Fdufour
HET KONINGS AVONTUUR VAN THEODORI
Zilveren jubileum der KAJ
in het bisdom Breda
Versterk Uw haar
met extra opbouwstoffen:
gebruik -haarcrème.
Afdelingsvoetbal in Zeeland
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 5 FEBRUARI 1957
Uitstekend geslaagde reünie op
kasteel Bouvigne
Kleuteronderwijzeres-opleiding
te Middelburg
Jan Mertens was
tafel-president
Betere
schoenen
zijn
voorzien
van
Andere wegwijzers
te Zevenbergen
Kosten geschat
op f 26.000
Wijziging voetbal-
programma
Eerste nederlaag van
Middelburg sinds
2 jaar
Eggermont verovert
hoofdklasse-titel
AXEL III
KAMPIOEN
ANDERSON ACHT
KEER KAMPIOEN
Tweehonderd jaar geleden stierf de avonturier Theodor
Baron van Neuhoff, die zichzelf met een lauwerkrans tot
koning van Corsica liet kronen
raakte bet meegebrachte geld op.
nm ri™ ei2 kandelabers werden omgesmolten
d^rh iaten slaan met de letters T.R.,
EXAMENS
AANBESTEDINGEN
MARKTEN
WATERSTANDEN
ft vroeger,
4 eens iets
L zijn slot-
ermoedelijk
■end zal ge-
problemen,
die op het
vlak liggen,
uitgenodigd
;en, lid van
heer Diköt-
i staten.
4G
iuders van
brengen
kennis dat
een in een
Iminastraat,
de bushalte
m de r.-k.
steen, tijde-
irende twee
'allen.
Igende bus
bij de bocht
ikstraat: 2)
ester IJse-
aat.
957.
vnd.
ourgem.
secr.
GEVAL.
dstrijd De
;rd een sup-
ICieldrecht,
een hart-
Bosteels die
:e meespeel-
constateren.
5 JAAR
EDRIJF.
van de heer
,te arbeider
er Em. van
einpoider, is
ijze gevierd,
die dag niet
rk gaan. Bij-
:gon de dag
H. Mis. In
esteiijke wy-
'evierd. Het
it aan het
lag de bloe
dat Fons
st geluk ge-
agen wegens
nen. Te vo-
r op hetzelf-
bij de fami-
als stoffelijk
n zijn werk-
'stoel, waar
t rustig uur-
Een paar
rgden thuis
g-
KAB
gekomen om
de K.A.B.
ij te wonen,
g van de se-
tal leden per
ns de jaar-
[meester he
rwonnen Le-
batig saldo
n, geestelijk
brak een
aan de door
ile ontwikke
et hem, dat
issen in Oost-
dit verband
ook voor de
ang is, zich
rwerven om
nnen krijgen
ikkelde maat
ng werd voor
lid, de heer
er Cesar van
tuurslid van
ht" werd be-
Steenbergen.
■t K.A.B.-lid
i, die 2 jaar
voor de mis-
taart verloot,
besloten met
de leden,
voor 't kaar-
gstelling be-
r de geeste-
sociale cur-
INGEN
ïgen van de
tardenburgse
gehouden op
aande. Naast
.e klucht Een
n van Hans
nuziekvereni-
ïet leden van
studie ge.no-
eerders
,N VOOREN,
thouders van
ïieuwde win-
an Vooren in
iëël geopend,
e zaak heeft
de twee pan-
sedert enkele
heel zijn om-
raard meteen
?rieur te ver
ren. Ook het
leze verande-
aan.
8 u.: Ik denk
ika.
)ia 8 u.: Moord
uur: De zwarte
Vlaamse Opera
uur: Marcelino
va>n een gang-
S-abu zet de
a: Blake helpt
verlaten wig-
npla 8 u-ur:
e.
van een gang-
Sabu zet de
a: Blake helpt
verlaten wig-
Reeds vroeg kwamen de eersten op Bouvigne aan ter bijwoning van de
reünie welke, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Jonge Werk
man en de Katholieke Arbeiders Jeugdbeweging in het Bisdom Breda voor het
ex- en huidige kringleiderskorps en de leraren van de Beaufortcursus en
de Sociale School gehouden werd. Het was een hartelijk weerzien van al
deze mannen, die elkaar soms in geen 20 jaar meer gezien hadden. Handen
werden gedrukt, oude herinneringen meteen opghaaid. De stemming was
meteen opperbest.
(Advertentie)
Om half elf werd begonnen met
een plechtige H. Mis opgedragen door
de Dioc. Aalmoezenier van de KAJ.
de Zeereerw. Heer A. Kimmel, daar
bij geassisteerd door de oud- Aalmoe
zeniers, de Zeereerw. Heren A. Mou
wen en F. Maas.
Onder de feestpredikatie dankte aal
moezenier Kimmel speciaal God, die
gedurende deze jaren deze bewegingen
zo rijk gezegend had.
Op de hem eigen enthousiaste wijze
opende de Dioc. voorzitter der KAJ,
Wim Brouwers hierna de reünie. Na
een hartelijk welkom aan alle aanwe
zigen schetste hij de grote betekenis
die de K.A.J. op de dag van vandaag
heeft, niet alleen in de parochie, wijk,
plaats, bisdom of land, maar speciaal
in het wereldgebeuren.
Na de opening van Wim Brouwers
werd het woord gegeven aan Dré de
Wolf.
