VEESMOKKEL KWIJNT Raam van Louis de Swart Hoe het zo groeide Heemsteedse raakte het kookpunt over Ideeënbussen kwamen door oorlog tot nieuw leven Teveel kleine landbouw bedrijven, meent P. v. d. A. HOE EEN HAARD ONTSTAAT De erfzonde en oorsprong van de mens Jubilea in 1957 Jemen slaat alarm DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 9 JANUARI 1957 Westmallemerkwaardig Belgisch centrum Bijna huis aan huis Paters Lazaristen Eerste olie-aanvoer uit de Y.S. De stimulans voor moderne mensen In 'r verkeer, in 't dagelijks leven, tijdens het werk, bij de studie is KING onmisbaaf als stimulans voor nieuwe veerkracht „ETNA" verrijkt met fraai jubileum-geschenk Moeilijke opgave Philips vorig jaar: bijna f 85.000 LAATSTE NIEUWS RAPIDE VERSLAAT ZWARTWIT (1-0) Schieting te Ovezande Ge behoeft maar even het telefoonboek open te slaan om het te weten. Op die enkele bladzijden van Oostmalle vindt men niet min der dan veertig veehandelaren ingeschreven. Ook ieder die langs de baan Antwerpen-Turnhout rijdt kan het vaststellen: forse plakkaten met reusachtige letters (soms> Omgedraaide) met koeien en varkens volgeschilderde voor- en zijgevels en daaronder steeds: veehandel, of biggenhandelaar of koopman in vee. Het ene huis naast het andere praktisch, van Schilde af tot en met Vosselaar. tot vorming van dit veehandelscen trum langs de baan op Turnhout. Een zekere vingerwijzing daarvoor vin den we in het feit, dat reeds voor 1920 het jaar dat de douanevoorschriften op het vervoer van dieren van kracht werden, zich heel wat veehandelaars m de streek van Westmalle gevestigd hadden. Het is daar gegaan zoals met zovele andere bedrijven. Een va der met veel zonen begint op een dag beesten te verkopen en na enkele jaren, wanneer de zonen volwassen zijn floreert de zaak. Elk der zonen begint op zijn beurt een gelijk be drijf. Zo ontstonden de zgn. familie trusts, die thans nog in de veehan del bestaan. Het centrum evenwel ligt te Westmalle, daarachter volgen Vlim- meren, Wechelderzande en Oost- malle in orde van belangrijkheid. Het heeft ons altijd geboeid die cu rieuze menigte veehandelaars langs één en dezelfde „baan", de staats- baan Antwerpen-Turnhout. Welke oorzaken had dit zonderlinge ver schijnsel wel? Was het de geest van concurrentie die zelfs in de soeks van Arabië alle schoenhandelaars, beenhouwers, textielverkopers elk een aparte straat geeft? Was het te wijten aan het toeval? De Kempische Vaart Zeker zijn er verschillende rede nen waarom rond Westmalle, dat wel. lioht grootste centrum van veehande laars van België groeide. De voor naamste oorzaak schijnt echter wel de nabijheid van de Kempische vaart te zijn. Dit op onze dagen vrijwel niet meer gebruikte water valt sa men met de zogenaamde tolzone. Noordwaarts van het kanaal is elk vervoer van dieren onderhevig aan een controle van de douane, zuid waarts de vaart bestaan er geen re stricties meer. En nu vertellen we wel geen geheim meer, als we schrijven dat te lande de veehandel tot grote bloei kwam, dank zij gesmokkeld zwartbont vee uit Nederland. Het volstond destijds dat men zijn gesmokkelde runderen over de Kem pische vaart kreeg, om safe te zijn voor de tolbeambten. Dat verklaart ten eerste het feit dat zuidwaarts het kanaal nog zoveel typische smokkel- weiden bestaan. De dieren werden daar ondergebracht tot de veekoop man ze kwam halen in het bijzijn van een koper-liefhebber. Dat ver klaart ten tweede ook dat de veehan delaars zich in de nabijheid van die vaart, van die smokkelweiden een huis moesten zoeken Centrale ligging Zeker zijn de smokkelperspectie- ven niet de enige aanleiding geweest Geen veemarkt Men kan tenslotte tal van motieven voor dit curiosum aanvoeren. Niet in het minst het feit dat van daaruit heel gemakkelijk de veemarkt van Antwerpen te bereiken is. Naar de slachterijen van Antwerpen en Brus