|9aeUa9 ?3e§tem Waar nog gaslicht gloeit Regeling opleiding brandweerofficieren Bijzonderheden van het Euratomverdrag ATOOMENERGIE HEEFT NOG VELERLEI MOGELIJKHEDEN kaas Koninklijk paar bij ere-promotie HEIMWEE WERD INGELOST Katholieke ziekenhuizen exploiteren voordeliger dan overheidsziekenhuizen Expositie met venster op de toekomst Schrijvers halen jeugdherinneringen op Vol met romantiek Kind door wolf verslonden Waarzegster drinkt, is goed afl De Waarzegster Voor tweetal vacatures per jaar subsidies Dce iïiéér met VARA-varia Invasie bij AVRO Nederlandse firma gaat bungalowdorp op Majorca bouwen Queen Mary kon loch vertrekken Nieuwe aardschok in Thessalië Literaire opdracht voor mr. E. Straat DERDE BLAD VRIJDAG 22 MAART 1957 9 5 Oudjes halen herinneringen op. Jongeren lachen daar eens hartelijk om en vinden de oudjes sentimenteel. De middelbare leeftijd glimlacht mild en vol begrip. Nog een paar jaar en in de herfst van hun leven komen ook voor hen de herineringen als rijp geworden vruchten ter aarde vallen. Wie zou die goede gaven van de natuur niet als troost en tot versterking dankbaar verzamelen en genieten? Iedere herinnering is het litteken van een verworvenheid, van een bevochten zege of van een geleden nederlaag. Veelal leven de tranen voort als glinsterende edel stenen. De ogenblikken van de gulle lach en het onbeschadigde geluk zijn bestanddelen geworden van alles wat blijvend schoon en waardevol is gebleken. Zo moet het geweest zijn voor een schrijver als Maurits Dekker, toen hij „Amsterdam bij gaslicht" ging schrijven. Zo was het ongetwijfeld ook voor Theo Thijssen in de dagen, die hij besteedde aan het boek „In de ochtend van het leven" en niet veel anders moet het zijn geweest voor P. van Breugel bij het samen stellen van „Schaduwen en gestal ten". Maar is het ook zo voor ons, de lezers van die boeken Alvorens we gaan proberen deze interessante vraag te beantwoorden, zouden we graag enkele algemene ..opmerkingen vooraf" willen maken. Voor de meeste lezers is de tijd rond de eeuwwisseling in een verre en va ge schemer gehuld. Dit brengt met zich mee, dat het denken aan die pe riode van gaslantaarns en gordijnen met balletjes-franje, van water- en vuurbazen en porders, van buikorgel tjes en rondreizende kiezentrekkers tot aan de rand vol is met romantiek. Dit schept al dadelijk een sfeer van welwillendheid, omdat een zeker heimwee ten dele zal worden inge lost. En vpor de meer zakelijken on der ons geldt tenminste, dat hun ge zonde nieuwsgierigheid zal worden bevredigd. Erfelijke last Dat hebben deze auteurs dus hele maal mee. Er zijn natuurlijk ook dingen, die zij tegen zich hebben. Hun boeken stoelen niet in de werke lijkheid van vandaag. Dat doet een historische roman weliswaar ook niet, maar dat wordt de schrijver doorgaans bij voorbaat vergeven, om dat het „alleen maar" om zijn fanta sie gaat. Hij noch wij hebben er di rect iets mee te maken. Het staat zo echt geheel buiten ons leven, dat we eigenlijk al blij zijn te mogen worden binnengeleid in de weelderige wereld van gestalten, die tenslotte over de werkelijkheid heen schone schijngestalten blijven. Zij lijken ge schapen om ons soelaas te geven in de hitte van de dag en om des nachts mnze vertederende dromen te bevol- Tcèn. Zo niet met Dekker, Thijssen en van Breugel. Zij stellen hun per- rsoonlijke werkelijkheid als het wa re tegenover ons. Voor de ouderen tot herkenning, die helaas meestal niet zal leiden tot erkenning. Want hun herinneringen zijn anders ge tint: voor de een wat meer triestig paars, voor een tweede iets minder hoopvol geel, voor een derde een beetje feller wit en voor nog