Het Kanaal"
Half
zwaar
Tankers met
rond Kaap
100.000 ton olie
de Goede Hoop
JAN,
DE ZOON
VAN FINN
ijke
ond
VIJF BABIES
GESTIKT
de half zware
shag
Meer „deskundigen' nodig
in gemeenteraad Tilburg
radio")
bijzonder lekker!
MES GOED MENEER...?"
eren
55
Ruilverkaveling
eveneens
gen
emd
Drama in ziekenhuis
DOUWE EGBERTS
WORDT HET SUEZ-KANAAL OVERBODIG
Westen voelt maar weinig meer
voor kanaal-verbreding
Voetbalprogram 23 december
PROBLEEM WAS
NIET NIEUW
K.V.P. verontrust over
gang van zaken
Frankrijk brengt
Sohara tot bloei
Scholieren vormden
een roversbende
iNog 8 dagen
WzTrUOmt
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 17 DECEMBER 1956
voor de
-solist Wil-
it meester-
:ld een ge-
ïa gebracht
cte. Na de
ider doods-
inate, opus
lijde, melo-
hij na e^
ider en vu-
:en, mazur-
ler stuk gaf
en verhel
en fijnproe-
ckelijk was.
TIJD
;e de brand-
iat de boer-
Simonse in
if bleek het
as meer te
brandweer
ïgrepen.
de schoor-
ng hadden
ivoners zich
■onden. De
ier ontdekte
door haar
voorkomen.
D C.N.V.
Ie heer Col-
gsavond ge-
oor haar le-
ost. Z.-Beve-
leling Krab-
ie opende de
Ider uit Vlis-
opwekkend
bij de Chris-
rerloting ge-
n de kosten
werd een
en van Rem-
■vormd Pre-
ot de avond.
wakt;
zware ver-
ijkberm aan
een vracht-
ïgh uit Goes
eerde. Op ei-
in niet meer
omen. maar
os getrokken
9DAG
afdeling van
.verd in zaal
van de ge-
iddag aange-
iigen zeer in
d verschillen-
bejaarden
den. Pastoor
ezig voor het
NKRIJK
het ook dit
hdelsverdrag
geplaatst te
e-oesters en
in 100.000.-.
mogelijkheid
zaai-oesters
■orden. Hier-
400.000.- toe-
ANSTEEN
ig
St. Jansteen
rnnis dat ter
voor een
na heden ter
:n ontwerpre-
'horende stuk-
op de wijzi-
lie gemeente,
nede geduren-
daarvan, kan
laatste geves-
n de ontwerp-
Gedeputeerde
varen inbren-
er 1956.
neester vnd.
M. Reuses.
u.: Moederleed
Dijck 7,30 u.:
Camillo contra
iw 8 uur: On-
The desperate
nghis Khan, de
ir: Avontuur in
»pia 8 uur: Het
I uur: De man
a: Don Camillo
The Command
w 8 uur: On-
Carmen Jones
pia 8 uur: Alle
uur: Demonen
Neen, lezer, het gaat niet
over het kanaal, dat zo juist
de wereld gedreigd heeft met
de gruwelen van de atoom
oorlog, maar over het ramp
zalige Antwerpen-Moerdijkka-
naal, dat al haast een mensen
leeftijd de ontwikkeling van
westelijk Noordbrabant heeft
lamgelegd. Elk jaar, rond Sin
terklaas, lokt de Tweede Ka
mer de Minister van Water-
staaf uit zijn tent, om van hem
te vernemen, hoe het staat met
dit vraagstuk, 't Is een won
derlijk vraagstuk geworden.
Elf maart 1954 heeft de Commissie
van Cauwelaert - Steenberghe een
reeks voorstellen gepubliceerd inza
ke oplossing van de waterstaatkun
dige geschilpunten tussen België en
Nederland. Naar men mag aanne
men. na overleg met de beide rege-
i'ingen. Ook een uitgewerkt voorstel
voor het Antwerpen - Rijnkanaal,
met kadastrale kaarten, ligging van
bruggen, enz. enz. Elkeen mocht na
zoveel jaren strijd verwachten, dat
de. Belgen zich toen zouden haasten,
om tot onderhandelingen te komen
tussen Brussel en Den Haag. Maar
we zijn bijna drie jaar ouder en er
is niets gebeurd. Minister Algera,
heeft thans meegedeeld, dat hij de
Belgische regering verzocht heeft,
haar standpunt op korte termijn te
bepalen, want dat westelijk Noord
brabant niet langer kan wachten.
Daar kwam zijn antwoord op neer.
Agrarische bezivaren
Zoals vanzelf spreekt, heeft de
west-Brabantse landbouw grote bezwa
ren tegen het graven van een kanaal
dwars door zijn hoeven, waarmee
minstens 1000 ha van de toch al zo
schaarse cultuurgrond gemoeid is.
