j Reclassering is bewust helpen
PAPIER VOOR UW PEN
Vraag geen verf.vraag RIP O LIN
Hensen c
K.Y.P. mechaniseert
leden-administratie
Willem Elsschot 75 jaar
„LIEVER MIJN LEVEN.
15
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 11 MEI 1957
15
Kan men spreken van collectieve schuld tegenover gevangenen
I „WIE UWER ZONDER ZONDE IS"
Na
zom
is zwaar
UITKOMST IN
DE NOOD
Kernenergie in de
luchtvaart
Uw baby deze week geboren...?
Een parodie van Willem Bilderdijk
De Gids
Roeping
Aristo
(IV)
Reclasseren is volgens het woordenboekhet weer ge.
schikt maken van ontslagen gevangenen voor maatschap,
pelijke samenleving en hen daarin weer doen opnemen.
Uit deze omschrijving valt bijzonder veel te leren. Op de
eerste plaats al dat de samensteller van het woordenboek
zich gedwongen zag een uitgebreide omschrijving te geven
voor de betekenis van een ivoord, hoewel hij natuurlijk
doorgaans volstaat met een „vertaling" in één gelijkwaar.
dig Nederlands woord. Zo'n vertaling bestaat in dit geval
eenvoudig niet. Het begrip is té moeilijk, te veelomvattend
ook. Daarom willen we er in onderstaand artikel breder
en dieper op ingaan.
Be ginnen we maar met: het weer
geschikt maken. Dat veronderstelt al
dadelijk een vroeger geschikt geweest
zijn. Gelukkig gaat dat in de meeste
gevallen op. Gevangenen komen net
als u en wij doorgaans uit een gezin,
een straat, een stad of dorp als dood
gewoon behoorlijk medeburger. Mis
schien was hun aanleg" ietwat
scheef, wellicht was er iets mis met
bepaalde omstandigheden. Het kan
ook zijn dat een bepaalde vriend of
vriendin een slechte invloed uitoefen
de of dat het werkmilieu wat men
noemt niet meewerkte om hem of
haar in het rechte spoor te houden.
U kunt natuurlijk beweren dat ieder
een domweg de plicht heeft er maar
voor te zorgen dat hij de rechte weg
houdt op ieder gebied.
Dan geldt natuurlijk direct het
antwoord: wie uwer zonder zonde
is, werpe de eerste steen. Boven
dien is lang niet eenieder zo ge
lukkig dat bepaalde omstandighe
den hem terughouden van de fa
tale misgreep, waardoor aanra
king met de justitie onvermijdelijk
wordt. Dus zonder schuld te wil
len wegpraten wijzen we eenvou
dig op .verzachtende omstandig
heden".
Daarbij komt natuurlijk bovendien
het vraagstuk van de soms toch zo
verschrikkelijk vaste band met het
eigen verleden van de gevangene.
Ook wanneer hij geestelijk rijp te
maken is voor een opnieuw-beginnen,
dan kunnen vele hinderpalen uit het
droeve verleden hem gramstorig ko
men kwellen. Voorheen, zeg enkele
tientallen jaren geleden, was men in
ons land algemeen de overtuiging toe
gedaan dat het reclasseren voor een
zeer groot deel bestond uit het be
zoeken van gevangenen in de cel.
Hem door vertrouwelijke gesprekken
weer geschikt maken" om aan het
maatschappelijk verkeer deel te ne
men was een eerste opgave. Momen
teel is dat inzicht geweken voor een
waarschijnlijk beter.
Vooral liefde
Het zogenaamde celbezoek is na
tuurlijk van belang. De voorbereiding
van wat na de gevangenis komen zal
vergt veel geduld en inzicht, liefde
vooral om tot een goed wederzijds
begrip te kunnen komen. Is dan een
maal het vertrouwen gewonnen en
is de dag aangebroken waarop de
gevangene weer terug mag naar het
volle zonlicht (met alle lusten en las-
Advertentie)
huidklachten rneer
in het gehele gezin.
Mijnhardt Gezinszalf.
Tube 90 d. Doos 95 en 50 d
ten daarvan), dan is het zaak hem
,,op te vangen". De maatschappij is
immers te vergelijken met een veel
koppig monster. Bruut en zonder me
dedogen, eigenzinnig, angstwekkend
egoistisch. Er zijn oorlogen in het
groot, ontelbaar helaas zijn de liefde
loze oorlogen in het klein. Laster en
roddel loeren aan iedere huisdeur om
toe te slaan en om, indien het „voor
delig" kan zijn, zonder erbarmen
slachtoffers te maken.