sel vertrekt al het slachtvee uit de streek van Westmalle. Maar het zgn. gebruiksvee bestemd dus voor de kweek en de produktie, gaat altijd buiten de provincie. Die dieren zijn bestemd voor de veemarfkten van Diest, St. Truiden en Tongeren. Voor al Diest is de grote afnemer van Westmalse runderen. Vroeger bezat dit Brabants stadje in eigen buurt een belangrijk vee handelscentrum. nl. te Scfhaffen- Schoonaarde. Hier kwamen de grote opkopers uit Battice destijds terecht. Ingevolge het verkopen van „poot- zieke" dieren door een handelaar die het niet al te nauw nam met de be roepseer, kraag Schaffen weldra een slechte naam en kwijnde de handel er volkomen weg. Het is wel opvallend dat al dit ge bruiksvee buiten de provincie Ant werpen terecht komt. De reden hier voor ligt voor de hand: de Kempen bezit zelf geen tenkele noemenswaar dige en regelmatige veemarkt. Reglementering Elk jaar komen er rond Westmalle nog veehandelaars bij. En geen en kele zal daarom een boterham minder eten. Er blijft steeds voldoende winst voor iedereen Wel is het beroep moeilijker geworden dan voorheen, vooral in verband met de actie tegen rundertuberculose. Nog te dikwijls gebeurt het dat niet-TBC-vrije die ren verkocht worden als gebruiksvee, i.p.v. als slachtvee. Soms is het te wijten aan werkelijk bedrog, meestal echter aan het feit dat de vaak niet zo erg ontwikkelde veehandelaars niet meer wijs geraken uit de pape- rasserij der stamboeken. Als men weet dat 60 pet der stallen in de provincie Antwerpen reeds TBC-vrij is en 85 pet. van het totaal der dieren, dan beseft men dat het een hele admini stratie vergt om het kaf van het ko ren te scheiden. Het is dan de wens van de bonafi de-handelaars dat hun beroep afhan kelijk zou worden van een vergunning die pas zou afgeleverd worden als de handelaar er zich toe verbindt de beroepsvoorschriften na te leven. Met de smokkel is het intussen ook slapjes geworden, zeggen de ingewijden. Met schat dat tegen woordig misschien amper een tien de meer gesmokkeld wordt van wat het vijf jaar geleden was. Vroeger kon men de zaken zelf ter hand nemen, maar op onze dagen moet men wegens de scherpe controle met omwegen en heel wat hand langers werken. Niet alleen brengt dat tijd- en winstverlies met zich, maar ook.... heel wat meer risico's. Iedere mens brengt bij zijn ge boorte een zedelijke smet, een reeds opgelopen schuld mee, gevolg van een historische gebeurtenis, een per soonlijke daad van' een eerste va- der. Deze solidariteit in een schuld, overgaande op alle mensen, is voor de menselijke rede een moeilijk te vatten waarheid. In alle tijden heeft de katholieke theologie met deze moei lijkheid te kampen gehad. Onze tijd echter ziet nog heel andere moeilijkheden. Het geloof aan een val „in den begin ne" veronderstelt, dat de mens eerst in een volmaaktere toestand werd ge plaatst. Hoe is nu dit geloof in. overeenstem ming te brengen met een gedachten- gang die zich uitspreekt voor -en ontwikkeling van „primitief" naar steeds hoger, met een ontwikkeling dus van wereld en leven in steeds stijgende lijn? De natuurwetenschap pen en de geschiedenis maken het de moderne geest moeilijk, te geloven in een gouden eeuw" van de oertijd. Ook de mens doet zich in zijn oud ste fossiele resten aan ons voor als primitiever, dichter bij het dierlij ke staande, dan de latere mensheid. Wat dan te denken van een staat van oorspronkelijke volmaaktheid, waarin de mens zou zijn geschapen en waar uit hij door de schuld van één mens zou zijn gevallen. Pater Labourdette O.P. confronteert in zijn boek „De erfzonde en de oor sprong van de mens" het dogma van de erfzonde met de opvattingen van de moderne mens en doet dit vanuit het standpunt van de katholieke theologie. Een~24-jarige dienstbode uit Heemstede heeft zich gisteren voor Het gerechtshof in Amster dam moeten