New-Orleans -
- EL PASO
Naarstige studie van de P.N.E.M.
over atoomcentrale in Brabant
„Wereldstad" van verkenners op
Sutton
Gold-Field
Televisie op
de Antillen
Ir. PetitAtoomenergie in de
naaste toekomst goedkoper
dan traditionele energie
RADIO
RONSONOL
Jubileum-jamboree als een extraatje
er
bij
Wordt het gebouw in
Den Bosch te klein
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
BOEKENPLANK
Vreemde stemmen
Vraagbaak voor de
Middenstand
Rik Robberts
Oudste drukwerken
ter wereld
Spiegeltjespiegeltje aan de wand.
Uit honderd
landen komen er
deelnemers
Voetbalprogram zondag 10 jchr.
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 4 FEBRUARI 1957
(Van onze verslaggever)
In het bericht „studie over kernenergie-voorziening door de
P.N.E.M." in onze editie van zaterdag j.l., gewaagden wij van de
mogelijkheid, dat de P.N.E.M. te Eindhoven grond zou hebben
aangekocht voor de bouw van een elektrische centrale, wellicht
een atoomcentrale. „Natuurlijk heeft Nederland belangstelling
voor een dergelijk project", gaf ir. Petit, directeur van de P.N.E.M.
te verstaan. „Meer dan Amerika zelfs", zo vulde hij aan, „omdat
de Ver. Staten immers beschikken over voldoende hoeveelheden
kolen. Engeland, Duitsland, Frankrijk en de Benelux zijn de lan
den, die het meest gebaat zullen zijn met de kernenergie-voor
ziening."
Genoeg fantasie, weg met deze
Spielerei. Keren wij terug tot de
werkelijkheid, dan horen we, hoe ir.
Petit stelt, dat met de traditionele
centrale van thans minder risico's
gelopen worden dan met een atoom
centrale. De kwestie van efficiency
(en deviezen) speelt daarbij een be
langrijke rol.
„Bij de huidige stand van de
techniek is een atoomcentrale
iets duurder in exploitatie, maar
er zijn geen Amerikaanse kolen,
gekocht met dure dollars voor
nodig", aldus de heer Petit, die
zich echter haastte er onmiddel
lijk aan toe te voegen, dat z.i. op
den duur een atoomcentrale bo
vendien zeker goedkoper zou zijn.
Profetisch deze woorden? In zekere
zin wel, maar dan „profetie op korte
termijn". Want enkele uren na dit
onderhoud, werd wereldkundig ge
maakt, dat Louis Armand, een van
de „drie wijzen" van Euratom, te
kennen had gegeven, dat er negentig
procent kans is, dat binnen tien jaar
de kostprijs van kernenergie lager
zal liggen dan die van klassieke
energie.
En uiteraard heeft de P.N.E.M. er
gens in haar archieven en in de
hoofden van de top-functionarissen
beslist wel de nodige ontwikke
lingsplannen voor zulk een termijn.
In brede lijnen schetste hij de ont
wikkeling van de energie-voorzie
ning door de P.N.E.M., zoals die aan
onze lezers reeds bekend is: een half
miljard kwh in 1950 en één miljard
kwh in 1956. „Gaat dit zo door", zo
merkte hij lachend op, „dan is over
zes jaar zelfs dit nieuwe kantoor hier
in Den Bosch weer aan de kleine
kant,... Dit zou n.l. betekenen, dat
er dan weer één of twee nieuwe
Amercentrales bij moeten komen.
Wij hebben ten aanzien van de ener
gie-voorziening n.l. te doen met een
meetkundige en niet met een reken
kundige reeks!"
Amer II: 120 megawattAmer
III: 175 megawatt.... De grootste
ketels van West-Europa. Ach, het is
slechts een greep uit de geweldige
reeks cijfers, waaruit blijkt, welk een
moeite de P.N.E.M. zich getroost
met de energie-voorziening inderdaad
op peil te blijven. Met 't enthousias
me, waarmee een kind spreekt over
zijn liefste speelgoed, met datzelfde
enthousiasme spreekt de heer Petit
over die gigantische bestelling van
175 megawatt.
Uiteraard zijn ir. Petit en zijn ad
viseurs een stukje nuchterder dan
kinderen. Gereserveerder.... en be-
rekender ook.
James Watt
Want toen James Watt bezig
was met de uitvinding van de
eerste stoommachine, was zo'n
machientje allesbehalve kinder
speelgoed. Een kernenergie-cen
trale is thans nog een object van
naarstige studie van wetenschaps
mensen. Mogelijk, dat het dezelf
de weg opgaat van de stoomma
chine en dat onze kinderen zo'n
leuke, kleine centrale ergens tus
sen hun speelgoed hebben staan.
(Advertentie)
Baatbelasting
Dat Brabant thans voor 99.5 pro
cent geëlektrificeerd is, is te danken
aan dergelijke ontwikkelingsplannen.
