de
Brabander
Pagblad 5? S'ïcw
P.N.M.S.-AMBONEZEN WETEN
NIET GOED WAT ZIJ WILLEN
Er wordt geen koude
februari verwacht
Ontstellend personeelstekort
Mr. van Schaïk wordt
vandaag 75 jaar
haarscherpe ontleding
ONRUST RONDOM ADEN
T roepencommandanten
op Sumatra bijeen
KONING SAOED IN NEW YORK
DERDE BLAD
DONDERDAG 31 JANUARI 1957
Madagascar - magisch woord in Wcstkapcls kamp
„DE ZINGENDE
HUISVROUW"
TWEE DODEN
BIJ BOTSING
RYNBENDE
Frankrijk beeft grote moeilijkheden in het onderwijs
Huiswerkcursus als bijverdienste
Salarissen te laag
Dr. M. Tralbaut schreef
Dr. M. Tralbaut
waardevolle catalogus
Blijvende plaats
Poolse moordenaar
opgehangen
Madagaskar" Moskou". Twee nieuwe „strijdkreten" welke de re
calcitrant blijvende"PNMS-Ambonezen te Westkapelle hebben toege
voegd aan hun lange rij van slogans. Twee kreten, welke ons in alle
toonaarden werden nageschreeuwd toen wij dinsdagmiddag een bezoek
brachten aan dit kamp teneinde ons op de hoogte te stellen van de
toestanden in dit woonoord en de gedachtengang der Ambonezen.
Dit bezoek mogelijk gemaakt door de burgemeester die de Ne
derlandse dagbladpers volkomen vrijheid van bewegen in dit kamp gaf,
werd een grote teleurstelling. Het bleek ten enen male onmogelijk de
Ambonnezen te peilen in hun beweegredenen van verzet. Meerdere ma
len spraken zij zich op verschillende punten tegen. Doch wanneer zij
met deze feiten werden geconfronteerd, deden zij er het zwijgen toe.
Wat overduidelijk naar voren is
gekomen, is, dat de Nederlandse over
heid zo spoedig mogelijk in moet grij
pen in deze onverkwikkelijke geschie
denis. Op welke wijze dan ook. Op
dat aan de huidige toestand spoedig
een eind wordt gemaakt. Kinderen
worden willens en wetens door hun
ouders benadeeld en krijgen té wei
nig voedsel. De ouders herscheppen
bewust het woonoord in een zo
danige toestand, dat een vuilnisberg
in het niet verzinkt.
Het kamp Westkapelle telt twee
woonbarakken en één kantine. Ta be
woners houden er wel een radicale
manier van „vuilstorten" op na. „Kie
per het maar door de ramen" is on
getwijfeld het devies, want bergen
vuil en afval liggen naast de barak
ken en midden op het kampterrein.
De ruim honderd kinderen vermaken
zich met spelletjes tussen het vuil.
Dat er tot op heden nog geen besmet
telijke ziekten zijn uitgebroken werkt
slechts bevreemding. Merkwaardig
zijn in dit „hongerkamp" de vele kip
pen, welke hun kostje opscharrelen
tussen de afvalhopen. Tot dusver
heeit blijkbaar de „honger" nog niet
zodanig geknaagd, dat deze dieren
in de pot verdwenen.
Nog geen hoestal
De barakken vertonen eveneens een
ongunstig beeld. Ongunstiger zelfs,
omdat de mensen in deze barakken
moeten leven. De gemeenschappelijke
gang wordt versperd door zakken ko
len en het daarbij behorende stof
kisten en dozen. Sommige „woon
kamers" zien er onderhouden uit, an
dere echter steken ongunstig af bij
een koestal.
Waar de vrouwen schijnbaar wél
tijd voor hebben is voor het nieuws
gierig bij elkaar stromen, wanneer
wij het kamp en de barakken binnen
komen, en voor het toeschreeuwen
van „Madagaskar", wat in dit kamp
een magisch woord blijkt te zijn.