Zijn inleiding was in alle opzichten
uitstekend. Van af het begin der J.W.
nl. de aanneming in de Kathedrale
Kerk te Breda van het eerste leiders
korps door Mgr. P. Hopmans z.g., tot
aan de huidige ontwikkeling schetste
hij deze bewegingen met haar metho
den, haar acties, haar moeilijkheden,
maar ook met haar hoogtepunten.
Speciaal stond spr. stil bij het vele
werk dat aalmoezenier van der Made
z.g. voor de beweging heeft gedaan.
Dat zijn werk niet vergeefs is ge
weest is speciaal gedurende deze dag
tot uiting gekomen.
Diner
Na de middag werd een diner geor
ganiseerd, waaraan alle genodigden
deelnamen. Jan Mertens, oud-voorzit
ter van de K.A.J. en J.W. was ta
felpresident, welke taak hij met elan
volbracht.
Met spitsvondige inleidingen gaf hij
de verschillende oud J.W. en K.A.J.-
leiders de gelegenheid diverse herin
neringen uit het verleden naar voren
te brengen. Men zou al het gespro
kene kunnen beschouwen als een
grote levende geschiedenis van het
verleden welke door de aanwezigen
zelf is gemaakt. Uit al het gesprokene
kan men opmaken, dat allen dankbaar
waren deze dag, welke door het huidi
ge Diocesaan Bestuur van de K.A.J.
was aangeboden.
Voorzitter, Wim Brouwers dankte
allen voor hun aanwezigheid en wees
bij de sluiting van deze middag voor
al op het leerzame van al het gespro
kene voor de huidige kringleiders.
Ook maakte hij de aanwezigen er op
merkzaam op, dat in deze tijd nog ve
le gevaren voor de arbeidersjeugd
aanwezig zijn, waar het betreft de
omgroei naar zelfstandig en volwaar-
arbeider. Een waarschuwend ge
luid liet hij horen ten aanzien van
alle instanties, commissies en stich
tingen, welke de verzorging van de
arbeidersjeugd beogen. Laten wij
vooral waken dat de zelfstandigheid
van de J.A. in deze tijd tot zijn
recht komt. Vermeld dient nog te
worden dat de heer J. Royackers,
voorzitter van de Dioc. stichting Kath.
levensscholen voor jonge arbeiders
als gast deze dag bijwoonde.
(Advertentie)
ft. AIR GUMZOLEN
Dezer dagen heeft de wegwijzer-
dienst van de ANWB zijn wegwijzer-
systeem aangepast aan de gewijzigde
verkeerssituatie voor het doorgaand
verkeer te Zevenbergen, door het
verleggen van de Prins Hendrik
straat, alsmede door het instellen
van één richtingsverkeer in de Sta
tionsstraat voor een deel der weg
gebruikers, ontstaan.
De ANWB heeft de opschriften
voor een aantal wegwijzers moeten
wijzigen en tevens is een geheel
nieuwe wegwijzer geplaatst op de
samenkomst van de Prins Hendrik
straat en de Kerkstraat.
De Middelburgse raad heeft nog
van B. en W. een voorstel ter behan
deling ontvangen tot het overnemen
van de cursus tot opleiding voor
kleuteronderwijzeres aan de rijks-
leerschool van 1 september 1956 af.
Tevens vragen B. en W. hiervoor een
krediet van f 26.000.
B. en W. geven een uitvoerige
toelichting en schrijven o.m.:
„Het verheugt ons, dat de protes
tants-christelijke opleiding in het
genot van rijkssubsidie wordt ge
steld, Dat dit niet het geval is met
de opleiding aan de rijkskweekschool,
betreuren wij echter zeer, omdat wij
er van overtuigd zijn, dat deze school
in een behoefte voorziet. Zij telt mo
menteel ruim 80 leerlingen. Er is
meermalen bij de minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen
op subsidiëring aangedrongen, doch
tot nog toe zonder resultaat. Het is
de enige opleidingsschool voor open
bare kleuterleidsters in Zeeland.
Beide opleidingen zijn praktisch ge
lijkwaardig. Dat deze school van
rijkswege geen subsidie geniet, vindt
haar oorzaak dan ook niet in de kwa
liteit van de opleiding, doch in het
regeringsbeleid".
Op 12 september 1956 richtten B. en
W. zich tot de raden der gemeenten
in Zeeland met het verzoek tot sub
sidiëring te besluiten. Van de 100
gemeenten in Zeeland, aan welke dit
verzoek is gedaan, is het resultaat als
volgt
61 gunstig beslist (d.w.z. max. f 150
per leerling).
7 gedeeltelijk gunstig beslist (een la
ger bedrag))
20 afwijzend beslist
12 geen anwoord.
Het valt daarbij op, dat juist die
gemeenten, die vrijwel geen belang
hebben bij deze opleidingsinrichting,
afwijzend hebben beslist. De provin
cie Zeeland heeft zich blijkens telefo
nische mededeling bereid verklaard
een subsidie van ten hoogste f 108,
per leerling per jaar te verstrekken,
Hoe het verband is tussen het ge
meentelijk- en provinciaal subsidie
is B. en W. nog niet bekend, omdat
de provinciale subsidie-voorwaarden
nog niet in ons bezit zijn. Zij nemen
voorshands aar., dat het provinciaal
subsidie een secundair karakter
draagt, omdat dit in het verleden ook
het geval was. Aangezien de cursus
1956—1957 van deze school reeds op 1
september 1956 is aangevangen en
daarvan dus bijna een half jaar ver
streken ls, is het noodzakelijk, dat op
korte termijn de directeur en de le
raren worden betaald. De raad moet
hierin eerst een beslissing nemen.