„Baatbelasting bracht mede uitkomst
om deze hoge graad te bereiken".
De heer Petit, civiel ingenieur van
professie, had die baatbelasting le
ren kennen bij de waterstaat, waar
hij vroeger werkzaam was. „Waar
om ook niet toegepast bij energie
voorziening door middel van elektri
citeit?", aldus zijn redenering. Kerk
dorpen, vallende onder vijf, zes, ja
soms wel acht gemeenten, profiteer
den als onrendabel gebied van die
baatbelasting, omdat de kosten van
aansluiting niet door de kleine groep
bewoners van zo'n kerkdorp gedra
gen werden, maar met een bijzon
der gunstige regeling van de zijde
van de P.N.E.M. uitgesmeerd
werden over al die gemeenten. Al
dus hoopt men te komen tot een
elektriciteitsvoorzieningsgraad van.
99.8 procent voor Brabant!
Gas of elektriciteit
Het is op dit punt, dat ir. de Frai-
pont, hoofd van de afdeling laag
spanningsnetten van de P.N.E.M., die
het laatste deel van het onderhoud
bijwoonde, geestdriftig wordt.
„Alles, wat je met gas kunt doen,
kan over het algemeen ook wel met
elektriciteit gebeuren: koken, ver
warmen, enz., enz. Komt het er niet
min of meer op neer, dat de overheid
in sommige gevallen zich zelf be
concurreert? Wat een verspilling van
kapitaal is het dikwijls niet, om nog
gasleidingen aan te leggen, uitslui
tend ten behoeve van het huishoude
lijke verbruik. Dus feitelijk alleen
maar om de huisvrouw de luxe te
bieden een keuze te kunnen maken
uit twee kookmethoden
„De elektro-technisch ingenieur is
aan het woord", merkt de heer Pe
tit lachend op.
„Uw mening, mijnheer Petit", vra
gen wij.
„Ik ben maar civiel ingenieur",
antwoordt de heer Petit, die we hier
dus ook weer als diplomaat terug
vinden.
De tele viisi e -rela yze nder te Coro in
Venezuela, die op een berg is ge
bouwd. kan, naar proefondervindelijk
is gebleken, op Curasao en Aruba
zeer goed worden ontvangen en hoe
wel deze zender nog aan 'het expe
rimenteren is, is plotseling een ge
weldige belangstelling voor televisie
op de beide Benedenwindse eilanden
ontstaan. Verscheidene radiowinkels
in Willemstad en in Oranjestad heb
ben televisietoestellen in hun etala
ges, waarvoor de belangstellenden
samendrommen. Er zijn reeds ver
scheidene bestellingen geplaatst. Ook
in verschillende clubs en sociëteiten
verschijnen toestellen, zodat de tele
visie haar entree ook op de Antillen
heeft gemaakt.
(Advertentie)
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
- en u znlt 's morgens
kiplekker uit bed springen
Elke dag moet uw lever een liter gal
ln uw ingewanden doen stromen, andera
verteert uw voedsel niet. Het bederft.
U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam wordt vergiftigd, u bent
humeurig, voelt u nó.Ar en loom.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts
lapmiddelen. Neem CARTERS LEVER
PILLETJES - onschadelijk, plantaardig
en zacht - om de liter gal op te wekken,
die uw lichaam dagelijks nodig heeft.
U zult zich weer een ander mens voelen.
Vraag Carters Leverpilletjes.f.1.20 p.flac.
•i Kwaliteitsproduct van de Wybert-Fabrieken. 70 in 90 et alléén bij Apothekers en Drogisten
DINSDAG 5 FEBRUARI
HILVERSUM I 402 m AVRO: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. VPRO: 7,50
Dagopening. AVRO: 8,00 Nws. 8,15 Gr.
9,00 Gym. v. d. -huisvr. 9,10 V. d. huisvr.
9,15 Gram. 9,35 Waterst, 9.40 Morgenwij
ding 10,00 Gram. 10,50 V. d. kleuters
11,00 Gram. 11,30 Pianorecital 12,00 Mil.
ork. 12,30 Land. en tuinb. meded 12,33
Hammondorgelspel 13,00 Nws, 13.15 Me
ded. en gram. 13,25 Lichte muz. 13,55
Beursber. 14,00 Gram. 14.40 Schoolradio
15,00 V. d. vrouw 15,30 Sopr. en piano
16,00 Lichte muz. 16,30 V. d. jeugd 17,30
Gram. 18,00 Nws. 18,15 Pianospel 18,30
V. d. jeugd 18,40 Lichte muz. 18,55 Paris
vous parle 19,00 V. d. kind. 19,05 d'Op-
rechte Amateur 19,45 Toneelbeschouwing
20,00 Nws. 20,05 Gevar. progr. 22,15 De
Antwoordman 22,30 Sopr. en piano 22,55
Ik geloof, dat..., caus. 23,00 Nws. 23,15
Beursber. v. New York 23,16 Act. en
New York calling 23,35-24,00 Gram.
