CYPRUS KRIJGT GROTE MATE VAN ZELFBESTUUR Vei trouwenskwestie in Belgische Kamer Prinses Marijke bij ouden van dagen Brood één cent duurder Minister voet Cals houdt bij stuk Politie deed opnieuw inval in speelclub Puin ruimen in Hongarije Brits contact met verbannen bisschop Makarios SONDERMAN CEEERD Mr. Kolfschoten burgemeester Den Haag Woodside nü weer gesloten Koninklijk Huis bij overbrenging DE DOOD OP DE WEG DAGBLAD VOOR ZEELAND Onaanvaardbaar zegt Griekenland Spaak in het wiel van Spaak Weinig wind Uilwisseling geheime inlichtingen tussen NAVO-landen Arrestatie in de Eastbourne-moorden Hongaarse verzetsvlag Fiat Eerste Kamer Aanpassing pensioen aan ouderdomswet 96e JAARGANG No. 22333 Uitgave N. V. Uitgever* Mij. Neerlandla. Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda, Relgerstraat 16. Tel: Directie, Redactie en Administratie 3351. Verantwoordelijk Hoofd redacteur: J. J. H. A Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Abonn.prijs bij voorultbet t 6.50 p. kwartaal P- post 1 7110, p. week (uitsL bi) niet postbestell.) t 0.50. Incasso wordt berekend. Losse numm. 13 ct. Postrek. 278841 Voor Cod, Koningin en Vaderland DONDERDAG 20 DECEMBER 1956 Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.35 per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.85 per m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse editie f 0.14 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.35 per m/m) Bij contract aan zienlijke reductie; volledig tarief en Alge mene Voorwaarden worden op aanvraag verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet wensen al te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236- Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601 COSTBURG^Nieuwstraat 41, Tel. no. 35) Lord Radcliffe lieeft voor Cyprus een nieu we grondwet opgesteld. Deze biedt Cyprus een grote mate van zelfbestuur, zij het met toezicht op buitenlandse zaken, verdediging en binnenlandse veiligheid door de Britse gouverneur. Volgens deze meer liberale grondwet krijgt Cyprus een zelfgekozen Een hooggeplaatste Britse functionaris is naar de Seychellen gevlogen om aan de verbannen Cyprische aartsbisschop Makarios een afschrift te overhandigen van deze nieuwe grondwet. De Britse minister van koloniën, Lennox-Boyd, verklaarde in het Lagerhuis, dat dit niet Èetekent, dat Engeland de onderhande lingen met de verbannen aartsbisschop had heropend. „Eerst zal Makarios immers de gewelddaden van de Grieks-Cypriotische verzetsbeweging dienen af te keuren", aldus een officiële woord voerder. Wel moet de functionaris, die thans naar de Seychellen gevlogen is, nagaan, of Makarios bereid is de Grieks-Cypriotische verzetsbeweging op te roepen de strijd te staken, een strijd, die nog steeds voortwoedt, getuige onder meer het feit, dat gisteren nog twee Britse soldaten in de oude wijk van Nicosia gewond zijn door schoten van onbekenden. wetgevende vergadering, waarin belangrijke waarborgen gegeven zijn voor de rechten en vertegenwoordiging van de Turkse min derheid. De Turkse Cyprioten (100.000 in getal) zouden het westelijke en de Griek se Cyprioten (400.000) zouden het oos telijk deel van het eiland krijgen. De gouverneur van Cyprus, gene raal sir John Harding, verklaarde woensdagavond in een radiorede tot de bevolking van het eiland, dat er deskundigen ter beschikking vaji Ma karios zullen staan om op al zijn eventuele vragen te antwoorden. Hoe wel de Britse regering bereid zou zijn, een groep Griekse Cyprioten toe te staan naar de Seychellen te gaan om de aartsbisschop te raadplegen, kon zij Makarios geen toestemming geven naar Cyprus terug te keren, voordat de rust is hersteld. Zolang er op het eiland