Nederlandse Kajotters aan
het missiefront
GOUDEN BRUILOFT TE PAAL
WERD TOCH GROOT FEEST
Raad van St.
subsidies rond
Jansteen strooide
met gulle hand
Proef op bescheiden schaal
werd groot succes
ONTMOETING TUSSEN TWEE SINTERKLAZEN
Tweede team
Extra bus
De Molenpolderweg in Yerseke
heeft aandacht van de raad
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 5 DECEMBER 1956
4
Missiewerk geen
monopolie van
missionarissen
Moeder Siene self was ziek
Radboudstichting
Afgeluisterd op een dak ergens in
het wijde Zeeuwse land
Mossel- wagens
V.S.-manoevres
Duitsland
in
Van de St. Nicolaas-boekentafel
Het spel van uw kind
Boven de wolken
Onder de golven
Het huis der
donkere kruiken
De dag is wreed
Nieuwe roman van
Rob Franquinet
Ik herinner mij nog goed, dat ik eens ergens gelezen heb van een groep
Franse communistische arbeiders, die tijdens hun vakantiedagen naar
Joegoslavië gingen om er gratis voor de partij te werken. Onwillekeurig
dacht ik bij mijzelf: ,,Als de communisten dit doen voor Stalin, waarom
zouden katholieke arDeiders dit ook niet doen voor de Kerk?"
Nu zijn de laatste jaren weliswaar een zeker aantal leken naar de
missie gegaan om daar te helpen, maar de meesten hunner waren genees
heren, verpleegsters en sociale werktstlers. Zij zijn hard nodig en bewijzen
zeer kostbare diensten.
We hebben echter ook dringende
behoefte aan arbeiders, en vooral
vaklui, zoals metselaars, timmerlui,
mechaniciens en elektriciens, allen
onmisbare krachten bij de bouw van
steeds meer missieposten, kerken,
scholen en ziekenhuizen. Tot voor
kort werd hun werk uitsluitend ge
daan door onze missiebroeders, maar
missiebroeders zyn er niet zo heel
veel en... er is bovendien moeilijk
aan te komen.
Zodoende waren we in veel geval
len verplicht al dit soort werk te
laten doen door priester-missionaris
sen, die daartoe hun eigenlijke werk
gedeeltelijk in de steek moesten la
ten.
3 metselaars, twee timmerlui en een
mechaniciën-elektriciën. Het arbeids
contract zou twee jaar duren. Heen-
en terugreis naar Afrika zou bekos
tigd worden door de Kajotters van
heel Nederland. De afspraak was dat
de vrijwilligers geen weekloon zou
den ontvangen, doch kost en inwo
ning vrij zouden hebben en elke
maand een bescheiden zakgeld zou
den krijgen. Ook was overeengeko
men dat het team, tenminste in het
begin, gezamenlijk aan het werk zou
gaan.
Selectie
Dank zij de Nederlandse K.A.J.
hebber we een oplossing gevon
den, al is het dan op (een nog)
bescheiden schaal.
In 1953 legden zij aan de algemene
vergadering van de Nederlandse pro
vinciaals de vraag voor: „Hoe kan
onze organisatie (in Nederland 400000
man sterk) u bij het missiewerk be
hulpzaam zijn?" De toenmalige pro
vinciaal der Witte Paters gaf ten
antwoord: „Stuur enkele van Uw
mannen naar Afrika om de Paters
te gaan helpen bij hun bouwonder
nemingen". Dit idee viel bij de na
tionale leiding van de K.A.J. in goede
aarde en men besloot zich op de
Toen alles geregeld was, ben ik
naar Afrika vertrokken. Intussen toog
de K.A.J. in Nederland aan het werk.
Eerst moesten vrijwilligers worden
gevonden. Daaruit werd een groep
geselecteerd, die een meer speciale
voorbereiding zou krijgen. Na een
eerste schifting bleef een veertigtal
mannen over en dit aantal liep "uit
eindelijk terug tot negen. De negen
uitverkorenen volgden in 's Heeren-
l berg op het groot-seminarie der Wit-
]let idee e Eaters een soort vormingscursus
die hen vertrouwd maakte met het
Afrikaanse land, het volk en zijn ge
bruiken en de condities, waarin zij
te werk gesteld gingen worden. Ein
delijk was het ogenblik daar. Zes van
de negen, gewapend met hun reisbil
jetten vertrokken naar Schiphol om
er het vliegtuig te nemen, dat hen
naar Afrika zou brengen. Het af
scheid viel sommigen onder hen be
grijpelijkerwijze zwaar; vooral zij,
die hun verloofden voor twee jaar
achterlieten, hadden het even zeer
moeilijk. Tot lof van deze laatsten
moet gezegd worden, dat zij het offer
als echte christenmeisjes dapper
brachten en blijk gaven van een onge-
'i woon sterk idealisme.
zinnen.
Ik verbleef juist op ons generalaat
in Home, toen hun aanbod aankwam
en men mij vroeg, of ik genegen
was het eerste experiment te wagen.