weer een ander ontbreken onuitwisbare hoogtepunten. Dit grote bezwaar kregen deze boeken als erfelijke last bij hun geboorte van de au teurs met zich mee te torsen. Ze moeten nu maar zien, of en hoe ze er zich doorheen slaan in het ge vecht met de lezers. Drie vrienden Voor „Amsterdam bij Gaslicht zijn we dan het minst beducht. Mau rits Dekker ontwerpt aan de hand van zijn persoonlijke herinneringen een klaar beeld van zijn geliefd Mo- kum, zoals het na 1900 reilde en zeil de. We kennen nu haarfijn het we zen van Leen met de paardepoten, van Japie Schapendief en van de Sterrekoker. We hebben begrip voor de afgrond, die gaapt tussen het ou de Mokum en het moderne Amster dam. We dwalen met Maurits Dek ker, zijn bastaardwoorden ten spijt, als betrouwbare gids graag nog eens langs de oude grachten en pleinen. We zijn na één keer lezen van zijn boek gaan houden als van een goede oude vriend. Met Theo Thijssen ligt dat anders. Hij onttrekt op vele bladzijden al te weinig het persoonlijke aan zijn visie op Amsterdam. Nu geven we graag toe, dat zulks ook niet zijn bedoeling was. Hij wilde beslist zijn jeugd zwart op wit terugroepen uit het ver- (Advertentie) leden. Hij doet dat eerlijk en gewe tensvol. Telkens weer ontmoeten we in hem (hoe kan het anders) ook de man, die zich als zo dikwijls deskun dig getoond heeft in het beschrijven van de meest intieme roerselen van de kinderziel. Wanneer we dus zeg gen, dat we zijn „In de ochtend van het leven" zeer hoog waarderen, dan is dat om een geheel andere reden dan bij Dekker het geval is. Zijn taal is, zoals in al zijn boeken, eenvoudig en helder. Zijn gedachten staan wel geordend gerangschikt, de liefde voor het aangesneden onderwerp weet hij als het ware geheel onbaatzuchtig over te brengen op de lezer. Een prettig boek, dat vele vrienden zal krijgen. Over „Schaduwen en gestalten" kunnen we eigenlijk kort zijn. P. van Breugel schrijft aver Rotter dam, zoals het zich losmaakte uit de schemeringen van de vorige eeuw. Hij doet dat „met een lach en een traan" en hij doet dat des kundig genoeg om zich een prij zend voorwoord van professor Ro gier te verwerven. Rotterdam is voor vele Nederlanders een vast omlijnd en vooral sinds 1940 een geëerbiedigd begrip geworden. Daar heeft P. v. d. Breugel met zorg en liefde, als gold het een kostbaar schilderstuk, een prachl tige lijst omheen gezet. Niet alleen de Rotterdammers zullen hem daar dankbaar voor zijn. Theo Thijssen: ,,In de ochtend van het leven". Maurits Dekker: „Amsterdam bij gas licht" (beiden van „Het Spectrum"). P. van Breugel: „Sdhaduwen en ge stalten" (De Forel). Gedurende de sledetocht, welke de bekende circusartist Olschanski maakte door Rusland, sloeg de slede om op de ongelijke bodem, waarbij zijn dochtertje in het nachtelijk duis ter verdween in de metershoge sneeuw en niet -meer terug te vin den was. Het was een hachelijke situatie, want men hoorde wolven in de buurt. En terwijl men nog koortsachtig zocht, kwam de eerste wolf reeds aange lopen. Met het pistool in de hand hield het echtpaar zich tot afweer gereed, maar men zag hoe het» dier op een bepaalde plaats begon te snuiven en te krabben. Daar moest haar kind zich bevinden, begreep onmiddellijk de moeder. Zo begint één van de tientallen ver halen, welke u kunt lezen in het nieuwe roomboteralbum: ,,De Bonte Droom van het Circus". Een boei ende en afwisselende geschiedenis, met talloze pentekeningen, vele prachtige kleurplaten en plaatjes. Een boek dat een bezit is voor het leven; geschreven door de bekende auteurs en circuskenners J. v. Do- veren en Fred Thomas. Voor slechts f 2.50 kunt u dit boekwerk krijgen