verantwoorden, omdat zij in september van het vorige jaar een ambtenaar van het woningbureau het gezicht had opengekrabd. In juni van het afgelopen jaar was ze getrouwd, nadat ze een aantal schoenen versleten had met vergeef se wandelingen naar het woningbu reau. Ze gaf echter de moed niet op. Toen er echter in september jl. nog steeds geen huis in het vooruitzicht was, barstte de bom. Ze had er aanmerking op gemaakt dat de zoon van de ambtenaar in kwestie wel een woning had gekregen en tenslotte had ze te kennen gege ven, niet te zullen vertrekken voordat haar een huis was toegezegd. De ambtenaar had haar toen bevel gegeven het kantoor te verlaten. Ze weigerde. Hij pakte de telefoon en begon de politie te bellen. Zij drukte de haak in en verbrak de verbin ding. Daarop stapte de ambtenaar van achter zijn bureau naar voren en legde zijn hand tegen haar schou der om haar uit het vertrek te du wen. Prompt gaf ze me een klap in myn gezicht", vertelde hij, „maar het deed me geen pjyn en ik zou er geen werk van hebben gemaakt. Het bleef er echter niet hij. Ze greep me met beide handen by mijn gezicht en krab de het met haar lange nagels aan beide kanten open". ,,Ik deed het als afweer", zei de vrouw, ,,en hij had alleen maar een i aan kant van zijn ge zicht', De procureur-generaal zei de straf van tien dagen, die de politierechter verdachte m eerste aanleg had opge- legd, wat „al te bar". Hij eiste 60 gulden boete. De raadsman vertelde iets van zijn eigen trieste ervaringen als woning zoekende. „Er is in Heemstede een ware overvloed aan woningruimte 50 jaar professie: 14 september, dr. J. Heest, Surabaia; P. Cam- maert.Cali, Columbia; J. Tiggelman, Susteren; 16 september, P. Frans- sen, Tabriz, Iran; 25 september H. Vonken Helden-Panningen; 15 oktober mgr. F. Beckmann, aartsb. v. Pana ma. 40 jaar professie: 13 september, H. Koek, Surabaia; J. Meys, Boaco, Ni caragua; J. v. Megen (Vicevisita- tor), Surabaia; J. Karregat, Madei ra; P. v. Kuijck, Nijmegen; 16 sep tember, F. v. Dijk, Fortaleza, Bra zilië. 25 jaar professie: 16 september, G. de Graaff, Caico, Brazilië; L. Meuf- fels, Fortaleza, Brazilië; F. Janssen, Ethiopië; J. Burm, Wernhoutsburg, Zundert; L. Ebisch, Perryville, USA; P. v. d. Borght, Djakarta. 40 jaar priester: 15 juli, P. Op Hey, Verdun, Frankrijk; K. Zwarthoek, Nijmegen; M. v. Wagenberg, Parijs. 25 jaar priester: 24 juli, F. Ver hoeven, Nijmegen; J. Schilder, Vo- lendam; L. v. Ruyven, Nijmegen; T. Herijgens, Chiao-Hsi, Formosa; Th. Kroes, Recife, Brazilië; J. Way, Belem, Brazilië. 60 jaar professie: 7 september, mgr. Eug. Lebouille, Susteren. 50 jaar priester: 25 mei, J. Rey- mers, Par ij*. betoogde hij. „want er zijn enorm veel grote villa's, waarvan veel ruim te onbenut blijft. Dagen lang heb ik adressen, mij door het huisvestings bureau verstrekt, afgelopen, maar niemand was bereid mij met mijn kleine gezin op te nemen...." (Van onze parlementaire verslagg.) De socialistische fractieleider, mr. In 't Veld, heeft in de Eerste Kamer de aanval herhaald op de kleine boe renbedrijven, die onlangs door de socialistische oud-minister van Fi nanciën, de heer Van der Kieft, in het Vrije Volk was ingezet. Er zfjn teveel kleine bedrijven die niet ren dabel kunnen werken, waardoor de landbouw het tempo niet bij kan hou den, aldus de socialistische spreker. Hij pleitte voor een politiek van sa nering en stelde, niet terug te schrik ken voor ingrijpende maatregelen, zo wel op het gebied van de bedrijfsvoe ring als van de grondpolitiek. Het tweede onderwerp, waarvoor de Eer- i ste Kamer belangstelling toonde was de misère van de kabinetsformatie in de afgelopen zomer. Verschillende fractieleiders, waaronder mr. Krop man (KVP) vonden het systeem scha delijk. Men zou al bij de verkiezingsstrijd een soort gedragslijn moeten gaan opstellen. Prof. Molenaar ging zo ver, dat hij moest