Daar ik toevallig druk bezig was
met de bouw van het klein-seminarie
van Kaengesa (Tanganyika) en erg
krap in de broeders zat, ging ik aan
stonds op het aanbod in en vertrok
naar Holland om er verdere afspra
ken te maken. We besloten, dat de
K.A.J. zelf een keuze zou maken en
mij zes vakarbeiders zou sturen:
Succes
Nu zijn ze dan hier en ik mag
getuigen, dat zij zich helemaal *huis
voelen en schik hebben in hun werk:
de bouw van het seminarie van Kaen
gesa, tussen de vredige bergen van
Ufipa. Niet één onder hen, voor zo
ver ik weet, heeft spijt gehad van zijn
besluit
En wijzelf voelen ons met de kerels
de koning te rijk. Behalve het werk,
dat zij hier met vakkennis en toe
wijding verzetten, is daar nog het
indrukwekkend voorbeeld, dat deze
In het bekende missietijd
schrift „Afrika" van de Witte
Paters, troffen wij een artikel
aan van de bisschop van Tan-
ganyika-Karema, Mgr. James
Holmes-Siedle, dat wij hier
naast weergeven. Op 19 sep
tember is een tweede team van
Kajotters naar Afrika vertrok
ken, nl. Frans van de Laak uit
Tilburg, Anton Wiechman uit
Amsterdam en Jan Raas uit
's Heerenhoek. Zij gaan daar
Father Buers (Mill-Hill) helpen
bij de bouw van een ambachts
school. Een voorbeeld ter na
volging, schrijven de Witte Pa
ters in hun tijdschrift.
jongemannen aan de Afrikaanse be
volking geven.
Aangemoedigd door dit succes zijn
we nog een stapje verder gegaan.
Enige jaren geleden waren we be
gonnen met de bouw van een zieken
huis in Chala, waar ik mijn residen
tie heb. In de zomer van dit jaar
zouden de Medische Missionarissen
van Drogheda een eerste bezetting,
w.o. een zuster-arts, naar hier toe
starten. We kregen een brief van
Mgr. Brouwers, directeur van de
Voortplanting des Geloofs in Los An
geles, die ons voor de tijdsduur van
minstens drie jaar de diensten aan
bood van twee lekenmissionarissen,
beiden verpleegsters, 't Liep allemaal
buitengewoon mee. Genoemde ver
pleegsters zouden onderhouden wor
den door de missie, doch de andere
kosten zouden gedragen worden door
de instelling, die hen stuurde. De
verpleegsters hadden bovendien een
pracht van opleiding cn inleiding ge
had, zodat ze ten volle op haar taak
berekend waren. Wij hebben ook dit
aanbod met groot enthousiasme aan
genomen....
Goede verwachtingen
Wij koesteren van dit sport leken-
apostolaat de beste verwachtingen.
Eerstens omdat de mensen, dia wij
hebben kunnen aantrekken, gerug
steund worden, moreel en financiëel,
door organisaties in Europa en Ame
rika, wat een hele garantie betekent.
Tweedens omdat zij een keur-selec-
tie vormen. Leken-apostelen moeten
aan bepaalde, zeer nauw omschreven
eisen beantwoorden. Hun ideaal moet
niet gevoed zijn geweest door zucht
naar romantiek, want het zou bij
de eerste malaria-aanval of bij de
eerste heimweebui schipbreuk leiden.
Het missionarisleven is niet enkel
rozegeur en maneschijn. Het is dit
allerminst. Noch voor de missiona
rissen, noch voor de lekeapostelen.
Ieder, die om een ander motief dan
echte liefde tot God naar de missie
gaat, slaat de plank mis. Derdens:
de onkosten, die een uitzending van
lekeapostelen meebrengt, worden
grotendeels gedragen door de instan
tie, die deze uitzending patroneert
en dat is voor de missies, waar de
lekekrachten werkzaam zijn. van
kapitaal belang. Mochten er al „rij
ke" bisschoppen in Afrika zijn, ik
ben er nooit één tegen gekomen.
Soms wordt de heenreis naar en de
terugreis van Afrika betaald door de
regering, zoals dat het geval is voor
geneesheren en gediplomeerde on
derwijzers. Dat is natuurlijk uitste
kend! Voor een missiebisschop is het
echter beslist onmogelijk de overtocht
te financieren van mensen, die gra
tis twee of drie jaar komen wer
ken. Natuurlijk bekostigt hij de rei
zen van zijn missionarissen, maar
deze geven zich dan ook voor het
leven en gaan slechts na zeven
of tien jaar pas naar huis. Jodoende
kunnen we lekehclpers in veel geval
len alleen maar aanvaarden, wan
neer zij door een of andere organi
satie worden uitgezonden.
De geste van de K.A.J. heeft in
de pers brede weerklank gevonden
en dat krn verstrekkende gevolgen
hebben. Het voorbeeld van deze zes
kajotters zal 'zeker navolging vinden.