B. ea W. schrijven voorts, dat met
de jaarwedde f 25.000 is gemoeid en
de overige kosten f 1000,bedragen.
Aan schoolgelden wordt een bedrag
van ruim f 1.000,ontvangen; de
provincie geeft ongeveer f 9000.—
subsidie en de gemeenten ruim
f 12,000,zodat de gemeente f 3850
heeft te betalen.
Dove zusters naar
St. Michielsgestel
In de kapel van het Moederhuis
der Dochters van Maria en Joseph
aan de Choorstraat te Den Bosch is
een plechtigheid voltrokken, die zo
wel voor deze Congregatie als voor
heel katholiek Nederland een histo
risch karakter had.
Daar hebben voor het eerst vier
zusters die het gehoor missen, hun
geloften afgelegd waarmee zij in
de Congregatie zijn ingetreden. Zij
het dan in een afzonderlijke groep
de zusters van Gertrudishof, die
zich op het Doofstommeninstituut
te St. Michielsgestel zullen gaan
vestigen om zich daar mede met
de zorg voor deze kinderen te be
lasten.
Hoewel opname temidden van de
horende zusters uiteraard op prakti
sche moeilijkheden zou stuiten, was
reeds lang gebleken dat juist de aan
leg voor het kloosterleven bij deze
meisjes tot zeer goede ontwikkeling
zou kunnen komen. Dat is nu moge
lijk geworden terwijl zij tevens een
arbeidsterrein vinden, dat hun bij
zonder liggen zal. De zusters van Ger
trudishof onderscheiden zich van de
andere zusters van de Congregatie
door hun grijze habijt dat ontworpen
is door de kunstenaar Luc van Hoek.
Tijdens het noviciaat dragen zij daar
op een witte sluier en na de profes
sie een zwarte alsmede een eveneens
door Luc van Hoek ontworpen zilve
ren medaillon.
De vier zusters, die thans geprofest
zijn, waren zr. Maria (Coppieters uit
Westdorpe, zr. Ancilla (Willemse uit
Eist) zr, Agnes (Van Geloven uit
Eindhoven) en zr. Veronie (Franken
uit Amstelveen)
Op Gertrudishof zijn nu behalve de
vier zusters nog drie novicen en een
postulante. Wanneer verdere uitbrei
ding mogelijk is, zullen de zusters ook
in het Instituut St. Marie voor slecht
horende kinderen te Eindhoven te
werk worden gesteld.
In het KNVB-wedstrüdprogramma
voor a.s. zondag zijn de navolgende
aanvullingen aangebracht.
Ingelast: St. Miohielsgestel-Concor-
dia SVD (3B); Virtus-VES (3C); Hon-
tenisse-Meto (3D); Ziind'ent-Ginoeti
Wit (4F).
(Hockeycompetitie)
De hockeyclub Middelburg kreeg
voor het eerst in twee seizoenen een
nederlaag te slikken.
Dat zulks nog wel op eigen veld
gebeurde en juist in de wedstrijd
tegen Rapidity, welke vrijwel be
slissend was voor het kampioen
schap, is wel heel erg onfortuinlijk
voor de Zeeuwse hoofdstedelingen.
Voor rust waren de bezoekers in
derdaad iets sterker en de 01 voor
sprong, welke zij door hun midden
voor r.amen, was dan ook zeker
verdiend. Na de rust echter was
Middelburg voortdurend in het of
fensief en al spoedig kwam de ge
lijkmaker toen Sandeberg uit een
door van Heel genomen strafcorner
de bal van richting veranderde (1-1).
In d 30ste minuut kreeg Rapidity een
strafbully toegewezen. Luyks miste
deze, maar de scheidsrechter liet
overnemen en toen was het wel
raak (1-2). Middelburg trachtte nog
een gelijk spel te forceren, doch
slaagde daarin niet.
Koiiiiigscliieting te
Sas van Gent
De handboogmaatschappij „De Kring"
te Sas van Gent hield zondag haar
jaarlijkse koningsch-ietmg. Koning
werd de heer R. van Pachtebeke, die
na -het derde schot de koningsvogel
naar beneden wist te halen.
De uitslag van de hierop volgend e
prijsschietin-g was als volgt: 1 O,
Saeij, 2 P. van Laere, 3 W. Lammens,
4 A. de Maesschal-ck, 5 P. Goethals.
(Biljarten)
In oafé v. d. Velde te Vlissinigen. werd)
gespeeld om het biljartkampioenschap
hoofdklasse libre van het district Wal
cheren en Zuid-Beveland van de KN.
BB. De titel ging naar Egigermont van
OHGL uit Ovezande, terwijl diens
jeugdige clubgenoot Vermeulen een
uitstekende prestatie verrichtte door
beslag te leggen op de tweede plaats.
