Marius de Leeuw houdt duiven
Wereldschool in New York
brylcreem
Beroering over
„komplot
der
witte
jassen"
EXPEDITIE VAN JOURNALISTEN IN
Blijf meester
uniforme tarieven
knuppel in het hok
Naar volgende hoogtepunt
LASSIE
HAVERMOUT
Kinderen van diplomaten in „kleine UNO"
Zeer hoge intelligentie.
WIN ZO'N PRACHTIGE NESCAFÉ lOtfl
NIEUW-
NEDERLAND
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 7 FEBRUARI 1957
Artistieke en huishoudelijke problemen in Den Bosch
voor mooi, gezond haar
In Frankrijk
is mek zijn
wel bijzonder
kostbaar
1
Grammofoonplaten
f£i
Wie naar Marius de Leeuw in Den Bosch
gaatzou kunnen menenik kom met een
goed schilderij terug. Dat ligt in de lijnican-
leer men tenminste voor een goed schilderij
ook goede guldens over heeft. Dezer dagen
hebben we ontdekt, dat een bezoek aan de
Bossche schilder-glasenier ook een koppel
jonge duiven kan „opleveren". Bovendien
een uitstekend gezet kopje koffie, een
levendig gesprek over culturele en andere
zaken. Herinneringen aan een studiereis
naar Mexico en een serie gulle grappen vor
men de hoofdschotel.
Marius de Leeuw woont met
vrouw en twee dochtertjes op
een flat aan de Aartshertogen
laan. „Al jaren en een beetje tot
onze spijt", zeggen ze allebei.
„Stad en atelier zijn nogal ver
uit de buurt, terwijl we hier
toch niet het gevoel hebben
helemaal buiten te wonen. Want
het liefst zat ik ergens op een
boerderij midden in het Bra
bantse land", zegt Marius pein
zend. Zijn vrouw haast zich te
zeggen, dat het voor de school-
(Advertentie)
Fragment uit het raam, dat Marius
de Leeuw maakte voor de kerk in
Dussen: Maria, zetel van de Wijsheid
gaande kinderen toch wel een
bezwaar zou zijn.
Zo komen we midden in problemen
terecht, die op het eerste gezicht
helemaal niet best bij een artiest pas
sen: huishoudelijke en opvoedkundi
ge perikelen. Voor het gezin de
Leeuw gaat dat niet op. Man en
vrouw benaderen ieder op de eigen
manier het belangwekkende en soms
zo ingewikkelde wereldje van de
kinderen, die ongevraagd en onge
wild door hun woorden en hun ge
drag uiting geven aan een intens
gevoel van veilige geborgenheid bin-
Het beste ontbijt in de kortste tijdi
nen de beschermende grenzen van
het gezin.
We lachen samen hartelijk om de
„snoepjes-vriendschap" van het oud
ste dochtertje (9 jaar) voor een buur
jongen. We genieten van de leeswoe-
de, die zich bij haar thuiskomst ma
nifesteert in het onmiddellijk weg
duiken achter een grote stapel kin
dertijdschriften. Zo volgen de klei
ne voorvallen elkaar op, terwijl we
samen praten over de moderne beel
dende kunst in het algemeen en de
stand van zaken in de provincie
Noord-Brabant in het bijzonder.
Egbert Dekkers is een man met
talent, een serieus kunstenaar. Ik
ben blij, dat hij deze keer de pro
vinciale prijs kreeg. Natuurlijk had
ik hem zelf ook graag gehad. Ik ben
nu al twee keer achter elkaar als
tweede (met veel lof. Red.) uit de
bus gekomen, zie-je".
Zo simpel-weg zegt Marius de
Leeuw dat allemaal. En hij meent
het van harte. Hij is namelijk niet
alleen een kunstschilder en glazenier
met grote bekwaamheid (Prix de
Rome), maar ook een man met een
helder principe en een warm hart.
