Oost-Flevoland geeft beste grond
Natriumlamp
dienst van
een kwart eeuw in
verkeersveiligheid
KLM mag niet naar
Los Angeles vliegen
Wol zal zich ook in de
toekomst handhaven
Roosendaals burgemeester
beging 2 verkeersfouten
W. de Lint en
A. v. Dijke
naar de Y.S.
Bachs Johannes Passion
te Bergen op Zoom
President Syngman Rhee
adopteert zoon van vriend
als erfgenaam
11
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 6 APRIL 1957
Op
mars begon in
zuid-Limburg
Scholieren ontwerpen
stojfendessins
In appèl bevestiging van de
straffen gevorderd
VERKEERSDODEN IN MAART
Luch tvaartovereenkomst getekend
Ploegkampioenschap
M. Lameir titel
houder A-klasse
Handelaren uit België en Nederland bijeen
Keukenhof kreeg
windmolen
Pedagogische week
te Tilburg
11
keersveilige weg verlichting ook in de
dure jaren voor vele gemeenten een
lichte stap was.
Vit isolement verlost
De natriumlamp heeft in de achter
ons liggende jaren het pleit gewon
nen. Een goed deel van Nederlands
wegennet is op de verkeers-onveilige
gedeelten met dit soort lampen be
veiligd en er zijn zelfs wegen, die van
voor tot achter door het bekende
oranjekleurige schijnsel uit hun duis
ter isolement zijn verlost. De toepas
singen op ander terrein zijn legip.
Spoorwegemplacementen en havenka-
Geen banket is er om aangericht, geen glas op geheven en geen
oratie op gehouden, maar toch is het feit, dat een kwart eeuw
geleden de natriumlamp als wegverlichtingsbron haar intrede
deed, wel zo belangrijk gebleken, dat wij er in onze kolommen
niet aan willen voorbijgaan. Het licht immers, waarvan de man-
langs-de-weg zegt, dat het kleuren „doodslaat", heeft namelijk
bewezen door zijn ongewone scherpte onschatbare diensten te
kunnen bewijzen aan de verkeersveiligheid. En dat is een on
derwerp, waarover vandaag-de-dag het laatste woord nog niet
gesproken is. Bijlange niet
Het is geen lang verhaal, het
ontstaan van het natriumlicht.
Reeds lang voor de dertiger ja
ren in deze eeuw waren knappe
koppen doende het rendement van
de toen bestaande lichtbronnen
met enkele fracties te verbeteren.
In de gehele wereld werd in vrijwel
alle lichtlaboratoria gestreefd naar
een verhoging van de lichtopbrengst
met één tiende. Maar weinigen, die
daar toen in slaagden en de oplossin
gen, die zij de technici aan de hand
deden, waren verre van goedkoop,
verre ook van eenvoudig. Korter ge
zegd: praktisch onbruikbaar.
Was de lichtontwikkeling in een im
passe geraakt Men zou het haast
zeggen. Enkelingen begonnen naar*
nieuwe lichtbronnen te speuren, be
rustend op hetzelfde principe, maar
in een andere constructie. In die tijd
van tasten en zoeken, proberen en
testen kwam plotseling een Neder
lands bedrijf met de natriumlamp op
de proppen, een lamp, die een econo
mische verbetering gaf van vier- tot
zeshonderd percent en die daar te
genover enkele best overkomelijke
bezwaren stelde: de kleurvertekening
en de vertraagde ontsteking.
Stoute verwachtingen
Beide bezwaren namen de Limburg
se autoriteiten voor lief, toen zij in
1932 de weg Beek-Geleen als eerste
weg in Nederland met dit licht lieten
beveiligen. Het effect was inderdaad
verrassend en legde de toenmalige
Commissaris van de Koningin in dit
mijngewest de volgende woorden in
de mond: „Wij hebben alle reden om
aan te nemen, dat de nieuwe wegver-
lichting aan de stoutste verwachtin
gen zal beantwoorden."
