ONZE PUZZEL
r
r
Mensen en SïLuzen
ja graag
Pagblad D c Stem
Edward Bok bouwde toren met
carillon in Florida
„Niet tevergeefs"
De draaiende schijf
Mutatie in
Sowjet-leiding
Dienstplicht in
Zuid-Vietnam
15
VIJFDE BLAD
ZATERDAG 4 MEI 1957
15
Herinnering aan
Nederland
Oplossing
Onderzeeboten van
Rusland in de
Middellandse Zee
Roman van Kees van Ginneken
Oude liefde
Het weer in Europa
gedurende mei
In de wintermaanden en het vroege voorjaar drentelen
elke dag duizenden toeristen door de tuinen en langs de paden
van het 26 hectare grote vogelreservaat te Lake Wales in Flo
rida, waar de stilte alleen wordt verbroken door het klokken
spel, dat vanuit de hoge toren zijn klanken tot op gjote afstand
verspreidt.
Het Mountain Lake Reservaat dat wordt beschreven als
een wijkplaats voor de mens, een toevluchtsoord voor vogels
en de bosrijke omlijsting voor de Zingende Toren" is nu al bijna
dertig jaar een bezienswaardigheid van Florida, omdat Edward
Bok zich het carillon van zijn geboorteplaats in Nederland
nog zo goed wist te herinneren,
Hoewel hij pas zes jaar was, toen
hii in 1869 met zijn ouders uit Den
Helder naar de Verenigde Staten
scheep ging, heeft de herinnering aan
de bekoring van de klokkenspelen
in zijn geboorteland Edward Bok er
toe gebracht hier 60 jaar later, in
1929, de ,,Bok Singing Tower" te doen
bouw.en.
In die jaren die verliepen tussen
zijn aankomst in de Verenigde Sta
ten als jeugdige immigrant en het
eerste concert van zijn Toren, heeft
Edward Bok een veelbewogen leven
geleid. Toen hij nog pas 13 jaar oud
was, werd hij door de dood van zijn
vader gedwongen de school te verla
ten en de handen uit de mouw te
steken. Hij pakte van alles aan, maar
voelde toch het meest voor werk,
waarbij hij zijn eigen initiatief kon
ontplooien. Zo was hij in New York
de eerste, die theaterprogramma's
opstelde met advertenties en een toe
passelijke tekst. Later sloot hij con
tracten met dagbladen voor verzor
ging van de rubriek „nieuws voor de
vrouw."
Als journalist
Op nog jeugdige leeftijd begon hij
zelf met een klein tijdschrift uit te
geven en schreef ook in de bladen
van een groot concern zijn eigen ko
lom onder de titel Literary Leaves".
Hieraan was het te danken dat de
aandacht van de uitgever van een
nieuw damesblad in Philadelphia,
,,The Ladies Home Jorunal" op hem
viel. Op 26-jarige leeftijd werd Bok
hiervan redacteur, waarmee hij een
loopbaan begon, die een bijzonder
grote invloed heeft gehad op de Ame
rikaanse samenleving in het alge
meen en het leven van de Ameri
kaanse vrouw in het bijzonder
Bok liet zich bij zijn werk als re
dacteur door dezelfde beginselen
leiden, die hij vroeger reeds in toe
passing had gebracht: hij lette nauw
keurig op welke behoeften er beston
den en trachtte dan daaraan te vol
doen. Aanvankelijk boeide hij zijn le
zers met artikelen over huwelijk, kin
deropvoeding, etiquette en esthetica.
Daarna vulde hij de bladzijden van
zijn tijdschrift met onderwerpen van
meer algemeen belang.
Men zegt dat zijn geschriften de
stoot hebben gegeven tot de verbete-
(Advertentie)
ringen in ontwerp en bouw van de
kleine gezinswoningen. Zijn invloed
op dit gebied strekte zich zelfs uit
tot tuin- en parkaanleg, zodat de ty
pische huizen en tuinen, die afge
beeld en beschreven worden in „The
Ladies Home Journal" thans nog in
alle delen van de Verenigde Staten
te vinden zijn.
Zijn activiteiten als redacteur
richtten zich ook op gemeenschaps
belangen, zoals de verfraaiing van
dorpen en steden en de verwijdering
van reclameborden langs de snelver-
keerswegen. De strijd, die hij in zijn
tijdschrift voerde voor overheidstoe
zicht op de kwaliteit van voedings
middelen en medicijnen, vond zo'n al
gemene belangstelling, dat hiervan
de eerste desbetreffende wetten het
gevolg waren.