HILVERSUM II 298 m KRO: 7,00
Nws. 7,10 Gram. 7,45 Morgengebed en
liturg, kal. 8,00 Nws. en weerber. 8.15
Gram. 8,50 V. d. vrouw 9.40 Lichtbaken,
caus. 10,00 V. d. kleuters 10,15 Gram.
10,30 Schoolradio 10,55 Gram, 11,00 V. d
vrouw 11,30 Gram. 11,50 Als de ziele
luistert, caus. 12,00 Angelus 12.03 Gram.
12,15 V. d. boeren 12,30 Land- en tuinb
meded. 12,33 Gram. 12,55 Zonnewijzer
13,00 Nws. en kath. nws. 13,20 Dansmuz.
13,50 Gram. 14,00 Schoolradio 14,20 Gram
14,30 V. d. vrouwen v. h. platteland 14,40
Gevar progr. 15,50 Gram. 16,00 V. d.
zieken 16,30 Ziekenlof 17,00 V. d. jeugd
17,40 Koersen 17,45 Regerangsuitz.: Ne
derland en de wereld: mr. J. A. U. M.
van Grevenstein: De voltooiing van het
speciale emigratieprogramma naar de
Verenigde Staten 18,00 Lichte muz. 18,20
Sportpraatje 18,30 Arnus. muz. 19,00 Nws,
19.10 Gram. 19,15 Uit het Boek der Boe
ken 19,30 Cabaret 19,55 Gram. 20,30 Act.
20,45 De gewone man 20.50 En Gij zult
het aanschijn der aarde vernieuwen,
klankb. 21,30 Kamerkoor 21,45 Cello en
piano 22.05 Klein koor en Radiofilharm.
ork. 22,45 Avondgebed en liturg, kal.
23,00 Nws. 23,15-24,00 Gram.
BRUSSEL 324 m: 12,00 Gram. 12,30
Weerber. 12,35 Tuinb. kron. 12,45 Gram.
13,00 Nws. 13,11 Gram. 14,00 Schoolradio
15,45 Gram. 16,00 Koersen 16,02 Orgelspel
16,30 Gram. 17,00 Nws. 17,10 Gram 17,45
Boekbespr 18,00 V. d. jeugd 18,30 V d.
sold. 19.00 Nws. 19,40 Omr. ork. 19,50
Syndicale kron. 20,00 De Zandloper 21,00
Gram. 21,15 Omr. ork. en solist 22.00 Nws.
22.11 Pianotrio 22,30 Gram. 22.55-23,00
Nws.
BRUSSEL 484 m: 12,00 Gevar muz.
13,00 Nws. 13,10 Gevar. muz. 14,45 Omr.
ork. 16,05 Lichte muz. 17,00 Nws. 17,10
Gram. 18,00 V. d. sold. 19,30 Nws. 20,00
Groot Symf. ork. en soliste 21.50 Gram.
22,00 Nws. 22,10 Vrije tijd 22,55 Nws.
Televisie-programma's
DINSDAG 5 FEBRUARI
NTS: 20,30 Journ. en weerber.
KRO: 20.45 Film 21,15 Fiknverslag.
VLAAMS EELGIë: 19,00 V. d. je«ugd
19,30 De socialistische gedachte en actie
20,00 Nws. en journ. 20,30 De gebroeders
Karamazow, speelfilm 22,00 Literair
progr. 22,30 Journ. en nws.
irF^ANS BELGIë: 18,45 Testbeeld 19,00
1^'éA J€ugd 19-30 Onbekend 20,00 Aot.
*>.40 FilmprogT 20,50 La belle au bols,
v-spel. Daarna: wereldnws.
Eert hotelhouder in Prest wiek werd
al meer dan een jaar geplaagd door
vreemde stemmen. Hij werd er bijna
gek van: Amerikaanse, Britse stem
men, die allemaal onbegrijpelijke on
zin spraken, bereikten zijn oor door
zijn boorapparaat Hij praatte met zijn
gasten over 'het verschijnsel. Een
Amerikaanse vlieger zette het appa
raat aan zijn oor en herkende de
stemmen van enige van zijn vrienden.
Het bleek, dat het hoorapparaat op
onverklaarbare wijze was afgestemd
op de controlekamer van het nabijge
legen vliegveld van Prestwick en de
„stemmen" waren afkomstig van
grondpersoneel, dat boodschappen gaf
aan vliegtuigen.
Een „Vraagbaak voor de Midden
stand" voorziet zo duidelijk in wat
men pleegt te noemen een dringende
behoefte, dat enige aanbeveling over
bodig schijnt. In ieder geval is dat
zo met het thans voor ons liggende
„monumentale boekwerk", dat werd
verzorgd door drs. H. Kalkhoven met
medewerking van A. Ackers, A.