Dat is aan zijn werk te zien. Thuis
hangen een vijf of zes doeken. De
lijn van zijn figuren is edel, de kleur
is warm en levend, de sfeer in deze
kunstwerken is gaaf en voornaam.
Dat zien we ook op zijn atelier, ge
vestigd in het straatje met de bloem
rijke oude naam „Achter de Engelse
Piespot".
We gingen er heen. Dat deden we
in het „wagentje" van Marius. Daar
ging af en toe een geluid doorheen,
alsof een miltrailleur droog tikkend
een einde aan ons jonge leven wilde
maken. „Hij is oud", zei Marius
somber, „maar trouw en geduldig".
Dit laatste was maar goed ook, want
daar achter die Britse nachtspiegel
zou je met een fiets nog niet eens
kunnen komen. Dies moest „de slee"
buiten geduldig wachten. Goed, wij
behoedzaam achter elkaar die pij
penla in.
Toen ging voor ons op een heel
klein binnenplaatsje een nieuwe we
reld open: de wereld van Marius
de Leeuw. Overal waar we keken,
zagen we duiven. Rode en bonte,
glanzend witte en gitzwarte, duiven
met een gekromde snavel (zeldzaam
soort) en exemplaren met een defti
ge kuif. Ieder van die vele tiental
len paren had een eigen hok. Voor
zichtig namen we Marius de Leeuw
op. We genoten mee van zijn vreug
de om dit bewegelijke schoon van
trippelende voetjes en sierlijke lijf
jes. Het leek op een hofhouding met
middeleeuwse pracht en praal. Hier
lag het zeer persoonlijke domein van
de kunstenaar, die in en buiten zijn
eigen tijd leeft tegelijk. Warm-leven-
de bronnen van inspiratie, onmiddel
lijk naast het ruime vertrek, dat
midden in het stadsgewoel en toch
volkomen tot een oase van stilte ge-
isoleerd Marius de Leeuw tot alte
lier dient.
Daar lagen sierlijk aanééngerijd
de exotische schelpen, die hU van
verre reizen had meegebracht.
Kinderen uit twintig verschillende staten en een staf van vijftien docen
ten uit Italië, Bulgarije, Canada, Engeland, Frankrijk, Oostenrijk, China en
de Verenigde Staten vormen tesamen de bevolking van de eerste wereld-
school, die tn New-York, in de schaduw van het imposante gebouw der Ver
enigde Naties, is gevestigd. Zonen en dochters van vaste gedelegeerden bij
de U.N.O. ontvangen daar dagelijks onderricht in Frans, Engels, Spaans of
Chinees en het leerplan geeft als „leitmotiv": het bevorderen van de inter
nationale verbroedering tussen jeugdigen en het begrip kweken voor elkan-
Daar stonden de vele kinderlijke
popjes van aardewerk uit Mexico,
speren en schilden uit Nieuw-Gui-
nea, staaltjes van inheemse Con-
gokunst. Daar lagen ontwerpen
voor muurschilderingen en kerkra
men. Daar was het voor de bui
tenwereld onaantastbare gebied
van een ordelijke geest, die zich
geheel wenst te geven aan de be
kende stelregel: schoonheid is orde
en licht.
We hebben aldus gevoeld en be
grepen, waar de grote kracht van
Marius de Leeuw ligt. Zijn vaardige
fantasie, zijn scherpe blik, zijn voor
lijn en kleur welhaast volmaakt ge
vormd gevoel zijn als even zovele
dienstknechten, aan hem onderdanig
(Advertentie)
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Zij schenken de rust tot herstel
wat mijnharpt maakt 15goed
tot het uiterste. Deze welbewuste in
stelling was ook te lezen uit het
grote ontwerp, dat de gehele zijwand
van het atelier besloeg. Ook het al
lerkleinste van die duizenden lijnen
was met zorg en in harmonie met
alle andere lijnen van het vlak neer
gezet. Nu konden we begrijpen, dat
in het jury-rapport voor de toeken
ning van de Provinciale prijs 1956
met zoveel nadruk staat: „Hoewel
in de gebrandschilderde ramen van
deze kunstenaar een vollediger gaaf
heid en een volkomener conceptie is
bereikt dan in de door haar beoor
deelde werken van Egbert Dekkers.."
