienen, in beschei
den posities. ,,U zult, tenzij U bijzon
der geluk mocht hebben, niet gemak
kelijk een goede baan als eerste klas
se kelner vinden, omdat U over ge
nerlei ervaring in Canada en de
U.S.A. beschikt, o.m. zal waarschijn
lijk Uw gebrek aan kennis van de
taal gedurende de eerste jaren een
handicap voor U zijn. Uw idee. eerst
alleen te komen en vrouw en kinde
ren voorlopig thuis te laten, is niet
zo kwaad. U neemt dan een behoor
lijk bedrag aan geld mee (dat kunt
U waarschijnlijk want U vroeg of dat
aanbeveling verdient) in verband met
de mogelijkheid, dat U gedurende
langere tijd werkloos kunt zijn, maar
ook om U gelegenheid te geven het
land door te reizen en de mogelijk
heid voor Uzelf te bestuderen.
Want dat is het merkwaardige van
dit land, vandaag bent U hier wan
hopig, omdat U maar niet aan de
slag kunt komen en morgen loopt U
tegen een mogelijkheid aan, waarvan
U niet gedroomd had, dat ze bestond.
Het zijn deze mogelijkheden, die er
bU velen de moed in houden.
Wanbegrip
U vraagt, zo gaat de redactie
verder, of U als kelner met 100.-
per week kunt „beginnen". Hierme
de geeft U blijk, van de verhoudin
gen hier in het geheel niets te be
grijpen, Wanneer U de eerste tijd
in het hotelbedrijf of waar elders
een 50- zoudt kunen maken,
moogt Ge heel erg dankbaar zijn.
Misschien kunt U wel eens een
baantje ais bordenwasser of auto
spoeier krijgen voor enkele tientjes
per week. Een mooi bedrijf voor lui
zonder kapitaal en met een net ge
zicht is ook „babysitting". Later,
wanneer Gij de Canadese keuken
hebt leren kennen en praat als een
Canadees, worden Uw perspectie
ven aanzienlijk beter, dan hebt U
wel kans op een baantje als kok
in een middelmatige eetgelegenheid
voor bijvoorbeeld 80. - per week.
Voor belasting en sociale lasten be
hoeft U voorlopig niet bang te zijn.
Met Uw kindertal bent U bij een in
komen van 50- per week vrij van
inkomstenbelasting, daarboven begint
het, voor de eerste 1000- 17 pet. en
en dan stijgt het langzaamaan. U
t taalt de helft van de werkloos
heidsverzekering. voorlopig slechts
enkele dubbeltjes, en verder niets.
In de huur van Uw woning is echter
een aanzienlijk belastingelement in
begrepen.
Voor een woning, zoals doc- U ge
wenst kunt U hier in de goede stad
Toronto misschien wel 150- dollar
per maand betalen. En wanneer U
dan 2600- verdient, begrijpt U het
wel. Zelfs, wanneer U na een paar
jaar 80- per week haalt, is dat nog
veel te veel voor Uw draagkracht.
U zult dus of een huis moeten kopen
of meer op het land moeten gaan wo
nen om dan per auto naar Uw werk
te gaan. Die auto kost U dan, zuinig
jes berekend voor een emigranten-
car, d.w.z. een oud beestje, toch ook
nog wel een 600- tot 800- per
jaar. Het is nog zeer de vraag, of
men U met Uw kinderschaar en de
potentiële uitbreidingsmogelijkheden
daarvan hier een huis wil verhuren,
er is ook hier woningnood, maar men
kan alles krijgen, wanneer men maar
betaalt, omdat de prijzen vrij zijn.
Ook moogt u met het nemen van
een huis wel ernstig rekenen met
dé toekomstige uitbreiding van uw
familie, want tot heden heeft de
ooievaar er elk jaar eentje gebracht.
Rekenen we dus bij uw koperen
bruiloft op een dertiental. Ze vin
den dat hier prachtig, een family-
man" met veel kindertjes krijgt
hartelijke, goedkeurende klopjes op
de rug, maar zodra deze zelfde Ca
nadees u als huiseigenaar tegemoet
treedt is hij strikt zakelijk. Hij kan
zoveel huurders krijgen als hij wil
en wat zal hij zijn huis laten ver
waarlozen door al die kinderen. Hij
denkt er niet over u zijn huis te
verhuren.