Hesp, drs. E. Otter en drs. A. Prange
in een uitgave van G. J. A. Ruys'
Uitg.mij. in Bussum.
Noemen we op de eerste plaats alle
kandidaten voor het middenstandsdi
ploma: zij kunnen aan deze veelzij
dige vraagbaak een kostbare rugge
steun hebben bij hun studie. Boven
dien zal de dagelijks praktijk van
ieder middenstandsbedrijf ongetwij
feld vele vragen doen rijzen terzake
wetgeving, economie, aan- en ver
kooptechniek, de P.T.T., de taal. het
schrijven van brieven en ontelbare
andere zaken. Beknopt en degelijk
vindt de lezer dezer vraagbaak dat
allemaal bijeen, terwijl met de prak
tijk als richtsnoer de samenstellers
zoveel mogelijk verwante onderwer
pen bij elkaar plaatsten.
Het zal voor vele jongelieden (en
waarom niet eerlijk erbij gezgd: voor
vele ouderen ook) een grote vreugde
bereiden te vernemen, dat het vier
de deel van de roemrijke ruimte
piloot Rik Robberts is verschenen.
Juist als Rik erover begint te klagen,
dat in de ruimtevaart alles zo tam
en saai gaat worden, duikt plotse
ling een adembenemend avontuur op.
De schrijver W. J. Verbeeten brengt
ons weer in dat gebied tussen Mars,
Venus, de maan en de aarde. Het
blijkt dan, dat het voortschrijden van
de wetenschappelijke triomfen helaas
ook gepaard gaat met een uitbrei
ding van het piratendom. Zoals wel
eer de zeeschuimers de oceanen on
veilig hebben gemaakt, zo opereren
thans ruimte-gangsters in het onein
dige heelal. Een ruimteschip valt de
bandieten in handen en daarna vol
gen een reeks van de meest span
nende bladzijden, die Verbeeten ooit
op zijn naam bracht. De uitgeverij
„Helmond" zal bij de (volwassen en
onvolwassen) jeugd met deze uitgave
alle eer inleggen.
De oudst bekende staaltjes van
echte boekdrukkunst zullen in de Bi
bliotheek va nde Yale Universiteit
te zien zijn als onderdeel van de
grote tentoonstelling, die wordt ge
houden ter gelegenheid van het feit,
dat Gautama Boeddha 2500 jaar ge
leden stierf. De smalle stroken,
waarop in Chinese karakters Boedhis-
tische gebeden zijn afgedrukt, wer
den in de jaren 768 en 769 va nonze
jaartelling in Japan gedrukt, dat is
bijna zeven eeuwen voordat Guten
berg in 1456 zijn bijbel met losse
lettertekens drukte. Volgens heden
daagse deskundigen op het gebied
van de drukkunst geschiedde de druk
van de Boeddhistische gebeden ver
moedelijk met behulp van koperen
platen.
(Advertentie)
Elke aansteker een
betere aansteker met:
De nieuwe
de zuiverste, de zuinigste
aanstekerbenzine in fles of bus f 1-20
Een Ronson produkt
Bij de poort van een grote
kunstzijdefabriek te Ede stond
dezer dagen een door de vei
ligheidsinspecteur opgestelde
houten kast, waarin zich enkele
flinke gaten bevonden.
Een opschrift vermeldde, dat
men, zo men door een van die
gaten keekhet gezicht zou zien
van de man, die veraiitwoorde-
lijk was voor de veiligheid bij
het werk in de fabriek.
Er waren natuurlijk heel wat
nieuwsgierigen, die wilden we
ten, wie dat nu precies zou zijn,
doch ieder, die een blik wierp
in het inwendige van de kast
zag... zijn eigen (spiegel)beeld.
Van 1 tot 12 augustus a.s. zal
in midden Engeland op het
prachtige landgoed Sutton-Park
in Sutton Gold Field, enige kilo
meters ten -noorden van Bir
mingham, de negende interna
tionale Wereldjamboree worden
gehouden. Niet minder dan
35.000 deelnemers, komende uit
bijna 100 verschillende landen
uit de gehele wereld zullen er
de minstens 50.000 tenten bevol
ken en het anders zo rustige
park doen veranderen in een
wereldstad, waar behalve voor
Wereldbroederschap ook kansen
bestaan voor een Babylonische
spraakverwarring.
Deze 9e Jamboree is een extra
Jamboree, die wordt gehouden ter
gelegenheid van het feit dat de Stich
ter der verkennersbeweging Lord Ba
den Powell of Gilwell 100 jaar gele
den geboren werd en de padvinderij
in Engeland 50 jaar bestaat. Nor
maal wordt een Jamboree eens in
de vier jaar gehouden telkens op een
andere plaats ergens in de wereld.