geen vrede is, aldus de gouverneur, zullen er geen algemene verkiezingen worden gehouden. Vooral de deling van het eiland ontmoet bij de Grieks-Cyprio tische meerderheid die een aansluiting bij Griekenland voor staan ernstige bezwaren. Grie kenland is dan ook niet akkoord met het voorgestelde plan. In het ontwerp van Lord Radcliffe waarmee de Britse regering ak koord is staat voorts, dat de mi nister-president van Cyprus door de gouverneur uit de leden van de wet gevende vergadering wordt aangewe zen. Deze vergadering stelt wetten op binnen de beperkingen van haar macht. Volgens het ontwerp zal de uitvoe rende macht worden uitgeoefend door een premier, met zijn ministers, voortkomende uit de wetgevende ver gadering, die bestaat uit dertig ge kozen leden onder wie zes verte genwoordigers van de Turkse min derheid on zes onofficieel benoem de leden. Wetsontwerpen betreffende Turks-Cyprische aangelegenheden moeten met een speciale meerder heid in het parlement worden aan vaard. Wetten aangaande de valuta, de grondwet, enz., behoeven de goed keuring van de Britse kroon. In het Lagerhuis verklaarde Len nox-Boyd nog, dat de regering be reid was de kwestie van het zelfbe- schikkingrecht nader te overwegen, wanneer de internationale en strate gische situatie dit toestaat en het stelsel van zelfbestuur bevredigend werkt". Dan zou echter de kwestie van de deling van het eiland in de plannen voor zelfbeschikking moeten worden opgenomen. (Advertentie) Ik las lm het dagblad van heden, Iets over gewoonten en zeden. In Holland, da's vast Staat in iedere kast, TIP VAN BOOTZ, goede smaak is de reden. Uitvoerende macht j Met nadruk wordt verklaard, dat het ontwerp niet de kwestie van de i uiteindelijke toekomst van het eiland Tn7- Hr- p- B- Vlaardingen, ontv. 1 fl. regelt. j TIp 4- 1 Lfl. Bootz' Oude Genever. Een belangrijke conferentie is gisteren niet doorgegaan, nl. een Beneluxconferentie met als hoofdagendapunt: het Benelux- verdrag voor de Economische Unie. De ministers Spaak en Luns hadden dinsdag de gehele dag geconfereerd ter voorberei ding van die Beneluxbespre- king. Onverwachts stak de Bel gische Kamer Spaak een spaak in het wiel. Met 94 (CVP en communisten) te gen 87 stemmen (socialisten en libe ralen) werd het voorlopige regerings budget voor 1957 verworpen. Het is de eerste maal, dat de regering Van Acker in de minderheid wordt ge steld op een begroting. Logischerwijze zou dit het onmid dellijk aftreden van de regering tot gevolg moeten hebben. Van Acker deed dit niet, maar antwoordde dat nog deze week de vertrouwenskwes tie zal worden gesteld. Dit geschiedt vandaag. „Ontslag!" Het was een dramatisch ogenblik voor de socialisten en liberalen, toon de elektrische stemborden de uitslag meedeelden: 87 vóór en 94 tegen... Ontslag, démission!", riep de oppo sitie. De fractievoorzitter van de CVP, de heer Eyskens, betrad onder dood se stilte het spreekgestoelte en eiste, dat de regering hieruit de nodige con clusies zou trekken. Van Acker deed zijn best om te glimlachen en ver klaarde, dat het slechts ging om een parlementair incident en een parle mentaire minderheid... Niettemin moest hij wel akkoord gaan met het voorstel van Eyskens, dat de ver- GERBEN Sonderman, die op 20 ok tober van het vorig jaar bij een de monstratievlucht in de Ver. Staten om het leven kwam, is posthuum on derscheiden met de gouden generaal Snijders-medaille wegens zijn ver diensten voor de luchtvaart. DE WESTDUITSE deelstaat Noord- Rijnland-Westfalen en het Vaticaan j hebben een verdrag ondertekend, i krachtens hetwelk een bisdom Essen I zal worden gevormd. BIJ DE behandeling van de Weense gemeentebegroting is meegedeeld, dat één op elke tien