„Pork and beans"
Uw mooiste vraag, aldus de redac
tie tot de adspirant-emigrant, is wel
of er aan huishoudelijke hulp is te
komen: Jawel, wanneer U maar be
taalt, het aanbod is schaars en der
halve is deze hulp duur. Voor een
werkster van 9 tot 4 uur betaalt men
in Toronto per dag 6- a 7—, voor
een meisje intern 80- a 100- en
meer per maand, plus kost en inwo
ning, dus weer een groter huis.
Wanneer je vrouw te moe zou wor
den van al dat huishoudelijke werk,
eet je maar bruine bonen met spek
uit blik, dat kost slechts enkele dub
beltjes voor de hele familie. „Pork
and beans" is het geliefde eten van
de beginnende immigrant.
Eventueel zou U ook willen begin
nen als fijnbankwerker. Och, waar
om ook niet. Maar afgezien van Uw
bekwaamheid, die wel wat te wensen
over zal laten, is er hier ook nog een
union, de vakvereniging van de me
taalbewerkers, Denkt U, dat die U
zo maar als lid inboekt in een klasse,
waarin U die 100- per week ver
dient Het is nog de grote vraag of
zo'n union U accepteert en dat
doet men stellig niet, wanneer er ve
le werkloze leden zijn en wanneer
zij dat doet, zult U wel tamelijk on
der aan de ranglijst verschijnen.
Ik ken de door U als voorbeeld van
succes aangehaalde restaurateur zepr
goed. Het gaat ze best. maar zijn
vrouw werkt hard mee. Deze mensen
hebben het aanvankelijk zeer moeilijk
gehad. Ik herinner me, dat deze res
taurateur, die in Amsterdam een goe
de zaak had. op een gegeven moment
voor een karig loontje doodkisten aan
het timmeren was.
Nee, ronduit gezegd, uit uw
brief spreekt een atmosfeer,
dat U tot ongeschikt voor
emigratie stempelt, uw vrouw
nog meer. Wanneer man en
vrouw samen niet bereid zijn
hun eerste jaren hier geheel
te off:"en voor het doel, te sla
gen en een geheel nieuwe toe
komst op te bouwen, blijf dan
liever thuis. Wanneer ge nu
nog zin hebt, kom dan direct,
want anders is het goede sei
zoen voorbij.
Zuid-Noorwegen en Zweden en in
1955 voor Finland de bisschoppelijke
hiërarchie werd hersteld, vroegen ve
len, die de situatie kenden, zich dan
ook af, of dit wel gunstig geacht
moest worden; de kerk stond in
Scandinavië immers nog in de kin
derschoenen, De Paus gaf hierop als
antwoord, dat hij meende, dat daar
het katholieke geloof beter bewaard
en verder verbreid kon worden, waar
de bisschoppelijke hiërarchie werd
opgericht. Toch is Scandinavië thans
nog een missieland bij uitstek, maar
het katholicisme (n.m. vóór de re
formatie) gevestigd geweest is.
Scandinavië vormt thans a.h.w.
één groot diaspora-gebied, met al de
gevolgen van dien. De diaspora is in
wezen een minderheidspositie van re
ligieuze aard en zij heeft daardoor
deel aan het sociale karakter van
alle minderheden, van welke soort
dan ook. Zij wordt n.l. enerzijds ge
kenmerkt door een voortdurend ge
vaar voor afbrokkeling, anderzijds j
door een neiging tot volledige afslui
ting binnen de eigen kring, en Ui
slechts verdedigend optreden naa'
buiten. De diaspora-toestand in het
hoge noorden is dus een op- en neer-
gang. een winst boeken en een ver
lies lijden.