Zie, in deze passage staat kort
bijeen, dat de gestadige groei
naar artistieke volmaaktheid tot
een niet meer te loochenen
hoogtepunt is gekomen. Een
persoonlijk hoogtepunt voor
Marius de Leeuw voor zover hij
geestelijk en technisch een pe
riode van groei wilde en moest
doormaken. Want als wij het
goed zien, breekt nu voor hem
een tijd aan, waarin ook de
meest grootse conceptie door
zijn „kunnen" zal worden op
gevangen. Ook dan zal hij niet
rusten aleer hij het hoogtepunt
heeft bereikt.
L. B.
(Advertentie)
OMDAT Brylcreem waardevolle
haarvoe.lende stoffen en zuttere
natuurlijke oliën bevat.
OMDAT Brylcreem het haar en fl
hoofdhuid fris en gezond houdt.
OMDAT Brylcreem niet
plakkerig, niet vettig is en
daardoor smetteloze
haarverzorging waarborgt.
Massage met BRYLCREEM
bestrijdt roosvorraing maakt
droog haar weer vitaal.
the perfect hairdressing
Beecham (Nederland) N.V. Jacq. Mol N.V. Amsterdam
(Van onze Parijse correspondent).
In een periode dat alles duur
der wordt, is iedereen geneigd
de prijsstijgingen aan te grij
pen als een excuus voor een
evenredige verhoging van de
eigen inkomsten. De Franse
artsen hebben de vrije wereld
de laatste jaren op deze wijze
nauwkeurig geleerd hoe het
niet moet en de leidzaamheid,
waarmee de regeringsautori
teiten toezagen hoe de gezond
heid zelfs voor de verplicht
verzekerden onbetaalbaar
werd is even ernstig. Op
schromelijke wijze hebben de
„dienaren der mensheid" de
laatste jaren overdreven. In
sommige streken hielden ze
zelfs 'n wedloop wie de hoogste
honoraria zou druven vragen,
terwijl de officiële staatsver
zekering toch slechts tachtig
procent van de officiële tarie
ven bleef terugbetalen.
Dar.k zij hun hechte organisatie,
dank zij het feit, dat de familiele
den van de zieke gelukkig altijd be
reid zijn ook hun laatste duiten naar
de arts te brengen, dank ook zij het
„komplot der witte jassen" werden
de artsen, in tegenstelling tot de an
dere academische bëroepen, eerste
klas-burgers, die ondanks hun twee
automobielen ook nog dure meester
werken konden kopen.
De Franse regering poogt thans in
te grijpen, enerzijds om de gezond
heid weer binnen het bereik van
iedereen te brengen, anderzijds om
(Advertentie)
de sociale verzekering te redden,
want dezelfde artsen, die goeddeels
hun welstand danken aan de sociale
verzekering zijn niettemin doende
dit systeem te onthoofden In Frank
rijk heeft de verplicht verzekerde
geen artser.kaart. Hij kan in geval
van ziekte onverschillig welke arts
waarschuwen en hij moet zijn arts
ook onmiddellijk uit de eigen beurs
betalen. Hetzelfde is het geval met
de tandarts en de chirurg. In vrijwel
alle gevallen wordt bij opname in de
kliniek, zelfs voor een dringende
operatie, onmiddellijk voorschot ver
langd. De zieken zien na betaling
hun bewijs afgestempeld door de arts,
de chirurg enAof door de apotheker
en later krijgt hij nu tachtig procent
van de officiële tarieven door deze
sociale verzekering terugbetaald.