In één der woonbarakken hadden
wij een gesprek met enkele leden
der kampraad. Over de huidige toe
stand en welk standpunt door de P
NMS wordt ingenomen.
Men weet nihs
De enige oplossing, die zij zien,
is: onmiddellijke overbrenging naar
Madagaskar. Een andere oplossing
bestaat er niet, de Ambonezen wil
len niet hier blijven en zij willen
óók niet de Nederlandse regering
of de Nederlandse wetten erken
nen. Ztj voelen zich „gedtoongen"
naar Nederland gebracht. Hun eer
ste wensen: terugbrenging naar
Ambon, zijn verwaterd, immers,
Ambon is bezet en men wenst naar
een vrij gebied te gaan,
Ceram bleek eveneens tot de ge
bieden te behoren, waar men moei
lijk naar toe kon, zodat hun aan
spraken op terugbrenging naar Ce-
ram óók zijn vervallen. Merkwaar
dig is thans, dat deze PNMS-Ambo
nezen, die stééds verklaarden, dat
zij als militairen naar Nederland
toerden gebracht en als militairen
behandeld wensten te worden, op
dit moment verklaarden géén aan
spraken meer te willen maken op
de militaire status en die ook niet
meer wensten te verkrijgen,
In werkelijkheid weten zij
niet erg goed wat zij willen. Zo
weet men nog niet, wat men zal
gaan doen, wanneer men in Ma
dagaskar zou worden opgeno
men, men weet niet, wat men
anders wil, men weet niks. Het
enige dat men wel weet, is, dat
men zo spoedig mogelijk uit
Nederland weg wil.
Op de vraag wat zij zouden doen,
wanneer de Franse regering zou wei
geren hen in Madagaskar op te ne
men, luidde het antwoord: ,,Ons er
tegen blijven verzetten en vol hou
den".
De PNMS Ambonezen nemen 'n der
mate halstarrige houding aan dat zij
iedere sympathie volkomen .verliezen.
De eerlijkheid gebiedt ons op te mer
ken dat zij 'n verre van „verhonger
de" indruk maken. Evenmin al de kin
deren, die kortgeleden nog medisch
werden onderzocht en waarvan offi
cieel verklaard werd, dat de toestand
over het algemeen gunstig is.
In elk geval is „honger" een mooi
woord om indruk mee te maken.
Het bleek voorts, dat de leveran
ciers, die het kamp mogen bezoeken
over het algemeen goede zaken doen.
Wat erop wijst, dat er geld onder
deze afgesloten Ambonezen is en dat
zij door een of andere organisatie
in hun halstarrigheid worden ge
steund. Alle in- en uitgaand post
verkeer is vrij en ongecensureerd,
zodat op deze wijze belangrijke hoe
veelheden levensmiddelen en geld het
kamp kunnen binnen komen. De laat
ste weken is er echter een teruggang
in het aantal postpaketten te consta
teren.
werd gemaakt van de bepaling der
vreemdelingenwet, dat men vreemde
lingen het verplicht dragen van een
„kennisgeving" kon voorschrijven.
Met veel moeite werd deze ministe
riële kennisgeving aan de Ambonezen
te Westkapelle uitgereikt. De Ambo
nezen weigerden zich echter te on
derwerpen aan deze Nederlandse wet
geving en inplaats van deze kennis
geving steeds bij zich te dragen, ver
nietigden zij deze bescheiden of zon
den één deel aan de minister en het
andere deel aan de burgemeester toe.
Zodra zij zich onderwerpen aan
de Nederlandse wet en de „kennisge
ving" aanvaarden en bij zich dragen
herkrijgen zij automatisch hun vrij
heid.