Buitenlandse godsdienst
Immigré's en vluchtelingen vor
men wel het grootste deel van de
Scandinavische katholieken, wat ech
ter dit nadeel heeft, dat de echte
Scandinaviërs de katholieke kerk
veelal beschouwen als een buiten
landse godsdienst, die geïmporteerd
wordt en waarvoor men traditiege
trouw min of meer de neus moet
ophalen. Het is vreemd, maar de
Scandinaviërs, van wie men zou den
ken, dat zij het met het christendom
wel geloven en er zich niet al te
druk over maken, en dat zij daar
door wel wat breed en soepel van
opvatting geworden zijn deze lie
den lopen bijna allen warm, als de
lutherse of katholieke kerk beginse
len van zeden aanraakt. Wat dit laat
ste betreft: de verdraagzaamheid
viert er nog geen hoogtij, wat wel
voornamelijk komt door de thans nog
systematisch opgevoerde vooroorde
len tegen het katholicisme in de ge
schiedenisboeken. Toch kan men wel
langzaamaan een zekere goodwill
t.o.v. katholieken gaan konstateren,
en dit ligt niet op de laatste plaats
aan de moedige houding van de ka
tholieken en hun bisschoppen in de
laatste oorlog, want hiermee heeft
men laten zien dat katholieken ook
patriotten zijn. Bovendien heeft het
toerisme van de laatste decennia hier
ook veel goeds toe bijgedragen. Dit
alles geldt speciaal voor de intellec
tuelen. Men kan dan ook op de uni
versiteiten een vrij grote belangstel
ling konstateren voor het katholicis
me en zo is het ook niet te ver
wonderen. dat zij op katholieke con
gressen dikwijls goed vertegenwoor
digd zijn.
Eveneens zijn dan te verklaren be
keringen als die van de Noorse Si-
grid Undset, de Deen Johannes Jor-
gensen, de Zweed Soen Stolpe, die
allen grote invloed uitoefenen door
hun persoon en boeken. Over het al
gemeen worden de laatste jaren
veel z.g. katholieke romans gelezen,
zoals die van Bernanos, Mauriac,
Graham Green, Julien Green etc.
Toespraken van de Paus worden
door de leidende Scandinavische kran
ten meestal geheel opgenomen en
ook gewaardeerd.
Ook het verleden wordt weer in
zoverre naar voren gehaald dat thans
vele oude middeleeuwse kloosters en
kerken, waarvan meestal nog ruines
over zijn, op grote schaal worden
gerestaureerd; ook de musea weten
over de middeleeuwen het hunne te
zeggen. Opvallend is in dit verband,
dat vooral die intellectuelen het eerst
tot de katholieke kerk overgaan, die
juist door hun studie in aanraking
gekomen zijn met de katholieke mid
deleeuwen.
Het is wel duidelijk door een vol
ledige eigen Scandinavische geeste
lijkheid voorlopig nog een droom
blijft: daarvoor zijn milieu en aan
tal katholieken niet erg bevorderlijk.
Er bestaat waarschijnlijk geen begrip, dat méér rekbaar is en
verkeerd wordt begrepen. Het is rekbaar als een stuk elastiek,
krijgt fantastische lengten bij de ietwat bijgelovigen en krimpt
ineen tot een nul in de ogen van de moderne, zogenaamd
ontwikkelde" mensheid.
Onze eenvoudige grootmoeders kozen bij voorkeur een lot met
een staartnummer, waarop beslist een prijs moest vallen. Num
mer dertien of een jankende hond bracht een ongeluk mee. De
hedendaagse „ontwikkelde" mens spot met grootmoeder, maar
is intussen doodsbenauwd, als hij een zoutvaatje omstoot, en
grijpt angstvallig naar een stuk hout of ijzer om zijn geluk te
behouden of ongeluk af te weren.
Ditzelfde type evenwel verkondigt luidkeels de „dwaasheid"
van het mirakel en slingert gaarne een lawine van verdachtma
kingen tegen de „Roomse Kerk", die voor hem steeds een bron
van de meest onmogelijke dwaasheden uitmaakt.
Het gebeurde op het ruime dek van
een groot passagierschip naar Indië.
Men was de berg Sinai gepasseerd
en stoomde door de Rode Zee. De
temperatuur was ondragelijk heet,
zo, dat, naar men zegt, een kip daar
altijd gekookte eieren legt. De pas
sagiers lagen dan ook puffend op lan
ge rieten stoelen, gedachtenloos een
slokje jjslimonade slikkend.
Deze kalme stilte was echter het
juiste tijdstip voor een druk heertje
om kwistig de schatten van zijn wijs
heid uit te kramen aan de rustende
metgezellen, „Kijk", zei hij, „na de
wonderen van Sinai en de woestijn
gaan we nu over de droge zee, waar
de Joden doortrokken en de soldaten
van Pharao, omkwamen!" „Ik doe
maar een greep uit de schatkamers
van mirakelen van de Roomse kerk!"