In 1919, toen Bok 56 was, legde hij
de redactie neer om zich geheel aan
schrijven te kunnen wijden (met zijn
autobiografie won hij de Pulitzer
Prijs) en zich persoonlijk voor het al
gemeen belang te kunnen inzetten.
Als groot liefhebber van muziek nam
hij voor de hem nog resterende ja
ren het beschermheerschap op zich
van het Philadelphia Symphony Or
chestra.
Reservaat
Hij verhuisde naar de zuidelijke
staat Florida, waar hij met zijn
vrouw al vele malen de wintermaan
den had doorgebracht. Hij kocht er
een zanderig terrein, waar niet veel
meer groeide dan een honderdtal
schrale dennen, en wilde er een re
servaat van maken. Eerst moest hij
er de grond verbeteren en zorgen voor
een geregelde wateraanvoer en bin
nen een jaar groeiden er grote plan
ten, die men gewoonlijk slechts op
moerassige grond aantreft.
Onder die planten waren allereerst
struiken, die met hun bessen de vo
gels moesten aanlokken. Vervolgens
werden er bomen geplant en bloei
ende heesters, waaronder niet min
der dan 8.000 azalea's. Tussen deze
planten plaatste hij overal ondiepe
drinkgelegenheden voor vogels en liet
twee vijvers graven, waar talingen,
wilde eenden en flamingo's weldra
veelvuldig voorkwamen. Hij impor
teerde nachtegalen, die het met de
inheemse spotvogels in gezang moes
ten opnemen.
Maar Bok droomde steeds van
de oprichting van een Zingende
Toren zo een als hij er in Ne
derland, toen hij nog kind was,
gekend had als aandenken aan
het land van herkomst. Voor het
terrein van deze toren kocht hij
het resterende deel van de zand-
Sf
Sb
óo
ós
</J
w
vt
fa
\ii
ig
HORIZONTAAL: 1 slimme, 5 reeds,
waarde lezer (Lat. afk.), 9 soort
onderwijs (afk.), 11 ongevuld, 12
zangnoot, 13 boom, 15 klein beetje, 16
radiovereniging (afk.), 17 de onbe-
onn^e aIk.)18 soort bril, 19 insect,
20 krantenjongen, 21 reinigingsmid
del, 22 geen uitgezonderd (bijv.), 25
vorm van onderwijs (afk.), 26 ambts
halve (Lat. afk.), 28 inhoudsmaat, 29
weekdier, 33 roofdier, 34 vis, 35 projec
tiel. 37 leesteken, 41 geplaveide weg
tussen huizen, 46 kleur, 47 drank, 49
vogel, 50 dun, plat stuk hout, 51
jong mens, 54 traag, 55 familielid, 58
kledingstuk, 60 gevaarlijk, 62 onder
andere (afk.), 63 voorzetsel, 65 zang
stem, 66 koning (Fr.), 67 verlaagde
toon, 68 buigzaam, 70 deel van de Bij
bel (afk.), 71 zangnoot, 72 windrich
ting (Eng. afk.), 73 delfstof.
VERTICAAL: 1 laatstleden (afk.),
2 eikenschors, 3 mens, 4 ik (Lat.), 5
riiver in Italië. 6 jaargetijde, 7 plaats,
in Spanje, 8 jongensnaam, 9 oninge
wijde, 10 jongensnaam, 14 ding van
geen waarde, 15 meisjesnaam, 19 be
richt, 21 groente, 23 laatste nieuws
1 afk.)24 Europeaan, 25 Eng. voorzet
sel, 27 zwaardvis, 28 platte steen, 30 Fr.
lidwoord, 31 uitroep, 32 vreemde munt
(afk.), 36 luchtstrijdkrachten (afk.),
37 landmacht (afk.), 38 ons inziens
(afk.), 39 inhoudsmaat (afk.), 40 tam,
42 magnesiumpoeder, 43 plaats in
Noord-Holland 44 lokspijs, 45 beken
de motorraces (afk.), 47 voegwoord,
48 uitgave, 52 zijrivier van de Donau,
r3 kleur, 55 plaats in Afrika, 56 in
wendig orgaan, 57 Europeaan, 59
vruchtbare plaats, 61 gevangenis
(volks), 63 godheid, 64 vochtig, 69
bestaat.