Wie eenmaal steelt blijft altijd
een dief, zegt zo bitter het oude
Nederlandse spreekwoord en er
steekt jammer genoeg maar al te
veel naakte waarheid in. De grote
moeilijkheid bij het reclasseren is
dus wel het de oud-gevangene mo
gelijk te maken om weer normaal
in de maatschappij terug te keren.
De zogenaamde nazorg krijgt hier
een zware opgave. Geestelijk zwaar,
maar ook vaak financieel zwaar.
Grote actie
Nu de eerste week van de grote
actie om de katholieke reclassing van
de gehele Baronie aan voldoende geld
te helpen voor een goed. „opvang
centrum" als geschenk bij het veer
tigjarig jubileum voorbij is (en de re
sultaten zichtbaar worden), lijkt het
ons goed om op dit alles eens met
nadruk te wijzen.
We zullen hier niet in den brede
nagaan in hoeverre de maatschappij
in haar veelzijdige samenstelling
schuldig kan worden gesteld ten op
zichte van bepaalde delinquenten. Het
is al te gemakkelijk om op deze ma
nier de schuld van die delinquenten
zelf weg te schuiven. Maar wel wen
sen we met klem te wijzen op de
waarschijnlijkheid dat er wel degelijk
sprake is of zijn kan van een ge
meenschappelijke schuld van de
maatschappij. Maar als dat dan vast
staat dan is er in niet mindere mate
sprake van een persoonlijke schuld
van ons allemaal. Wij samen maken
die maatschappij uit. Die schuld moet
dus op de een of andere wijze wor-
(Advertentle)
den goed gemaakt. Dat gebeurt ten
dele en zo goed mogelijk door dat
kleine legertje idealistische vrijwil
lige reclasseerders, bijgestaan door
een paar handenvol betaalde ambte
naren. Maar ook die ambtenaren wor
den weer ten dele door die reclasse
ring betaald!
Maar U ook
U ziet dus nu wel dat we er
met geen mogelijkheid langs ko
men. Ook al neemt u om welke
reden dan ook niet persoonlijk
deel aan het werk van de re
classering, op de een of andere
manier moet u zichzelf daarin
laten betrekken. Wat ligt dan
meer voor de hand dan om in de
mate van de u maatschappelijk
en financieel ten dienste staan
de mogelijkheden te helpen. De
actie voor het opvangcentrum
gaat voort. De obligatielening
rolt door stad en land. Vriende
lijke dames of heren zullen u
verzoeken u een ogenblik te
verdiepen in de reclassering. Sta
hen te woord en het resultaat
zal beslist voor alle partijen
prettig zijn!
Over ruim een half jaar zal de Ka
tholieke Volkspartij overgaan tot een
geheel gemechaniseerde leden-admi
nistratie. Zij heeft daartoe speciaal
geconstrueerde robotmachines ge
huurd van een Amerikaanse maat
schappij, die echter eerst over 7
maanden rfgeleverd kunnen worden.
Op het ogenblik treft het partijbu
reau de nodige voorbereidingen en
verzamelt alle gegevens, die op zoge
naamde ,,moeder"-ponskaarten wor
den verwerkt. Het heeft daarvoor
middels de Amerikaanse maatschap
pij de hulp ingeroepen van verschei
dene bedrijven, die de daarvoor be
nodigde machines reeds bezitten, on
der meer de Rijkscentrale voor me
chanische administratie. Deze cen
trale kan op bepaalde tijden over
capaciteit hebben en zij vult deze
over-capaciteit met z.g. stopwerk te
gen vergoeding.
In zekere Haagse kringen is deze
dienstverlening van de Rijkscentrale
aan de K.V.P. aangemerkt als een
ongewenste samenwerking tussen het
Ministerie van Binnenlandse Zaken
De Amerikaanse minister van Fi
nancien, George Humphrey, heeft
..met grote dankbaarheid" de 120 dol
lar aanvaard, die een zekere mejuf
frouw Sheila Martin hem had doen
toekomen om de Amerikaanse natio
nale schuld te verminderen. Deze
schuld bedraagt ongeveer 274 mil
jard dollar.
nLl?or9enomen Britse atoom-
ïphho71 °v Christmas Island
in Jliï, Z0?el in ^geland als
nou!* 6 landen protesten uit-
moeLlan mensen> die in deze
vnnr tn afschuwelijk ge
vaar voor de mensheid zien.
Japan was r
Plan, een
het proefgeb
door haar au
-Y, ^P^lmvnten uwntugenjK
erhUr ifn'iYan dit voornemen
zal i. t men of gezien. Er
nu alleen een „protest
inkelijk van
'iloot" naar
sturen, die
czigheid daar
- onmogelijk
schip" worden gezonden naar
het gebied, met aan boord de
63-jarige Britse pluimveefokker
Harold Steele, een Quaker, die
zijn leven op het spel wil zet
ten om de proefnemingen te
gen te houden.