Bovendien promoveerde Eggermont,
i dank zij het fraaie algemeen gemid
delde van 12,45 naar de derde klasse
oadre. De eindstand was: 1 Egger
mont, Ovezande 9 120 1494 80 12.45;
2 Vermeulen, Ovezande 8 137 1481 91
10.81; 3 Reynhout, Middelburg 8 159
1441 49 9,06; 4 Merk, Middelburg 7 170
1362 54 8.01; 5 v. d. Guchte, Ovezande
6 135 1281 45 9.48; 6 Melse, Middelburg
2 164 1234 44 7.52; 7 Passender, Sou
burg 2 145 1029 65 7.10.
Evenals bij vele KNVB-verenigin-
gen zondag het geval was, zagen ook
de meeste lubs in de afdeling Zee
land hun velden afgekeurd. Toch viel
er weer een veslissing, want
behaalde op overtuigend wijze het
kampioenschap van de derde klasse
In de eerste klasse A kon slechts
het treffen tussen Vogelwaarde en
Noormannen doorgang vinden. De
uitslag was een verrassing, want de
reeds kansloze Zeeuwsch-Vlamingen
stuurden de Westkappelaars, die vo
rige week reeds de eerste plaats
moesten afstaan aan Lewedorpse
Boys, met een 2-1 nederlaag naar
Walcheren terug. Een goede dag voor
de Boys.
Ook in de eerste klasse B kon
slechts één wedstrijd worden ge
speeld. Renesse verpletterde het be
zoekend Brouwershaven met 120 en
heeft nu uit de nog te spelen vier
wedstrijden slechts twee punten no
dig om haar kampioenschap te pro
longeren en nogmaals een poging te
wagen om naar de KNVB over te
gaan.
In 2 A werkte Biervliet 2 zich wat
uit de gevaarlijke buurt door met
3-2 baas te blijven over het bezoe
kende Zuidzande.
Hekkesluiter RCS 3 slaagde er niet
in haar positie te verbeteren. De
Souburgers trokken in Westkapelle
bij Noormannen 2 met 20 aan het
kortste eind. De wedstrijd Aarden
burg 2—Zeeland Sport 4 werd een
kwartier voor het einde bij de stand
3-1 voor de Aardenburgers gestaakt,
omdat Luc. Blondeel van de thuis
club bij een duel een been brak. Hij
werd naar het ziekenhuis te Oost
burg vervoerd.
Steviger op kop
Philippine kwam in 2 B weer
wat steviger aan de kop. Ditmaal
moest Corn. Boys 3 er in Sas van
Gent met 03 aan geloven. Patrijzen
bleef op eigen veld met dezelfde cij-
frs baas over lantaarndrager Kwa-
dendamme en zorgde er dus voor,
niet nog verder op d leiders achter
te raken
In 2 C kreeg Zonnemaire bezoek van
Zierikzee 3, dat na een 1-6 overwin-
De Goessenaar L. Anderson is voor
de achtste maal damkampioen v
Zeeland geworden
Aanvankelijk was hij gelijk geëin
digd met Brandenburg uit Zierikzee,
zodat drie beslissende partijen tussen
beide spelers nodig waren. Énkele we
ken geleden won Anderson de eerste
partij in Zierikzee en thans wist hij
ook de tweede partij in winst om te
zetten, zodat de derde overbodig
geworden.
Het was een wonderlijk uitgedoste man,
die op de voorplecht van het scheepje
stond, dat op de 12e maart 1736 het anker
uitwierp op het strand van Corsica bij
Aleria. Hij droeg een lange kaftan van
rode zijde en gele schoenen. Vanaf zijn
weidse hoed woei een grote, witte veer.
Aan een geelzijden gordel glommen dof
twee pistolen. Aan zijn zijde hing een
lange sleepsabel en in zijn hand droeg
de man met de vrolijke ogen en de grote
adelaarsneus een scepter. „Een vreemde
vorst", zeiden de toegestroomde Corsica-
nen tegen elkaar en ze werden in die
mening versterkt, toen ze zagen hoe hun
eigen autoriteiten de vreemdeling be
groetten.
Het schip droeg de Britse vlag. Van de Brit
ten verwachtten de Corsicanen, sinds de dag
dat de twee Engelse schepen geland waren en
zonder iets anders terug te vragen dan een
kroes wijn, om op de gezondheid van de Cor
sicanen te drinken, een grote hoeveelheid muni
tie en levensmiddelen uitlaadden, alleen maar
goede dingen.
Het bergachtige eiland met zijn ongetemde,
vrijheidslievende bevolking had in de tijd van
zijn bestaan nog maar weinig nobels ondervonden
van vreemde volken en mogenheden. Sinds eeu
wen waren ze in een voortdurende oorlog ge
wikkeld met Genua, dat het eiland wilde over
heersen. Het had helden voortgebracht als Giu-
dice della Rocca, Arrigo della Rocca en Sam-
Pler°. maar 't had zich nooit voorgoed kunnen
bevrijden. Het tuurde als het ware altijd naar
Lllori?n' of er Seen goede macht
goederen helpen zou met kracht en
liike* man3 datarwFi°tSeling,-die vrearnde vorste-
ei-aan snhnpnen o "iP6" ''et "bladen, munitie
zag de Seen general n met geldstukken. Men
zag de eigen generaals met de eerbied van hove
lingen die in het rood ooUiDa„ van nove
groeten en beleefde het h o e Rb in ■SS™t ?g
feestelijke stoet naarCervione werdgevoerd
Corsica was bereid zich een knnir,» i
en de pathetische uitgedoste vreemdeling was be
reid een koning te zijn.