HORIZONTAAL: 1 Oslo. 4 ad, 6 mm,
7 pret, 10 l.o., 12 amp., 15 ut, 16 kot
ter, 19 ondier, 22 op, 23 edele, 24 r.i.,
25 leeg, 26 harp, 27 eb, 29 e.k., 31 zo,
32 All, 33 ark. 35 plateel, 38 art., 39
erg, 41 rug, 42 nasi. 44 Omar, 45 Aa,
46 el, 48 stem, 50 toko. 52 al, 54 renet,
57 trakteren, 61 de, 62 as, 63 monste
ren, 67 Marie, 70 ai, 71 Edda, 73 gras,
76 in, 78 ar, 79 snor, 81 olie, 83 etc.,
85 Otto, 86 bod, 87 doolhof, 90 erg, 92
o.k., 94 N.N., 95 te, 97 de, 98 aloë,
100 vals, 101 om., 103 élève, 104 le,
105 raster, 108 rakker, 111 le, 112
men," 114 on, 115 Isar, 116 dij, 117
uk, 118 smak.
VERTICAAL: 2 slop, 3 lot, 5 da, 6
m.p., 8 rui, 9 eter, 11 ne, 13 mees, 14
in, 16 Korea, 17 Ticl, 18 regel, 19 oehoe
20 dorp, 21 riant, 28 brem, 30 karak
ter. 31 zege, 32 Arie, 34 kraan, 35 Po,
36 tu, 37 l.n., 38 aster, 40 gr., 43 as,
44 oir, 45 a.o., 47 laks, 49 mijn, 50 t.t„
51 or, 53 lt., 55 ego, 56 els, 58 aan
dacht, 59 Eva, 60 Eli, 61 Deli, 69 mug,
64 naald, 65 ta, 66 ee, 67 ma, 68 rente,
69 eer, 72 dr., 74 rook, 75 si, 77 neon,
79 st., 80 oord, 82 e.d., 84 t.l., 85 of,
86 boter, 88 oneer, 89 oever, 91 gever,
93 slot, 96 slak, 99 rede, 102 mals, 104
Lena, 106 Sea. 107 es, 109 a.o., 110
kom, '112 mij, 113 nu.
heuvel, die bekend staat onder de
naam Iron Mountain en vergroot
te daarmee het terrein met 10
hectare.
Zijn zingende Toren verrijst op de
top van de Iron Mountain tot een
hoogte van 80 meter en wordt van het
omringende terrein gescheiden door
een brede gracht, waarvan de boor
den geheel met rotsplanten zijn be
groeid. De bomen en struiken, die
Bok hier heeft geplant werpen hun
schaduw op het zacht rose marmer
en de geelbruine steen van de toren.
Marmeren roosters sluiten de acht
vensters van de kiokkenkamer af. Het
motief van deze gebeeldhouwde
galmgaten is evenals het andere
beeldhouwwerk aan deze Toren, ont
leend aan het planten- en dierenleven
van Florida.
De 71 klokken van de beiaard be
strijken vier en een half oktaaf. De
Bourbon-klok, de tenorklok, weegt on
geveer 11,2 ton, dekleinste 5,5 kilo
gram.
Toen Edward Blok in 1930 over
leed, een jaar na de voltooiing van
de Toren, werd hij in een grafkamer
aan de voet van de toren begraven.
Dank zij een speciaal door hem ge
sticht fonds is het onderhoud van het
reservaat verzekerd en is het mo
gelijk geregeld carillonmuziek te
doen weerklinken, die elk jaar dui
zenden bezoekers naar deze prachtige
streek trekt.
(Advertentie)
Eerste vice-premier Michael Per-
voetsjin is, blijkens een bericht van
„Tass", tot Sovjetrussisch minister
voor de middelzware industrie be
noemd.
Hij volgt als zodanig Avraam Za-
venjagin op, die begin 1957 is overle
den.
Pervoetsjin werd eind december
1956 tot voorzitter van de Sovjetrussi-
sche staatscommissie voor de geleide
economie benoemd.
Volgens de „Daily Mail" bevinden
zich ihans minstens vijf Russische
onderzeeboten in het oostelijke ge
deelte van de Middellandse Zee,
waar zij de bewegingen van de
Amerikaanse zesde vloot gadeslaan.