spreken van een ondermijnen van de beginselen van ons staatsbe stel. Hij puurde dit behalve uit de kabinetsformatie ook nog uit de wijze waarop de positie van de ministers in zijn ogen steeds devalueert, daar dezen nu ook al vakantietoeslag, krij gen. Straks komt er nog kertsgratifi- catie ook, jammerde hij. De socialistische fractieleider In 't Veld zei namens de gehele fractie, en Engeland inzake het Suezkanaal unaniem afkeurt. De C.H. heer Kolff vroeg aan dr. Drees om bij deze gelegenheid dui delijk te maken wat er gaat gebeu ren met het departement van Over zeese Rijksdelen. Er gaan geruchten dat een C.H. - minister binnenkort hiervoor zal worden benoemd. Mr. Kropman hield een krachtige verde diging voor het eigen departement voor de P.B.O. In zijn eerste deel bepaalt hij met grote nauwkeurigheid de juiste in houd van het dogma van de erfzon de, zoals het door de Kerk onfeilbaar aan het geloof wordt voorgehouden. In zijn tweede deel geeft hij een theologie van de erfzonde aan de hand van zijn grote leermeester S. Thomas van Aquine. In het derde deel worden de nieu we moeilijkheden onder het oog ge zien, niet alleen om er een apologe tisch antwoord op te geven, maar vooral om zo goed mogelijk door te dringen in het grote mysterie van de heilseconomie en ons geloof erin te bevestigen. Want het bestaan van de erfzonde is niet een bijkomstige waar heid, maar hangt ten nauwste samen met'het mysterie van de Verlossing en maakt er deel van uit. Zo^wordt deze diepgaande studie een bijdrage tot een juistere verhouding van de mens en de heilseconomie. De Franse theoloog Jean Danlélou gaf het boek dit getuigenis mee: Een der belangrijkste theologische wer ken der laatste jaren. De dien ste van dit opmerkelijke boek is de nauwgezetheid, waarmee de auteur deel uitmaakt van een eensgezinde theologische verklaring van wijsge rige beginselen en wetenschappelijke theorieën en dus vatbaar voor ver andering". Onnodig derhalve het werk nader aan te bevelen. Deze aanbeveling willen we echter hoofdzakelijk rich ten tot theologisch-gevormden, onder wie wij niet uitsluitend „geestelij ken" willen verstaan. Wat de Neder landse uitgave betreft, kunnen wij niet in alle dele enthousiast zijn. Met alle erkenning van de speciale moei lijkheden, waarvoor de vertaler van een theologisch werk zich geplaatst ziet, hadden we van een doctorandus een gavere Nederlandse tekst ver wacht. De vertaling is te schools, zo dat men op elke bladzijde de „ver taling" speurt. Men late zich echter hierom niet afschrikken, om het werk aan te schaffen. Wie de moeite neemt het boek te bestuderen, zal het „probleem erfzonde" nader zijn gekomen. (Uit gave Foreholte, Voorhout; 't Groeit, Antwerpen) J. H. Hel beste dagelijkse middel ter opwekking en verkwikking. Het gebruik van ideeën van bedrijfswerknemers te belonen naar rato van de besparing of de opbrengst, die door hun vin dingrijkheid wordt bereikt, heeft in Nederland na vele jaren eindelijk gewoonte-recht verkregen. Het is zelfs zo, dat minis teries en andere openbare overheidsinstellingen zijn overge gaan tot ideeënbussen, die weliswaar vaak onder een andere zaken van de prijsstijging van 35 dol- - larcents per vat, die de vorige week dat deze het optreden van Frankrijk is aangekondigd. conclusie: vanuit een kern van laai end en toch door mensenhanden be heerst vuur vervloeien lijnen en kleu ren in evenwichtige rondingen en zwenkingen doelbewust tot 'én sterk spel van lijn en kleur. Er is nauwe lijks onderscheid te maken in de „waarde" van lijnen en kleuren, om dat Louis de Swart een samenspan nen van beide functioneel zo belang- Louis de Swart heeft een gebrandschilderd raam vervaardigd, waarin verteld wordt, hoe een haard ontstaat. Dit deed hij in opdracht van een vereniging en twee stichtingen, die een geschenk voor de „Etna" te Breda zochten bij