Weners een dronkaard is. Per inwoner wordt in de Oostenrijkse hoofdstad per jaar... 85 gulden aan sterke drank besteed. ZUID-ENGELAND was gisterenoch tend door een dichte mist overdekt. Het luchtverkeer lag stil, spoor- en wegverkeer waren volledig ontwricht. KONINGIN Elizabeth van Engeland en de Hertog van Edinburgh zullen acht april een officieel bezoek van drie dagen aan Parijs brengen. IN PARIJS dreigt een staking van 22.000 politiemannen, die hiermee kracht willen bijzetten aan hun eisen tot verbetering van hun pensione- ringsvoorwaarden. NA EEN REIS van 95 dagen, waarbij 13.700 mijl werd afgelegd, is de mo- torzeesleepboot Lire van L. Smit en Co's Internationale Sleepdienst met de snijkopzuiger Rupel in Bluff in Nieuw-Zeeland aangekomen. Het is de langste reis, die ooit met bagger- materiaal werd gemaakt. PRINSES Margriet het petekind der Nederlandse koopvaardij zal vermoedelijk in de eerste helft van april a.s., het nationale monument voor de koopvaardij te Rotterdam onthullen. Weersverwachting van het K.N. M.I. tot vanavond, opgemaakt woensdagavond 23.15 uur: Overwegend droog weer met op de meeste plaatsen mist. Zwakke veranderlijke wind. In het zuid oosten van het land iets kouder, elders weinig verandering in tem peratuur. Verwachting van het Belgisch Weerkundig Instituut: Ly.hte wind uit veranderlijke richtingen. Bewolkt tot mooi. Ne velig. Hier en daar mist. Vandaag: zon onder 16.32 uur Maan op 20.26 uur. Morgen: zon op 8.48 uur. Maan onder 10.55 uur. trouwenskwestie zou worden gesteld, die, zoals gemeld, vandaag aan de orde komt. Bij de oppositie was men de mening toegedaan, dat tussen de meer dan twintig afwezigen op de (normale) meerderheidsbanken, zich verschei dene „opzettelijke afwezigen bevon den. Weliswaar hebben, na ampele besprekingen, de liberale senato ren en afgevaardigden besloten de regering hun steun te geven, waardoor Van Acker vandaag het vertrouwensvotum wel zal halen, maar dit neemt niet weg. dat een plotselinge, nieuwe crisis nu de regering op zulk een wan kele basis steunt lang niet tot de onmogelijkheden behoort. In het nu afgestemde voorlopige re geringsbudget voor 1957 waren o.m. de volgende voorstellen vervat: hef fing van 5,5 procent op winsten van 1956 en 1957, waarvan 2,5 procent voor economische en 3 procent voor sociale doeleinden; 1 procent meer bijdrage der gezinsvergoedingen en verhoging van het plafond van «5.000 tot 6.000 franks voor kinderbijslagen. Op grond van het feit, dat deze voorstellen (in eerste instantie) niet werden geaccepteerd, hebben de mi nisters Spaak die voor zijn vertrek naar dn NATO nog spijkers met kop pen wilde slaan en de nodige haast betrachtte en Luns het niet verant woord geacht belangrijke Benelux- besprekingen te nemen. Dit te meer omdat de besprekingen over de Be nelux toch al uitermate delicaat zijn... Gisterenmiddag werd, in tegen woordigheid van Z.K.H. prins Bernhard, in de vergaderzaal van Fokkers kantoorgebouw op Schip hol de gouden generaal Snijders medaille uitgereikt aan mevrouw A. Sonderman-Speerstra, echtgenote van wijlen de heer Gerben Sonder man, in leven vlieger en adjndant in buitengewone dienst van Hare Ma jesteit de Koningin. Op de foto ziet men v.l.n.r. dr. ir. M. H. Damme, die in zijn functie van voorzitter van het bestuur van de stichting „Generaal Snijders-Fonds" de gou den medaille uitreikte: mevrouw Sonderman; Z.K.H. de Prins en de 15-jarige Gerby Sonderman, doch ter van de overleden vlieger, na de uitreiking van de medaille. Deze posthume onderscheiding werd ver leend op grond van de bijzondere verdiensten van Sonderman voor de luchtvaart. In de loop van de volgende week is in 's-Gravenhage de benoeming te verwachten