Hoe meer, hoe beter, want er is in
de missie plaats genoeg
Tenslotte: een feit als dit herinnert
er ons weer aan, dat het missiewerk
„in den vreemde" geen monopolie is
van missionarissen alleen, maar een
taak van iedere katholiek. Niet ieder
een kan naar Afrika gaan, maar wel
kan iedereen in de mate van het
mogelijke meewerken. Het is thans
een kritieke tijd en de kansen hebben
nooit zo prachtig gelegen als juist
nu. Meer dan ooit is elke vorm van
hulp welkom en geboden".
James Holmes-Siedle,
Bisschop van Tanganyika-Karema.
De viering van de gouden bruiloft te Paal van het echtpaar Adriaan
Crombeen en Regine van Meel had één schaduwzijde. De gouden bruid zelf
lag namelijk te bed en kon dus niet aan het feest deelnemen zoals zij dat zo
graag had gewild. Maar ieder liad zich ingespannen om het feest tocht zo
goed mogelijk te doen verlopen, ook voor de zieke bruid.
ren, waarna de fanfare een muzika
le rondwandeling over Paal maakte,
wat aan de feestviering 'n feestelijk
tintje gaf voor het hele gehucht.
Ondertussen had er een schieting
plaats bij P. Verras, die toch een
veertig schutters had gelokt,
's Avonds om 7 uur zou op de
Een extra-bus was gecharterd om
's morgens het hele feestcomité ver
gezeld van een tiental bruidjes naar
de kerk te rijden, gevolgd door een
taxi, waarin de gouden bruidegom
was gezeten, vergezeld van zijn oud
ste dochter, die de plaats van moe
der Siene moest innemen.
Een plechtige mis met assistentie
werd om 10 uur in de parochiekerk
opgedragen. Na de dienst vertrok het
hele gezelschap op dezelfde manier
naar Paal.
In de namiddag had men de geluk
wensen in ontvangst te nemen van
de geestelijkheid en het College van
B. en W. om ongeveer 4 uur arri
veerde onze fanfare onder het spe
len van een paar vrolijke marsjes en
bracht de gouden jubilarissen thuis
een muzikale serenade, waarbij hun
beste wensen werden aangeboden.
Hierna was het woord aan de voor
zitter van het feestcomité, die zijn
speech in dichtvorm had gegoten en
deze keurig voordroeg. Hij feliciteer
de namens de hele Paal en kon als
geschenk van de gemeente aan de
jubilaris een enveloppe met inhoud
aanbieden, die, naar hij hoopte door
de feestelingen in gezondheid zou kun
nen worden besteed en benut.
Een kleindochter van de jubilaris
sen dankte namens haar grootouders
en ganse familie allen voor de uit
gesproken wensen, de fanfare voor
haar spontane medewerking en ie
der, ook de hier niet aanwezigen,
die door hun gulle gaven deze dag
hadden gemaakt tot wat hij nu ge
worden is.
Een paar bestuursleden van de fan
fare gingen binnenshuis ook de te
bed liggende gouden bruid felicite-
Mgr. Holmes Siedie, bisschop van
IZarema (tweede van links), maakt
een praatje met de Nederlandse
Kajotters.
De raad van St. Jansteen verkeerde, wat verschillende subsidieaanvra
gen betreft, in een tamelijk goede bui en zo kreeg de helikopterdienst
Brussel—Zeeuwsch-Vlaanderen Rotterdam een bijdrage van f 50,—.
De heer P. Blommaert zou f 150,— willen geven en de heer Stevens
niets. Uiteindelijk werd het bovengenoemde bedrag gegeven waaraan
werd vastgekoppeld, indien het bedrijfsleven, wat in deze helikopter-
dienst toch het meeste belang heeft, inplaats van f 100.bijv. f 2000
geeft, de subsidie-aanvrage in de raad opnieuw bekeken zal worden.
i De Sir.t Radboudstichting te Nijme
gen krijgt voor het jaar 1957 voor
elke student, die in Nijmegen aan de
r.-k. Universiteit studeert en die af
komstig is uit deze gemeente een sub
sidie van f 100.'
De Stichting ..Bevordering cn Ex
ploitatie van r.-k. Viassersscholcn
in Zeeuwsch-Vlaanderen" te Koe
wacht krijgt voor 1957 een subsidie
van f 400.
Het Bestuur van de katholieke
Middelbare Schoolvereniging tc
Hulst krijgt een subsidie van f 80,
per leerlingen. In verband met de
verruimde rijkssubsidieregeling voor
de bijzondere middelbare scholen
kan met deze subsidie worden vol
staan voor het jaar 1957 terwijl deze
subsidie voor het jaar 1956 f 125,
i per leerling bedroeg.
1 Op verzoek van de Stichting
i ..Steen Vooruit", van het Permanent
Feestcomité ..Kappelebrug" en van
j het Sint-Nicolaascomité te Heikant
i om een bijdrage c.q. subsidie uit de
Jan van Leest en Jo Maas in
volle actie.