gelegenheid van het eeuwfeest. In twee opzichten dus een zakelijke opdracht: zowel het eeuwfeest als „de haard" moest worden uitgebeeld. Daar ver bovenuit stond Louis de Swart voor het probleem er een kunstwerk van te maken. In een rand van rustige letters vatte hij in zes beelden de wordings geschiedenis van de haard samen. Deze beelden staan harmonisch ge groepeerd rond een forse mannen- roert" en er een zengende vuurgloed figuur, die symbolisch „in de aarde aan onttrekt. Vanuit dit middenstuk, vonken spattend in een zowel door de kleuren als door de strakke lijnen zichtbaar beheerste kracht, groeien als het ware de zes taferelen op verantwoorde en ongedwongen wijze tot een sterk sprekend geheel. Het gehele raam heeft daardoor iets mee gekregen van de overtuigingskracht, zoals we die in aloude epische ver halen zo vaak ontmoeten en die ons dwingen tot geboeid luisteren. Achtereenvolgens koos de Swart de volgende onderwerpen: 1. het maken van de technische te kening van een haard. Kleur en lijn zijn hier soepel en bijna poëtisch, alsof mede daardoor de kunstenaar de waarde van de verantwoorde in dustriële vormgeving heeft willen aan duiden. 2. de gietvorm komt tot stand. Hier zijn de kleuren en de lijnen al strak- „v.' ruw®re werk is begonnen. het gieten zelf vormt in deze kleu- rensymfonie een zeer krachtige sa menklank van donkere noten, om lijst door markante lijnen. emailleren brengt ons weer emgszms terug in het dichterlijke het tot^tsnrt mterllike schoon van net tot stand komende werkstuk hier op de voorgrond moet treden. p„n Lwn wordt gemonteerd tot n VI Va V traaie en Strakke lij nen. De kleur heeft hier een dienende functie bij Uitnemendheid. 6. De haard in gebruik. Een huiselijk tafereel van een vrouw en een man in gemakkelijke fauteuils bij het haardvuur. De kleuren roe pen in dit onderdeel van het raam vooral de juiste sfeer op, de om ringende lijnen zorgen voor een soort bescherming van de aldus verworven rust en intimiteit. Eén sterk spel Wanneer we het geheel van dit werkstuk, uit de aard van de zaak vovoor een kunstenaar een zware op gave, rustig overzien en thans los van de verbindende onderdelen beoor delen, dan komen we tot de volgende rijke hulpmiddelen bij glas in lood opzettelijk nastreefde. Aldus kwam hij tot een voor zijn „zakelijk onderwerp" opval lend goed resultaat. Zo, leverde hij ook het niet te weerleggen bewijs, dat een streng omschre ven opdracht het scheppen van levende kunst geenszins in de weg behoeft te staan. Integen deel, de beperkingen van de op dracht deden hem de noodzaak van artistieke zelfbeheersing aan de hand, waaraan reeds me nig groot kunstwerk het bestaan te danken heeft. L. B. toepassen; namelijk om de arbeider, van hoog tot laag, vooral laag, te belonen voor zijn inventieve aandelen in de bloei van de onderneming Het tankschip .,,CaItex Nederland' is te Pernis binnengekomen met de eerste ruwe aardolie uit Amerika ten mt°^hipTervdocr£aleerratogde^ i ~naam geïntroduceerd zijn, maar in wezen dezelfde gewoonte 15 000 ton awi ri mVioi/-Ior vro v» Vt r\r\rr TDT IflflO" TlfVOTfl I Volgens de New York-Times is de capaciteit van de oliebuisleidingen in de Verenigde Staten niet voldoende om het vervoer van olie naar West- Europa te doen geschieden in de ge- wensté omvang. Naar het blad schrijft vormt de onvoldoende buisleidingca- paciteit een grotere hinderpaal voor de olielcverantie aan Europa dan het tekort aan olietankschepen. Er wordt .piet voldoende olie aangevoerd in de verschépingshavens aan de Ameri kaanse kust en dit is een van de oor- Dat is een hele mond vol, maar het betekent bijvoorbeeld niets min der dan dat een bedrijf ais de N. V. Philips, die een zijner vestigingen heeft in Roosendaal, in één jaar tijds en wei in de achter ons liggende twaalf maanden, maar liefst 85000 gulden heeft uitgekeerd voor ideeën, die voor