Velen, die het met hem eens waren,
doch de lamp geen onmiddellijke gou
den start beloofden. Wij schreven 1932
en velen van onze lezers zullen zich
herinneren, hoezeer de crisis in dat
jaar beperkingen oplegde aan over-
heids- en particuliere uitgaven. De
kost gaat echter voor de baat uit en
dit goede Nederlandse gezegde in
dachtig besloten vele gemeentebestu
ren tot de aanbrenging van de toen en
nu nog modernste vorm van wegver-
lichting. Waarom
Wel, In de dertiger jaren reeds
zag men het probleem verkeers
veiligheid reeds als een vraagstuk
van de eerste orde. De onveilig
heid kostte ook toen al vele hon
derden mensen per jaar het le
ven, was ook toen al de oorzaak,
dat voor vele honderdduizenden
guldens brokken werden gemaakt.
En dat tesamen vormde een uitga-
vepost, waar niets tegenover stond
clan leed, diep menselijk leed. Geen
wonder dus, dat de stap naar de ver
des, losplaatsen en fabrieksterreinen
zijn door het licht van de natrium
lamp uit de greep van de nacht ge
rukt: in Nederland en Spanje, in
Oklahoma en in de nieuw-gebouwde
stad Nairobi, hoofdstad van Afrika's
Kenya. De verwachting, dat de na
triumlamp binnen enkele jaren een
vertrouwd beeld zal zijn op alle bin
nen- en buitenlandse wegen, wordt
daarom door deskundigen volkomen
gewettigd geacht.
Op initiatief van een stoffenhuis in
Dordrecht zullen de leerlingen van de
Dordtse middelbare scholen de ko
mende weken deelnemen aan een
wedstrijd in het ontwerpen van tex-
tieldessins. Als uit het plan redelijke
resultaten te voorschijn zullen komen
dan ligt het in de bedoeling de beste
dessins op doek te laten drukken,
eventueel met de naam van de ont
werpster of ontwerper in de zelfkant
gedrukt.
De zaak contra de burgemeester
van Roosendaal, die op 24 september
jl. des middags om 4 uur onder
Vught een stationcar der Vughtse po
litie geen dóór- en voorrang had ver
leend, terwijl de politiewagen de si
rene liet loeien ten bewijze dat zy
voor dienstzaken in dit geval een
brand was uitgereden, kwam gis
teren voor de Bossche Rechtbank.
De kantonrechter van 's-Hertogen-
boscii had de heei A. F. veroordeeld
tot f 25,- en f 125,- boete, benevens
tot intrekking van de rijbevoegdheid
voor de tijd van zes maanden.
De burgemeester had appèl aange
tekend tegen dit vonnis, zodat de
zaak donderdagmorgen voor de
meervoudige strafkamer der Bossche
rechtbank voorkwamen.
De burgemeester was niet, zoals op
de zitting van het Kantongerecht,
verschenen. Hij had zijn raadsman
mr. J. van Roosmalen uit Roosendaal
opgedragen namens hem op te tre
den. De hoofdagent van politie J. J.
te Vught werd als enige getuige ge
hoord. Hij deelde mee dat de burge
meester met twee wethouders van
een bijeenkomst te 's-Hertogenbosch
des middags omtrent 4 uur via Vught
naar Roosendaal terugreed.
Op het moment dat de luid-loeiende
stationcar de Vughtse Dorpsstraat
uitreed om de hoofdweg Den Bosch-
Tilburg op te slaan, kwam de bur
gemeestersauto met een vaart van
pl.m. 70 km. aanstuiven. Deze auto
reed door, zonder de politiewagen
voorrang te verlenen of gelegenheid
te geven de Roosendaalse auto te
passeren.
De officier van justitie mr. A. ba
ron Van Imhoff eiste dezelfde straf
als de kantonrechter had opgelegd.
Mr. van Roosmalen betoogde dat
hij aanvankelijk tegen deze zaak
MEERENVEEN
harkema ^noordhorn
«sappemee'r
WIJNJETERP
MIDONKERBROEK
VLAGT*
BANTEGA
RAALTE
^deventer
apeldoorn
de krimp
.UK"»."