De vorige Jamborees waren in Olym-
pia Kopenhagen Arrowe-Park
Godollo Vogelenzang (Nederland
1937) Moisson (Frankrijk) Bad
Ischl (Oostenrijk) en Niagara on
the Lake (Canada 1955). Naast de
Jamboree wordt in het Sutton Park
een Rover Moot (bijeenkomst van
Hvoortrekkers) en een Indaba bijeen
komst voor leiders en leidsters) ge
organiseerd.
In de vele vijvers van het Sutton
Park zal men kunnen zwemmen. Er
zal een groot marktplein verrijzen
met de nodige winkels daar omheen.
Verder zullen er diverse banken, ker
ken en theaters zijn.Een hospitaal
zal ingericht worden met niet min
der dan 300 bedden. Een postkantoor
zal dagelijks meer dan 20.000 stuks
post moeten verwerken. Men bouwt
er een arena waarin de grote de
monstraties zullen worden gegeven.
Er zullen 5.000 overdekte en meer
dere duizenden staanplaatsen zijn.
Men heeft hier meer dan 50 ton ste
nen voor nodig. Parkeerterreinen is
men aan het aanleggen waar 12.000
auto's kunnen worden geparkeerd om
de stoot van minstens 90.000 dage
lijkse bezoekers te kunnen verwer
ken. Honderd en twintig speciaal ge
trainde padvinders, versterkt met
plaatselijke politie, zullen er de orde
handhaven en het verkeer in goede
banen leiden. Speciaal getrainde pad
vinders versterkt door korpsen uit
de omgeving vormen er de brand
weer. Een speciale watervoorziening
is men vanuit Birmingham naar Sut
ton Park aan 't aanleggen omdat er
per dag meer dan 23.000.000 liter wa
ter zal worden verbruikt.
Sutton Gold-Field krijgt er een ex
tra station bij en een geregelde bus
dienst zal er tussen station en kamp
worden onderhouden. De ingang van
het kampterrein zal bestaan uit een
bijna 20 meter hoge toegangspoort
waarboven een wereldbol ls geplaatst
Radio en televisie
Men zal er zich niet behoeven te
vervelen. Dagelijks zijn er demon
straties van de verschillende landen.
Koninklijke bezoeken worden er ver
wacht alsook bezoeken van hoogge
plaatste personen uit de gehele we
reld. Er zal volop worden „ge
changed". Ook zal er een korte golf
zend- en ontvangstation verrijzen dat
zal trachten contact te krijgen met
alle landen die op de Jamboree door
deelnemers zijn vertegenwoordigd.
Naast de radio er is vanzelfsprekend
de televisie die niet alleen uitzendin
gen verzorgt maar vooral ook veel
opnamen zal uitzenden.
Dagelijks verschijnt een uit enige
pagina's bestaande Jamboree-krant
waarin al het nieuws, heet van de
pers, te lezen valt. Voor de welpen
wordt een speciale welpendag geor
ganiseerd. Het zal de grootste wel
penbijeenkomst zijn die ooit in Enge
land werd gehouden. Touringcarbe-
drijven zullen excursies maken o.a.
naar de universiteitsstad Oxford.
Ralph Reader, bekend van de jaar
lijkse Gang Show in Londen zal het
Jamboree-lied ontwerpen. Al zijn
woorden noch melodie op dit ogen
blik al bekend het staat wel vast
dat het lied in marstempo geschre
ven zal worden. Engeland komt de
ze zomer uit met extra jamboree
postzegels in 3 waarden, evenals
Noorwegen, Luxemburg, België en
Venezuela, Hierbij zullen zich ver
moedelijk ook nog aansluiten de lan
den Zweden Nicaragua Brazi
lië, Cuba en de Verenigde Staten van
Amerika.
Volgens Britse
gewoonten
Er zal goed worden gegeten in Sut
ton Park alhoewel de maaltijden aan
de Britse gewoonten zullen worden
aangepast. Per dag zullen er zo'n
20.000 broden worden verorberd en
ruim 45.000 liter melk worden ge
dronken. Verder zal er nodig zijn
ruim 16 ton boter, 14 ton koffie, 40
ton vlees, 48 ton suiker en ruim 230
ton verse groenten.
Van de 35.000 deelnemers die san
deze jamboree, die als symbool een
verkennerslelie heeft, gevat in de
roos van Tudor, zullen meedoen, zijn
er ongeveer 2.000 uit Nederland, on
derverdeeld in 750 leden van de Ver
kenners Katholieke Jeugdbweging en
750 leden van de Nederlandse Padvin
ders Vereniging. Het restant zal be
staan uit andere padvindersorganisa
ties en leiders. Engeland zal met
8750 man de grootste deelnemer zijn.