van een burgemees ter van 's lands Residentie. Nader vernemen wij, dat het waarschijn lijk is, dat mr. H. A. M. T. Kolf schoten, burgemeester van Eind hoven, voor dit ambt zal worden uitverkoren. Hij zou daardoor opvolger worden van mr. Schokking, die destijds ont slag heeft aangevraagd in verband met de affaire-Pino. In welingelichte kringen verwacht te men reeds lang. dat een katholiek tot burgemeester van .Den Haag be noemd zou worden. Alle broodsoorten worden met ingang van vandaag, 20 december, één cent per 800 gram duurder. Deze verhoging geschiedt na diepgaand overleg tussen de minister van economische zaken, diens medewerkers en vertegenwoordigers van de hakkerijsticliting. De prijsverhoging geldt dus zowel voor het witbrood, het bruine brood als voor het volksbrood. Op grond van het gentlemen-agree ment tussen de minister en de bak kerijstichting verzocht de laatste ver leden week om een onderhoud, ten einde de noodzaak van een prijsver hoging van het brood te bespreken. Tijdens deze bespreking vroeg de bakkerijstichting op grond van de verhoging der wereldmarktprijzen van granen en bloem, alsmede op grond van de sterk verhoogde prijzen op de vrachtenmarkt, één cent prijsverho ging voor het witbrood en twee cent voor het volks- en bruinbrood per brood van 800 gram. Dit zou voor het witbrood iets te veel zijn geweest en voor bruinbrood iets te weinig. Door een genomen echter zou door de ver houding in de verkopen het hogere (Van onze parlementaire redacteur). De parlementaire strijd om de salarissen van de onderwijzers is voorlopig beëindigd met een merkwaardige uitspraak van minister Cals: „Als mijn nieuwe voorstellen niet worden aange nomen, zal ik bevorderen dat zij niettemin bij K.B. worden vast gesteld." De minister bleef volhouden dat niet hij, maar de organisatie van on derwijzers (ANOF) de oorzaak was geweest van de lange duur der on derhandelingen. Hij dreigde nu met dit middel van het K.B. om in ieder geval in de toekomst het verwijt te Gisterenmiddag hebben de Kabou ters van het Nederlands padvind- stersgilde van ,.de kleine totem kring", afdeling Soest, waartoe ook prinses Marijke behoort, een kerst verrassing gebracht aan de ouden van dagen in de Beyerkameren in de Lange Nieurastraat te Utrecht. Op de foto ziet men de kabouters, onder wie de prinses (2de van rechts staand) onder leiding van mevrouw H. F. Bierman-de Bruyn, voor de Beyerkameren. De regering Kadar heeft bepaald, dat in diverse industrieën slechts drie dagen per week gewerkt z.al worden, dit als een gevolg van het feit, dat men nog steeds niet over voldoende elektriciteit kan beschikken. In de mijnen komt de produktie maar zeer moeilijk op gang. Velen weigeren het werk te hervatten en pogingen om vrijwilligers te werven hebben volledig schipbreuk geleden. Die arbeidskrachten, die vrijkomen als gevolg van de drie-daagse werk week in de industrie, zullen in Boeda pest puin moeten ruimen... Ook gisteren zijn in Boedapest weer nieuwe arrestaties verricht. In het stadscentrum is men thans begonnen de langs de straten en in de plant soenen begraven gevallenen naar kerkhoven over te brengen. „Zal de politie ingrijpen?" schreven we gisteren boven het verslag van de hernieuwde acti viteit in de speelclub „Wood side" te Baarle-Nassau. Als ons blad iets later ter perse was gegaan hadden we die vraag met een kunnen beantwoorden. De politie hééft ingegrepen. Even nadat we Baarle de rug hadden toegekeerd, kwamen de overval wagens uit Tilburg en iedereen die zich in de uitdagend ver lichte barak bevond, werd op transport gesteld naar Tilburg. Evenals vorige week werd ook al het speelmateriaal in beslag geno men. De eigenaar van de speelclub, de