Kind oon huis hij alle hoven
Hij was in het laatste decennium van de 17e
eeuw in Keulen geboren en heette Theodor von
Neuhoff. Als zoon van 'n adellijk officier werd
hij page van de Hertogin van Orléans, de beken
de Liselotte van de Palts en ontwikkelde zich tot
een van die internationale avonturiers, die altiid
hebben bestaan en zullen blijven bestaan.
Hij hield van spelen en van vrouwen, kon zich
in allerlei kringen bewegen, wilde alles genieten,
alles beleven, alles zien wat de wereld hem kon
schenken. Hij was kapitein in Beierse dienst
maar dook later op in Spanje, waar hij vriend
schap sloot met de avontuurlijke minister Albe-
roni en later met Ripperda.
In Engeland onderhield hij betrekkingen met
de Jacobieten. Hij trouwde met de hofdame van
de Spaanse koningin, de dochter van Lord Kil-
mannoch. Maar korte tijd later ontvluchtte hij
haar en nam haar sieraden en andere kostbare
bezittingen mee.
Ook Nederland mocht zich in zijn belangstelling
verheugen. Reeds in 1720 schijnt hij in Amster
dam gesignaleerd te zijn.
In Italië kwam hij in contact met vluchtelingen
van Corsica, die hem vertelden van de chaos in
het land en het gebrek aan leiding. Toen ontstond
^"tuurlijke droom in het verwarde brein
van Theodor von Neuhoff, op Corsica een rol te
gaan spelen Hij zocht contact met de Corsicaan
Orticoni m Livorno en vertelde deze, in staat te
wiSic? ,v?n, Genua te bevrijden. Hij was,
™.li h,?i u1?! aan huis alle hoven en kon
zoveel hulp krijgen als hij wenste.
n kwam zeer onder de indruk van de
prinselijke verschijning en de ideeën van Von
Neuhoff en beloofde contact met de autoriteiten
van Corsica te zoeken. Theodor had slechts één
tegenprestatie geëist: de Corsicanen moesten
hem tot koning uitroepen. Orticoni schrok zelfs
hiervoor niet terug en beloofde de onderhande
lingen te zullen beginnen.
Met de hand op de bijbel
Nu zette Von Neuhoff zijn hele energie en over
redingskracht in, om zijn aanstaande tocht naar
Corsica tot een succes te maken. Hij voerde
besprekingen met de Engelse consul in Livorno,
die hem schepen beloofde. Hij onderhandelde met
rijke kooplieden, om krediet te krijgen voor wa
pens en levensmiddelen. Hij stak over naar Tunis
en dook dan weer op in Europa, waar zijn agen
ten het onmogelijke deden om de weg voor hem
te effenen. Op deze wijze gelukte het hem als
een vorst op de kust van Corsica te^verschijnen.
Het Convent van Alesani legde het parlement
na de landing van de vreemdeling, de volgende
constitutie voor: De kroon zou erfelijk zijn voor
de nakomelingen van koning Theodor I. De ko
ning zou naast zich krijgen een raad van vier
entwintig door het volk gekozen mannen, die
samen met het parlement, ieder besluit van de
koning tevoren moest goedkeuren. Alle ambten
zouden door Corsicanen worden bekleed en de
wetgeving bleef berusten bij het volk en het
parlement.
Met de hand op de bijbel beloofde Von Neuhoff
hierna deze constitutie te zullen handhaven.
Vervolgens werd hij in de kerk gekroond. De
Corsicanen waren te arm om hun nieuwe koning
een gouden kroon te schenken. Daarom hadden
zij van twijgen een soort lauwerkrans gevloch
ten, die voorzichtig op het hoofd van Theodor I
geplaatst werd.
Nu kon de koning-avonturier gaan regeren. Het
was niet moeilijk voor hem een hof te creëren.
Hij strooide kwistig graven- en markiezentitels
rond. Don Louis Giafferi en Hyacint Paoli
wijze Corsicaanse m nnen, die alleen in vurige
drang naar vrijheid deze vreemde als koning
hadden geaccepteerd werden eerste minister.
Ook met ridderorden was Zijne Majesteit niet
karig.
Ondanks deze bombast wist Theodor nog orde
te scheppen ook. Hij maakte een einde aan weilig
voortwoekerende familietwisten, bracht orde en
regel in het leger en heroverde Porte Cecchio en
Sartene op Genua. Hoogst persoonlijk trok hij op
tegen Bastia, maar liet 'ukte hem niet deze stad
te nemen. Het zou zonder hulp van buitenaf on
mogelijk blijken de soldaten van Genua geheel
van het eiland te verdrijven.
Theodor I00rraad kwam een einde,
hulo van huiLnit^ bel°ften ingelost, maar de
bleef uit hiw«l ^ro?e bevriende mogendheden
delfge handelscontraeten.°r °°k lokte met voor"
Nederland zei: Dank-jeivel
Een dergelijk voorstel had hij ook aan Neder
land gedaan. De Nederlandse consul in iE
Bouwer, had dit doorgegeven aan de Slaten-GeSel
raai. Naar keuze zou men kunnen beschikken
over een vrije haven, bijvoorbeeld Porte Vecchio
Verder zou er handel mogen worden gedreven
tegen de helft van het bedrag, dat andere naties
betaalden. In ruil moest de republiek wapens en
manschappen leveren, met andere woorden een
bondgenootschap aangaan met Corsica.