Dit dwaze gezwam werd tenslotte
te machtig voor een heetgebakerde
Ier, die zich tenecht gekwetst voel
de in zijn heiligste overtuiging. Hij
onderbrak het gebral en verzocht hem
eens een duidelijke definitie te geven
van een „wonder".
De welsprekende bluffer stond
sprakeloos en bleef het antwoord
schuldig. „Dan zal ik je dat eens
haarfijn uitleggen met een pakkend
voorbeeld", sprak de zegevierende
Ier. „Ga maar eens op 't dek staan
met je rug naar mij toe!"
„Let op, ik geef je een duide
lijke, maar werkelijk vredelieven
de les!"
Toen nam de Ier een aanloop
je en gaf de redenaar een flinke
schop tegen zijn zitvlak. Er ont
stond even een kleine neiging tot
wraak, maar, zo viel de grappi
ge Ier in: „Geen ruzie, vriend!
Je hebt die trap dus wel goed
gevoeld?! Nou, als je die niet
had gevoeld, zou het met recht
een mirakel zijn geweest!"
De dommelende passagiers barst
ten in een onbedaarlijk gelach uit en
gaven daarmee hun instemming met
de populaire afstraffing van de dom
me betweter.
Maar genoeg! Ik ga thans een ge
beurtenis verhalen, die wel geen
„wonder" is, maar die toch voor
elke onbevangen mens veel te den
ken geeft.
Ongedesemd brood
Voor ons katholieken en voor vele
groepen van onze andersdenkende
mede-christenen is ongetwijfeld de H.
Eucharistie, of anders gezegd, het
H. Avondmaal, het heiligste bezit en
het centrum van het godsdienstig le
ven. Brood en wijn, waaronder Chris
tus schuil gaat, zijn door de vervol
maakte onwikkeling van het verkeer
thans overal ter wereld tot in de
meest ontoegankelijke plaatsen der
christenheid verkrijgbaar. Want ver
geten wij niet, dat ten tijde van
Christus de onmetelijke wereld met
zijn gevariëerde klimaten, waar tar
we noch druiven kunnen worden ver
bouwd, in Palestina praktisch onbe
kend was.
Volgens de wetten der katholieke
kerk moet dit brood'ongedesemd wor
den toebereid, louter als een symbool
van het Joodse paasmaal, waar
Christus onder deze ongedesemde
vorm het H. Sacrament instelde.
Maar wat door de H. Kerk dus mo
gelijk zonder meer als puur symbool
werd voorgeschreven, bleek in het
concentratiekamp voor duizenden
mensen ook van enorme praktische
waarde te zijn.
Immers wij hadden geen meel noch
gist, cn bovendien zou het meel nooit
lang in goede staat zijn gebleven.
Terwijl de eerwaarde Zusters een
paar maanden werkeloos in haar hui
zen door de Jappen waren opgeslo
ten, dacht men aan de mogelijkheid,
dat ze later in een kamp zouden kun
nen worden geïnterneerd, wat ook
werkelijk is gebeurd. Zij bakten daar
om duizenden hosties van groter for
maat en tienduizenden kleinere. De
ze werden met zorg in allerlei goed-
sluitende blikken gepakt en zo waren
wij in het kamp te Kuching in Sara
wak in het bezit van een onnoeme
lijk aantal hosties, dus ongede
semd brood. En als we nu beden
ken. dat dagelijks de H. Communie
werd uitgereikt aan honderden men
sen. ook nog aan mensen uit andere
kampen, die bij het prikkeldraad kwa
men; als wij verder bedenken, dat
wij drie en een half jaar dagelijks
dit Hemels Brood nuttigden en dat
na bijna vier volle jaren dit onge
desemde brood in prima conditie ver
keerde, dan realiseren wij ons ter
dege, dat hier 't oorspronkelijk sym
bool tevens tot een blijde, door nie
mand voorziene werkelijkheid was
geworden.
Shakespeare
„Wat zit er in een naam?" Men
kan deze vaak aangehaalde woorden
van de Engelse dichter Shakespeare
eenvoudigweg beantwoorden met
„Niets".