Maar nog veel groter bezwaren
heeft hij tegen dit eeuwige uitstel.
Want elke beslissing over cultuur
technisch en planologisch werk in
de Westhoek stuit tenslotte op de
onzekerheid over de kanaalplannen.
Grote verbeteringen, maar ook klei
ne. Weet men, waarom de smalle,
hoge. ijzeren ongeluksbrug bij het
Gasteis veer 12 jaar na de bestrij
ding nog niet vervangen is door een
nieuwe, moderne brug? 't Is maar
eén voorbeeldje.
Maar ook, als de Belgen thans
positief reageren op minister Alge
ra's dringende uitnodiging, behoeft
west-Brabant niet opgelucht te
zuchten. Want dan beginnen er on
derhandelingen en die zullen door
de samenhang van het kanaal met
de Deltaplannen langdurig en moei
lijk zijn. En als ze tot een resultaat
leiden, komt de behandeling in de
heide parlementen en elkeen be
grijpt, dat in dit stadium Rotter
dam en zijn satellieten en Amster
dam op het podium gaan komen.
Laten we dus hopen, dat Antwer
pen van het kanaal afziet.
Levensbelangen
De reden, waarom wij dit alles
nog eens memoreren is deze, dat
er bij de veie levensbelangen van
westelijk Brabant, die niet behartigd
kunnen worden door het ellendige
getreuzel met een kanaal, waarbij
een groot deel der bevolking geen
enkel belang heeft, allengs een
nieuw gaat komen; de ruilverkave
ling.
Eén van de weinige middelen, die
nns - buiten grootscheepse emigra
tie - nog resten om de agrarische
bevolking van Noordbrabant op het
huidige peil van aantal en welvaart
te handhaven, is de ruilverkaveling.
De bevolking ziet dat eindelijk zelf
ook in; er zijn thans 134 ruüverka-
velingsaanvragen ingediend met een
gezamenlijk oppervlak van 136.000 ha.
Er wordt met alle kracht aan ge
werkt om het tempo op te voeren,
want als het door moet gaan in het
nuidige, zullen er weinigen der thans
levenden de uiteindelijke resultaten
Kunnen beoordelen.
In Noordbrabant ligt rond de
100.000 ha, waarvan de verkaveling
zeer urgent geacht wordt, en nog eens
100.000 ha, waar ze matig urgent is.
Welnu: tot stand gekomen is sinds
1930: bijna 17.000 ha en in uitvoering
is thans bijna 13.000 ha. In de jaren
na de bevrijding - 1945 tot en met
1954 - kwam in ons gewest in totaal
rond 11.0000 ha gereed, dus gemid
deld 1100 ha per jaar. Uiteraard
speelt de spanning op de arbeids
markt hier een grote rol.
In westelijk Noordbrabant is de
urgentie der ruilverkaveling niet zo
groot als in vele andere delen van
onze provincie. In het poldergebied
is thans één plan in uitvoering: het
Westland onder Steenbergen; een
paar andere zijn aangevraagd. Maar
het is volmaakt duidelijk, dat alleen
dan een plan aangepakt gaat worden,
als volkomen vast staat, dat het ka
naal er in geen geval iets mee te
maken zal hebben. En zolang nie
mand weet, of en zo ja, waar het
kanaal uiteindelijk gegraven gaat
worden, zijn de mogelijkheden voor
de ruilverkaveling in het westen ge
ring.
Het voorbeeld Halsteren
Ik geef een voorbeeld: het water
schap de Ligne. Voor veertig jaren
was het Halsterens Laag nog een
moeras en niet meer. Praktisch ge
sproken onbehuisd. Een wildernis van
biezen, riet, wilgen- en elzenstruiken
en gagel. Een waterschap werd op
gericht, en de ontginning werd ter
hand genomen. Thans is het Halste
rens Laag geheel ontgonnen, en de
ontwatering is keurig in orde. Maar
verder kan men niet komen.
De bouw van hoeven wacht op de
aanleg van wegen, want nog steeds
is het Laag een uitgestrekte barri
cade tussen het polderland en de ho
ge zandgronden van Heerle en Moer
straten. Eeen enkele verharde weg
ligt er in.
De aanleg van wegen wacht intus
sen op de ruilverkaveling. Maar het
kanaal, - zoals het thans aanbevolen
wordt doorsnijdt het Halsterens
Laag. De ruilverkaveling is aange
vraagd, maar kan veilig opgeborgen
worden bij de talloze grote en kleine
verwachtingen, die Noordbrabant
koestert, en waarvan - naar ik vrees
binnen afzienbare tijd - niets terecht
zal komen.
Help me hopen, lezer, dat ik te
pessimistisch ben.