Frankrijk komt met 450 man. Duits
land met 2500. Belgie met 1500, Lu
xemburg 660. Amerika 1600. We zien
er 14 Chinezen 100 Egyptenaren
120 Finnen 23 verkenners uit Hong
kong 10 uit Israël, 12 Jappen 96
Mexicanen 350 Nieuw Zeelanders
32 Philipijners 10 Soedanezen
42 Venezulanen en nog duizenden uit
tientallen andere landen, teveel om
allemaal op te sommen.
Ook uit onze gewesten zullen ver
kenners voortrekkers en leiders op
trekken naar Sutton Park. De mini
mum leeftijd is op 14 jaar gesteld
terwijl de deelnemende verkenners
minstens le klas verkenner moeten
zijn.
Srntert^j
EREDIVISIE
NAC - Sparta
NOAD - GVAV
Ajax - Eindhoven
DOS - MVV
VVV - Rapid JC
Fortuna '54 - Ellnkwjjk
PSV - Fetjenoord
Spel. Enschede - Willem II
BW - Amsterdam
le DIVISIE A
De Graafschap - Alkmaar; Haarlem-
KFC; Volewijckers - VSV; Limbur-
gia - HVC; Roda Sport - SW; Wa-
geningen - Emma; Helmondia '55-
DWS.
le DIVISIE B
Volendam - Helmond; Rigtersbleek -
Vitesse; Blauw Wit - EBOH; DFC -
Sittardia; Hermes DVS - EDO;
Stormvogels - AGOW; Excelsior -
Schev. Holl. Sport.
2e DIVISIE A
Oldenzaal - Zwartemeer; Heerenveen-
Enschedese Boys; Be Quick - Zwol
se Boys; PEC - Leeuwarden; Veen-
dam Heracles; Go Ahead
Rheden; Oosterparkers - Velocitas.
2e DIVISIE B
TOP - LONGA
DHC - ONA
UVS RBC
ZFC - NEC
't Gooi - Baronie
De Valk - Zeist
RESERVEKLASSE C
Longa 2 - Xerxes 2; De Baronie 2 -
Noad 2; RBC 2 - Excelsior 2; Wil
lem II 2 - NAC 2; EBOH 2 - Dosko 2;
DFC 2 - Emma 2; Sparta 2 - Feijen-
oord 2.
AMATEURS
le KLASSE A
Gouda - UW; Quick - Rapiditas;
VCS - CW; Unitas - DWV; RFC -
Zeeburgia.
le KLASSE B
Arnhemse Boys - WVC;
Borne; Sneek - Hengelo.
Achillei -
le KLASSE C
Moe '17 - SC Emma; WH '16 - Roer-
mond; Kimbria - De Spechten; Al
liance - Brabantia.
2e KLASSE A
Veloc - Boxtel; Wit Zwart '32 Wil-
helmina '08; ODC - OSS '20; Sarto
Desk.
2e KLASSE B
BSC - Hulst; WVO - RAC; Roosen
daal - Taxandria.
3e KLASSE B
VOAB - Gudok; Hieronymus - Zwaluw
VFC; GW - SET.
3e KLASSE C
RKC - Zierikzee; Heusden - De Schut
ters; RKDVC - Veerse Boys.
3e KLASSE D
Zeelandia - RCS; Zeeland Sport
Steen; Corn. Boys - RKFC; Biervliet-
ODIO.
4e KLASSE E
Hilvaria - Nieuwkuijk; RKTW - We
re Di.
4e KLASSE F
DWC - Zwart Wit.
4e KLASSE G
DHV - Kaaise Boys; Burgh - RSV|
Steenbergen - DEVO.
4e KLASSE H
Sluiskil - Ierseke; 's Heer Arend»-
kerke - Aardenburg, Hansw. Boy»
Breskens; Oostburg - Luctor.
Res. 2e KLASSE B
NOAD 3 - DESK 3: Longa 3 - BW 3|
NAC 3 - Alliance 2.
Res. 2e KLASSE C
Corn. Boys 2 - Middelburg 3; Honte-
nisse 2 - Middelburg 2; Bresken» 2
RCS 2; Vlissingen 3 - Zeeland Sport 2.
Res. 3e KLASSE B
Concordia SVD 2 - GW 2.
Res. 3e KLASSE C
NAC 4 RAC 2; Willem II 4 - BSC 2.
Arthur M. Chase
25)
De beide politiemannen keken haar
aandachtig aan.
„U moet weten", vertelde juffrouw
Le Grand, „vanwege mijn zenuwen
kon ik na die fuif niet in slaap ko
men en ging zitten lezen. En na een
poosje we stopten zeker net in
een van die dooie stadjes hoorde
ik stemmen in de coupé naast me
Jones' compartiment, zoals u
weet. Toen sloeg er een deur dicht.
Nou, en dezelfde nieuwsgierigheid,
die Eva van de appel deed eten en
sedertdien honderden vrouwen in
moeilijkheden heeft gebracht, deed
me naar buiten kijken. Zoals u weet,
is mijn deur aan het eind van de
corridor. Toen zag ik iemand."