Gastricum
YMuioen
amsterdam
haarlem
mijdrecht laren.
hilversum
8a arn
woude soe5ter8erg «amersprt
utrecht®* «woudenberg
OEBILT—-'• ^MAARSBERGEN HOOG KEPPEL"1
ROTTERDAM Z OOORN JRNHEM# 9°°ET,NCHEMf
ARNHEM #GAANc£REN;
DAM •OEIL
'NIJMEGEN
OSS
OEN BOSCH T
ST MICHIELSGESTEL
«GEMERT N,
OISTERWIJK
EiNDHOvtN
venlo
/WILLE R*H,E
MAAS- «SIM
TRICHT Èf
wy^QYEREIS.
zwaar had aangekeken. Er was veel
over deze kwestie geschreven en in
Roosendaal nóg meer overgepraat en
zelfs de commissaris der koningin in
de provincie liet de stukken opvragen
om inzicht in deze zaak, waarmee
het gezag was gemoeid, te verkrij
gen.
Naarmate de studie vorderde,
kwam de raadsman evenwel tot het
inzicht dat de zaak praktisch van
weinig belang is geweest. De burge
meester heeft weliswaar beide over
tredingen toegegeven, maar wie de
zaak objectief bekijkt, ziet dat de
hele overtreding 40 seconden tijds in
beslag heeft genomen.
Aanvankelijk had de politie van
Vught geaarzeld deze zaak bij de
justitie aanhangig te maken, doch
toen de burgemeester van Roosen
daal met een klacht kwam, werd de
zaak doorgezet. Dat in het verbaal de
politie tot conclusies en meningen
kwam, achtte spreker in een objec
tief opgezet en geredigeerd verbaal
niet juist, daar zij daarmee op het
vlak der justitie terecht kwam. Ook
gaf het verbaal uiting aan een be
paalde geïrriteerdheid, hetgeen de
raadsman evenmin met bewondering
kon vervullen.
Erkennende dat de burgemeester
een fout heeft gemaakt, kwam mr.
Van Roosmalen nochtans tot de con
clusie dat zijn cliënt niet de menta
liteit mist, welke een goed autobe
stuurder dient te sieren. Hij achtte
een geldboete op haar plaats, maar
om daarnaast nog de burgemeester
bevoegdheid, achtte de raadsman on-
te straffen met intrekking van de rij'
juist.
Uitspraak 18 april.
De luchtvaartovereenkomst,
waarover Nederland en Ame
rika langdurig hebben onder
handeld, is thans getekend.
De overeenkomst geeft Ame
rikaanse luchtvaartmaatschap
pijen ruime rechten voor dien
sten naar Nederland, Suriname
en de Nederlandse Antillen en
verder.
De KLM mag volgens de be
palingen vliegen op Houston in
Texas, op New York en op
Miami. Er is wel Nederlandse
teleurstelling over het feit, dat
ons land niet het recht krijgt
een dienst naar Los Angeles te
openen.
Drs. v. d. Beugel, de leider van
de Nederlandse delegatie, heeft in
een brief over dit besluit gevraagd
zo spoedig mogelijk nieuwe bespre
kingen hierover te beginnen.
Drs. v. d. Breugel zei, dat hij in
het algemeen voldaan was over het
resultaat van de onderhandelingen.
,,Ik beschouw het als een compromis,
maar een grote stap naar betrekkin
gen tussen beide landen op dit ter
rein, welke eens geheel bevredigend
De vijfde nationale ploegwed-
strijd, die op het Ellertsveld bij
Westerbork (Drenthe) is ge
houden, werd gewonnen door
Wim de Lint uit Zevenberg-
schen Hoek. Hij verzamelde 482
punten op zijn naam. Tweede
werd A. v. Dijke uit 's Heer
Arendskerke, die 479 punten
bijeen bracht. Dit tweetal zal
op 18 en 20 september uitkomen
op de internationale ploeg-
wedstrijden die gehouden wor
den in Ohio in de V.S.
Er zijn nog meer zuid-Nederlandse
deelnemers, die zich in de voorste
rüen hebben «eten te klasseren. Vier
de werd lil. J. Breure uit Dinteloord
met 458 punten en vijfde C. de Jager
uit Wolphaartsdijk met 457. E. Buyck
uit Waterlandkerkje wist zich met 453
punten van de achtste plaats te ver
zekeren.
W. de LINT
Van het tweetal, dat naar de in
tern ationale wedstrijden wordt uit
gezonden, is nummer een, Wim de
Lint, geen onbekende meer op de
toernooivelden der ploegers. In 1953
werd hij tweede in de strijd om
het landskampioenschap, wat zijn
uitzending naar Canada rechtvaar
digde. Daar wist hij beslag te leg
gen op de zevende plaats.