R. W. J.
I
Vijf babies zijn vrijdagochtend i4
een kindertehuis te Bonn gestikt. Een
elektrisch kookapparaat, dat men ver
geten had uit te schakelen, bracht
volgens een mededeling van de poli
tie, de vloer van het vertrek met de
babies aan het smeulen. In de rook
die daarbij ontwikkelde, kwamen de
kinderen om het leven
Dezer dagen kwamen in een kin
derbewaarplaats nabij Cottbus drie
jonge kinderen onder dergelijke om
standigheden om. Daar geraakte was.
die bij een kachel te drogen hing, in
brand. De kinderen stikten in de rook.
(Advertentie)
Ja, héél bijzonder is Douwe Egberts
DRUM SHAG. Zachte en toch pittige halfzware
shag, waarin de fijnste lichte en donkere
tabakken zijn gemengd tot een ideale mélange!
1
Een enkele keer zijn beursberichten wel interessant. Hoe is
het te verklaren, dat op de Amerikaanse beurzen vrijwel alle
bekende waarden sterk daalden maar de staalaandelen stegen?
Vooral de Lukens Steel bleef erg vast. Oorzaak: Lukens Steel
produceert de zware platen, nodig voor de bouw van nieuwe,
grotere tankboten. En deze grotere tankboten zijn noodzake
lijk om de olie langs de Kaap de Goede Hoop te varen.
ERE-DIVISIE.
EiinkwükRapid J.C,
F eijenoordMVV
Willem IIEindhoven
BVV-GVAV
Spel EnschedeSparta
PSV—NAC
Fortuna '54NOAD
VVV—Ajax
AmsterdamDOS
le DIVISIE A
Alkmaar—HVC, EmmaVSV; Hel-
mondia '55KFC; De Graafschap
ADO; Xei-xesHaarlem; RODA Sp.
De Volewijckers; DWS—Limburgia.
le DIVISIE B
AGOVVSittardia; Schev. Holl.
Sp.EBOH; Fortuna VI.Vitesse;
RCHHelmond; Stormvo ,elsVolen-
dam; ExcelsiorRigtersbleek; Her
mes DVSBlauw-Wit
2e DIVISIE A.:
LeeuwardenZwolse Boys; Hera
clesEnschedese Boys; Oosterparkers
Zwartemeer; Go-A'.eadOlder.zaal;
VeendamTubantia; PECHeeren
veen; Be QuickVelocitas,
2e DIVISIE B.
RBC—ONA
NEC—LONGA
't GooiHilversum
ZFC—Wilhelmina
De Valk—TOP
UVS—DOSKO
DHC—Zeist.
Reservt le klasse betaald.
NAC 2—Excelsior 2; DOSKO 2—
NOAD 2; Emma 2Xerxes 2, Sparta
2—LONGA 2, DFC 2—De Baronie 2,
EBOH 2—RBC 2. Willem II 2—Feij-
enoord 2.
AMATEURS.
le Klas A
ZeeburgiaUW, Gouda—CW,
Unitas—HRC, Rapiditas—DWV,
Quick—Velox, VCS—RFC.
Ie Klas B.
Hengelo—Robur et Vel. WAVV—
Arnh. Boys; WVCAchilles, Borne
Quick '20; WWBe Quick, Z Zwaag.
westeindeSneek.
le Klas C
MOC '17Alliance,
VlissingenKimbria
VVH '16de Spechten
BrabantiaRoermond
TSCMauri ts
SC ZMMa—VSV '34.
De Brits-Franse aanval op Port-
Said. die tot gevolg had, dat dicta
tor Nasser met veel ijver het Suez-
kanaal verstopte, heeft ons plotse
ling geconfronteerd met een onaan
genaam olietekort. Indien de vrije
wereld, momenteel voldoende tankbo
ten van grote inhoud had, zouden we
het Suezkanaal niet eens nodig- heb
ben, want reuzetankers, zo groot, dat
ze het Suezkanaal niet kunnen beva
ren, kunnen de olie dank zij de gro
tere inhoud even voordelig langs de
Kaap de Goede Hoop transporteren.
Het is echter onjuist, dat de reders
pas na het Egyptische drama op
drachten zouden hebben gegeven voor
de bouw van de reuzentankers. De
j ombouw van de tankervloot, die al
enige jaren geleden noodzakelijk werd
geacht, wordt er slechts door ver-
i sneld. De West-Europese behoefte
2e Klas A
Wit-Zwart '32—SARTO, Gemert—
Wilhelmina '08; Schijndel—ODC;
DESKVedoc, BoxtelBaardwijk,
OSS '20—JVC '31.
2e Klas B
Goes —Rood-Wit W BSC—Roo
sendaal; Hulst—WVO; RAC—Uno
Animo, TaxandriaAxel, Internos
Middelburg.
3e Klas B.
Hieror.ymusConcordia-SVD; Zwa-
luw-VFCGudok. Reusel SportGV
V; GSBWVOAB; St. Michielsgestel
Nevelo, SET—SCB
3e Klas C.