Bovenstaande foto van de heer
Steele werd genomen tijdens
d& laatste avonddis hij met
zijn vrouw in Londen door
bracht, vóór zijn vertrek naar
New Delhi, waar hij scheep zal
gaan naar het gevaarlijke ge
bied. Het echtpaar Steele heeft
drie kinderen.
en de K.V.P., daar bedoelde Centrale
onder dit ministerie ressorteert. De
ze meenden te weten, dat de Rijkscen
trale over onvoldoende capaciteit be
schikt, hetgeen gebleken zou zijn
bij de uitvoering van spoedorders
welke het Rijk enige maanden ge
leden wilde plaatsen, toen de ambte
narensalarissen op korte termijn
moesten worden herzien.
De Rijkscentrale heeft toen inder
daad de hulp ingeroepen van een
instantie in het buitenland, die de
technische mogelijkheid bezat de be
rekeningen binnen de gestelde tijd te
verrichten.
Normaliter is dit niet nodig, daar
de centrale de opdrachten van het
Rijk gemakkelijk aan kan en inciden
teel gelegenheid over houdt voor
dienstverlening aan derden.
Meer dan 2000 Amerikaanse bur
gers onder leiding van kernfysici,
elektronische deskundigen en inge
nieurs zijn gisteren begonnen aan een
project voor de toepassing van kern
energie in de luchtvaart.
In Middletown is voor dit doel een
laboratorium gebouwd, dat 50 mil
joen dollar heeft gekost.
Twaalf Amerikaanse industriële on
dernemingen hebben besloten tien
miljoen dollar te besteden aan het
onderzoek van een methode om de
energie uit de fusie van waterstof
atomen aan te wenden voor de eco
nomische produktie van elektriciteit.
Het onderzoek wordt verricht in de
atoomlaboratoria te San Diego in Ca.
lifornie.
(Advertentie)
stuur dan ean gaboortekaartje aan RQBUR et VELOCITAS
POSTBUS 200 - APEL000RN en U ontvangt ter gelegenheid van het
75 I. bestaan van deze voetbalvereniging een jubileumverrassing
Het april-nummer van het maand
blad „De Gids" schenkt in een twee
tal bijdragen aandacht aan de 75e
verjaardag van Willem Elsschot. De
eerste is van Jan Greshoff, die het
dubbelleven van Elsschot-de Ridder
een van de boeiendste verschijnselen
noemt, welke hij ooit mocht waarne
men. Hij tekent Elsschot als een on
afhankelijk man, die zich door nie
mand laat bedillen. Ter illustratie
vertelt hij de volgende anekdoten:
Ik dineerde eens met hem te
Brussel, toen hij mij aan het des
sert zeide„Nu ga ik even een
kwartiertje voor de radio pra
ten en kom dan hier terug;
wacht op mij." Hij kwam terug,
maar niet na een goed kwartier,
doch na enkele minuten. „Wat is
er gebeurd?" vroeg ik. „Die hom
mels wilden niet dat ik dat ge
dicht „Moeder" voorlas en toen
heb ik gezegdstik".
Een ander maal reisde hij van
Antwerpen naar Hilversum. Doch
voor niets. Want toen men ook
daar weer een verandering in
zijn keuze wilde maken, zei hij
ook weer „stik" en nam de trein
terug. Men kan alles van Els
schot gedaan krijgen als men zijn
vriend is en weet hoe hem aan
te pakken, en in het geheel niets
wanneer men eigengereid of
hooghartig tegen hem optreedt.
De tweede bijdrage is een geestige
autobiografie in briefvorm van Els
schot zelf. Ze biedt in beknopte vorm
een volledig overzicht van zijn leven.
Over „Chinese cultuur in de nieuwe
tijd" schrijft de schilder J. Bruyn.
Het is een causerie over zijn verblijf
in China, waar hij een maand ver
bleef en Nederland vertegenwoordigde
bij de opening van de Rembrandt-
tentoonstelling in Peking. Over de
huidige situatie zegt hij het volgende:
Het China van vandaag is als
een mens met twee verschillende
handen: een oosterse en een wes
terse. Voldaanheid kent het
slechts in het beschouwen van
wat elk der handen afzonderlijk
presteert. Nooit kreeg ik de in
druk van tevredenheid over de
discongruentie-zelf, de gespleten
heid. Toen ik een aantal van
mijn Chinese collega's eens vroeg
of zij zelf met de huidige stand
van zaken tevreden waren, was
het antwoord unaniem ontken
nend. Maar hoopvol vertelde
men mij dat er daarom deze zo
mer een „kunstenaarscongres op
hoog niveau" gehouden werd om
uit te maken hoe het verder
moest.