bij uw roomboterleverancier of direct bestellen per brief of briefkaart bij Kantoor ..Roomboteralbum" Postbus 47 's-Gravenhage. U krijgt het album dan per omgaande toegezonden onder rembours. Vermeld wel duidelijk uw naam en adres. De bijbehorende plaatjes krijgt u gratis voor de rijksbotermerken. Op elk pakje roomboter vindt u :/o'n merk. Neem een pakje extra voor zon dag 734-oo Uit statistische gegevens, ge publiceerd in de laatste uitgave van „Ons Ziekenhuis", het offi cieel orgaan van de Vereniging van Katholieke Ziekenhuizen, blijkt, dat het katholieke zieken huis aanzienlijk goedkoper blijft exploiteren dan het gemiddelde Nederlandse ziekenhuis. (Advertentie) 'n belegen genever zo zuiver gestookt en heerlijk zacht l Zeer Oude Genever een S B product Ao 1822 De minister van Binnenlandse Za ken heeft aan de gemeentebesturen en de regionale brandweren een cir culaire gezonden, waarin hij als zijn mening te kennen geeft, dat, wanneer niet tot een goede opleiding van brandweerofficieren wordt overge gaan, het peil van de brandweer op een te laag niveau zal komen. Nu de steeds voortgaande ontwikkeling van de industrie en met name van de chemische industrie, de Drandweer vaak voor moeilijke opgaven stelt, dient aldus de minister het peil van de brandweerofficieren te worden opgevoerd. Momenteel zijn er in ons land ongeveer 90 beroepsbrandweer- officieren in functie. Dit aantal kan volgens de minister nog wor den uitgebreid. Teneinde tot een goede opleiding te komen, wordt de gemeentebesturen en de regio nale brandweren geadviseerd, toe te treden tot een gemeenschap pelijke regeling, waarin de op leiding nader wordt geregeld. Het lichaam, dat hiervoor in het leven dient te worden geroepen, zal knjgen van „Centrale ter opleiding van brandweerofficieren". r»«v?enen,j V00r de opleiding kun- worden aaogewezen, dienen te voldoen aan een aantal eisen. Een er- *5? ,*s' duat4 in bet bezit moet 1 bet diploma Technische Ho geschool te Delft, dan wel een getuig schrift van een krachtens de nijver heidsonderwijswet van rijkswege ge subsidieerde dagschool of geacht kan worden een kennis te bezitten van een gelijke waarde, als nodig is ter ver krijging van een van de genoemde di ploma's. De opleiding wordt afgeslo ten met een examen. Over-organisatie De Algemene Bond van Ambtena ren (NVV) heeft in zijn orgaan mede gedeeld, dat over deze aangelegen heid geen overleg is gepleegd met de ambtenarenorganisaties. „Wanneer wij nu in het oog vat ten", aldus de ABVA, „dat in de circulaire van dc minister is aan gegeven, dat er jaarlijks 2 a 3 vacatures van brandweerofficie ren ontstaan, dan kunnen wij ons niet aan de indruk onttrekken, dat er hier sprake is van een stuk over-organisatie. Voor de opleiding van een zo klein aantal mensen wordt een geheel nieuw lichaam in het leven geroepen, is een ontwerp gemeenschappelijke regeling opgesteld bestaande uit 40 artikelen. Wij betwijfelen dan ook, of de animo van de gemeenten om deel te nemen aan de ontworpen ge meenschappelijke regeling, wel zo groot zal zijn", aldus het hoofdbe stuur van de Algemene Bond van Ambtenaren. Naast uitgaven per verpleegdag in 1950 in r.-k. ziekenhuizen van 8,12 en in alle ziekenhuizen van 10,54 (verschil van 2,42) wijzen de getal len voor 1953 aan, dat de uitgaven in dat jaar per verpleegdag 10,17 in de r.-k. ziekenhuizen, en 12,83 in alle ziekenhuizen bedroegen, (verschil 2.66). Voorts komt de overheidsbijdrage aan ziekenhuizen vrijwel geheel ten goede aan niet-katholieke ziekenhui zen. Zo bedroeg het totaal der over heidsbijdragen aan ziekenhuizen in 1953 27.384.000; hiervan ging naar overheidsziekenhuizen een bedrag van 24.995.000, naar r.