De Staten-Generaal beschikten afwijzend. De
republiek was door verschillende oorlogen te ver
zwakt om een oorlog met Genua te riskeren.
Ondanks dit alles kon men Theodor vele malen
aan de kust vinden, turend naar de zee, wachtend
op hulp van wie dan ook. Het volk ondertussen
werd ongeduldig en Theodor zag geen andere
mogelijkheid dan op 2 september het parlement
bij elkaar te roepen en te verklaren, dat hij zou
aftreden als eind oktober nog geen hulp was
komen opdagen Hierna zou hij zelf naar het
vasteland gaan om steun te zoeken.
In deze wachtperiode liet Theodor zijn paard
zadelen en reed naar de andere zijde van het
eiland achter de bergen, waar de aanzienlijke
Corsicanen woonden, om ook daar zijn onderdanen
te leren kennen. Tijdens deze reis kreeg hij een
geniaal idee. Hij stelde een nieuwe orde in: de
„dalla Liberazione", waarvan men alleen „cava
lier" kon worden na storting van 1000 Scudi.
Binnen korte tijd waren er vierhonderd leden van
deze orde en de koning kon weer over enig geld
beschikken. Maar redding bracht deze inval niet.
Er was een oppositiepartij gevormd, waarbij zelfs
de eerste minister Hyacint Paoli zich had aange
sloten Ze noemden zich de „Indifferenten" en
waren ai slaags geweest met de koninklijke
troepen.
Theodor vond het raadzaam te verdwijnen, voor
dat zijn luchtkasteel volkomen afgebroken was.
Hij stelde een regentschap in, benoemde zevenen
twintig stadhouders en scheepte zich op 11 novem
ber 1736, uitgeleide gedaan door een grote menigte
in op een schip dat onder Franse vlag voer. Als
monnik vermomd ging hij in Livorno aan wal,
reisde incognito door Italië en vertrok toen naar
Amsterdam, van waar, zoals hij zei, men spoe
dig goed nieuws van hem zou horen.
In gijzeling
Het liep anders dan hij gemeend had. Na in
Ruurlo bij familie op een slot te hebben gelo
geerd. ging hij terug naar Amsterdam. Gerust
heeft hij zich beslist niet gevoeld, want iedere
nacht sliep hij in een ander logement. Hij had
schulden en deze werden hem noodlottig. In
„Het Witte Wammes" voelde hij de fatale hand
op zijn schouders en hij werd onder het stad
huis in gijzeling gezet. Ook onder deze beproe
vingen bleef Theodoi koninklijk. Toen hij voor
ae schepenen werd geleid, droeg hij een hoed,
degen en handschoenen en werd hij per karos
vervoerd. Hij kreeg het ook voor elkaar, dat men
hem op zijn koninklijk woord, dat hij alle schul
den zou betalen vrijliet.
Theodoor kende in Amsterdam verschillende
kooplieden, o.a. Boon, Tronchain en Neuville, die
hem al eerder clandestien leveringen hadden ge
daan, tot groot ongerief van Genua en anderen,
die zich hierover bij de republiek hadden be
klaagd. Maar Theodor had nu eenmaal overwicht
en kreeg het zelfs zover, dat de Nederlandse
kooplieden een schip uitrustten om hem naar
Corsica terug te brengen.
Volk bleef trouw
Op 30 juni 1739 zeilde Theodor vanuit Texel
met wapens, kaas en leer aan boord, naar Lis
sabon, waar een vijftiental Duitse deserteurs uit
het Spaanse leger aan boord werden genomen.
Voor Oran werd het schip door Spaanse pa
trouillevaartuigen aangehouden. Men vond de
wapens en dit was reden genoeg om het schip
op te brengen en vast te houden. Na enkele we
ken werd de expeditie weer vrijgegeven, maar
Theodoor scheen er genoeg van te hebben. Mid-
den op zee liet hij een Zweeds schip praaien
waarop hij overstapte.
Op Corsica ondertussen hadden de regenten,
die niet meer in hun koning geloofden, onder
handelingen aangeknoopt met Genua, dat alge
hele onderwerping en uitlevering van de wapens
eiste. Dit probleem werd aan de Corsicanen
voorgelegd, maar het volk bleek zijn koning
trouw te zijn. Het wilde wachten op zijn terug
keer.
Genua was bang voor Theodor. Het had een
grote prijs op zijn hoofd gezet en zijn aanwezig
heid aangegrepen, om drie regimenten Zwitsers
te huren en deze op Corsica los te laten. Deze
troepen traden zo wreed op, dat Corsica de
hulp van Frankrijk inriep.
Frankrijk greep met twee handen deze kans
aan. Kardinaal Fleury sloot op 12 juli 1737 een
verdrag met Genua en in februari 1738 landden
vijf regimenten Fransen op Corsica. De Corsi
canen waren wanhopig. Dit was verraad. Overal
luidden de klokken om de mannen te wapen te
roepen. Er werd heftig onderhandeld met de
Franse generaal Boissieur, maar de Corsicanen
weigerden hardnekkig zich aan wie ook te on
derwerpen.
Deze toestand duurde nog, toen op een dag een
neef van Theodor, Baron Droste, in Aleria land
de met een schip vol munitie en het bericht,
dat de koning op komst was.