croupiers en de dames en heren die hun gokje waagden, werd beleefd mdar dringend verzocht in de auto's plaats te nemen. Sneller dan een croupier het zou'kunnen, hadden de Rijkspolitiemannen, in samenwerking met de Belgische recherche, de fi ches bijeengeharkt en in dje ene grote pot gedaan, waarin ook vorige keer de kleurige schijfjes waren ver dwenen. Enige ontsteltenis bracht het poli- tie-optreden wel teweeg. Men had het zo gauw niet verwacht. Algemeen verwachtte men, dat ook de andere twee speelclubs hun deuren weer zou den gaan openen. Het politie-ingrij- pen van vorige week beschouwde men min of meer als een soort proef ballonnetje van het parket in Breda, dat alleen maar ten doel had de he ren eigenaars van de miniatuur casino's te overbluffen. Boven tie wet Het schijnt echter, dat het parket zich op solider juridische basis acht, dan men veronderstelde. Als dit niet zo was, zou dit tweede ingrijpen waarschijnlijk langer op zich hebben laten wachten. liet is de vraag, of de eigenaars van de speelgelegenhcden het nu nog zullen wagen, de roulette opnieuw in bedrijf te stellen. Bovendien: het spelen zelf wordt wat al te avontuur lijk. Het is nu eenmaal niet prettig, midden in de nacht op transport te worden gesteld naar een afgelegen politiebureau, teneinde daar te wor den gehoord. In Baarle is men een beetje ver baasd. Minder dan voorheen is men geneigd, het stukje „niemandsland" te beschouwen als een gebied dat boven en buiten de wet staat. De wet heeft weliswaar nogal wat ma zen, vooral in Baarle-Nassau, maar aan de andere kant kan het juri dische net soms zo worden geplooid, dat men er lelijk in verstrikt raakt. Het lijkt erop, dat het Bredase par ket in dit geval weet, hoe het 't net moet aanhalen... Onrechtmatig 9 9 99 ..Dit alles neemt niet weg, dat de raadsman van de eigenaar van ..Woodside" op het standpunt blijft staan, dat de justitie hier een on rechtmatige daad heeft gesteld en dat hij een proces wil beginnen tegen de staat. Was hij aanvankelijk alleen van plan, terugvordering van de speelmaterialen te eisen, het tweede politie-ingrijpen is voor hem aanlei ding geworden, ook een eis te over wegen tot het staken van de justi tiële actie tegen de speelclubs. De raadsman van „Woodside" stelt zich op het standpunt, dat het politie- ingrijpen onrechtmatig is, omdat er over het betwiste stuk grond nog altijd geen uitspraak is gedaan. Bo vendien meent hij, is het misbruik van macht, speelmaterialen in beslag te nemen, die men, hangende het ..grensgeschil", onmogelijk verbeurd kan verklaren. ontlopen, dat hij het overleg te lang zou laten duren. Er ontstond een rel tussen KVP en PvdA over de uitspraak van de heer Peters (KVP), die had gezegd dat minister Cals bereid moest zijn om voor de onderwijzers desnoods op het veld van eer te sneuvelen. Daarin school een verwijt aan de minister, maar de heer Peters vond na de uit voerige uiteenzetting van mr. Cals, dat de fouten voornamelijk van psy chologische aard waren. Socialisten en liberalen verweten hem nu, dat hij een slag in de lucht had gegeven met zijn uitspraak. Zij kregen van de heer Peters te horen, dat niet de KVP op de eerste plaats verantwoor delijk kan worden gesteld voor het feit, dat er thans financiële omstan digheden zijn, die de zaak bemoeilij ken. Rode financiën De belastingverlaging van 1955, die de PvdA de laatste tijd te pas en te onpas als politieke zondebok te voor schijn haalt bij alles wat niet meer haalbaar is, is op de eerste plaats een creatie geweest van socialistische ministers. Men bedenke slechts, dat de portefeuille van financiën al meer dan tien jaar in socialistische handen berust. Minister Cals bleef erbij dat ook de leraren