-k. instellingen 354.000 en naar overige particuliere instellingen 2.035.000. De r.-k. in stellingen ontvingen dus 1,3 pet. van het totaal der overheidsbijdragen. In 1950 lag dit percentage op 1,1 pet. Dr. Mct'.Jes becijfert, dat het ex ploitatietekort van de overheidszie kenhuizen bijéfa even groot is als de aan hen verleende subsidies, waarbij hij voor een goed begrip vermeldt, dat dit exploitatietekort resulteert na verrekening van de subsidies. De zie kenhuisstatistiek over 19.10 en 1953 van het C.B.S. toont aan, dat de ex ploitatietekorten voor de particuliere sector ook na ontvangst van de sub sidies nog bedroegen in 1950 ƒ1.163.000 en in 1953 2.923.000. Dit verschil tus sen overheidsziekenhuizen en particu liere ziekenhuizen is voor een groot deel toe te schrijven aan het verschil in de mate, waarin de uitgaven wor den gedekt door verpleeggelden etc. De statistiek van het dekkingspercen tage die „Ons Ziekenhuis" publiceert en die is afgeleid uit de staten van uitgaven en ontvangsten van de ge noemde C.B.S.-publikaties, toont aan dat de mate, waarin de uitgaven door de prijzen zijn gedekt, in 1953 het hoogste was in de katholieke zieken huizen, namelijk 99,3 pet., 97,4 pet. in protestants christelijke instellingen, 84,5 pet. in neutrale instellingen, 72,7 pet. in burgerlijke instellingen en 61,3 pet. voor rijks-, prov.- en gemeen telijke instellingen. In 1950 dekten de katholieke instellingen hun uitgaven met 95 pet. door verpleegprijzen. Dr. Merkies verbindt aan zijn ar tikel een korte bescKouwing over het aantal verpleegsters in de ziekenhui zen. Hij stelt daarbij vast, dat sinds 1951 de bezetting per ingenomen bed is gestegen van 0,374 tot 0.434 in 1955. Hen, die zouden menen, dat de reli gieuzen nog het leeuweaandeel in de personeelsbezetting der kath. zieken huizen bezitten, maakt de schrijver duidelijk dat de verhouding tussen de aantallen religieuze verplegenden en do aantallen leke-verplegenden in 1,955 1 op 2,68 bedroeg tegen 1 op 1.83 in 1951. (Advertentie) Gem. werkster v.g.gv. Kaashandel WELTEVREE. Niet vlug genoeg gelopen: nu waar een onsje kopen.' Inderdaad, KAAS is 'n bijzonder onweerstaanbare tractatie. Iedereen vliegt er op af.. Kaas op de boterham, gebakken kaasplakken....'t is alle maal even lekker en gezond. Daarom fluks naar Uw winkelier gesneld en een heerlijk, voedzaam stuk KAAS uit eigen land in huis gehaaid Snelle sollicitatie elke dag KAAStradatie! Publlkatl* »»n H«! Nederland» Zulvelboraeo 12 Variatio delectat, wat variatie is toch wel leuk in het leven. Karei Prior en de zijnen heb ben hier weer een kleine varia tie op gevonden: VAR-AVRIO delectat, wat stuivertje wisselen tussen VARA en AVRO heeft ook zijn bekoring. Nadat programmaleider Karei Pri or zijn dienstverbintenis met de VARA had beëindigd en was over gegaan naar de AVRO, gonsde het in de studio van de VARA van de ge ruchten. Inmiddels is komen vast te staan, dat Conny Stuart haar contract verbroken heeft en zal optreden in het AVRO-programma Hotel Eldo rado, dat in de plaats komt van de Bonte Dinsdagavondtrein. De teks ten van deze quiz- en amusements show worden geschreven door Eli As ser, ook al een van de oude mede werkers van Karei Prior uit de Show boat van de VARA. Prior schijnt nog meer pijlen op zijn boog te hebben. Cees de Lange, die zeven jaar lang met Prior heeft samengewerkt, heeft de VARA een brief gezonden, waarin hij mededeelt met in gang van het nieuwe seizoen af te zien van verdere medewerking aan het Showboatprogramma. Ook deze populaire conferencier zou gaan medewerken aan Hotel El dorado, voor welk programma Jos