Spreiding
Burgemeester Tydeman heeft in
feite diep medelijden met deze groep
Ambonezen, die hij blijft zien als
een misleid deel der PNMS-gioepe-
ring. Dat zij steun van buitenaf krij
gen, staat voor hem als een paal
boven water, doch daar hij ondanks
alles het postverkeer ongehinderd
laat, weet men niet op welke wijze
de Ambonezen steun genieten.
Burgemeester Tydeman ziet
slechts één oplossing: zo spoe
dig mogelijk een spreiding toe
passen over de andere kampen,
zodat de kwaadwilligen onder
gaan in de grote massa van
goedwillende Ambonezen. Het
staat voor hem vast, trouwens
ook voor de districtscomman
dant der rijkspolitie, dat er
goedwillende Ambonezen in
Westkapelle verblijven, die ge
noeg hebben van het zinloze
verzet. Zij durven dit echter
niet kenbaar te maken omdat
zij bang zijn voor represailles.
Dat het echter een volkomen on
houdbare en onhygiënische toestand
is geworden in het kamp van Westka
pelle staat voor een ieder vast. De
wijze waarop aan deze toestand een
radicaal eind gemaakt kan worden
vormt op dit moment echter nog een
probleem.
Tot zolang weerklinkt de roep:
Molukken - Mena Moeria - Mos
kou - Madagaskar. Woorden, die
alle met elkaar gemeen hebben dat
zij met de dertiende letter van het
alfabeth beginnen. Een ongelukkig
getal, zoals de hele manier waarop
de Ambonezen hun verzet presen
terenongelukkig is.
De troepeiicommandanten van ge
heel Sumatra zijn woensdag achter ge
sloten (en streng bewaakte) deuren
bijeen geweest om te trachten een op
lossing te vinden voor de problemen
in liet leger, die na de gebeurtenissen
in december zijn ontstaan.
De chef-staf van de landmacht, ge-
neraal-majoor Nasution, die als voor
zitter van de conferentie fungeert,
verklaarde optimistisch te zijn over de
kansen voor een spoedige oplossing
„op tactvolle wijze".
De conferentie wordt onder meer
bijgewoond door alle regimentscom
mandanten, van wie enkelen eikaars
gezag niet erkennen.
De afgezette territoriaal comman
dant van Noord- en Middon-Sumatra.
kolonel Simbolon, kwam dinsdagavond
in Palembang aan, vergezeld van een
uit tien man bestaande lijfwacht. Hij
logeert in de woning van luitenant
kolonel Panggabean, de commandant
van het eerste regiment van Zuid-Su-
matra. De dinsdag gehouden vergade
ring van de conferentie woonde Sim
bolon niet bij en volgens een leger-
Het blijft rommelen in het gebied
van het Britse protectoraat Aden,
van waaruit regelmatig aanvallen
door commando's uit het aangren
zende Jemen worden gemeld.
De bovenste foto laat zien hoe be
woners vein een dorpje vlak bij
Aden de primitieve ïierdedigings-
werken versterken om. zich tegen
aanvallen te beschermen. De
onderste foto toont mannen van
het vijfde peloton, B-compagnie
van hef eerste bataljon van de
Queens Own Cameron Highlan
ders^ op patrouille in het omstreden
grensgebiedwaar vrijwel door
lopend wordt gevochten.
De talentenjacht, die onder auspiciën
van een van de grote Nederlandse
platenmaatschappijen onder Neder
landse huisvrouwen wordt georgani
seerd, heeft bij de Nederlandse huis
moeders kennelijk grote weerklank
gevonden.
Louis N'oiret, Nederlands talenten-
speurder nr. 1, die reeds zo'n grote
rul heeft gespeeld bij de „ontdek
king" van Johnny Jordaan en Tante
Leen. neemt ook in de campagne
der Z';igk"\ie huisvrouw" een actief
aandeel. Ilij is er zeker van ook
ditmaal succes te zullen hebben.
„De Zingende huisvrouw" zal een
interressant experiment vormen, dat
zingende vrouwen uit stad en platte
land op de podia gaan brengen.