In 1954 werd Wim voor de eerste
maal landskampioen en opnieuw
stond zijn uitzending naar het bui
tenland vast. Hij ging dat jaar naar
Ierland, waar hij als derde eindigde.
zuller zijn. Indien de landingsrechten
in Los Angeles in de overeenkomst
waren opgenomen, zou deze geheel
oevredigend zijn geweest."
In officiële Amerikaanse kringen
werd verklaard, dat men bij de on
derhandelingen rekening had gehou
den met enige politieke factoren,
voornamelijk het feit, dat Nederland
financieel per hoofd méér tot de
kracht van de Noordatlantische-ver-
drags-organisatie bijdraagt dan enig
ander land en dat het nodig is Ne
derland economisch sterk te houden.
De Amerikaanse regering had ook re
kening gehouden met het feit, dat
het Nederlandse volk trots is op de
KLM. zo werd gezegd.
(Biljarten, Hoogerheide)
In café „De Arend" te Hoogerheide
bij de heer F. Stuyts, rollen al enige
tijd de ivoren ballen over het groene
laken. En dit alles om in drie on
derscheidene klassen kampioenen van
Hoogerheide aan te kunnen wijzen.
De eerste is er nu en wel in de
A-klasse. Hierin behaalde M. Lameir
na zeer spannende strijd de titel.
Alf. Michielsen, die nog één partij
moet spelen en op de tweede plaats
staat, kan de kampioen juist niet
meer bereiken. Wint Michielsen deze
partij dan kan hij 11 punten halen. Dit
betekent slechts 1 punt minder dan
de kampioen. Derde werd A. Kuilen
met 9 punten. Fr. Stuyts werd 4e
met 8. P. v. Hees volgt met 7, Fr.
Versuyveren 6. J. Buyk 3 en L. Tim-
mers sluit de rij met 0 punten.
In de B-klasse moet de beslissing
nog vallen en wel tussen W. Michiel
sen en P. Hopmans. Beide hebben uit
8 partijen 14 punten gehaald. De fi
nalepartij belooft dan ook uitermate
spannend te worden.
In de C-klasse staat Alf. Jansen op
de ereplaats met 15 punten uit 12
partijen, maar hij heeft nog vier
belagers nl. Adr. Schuurbiers (10
gesp. - 14 pt.). Fr. Jansen (10 - 14),
M. Raaymakers (11 - 14) en P. Bor-
remans (8 - 12). Hier is dus het
laatste woord nog niet gesproken.
De Christelijke Oratorium Vereni
ging te Bergen op. Zoom wil donder
dag 11 april a.s. in de Grote Kerk,
wederom de Johannes Passion van
Joh. Seb. Bach uitvoeren.
De bekwame dirigent Jaap Hillen
heeft zich de medewerking verze
kerd van goede solisten, waaronder
als beproefde krachten de sopraan
Dora Lindeman, de tenoren Gerard
Honig en Willem van der Sluys, met
verdere medewerking van Sibylle
Raaphorst, Paul Hofstede en Pe
ter de Vos. Het Rotterdams Kamer
orkest zal ditmaal de begeleiding
verzorgen, terwijl Jaap Splgt het
clavecimbel zal bespelen. Uit deze
opsomming blijkt dat de C.O.V. kos
ten nog moeite gespaard heeft om
zo goed mogelijk voor de dag te
komen
Waarschijnlijk heeft Bach vijf
Passionen geschreven, waaronder de
Mattheus Passion en de Johannes
Passion; twee passionen zijn verlo
ren gegaan en van de aan hem toe
geschreven Lucas Passion wordt vrij
wel algemeen aangenomen, dat deze
niet door Bach gecomponeerd is. De
samenstellende delen van de Mat
theus en van de Johannes Passion
koren, aria's, arioso's en koralen
zijn gelijk. De Mattheus Passion
is de laatste tijd en vogue, hetgeen
wel verklaarbaar is, doordat dit
werk mild van klank is. Hiertegen
over staat echter dat de Johannes
Passion dramatischer en beknopter
is en zodoende zeker zo expressief.