zich aan misleidende voorlichting hadden schuldig ge maakt. Hij kon hen, in tegenstel ling tot de onderwijzers, geen en kele verbetering van positie toe zeggen, na de verhoging met 16% van hun salarissen, die hij in 1953 „erdoor had weten te slepen" Wel vroeg hij de Kamer om door het aanvaarden van de verhoging van de salarissen voor de topfunctio narissen dit moet nog in het par lement behandeld worden het mo gelijk te maken, dat de wetenschap pelijke staven de achterstand kunnen inhalen die voor hen is ontstaan, om dat zij in 1953 niet met de leraren mee omhoog gingen. Vandaag worden de kunstzaken be handeld. Strauss, de Westduitse minister van defensie, heeft verklaard, dat de NAVO-landen de vorige week te Pa rijs zijn overeengekomen, geheime in lichtingen te zullen uitwisselen, zodat de NAVO op de hoogte zou zijn om trent het Sovjetblok. kostenpeil van grondstoffen en vrach ten gecompenseerd worden. Minister Zijlstra heeft na een zeer langdurig onderhoud op grond van het prijsstabilisatiebeeld van de rege ring niet kunnen instemmen met een algemene prijsverhoging van meer dan een cent per broodje van 800 gram. Geruchten, dat het brood in som mige gemeenten of groepen van ge meenten meer dan één cent in prijs zou stijgen, blijken onjuist te zijn. De politie van Eastbourne in En geland heeft gisteren de 57-jarige arts rir. John Bodkin Adams ervan, beschuldigd, de 81-jarige mevrouw Edith Alice Morrell. welgesteld weduwe van een levensmiddelen importeur, in 1950 vermoord te hebben. De arts, beklaagd van dertien ver grijpen, moet voor de rechtbank van Eastbourne verschijnen. De aanklach ten resulteren uit een langdurig on derzoek van een detective van Scot land Yard naar aanleiding van plaat selijke geruchten en praatjes over tes tamenten. Vorige maand was dr. Adams tegen een borgtocht van twintigduizend gul den voorlopig op vrije voeten gesteld. Hem was toen ten laste gelegd, dat hij recepten van de nationale gezond heidsdienst had vervalst en in strijd met de waarheid had verklaard geen voordeel van de dood van vier van zijn vermogende patiënten te hebben. Op grond van deze valse verklaringen had hij toestemming gekregen, de stoffelijke resten van de betrokkenen te laten cremeren. Het secretariaat van H.M. de Ko ningin deelt mede: Het ligt in het voornemen van H.M. de Koningin en Z K.H. de Prins der Nederlanden zaterdag aanwezig te zijn bij de plechtige overbrenging van de Hongaarse verzetsvlag naar het Ko ninklijk Paleis op de Dam. Ook H.K. H. Prinses Wilhelmina hoopt bij deze plechtigheid aanwezig te zijn. De aanpassing van de ambtelijke pensioenen aan de algemene ouder domswet is vandaag met 35 tegen 7 stemmen door de Eerste Kamer aan genomen. De tegenstemmers waren de liberalen Molenaar en van Riel, de heer Reyers (C.H.), de S.G.P.-er Smits, de heer van Lieshout (K.V.P.) en de twee communisten. Minister Struycken had zich tevoren bij zijn beantwoording van de spre kers aangesloten bij mr. de Wilde (V.V.D.), die van oordeel was dat destijds, met de algemene ouderdoms wet zelf, ook reeds het principe van aanpassing was aanvaard. Verder, al dus de minister, kregen de ambtena ren meer terug, dan hun wordt ont nomen. APELDOORN. Een 53-jarige auto mobilist reed ach'ter op een voor hem rijdende vrachtauto. Hij over leed ter plaatse. AMSTERDAM. Een 15-jarige jon geman werd bij het oversteken van een druk kruispunt op Rijks weg nr. 1 door een personenauto gegrepen. Hij buitelde over de auto heen en werd daarop door zeker drie andere auto's gegrepen. Het slachtoffer was onmiddellijk dood. Geruime tijd heeft het ver keer in beide richtingen volkomen vast gezeten.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 1