Zierikzee—VES '35; RWB-de
Schutters; WSCDongen; Heusden
RKDVC; VirtusRKC; HeroVeerse
Boys.
3e Klas D.
MEOCorn. Bqys; Zeelandia
oinüw?*' rjr^F<^—Hontenisse; ODIO- joen ,ton in 1955. Gezien ook de ster-
SIEEN; ixGS Zeeland Sport. j stijging van het normale scheep-
4e Klas E. i vaartverkeer in 1947 kwamen er
Vlijmense Boys^-Hilvaria; ZIGO- I 5000 schepen door het kanaal tegen
Ons Vios; NieuwkuykWere Di" i 1955 al 13.000 kan het kanaal
SVGOirschot Vooruit; RKTVV— I van Nasser de vaart niet meer ver"
TAC werken. De nu ontstane vertrouwens-
crisis werkt er toe mede, om de
met het in gebruik nemen van su
pertankers voor 40.000 ton olie, hoe
wel het Suezkanaal slechts bevaar
baar is voor 30.000 tonners. Hij stuur
de zijn boten met 'n lading van 30.000
door het kanaal en vulde in de Mid
dellands Zee aan de pijpleidingen de
10.000 ton bij. Ondanks deze op het
oog omslachtige weg blefck hij de
concurrentie een slag vo<jr te zijn.
De reuzentankers, bestemd voor de
vaart om de Kaap de Gfiede Hoop
moeten echter 80.000 tot 100.000 ton
kunnen bergen om te kunnen concur
reren met de Suezkanaaltankers.
Nauwkeurige berekeningen hadden al
jaren geleden vastgesteld, dat de
toekomst behoorde aan de reuzentan
kers.
Het is wel tekenend voor de hui
dige situatie, dat de Amerikaanse
oorlogsmarine, die overigens nog
over een aanzienlijke tankreserve uit
de wereldoorlog kan beschikken toch
opdracht heeft gegeven nieuwe tan
kers te bouwen voor 100.000 ton. In
acht gevallen konden juist verstrekte
opdrachten voor 36.000 tonners nog
worden vervangen door bestellingen
voor schepen van 100.000 ton.
De huidige wereldtankvloot heeft
een inhoud van ongeveer 42 miljoen
ton, hetgeen onder normale omstan
digheden maar juist voldoende is.
(Van onze correspondent)
In de ongewoon druk bezochte ver
gadering der „Stedelijke Centrale"
van de K.V.P. te Tilburg, is tot uiting
gekomen een sterke verontrusting
over de gang van zaken in het
Stadsbestuur.
Nadat de voorzitter Drs. A. Ver
dijk, eigener beweging zijn functie
had neergelegd, hield zijn opvolger,
de heer J. v.d. Zalm, een toespraak,
waarin hij er op wees, dat het aan
tal deskundigen, in het Raadscollege
te gering is. In het verleden kwam
vrijwel uitsluitend de nadruk te lig
gen bij de vertegenwoordiging der
groepsbelangen.
Spreker was van oordeel, dat
groepsvertegenwoordiging hoe be
langrijk en blijvend noodzakelijk ook,
op zichzelf geen enkele waarborg
geeft voor de behartiging van het
gemeenschapsbelang. Dat deze ge
dachte voorheen niet voldoende tot
uitdrukking is kunnen komen bij de
samenstelling van de gemeenteraad,
weet spreker in het bijzonder aan
het feit, dat zij die over een derge
lijke deskundigheid beschikken er
over het algemeen weinig voor voe
len zich voor een Raadszetel beschik
baar te stellen. Spreker vroeg zich
intussen af, of een dergelijke on
verschilligheid wel in overeenstem
ming is met de verantwoordelijkheid
van mensen met een vooraanstaan
de sociale positie in de plaatselijke
gemeenschap.
Er dienen dus, naar sprekers oor
deel, nu al reeds voorbereidingen te
worden getroffen, om met het oog
op de raadsverkiezingen van 1958 in
deze onverantwoordelijke toestand
De Franse Nationale Vergadering
heeft met 316 tegen 162 stemmen een
plan van de regering aanvaard voor
de oprichting van een organisatie, die
■belast zal zijn met de coördinatie op
bestuursgebied in en de economische
ontwikkeling van de Sahara. Dit ge
bied, dat een oppervlakte van 3,6 mil.
joen vierkante km (negen maal zo
groot als Frankrijk) beslaat en een
half miljoen inwoners telt, ressorteert
nu onder Algerië, Frans-west-Afrika
'en Frans-equatoriaal-Afrika.
Volgens onofficiële schattingen kan
er tegen 1961 vijf miljoen ton olie
per jaar in de Sahara worden gewon
nen, d.i. een kwart van het normale
verbruik in Frankrijk. Deze hoeveel
heid zou tegen 1966 kunnen worden
verdubbeld. Voorts bevat het gebied
grote hoeveelheden aardgas, steenkool
ijzer, koper, mangaan en uranium.