Soms is er een treffende samen
loop van omstandigheden in het spel,
zoals wij kortzichtige mensen dikwerf
denken. Neem bijv. het feit, dat de
moderne martelaar Kardinaal Mind-
szenty, wiens naam letterlijk „Alle
Heiligen" betekent, na een jarenlan
ge ballingschap bevrijd werd juist op
de feestdag van „Alle Heiligen",
Treffender misschien nog Is het
feit, dat in ons concentratiekamp,
terwyi wij na drie lange jaren geen
flauw begrip hadden hoe de oorlogs
toestand was, de eerste aanwijzing
van succes en een straal van hoop
kwam, toen plotseling vijf Amerikaan
se superforten boven ons kwamen
aangevlogen, terwijl we in een schuur
de hoogmis bijwoonden. Dit was de
feestdag van Maria Boodschap, 25
maart 1945.
Onze hoop werd volkomen verwe
zenlijkt, toen op 15 augustus, dus op
de feestdag van Maria ten Hemelop
neming. Japan capituleerde. En
tenslotte werden wij door de geallie-
eerde troepen bevrijd op 12 septem
ber, de feestdag van Maria's naam.
Zeker, deze historische feiten zijn
voor ons geen mirakelen. Wij weten
zeer goed, dat onze Hemelse Vader
de loop van het wereldgebeuren voor
Zijn kinderen doet verlopen volgens
de vastgestelde wetten der natuur.
Toch zal ieder weldenkend mens, te
rugblikken op alles, wat hem in het
leven is voorbijgegaan, (zoals voor
mij de bovengenoemde feiten en nog
tientallen andere) moeten erkennen,
dat een Goddelijke leiding ieder men
senkind richting geeft en voortstuwt
beter dan wijzelf zouden kunnen uit
stippelen, en dit meestal op een
voor ons geheimzinnige, maar vaak
zelfs tastbaar wondervolle wijze.
Verreweg de meeste priesters en zus
ters zijn buitenlanders. Tegenwoordig
komen er nog al vrij veel nieuwe
krachten uit Engeland en Amerika.
Dit wordt zeer bevorderd om ver
schillende redenen, waarvan de voor
naamste wel zijn, dat het engels in
Schandinavië zeer gewild is, - en dat
betekent een aantrekkingskracht voor
de katholieke scholen-, en bovendien,
omdat de scandmaviër meer achting
heeft voor katholieken uit het soci
aal welvarende Engeland en Ameri
ka, dan voor katholieken uit het voor
zijn gevoel min of meer achterlijk
en slap-katholieke romaanse Europa.
Wat dit laatste aangaat, het is een
enigszins verbreide mentaliteit, dat
het katholicisme een godsdienst is
voor romaanse volken, iets dus wat
hun niet ligt. Dit is ook de reden,
waarom vele vooraanstaande katho
lieken een verbetering van de werk
methode wensen, om hierdoor deze
mentaliteit te doen verdwijnen.
Het katholicisme moet er gebracht
worden in haar wezenlijke vorm en
niet in haar romaans gekleurde ge
stalte. Het katholicisme is immers
universeel, algemeen, en het moet
derhalve zoveel mogelijk aangepast
worden aan de kuituur van het be-
I ]rje land.
geestelijkheid, in Scandi-
kan voor een groot deel moei-
genoemd worden, wat zijn
veer vindt in het gebrek aan
Dit kan misschien onbe-
s lijken, wanneer men in de
en ziet, dat er voor elke 250
ieken één priester beschikbaar
13 i voor Nederland geldt 1 op 490
katholieken)Maar hier staat tegen
over, dat buiten de steden de katho
lieken verspreid wonen over gewel
dige afstanden, maar met wie toch
voortdurend kontakt gehouden moet
worden.
In Scandinavië, dat bijna 19 mil
joen inwoners telt, wonen thans
een goede 52.000 katholieken, d.w.z.
0.27 percent van de gehele Scandi
navische bevolking. Dat lijkt op het
eerste gezicht niet erg hoopgevend
voor de katholieke kerk, maar men
dient niet te vergeten dat deze
kleine groep met een apostolische
geestdrift haar werk doet, en dat
zo hechte fundamenten aanwezig
zijn voor een verdere uitbloei van
het katholicisme in Scandinavië".