Voor de provincie Noordbrabant zal
de auditie worden gehouden in zaal
llarmoni". Sialic. -aal 28 te Til
burg op 2 februari a.s.
In Zeeland op 11 februari te Vlis-
singen in het Concertgebouw, Emma-
straat 10.
woordvoerder zou hij slechts de infor
mele bijeenkomsten bijwonen, als
kwesties, waar hij mee te maken heeft,
aan de orde komen.
De politie in Soerabaja heeft woens
dag negen leden van de communistisch
georiënteerde vakbond van scheep
vaart- en havenpersoneel gearresteerd,
welke verantwoordelijk is voor de on
wettige stakingen, die het werk in de
haven van Soerabaja hebben stilge
legd. De vakbond heeft dinsdag de
Staking afgelast.
Woensdag werd de haven van Soera
baja door speciale politietroepen be
waakt.
Op de rijksweg Enschede-Glaner-
brug is woensdagavond omstreeks 9
uur een in de richting van de grens
rijdende motorrijder tegen een boe
renwagen opgereden, die de weg
overstak. De motorrijder en zijn duo
passagier, beiden Duitsers, werden
op slag gedood.
(Advertentie)
DUBBELE KLARE
per literfles f 8.35
(exclusief statiegeld)
Na het bezoek aan dit woonoord
mochten wij een kort onderhoud voe
ren met de burgemeester van West
kapelle, mr. M. Tydeman en de dis
trictscommandant der rijkspolitie in
Zeeland, majoor W.H. van Balie-
gooyen de Jong. van j^gt
Het bleek, dat de Ambonezen zich
als het ware zélf hebben opgesloten.
Immers, door hun verzet tegen de
overheid achtte de minister van jus
titie het noodzakelijk, dat gebruik
De heer M. Scharringa van de I Hoewel de kans niet groot is,
De stagiaire begint namenlijk met
niet meer dan 36.000 frs. per maand
bruto en deze periode duurt één tot
vijf jaren. Als dan tenslotte de be
nfHolmn- lanrihnuw mf.tpnrnlncnp I zij echter toch aanwezig en kan men j noeming volgt krijgt de onderwijzer
j aiaeilng lanuDOUW meieoioiogie nlet rekenen op een gunstige febru- een loon van 42.000 per maand en
Vandaag, donderdag, viert mr. J.R. uitspraak bewogen. Nog altijd ech-
H. van Schaïk, minister van Staat, in As er volgens hem discrepantie.
I 1 iv r.i'nnrlumt rtr,r,fi :ij
KNMI, heeft in een
voor de radio gehouden praatje
medegedeeld, dat er geen koude
maand februari verwacht wordt.
Hij zeide, dat de onaangename ver
rassing in het vorige jaar velen ge
sterkt heeft in de mening, dat de
kans op een koude februari vrij
arimaand, aldus spreker.
Zomer en voorjaar
„We moeten onze meesters beter
betalen" aldus zei de minister van
Onderwijs", anders riskeren we chao
tische toestanden", maar van loons
verhoging is nog niets gekomen en de
De heer Scharringa deelde mede,
dat men het verschijnsel verklaren
kan uit een zekere neiging tot vol-
harding in een bestaande toestand.
j liet verschijnsel komt ook bij de zo-
groot is als de voorafgaande win- mermaanden voor.