Het blad voegt hieraan toe, dat
de Sovjet-Unie een twintigtal on
derzeeërs in de Middellandse Zee
heeft, die in de havens Alexandrië
(Egypte), Latakië (Syrië) en Sas-
(Egypte), Latakië (Syrië) en Sa-
senovalone (Albanië) voorraden in
nemen.
Als deel 46 van de Lanteern-
reeks (N.V. Uitgeverij De Lan-
teern, Utrecht) is een nieuw
boek van de Brabantse roman
eier Kees van Ginneken ver
schenen. Het kreeg de titel
„Niet tevergeefs".
Dit werk doet enigszins den
ken aan „De eenzame weg" van
dezelfde auteur, omdat het ook
gedeeltelijk in Brabant, gedeel
telijk in Amsterdam speelt. Zo
wel in de omgeving van Breda
als in de hoofdstad blijkt de
schrijver goed thuis te zijn.
Deze keer vertelt hij van een ge
pensioneerde hoofdonderwijzer, die
gekweld wordt door de vraag of hij
met zijn talenten en zijn mogelijkhe
den van zijn leven en zijn beroep wel
gemaakt heeft wat hij er met meer
wilskracht en doorzettingsvermogen
en durf van had kunnen maken.
Op zekere dag ontmoet deze school
meester in een Amsterdamse bar een
oud-leerling, de zoon van een klein
schoenmakertje, dat uit een soort re
bellie van het Brabantse platteland
naar de grote stad gevlucht is. De
vroegere pupil stelt hem een aantal
cahiers ter hand, waarin deze zijn
dagboek heeft genoteerd. Het is de
geschiedenis van een eerzuchtige
dorpsjongen, die zich kost wat kost
omhoog wil werken. Geboeid volgt
Op LXT5239 brengt Decca enkele
werken, die de liefde van de vorige
generatie hadden en daarom door
de huidige met een ietwat scheef
oog worden bekeken. Het is altijd
zo geweest, dat niemand graag op
de stoelen van zijn grootmoeder
zat en dat zal wel zo blijven.
Grootmoeder moet eerst lange tijd
goed dood zijn en haar meubeltjes
moeten eerst heel oud worden, ivil
men ze weer waarderen en er als
antiekweer goed geld voor ge
ven.
Genoemde plaat bevat Richard
Strauss' ,,Don Juan" en ,,Tot und
Verklarung", gespeeld door het or
kest de la Societé du Conservatoire
uit Parijs o.l.v. Hans Knappertbusch,
een geknipt dirigent voor Wagner,
Bruckner en Strauss, allen lieden,
die gloed en verve vereisen, die
machtige uithalen tegenover liefelijke
pianissimi zetten en die steeds 'op
zoek zijn naar altijd andere combina
ties van instrumenten om afwisse
ling te brengen in hun palet.
Strauss is bij uitstek de man van
de programma-muziek. In zijn ,,Don
Juan" schildert hij de geweldige dy
namiek van zijn held en tevens zijn
onrust in het zoeken naar steeds
nieuwe avonturen. Hij slaagt daarin
wonderwel. Er is een charmante lief
desscène, maar wanneer hij daarna
begint de verschillende thema's door
elkaar te werken, dan is dat uiter
mate knap en interessant, maar het
is te technisch. Het zegt niet veel
meer; het is te gekunsteld.
Zo is het ook wel een beetje met
zijn ,,Tod und Verklarung" waarin
hij een stervende schildert, die zijn
leven voorbij ziet trekken en bij zijn
dood in de eeuwigheid schouwt, een
visioen dat hij wel doordacht op
bouwt uit het thema, dat hij bij de
schildering van de jeugdjaren van de
stervende heeft gebruikt, doch dat
toch te veel van een intellectuele
„Aufklarung" heeft en te weinig van
het visionaire. Daarin is hij een te-
gepool van Bruckner die het kinder
lijke, eenvoudige doch diepe schou
wen, het simpele begrijpen wel in
zich had.
Wat overigens niet wegneemt, dat
het allemaal knap is en onderhou
dend. En interessant als toonbeeld
van de geestesgesteldheid van de lei
dende intelligentsia van de vorige
generatie, wat niemand, die de Euro
pese muziek wil leren kennen mag
missen. De opname is voortreffelijk.
Wie aan muziekgeschiedenis geen
behoefte heeft, doch eenvoudig aan
muziek: Decca-LXT2847, de 96ste en
de 97e symfonie van Joseph Haydn,
door het Concertgebouworkest o.l.v.