Cleber de muziek verzorgt. Een Nederlandse bouw- en aanne mingsfirma (N.V. Bakhuizen te Hil versum) heeft dezer dagen een ver bindende optie verworven op een strook land van circa 3,5 miljoen vierkante meter langs de kust van het eiland Majorca in de Middelland se Zee. De architecten R. Prill en H. T. Wijdeveld zullen, wanneer defini tieve koop met de eigenaar - een grootgrondbezitter - is gesloten, op het stuk land een bungalowdorp bou wen. Het terrein is' 2,5 km lang en 1,5 km diep. Mét het project, dat ongeveer 800 bungalows in tien cir kelvormige wooneenheden omvat, zal een bedrag van circa 20 miljoen gul den gemoeid zijn. De gemiddelde koopsom van de bungalows zal lig gen tussen de 15.000 en 20.000 gulden. Wanneer alles naar wens verloopt zal in 1958 een begin met de voorberei dende werkzaamheden worden ge maakt. De totale bouwduur wordt geschat op vijf jaar. Door de bouw zullen geen arbeiders aan de Neder landse markt worden onttrokken. In de A-kerk te Groningen hebben H.M. Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard woensdagmiddag de ere-promotie bij gewoond van Jhr. mr. A. W. L. Tfarda van Star- kenborgh Stachouwer, minister van staat en oud-gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië, die promo veerde tot doctor honoris causa in de letteren en wijsbegeerte. De foto laat zien hoe de promovendus (rechts voorgrond) zich voor het houden van zijn toespraak naar de kansel begeeft, gadegeslagen door (links) H.M. de Koningin, Dr. W. Drees en de Prins der Nederlanden. Het grote Britse passagiersschip Queen Mary" is woensdagavond naar New York vertrokken. Het schip werd door zes sleepboten van de Britse marine uit de haven van Southampton gesleept, omdat het havenpersoneel uit solidariteit met de stakende arbeiders van de scheepswerven geweigerd had het passagiersschip -ssistentie te verle- (Advertentie) Blijkens de bijzonderheden van het Euratom-verdrag, die te Parijs gepubliceerd zijn, zullen de zes landen van de Euratom in het onderlinge handelsverkeer alle in- en uitvoerrechten Voor grondstoffen voor de kernener gie afschaffen. Deze maatrege len zullen van kracht worden binnen een jaar, nadat het ver drag a.s. maandag fe Rome on dertekend zal zijn. Er zal een bureau voor bevoorra ding worden opgericht met optie voor de aankoop van mineralen, grondstof fen en speciale splijtbare materialen, die binnen het grondgebied van de landen der Euratom worden gepro duceerd. Het bureau zal ook het uit sluitend recht hebben voor het sluiten van contracten voor de levering van In het door de aardbeving van 9 maart getroffen gebied in Thessalië in Griekenland is in de nacht van woensdag op donderdag weer een krachtige aardbeving gevoeld. Er is geen melding gemaakt van slachtoffers. „Het Atoom", de eerste Nederlandse tentoonstelling op het gebied der kernener gie, die eind juni 1957 op Schiphol geopend wordt, is een merk waardige expositie. Zij heeft betrekking op 'n belang, dat wij allen zonder uitzondering hebben. Dat kan men niet van alle tentoon stellingen zeggen. Op iedere tentoon stelling vindt men wel iets, dat de weetgie righeid streelt of een verlangen opwekt, maar een tentoonstel ling zoals „Het Atoom" die de levensbelangen en het levensgeluk van ons zelf en van onze kinderen binnen haar sfeer betrekt, is wel een heel bijzondere tentoonstelling. Zij houdt zich bezig met een antwoord op een voor ons allen beklemmende vraag. Wat zou er met de wereld en ons zelf gebeu ren wanneer er eens geen steenkolen en geen aard- olieën meer waren? Alle arbeidsvermogen die de z.g. fossiele brandstoffen (olie en kolen) ons ver oorloven op te wekken zou dan