termaanden nGg geen kou van bete- j Zo was in de laatste honderd ja- j wet van 23 november die het geschre
kenis hebben gebracht. Om een ant- I ren slechts 1 op de 5 augustusmaan- ven huiswerk voor de leerlingen dei-
woord te krijgen op de vraag, of de- j den te koud, als van de maanden 'lagere scholen afschaft, betekent in
ze mening gegrond is, heeft men na- j junj en jun geen van beide te koud i feite een verdere verzwakking van de
gegaan hoe dikwijls het in de afge- was geweest. In de andere jaren, dus
lopen honderd jaar is voorgekomen, die waarin juni en juli een van beide
dat noch in december, noch in janu- koud was, waren twee van de vijf
ari een vorstperiode van enige bete- augustusmaanden te koud. Ook hier
kenis voorkwam. Dit bleek in 37 van i het verschil niet toevallig, maar
(Van onze correspondent)
Al op 1 oktober 1956 kwam Frankrijk een slordige zeventien duizend on
derwijzers tekort. Zestig departementen hadden geen enkele vervanger ter
beschikking, zodat bij ziekte van de mester de kinderen naar huis moeten
worden gestuurd. De jongelui, en vooral zij, die hun eindexamen lyceum
(baccalauréat) bezitten tonen weinig bereidheid een functie bij het onderwijs
na te streven, omdat het beginsalaris volgens Franse begrippen te klein is.
i tenslotte een oplossing gevonden: ze
gaven de kinderen huiswerk mee
naar huis, waarbij niet GESCHRE
VEN behoefde te worden, voorberei
ding van lessen en het leren van les
sen, niet bij de wet verboden, waar
door nu de klantjes voor de hüis-
werkcursus weer beginnen te drup
pelen en om de toeloop wat sneller
te doen geschieden heeft het 180.000
leden tellende syndicaat der onder
wijzers bekend gemaakt, dat het aan
vullende uurtje geheel zal worden ge
moderniseerd en onder andere een
controle zal worden op de verrichtin
gen van de kleine mannen.
Met dit wapen in de hand zal
men er wel in slagen de extra ver
diensten weer binnen te halen,
maar de ontevredenheid blijft: de
onderwijzers willen een betere loon
schaal, een juistere klus se-indeling
en anders zullen ze gaan staken
weer vier lange jaren later is dit
j bedrag gestegen tot 48.000. Niet min-
j der dan 78 van de honderd onder
wijzers bereiken op 45-jarige leeftijd
het maximum van 75.000 frs.
financiële positie der leerkrachten.
75 jaar
in het begin van
Den Haag zijn 75e verjaardag. Deze
mylpaal in zijn leven zal het eind
betekenen van zijn lidmaatschap van
de Raad van State. Prof. mr. A. L.
de Block gaat zijn plaats innemen.
Mr. van Schaïk, die in Breda gebo
ren. is en met een Limburg vrouw,
M. Brouwers uit Venlo, is getrouwd,
is een van de meest erudiete en wijze
staatslieden, die Nederland kent. Hij
is een man van
de oud stem
pel, door de bij
na spreekwoor
delijke wijsheid
die hem verge
lijkbaar maakt
met zeer bele
gen wijn. Deze
wijn heeft
zijn jonge jaren
een zeer koppig
karakter gehad.
Toen mr. van
Schaïk als jong
advocaat
Arnhem zijn
carrière begon,
heeft hij daar
deze eeuw vurige
betogen gehouden voor het vrouwen
kiesrecht. Arnhemse meisjes schrok
ken van zijn vooruitstrevendheid.
Mgr. Ariëns was een van zijn me
dewerkers bij de oprichting van de
eerste verenigingen voor kinderbe
scherming.
Als staatsman is Van Schaïk ge
vormd in de school van mgr. Nolens
met wie hij van 1917 tot 1931 in de
fractie van de Katholieke Staatspar
tij in de Tweede Kamer heeft geze
ten. In de parlementaire geschiede
nis is hij bekend door zijn onafhan
kelijkheid, die ondermeer bleek in
1923. toen hij het kabinet Ruys de
Beerenbrouck liet tuimelen door te
gen de Vlootwet te- stemmen. Hij
kon het zó goed vinden met mgr. No
tens, dat niet Van Schaïk maar wél
de negen katholieken die met hem
mee waren gegaan, een flink standje
kregen.