De Kroniek van de Poëzie van Si
mon Vestdijk is deze keer gewijd aan
de dichter A. Marja, van wie in deze
aflevering ook enkele verzen zijn op
genomen, evenals van Herman van
den Bergh. Emmy van Lokhorst be
oordeelt „Tocht naar het duister" in
welk drama Eugene O'Neill zijn eigen
droevige jeugd beschrijft. Jan Gres
hoff heeft nogal wat aan te merken
op de veel gebruikte „Historische
Schets van de Nederlandse Letter
kunde" van de Vooys en Stuiveling.
Zijn detailkritiek lokt op vele plaatsen
tegenspraak uit. Bertus Aafjes noemt
hij b.v. een vlotte, aangename rij
mer, die weinig nieuws bracht.
Het cultureel maandblad Roeping'*
zal zijn april-nummer wijden aan An-
toon Coolen bij gelegenheid van diens
zestigste verjaardag. De aflevering
voor februari en maart opent met
verzen van Lambert Tegenbosch en
Ben Wolken.
Martien G.J. de Jong publiceert
hier een onbekende parodie van Wil
lem Bilderdijk geïnspireerd door de
Orestes van Euripides. Hij heeft er
een interessante beschouwing ter in
leiding aan toegevoegd. Pater J. Arts
S.J. geeft zijn visie op de 17e eeuwse
polemieken tussen Jezuieten en predi
kanten. De Kroniek bevat o.a. de
tekst van een toespraak over Tilburg
en Nijmegen, die dr. J. Wolters vorig
jaar te Tilburg gehouden heeft. Mi
chel van der Plas vestigt de aan
dacht op een nieuw literair tijdschrift
„Veri Feren".
Het april-nummer van het tijd
schrift Aristo heeft een zeer geva
rieerde inhoud. We noemen o.m. eni
ge filosofisi'ie bloknotities van Henk
van Gelre.
Wouter Lutkie bespreekt met veel
instemming het gebedenboek „Zon
der wierook" van Michel Quoist. In
een andere bijdrage ondersteunt hij
de roep om amnestie, die in Vlaan
deren opklinkt. Dat hierover in de
Nederlandse pers niet geschreven zou
mogen worden, zoajs de eerw. schrij
ver insinueert, is natuurlijk dwaas
heid. We zouden niet weten wie dit
kan verbieden. Gedichten van Tom
van Ewijk, enkele vertalingen en sug-
gesta maken ook deze aflevering
weer bijzonder lezenswaard.
WILLEM v.d. VELDEN
DE MAAT IS VOL (I)
U zegt het wel, de maat is vol. Als
men Iemand willekeurig ergens in Ne
derland zou vragen: „Hoe denkt u dat
de leiding van de arrondissementsrecht
bank in Breda één president en twee
vice-presidenten is samengesteld?",
dan zou niemand het in zijn hoofd halen,
te zeggen: Allemaal niet-'katholiek. Zo
vanzelfsprekend is het. dat daarin de ka
tholieken toch ook een rol, laat staan
een overwegende rol, spelen. Op het de
partement van Justitie haalt een anti
papistische bureaucratie dat wel in haar
hoofd. En ze handelt er naar. Die goed
zakken van katholieken sputteren dan
wel wat tegen, denkt men, maar ze slik
ken het toch wel. Neen, we mogen het
niet slikken. Wie neemt het initiatief
voor een klinkende protestactie?
BREDA. A. J.
DE MAAT IS VOL (II)
Het geval van de jongste benoemingen
in de leiding van de Bredase rechtbank
doet mij toch naar do pen grijpen. Ik
vraag mij af wie hiervoor verantwoor
delijk is. U 'zegt: het departement. Dat
zal deze ergerlijke benoeming zeker wel
klaar gestoofd hebben. Doch wie gaf er
uiteindelijk zijn sanctie aan? De minister,
de heer Samkalden. Ik ga verder: Is
hierin de ministerraad niet gekend? En
hebben toen de katholieke ministers zich
niet verzet? Ik kan het me haast niet
voorstellen.
B.o.Z. R. H.
DE MAAT IS VOL (III)
Als iemand, die ook „de paapse super
stitie" aanhangt, moet het mij van het
hart, dat ilk me met u diep gegriefd
voel door de thans weer bestendigde
verhoudingen aan de Bredase rechtbank.