„Wie was het?", vroeg Holcombe.
„Davidson."
„Hoe kon u hem zien?", weer
legde Durkin. „De lichten in de wa
gon waren immers uit?"
„Nietis, toen nog niet, later pas.
Ik zag Davidson en hij liep van mij
weg, als u snapt wat ik bedoel, uit
de richting van Jones' coupé van
daan."
vroeg Hol-
„Hoe laat was dat?
combe.
„Half twee, want ik heb op mijn
horloge gekeken. Daarna begon ik
slaap te krijgen en kroop in bed.
Maar ik heb aan tafel zeker teveel
gegeten, want ik kreeg een echte
nachtmerrie, ik droomde dat iemand
wie het was kon ik niet zien
probeerde, mij te doen stikken, door
speelkaarten in mijn mond te prop
pen. Met schrik werd ik wakker. En
juist toen ik wakker werd, hoorde
ik aan de andere kant van het schot,
tussen mijn coupé en die van Jones,
een bons. Anders niet", herhaalde
ze dramatisch, „een bons."
„En wat toen?", vroeg Durkin.
„Nou, toen begon ik over Jones
te denken, Hij leek zo'n aardige en
beschaafde vent, maar treurig..., dat
was hij, echt treurig. En zo lag
ik over hem te denken en vroeg me
af of hij soms ziek was en gevallen
of zo. En ik begon met mezelf het
voor en tegen uit te vechten. In
's hemelsnaam, Syb, zeg ik tegen
mezelf, hou je gedekt en ga slapen,
't Zijn jouw zaken niet. En dan
dacht ik weer, hoe eenzaam hij keek
en zo treurig. Tja, met die helpende
hand kom je soms in moeilijkheden
en met mij was dat zeker het ge
val, want na lange tijd stond ik op."
„Na hoe lange tijd?" vroeg Hol
combe.
„Na hoe lange tijd?", vroeg Hol
combe.
„Dat zou ik u eerlijk niet kunnen
zeggen, inspecteur. De tijd gaat lang
zaam als je 's nachts wakker ligt.
Maar het was niet een paar minu
ten het zal misschien een half
uur geweest zijn of nog langer, na-
uat ik die bons gehoord had, toen
Sjken"WaZe 113111 llet Won en 'k ging
tJ^LiWe?g en stak bedachtzaam een
tweede sigaret op.
de'urK?^1 v.ervolgde zij, „waren
cte lichten in de wagen uit en het
deaSbochtKed°n£er'. Maar ik C om
cht. en flopte op Jones' deur.
Geen antwoord. Ik klopte nog eens
emdeIijk de kruk <fm? De
deur ging open, en daar stond ik
niet mijn voeten in de gang en miin
hoofd om de deur, en fluisterde heel
haid. „Hei daar! Is er wat met u?"
Het licht was uit in zijn coupé, maar
de maan scheen vaagjes door het
raampje. En tegen dat raampje zag
ik iets bewegen, heel zachtjes, heen
cn weer, heen en weer. Nou, dat
kwam me vreemd voor, dus na nog
wat gefluister stapte ik naar binnen,
voelde naar de schakelaar en draaL
de het licht op".
Juffrouw Townsend bewondering
voor de dramatische begaving van
de filmactrice steeg aanmerkelijk. Ze
vertelde haar geschiedenis niet al
leen, maar ze deed die leven en ze
wist. hoe ze die moest doen leven.
„Grote hemel!" riep juffrouw Le
Grand, „daar hing hij, inderdaad!
Zijn benen sleepten langs de
vloer, zijn hoofd hing slap, de tong
uit zijn mond daar hing Sidney
Jones dood".
„Hoe wist u, dat hij dood was?",
vroeg Durkin.
„Hoor es, ik ben geen dokter en
geen doodgraver, maar dat zag ik op
de eerste blik. U had hem moeten
zien hangen zoals ik hem zag! Als
ik van het gillende soort was, zou
ik gegild hebben. Maar ik stond als
aan de grond genageld. Eindelijk
draaide ik het licht uit, stapte ach
terwaarts de coupé uit en deed zo
haastig de deur dicht, dat de on
derrand van mijn pyjama ertussen
bleef zitten. Ik voelde de stof scheu
ren, maar ik was op dat ogenblik
te verschrikt om me erom te be
kommeren.
„Ik ging naar mijn coupé terug en
probeerde na te denken. Zou ik alarm
slaan? Alle mensen wakker maken?