Ze zaten wat te zitten op de
rand van een dak. Sint en Piet.
Ergens op een dak in een oud,
Zeeuws stadje. Een miezerige
regen tjieperde zachtjes tegen de
mijter van Sinterklaas; straaltjes
l'ood-gekleurd water siepelden
over zijn voorhoofd om bij de
wenkbrauwen af te buigen, zodat
zijn ogen, waarin onmiskenbaar
een mistroostige blik lag, vrij ble
ven. Langs oren en over wangen
biggelden de rode kraaltjes bun
weg, om bij de mond hun gang
te versnellen en bijna met een
sprongetje in de baard te belan
den. Daar vermengden ze zich
met het prachtige wit van dit
sieraad der ouderdom, zodat het
leek. of de Sir.t met beverige
hand tomatensoep had genuttigd.
Lusteloos zaten ze daar naast
elkaar, een toonbeeld van onaf
scheidelijk, een onlosma
kelijk geheel, opgenomen in de
intieme schoot der daken. Het was
ongeveer op dezelfde plaats, waar
ik vorig jaar een gesprek met de
grote kindervriend mocht hebben.
Zonder dralen naderde ik daarom
het tweetal, doch het was, of het
mijn komst niet bemerkte. Dich
terbij, zag ik, dat de Sir.t een dag
blad had opengeslagen, waaruit
hij Pieter citeerde.
„Hier" bromde hij in zijn natte
baard. ..scheerapparaten, die ik
als cadeau zou moeten geven. Ze
kosten r.og geen honderd gulden.
Laat ze de baard maar laten staan,
t Is gezond en de natuur wil het
zo. Hier, 't verslag van mijn in
tocht in het goede Middelburg:
....omdat de Sint door iicht
wordt geplaagd, maakte hij
men herir.nere zich de escapades
van het vorig jaar zijn intocht
niet per schimmel maar in een
open koets
Welke onbenul zou dat hebben
geschreven! 't Had niks met m'n
jicht te maken, 't Knol deugde
niet"
Pieter mikte ondertussen ver
veeld met pepernoten op een ama
teur-sinterklaas, die te voet een
bezoek bij een wat ver wonende
buurman aflegde. Telkens als hij
de mijter van deze prul raakte,
zakte het hoofddeksel een eindje
verder voorover, om tenslotte met
een licht smakje in de modder te
blijven liggen. Dol van woede
en teleurstelling begon het ama
teurtje op de mijter te dansen,
om het tenleste een trap te geven,
waardoor 't ding ergens hoog in
een lantaarnpaal bleef hangen.
Vervolgens greep hij naar zijn in
middels koud geworden kale
hoofd, haalde een schipperspet
te voorschijn, daarmee zijn ver
wantheid aan dit beroep tonend,
zette die op de kop en schreed
7,0 waardig mogelijk verder, 't
Flatteerde hem. De rode mantel
wapperde zwierig achter hem; de
contrasterende witte baard en de
zwart-blauwe pet gaven hem een
wat bizar, maar nationaal-voëlend
uiterlijk.
De ware Sinterklaas op het dak,
opkijkend van zijn lectuur, juich
te: „Goed werk Piet! Een prutser,
die de markt vertroebelt; Maar
ge hoorde wat ik U las? Een on
benul schreef dit, hoorje? Als er
van die krantenlui komen, smijt
er dan wat taai-taai tegen aan.
Scheep ze desnoods af met een
hand pepernoten. Ik ben niet
niet voor ze te spreken. Gaan ze
niet weg, trap ze dan van 't dak."
Ik meende er goed aan te doen
mijn povere figuur voor enige
tijd achter twee schoorstenen te
doen verwijlen, vanuit welke
eenvoudige schuilplaats ik, zo ik
mijn oren niet bedekte, genood
zaakt was het verdere gesprek
en handelingen te volger-
In de verte tekende zich het
silhouet af van een andere Sint
en Piet, die ik gemakshalve verder
S en P II zal noemen. Dit laatste
is r.odig omdat 't silhouet naderde
Een silhouet met schimmel Met
een schimmel, die om de haver
klap misstapte, pannen van de
daken liet kletteren cn daarbij
nog dingen deed, waarvan het
resultaat onmogelijk als behorend
tot de taken van de reinigings
dienst kan worden gezien.
Zover reikt zulks niet.
Dichterbij, bleek het een schamel
stelletje.
„Kijk uit. Pieter, weer zo'n
beunhaas", fluisterde de ware
Sinterklaas, ,,hou je pepernoten
S en P II bevonden zich thans
in een dal van twee daken. S en
p I maakten zich zo klein mo
gelijk. De schimmel van II was
nauwelijks met de achterpoten
over de nok, of de schermutse
lingen, die zich thans nog, zo in
de aanvang beperkten tot eenvou
dig stafwerk, werden geopend.
Met een handige uithaal
wipte de ware Sinterklaas met
zijn kromstaf S II uit het zadel.
Verkreukeld rolde de laatste in
de dakgoot, voor de voeten van
zijn wakkere belagers.