Verdediger vrijheid
°ok zij" verdediging van de vrij-
held voor katholieken om overal waar
zij willen processies te houden, te
kent zijn vechtlust en zijn scherp in
zicht m het recht. Hij heeft altijd
betoogd, dat de Grondwet in dat
opzicht verkeerd is geinterpreteerd,
ondermeer door de Hoge Raad der
Nederlanden.
Inderdaad heeft mr. Van Schaïk
door een proces tot ln hoogste instan
ce de Hoge Raad tot een mildere
j De Grondwet geeft vrijheid, maar ook
de wetgever neemt in de wet op de
Kerkgenootschappen met de ene hand
terug wat zij met de andere hand in
de grondwet heeft gegeven, zo luidt
zijn standpunt.
Mr. van Schaïk is in de dertiger j
jaren en ook nog na de oorlog Kamer
voorzitter geweest. Hij had zoveel
vertrouwen onder de leden dat de
communisten hem kwamen waarschu
wen, als zij de boel op stelten gingen
zetten. Dat heeft hem niet belet om
eens L. de Visser door de Sterke Arm
het Kamergebouw uit te laten zetten,
toen deze buiten de orde ging en
Z.H. de Paus in de discussies meng
de.
Mr. van Schaïk is nog altijd curator
van de Katholieke Universiteit. Als
voorzitter van de Mijnraad heeft hij
zich in de jaren 1932 en '33 ook in
tensief met Limburgse zaken be
moeid.
de honderd jaren het geval te zijn. j heeft reële betekenis
Nu kan men de vraag stellen, aldus 1
de heer Scharringa, hoe dikwijls dan
in de 37 jaren de maand februari
te koud was. Dit blijkt slechts vier
maal het geval te zijn geweest, dus
ongeveer eenmaal per tien jaren.
In de overige 63 jaren, waarin
in december of januari dus wel een
vorstperiode van betekenis voor
kwam, was februari 27 maal te koud
of ongeveer eenmaal per drie jaren.
Langs statistische weg kan
worden aangetoond, dat het ver
schil niet op toevalligheid berust.
Als de eerste twee wintermaan
den geen vorstperiode van bete
kenis hebben gebracht, dan is de
kans, dat de derde wintermaand
- februari - te koud zal zijn, klei
ner, dan wanneer december of
januari te koud is geweest.
Voor dit jaar geldt dus, dat de kans
niet groot is. dat februari te koud zal
zijn.
Ten aanzien van het voorjaar, dat
in de laatste drie jaren altijd te laat
begon, deelde spreker mede, dat men
nu wel meent, dat de voorjaren ver
geleken bij die van vroeger slechter
zijn geworden.
Ook dit is te controleren, aldus
de heer Scharringa, bijvoorbeeld
door de laatste 100 jaren in tijdvak
ken van 25 jaar te verdelen en na te
gaan, hoeveel voorjaarsmaanden in
elk van die tijdvakken te koud zijn
geweest. Als het vroeger beter was
moet het aantal in de laatste 25 ja
ren dus duidelijk groter zijn, dan in
de drie voorafgaande tijdvakken. Dit
blijkt niet het geval te zijn. De mees
te te koude voorjaarsmaanden wor
den geteld in het tijdvak van 1881 tot
en met 1905, nl. 28. In de laatste
vijfentwintig jaren was het aantal
slechts 20.
Er is dus geen reden om te klagen.
De zaak verliep
Als moeder buitenshuis werkt, als
men te bekrompen is gehuisvest of...