een beloning in aanmerking kwamen. En dat waren er van de bijna 4500 ingezonden verbeteringen In dat jaar niet minder dan ruim 1600. Onder de beloningen treft men be dragen van 1000 gulden, 1250 gulden, waarnaast honoreringen als 100, 200, 350 en 500 gulden al gemeengoed zijn geworden. Natuurlijk, het ideeënbuswerk heeft niet steeds die vruchten afgewor pen. Bezien wij slechts een ogenblik het verleden en bladeren we enkele hoofdstukken terug in het boek der industriële geschiedenis. Driekwart eeuw geleden kon men, zowel in Europa als in Amerika, de -eerste activiteiten Dit raam vervaardigde Louis de Swart uit Breda voor de vorig jaar jubilerende (koninklijke) Etna. Hiet kunstwerk is een geschenk van de Stichting Vakcursus Verwarmings artikelen, de Vereniging van Han delaren en de Stichting ter bevor dering van Verwarmingsartikelen. op dit gebied bespeuren. Reeds in 1880 namelijk werden de eerste Engels-namige officiële „Sugges tions Systems" ingesteld en wel tezelfdertijd in Amerika en Enge- landr™ De wieg stond in Albion in de Wil liam Denny Ship Building Company en in 't land van Uncle Sam in de Yale and Town Manufacturing Com pany. In 1894 schaarde zich de Natio nal Cash Register Company in de rij der ideeën-belonende bedrijven. An dere grote concerns, als Eastman Ko dak Company, Westinghouse Electric Corporation en Western Electric Company, volgden nog voor de eeuwwisseling. Produktieslag Maar al werd het gebruik om ideeën van werknemers in bedrijven en openbare diensten te belonen reeds in de avondjaren van de negentiende eeuw aangepast, het groeide eerst tij dens de tweede wereldoorlog tot vol wassenheid. Het verwoedste gevecht in die ja ren immers werd in de oorlogsin dustrieën gestreden. Zoals in de tij den van maliënkolders en kantelen, een landentwist beslist werd in één slag, zo zou ook in de tweede we reldoorlog de slag om de produktie beslissend blijken. Beslissend, want de omstandigheid, dat de snelst en kwalitatief best-producerende naties het lied der overwinning zouden zin gen, is geen these, die de jongste geschiedschrijvers aan de laatste we reldoorlog hebben toegevoegd, maar was zonder meer het parool, waar onder werd gestreden. De inatie met de snelste bommen werper, de rankste jager; 't land dat de beschikking zou hebben over de meeste wapens en projectielen en de eerste bom, die zijn vernielkracht zou ontlenen aan een haastig in toe passing gebrachte theorie over de kernsplitsing: dié naties en dié lan den zouden als overwinnaars uit de meedogenloze strijd te voorschijn treden. Tegen het decor van die tijd bezien wij een ogenblik de industrieeen ogenschijnlijk r.erveuse gemeenschap, waar de opvoering van de produkti- viteit in het vaandel geschreven staat. Er moet méér geproduceerd worden. Méér, in korter tijd en met minder hulpmiddelen. Ir. laboratoria wordt naarstig researchwerk ver richt; jonge academici ontwerpen hulpapparaten en mechaniseren han denarbeid. Tekeningen en cijfers, stellingen er. theorieën. De praktijk? Vraag het de man aan de band, het meisje aan het felsap- paraat. „Waarom dit schroefje geen millimeter korter? Het bespaart ma teriaal!". „Waarom tin- en pekpot niet tegelijk verwarmd? Het kost mir.der energie en gaat sneller"!. „Waarom een priem gebruiken voor het opnemen van plaatjes. Een pincet heeft twee puntjes: daarmee gaat het tweemaal zo snel! Waarom niet dit en waarom niet zo....?" Idee-beloning 'pjEBdS Middel om deze kritische creatieve mentaliteit te doen resulteren in een omschreven en toegepaste verbetering was: het belonen van elk idee in de zelfde mate, waarin het de arbeids- produktiviteit ovoerde. Dat was het idee voor het ideeën buswerk, dat, alhoewel dus reeds eer der bekend, in de oorlogsjaren een dermate snelle vlucht nam, dat het na de wereldstrijd een intrinsiek on derdeel werd van elk groot