Eduard van Beinum. Het is duide
lijk dat de vroegere, alleen maar on
gekunstelde muziek niet het huidige
tijdsbeeld weerspiegelt. Men kan er
moeilijk modern diepzinnig bij doen.
Maar mijn hemel: wat een muziek!
men het relaas van de eerste ontgoo
chelingen in de achterbuurt, de te
genstand van zijn ouders, de ervarin
gen op een kantoor, de prille liefde
voor een vrouwelijke collega, waar
mee hij trouwt. Tijdens de oorlogsja
ren wordt zij echter door de Duitsers
vermoord.
Tussen al deze bedrijven door geeft
de ik-figuur een schildering van zijn
leven in het stille dorp en van zijn
escapades naar Amsterdam. Hier ont.
moet hij ook een dorpsmeisje, dat in
haar jeugd tot zijn leerlingen behoor
de. Ze is in de metropool op het ver
keerde pad geraakt en zoekt steun
voor zichzelf en haar kind.
De hoofdonderwijzer voelt, dat hij
in verschillende opzichten te kort ge
schoten is, al was hij dan ook een uit
stekend pedagoog. Maar zijn leven is
,,niet tevergeefs" geweest, want hij
stelt ten slotte een daad, die veel
goedmaakt en waardoor hij èn een
jong gezin aan een betrekking en een
huis helpt èn genoemde oud-leerlinge
met haar kind een onderdak ver
schaft.
Kees van Ginneken heeft dit boek
bijzonder knap gecomponeerd. Om de
beurt laat hij de ik-figuur en het dag
boek aan het woord. De vele perso
nen, die in zijn verhaal een rol spe
len, worden treffend getypeerd, zo
dat de lezer ze allen zonder moeite
uit elkaar kan houden. Grappige scè
nes wisselen af met ontroerende tone
len. De dialoog is voortdurend warm
en levendig. Het gesprek tussen de
oude man en zijn afgedwaalde leerlin
ge in een der achterbuurten van Mo-
kum is bijzonder spits en psycholo
gisch wel zeer juist weergegeven. De
overpeinzingen, die zowel de meester
als de leerlinge ten beste geeft, zijn
het overwegen zeker waard.
Het dialect, dat de schrijver zijn
Brabantse mensen in de mond legt,
moet men niet al te nauwkeurig be
kijken. Er mankeert nogal wat aan.
Ook stuit men zo nu en dan op taai-
foutjes, terwijl de correctie verre van
feilloos is aangebracht. Wat de schrij
ver zoal onder een bar verstaat, is
niet duidelijk. Op de eerste twee blad
zijden lezen we: aan een bar, tegen
de bar, achter de bar, van de bar en
in een bar. De ene keer wordt Bra
bander gespeld, de andere Brabanter,
nu eens is het van Bakel, dan weer
van Brakel. Soms wordt de taal plot
seling deftig met b.v. ,.des avonds"
en „de meubelen". En sinds wanneer
is het omgekeerde van Bakel Lebak
We zouden nog kunnen wijzen op ver
keerde zinsconstructies, maar dat zijn
toch maar kleine oneffenheden tegen
over de grote verdiensten, die deze
voortreffelijke familie-roman onge
twijfeld heeft. Enkele beschrijvingen
nopen echter tot voorbehoud voor vol
wassenen.
Aat Adema tekende een aantrekke
lijk omslag en ook tussen de tekst
vindt men enkele fraaie illustraties.
WILLEM v. d. VELDEN
T T£*f*£RATU<JR ®C
R AANTAL R€SCNOAGC>
De tijd van vakantieplannen is
daar. Teneinde de reislustigen eni
germate op de hoogte te stellen van
de te verwachten weersomstandig
heden in het gekozen vakantieoord,
geven wij hierbij een overzicht van
een aantal Westeuropese landen.
Voor elk der landen zijn bijzonder
heden genoteerd betreffende de
temperatuur, regen en zoneen en
ander geldende voor de maand mei.
m 0
VERKENNERS HEBBEN
GELDGEBREK
Het is de St. Laurentiusgroep te Gin
neken, die deze mineur-kreet slaakt.
Geldgebrek kennen we, ieder van ons,
op eigen wijze. Maar al dit tot uiting
komt in en aan je woning, dan ga je
je schamen. De verkenners van St. Lau-
rentius lopen zich te schamen om de
desolate toestand, waarin hun gebouwen
verkeren.