als men een televisietoestel bezit, is
„thuiswerk" vrijwel onmogelijk. Alle
lagere scholen stelden daarom al ge
ruime tijd geleden de huiswerkcur
sus in. Na het beëindigen van de
lesuren (half vijf) kregen de kinde
ren een kwartiertje vrij om vervol
gens tot half zes of zes uur opge
vangen te worden in de huiswerkcur
sus onder toezicht van het onderwij
zend personeel, hetgeen hen 400 tot
600 frs. per maand en per leerling
in de beurs bracht. Voor vele onder
wijzers was dit een prettige bron van
extra-inkomsten maar nu na 1 janua
ri geen „geschreven huiswerk" meer
mag worden gegeven, hebben de
meeste ouders het niet meer nodig
geoordeeld hun kinderen naar de
huiswerkcursus te zenden. Hun les
sen konden ze thuis wel leren. Op
vele scholën hebben de onderwijzers
vi*n een t
talogus, iv"ST-"',5SZ'"s aarzeIend ffezet aan het lezen van <le ca-
lcent van
- '''"PU. Tralbaut een even deskundig: kunsthistoricus
dip d M m «arzei
van Vincent' van GoghTnV,°°,r de tentoonste,linS van werkcn
voort uit het feit il,ï '|erd te Br('<la- °eze aarzeling sproot
'lfeli .Mh"'w'r. 1S' -D,t had >n zi.in vroeger voor De Bei.jerd geschreven
catalogi tot gevolg, dat hij pr^t hX voor »?..Be,.«erd
voor hen, die de geheimtaal tv werkelijk te genieten was
Tralbaut deswege enkele aanvallen k""sth,s(toric"s doorgronden. Dat dr.
grijpelijk. Duister blijft noeSs! dat 7nke.pVer',"rH' <la" "n* be"
weinig elegant en in een persoonlijk vlak werden nl* 6 aa"va
van de culturele reputatie bovendien v in de stnd lire 7° i schade
lijks bestuur. de stad Breda en haar da&e"
Ü.'}.?ien °mdat indeling en uitvoering
Volmaakt genoemd mogen
m»ai zeker vooral omdat
geschreven inhoud aanspraak kan
maken op originaliteit van visie en
op een bijzonder gedegen kwaliteit.
Nog nergens, zover ons heugt, ont
moetten we een zo indringend ge
schreven „Brabants portret" van Vin
cent van Gogh. Tralbaut toont aan,
dat Vincent ondanks zijn vroegtijdig
begonnen omzwervingen buiten Bra
bant in hart en nieren, met gevoel
en verstand tot aan de laatste mi-
Hoe verheugd waren we dan deze
keer bij de ontdekking, dat Tralbaut
alle aanvallen ais een waarlijk groot
man heelt beantwoord met een ca
talogus, die ronduit meesterlijk mag
worden genoemd. In de bestaande
boekerij over van Gogh, waaraan
dr. Tralbaut zelf een zeer verdienste
lijk aandeel nam, zal dit schriftuur
een blijvende plaats innemen. Niet nüut Vanlljn toglsTh Ïe5ên5ün Bra'- .ontwafrdde Vüfc'enU blikT omgel
bantse aard trouw is gebleven. De
schrijver zou zichzelf niet zijn geble
ven, wanneer hij deze „stelling" niet
met meeslepende gloed van woorden
en met een bijna overdadige weelde
aan bewijsstukken trachtte te bewij
zen.
Oaar overheen
Al vergeet de schrijvende histori
cus niet op te merken, dat van Gogh
te allen tijde in staat is gebleken
om Parijzcnaar te zijn met de Parij-
zenaars, Hagenaar in Den Haag en
in Londen oen Londenaar, die in ziel
kundige problematiek geoefende Tral
baut ziet daar overheen gemakkelijk
kans om onder een uiterlijke laag
van kleding, gedrag en gebaar de
wezenlijke inhoud van de geniale ar
tiest, die een voortdurend innerlijk
gevecht levert tussen zijn verlangen
naar 'n zeker cosmopolitisme en z.ijn
onontkoombare gedrevenheid naar
alles, wat hem aan Noord-Brabant
gebonden houdt.
„Zijn gevoel dreef zijn blik dwars
door mens, dier en plant. En aange
zien dit aangeboren gevoel in Bra
bant aardde, zoals een plant slechts
volwaardig groeien kan wanneer hij
in dé grond staat die hij nodig heeft,
ving, die hem lief was, zoals zijn
gevoel die zag en aftastte".