„Zo lor, ge weet wat we doen
met lieden, die zich op dit uur ver
momd als Sinterklaas op de da
ken vertonen?"
„Ik heb het bereids bemerkt"
zei S II, overeind krabbelend,
„doch ge vergeet, dat ik erkend
ben".
„Waarom voert Uw schimmel
dan geen geldig kenteken?"
,,'t Is een huurschimmel, verklaar
de S II.
„Hebt ge 'n vestigingsvergunning?"
„De aanvraag is uit. Het wachten
is op de goedkuering van Den
Haag".
„Den Haag, Den Haag? Ge wilt
Den Haag toch niet gelijkstellen
met Madrid?"
„Dat niet, dochDen Haag is
voor deze contreien toch vol
doende.
„Ja, zo ge lid zijt van een er
kende Bond".
„Ik ben ere-lid van de V.V.V.K.
„Ere-Iidmaatschappen gelden
niet. Voorts ken ik de B.V.V.K.
niet"
„Ge kent de Bor.d Van Vooruit
strevende Klazen niet? Nu heb ik
reden om U een lor te noemen!"
„Ik zeg U nogmaals: ere-lidmaat-
schappen tellen niet. Hebt ge 'n
diploma?"
„Dat kan ik U tonen."
Vanuit zijn mantel kwam nu
een beduimeld vodje te voor
schijn, waarop diverse ambtena
ren in de loop der jaren hur.
stempeltjes hadden gedrukt.
„Denkt ge dat ge 'r hiermee
komt?" riep de ware Sinterklaas
in opperste verontwaardiging;
„Diploma's van de Landelijke
Federatie var. Rustende Klazen
(de L.F.v.R.K.) gelden niet!"
Het was een zekere lankmoe
digheid, die thans over de gehele
fguur var. S II kwam.
„Ik zal het U maar zeggen",
sprak hij onderworpen, „het is
particulier initiatief".
„Wat, P.I.7I" kreet de erkende,
onmiddellijk de daarvoor vastge
legde initialen bezigend, ,,pee-ie,
pee-ie?!" Sakkers Piet, smijt die
vent van 't dak!'
Dit werd de eerste keer, dat
Pieter zijn meester weerstreefde.
..Daar staat niets van in de C.
A.O.!" riep hij half huilend, „ik
mag kastijden, maar dit is beuls
werk!"
Toen vonden de beide klazen
elkaar, ondanks al 't voorgaande.
,,'t Is de eeuw van het perso
neel", sprak de een; ,,'t Is de
eeuw van de beperkende bepa
lingen", zei de ander.
Deze samenspraak was niet
vruchteloos. Zij leidde tot de op
lichting van een nieuw, over
koepelend orgaan, een vereniging
van Klazenpatroons. In de statu
ten werd vastgelegd, dat, zo de
Pieten enigerlei dienst weigeren,
zij onmiddellijk zullen worden
vervangen door ongeschoolde ar
beidskrachten.
De Pieten zr'm ondertussen
ook niet stil. Hadden zij elkaar tot
nu toe nimmer in een Bor.d ge
troffen, thans werd opgericht
„De eerste vereniging tot Behar
tiging van de Belangen ran
Zwarte Pieten en Strooi-Helpers
in tijdelijke dienst'.
Tussen de beide oganisaties
vindt thans overleg plaats. Voor
lopig staken de Pieten, omdat de
klazen niet van zins zijn belang
rijke concessies te doen. Slechts
jnkele eisen werden ingewilligd.
Het is daarom mogelijk, goede
lezers, dat ge dit jaar Uw ge
schenk wat verlaat of in 't geheel
r.iet krijgt. Bedenk dan, dat alles
in het werk wordt gesteld om
deze vermetele zaak zo spoedig
mogelijk tot een goed einde te
brengen.
Buig U nochtans over Uw werk
en eet het brood, dat U bescho
ren is. Uw kinderen zullen blij
ven zingen van de stoomboot, die
ginds uit het verre Spanje weer
aankomt. Zij zullen het ieder
jaar dóen en zo het conflict in
de klazenwereld nog niet is op
gelost, wees dan zolang degeen,
die de illusie voor hen levend
houdt.
h.h.
gemeentekas in de kosten verbonden
aan de organisatie van St.-Nicolaas-
feesten voor de jeugd, werd door
B. en W. voorgesteld tot beschikbaar
stelling van f 1,per kind in de
leeftijd van 2 tot 8 jaar (pl.m. 600
kinderen) aan de Stichting „Steen
Vooruit" onder voorwaarde dat het
totaal uit te keren bedrag onder
adressanten zal worden verdeeld r.aar
rato van het aantal kinderen dat aan
deze Sint-Nicolaasfeesten deelneemt.
De heer Dobbelaer vindt dit be
drag van f 1per kind echter te
hoog, want volgens hem krijgen -de
kinderen toch al zoveel. De heer
Stevens zegt, dat f 1,nu alles zo
duur is toch zeker niet te hoog is.