Er moet iets gebeuren, het doet er
niet toe wat.... èls er maar geld komt
om hun tehuis althans 'n beetje op te
knappen. En.... als 't maar op 'n eer
lijke manier wordt binnen gehaald.
Daarom heeft deze wakkere groep 'n
grote loterij met prachtige prijzen op
touw gezet. Wie onze verkenners, door
het kopen van enkele loten, helpt met
het opknappen van hun gebouwen, helpt
zichzelf wellicht aan een bromfiets of
'n radiotoestel. Aan elk lot zit bovendien
nog 'n verrassing vast.
Laat niemand onzer de St. Laurentius-
verkenners afwijzen, wanneer zij dezer
dagen, hetzij aan uw deur, hetzij aan
de kerkingang, u een van hun loten
aanbieden. Hun doel en streven zijn aller
waardering waard.
BREDA, SYMPATHISANT
ROMANS CONGRESII.
Ofschoon de heer Bomans inderdaad
de indruk wekt, of hij zich beijvert om
bij de marxisten in het gevlei te komen
(althans bij dat bevolkingsdeel waarop
het marxisme het meeste vat heeft) toch
meen ik, dat men het hemzelf niet te
zwaar moet aanrekenen.
Vóór alles is Bomans „een kind van
zijn tijd'' (en weinigen stellen er geen
prijs op „modern" genoemd te worden)
als erkend publicist derhalve een zij
het wat weerbarstige slaaf van de
openbare mening, of wat er voor door
gaat. En als gevierd radio-causeur een
pupil van de microfoon, mag ik wel
zeggen, zonder de heropvoedende taak
van de radio in deze te overschatten.
Niet ten onrechte suggereert inzender M,
v. G„ dat er op het stuk van de natio
nale lolmakerij niet veel onderscheid valt
waar te nemen tussen AVRO en NW;
ik bedoel natuurlijk de VARA, afge
zien van de kluchtige „Prinzipenreiterei",
welke men in die kringen nogal eens ten
toon spreidt.
Wat de humor" betreft: „Alle defini-
tiën zijn moeilijk", schreef Multatuli en
een humoristischer karakteristiek vain
humor lijkt mij nauwelijks te geven. De
meeste onzer contemporaire amuseurs
vinden het helemaal niet „moeilijk" meer
en toegegeven moet morden, dat Jan
Publiek thans vrijwel overal om lacht,
hoewel bij hoge uitzondering nog om
zichzelf. De liefhebbers van het fijnere
soort humor moet ik hier mededelen,
dat de heer Multatuli nooit aan de Bon
te Trein heeft meegewerkt. ,Ik heb geen
verstand van étalage", moet hij eens ge
zegd hebben..
Overigens geloof ik niet, dat speciaal
de Brabanders ooit bijzonder kieskeurig
waren op het gebied van humor, of wat
zij daarvoor bielden. De heer Bomans
treft in elk geval weinig schuld met be
trekking tot onze reputatie als „inboor
lingen van het Donkere Zuiden", met
onze spreekwoordelijke goedlachsheid,
d.w.z. gevoel voor humor.
Merkwaardig genoeg spreekt de heer
M. v. G. in dit verband over Bomans
als „de Nederlandse Dickens", die bezig
zou zijn, zich te ontwikkelen tot een
Nederlandse Voltaire. Het vermoeden
rijst en het is ook niet onwaarschijn
lijk, dat de heer Voltaire eigenlijk le
venslang ,,op zijn retour" is geweest.
Doch inderdaad: onze eigen Vondel, onze
eigen Douwes Dekker en onze eigen Ge-
zelle hebben ons, al bij al, bitter wei
nig „gedaan", blijkbaar.
Slechts Dickens en Voltaire schijnen in
staat, ons iets te „doen". Een veeg teken.
Zo kan het gebeuren dat men zich dik
maakt om allerlei onbenullige grapjes en
haarkloverijen, terwijl Voltaire ons an
derzijds weerhoudt en bloc te proteste
ren, wanneer de communistische partij-
poëet, kameraad Theun de Vries door
een Nederlandse literaire commissie bij
het Nederlandse departement van on
derwijs, kunsten en wetenschappen wordt
voorgedragen voor een Nederlandse li
teratuurprijs. Protesteren? Nou ja, het
was ook maar een klein berichtje, er
gens. Dergelijke walgelijkheden hangt
men nu eenmaal niet aan de grote klok;
Anton van Duinkerken en andere
mensen met geest hebben we wel eens
horen zeggen, dat de Brabantse hu
mor tóch wel een te waarderen, eigen
karakter heeft. Maar misschien dat
de heer Pison, die toch ook Braban
der is, zich even aan goedmoedige,
in Nederland volgens hem schaarse,
zelfspot te buiten ging? (Red.)