Het staat niet precies vast wanneer
■Bach de Johannes Passion gecompo
neerd heeft, maar aangenomen wordt
dat dit in 1723 plaats heeft gevon
den.
De C.O.V. heeft in 1953 deze zelf
de Passion uitgevoerd, zodat ver
wacht mag worden, dat het werk nu
meer bezonken is en de technische
vaardigheid, een van de voornaam
ste peilers waarop een goede uitvoe
ring steunt, verder geperfectioneerd
is. Bovendien verheugt het koor
zich de laatste tijd in een gestadige
groei en komen regelmatig jonge
krachten de gelederen versterken,
hetgeen de koorklank ten goede komt.
In de afgelopen jaren is telkenmale
gebleken, dat men precies weet op
welke wijze men sfeervolle concer
ten moet organiseren een voor
beeld voor veel verenigingen in wij
de omgeving zodat men zeker ook
in dit opzicht wederom het beste
mag verwachten.
Hopelijk zijn de Bergse muzieklief
hebbers voldoende doordrongen van
het culturele belang dat gelegen is
in het feit, dat in onze eigen stad
de gelegenheid bestaat een v. Bachs
meesterwerken te kunnen beluiste-
Wanneer vandaag, nu de kunstve
zels de markt trachten te verove
ren, de wolhandelaren blijk geven
van een zekere angst voor de toe
komst, dan is zulks uitsluitend te
wyten aan een minderwaardigheids
complex van de wolmensen zelf en
aan het feit dat ze zich bewust laten
verdringen. Nooit is er meer wol ge
schoren dan juist in deze dagen en
ook in de toekomst zal er steeds
plaats blijven voor de wol. Daartoe
kan ook de in velerlei kringen ge
vraagde termynmarkt bijdragen.
Dit waren de slotwoorden van de
heer M.E. Audenaert uit Antwerpen,
die voor de Nederlandse en Belgische
wolhandelaren, die op uitnodiging van
de vereniging van de wolhandel naar
Tilburg waren gekomen, sprak over
het wezen van de termijnmarkt en
inzonderheid van die van Antwerpen
Spreker verheelde niet dat in ve
lerlei kringen nog steeds een zekere
miskenning bestaat van de termijn-
markten. Daar tegenover stelde hij,
dat juist dank zij de termijnmarkten
vele risico's kunnen worden vermin
derd of vermeden. In Antwerpen dient
zelfs elke transactie tussen commis
sionairs en makelaars te lopen over
een zogenaamde liquidatiekas, welk*
alle overeenkomsten registreert en
borg blijft voor de financiële afwik
kelingen.
Mede hierdooor kunnen aanzien
lijke koersverschillen worden opge
vangen. Bovendien leent de termijn-
markt zich uitnemend voor arbitrage
en premiezaken, welke laatste een
eventueel verlies kunnen beperken tot
de premiebedragen.
Voordien had mr. E. Sassen, oud
minister van overzeese gebiedsdelen
en lid van de gemeenschappelijke
vergadering van de Europese kolen
en staalgemeenschap, een lezing ge
houden over de groei en vorming van
de Euromarkt en de werkwijze daar
van, vergeleken met die van de ko
len en staalgemeenschap. Ten dele
onderschreef hij de pessimistische
verwachtingen, die door bepaalde Ne
derlandse onderhandelaren over de
Euromarkt waren geuit.
Aan het eind van de bijeenkomst
sprak drs. W. Werner, directielid van
de „Banque de Paris et des Pays
Bas" te Amsterdam, over de Neder
landse transitohandel.
ren, zodat zij in grote getale opko
men om dit muzikale evenement mee
te maken.
De bloeiende en hardwerkende C.O.
V. verdient dit ten volle!
L.S.
De Holland-Amerika-Lijn heeft de
Stichting Nationale Bloemententoon
stelling „Keukenhof" te Lisse een
windmolen aangeboden, dit als blijk
van waardering voor het gedurende
een lange reeks van jaren naar Ne
derland trekken van honderdduizen
den toeristen.
De molen, die in 1892 in de pro
vincie Groningen werd gebouwd, is
op „Keukenhof" op een nieuwe on
derbouw opgebouwd, waarmee begin
oktober een aanvang werd gemaakt.