bedrfc'f. Bezien wij. één van die bedrijven: de N. V. Philips' Gloeilampenfabrie ken. De in dat concern in 1925 opge richte „Opmerkingenbus" leidde tot 1946 een vrijwel noodlijdend bestaan. Pas in het eerste oorlogsjaar bereikte men er meer dan 1000 inzendingen per jaar. Tegelijk echter met het na oorlogse herstel van het Phllipsbe- ijr raakte ook de Ideeënbus in de pas: in 1945 nog maar 50 ideeën, in 1947 reeds 1732, 1603 in 1950. In dat laatste jaar maakte die ideeënbus de balans van een kwart eeuw op: 10.000 ideeën, waarvan er 3800 waren beloond. Slag en ideeën Toen werd de slag om Ideeën inge luid. Er waren persacties en prijs vragen. In 1932 werd een tentoonstel ling, „Vernuft en Fantasie" op pad gestuurd. Het succes was groot: in 1951 ruim 1650 ideeën, het jaar daarop 2142. In 1954 de eerste stap over de 2500-grens: 2610 inzendingen, in 1955 ruim en het afgelopen jaar dus meer dan 4000. Dit laatste succes kan me de toegeschreven worden aan de Philips' Reizende Idee-tentoonstelling „Denken en Doen", die sedert juni van het vorig jaar het land door trekt,. tot op heden vele tienduizenden bezoekers trok en die binnenkort zoals wij enkele maanden geleden reeds berichtten ook haar tenten in Roosendaal gaat opslaan. Dat de Philips' Ideeënbus, niet de oudste, maar verreweg de grootste in Nederland en één der toonaangevende in West-Europa is, wordt bevestigd door de N. A.S.S. (National Association of Suggestion Systems), de wereld organisatie, waarvan slechts vier Europese concerns lid zijn. Deze organisatie omvat ruim 7 mil joen werknemers en in een in 1954 uitgegeven rapport kan men lezen, dat vanaf 1942 tot en met dat jaar 1.300.000 ideeën werden ingezonden, die in totaal met een bedrag van 9.000.000 dollar werden gehonoreerd. Inmiddels is het 1957 geworden en is het Ideeënbuswerk overal in dé we reld ook in ons land met zulk een voortvarendheid aangepakt, dat de veronderstelling, dat deze bedra gen al door veel hogere zijn ach terhaald, alleszins gerechtvaardigd mag worden geacht. En het is een on noemelijk imposante som, die door al deze ideeën voor de bedrijven is be- Het Jemense gezantschap te Bonn heeft dinsdagavond een verklaring uit gegeven, waarin wordt verklaard dat de Britse luchtaanvallen op Jemense steden heviger zijn geworden". Engel se troepen en tanks blijven stellingen in het gebied van Jemen en Jemense burgers aanvallen, zo werd gezegd. De Jemense zaakgelastigde Abdel Rahman Abdaidani heeft tegenover verslaggevers verklaard te menen dat de Jemense regering „gedwongen zal zijn een beroep te doen op vrijwilli gers uit de gehele wereld, om de Britse aanval te helpen keren". (Hockey-competitie). Rapide slaagde er in te Breda een nauw behaalde overwinning op Zwart-Wit te boeken (10). In de eerste helft was Rapide iets sterker, maar in de tweede was er geen over wicht te bespeuren. Pas in de laatste minuten konden de Hulstenaren door midvoor Picavet scoren, een mooi schot. De reserves, die in Hulst roet 80 van Breda IV verloren, sloegen dit maal tegen de ongeslagen leldersploeg een beter resultaat. Na lang met 31 voor te hebben gestaan, verloren de Hulstenaren met 43. Rapide I dames gelukte het door een 00 uitslag tegen Breda III aan deze nog niet geslagen leiders het eerste puntje afhandig te maken. „Spes Nostra" te Ovezande gaf een schieting op de liggende tvlp, waar aan door 50 schutters werd deelge nomen. De uitslag was: Hoogvogel: C. Raas, Willem Teil, Ovezande, le zij vogel: L. Vermue, Soranes, Heinkens- zar.d, 2e zijvogel: M. Bal, AULM, le bovenkal: L. Vermue Soranes, Hein- kenszand; 2e bovenkal: J. v. d. Berge, Batavieren. Goes: le onderkal: A. de Jonge, Willem Tell; 2e id. P. Sohreurs „Zeelandia"; kleppen: C. Westdijk. Zeelandia; A. de Jonge, Willem Teil en K. van Steenbergen, idem.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1957 | | pagina 7