Uiteindelijk, na heftig verweer van
de heer Stevens kregen de comité's
50 cent per kind, terwijl voor de
Stichting Steen Vooruit 60 cent per
kind werd gegeven, omdat deze
stichting een taxi voor St.-Nicolaas
en een autobus voor het muziekgezel
schap moet betalen.
Tot lid var. het Burgerlijk Arm
bestuur werd met algemene stemmen
herbenoemd de heer W. B. M. Blom
maart.
De woningen, plaatselijk bekend
Schoolstraat 5, Wilhelminastraat 111,
Geslechtendijk 2 en 4 en Magdalena-
straat 22, werden op advies van de
Hoofdingenieur-directeur van de Di
rectie van de Volkshuisvesting en de
Bouwnijverheid, in de provincie Zee
land, onbewoonbaar verklaard.
Sog geen wachtverbod
op de Tragel
Bij de ingekomen stukken was een
schrijven var. Ged. Staten van Zee
land, waarin werd medegedeeld, dat
een ingediend verzoek om ecu wacht
verbod op de Tragel in te stellen op
te grote bezwaren stuitte. De raad
j was het hier niet mee eens en zou na
advies te hebben ingewonnen bij de
A.N.W.B. hier nogmaals op terug
komen.
Met algemene stemmen werd een
Verordening op de heffing en invor
dering van een belasting op de ver
makelijkheden in de gemeente vast
gesteld.
Deze verordening blijkt nodig te
zijn i.v.m. de steeds groter worden
de gemeentelijke uitgaven.
Door de Provinciale Waterstaat
werd een bijdrage aan de gemeente
gevraagd voor aanleg van een trot
toir op de Absdaalseweg. De raad
ging hiermede akkoord. De voorzit
ter deelde tevens mede, dat nog deze
maand aan de verbreding van de
Absdaalseweg tot 6 meter en aan de
aanleg van een rijwielpad aan deze
weg zou begonnen worden.
De Absdaalseweg zal t.z.t. ook
doorgetrokken worden, met dien ver
stande, dat de gevaarlijke bocht in
Absdale komt te vervallen.
In de rondvraag komt de heer Mar
tinet met zijn gebruikelijke „licht-
praatje" en de verlichting in Heikant
is volgens hem nog niet „af". De heer
v. Acker vraagt waarom de een wel
en de ander niet van het gemeente
lijk badhuis voor feestelijkheden mag
gebruik maken. Vanaf heden zal dit
voor ieder verboden worden en is dit
alleen bestemd voor de baders cn de
voetbalclub. De heer v. Acker vraagt
waarons de bushalte aan de kerk nog
niet verplaatst is. aangezien in een
vorige raadsvergadering hiertoe toch
besloten was. De voorzitter zegt dat
de heer Polspoel, waar de nieuwe bus
halte zou komen, bezwaren maakte.
Hierover zou met de heer Polspoel
nog eens contact opgenomen worden.
D heer v. Acker richt vervolgens
een verwijt aan B. cn W. en zegt dat
bij verkoop van gronden met 3 maten
gemeten wordt. De voorzitter bestrijdt
dit, maar de heer v. Acker komt met
voorbeelden voor de dag die het te
gendeel bewijzen. De voorzitter zegt
dat de hogere prijzen liggen in een
nieuw exploitatieplan. De heer van
Acker is niet te overtuigen en de
eerstvolgende vergadering zal hierop
terug worden gekomen. De heer van
Acker vraagt hoe het staat met de
definitieve aankoop van de grond van
Verschueren in de Oude Galgenstraat.
De voorzitter zegt dat hier nog niets
naders van bekend is. De heer van
Acker vindt het dan ook helemaal niet
goed dat op een voorlopige koopakte
van gronden, reeds nieuwe straten
worden aangelegd.
Havendijk een groot vuurwerk wor
den afgestoken, iets waar de Pale
naars vroeger altijd een soort pri
meur van hadden.
Rest ons nog te vermelden, dat
vele vlaggen waren uitgestoken en
dat de woning van het jubilerende
paar met groen en bloemen was
versierd, waartussen een groot aan
tal elektrische lampen waren aange
bracht, die 's avonds aan het ge
heel een leuk cachet gaven.
De Palenaars hebben eer van hun
werk gehaald en getoond, dat ze
werkelijk meeleven met hun buren,
ongeacht van welke rang of stand
deze zijn.
Na een afwezigheid van bijna vijf
maanden opende burgemeester Wil-
lemse de vergadering met dank voor
de belangsteiling tijdens zijn ziekte
ondervonden. Behalve aan de raads
leden bracht hij dank aan het ge-
meentepersoneel en de loco-burge
meester de Koeyer. Namens de raad
riep de heer van Boven burgemees
ter Willemse een hartelijk welkom
toe en hoopte, dat hij geheel her
steld, zijn werkzaamheden weer vol
ledig zou kunnen hervatten.