De katholieken tellen alleen maar twee
de-rangsfiguren, omdat ze katholiek zijn,
omdat ze vasthouden aan hun domme
bijgeloof. Zo wordt er in bepaalde ambte
lijke kringen nog over hen gedacht. O
ja. op zijn tijd horen we vriendelijke
woorden genoeg over saamhorigheid en
verdraagzaamheid en naar elkaar toe
groeien en wat al niet meer. Maar onder
hand, als ze ons kunnen negeren, zullen
ze het niet laten.
EREDA. D. R.
BEJAARDENREIS
Dezer agen zullen in Sluiskil onze da
mes weer huis aan huis komen om gaven
te ontvangen en tevens loten te ver
kopen voor de reis van de bejaarden.
Wij vertrouwen dat onze collecte weer
mag slagen. Sluiskil is altijd mild ge
weest voor dat doel!
Dertig keer is deze reis gemaakt en
altijd tot aller tevredenheid.
Maar dit jaar is de reis naar Frank
rijk. Sluiskil, Zelzate, Lokeren, Dender-
monde, Aalst, Ninove, Geraardsbergen.
daar is het stoppen en gaan wij de ver
maarde berg op, 1100 meter boven de
zeespiegel, dan over Lessen Leuze naar
de Franse grens, Bonsecour, daar stop
plaats en zo terug over Rone Audenaarde.
Gent naar Sluiskil.
Bevolking van Sluiskil, wij vertrouwen
op u.
SLUISKIL. Namens het Comité,
H. J. COLS1EN,
Voorzitter.
STANK
Als huismoeder wil ik met dit
schrijven even mijn gemoed luchten en
tevens reageren op het stuk over de
rook- en stankaffaire te Leur in uw blad
van 2 mei jl.
De ambtelijke kant van de zaak ter
zijde latend| zou ik toch wel opheldering
wensen over het feit, hoe het kan in
een vrij land als het onze, dat wij elke
dag in zo'n verpestende stank moeten
leven en geen stukje wasgoed buiten
kunnen drogen.
Geen raam kan er open en wat de
kinderen betreft, die zijn gedoemd om
binnen te blijven, want als ze een half
uur in die rook en stank gelopen hebben,
zijn ze ziek en hebben keelklaohten. Bij
de volwassenen zijn het vooral hoofd
pijn- en keelklachten.
Waarom mag die fabriek doorwerken
terwijl de zaak hangende is? Waarom
moeten wij en onze kinderen de lijdende
partij zijn?
Vreemden, die hier toevallig in Leur
vertoeven zijn stomverbaasd dat zoiets
maar gewoon mag, en ik hoop dan ook
dat er spoedig een verandering ten goede
komt, anders zullen wij allen de ge
meente om andere hulsvesting moeten
verzoeken, daar het niet uit te houden
is. Elke dag hier is een kwelling.
LEUR. HUISMOEDER.
WONINGNOOD (II)
Onlangs verscheen er in dit blad een
ingezonden stukje over congressen e.d.
van vrijgezellen en van weduwen en
weduwnaars. De schrijver opperde toen
ook het idee om eon congres te organi
seren van woningzoekenden.
Niemand van de plm. 3200 ingeschre
venen by het Gemeentelijk Huisvestings
bureau heeft op het artikeltje gerea
geerd. En toch, waarom zou dit idee niet
verwezenlijkt 'kunnen worden. Momen
teel zijn er bij het Gemeentelijk Huis
vestingsbureau plm. 3200 gevallen inge
schreven, d.w.z. dat er zeker meer dan
5000 personen bij betrokken zijn. Waar
om kunnen deze 5000 personen de kop
pen niet eens bij elkaar steken en ko
men tot de oprichting van een Bond
voor Woningzoekenden.
Als 5 pet. van de Bredase bevolking
betrokken is bij de woningnood en men
nagaat, dat deze percentages in de grote
steden nog hoger liggen, hoe groot zou
dan het aantal betrokkenen zijn over
het gehele land? Toch zeker meer dan
een half miljoen. Zouden deze half mil
joen personen gezamenlijk niet iets tot
stand kunnen brengen: er bij de over
heid op aandringen over te gaan tot
het op grote schaal bouwen van nood
woningen. Immers er is toch sprake van
een „nationale noodtoestand" waarom
mag er dan niet gesproken worden over
de bouw van „noodwoningen"? Waarom
worden voorstellen in deze richting
steeds maar van de hand gewezen?
Een eventuele Bond van Woningzoe
kenden en zeker een eventuele Nationale
Bond van Woningzoekenden zou in deze
richting zeer goed en misschien met
groot succes kunnen werken. Maar wie
zal de kat de bel aanbinden?