Geven deze enkele volzinnen eigen
lijk niet in haarscherpe ontleding
van de kunstenaar in het algemeen
en van de Brabants gebleven schil
der van Gogh in het bijzonder? Met
het volste recht mag dr. Tralbaut
aan het slot van zijn inleiding tot
deze voor de stad Breda waarlijk his
torische tentoonstelling dan ook schrij
ven:
„De visioenen van zijn geboorte
streek hebben hem op zijn reizen
en trekken vergezeld. Hij is met
hart en geest van de Brabantse hei
gebleven. Hij die God Brabander
luid geschapen, stierf Brabander.
En welk een Brabander! Zó groot
zelfs, dat de gehele beschaafde we
reld eerbiedig het hoofd buigt voor
zijn nagedachtenis als mens en vol
bewondering opst.aa.rt naar het ge
niale oeuvre, clat hij naliet. Weini
gen in de geschiedenis van de kunst
werd een zo diep tragisch leren
beschoren. Maar ook weinigen in
de geschiedenis van de kunst viel
een zó wereldwijde roem ie beurt."
L. B.
honorering, hetgeen er vaak nog toe
leidt, dat bevoegde leerkrachten tij
delijk „verlof" aanvragen waartoe al
tijd wel een reden is te vinden.
Pseudo-studenten
In universiteitskringen tenslotte be-
staat stijgende ongerustheid over het
steeds stijgende aantal pseudo-stu«
denten, die zwaar op de begroting
drukken maar niet studeren. Velen
hebben namenlijk een voordelig sy
steem ontdekt om ingeschreven te
worden bij de sociale verzekering en
om... uiterst voordelig (75 fr. per
maaltijd) te eten. Ze lieten zich in
schrijven aan een faculteit, waar ze
zich daarna natuurlijk niet meer lie
ten zien. Na twee jaar van hun ge
noemde voorrechten vervallen ver
klaard, kozen ze een andere facul
teit en weer twee jaar later konden
'ze tenslotte nog eens voor een derde
studierichting intekenen, om op deze
wijze dus zes jaren te profiteren van
de sociale verzekering en evenveel
jaren twee maaltijden per dag te
kunnen eten voor weinig meer dan
niets.
Vele pseudo-studenten kozen hier
toe de architectuur op de Ecole des
Beaux-Arts, waarvoor geen leeftijd
limiet bestaat. Men heeft een en an
der altijd maar achter de mantel
der liefde verborgen, maar nu er in
Parijs een heel leger pseudo-studen
ten bijna gratis eet en nu hun groep
Het middelbare onderwijs kampt
ook nog met grote zorgen; het te
kort aan leraren is storend gewor
den. Op een bekend lyceum iets ten
zuiden van Parijs had een bepaalde
klas vijf geschiedenisleraren van 1
oktober tot 15 januari. In honder
den instellingen is vooral het tekort
aan leraren Frans dermate groot,
dat de heren naast geschiedenis aard
rijkskunde enz. ook maar Frans moe
ten doceren met alle gevolgen van
dien.
Ook hier is de oorzaak een te lage
altijd nog maar groter wordt, heeft
Ook leraven men maatreeelen gevraagd.
De Poolse staatsraad heeft het gra
tieverzoek van Wladyslaw Mazurkie-
wicz, die in september in Krakau ter
dood veroordeeld is wegens het ver
moorden van zeven mensen, afgewe
zen. Uit goed ingelichte bron is ver
nomen, dat het vonnis in Kragau door
ophanging is voltrokken.
Koning Saoed van Snoedi-Arabië genwoordiger in de V.N. In Wash-
is in New York aangekomen, waarlington zal de koning besprekingen
hij verwelkomd werd door mr. Ca-1 voeren met president Eisenhower
bot Lodge, de Amerikaanse verte- I over het Midden-Oosten. (Telefoto)