door de spierkracht van mens en dier moeten worden vervangen. We zouden terugkeren tot de dageraad van de bescha ving en we zouden onze ingewikkelde en comforta bele samenleving volko men moeten prijsgeven. Geen brandstoffen hebben betekent geen stoom- of motorvermogen hebben en dus kunnen er geen dyna mo's draaien in de elek trische centralen. Derhal ve geen elektrisch licht, geen elektrische kracht.... geen treinen, geen trams, geen nieuwsbladen, geen radio. De luchthartige zegt mis schien: „Allemaal spook beelden, die geen verbin ding hebben met de wer kelijkheid". Er is ook in derdaad geen reden tot ongerustheid, voor zover het 't ogenblik van nu be treft. Honger tiaar brand stof Er zijn nog kolen in onze Limburgse mijnen; er wordt zelfs in onze bodem aardolie gevonden en ge wonnen. Maar de behoefte aan olie en kolen neemt zo enorm toe, dat zelfs met de feiten voor ogen, dat er telkens weer nieuwe vind plaatsen worden ontdekt, de knapste mensen die de vraagstukken van de we reldhuishouding overden ken eensluidend van oor deel zijn, dat ér iets op het gebied van de brandstof voorziening van de mens heid moet gebeuren, willen onze kleinkinderen, wan neer zij groot geworden zijn, niet voor de nadering van een ramp komen te staan. Iedereen merkt het nu al in zijn portemonnaie, dat de brandstoffen gelei delijk duurder worden. Sinds de oorlog is er geen winterseizoen geweest of de kolen waren weer duur der dan het vorige sei zoen. Met de stookolie en de vluchtiger brandstoffen, zoals petroleum en ben zine was het 't zelfde. Voor de prijsstijgingen zijn verschillende oorzaken aan te wijzen, maar een van de voornaamste is al tijd en onder alle omstan digheden: de grote vraag. Er is een onlesbare hon ger bij de stoomketels van de wereld naar steenkolen voor hun vuren en bij de motoren van verkeer en industrie naar lichte en zware oliën. De gebeurtenissen in het nabije oosten hebben doen zien, hoe nauw de regel maat, het comfort, ja laat ons gerust zeggen: het ge luk van de moderne sa- .menleving samenhangt met de ongehinderde toe- gangkelijkheid tot de olie bronnen in verre en vreemde bodem. Ander zijds 2ien we dat arbeids vermogen uit natuurlijke brandstoffen welvaart brengt en volop werkgele genheid. Grote werkgele genheid betekent een ver schuiving in beroepen. Voor ondergronds werk in mijnen, verstoken van daglicht, kunnen hoe lan ger hoe moeilijker werk krachten worden gevon den; zelfs niet tegen hoge betaling. Het gevolg is im port van buitenlandse werkkrachten uit minder welvarende landen, totdat misschien ook deze op de duur tot andere beroepen overgaan. Alle verschijnselen en symptonen wijzen er op, dat er in een niet zo heel verre toekomst een crisis dreigt in de voorziening met brandstoffen, waar mee wij zo goed zijn ver trouwd geraakt. Moet dan de wereld, die ingewikkelde bezige mo derne wereld, een toe komst tegemoet gaan, waarin alles dat mecha nisch beweegt in bewe gingloosheid verstart en alles wat warm is ver kilt? Gelukkig kunnen de va ders en grootvaders van een nabij geslacht deze calamiteit voorkomen en zelfs plaats doen maken voor een nog trotser tech nische wereld met een overvloed aan mechanisch arbeidsvermogen. Nieuwe bron Er is een nieuwe ener giebron ontdekt, rijker en machtiger dan welke be staande ook. In de kernen van de zware atomen, zo als van uranium en thori um zit een enorme hoe veelheid arbeidsvermogen opgesloten, dat de mens heeft leren ontboeien; al thans voor een aanzienlijk gedeelte. Zonder deze ontdekking zou het er somber voor de handhaving van de mo derne technologische be schaving hebben uitgezien. Nu is de toekomst