Op de fundering verrees een acht
hoekige roodstenen onderbouw. De
molen is in gemerkte onderdelen per
schip overgebracht naar „Keuken
hof." Zij waren zeer goed geconser
veerd en zullen nog tot in lengte van
jaren houdbaar zijn. De molenbou
wers slaagden erin spoedig het zware
houten karkas op te richten. Dit dient
als geraamte van de molen, waarvan
de stelling voor het publiek toegan
kelijk is.
In de buitenmuur van de stenen
ombouw werd de originele gedenk
steen van de oprichting in 1892 op
nieuw ingemetseld.
De zestiende Pedagogische week,
georganiseerd door het Pedagogisch
Instituut der r.-k. Leergangen te-Tö-- -
burg, wordt te Tilburg gehouden op
2, 3, 4 januari 1958. Als centraal on
derwerp dat op deze Week behan
deld zal worden, is thans vastgesteld:
„Hedendaagse jeugd en eigentijdse
opvoeding."
President Syngman Rhee van
Korea, heeft zo pas zijn 82ste
verjaardag gevierd en bij die
gelegenheid een 20-jarige zoon
van 'n oude vriend en politieke
bondgenoot, tot zijn wettige erf
genaam uitgeroepen.
De president van Korea adopteer
de Lee Kang Suk, een voormalige
hockey- en ruiter-ster van de hoge
school van Seoel. Zijn vader is spea
ker in de Zuidkoreaanse kamer van
volksvertegenwoordigers. De oude
Lee werd verslagen voor het vice-
presidentschap bij de verkiezingen
van vorig jaar.
Syngman Rhee, die geen erfge
naam meer had sedert zijn zoon in
1915 stierf, vertelde dat hij lang had
gewenst een zoon te hebben die eens
in staat zou zijn de traditionele
familie-eerbetuigingen op het graf
van dr. Rhee's moeder in Pyung
San te geven. Deze stad is nu in
communistische handen (zij ligt in
Noord-Korea).
De vader van Lee bewonderde, in
zijn jeugd, dr. Rhee om diens strijd
voor de Koreaanse onafhankelijkheid
tegen de Japanners. Hij volgde dr.
Rhee naar Hawai en Washington,
waar hij werkte op dagbladen, welke
werden uitgegeven door de beweging
voor „Vrij Korea". Toen dr. Rhee
in 1945 terugkeerde naar het bevrij
de Korea, werd hij persoonlijk se
cretaris van de toekomstige Koreaan
se president.
Feest in Seoel
Seoel, de hoofdstad van Zuid-Korea
was in feeststemming. De straten,
die nog steeds niet zijn hersteld, wa
ren overvol met feestvierende Korea-
nen. Op borden en plakkaten werd
Rhee genoemd „de George Washing
ton" van Korea; dr. Rhee is nu zijn
83ste levensjaar ingetreden: hij is
nog steeds dezelfde militante per
soonlijkheid van twintig jaar gele
den.
En hij is nu gerust; want hij
heeft zo denkt hij althans) een
waardige opvolger in de jonge Lee
Kang Suk
Ook in de maand maart vielen de de van de hier aangegeven gemeen-
doden in het verkeer weer in alle I ten vielen zelfs meerdere doden,
delen van ons landIn verschillen-1 uiteraard vooral in de grote steden
(III)
(Van onze redacteur)
De indijking is voltooid, de ge
malen werken, over enkele maan
den valt oostelijk-Flevoland ge
heel droog. Dan is de ontginning
actueel. Het ligt in de bedoe
ling, dat in 1960 de eerste be
drijven aan particuliere pachters
uitgegeven zullen worden. In te
genstelling met de Noordoostpol
der zullen jaarlijks meer hec
taren grond worden verdeeld.
Er wordt gesproken over acht
duizend hectaren per jaar, zodat
in 1968 de gehele polder zal zijn
bewoond en worden bewerkt.