De genoemde organisatie zal worden
geleid door een algemeen afgevaar-
i aan olie is sedert 1947 namenlijk ge-
stegen van 37 miljoen ton tot 100 mil-
4e Klas F
Groen WitTVC '39; Madese Boys
SCO; RKVVU—Gilze, DVVC—Zun-
dert; BredaBoeimeer.
4e Klas G.
DHVNSV; DEVO—Burgh; RCV
SC Gastel NoordhoekKaaise Boys
Nieuw BorgvlietHalsteren.
4e Klas H.
Sluiskil's Heer Arendskerke,
KoewachtIerseke; OostburgAar-
dentourg; Hansweertse BoysCiinge;
RIA-WBreskens.
Res. 2e Klas B.
Willem II 3—Internos 2 RKTVV 2
Roosendaal 2. NOAD 3NAC 3;
Longa 3—WSC 2, Alliance 2—DVV 3.
Res. 2e Klas C
RCS 2Middelburg 2 Breskens 2
Goes 2, Axel 2Vlissiiiger. 2, Hon
tenisse 2Corn. Boys 2, Vlissingen 3
Terneuzen 2, Middelburg 3Zee
land Sport 2.
Res. 3e Klas B
QJC 2—OSS '20 2; BW'4—Schijn
del 3; RKC 2St Michielsgestel 2;
Concordia-SVD 2Zwaluw-VFC 2.
Res. 3e Klas C.
SARTO 2—SET 2, HERO 2—Willem
II 4; NAC 4—TSC 2; BSC 2—RAC 2.
oorspronkelijke plannen tot verbre
ding te laten varen.
Olietransport is duur
Het olietransport is duur. Zelfs de
goedkoopste weg. die door het Su
ezkanaal. kost vijftig percent van de
oorsponkelijke aankoopprijs.
De pijpleidingen werken evenmin
gratis, hetgeen wel blijkt uit het feit
dat de olie via de enige nog intacte
pijpleiding, uitmondende aan de kust
van Libanon iets duurder is dan die
door het kanaal wordt aangevoerd.
De capaciteit van deze „Transara-
bianline" is bovendien zeer beperkt.
De weg langs Kaap de Goede Hoop
doet nu zijn naam eer aan, maar
aangezien de tankers veel langer on
derweg blijven wordt niet alleen het
transport nog veertig percent duur
der, maar is ook de totale tanker-
vloot niet in staat voldoende te ver
voeren.
Vervoer met reuzentankers maakt
zoals gezegd, al lang een studieon
derwerp uit. Indien het Suezkanaal
voldoende capaciteit zou hebben de
ze schepen door te laten zou de
transportprijs met ongeveer dertig
percent kunnen verminderen.
De grote, Griekse reder Onassis
is al enige jaren geleden begonnen
n
Een vredig en opgewekt tafereeltje
in een straat in Gaza.: een open
luchtbarbier helpt zijn klant. Luxe
scheerstoelen en wastafels met tien
tallen potjes, grote spiegels en veel
chroom zijn er daar niet bij, maar
het mes is goed!
wijziging te brengen.
Voorlopig behoort er naar gestreefd
digde, die door de regering zal wor
den benoemd
te worden een nauwer contact te leg
gen tussen de raadsfractie der K.V.P.
en het bestuur der Stedelijke Cen
trale, zomede dat der verschillende
„afdelingen".
Het regelmatig houden van forum
gesprekken zou daartoe zeer dienstig
zijn. Voorts ligt het in de bedoe
ling, om in overleg met de vak- en
standsorganisaties te komen tot de
samenstelling van een beginsel- en
werkprogram, voor de komende
raadsverkiezingen. In weerwil van
alle meningsverschil had de verga
dering een waardig verloop.
De Dordtse politie heeft dezer da
gen twee schooljongens aangehouden,
van wie gebleken was, dat zij verschil
lende kleine diefstallen hadden ge
pleegd. Uit het onderzoek kwam vast
te staan, dat deze jongens deel uit
maakten van een „roversgroep". De
politie heeft deze bende opgerold en
daarbij acht jongens in de leeftijd van
10 tot 15 jaar gearresteerd. Dertig
diefstallen van uit scholen en gebou
wen gestolen tassen, portemonnees,
fietsen enz., konden tot klaarheid
worden gebracht.
(Advertentie)
dan ie het weer KerstfeestNatuur
lek haatt U voor Uw feestschotels
mayonnaise hi huis. Wilt U verse
mayonnaise, let dan op het achter-
etiket met dat urn stempel.
Wilt U lekkere mayonnaise, let dan
op het vooretiket, want de fijnste
mayonnaise komt van
DINSDAG, 18 DECEMBER 1956
HILVERSUM I. 402 m. KRO: 7.00
Nws. 7,10 Gram. 7,45 Morgengeb. en lit.
kal. 8,00 Nws. en weerber. 8,15 Gram. 8,50
V.d. vrouw 9,35 Waterst. 9,40 Lichtbaken,
caus. 10,00 V.d. kleuters 10,15 Gram. 10,30
Schoolradio 11,00 V.d. vrouw 11,30 Gram.