Welnee, dacht ik bij mijzelf, wat voor
nut Zou dat hebben? Ik was in een
lastig parket. Als ik een S.O.S. uit
zond, kwam ik meteen op de front
pagine: Sybil Le Grand vindt zelf
moordenaar in slaapwagen. Wat zou
den de Perfect Pictures zeggen? Aan
de andere kant leek het ook wreed,
die arme kerel in die toestand te
laten. Nou, ik dacht en ik dacht, en
eindelijk nam ik een flinke dosis van
iets in en viel in slaap".
Juffrouw Townsend haalde diep
adem. Een minuut lang bleef het stil
in de wagen.
Eindelijk vroeg Holcombe. „Hebt u
enig idee, juffrouw le Grand, hoe laat
het was, toen u in uw compartiment
terugkwam?"
„Vijf minuten over drie. Dat weet
ik. want ik heb op mijn horloge
gekeken".
„En hoe lang was u in Jones' com
partiment?"
„Een paar minuten maar; toen ik
alles gezien had, ben ik niet lang ge
bleven, dat kunt u geloven!"
„Maar waarom hebt u 's morgens
niet medegedeeld, wat u gezien had?"
„Inspecteur", verzekerde juffrouw
Le Grand ernstig, „iedereen kan u
vertellen, dat ik pas om bij elven
uit mijn coupé kwam. Ik nam iets
in om te slapen en het werkte! Ik
heb aan niets meer gedacht tot de
herrie vlak naast me, toen Jones ge
vonden werd, mij wekte".
„En toen u zich weer onder de an
deren mengde, dacht u nog steeds,
dat Jones zich zelf gedood had?"
„Eerst wel, maar het duurde niet
lang of er werd gemompeld, dat het
in het geheel geen zelfmoord geweest
was, maar moord".
„Wie heeft u dat verteld?" riep
Durkin ineens.
„Die weduwe, met de flirt-ogen,
mevrouw Henderson".
„Hoe voor de drommel wist zij
dat?" vroeg Durkin geërgerd.
„Ze zei, dat zij gehoord had hoe u
het aan juffrouw Townsend vertel
de", antwoordde de actrice.
Durkin mompelde iets onvriende
lijks.
„Nou", vervolgde juffrouw Le
Grand, „toen was ik in een nog ge
vaarlijker parket dan voorheen. Dat
is de reden, dat ik de pyjama
weggooide en de sigarettenkoker ver
stopte, om alle bewijzen te vernieti
gen. Maar er zitten van die slimme
detectives in deze trein.mij te slim
af".
„Juffrouw Le Grand", vroeg Hol
combe, „toen de moordhistorie de
ronde deed, werd er toen iemand als
de vermoedelijke moordenaar ge
noemd?"
„Nou, er was sprake van die gro
te, ruwe kerel, uit Texas; mevrouw
Henderson noemde hem. En die ver
haaltjes-schrijver, Bunyard, had een
hele stapel ideeën. Maar die vent is
niet snik".
„Heeft Davidson, of Strang, nog
met u gesproken over de vermoede
lijke moordenaar?"
„Nou, die hadden ook vermoeden
op de Texaan, in verband met de ru
zie, die hij de avond ervoor met Jo
nes heeft gehad."
„Hebt u enig idee, wie de moord
kan hebben gepleegd?"
„Geen flauw benul", zei zij vast.
„Maar ik heb wel een ander idee,
zelfs meer dan één". Zij wierp Hol-
comba een blik toe, die, op de rol
prent, zelfs de meest verharde te
genstander zou hebben doen smelten.
„Het eerste is dit, en dat wil ik u
duidelijk aan het verstand brengen;
ik ben door mijn verwenste weekhar
tigheid in dit smerig zaakje betrok
ken, maar verder weet ik er niet»
van af. Ik heb geen idee, waarom ie
mand Sidney Jones zou willen ver
moorden; ik weet ook niet, wie hem
vermoord heeft; en ik weet heel ze
ker, dat ik hem niet vermoord heb".
„In orde, en wat is het andera
idee?" vroeg Holcombe, glimlachend.
„Dat is gedeeltelijk de reden, dat
ik weer bij u gekomen ben, en weer
van die teerhartigheid. Ziet u, u ver
denkt die Davidson. Nou, u kunt ge
lijk hebben, en u kunt geen gelijk heb-
ben. Maar in elk geval zag 'ik Da
vidson uit de richting van Jones' cou
pé weggaan om half twee. Een uur
later hoorde ik die slag in de coupé
naast me. Als Davidson nu om half
twee Jones vermoord heeft wie maak.
te dan dat lawaai om half drie?"
„Een billijke vraag", stemde Hol-
combe toe.
„Denk er eens over na inspecteur,
heus", smeekte zij. „En hoe staat
het nu met mijn diner?"
„De toegang tot de eetwagen staat
wagenwijd voor u open", antwoordde
Holcombe.
„En zult u zorgen, dat ik vroeg
genoeg in Hollywood ben om mijn
contract te tekenen?"
„Ik zal mjjn best doen", beloofde
Holcombe.
(wordt vervolgd)