Onder Nederlandse vlag
Theodor arriveerde deze keer aan boord van
een Nederlands oorlogsschip, de „Brederode",
dat drie koopvaardijschepen onder bevel van
de oude zeeman Keetman, convoyeerde. Half
september verscheen de kleine vloot voor Cor
sica, waar Theodor met een barkas aan land
ging. Hij bracht meer wapeenen en munitie
mee dan de eerste keer, maar werd minder
vriendelijk ontvangen. Aalleen het volk was op
zijn hand. Het voerde hem in triomf naar Cer
vione, waar hij echter van de generaals, die hij
zo vorstelijk in de adelstand had verheven, ho
ren moest, dat men niets meer met hem te ma
ken wilde hebben.
De Franse generaal Boisseur had per procla
matie verklaard, dat ieder, die met Theodor on
derhandelde, van hoogverraad zou worden be
schuldigd. De Hollanders voelden zich ook al
niet erg prettig, hesen de zeilen en vertrokken.
Theodor kon niet anders doen dan hun voorbeeld
volgen.
Onverbeterlijk
Toch zou de hardnekkige Duitse baron nog
eenmaal zijn koninkrijk terugzien. Boisseur was
gestorven en opgevolgd door de Markies de Mail-
lebois, die Corsica gedeeltelijk onderwierp en
de leiders van de opstand dwong het eiland te
verlaten. Hij regeerde Corsica streng, maar recht
vaardig. In 1741 verliet hij Corsica, gevolgd door
de rest van de Franse troepen. Meteen vlamde
de strijd tegen Genua op. Midden in die strijd,
in januari 1743, verschenen drie Engelse oorlogs
schepen voor de Corsicaanse kust met.. Theo
dor aan boord. De onverbeterlijke intrigant had
het weer voor elkaar gekregen, dat men hem
schepen, wapens en kruit ter beschikking had
gesteld. Hij begon met hoogdravende proclama
ties uit le vaardigen, waarin hij beloofde de
trouwen te zullen belonen en de verraders te
straffen. Maar hij vond niet, wat men in zijn va
derland „Anklang" noemde. Zelfs het volk had
Theodor uit zijn hart gebannen.
Von Neuhoff had nog zoveel inzicht, dat hij dit
begreep Staande op zijn schip bracht hij al
tijd ln stijl een laatste vorstelijk saluut aan
zijn droomrijk.
Maar mensen als Theodor von Neuhoff zijn on
verbeterlijk. Zelfs de ouderdom maakte hem niet
wijzer. In zijn laatste jaren in Londen verdween
hij voortdurend achter de muren van de gevan
genis wegens schulden. Men vond hem een curi
euze figuur en volkomen vreemden zochten hem
op in de gevangenis, waar hij met potsierlijk
aandoende waardigheid zijn gasten ontving. Toch
bleet hij tot zijn dood toe vrienden houden. Op
11 december 1756 stierf hij in het huis van een
kleermaker op Soho. De begrafenis werd bekos
tigd door een oliekoopman in Comptonstreet. De
koning was dood, maar er volgde geen „leve
de koning".
ning de beide punten mee naar huis
nam. Zonnemaire moet door deze
nederlaag de onderste plaats delen
met Brouwershaven 2.
In 3 A klom Patrijzen 2 een plaats-
Je op de ranglijst door een 62 zege
op het bezoekende IJzendijke 2. In
3 B liet Axel 3 er geen twijfel aars
bestan, dat zij de sterkste is uit deze
afdeling. De oranjehemenden be
haalden een stevige 9overwin
ning op Koewacht 2 en werden daar
door kampioen. Steen 3 zag zich door
Hontenisse 2 weer wat steviger op
de onderste plaats gedrukt.
STENOGRAFIE
Uitslag van het examen gehouden
te Vlissingen door de Nationale Ver
eniging van Leraren in Stenografia
„Groote".
Machineschrijven Ned. 120 Igr/mt
geslaagd de dames: A. Blaauw, D.
W. A. Boon, met lof, J. Buijs, J. De-
brauwer, I. Eekman, L. C. de Ja
ger, W. de Jonge (met lof), C. J. M.
Mes (met lof), C. van Oosten (met
lof), R. Pieterse (met lof), M. de
Priester, C. Rijk, J. M. Sinke, W.
Verhage (met lof), A. C. J. Ver-
sluys, M. R. Wattel; en de heren
W. Almekinders (met lof), M. T. Bil,
L. H. Kooman, C. J. v. d. Weel (met
lof) en J. H. de Wolff te Middelburg.
Geslaagd de dames: R. Balleur, A.
M. E. Elich, P. E. A. A. de Kort,
L. I. Lemmens, H. J. Lodder, M. E.
Loekemeijer, A. Maes (met lof), G.
Meerman, S. J. Mesker, J. C. de
Meulmeester, J. A. van Olm, A. van
Overbeeke, M. J. Roelse, J. Verhulst,
M. Wiegman en de heren J. H. Kui
per, R. E. Remeeus, J. P. Vreeke
en A. v. d. Wilt te Vlissingen. De da
mes: C. Meertse en P. J. Oreel te
Arnemuiden; E. A. Everaars (met
lof) en N. C. de Visser te Breskens;
C. H. van Oosten, J. Soesman en A.
M. Vreeke (met lof) te Domburg;
W. Francke en C. Walraven te Grijps-
kerke; C. E. Vinke te Hoofdplaat;
N. A. Baas, M. Goverse (met lof) en
T. Jeras te Nieuw- y St.-Joosland;
de heren K. Rinkhoud en J. Stokker-
man te Oostburg; J. Kooman (met
lof) te Oostkapelle. De dames J. A.