Ondanks de verplichte verzekering
brengt iedere ernstige ziekte de ar
beiders en kleine zelfstandigen in
financiële moeilijkheden, die ernsti-
ger worden naarmate de artsen en
chirurgen zich niet storen aan de
officiële tarieven maar er
op los cijferen.
Sedert ook de dorpsarts duizend frs.
per visite rekent, de chirurg 25.000
frs. eist voor hef uitpeuteren van de
blindedarm, zowaar toch de meest
banale operatie (15 minuten) en een
hernia-operatie uit en thuis de pa
tiënt op 180.000 fra. komt te staan
mag men gevoeglijk vaststellen, dat
het komplot der witte jassen over
drijft. De specialist vraagt voor een
korte visite 5000 tot 10.000 frs.; zie
kenhuiskosten bedragen vaak 3000
frs per dag, terwijl dan zelfs nog de
aspirine in rekening wordt gebracht
en de tandartsen zijn dubbel zo duur
als in de meeste andere landen, maar
beslist niet twee maal zo goed.
Dit drama heeft er toe geleid, dat
ook de verplicht verzekerden vaak nog
te grote bedragen uit eigen zak moe
ten betalen, waardoor hun kritiek op
het systeem der sociale verzekering
met de dag hëWger is geworden. Uit
eindelijk hebben, echter de artsen en.
apothekers, de chirurgen en specia
listen juist hun welstand aan de
sociale verzekering te danken, war.t
ze versohuilen zich altijd achter de
dooddoener, dat de patiënt immers
een deel krijgt terugbetaald, waarop
ze hun ten dele niet gerechtvaardig
de tariefsverhogingen hebben geba
seerd,
Het lag voor de hand, dat de re-
ring zou moeten ingrijpen en het lag
evenzeer voor de hand, dat daarmee
een conflict zou ontstaan. Immers de
medici aanbidden de „vrijheid", zo
lang die gouden eieren ligt en te
voelen zich ver genoeg boven de
massa verheven om niet de finan
ciële zorgen van iedere dag te moe
ten dragen. Terwijl hun patiënten
al hebben geleerd, dat de medici-
idealisten, die In eerste instantie de
patiënten helpen en pas in tweede
instantie winst willen maken in het
harde leven van iedere dag, uiterst
zeldzaam zijn, weten de dokters dat
idealisme en bescheidenheid deugden
zijn, die alleen in romans worden be
loond. Vandaar dan ook, dat se zich
fel verzetten tegen het wetsontwerp
Gazier, dat uniforme tarieven wil
invoeren.
Op handige wijze heeft Gazier ech
ter de aanvankelijke eendracht der
artsen uit elkaar gerammeld door te
verklaren, dit in iedere stad vijftien
van de honderd medici volkomen vrij
zullen zijn in de berekening hunner
tarieven. Deze vijftien percent moe
ten door hun collega's worden aan
gewezen en., ze zullen vermoede
lijk slechts werken voor de rijke,
particuliere klanten want de sociale
verzekering zal hun rekeningen niet
terugbetalen.
Hiermee ligt de knuppel in het
hoenderhok. De artsen, de dikke laag
boter van hun boterham bedreigd
ziende verzetten zich met man en
macht en beleggen overal protestver
gaderingen. Velen zijn besloten om
Gazier volkomen te negeren en een
gevolg is, dat momenteel de apothe
kers uitstekende zaken maken,
Gazier heeft de artsen namelijk
volkomen vrij gelaten in het voor
schrijven van medicijnen, poeders en
tabletjes, die ongeacht welke bedrag
voor tachtig procent door de sociale
verzekering worden terugbetaald. Ze
schrijven dus nu te pas en te onpas de
duurste geneesmiddelen voor, waar
mee ze Gazier aan het verstand wil
len brengen, dat ze toch r.og wel de
macht hebben om via hun sabotage de
sociale verzekering om zeep te bren
gen. De steenpuist van onze buurman
ging op deze wijze 7500 Fr. frs. kos
ten en het meest eenvoudige griepje,
een onbetekenende keelontsteking en
een neusverkoudheld kan momenteel
een luxe worden, die nog alleen maar
de goed gesitueerden zich kunnen
veroorloven
Deze actie is ook weer weinig ver
heffend en getuigt van het feit, dat
't broodje wel Iets te dierbaar is ge
worden.