Welke personen, die reeds drie> vier
of vijf jaar woningzoekend zijn. zullen
en durven het initiatief te nemen tot
het oprichten van een Bond van Woning
zoekenden en tot het organiseren van
congressen en meetings?
BREDA. F. IU
UITVERKOOP
VAN RECHT EN MORAAL
Naar aanleiding van het wetsontwerp
„Huurblokkering" heeft het er alle schijn
van dat onze KVP ten volle bereid is
er voor te zorgen dat genoemd wetsont
werp wordt aangenomen, z.g. uit vrees
voor een kabinetscrisis. Maar geldt dit
argument dan niet voor de PvdA en de
andere partijen?
Ere voor de Anti-Revolutionairen, die
hun christelijke beginselen niet voor een
vergelijk wensen te versjacheren, maar
zelfs geen goed woord over hebben voor
dit in wezen communistische wetsontwerp,
dat het begin is van de verkrachting van
ieder eigendomsrecht en het begin van
de staatsahnacht, „de Nieuwe Godheid".
Schande voor de KVP-minister die zijn
naam durft te verbinden aan dit wets
ontwerp en deze, op communistische
beginselen steunende roof en afbraak-
politiek nog durft te verdedigen.
Als dit wetsontwerp door de steun van
de KVP wordt aangenomen, dan heeft
het voor ons katholieken geen zin meer
nog lid te zijn van de KVP, of deze par
tij, die wij dan niet meer als r.-k. partij
kunnen erkennen, bij de verkiezingen te
steunen.
Als katholiek wensen wij de socialis
tische soep met de communistische lin
zen niet te slikken, zelfs niet al wordt
die, o schande, door de KVP geserveerd.
BREDA. EEN KATHOLIEK
IN DE POLITIEK.
(Wij hebben niet geaarzeld stelling
te nemen tegen het huurblokkerings-
ontwerp van minister Witte, maar we
vinden, dat men beslist te ver gaat,
als men degenen, die er geen onover
komelijke bezwaren in zien, nu maar
mir nichts dir nichts voor commu
nisten uitscheldt. In deze zaken dient
men de vrijheid van mening te
respecteren. En om één ding, dat ons
niet bevalt, is de KVP als zodanig
nog niet verwerpelijk. Er staan zo
veel andere goede dingen tegenover.
Red.)
BOMANSCONGRES
(III)
Wanneer een erkend publicist die als
„kind van zijn tijd" er prijs op stelt
„modern" genoemd te worden, voor de
microfoon van een neutrale omroepver
eniging goedkope grapjes op pastoors en
jezuïeten komt vertellen, zal de heer
Pison hem dit niet te zwaar aanrekenen:
Bomans (de persoon in kwestie) is nu
eenmaal een slaaf van de openbare me
ning m.a.w.: hij maakt grapjes voor zijn
broodje. Natuurlijk houdt dit argument
geen steek; men kan altijd beter als
belastingbetaler of kolensjouwer zijn
(belegde) boterham "Verdienen dan als
katholiek humorist zijn katholieke prin
cipes te grabbel gooien voor een kleur
loos of rood publiek.
Zeer terecht daarentegen geeft de heer
Pison dc „Bonte Trein" een veeg uit de
pan, onder de vermelding, dat Jan Pu
bliek thans vrijwel overal om lacht. In
derdaad wordt het steeds duidelijker, dat
de Avro onder de rode duiven, probeert
te schieten en haar programma's ook
afstemt op het gemiddelde peil der lezers
(c.q. hoorders) „dat (volgens „onze eigen
Douwes Dekker" althans) beneden het
gehalte van de gebrekkigste schrijver
staat." Het vermelden van de renegaat
Multatuli is trouwens in dit verband niet
ongevaarlijk, omdat ook hij vrij dubieuze
„mijmeringen" over geloof en christenen
heeft geproduceerd. Merkwaardig is ove
rigens, dat hij, na zijn bewering, dat
„alle definitiën moeilijk zijn," toch deze
zware taak op zich nam en de humor
beschouwde als „het weergeven der na
tuur": een definitie die in zijn algemeen
heid voldoende ruimte tot debateren
open laat.
Ook ik acht het deplorabel, dat Bomans
onder de invloed staat van de Engelse
humor van Dickens, terwijl de Vonde-
liaanse humor hem blijkbaar niets „ge
daan" heeft. De heer Pison kan zich
echter troosten met de algemene regel,
dat liefde voor humor èn Vondel zelden
samen gaan. Een van de gunstige uit
zonderingen hierop vormde misschien
mr. van Lennep, die zijn humoristische
meesterwerk „Ferd. Huyck" schreef,
maar daarnaast ook een voortreffelijke
Vondel-uitgave heeft verzorgd.