11,50 Als de ziele luistert, caus. 12,00 An
gelus 12,03 Gram. 12.15 Voor boer en
tuinder 12.30 Land- en tuinb.meded. 12,33
Gram. 12,55 Zonnewijzer 13,00 Nws. en
kath.nws. 13,20 Dansmuz. 13,50 Gram.
14,00 Schoolradio 14,20 Gram. 14,30 V.d.
vrouwen v.h. platteland 14,40 Cabaret
16.00 V.d. zieken 16,30 Ziekenlof 17,00 V.
d. jeugd 17,40 Koersen 17.45 Regerings-
uitz.: Rijksdelen Overzee: Drs. C. S. I. J.
Lagerberg: Fantasie en werkelijkheid bij
papoea's 18,00 Lichte muz. 18,20 Sport-
praatje 18,30 Metropole ork. en sol. 19,00
Nws. 19,10 Gram. 19,15 Uit het boek der
boeken 19,30 Gram. 20,30 Act. 20,45 De
gewone man 20,50 De liefde van Christus
dringt ons, klankb, 22,45 Avondgeb. en
lit. kal. 23,00 Nws. 23,15-24,00 Gram.
HILVERSUM U. 298 m. AVRO: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. VPRO: 7,50
Dagopening AVRO: 8,00 Nws. 8.15
Gram. 9,00 Gym. 9,10 V.d. vrouw 9,15
Gram. 9,40 Morgenw. 10.00 Gram. 10.50
V.d. kleuters 11,00 Lichte muz. 11,30
Sopr. en piano 11,50 Gram. 12,00 Lichte
muz. 12,30 Land- en tuinb.meded. 12,33
Zang en piano 13,00 Nws. 13,15 Meded.
of gram. 13,20 Metropole ork. 13,55 Koer
sen 14,00 Gram. T5.00 V.d. vrouw 15,30
M>uz. caus. 16,00 Pianorec. 16.30 V.d. jeugd
17,20 De dierenwereld en wij, caus. 17,30
Orgel en zang 18,00 Nws. 18,15 Pianospel
18.30 Op u komt het aan! 18,40 Dansmuz.
18.55 Paris vous parle 19,00 V.d. kind.
19,05 Kerstmuz. 19,45 Filmpraatje 20,00
Nws. 20,05 Gevar. progr. 22,15 De ant
woordman 22,30 Viool en altviool 22,55
Ik geloof dat.... 23,00 Nws. 23,15 Koer
sen v. New York 23,16 Journ. 23,35-33,55
Gram.
BRUSSEL 324 m. 12,00 Gram. 12,30
Weerber. 12,34 Gram. (Om 12,55 Koersen)
13,00 Nws. 13,11 Gram. 14,00 Idem 15.00
Moderne muz. 16,00 Koersen 16,02 Orgel
en piano 16,30 Ork.conc. 17,00 Nws. 17,10
Vlaamse muz. 17,45 Boekbespr. 18,00 V.
d. jeugd 18,30 V.d. sold. 19,00 Nws. 19,40
Zang 19,45 Gram. 19,50 Syndicalekron.
20,00 Interview 20,30 Gram. 21,00 Ork.
conc. 22,00 Nws. 22,10 Ork.conc 22,55-
23,00 Nws.
BRUSSEL 484 m. 12,00 Gevar .muz.
13,00 Nws. 13,10 Gevar.muz. 14,45 Omr.
ork. 16,05 Lichte muz. 17,00 Nws. 17,10
Gram. 18,30 Discografie 19.30 Nws. 20,00
Groot symf.ork. en sol. 22,00 Nws. 22,10
Vrije tijd 22,55 Nws.
TELEVISIE-PROGRAMMA'S
DINSDAG, 18 DECEMBER 1956
NTS: 20.30 Journ. en weeroverz. 20,45-
22,20 Filmprogr.
FRANS BELG.: 19.00 V.d. jeugd 19,30
Club der uitvinders 20.00 Act. 20,40 Film
20.50 Inspecteur Grey, TV-spel 22.20
Haute-couture 22,40 Kunst-, wetensch- en
literair overz. 23,00 Wereldnws.
VLAAMS BELG.: 18,45 Testbeeld 18,55
Muz. 19,01 De gezanten van Mars 19,06
V.d. jeugd 19.30 De katholieke gedachte
en actie 20.00 Nws. 20,35 Snapshot
van een journalist met een camera 20,45
Don Juan, film 22,15 Vergeet niet te le
zen 22,45 Journ.