De heer Sinke, Elenbaas en Pe-
kaar, werden aangewezen voor na
zien begroting burgerlijk armbestuur
1957. Deze vermeldt:
Gewone dienst: ontvangsten en uit
gaven f 65.304,01: Kapitaal dienst:
ontvangsten en uitgaven f 680,-; Ge
meentesubsidie f 20.500,-.
De gemeente-begroting 1957 werd
rondgedeeld en zal op 21 december
a.s. behandeld worden. Deze ver
meldt: Gewone dienst: inkomsten
f 2.666.002,05; Uitgaven f 2.655.323,60;
Batig slot f 10.678,45.
De aanvraag van de chr. U.L.O.
voor inrichting 5e lokaal werd zonder
bezwaren goedgekeurd.
Op advies van B. en W. werd een
verzoek voor tegemoetkoming in ver
voerskosten van schoolbezoek, dat
vorig jaar moest worden afgewezen,
toegekend.
Vastgesteld werd een krediet in
rekening courant bij de bank voor
Ned. Gemeenten tot een bedrag van
f 75.000,—.
Na enige herstemmingen werd de
heer Waverijn met 5 van de 9 stem
men benoemd tot lid van het burger
lijk armbestuur.
De heer Sinke informeerde naar de
samenstelling van dit college. Hij
meende, dat dit een afspiegeling was
van de verschillende kerkelijke rich
tingen en zou gaarne vernemen,
welke richting de heer Waverijn ver
tegenwoordigde. De voorzitter ont
kende een evenredige vertegenwoor
diging, terwijl bovendien bleek, dat
de heer Waverijn thans onkerke
lijk is.
De rondvraag leverde weinig be
langrijks. De verbreding Havendijk
werd uitgesteld tot in de geheime
zitting. De Molenpolderweg heeft de
aandacht van B. en W. Vooral bij de
laadbruggen van de mosselschoonde-
rijen ontstaat een onhoudbare toe
stand. De zware mosselwagens rijden
op die plaatsen op de zachte berm,
zodat de omwonenden soms moeite
hebben op de weg te komen, terwijl
verderop de afwatering gevaar loopt,
daar de berm steeds verder in de
afwateringssloot gedrukt wordt.
Overwogen is om de sloot op die
plaatsen te dempen en riolering aan
te brengen. Gezien de hoge kosten
zal de uitvoering nog wel even blij
ven liggen.
Consulent sprak voor
middenstand in Goes
De rijksmiddenstandsconsulent
voor Zeeland, de heer A. Korstanje
te Goes, sprak voor de afd. Kloos-
terzande van de Ncd. r.-k. Midden
standsbond over het onderwerp: re-
geringspolitiek en middenstand.
Hierbij waren ook aanwezig de be
sturen van de afdelingen Stoppeldijk
en Hulst van die bond.
Na uitvoerig diverse regeringsmaat
regelen te hebben belicht, wees de
consulent op de drang van sommige
branches om parallellisatie in hun
bedrijven te gaan toepassen. Deze
parallellisatie heeft zowel voor- als
nadelen. Als voordelen zijn te noe
men, dat de kosten kunnen worden
gedrukt; zo zijn er in Amerika voor
beelden van bedrijven, die op deze
wijze de bedrijfskosten met 50 pet.
hebben verminderd. Als nadelen zijn
te beschouwen de grotere assorti
menten met gevolg meer kapitaals
investeringen en dientengevolge nog
meer zorgen voor de zakenman. Op
welke wijze deze strijd zal worden
beslecht, zal afhangen van de be
trokken middenstanders zelf.
De heer Korstanje wees in dit ver
band ook nog op het vestigingsbe
leid van voor, in en na de oorlog.
Het zakenleven is dynamisch inge
steld. zodat deze wet op de helling
dient te komen, hetgeen al ten dele
is geschied. Na een korte pauze was
er gelegenheid tot het stellen van
vragen, waarvan een ruim gebruik
werd gemaakt.
evende Amerikaanse leger
houdt vah"S tot 11 december manoeu
vres in zuid-Duitsland. De oefening
is „War Hawk" genoemd. Officieren
uit acht Navo-landen en Spanje zul
len haar gadeslaan.
Het onder deze titel verschenen
deel uit de serie „Psychologisch
Mozaïek" van de auteur Arnold Ar
nold, kunnen wij van harte aanbe
velen. Vooral de ouders van jonge
kinderen kunnen in dit boek een
groot aantal verstandige adviezen
vinden omtrent de ouderlijke taak
ten aanzien van het kinderspel. Dit
alles is breed gefundeerd in de mo
derne psychologie en een gezonde
pedagogische overtuiging. Een en
thousiast, verstandig en praktisch ge-
zinsbock. Naar onze mening een der
beste delen, die tot zover in genoem
de serie verschenen.
Aan vaders en moeders, die zich
enigermate willen oriënteren inzake
spel, speelgoed, speelruimte, crea
tief spel, muziekbeoefening, reizen
met kinderen, enzovoorts zij met
klem deze uitgave aanbevolen.