Uiteraard is het een grote lacune in
mijn algemene ontwikkeling, dat ik met
de letterkundige voortbrengselen van
kameraad de Vries zo slecht op de
hoogte ben. Het laat me echter volkomen
koud, of deze communistische partij-
poëet (zoals de heer Pison hem zeer
geestig kwalificeert) voor een Ned. lite
ratuurprijs wordt voorgedragen of niet.
Protesteren hiertegen mist ieder prak
tisch nut, omdat men vooral aan derge
lijke lieden niet de gelegenheid mag bie
den de rol van onschuldig gehangene
te spelen (zendtijd bij verkiezingen!).
Er is trouwens geen enkel beletsel om
ook aan communisten literatuurprijzen
toe te kennen, als hun werk letterkun
dige waarde heeft. En als ze niet in
het Russisch schrijven...
EREDA. M. v. G.
ROMANS„CONGRES"
Een redactionele noot noopt ons. aan
de verdediging van de heer Parlevink
een min of meer opluchtende verklaring
toe te voegen, die mogelijk in een ook
elders gevoelde behoefte voorziet,
Inzake Brabant en deszelfs karakter is
de heer van Duinkerken ongetwijfeld rui
mer geïnformeerd dan wij. Men moet er
ook niet te dicht bovenop gaan zitten.
Juist in het etnografisch bedrijf mag af
wezigheid van lichaam nogal eens wor
den verkozen boven tegenwoordigheid
van geest.
Dan weten wij ook wel, dat „humor"
dikwerf wordt aangewend ter compen
satie van gemis aan karakter, wat dat
dan ook mag zijn. En in zo een geval
kan men zijn Nederlands staatsburger
schap wel als een wassen neus beschou
wen. Het zou er dan om gaan, minister
Hofstra te overtuigen van onze karakter
loosheid.
Nochtans zal de humor, als reactie op
individueel of collectief doorleefde be
levenissen zich ongaarne lenen tot van
overheidswege of anderszins gestan
daardiseerde massaproduktie. Of tot kle
verige pluimstrijkerij; of tot het kwellen
van niet al te grote dieren; of tot de
meer subtiele vormen van stompzinnig
leedvermaak. „Humor" is ook verre van
een „edel gewas", hetwelk rt« na veel
examenzweet en perfectionistische kro
kodillentranen naar de veiling brengt,
om het daar te laten doordraaien. „Hu
mor' is als onkruid, wat slechts tiert en
opbloeit bij de gratie van onze kortzich
tigheid; en juist op plaatsen waar men
het helemaal niet wenst.
Wat „humor" dan wel is? In elk geval
kan men er zich niet op specialiseren.
Men wórdt in deze gespecialiseerd. Van
daar vermoedelijk, dat de meeste Neder
landers met confectiehumor wel genoe
gen nemen. Gelijk hebben ze.
BREDA. L. PISON.
BERGSE JEUGD
Al enige malen heb ik het meegemaakt,
dat door opgeschoten knapen in de
speeltuin Rozenoord eindjes hout gesto
ken werden in de glijbaan. Dat dit voor
de kinderen een ontzettend gevaar op
levert behoeft geen betoog! Van ver
schillende aannemers heb ik bovendien,
tal van klachten gehoord over de ver
nielzucht van de Bergse jeugd, waaraan
maar geen eind schijnt te komen. Er
is sprake van duizenden guldens schade 1
Ook is mij opgevallen, dat er dit jaar
haast geen parkwachters meer in onze
plantsoenen wandelen. Zou dit komen
door de bestedingsbeperking? Dan is het
in ieder geval een wijsheid die zichzelf
volop bedriegt, want de jeugd kent geen
genae voor de mooie natuur.
BERGEN OP ZOOM. A. H. G.
KONINGINNEDAG
Met deze een stukje voor .Papier voor
uw pen", namelijk over Koninginnedag
van 30 april 1957.
Ik las in de krant dat er vrijwel overal
in Nederland in de kleinste dorpen en
steden uitbundig Koninginnefeest gevierd
is. Nou, ik woon hier in Welberg bij
Steenbergen en heb vier kinderen, waar
van er twee schoolgaan op de kleuter
school. Hier is in het geheel geen feest
gevierd; de kinderen weten niet of hef
feest is of niet. Ik zeg ze dat zelf en
ze weten het dan, wanneer ze een oranje
strik op krijgen en door de radio de
feestklanken doorgegeven worden. Als
er zo iets te doen is zou ik ze moeten
meenemen bijvoorbeeld naar Bergen op
Zoom. willen ze'ook eens genieten van
zo'n feest, omdat hier nooit wat is voor
de kinderen. Dit plaatsje hoort toch ook
bij feestvierend Nederland?