31)
Het leek een spannend feit,
at Seen enkel ogenblik om ha
te denken toeliet. Maar toch was
Jans geest vervuld met een aantal
wonderlijke beelden, terwijl zijn mas
sieve kop heen en weer zwaaide,
"beweging, die Bills haat nog
aanwakkerde.
t Wj3s vee^ onderscheid tussen
Jan en de gewonde hond in doorsnee;
net voorafgaande dient tot bewijs,
lerwijl hij stond te zwaaien om aan
xHs bliksemsnelle aanvallen te ont
komen, trokken allerlei beelden door
een bloedig waas aan zijn geestes
oog voorbij; beelden, die dit hele
gevecht veel verschrikkelijker voor
61u n^aa^l;en dan het voor de mees
te honden geweest zou zijn.
Het meest overheersende beeld, dat
door A. J. Dauison.
Jan zag, het beeld dat zich boven alle
andere steeds weer op 't doek van
zijn verbeelding bleef vertonen, was
het beeld van hemzelf, liggend op
zijn rug in de plat getreden sneeuw.
Op dit beeld had Bill zijn kaken
in Jans strot en diens bloed vloeide
weg, een vreselijke stroom, die de
sneeuw, zover als hij zien kon, rood
kleurde. Dan veranderde het beeld
en toonde hem Bill, tevreden en
triomferend, terwijl hij trots naar
het kamp terugliep om zijn herwon
nen leider-plaats weer in te nemen,
en hijzelf, Jan, lag stijf, hulpeloos
en dood op dat verlaten plekje bos,
terwijl alleen het Noorderlicht hem
gezelschap hield
Een ander beeld, toonde hem het
kale geraamte van de eland en zijn
eigen ondoordachte smulpartij met
de rest van de troep, terwijl Bill,
de meedogenloze, helderziende Bill,
toekeek en niet meedeed. Jan be
greep nu alles en verkropte zijn ver
bittering, toen hij besefte, hoe listig
alles bedacht was geweest en waar
door het kwam, dat zijn vijand van
stalen veren gemaakt scheen te zijn,
die door elektriciteit bewogen wer
den, terwijl hij, Jan, dik en onhandig
was als een Engelse huishond.
Zo zou het dus met deze bloedige
geschiedenis gaan, dacht Jan, toen
Bill, sneller dan een kogel, weer
zijn druipende rechterschouder aan
viel. Er was nu geen spoor meer te
vinden van die eigenaardige, koppige
zegepraal, aan de Bulldog, die Jan
gedurende de eerste zes aanvallen
getoond had. Hij stond nog rechtop
en zijn nekharen stonden haast even
steil overeind als voorheen. Maar de
vlam in zijn diepliggende en nu om
floerste ogen was een dof roodsmeu-
lende gloed g-worden; hij verspilde
geen adem meer met grommen en
de bewegingen van zijn kop en zijn
lichaam waren langzamer geworden.
Langs de heldere beelden in zijn
geest van deze gebeurtenissen scho
ten allerlei silhouetten van personen
en voorvallen uit het verleden heen.
Hij zag Dick Vaughan in zijn rode
tuniek en broek met gele strepen
die op een kist zat met zijn, Jans
kop tussen zijn knieën, terwijl zijn
handen de lange oren streelden, die
nu zo vreselijk gescheurd en bloe
dig waren. Hij zag de grote grij
ze deftige Finn, bedaard wandelend
naast de Baas en Betty Murdoch
op de Downs van Nuthill, terwijl hij-
Zelf heen en weer draafde van Bet
ty naar de edele hond, die zijn vader
was. Hij hoorde Dick Vaughans lang
gerekt gefluit en daarna de welbe
kende roep'.
„Jan, jongen! Ja-an!"
Toen hij deze roepstem hoorde,
waaraan hij immer gehoor had ge
geven, ontsloeg een geheime kracht
die in Jan werkte, hem van de ke
ten die hem als het ware gevangen
hield aan de gevolgen van zijn gul
zigheid. Zijn hart zwol als antwoord,
toen hij in gedachte de roep van
zijn meester hoorde, totdat het nieuw
vurig bloed door al zijn aderen tot
in zijn verste ledematen scheen te
zenden Zijn zware kop schudde niet
langer heen en weer. Hij was nu
opgericht en een brullende, blaffen
de kreet ontsnapte hem; hij wist
niet waarom. Dat was wat men het
psychologische moment noemt; juist
op dat grote moment van Jans
werkelijk ontwaken, deed Bill een
nieuwe geheel andere soort van aan
val. Al enige minuten had Bill, ter
wijl hij heen en weer schoot en
zijn prooi steeds meer bloed deed
verliezen, voordat hij de laatste aan
val deed, met ijskoud genot die zwaai
ende beweging van Jans kop gade
geslagen. Hij wist, dat het een be
weging is, die aanduidt, dat een dier
in het uiterste nauw gedreven is,
en hoe lager de kop hing, hoe hoger
de vlammen van Bills haat oplaaiden
want die schuddende kop, zo laag bij
de grond, was het bewijs, dat het
einde, waarnaar hij zo lang en lis
tig had gestreefd, nabij was.