licht... maar nog vol onopgeloste problemen. De mensheid staat voor een boeiende ontwikkeling in haar technische kunnen en haar beheersing van de onbezielde natuur. Zelden was er meer aan leiding om nieuwe vond sten, nieuwe begrippen, nieuwe machines en werk tuigen, nieuw vertrouwen in de toekomst voor mens sn samenleving tezamen te brengen in een ook voor de leek overzichte lijke en begrijpelijke expositie. Dat gebeurt nu in de zo mer yan 1957 in de pittige technische sfeer van Schiphol. deze materialen, afkomstig van bin nen en buiten de gemeenschap. Bijzondere controleregelingen zul len verzekeren, dat de beschikbare produktcn niet op ongeoorloofde wijze gebruikt worden en dat het leverings stelsel binnen de gemeenschap wordt nageleefd. Het controlesysteem is ge baseerd op het opnemen van voorra den van mineralen en splijtbare ma terialen, terwijl inspecteurs toegang zullen hebben tot installaties in de aangesloten landen. Het toezicht op materialen, die voor defensiedoeleinden zijn bestemd, zal eindigen op het moment, dat begon nen wordt met de bewerking van de ze materialen voor hun militair ge bruik. Tot op dat moment zijn alle splijtbare materialen eigendom van de gemeenschap, hetzij ze ingevoerd werden, dan wel binnen haar grenzen geproduceerd werden. De gemeenschap in haar geheel zal ook onderhandelen over overeenkom sten met derde landen of internatio nale lichamen, maar het verdrag zal niet beschouwd worden als een hin derpaal voor overeenkomsten, dia werden gesloten vóór de onderteke ning var het verdrag, zo lang binnen een maand na het van kracht worden van het verdrag van deze overeen komsten kennis is gegeven. Het verdrag voorziet ook in ge meenschappelijke atoomprojecten van alle of van enkele leden der Euratom, of met inbegrip van landen, die niet tot de gemeenschap behoren. De instellingen Organisatorisch ziet de Euratom er als volgt uit: 1) De algemene vergadering: Frank rijk, Duitsland en Italië hebben recht op elk 36 afgevaardigden, België en Nederland op 14, Luxemburg op 6. Deze worden aangewezen door de na tionale parlementen. In de mogelijk heid van een latere aanwijzing der afgevaardigden door rechtstreekse al gemene verkiezing is voorzien. De al gemene vergadering kan met een meerderheid van tweederden een mo tie van afkeuring op het beheer van de commissie goedkeuren. 2) De raad: Deze bestaat uit een vertegenwoordiger per regering van de aangesloten landen. De raad is belast met de coördinatie van het werk der aangesloten landen. In ge val van een gewogen stemming bren gen Frankrijk, Duitsland en Italië elk vier stemmen uit, België en Neder land elk twee en Luxemburg I stem. De gekwalificeerde meerderheid is 12 stemmen. 3) De commissie. De commissie be staat uit 5 leden, die voor vier jaar worden aangewezen. Hun mandaat is voor vernieuwing vatbaar. Hun ver antwoordelijkheden raken in feite alle terreinen, waartoe de gemeenschap haar activiteit uitstrekt. Bovendien voorziet het Euratom verdrag in de oprichting van een we tenschappelijke en technische com missie, bestaande uit 20 leden, een gerechtshof van zeven leden en een economisch en maatschappelijk raad gevend orgaan, bestaande uit 100 le den, die de verschillende categorieën /an het economische en maatschap pelijke leven vertegenwoordigen. De minister van onderwijs, kun sten en wetenschappen heeft aan mr. E. Straat een opdracht verleend tot het schrijven van een biografie van de architect H. P. Berlage (1856- 1934), waarin tevens worden behan deld de geestelijke stromingen van zijn tijd. Mr. E.. Straat heeft de op dracht aanvaard.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 5