WELBERG. Mevr. v. TERHELJDEN.
KONINGINNEDAG (II)
Daar ik zelf geen geboren Koewachte
naar ben, valt het mij des te meer op
dat de verjaardag van onze geëerbie
digde Koningin onopgemerkt voorbij
gaat. De vlaggen die zijn uitgestoken kan
men op één hand tellen, of moeten die
alleen wapperen wanneer het koers is?
Het is bedroevend dat op deze feestdag
bij uitstek er niet het minste te doen is
voor onze schooljeugd. De meesten van
hen weten dan ook niet dat onze ge
liefde Koningin Juliana jarig is. Hebben
de opvoeders van onze jeugd het zo druk
gekregen, dat er geen tijd overblijft om
iets te organiseren? En waar blijft onze
nieuwe fanfare op zo'n dag? Moeten
misschien alle krachten gespaard blijven
tot op de kermis?
KOEWACHT. EEN INWONER.
MERKWAARDIG
Het moet mij van het hart, dat de
verslaggeving in „De Telegraaf" toch
heel wat gedetailleerder is dan die in
uw blad. Bij het stuk over de bank
overval in Princenhage had de redactie
een tekening laten plaatsen, die een dui
delijk overzicht gaf van het gebeurde.
Niet alleen zag men op deze tekening
het kantoor in kwestie, maar bovendien
had men het geval voorzien van een ver
klarende tekst. Naar het grote beneden
raam stond een pijl en daarbij: „Raam
van het kantoor". Zoiets maakt de zaak
ineens veel duidelijker. Men ziet on
middellijk dat men met een raam en
niet met een schoorsteen te maken heeft,
of met een bakfiets. Bij de enige deur
die men op de tekening zag, eveneens
een verduidelijking: „Hier werd de bank
rover door de concierge binnengelaten..."
Kijk, dat zijn saillante bijzonderheden.
Gewoonlijk immers zet een concierge het
luik van de kolenkelder open, als hij
klanten binnenlaat. U wist ook niet te
vertellen, dat de tweede man, de niet-
gearresteerde grote onbekende, wellicht
de Zwarte Ruiter is geweest. De Tele
graaf wel. Precies volgens de methode
van Hans Gruijters, had de bandiet zijn
auto aan de grens laten staan...
Zo'n overeenkomst had u toch ook on
middellijk als zeer merkwaardig moeten
voorkomen. Iemand die op dezelfde ma
nier zijn auto aan de grens wegzet als de
Zwarte Ruiter! U weet, even goed als ik,
dat bankovervallers eerst naar een ga
rage gaan zoeken als de politie hen op
de hielen zit; of een van de agenten
vriendelijk verzoeken, zolang op de wa
gen te willen passen. In dit geval heeft
de overvaller dat niet gedaan. Hij is van
de gebruikelijke gedragslijn .afgeweken,
op precies dezelfde manier als de Zwarte
Ruiter, toen hij zich in het nauw waande.
Het had u overigens ook moeten opval
len, dat de man een broek droeg, even
als beruchte Hans. En dat hij twee han
den had en twee voeten. Allemaal merk
waardige coïncidenties, die een vergis
sing bijna uitsluiten.
ETTEN. v. PL.
(We moeten inzender toegeven, dat
we schromelijk tekort zijn geschoten.
Volgende keer beter. En onze ver
ontschuldigingen aan de Zwarte Rui
ter natuurlijk. - Red.)
TELEFOOmiISèRE
Het functioneren van de telefoon tn
Breda is sinds 29 april jl. bijzonder ge
brekkig. Aan het PTT-personeel zal het
niet liggen, maar om de abonnees te
verwijten dat zij de oorzaak zijn van de
telefoondebacle welke wij thans in Breda
beleven, is niet geloofwaardig. (Zie uw
blad van 30-4).
Eén ding is opvallend: dat alles goed
functioneerde in de oude centrale en dat
sinds het in gebruik nemen van de
nieuwe centrale de zaak stagneert.
Wat staat er te gebeuren in geval van
nood, zoals brand, ongeval, dokter,
politie?
Het is een zaak van important alge
meen belang dat aan dit technisch falen
spoedig een eind wordt gemaakt. Boven
dien hebben de abonnees ook nog recht
op een goede dienstverlening.
BREDA. ABONNEE.
(Advertentie)