AFSCHUWELIJK
„Ik kan niet anders zeggen dan dat
ik het afschuwelijk vind". Met deze
woorden sloot een eenvoudige landbou
wer een verhaal af dat hij ons dezer da
gen kwam vertellen. Zijn zeer dringend
verzoek was of we namens hem het ge
val kort samengevat in de krant wilden
zetten.
Hier is dan de samenvatting: op de
eerste paasdag werd een bewoner aan de
Rijsbergseweg (ter hoogte van de kerk)
ernstig ziek. Na veel heen en weer ge
telefoneer kreeg de familie een arts
met-zondagsdienst aan de lijn. Toen hij
zich het geval had laten uitleggen en er
vrij grote zekerheid bestond of scheen
te bestaan dat de zieke een beroerte had
gekregen, vroeg de arts het adres. Zijn
eind-uitspraak was: „Dat is me te ver"
en hij verscheen niet! Het duurde tot
de andere dag ver na het middaguur
eer de zieke een medicus zag verschij
nen
De verontwaardiging over dit voorval
was zowel bij de familie als bij buren
en kennissen zeer groot. Met opzet laten
we alle namen weg, treden we ook niet
in bijzonderheden en onthouden we ons
van een oordeel.
RECHTVAARDIG LOON
De laatste raadsvergadering van Kaats
heuvel is voor ons arbeiders van zeer
groot belang geweest. Door zulk een ver
gadering leert men de mensen kennen.
Onze twee wethouders zijn de aange
wezen personen, die de arbeiders niet
alleen vertegenwoordigen, maar ook als
voormannen voor hen op de bres moe
ten staan.
Beziet men nu eens het voorstel, de
twee gemeenteboden voor elke vergade
ring, behalve die van B. en W. en de
gewone raadsvergadering, een vergoeding
van f 3,- toe te kennen.
Zijn het de heren wethouders, die
steeds woorden van de Paus in de mond
nemen, dat het niet te verantwoorden
is de arbeider zijn rechtvaardig loon te
onthouden?
Zelf menen deze heren, die leiders zijn
van sociale verenigingen, dat dit niet
te verantwoorden is en dit niet alleen
voor de gemeenteboden: hetzelfde heeft
zich herhaald met de directeur van ge
meentewerken, zelfs nog erger. Die zou
men zelfs niet geven waarop hij recht
heeft.
Hoe durft men een mens met zulke
„beloningen" naar huis te sturen?
KAATSHEUVEL, EEN GEMEENTENAAR
OMWEG
Hiermede wilde ik uw aandacht eens
vragen voor de eigenaardige en hope
loze verkeerssituatie voor de wielrij
ders, die vanuit Bremstraat naar de stda
willen rijden. Om de Wouwseweg over te
steken moeten zij enige honderden me
ters in tegenovergestelde richting rijden
om de "Wouwseweg over te kunnen ste
ken, terwijl zij dan dezelfde afstand weer
terug moeten rijden voor ze aan hun
eigenlijke tocht kunnen beginnen. Hier
moest toch eigenlijk door een of andere
instantie iets aan gedaan worden.
BERGEN OP ZOOM,- W. L.
PLUIM
Mijn bewondering voor de Bergse Oran
jevereniging wilde ik via uw blad eens
uiten. Wat door het actieve bestuur ge
presteerd is om een dergelijk attractief
programma te kunnen brengen en wat
bovendien voor iedereen iets aantrekke
lijks bevatte, grenst aan het ongeloof
lijke. Vermoedelijk zullen er altijd wel
mensen zijn, die iets op of aan te
merken hebben, maar wanneer BOV zo
doorgaat, is men op de goede weg!
BERGEN OP ZOOM, P. J. H.
DIENSTIJVER
Eerlijk gezegd hebben wij danig schik
gehad om de woorden van wethouder
Swagemakers toen deze de heer J, Laa-
nen te Kladde de eremedaille uitreikte.