De manier van in cultuur bren
gen, die in Wieringermeer en
Noordoostpolder werd toegepast,
zal in grote lijnen ook voor het
„nieuwste land" gelden. Dat be
tekent, eerst ontginning van het
gebied door de staat, daarna een
tijdelijke exploitatie van deze
gronden, eveneens dooi de staat
en vervolgens de uitgifte van de
bedrijven aan zelfstandige onder
nemers. Dit systeem heeft zijn
waarde bewezen. De zelfstandige
ondernemer, die landbouwer, vee
houder of fruitteler is, kan zijn
bedrijf zonder al te grote risico's
te lopen op de jonge poldergron-
den beginnen. Bovendien zal hij
profiteren van de vele lessen, die
tijdens de tijdelijke staatsexploi
tatie zijn opgedaan.
Van de 54.000 hectaren, die in
mei of juni in de nieuwe polder
droog vallen, zullen er ongeveer
50.000 voor de landbouw beschik
baar komen, terwijl de rest no
dig zal zijn voor de aanleg van
dorpen, wegen en kanalen.
Het is nog moeilijk te beoor
delen of het in cultuur brengen
van de polder een ander beeld te
zien zal geven dan in Wieringer
meer en Noordoostpolder. Men
verwacht, dat het beeld iets an
ders zal zijn. Het tekort aan ar
beiders zal er oorzaak van zijn,
dat op nog grotere schaal ma
chines gebruikt moeten worden.
Het staat ook vast. dat in oost-
Flevoland veel zwaardere grond
soorten voorkomen. Deze zware
gronden zullen speciale moeilijk
heden opleveren. Oostelijk-Flevo
land bevat langs de Veluwekust
en de tijdelijke Knardijk gebieden
met veel kwel.
Maar oost-Flevoland wordt een
best land. Grondboringen hebben
uitgewezen, dat de nieuwe pol
der voor bijna negentig percent
uit zware zavel of klei bestaat,
dat is bijna het dubbele van de
NOP, die 51 pet. bevat.
Slechts 1 pet. van Flevoland
blijkt kleiarm zand le zijn. Veen
en keileem komen niet voor.
Ontginning
De eerste gronden zijn klaa
voor ontginning. Omdat zij be
dekt zijn geweest met zoet wa
ter. zal onmiddellijk na het drr
vallen plantengroei optreden
is de ervaring, voltrekt zich zeer
snel. Vier maanden na het droog
vallen van de Noordoostpolder
vond men reeds 25 verschillende
wilde planten, terwijl dat aantal
na een jaar tot 200 was gestegen.
Omdat de ontginning van oos
telijk-Flevoland circa acht ja
ren zal duren zijn er gebieden
die vele jaren aan de onkruid
vorming zouden bloot staan. Be
strijding ervan is mogelijk, maar
vergt zoveel geld, dat het ondoen
lijk is daaraan te beginnen.
Toen de Noordoostpolder droog
viel. werd het riet met alle ge
weld bestreden. Men is er thans
echter achter gekomen, dat het
Ue
vestiging van wilde planten, zo Een beeld van de aanleg van demeerdijk rond oostelijk-Flevoland.
goed is riet uit te zaaien op de
nieuwe gronden, omdat de g.ond
daardoor meer draagvermogen
krijgt en ook beter toegankelijk
is bij de verdere ontginning.
Vandaar, dat in april vlieg
tuigen riet gaan uitzaaien.
Het afwateringssysteem en het
wegenstelsel bepalen de afmetin
gen van de kavels. In oost-Flevo
land zal in het algemeen een
kavellengte van duizend meter
worden toegepast, de standaard
breedte zal vermoedelijk driehon-
dérd meter bedragen. In de Wie
ringermeer en in de Noordoost
polder wai-en de afmetingen klei
ner. Bij de mechanisatie zal men
daar voordeel van hebben, ter
wijl er ook minder wegen en af
wateringskanalen nodig zijn.
Alle kavels zullen aan verhar
de wegen komen te liggen en aan
een wateringsloop. Niet elke ka
vel zal echter per schip zijn te
bereiken, zoals in de Wieringer
meer, want het blijkt, dat de land
bouw minder en minder gebruik
maakt van vaarwater.
Dat zijn enkele facetten van de
ontginning. Er zijn er nog veel
meer. Men behoeft maar te den
ken aan de ontwatering van de
gronden, de .egreppeling, de
drainage (zeer belmgrijk) enz.
JSr. 4: Oost-Flevoland
in 1968