scholieren in de gelegenheid te stel
len in de praktijk kennis te r.emen
van het werk der Verenigde Naties.
Velen, die in deze kinderen de di
plomaten der toekomst zien, zijn van
mening, dat de wijze, waarop deze
jongens en meisjes al op zeer jeug
dige leeftijd een wereldfederalistische
instelling wordt eigen gemaakt, een
garantie biedt voor hun internationa
le bereidheid tot samenwerking op
de leeftijd, waarin zjj het spel der po
litiek bedrijven.
Nescafé geeft U de kans op zo'n sierlijke, handige
Nescafé kan!* Doe als volgt:
Maak deze limerick aft
Als U Wiener Melange wilt maken
Die als Wiener Melange moet smaken:
pittiggeurig en fijn
moet 't van Nescafé zijn
Schrijf op óe achterkant van het volledige
etiket van een blik Nescafé (formaat doet
er niet toe!) Uw naam en adres in blok-
letters plu* de laatste regel van de limerick
en lend dit aan: Nescafé, Postbus 1300,
Amsterdam, In linkerbovenhoek ver
melden: PRIJSVRAAG. Laatste datum
van inzending 14 febr. 1957. Prijswinnaars
krijgen vóór 28 febr. a.s. bericht.
Q«*f a.v.p. d» wam van Uw winkelier op
Junior baa f J.43 Normale bus 2.55 - Familie hos C 9.20
Coffeloevrf e Normal* bu» I 2.90 Familie baa I 10.45
Nescafé b hef gedeponeerde merk oplosbare koffie.
waarvoor de ka* is o*<worp«w
ders opvattingen.
Dat laatste is een hele mond vol
en doet wellicht het vermoeden rij
zen. dat de knapen en meiskes, wiens
pa een goede boterham aan de poli
tiek heeft, dag in dag uit worden vol
gepropt met educatieve bespiegelin
gen over de noodzaak van samenwer
king tussen alle volkeren en met dor-
saaie onderrichtingen over nationale
en internationale problemen.
Maar U vergist deerlijk. De peu
ters, die de school der Verenigde Na
ties binnenstappen en dat doen er
op h<>- ogenblik dagelijks ongeveer
160 worden onderwezen in dezelf
de vakken als waaraan wij in onze
jeugd werden onderworpen. Twee en
twee is vier, ook in China en Bul
garije en geen Rus zal ontkennen, dat
Napoleon naar een eenzaam eiland
verbannen werd. Maar er is meer:
grammofoonplaten leiden de kinde
ren binnen in de wereld der muziek,
een taal, die Internationaal verstaan
baar is, handenarbeid en natuurkun
de voeren hen in het domein der
techniek en de wetten van de stof
laten zich niet door geestelijke ver
schillen veranderen.
Taalonder rciht
Natuurlijk, er zijn problemen. De
taal Is de eerste struikelblok en
daarom zijn de scholieren zoveel mo
gelijk in gelijktalige groepen gesplitst.
Echter slechts de eerste jaren, war.t
reeds vanaf het begin wordt onder
richt gegeven in de diverse wereldta
len en het is verbluffend om te zien
ln hoe korte tijd de vaak jeugdige
meisjes en jongens zich een geheel
vreemde tzal eigen maken. Al is de
internationale omgeving, waarin zij
leren en spe'en ook thuis daar
aan uiteraard niet vreemd, het doet
toch de vraag rijzen of het intelligen
tie-peil van die peuters dan niet ont
zettend hoog ligt.