Op het ogenblik, dat Jan Dicks roep
stem meende te horen, spande Bill
zijn spieren voor de dodelijke aan
val. (De stier had genoeg gebloed.
Nu kwam het staal in de nek). Bill
nam zijn sprong, terwijl het rode
schuim van zijn slagtanden spatte.
Onder die sprong drong Jans vreemd,
blaffend gebrul tot hem door en gaf
hem een huiveringwekkend voorge
voel. Hij was natuurlijk onkundig van
de roepstem, die de eigenlijke Jan
uit zijn sufheid had gewekt. Maar
dat gebrul betekende een doodvon
nis en Bill schrok; hij aarzelde in
zijn aanval, zoals 'n paard aarzelt
bij een hoge sprong. Dat gevaar had
van voorbijgaande aard kunnen zijn.
Maar hij maakte een tweede fout.
De sprong was niet juist berekend.
Hij kwam te vroeg. De springer, die
zich bewust was van een fout, bleef
steken; hij was zich tevens vaag
bewust van een geweldige verande
ring in Jan, aangekondigd door zijn
schrikaanjagende kreet.
Bill smakte met een schok neer,
vlak vóór zijl, doel, zijn poten ver
keerd geplaatst en nu veranderde
de hele toestand. Op dat ogenblik
kwam de grote hond op hem neer
als een steen, die uit de lucht viel;
de zonderlingste aanval, die ooit ge
daan werd, zo kwam het tenminste
Bill voor, de vechtersbaas uit het
Noorderland, die alleen de ontzet
tende nekgreep kende, en die nooit
de dodelijke greep had gezien, die
Jans enorme vader, Finn, de wolfs
hond, altijd in praktijk bracht.
Zoals ik zei, kwam Jan als een
steen uit de lucht vallen boven op
Bill. Hij was ruim vier duim hoger
dan deze. Zijn enorme kaken, zo
ver mogelijk opengesperd, pakten
Bilt vast bij de scheiding van sche
del en ruggegraat. De kaak sloot
zich over de ruggestreng heen, door
Bills dikke vacht, door vel en vlees;
met de verpletterende druk van het
gewicht van zijn honderveertig pond,
de kracht van zijn stalen spieren en
j benen, een gevolg van zijn leven in
de wildernis en tevens van zijn oor
deelkundig ontwikkelde kracht en ge
zondheid.
Bill, de onbevreesde en nooit over
wonnene, brulde het uit. Het was
geen beroep op Jans genade, maar
een uiting van folterende schokken.
Zijn gespannen lichaam kronkelde
zich onder Jans verpletterend ge
wicht, alsof een galvanische stroom
door hem heen ging. Jans kaken slo
ten zich steeds vaster. Bill hapte
naar de bloedige sneeuw en brak in
zijn toenemend verweer zijn eigen
slagtanden.
Jans kaken sloten zich dieper.
Een langdurige, vreselijke rilling
ging door het schokkende lichaam
van Bill en steeds sloten Jans kaken
zich vaster, totdat zij zich terug
trokken. want Bills lange strijd was
gestreden, zijn leven ten einde en
Jan stond alleen op de verlaten plek.
Hoofdstuk XXI
DE WERKELIJKE LEIDER
De zuinige Jean was alles behalve
in zijn schik, toen hij de dag, na
zijn prachtig schot op de eland, merk
te dat er een hond van het sledespan
miste. Het was Jake, die het eerst
de afwezigheid van Bill, de ex-leider
bemerkte; en terwijl hij in alle rich
tingen naar de vermiste hond zocht,
riep Jean, die een beetje verder
doordacht, Jan en bekeek de grote
hond met aandacht.
,,Je behoeft niet naar ill te zoe
ken", zei hij grimmig tot Jake. „Kijk
die Jan eens aan. Drommels, dat zal
me een gevecht geweest zijn, dat
verzeker ik je. Kijk toch eens aan!
Zie dat oor. Zie die schouder. Drom
mels, die Bill was me toch een vech
tersbaas! Maar tegen Jan was hij
toch niet opgewassen!"
Jake en Jean verbonden Jans won
den zo goed mogelijk om ze voor
en tegen de vorst en het schuren
van het tuig te beschermen.
„Een goede hond ook nog, die
drommelse Bill", peinsde Jake. „Ze
ker, hij was een goede hond, een
heel goede hond; drommels ja",
stemde Jean toe. „Maar die Jan is
toch de beste van allemaal. Het gaf
Bill toch niets met hem te vechten.
Nu weet ik waarom Bill gisteravond
niet heeft willen eten. Ziek? Wel
nee, hij was veel te sluw, die Bill".
(wordt vervolgd)