Hij wilde hem in deze tijd van perso
neelsverloop als voorbeeld stellen van
buitengewone dienstijver. Vermoedelijk
doelde deze oud-landbouwer op het ver
loop bij de boeren. In uw bladevan maan
dag staat echter te lezen, dat er niet
minder van drie bussen uit Steenbergen
met landarbeiders naar Schouwen-Dui-
veland gaan rijden. Dacht u, dat er on
der die tweehonderd man niet tientallen
zouden zijn, die graag voor vast bij een
boer wilden werken? Maar mijnheer de
boer heeft 's winters niet veel te doen.
en dan wordt een vaste knecht te duur.
Er zijn de laatste tijd tientallen vaste
arbeiders bedankt!
Daarom kunnen de boeren de woor
den van de heer Swagemakers wel op
hun fatsoen trekken.
STEENBERGEN. Vijf landarbeiders
G. v. T.
J. K.
G. en L. J.
P. v.d, H.
VAKSCHOOL VOOR
KAPPERS (IV).
Naar aanleiding van het laatste schrij
ven van de heer Morak, voorzitter van
de r.-k. kapperspatroonsbond, wil ik
nog het volgende opmerken:
le Er is geen enkele pijnlijke voor
geschiedenis geweest.
2e Dat inderdaad de waarheid ge
weld aangedaan wordt, als er gesproken
wordt over een school, los van de orga
nisaties. Omdat de heer Morak geen an
dere oplossing kan vinden, wil hij een
z.g. vakschool onder leiding van de reeds
genoemde huishoud- en industrieschool.
Hier passen wij voor, omdat wij een
landelijk orgaan „Stichting Ned. vak
scholen voor kappers" hebben, dat de
gehele opleiding verzorgt, alsmede exa
men afneemt, methodiek, lesrooster enz.
in handen heeft. Dit alles wordt bestuurd
door de vakraad. samengesteld door
werkgevers en werknemers.
3e Omdat ikzelf hoofdbestuurder ben,
weet ik ook, dat het huidige beleid en
streven naar die school door de plaat
selijke afdeling van de r.-k. werkgevers
organisatie niet met toestemming van het
hoofdbestuur geschiedt.
4e Er zou inderdaad een groot ver
schil zijn tussen een plaatselijke nijver
heidsschool, of een school die geleid
wordt door een landelijke stichting die
ruim 40 vakscholen telt en die er naar
blijft streven om subsidie te verkrijgen
van de gemeente, om zodoende nog meer
voor de leerlingen te kunnen doen.
5e Wij zouden het beslist toejuichen
als er een samenwerking zou komen.
Dit zou alleen ten goede komen voor de
toekomstige kappers, die als leerling zich
bij ons organiseren.
BREDA, Namens het bestuur
van St. Cosmas
G. CAMPHU1S
voorzitter
KOOPAVOND
In het verslag in uw blad van 27 april
j.l. aangaande een protestvergadering te
gen het voornemen om in Breda een we
kelijkse koopavond in te stellen, wordt
beweerd dat de directeur van de Bredase
WV dwang uitgeoefend zou hebben om
hiertoe te besluiten. Het is mij uiteraard
niet bekend of hij hiertoe de macht
heeft, ofwel inderdaad hiertoe heeft aan
gespoord, indien het laatste het geval
is, kan hem dit moeilijk ten kwade ge
duid worden. Het is nu eenmaal zijn
taak, de handel in de hand te werken
doordat hiermede tevens het Vreemde
lingenverkeer gebaat is, ook omgekeerd
is dit het geval en moét men hem dus
gelijk geven,
Breda is grootstad geworden en dient
zich aan te passen aan de eisen van onze
tijd, zowel ten opzichte van het vreem
delingenverkeer als in het belang van
de eigen bevolking.
Maatregelen van winkelsluiting enz.,
welke tijdens de oorlog en de eerste tijd
daarna zin gehad hebben, dienen niet
langer gehandhaafd te blijven. Dat men
niet toestaat dat jeugdige personen lan
ge werktijden hebben is inderdaad juist,
maar aan alle overdreven eisen en voor
schriften moet een einde gemaakt wor
den.
BREDA, N.
De Zuidvietnamese onderminister
van landsverdediging, Tran Troeng
Doeng, heeft op een persconferentie
te Saigon meegedeeld dat, met in
gang van één augustus a.s., de alge
mene militaire dienstplicht in Zuid-
Vietnam zal worden ingevoerd, die
van toepassing zal zijn op alle 21-ja-
rige burgers. De tijd van eerste oefe
ning zal een jaar duren.