P. L.
Katholieke artsen hebben zaterdag
en zondag in Den Bosch gecongres-
seerd over het onderwerp „Arts en
verkeersproblematiek". Het was voor
namelijk de relatie tussen alcoholge
bruik en snelverkeer, die ter sprake
kwam.
Dr. Berden uit Heerlen stelde, dat
bij auto-ongelukken door alcohol-mis
bruik de delinquenten ingedeeld zou-
den moeten worden in twee groepen,
namelijk die van de verslaafden en
die van de incidentele overtreders.
Voor de eerste groep, zei hij, zou
definitief intrekken van het rijbewijs
een sanerende, juiste straf zijn.
Dr. Curfs uit Nijmegen vergeleek
het aantal verkeersongelukken met
de gevolgen van de waterramp in 1953
toen er 1700 doden waren. Het ver
keer eist thans jaarlijks minstens
1600 doden en 235 miljoen gulden
schade, waarvan 115 miljoen wegens
invaliditeit. Een dergelijke ramp als
de stormramp van 1953 komt slechts
eens in de 200 jaar voor. Het verkeer
blijkt 275 maal zo gevaarlijk als de
zee
De artsen hebben zich nog eens
uitgesproken tegen de verplichte
bloedproef en de medewerking van
artsen daaraan.
Zaterdagmiddag kwart over drie is
aan de Koninginneweg te Amsterdam
het driejarig meisje Annemieke de
Vries uit het raam van de tweede
etage van de ouderlijke woning ge
vallen. Het meisje kwam op de beton
nen vloer van een plaatsje terecht.
Met een schedelbasisfractuur werd
het in het Wilhelminagasthuis opge
nomen, waar het enige tijd later is
overleden. Het kindje zou, bij het
spelen met haar achtjarig broertje,
op de vensterbank zijn geklommen en
zo de dodelijke val hebben gemaakt.
HBS B JANSENIUS LYCEUM HULST
Voor het examen HBS B aan het
Jansenius Lyceum te Hulst slaagden:
J. Janssen en F. de Cock te Hulst.
B. Rijk en A. Hermans te Klooster-
zande en G. Staal te Lamswaarde.
ST. NORBERTUSLYCEUM
TE ROOSENDAAL
Geslaagd voor eindexamen HBS B:
Adrie Balemans, Zevenbergschenhoek.
Marinus Balemans. idem. Carlo v. d.
Bilt, Sluiskil. Piet Borghouts, Roosen
daal. Peter Buijs, Oud-Gastel. Adrie
Dam, Oudenbosch. Christ Hoekstra,
Roosendaal. John Jacobs, Fijnaart.
Frank Jacobs, Zevenbergen. Henk v.
Koeveringen. Vlissingen. Age Kruijt-
hof, Roosendaal. Laurens Mol. Etten.
Piet van Montfort, Gerard Notenboom,
Roosendaal, Gerard Obels, Kruisland.
Johan van Oers, Wouw. Jan van San
ten, Tilburg. Paul Schaminee, Zeven
bergen. Jos Verhaegen, Graauw. Jos
Verhagen. Breda. Ger. Voeten, Stam
persgat. Karei Vreugde. Roosendaal.
Laurent van Vugt. Oude Tonge.
Jacques Willemen, Roosendaal. Huug
van Woerkom, Wouw.
KAPELLE, 22 juni, Industrie, en
exportveiling: aardbeien zonder dop
Jucunda 1 113 50, 2 108.90, Mad. Mou-
tot 1 en 2 103.10, Climax 1 121.60 2
114.80. Regina 2 97,20, Mach, Fruh-
ernte 2 97.20, Deutsch Evern 2 97,20,
diverse rassen afw. 56-83, kersen per
doos Early Rivers 1 39-45. vroege van
Werden 1 40. id. per kg Early Rivers
1 160, 2 73, kasperziken 1 30-35, per
stuk, rode bessen per doos Jonkheer
van Tets 1 47-73, Prolific 1 59-64, aard
beien per doos Climax 1 30-49, 2 29,
Triumph 1 34. Regina 1 28-33. 2 17^
24. Mach. Fruhernte 1 32. Sengana 1
21-27, Jucunda 1 28, Soltwedel 1 24,
aardbeien per kg 1 111, 2 75-120, afw.
50-81, frambozen per doos Mailing
Promise 1 18-30, 2 15-17.