Goulooze te Ritthem; T. Baas, N. M.
Davidse, L. W. Joosse (met lof) en
J. Pouwer te St.-Laurens; de heren]
J. van Hal en L. C. G. M. J. Qua-
taert te Sluis. De dames: M. Los, J.
K. van Schaik en W. van Soelen te
Souburg; P. Lievense (met lof), S.
Minderhoud, W. Roelse (met lof) en
F. van Rooijen te Westkapelle. Be
wijzen van vaardigheid werden uitge
reikt aan: mej. A. L. v. d. Vrede te
Souburg en de heren J. Dekker te
Arnemuiden en P. C. Blankenburgh
te Vlissingen.
Geslaagd voor Machineschrijven
Ned. 175 lgr/m.: mevr. J. W. Corne-
lisse-van Hal te Vlissingen.
Geslaagd voor Machineschrijven
Duits 120 lgr/m: De dames N. Klap
(met lof) te Middelburg en M. A. v.
Boven te Vlissingen.
Geslaagd voor Machineschrijven
Engels 120 lgr/m: de dames J. Looi-
sa en C. E. de Visser te Middelburg,
J. Vergouwe te Breskens en mevr. J.
W. Carnelissen-van Hal (met lof) ts
Vlissingen.
Geslaag voor kantoorsteno Ned.
130 igr/m: de dames A. van Offen-
beek, C. Ouwerkerk (met lof), S. Vat-
teroth en J. B. Verschuure te Middel
burg; L. Boons te Serooskerke; C.
E. M. Baert, A. W. Frenks, E. Maas
en J. A. M. Naaktgehoren te Vlis
singen.
Geslaagd voor Kantoorsteno En
gels 100 lgr/m: mej. C. L. M. Plas-
schaert te Vlissingen.
Geslaagd voor Kantoorsteno Frans
100 lgr/m: mej. C. J. Somers ta
Vlissingen; Steno-typen Nederlands:
geslaagd mej. N. Boons te Ritthem;
Steno-typen Engels: gelsaagd mej. N.
Klap te Middelburg; Steno-typen
Frans: geslaagd mej. A. N. Pluij-
mers te Middelburg (met lof). Diplo-
mas voor Particulier-secretaresse
werden uitgereikt aan ds dames A.
N. Pluijmers te Middelburg en C. J.
Somers te Vlissingen.
SCHEEPSWERKTUIGKUNDIGE
Geslaagd te 's-Gravenhage voor het
voorlopige diploma scheepswerktuig-
kundige de heren: A. Groenenberg,
Middelburg; L. Noyons, Vlissingen: A.'
P. van Burgh, Haamstede, ellen leer
lingen der Machmistenschool te Mid
delburg.
PSYCHOLOGIE
Mej. P. L Hemelaer uit Hulst slaag
de aan de r.-k. Universiteit te Nij
megen voor het doctoraal examen
psychologie.
GENEESKUNDE
De heer F. E. V. van Hootegem uit
Sluis slaagde aan de rijksuniversi
teit te Utrecht voor het doctoraal
examen geneeskunde.
WONING TE AARDENBURG
Voor rekening der gemeente Aar
denburg werd een woonhuis aanbe
steed te bouwen aan de Herendreef
op de plaats van een verwoest pand
aldaar. De inschrijving was als volgt:
A. Maas en Zn., Aardenburg f 15.980;
Fa. J. Daansen en Zn., Aardenburg
f 15.988; A Heijmdriikx, Eede f 16.300;
Fa. Stamdaert en de Roover, Eede
f 16.900. De gunning werd aangehou
den.
ROTTERDAM, veemarkt 4 februari
Aanvoer in totaal 1664, vette koeien
en ossen 1047. varkens 617. vette koei
en le kw. 300—320, 2e kw. 284r-294;
3e kw. 270280 per kg. Varkens (lv.
gew.) le kw. 201, 2e kw. 189, 3e kw.
187 gld per stuk. Vette koeien, aan
voer iets ruimer; handel lui; prijzen»
le kwal. onveranderd; 2e en 3e kwal.
niet geheel prijshoudend. Varkens
(lev. gewicht) aanvoer korter; han
del: goed, prijzen: even hoger in prijs,
enkele prima's boven notering.
Konstanz 269 (+1), Rheinfelden 189
1), Breisach 96 (—12), Straatsburg
194 4), Maxau 386 (+3), Mannheim
244 2). Mainz 311 (+16), Bingen 216
(+12), Kauto 239 (+15), Trier 279 (—8)
Koblenz 288 17), Keulen 290 (+30),
Ruhrort 504 (+39), Lobith 1108 (+34),
Nijmegen 873 (+34), Arnhem 881
(+26), Eefde IJssel 424 (+14), Deven
ter 318 (+11), Monsim 5550 (onv.), Vi_
se 5095 (—6), Borgharen 4079 21),
Belfeld 1244 (+4), Grave beneden de
sluis 542 (+23).
De scheepvaart op de Waal boven
Nijmegen is in de komende nacht ge
stremd van 19 tot 07.