En het antwoord op deze vraag luidt
bevestigend. Vreemd is dat niet. Als
kinderen van zeer vermaarde diplo
maten hebben zij het voorrecht geno
ten op te groeien in een intellectuele
omgeving, terwijl zij als afstammelin
gen van begaafde ouders 'n onmisken
baar pre hebben op kinderen, van wie
de vader en moeder elechtg een lage
graad van ontwikkeling hebben be
reikt.
Normaal leerplan
De „kleine UNO", zoals deze school
wel eens wordt genoemd is in 1949
opgericht. Doel was de kinderen van
vele verschillende lar.den op gelijke
wijze dat onderricht te geven, dat ook
andere kinderen op gewone scholen
genieten, met dien verstande echter,
dat het leerplan zo is ingericht, dat
elk kir.d zonder noemenswaardige
vertraging in staat wordt gesteld op
elk ogenblik de lessen aan deze we-
reldschoool af te breken en op een
normale school in zijn of haar eigen
land voort te zetten. Bovendien is
het onderricht zodanig, dat ieder
kind voldoende wordt voorgelicht
over de geschiedkundige, economi
sche en culturele feiten van zijn of
haar land van afkomst, terwijl daar
naast de hand gereikt wordt aan het
streven naar internationale verbroe
dering door aan de wereldgeschiede
nis en de problemen der voornaam
ste staten op onze aardbol meer dan
normale aandacht te schenken. Ten
slotte heeft men het a's een plicht
gevoeld deze kinderen de fine-floeur
op het gebied van onderwijs voor te
schotelen met dien verstande, dat van
alles in de wereld bestaande goede
schoolsysteem een „cocktail" is ver
vaardigd, die geacht wordt het beste
leerplan te zijn, dat er op onze pla
neet te koop is.
Plannen
Op het ogenblik beperkt zich deze
school tot een kleuter-afdeling
waar bovenomschreven onderricht
uiteraard is vervangen door het nor
male kinderspel een afdeling, waar
lessen worden gegeven, ongeveer op
l.o.-niveau en tenslotte een middelbare
afdeling, te vergelijken met onze Ho
gere Burgerscholen en Gymnasia. Op
richting van een afdeling, waarin ook
aan hogere studenten onderricht kan
worden gegeven, wordt overwogen,
terwijl men er tevens naar streeft
een som gelds te vergaren, die het
mogelijk moet maken, voor deze eer
ste „wereldschool" een eigen gebouw
op te richten. Daarnaast heeft het in
ternationale, nijvere schoolbestuur
plannen om het aantal „TaaT'-klassen
I uit t« breiden en overweegt het de
mogelijkheid om de ouderen onder de
Als gasten van het ministerie van
Verkeer en Waterstaat hebben Ne
derlandse schrijvende- en fotojour
nalisten en cineasten een bezoek ge
bracht aan de drooggevallen gedeel
ten van Nederlands nieuwste pol
der, Oostelijk Flevoland, om een
idee te krijgen van de moeilijkhe
den die de ontginners hier nog te
wachten staan. De bovenstfoto
links laat zien hoe de kleine ex
peditie met jeeps de polder intrekt
langs de plaats waar eerlang de
plaats Roggebot zal komen. Even
later bleven diverse jeeps in de
zuigende klei steken. De onderste
foto links toont hef gezelschap bij
een van de vier scheepswrakken die
bij Elburg voor de dag zijn geko
men. De bovenste foto rechts laat
zien hoe een lestoestel van de lucht
macht het kleine gezelschap in de
wijde vlakte een hoofse groet kwam
brengen. De onderste foto rechts
laat zien dat het werk tussen dijk
en wijkend water reeds is begon
nen; deskundigen verrichten grond
boringen ten behoeve van de
bodemkartering.
C