(Uitg. De Toorts - Haarlem) Bzd.
Deze wonderlijke titel zal men pas
begrijpen, als men weet, dat dit boek
is geschreven door professor Auguste
Piccard, de man, die door zijn bal-
lonvluchten tot in de stratosfeer en
zijn dienzeetochten per bathyscaaf de
aandacht van de hele wereld heeft
opgeroepen.
Deze professor-ontdekkingsreiziger,
komt uit dit geschrift naar voren
als een echte wetenschapsmens, die
het avontuur zoekt cn die daarover
vertelt, zonder ophef, als waren zijn
prestaties en zijn moed iets heel een
voudigs. Hij doceert ook interessan
te natuurkundige bijzonderheden en
het geheel vormt een boek, dat zo
wel leerrijk als onderhoudend is. In
een voorwoord voltooit zijn vrouw het
beeld van deze geleerde door hem
vooral tc schetsen als de kinderlijk-
beminnelijke mens. De uitgave is met
tal van foto's en een kleurentitel-
plaat door H. Nelissen te Bilthoven
bijzonder verzorgd.
Wanneer men bij het lezen van deze
roman van Gertrud Fussenegger denkt
aan de „Buddenbrooks" van Thomas
Mann, dan is dit een groot compli -
ment voor de schrijfster, die trouwens
onlangs voor haar epische begaafd
heid de Adelbert Stifter-Preis ont
ving.
Ook zij schildert in dit boeiende ver
haal, de neergang van een familie,
die der Bourdanins n.l. een Duitse fa
milie in Bohemen tegen het eind der
19e eeuw, op meesterlijke wijze.
Stuk voor stuk zien we de leden
dier familie, met aan het hoofd de in
hoogmoed verstarde ex-ritmeester
Ballhasar Bourdanin. degeneren en
tot de bedelstaf vervallen. Met scherp
indringend vermogen geeft schrijfster
karakters en situaties weer en even
prachtig als weldadig treft ze de fi
guren van Marie Halik, de tweede
vrouw van Balthasar. Vanwege haar
klein-burgerlijke afkomst kijkt de
echtgenoot op haar neer, maar in adel
dom van ziel en natuurlijke goedheid,
gaat ze hemelhoog uit boven hem en
de nietsnutten van deftige zwagers en
schoonzusters.
Evenmin als de „Buddenbrooks" is
„Het huis der donkere kruiken" een
opwekkend verhaal, maar Gertrud
Fussenegger geeft tenminste af en toe
nog een glimp van die christelijke
geest, welke bij alle troosteloosheid
en bederf nog hoop laat op uitkomst.
Het kwaad noemt zij kwaad en de
minderwaardigheid daarvan laat zij
als onopzettelijk uitkomen door het te
laten contrasteren met de daden ren
de heilige huisvrouw, die Marie Ha-
lik is.
De roman is uitgegeven door „De
Toorts" te Heemstede.
Voor het Thijmfonds schreef Anton
ter Heyden een sombere roman die
begint met de breuk tussen de hoofd
persoon van het verhaal Yvonne v d.
Kamp en de officier, waarmee zij 'n
verhouding had en. eindigt met de
vernietiging van de samenleving door
de uitbarsting van de atoom-oorlog.
Het is een en al narigheid met deze
Yvonne, die van kwaad tot erger
komt en op een niet al te eerbare
wijze een huwelijk forceert met een
onb« nullige aannemer, die zich laat
tiranniseren door zijn moeder en
door knoeierijen beider zaak om zee
helpt. Aan mislukte levens is gee'i
gebrek in ,.De dag is wreed" en als
er naast al die ongebondenheid,
huichelarij en haat geen zondebesef
en berouw stond, zou men het boek
moeten afwijzen. Nu kan men vol
staan met het: „alleen voor volwas
senen".
Onvoltooid Overspel is een roman
van de in Limburg geboren, in ^arijs
woonachtige schrijver Robert Fran
quinet, die dit beklemmende verhaal
baseerde op een rechtszaak, die hij
moest verslaan. Meelijwekkend was
de persoon van do verdachte; een
eenzame, zelfs onbeduidend in zün
eigen wereld van eenzaamheid. Deze
figuur is de hoofdpersoon in deze
boeiende roman van Franquinet.
Scherp tekent de schrijver ons de
ze eenzame, in wie plotseling een
passie wordt gewekt voor een (on
bekende) vrouw, die hem haar lief
de betuigt. Erotiek is in de grau«e
wereld, die Franquinet schept, uiter
aard niet vreemd, maar zij dient
op de eerste plaats gezien te wor
den als een facet van de metafysieke
beklemming.
Op de grens van dat mysterieuze
terrein, waar de geheimen van on
gerechtigheid en genade elkaar gaan
begrenzen, dringt plotseling een ver
blindend licht door: dat der genade.
Een gaaf oeuvre, voorbehouden voor
rijpere lezers. (Uitgegeven bij Lan-
noo, Tielt - Den Haag.)
