Vierhonderd betonnen palen als van een miljoenenproject begin LüüJJI BOEKENPLANK Zeeuws Po rtret HET BODEMPENSIOEN EN DE RAAD VAN ARBEID SECEERSSTRAATNIEUWE SLAGADER VAN NIEUW HART VAN MIDDELBURG Hüagblaï) g? t Stem DE NIEUWE VEERFUIK VOOR VLISSINGEN Gupa: H0UTE1 ST©PSlIi van Sela Esvvr Oude fuiken blijven bestaan Huidgenezing Pl J M. OOMENS wm J. Moerdijk Zevenduizend gegadigden in Middelburg bij oude aantal 11 Verbetering van Prins Hendrikweg De geheime passagier Jokoenda, het zwarte licht john o'mill i lyrical laria boekhandel Politie-insigne V.N. Gods proeftuin Pia 40 jaar secretaris van Zuiddorpe Wie is gerechtigd? 11 VIERDE BLAD ZATERDAG 24 NOVEMBER 1956 In Vlissingen is een begin gemaakt met de uitvoering van 'n groots project, een miljoenen project. Op het Sluisplateau zal de aannemers maatschappij Verstoep ruim 400 betonnen palen vervaardigen, welke begin volgend jaar ge bruikt worden voor de aanleg der nieuwe veer- fuik te Vlissingen. Een fuik, welke precies een der wordt als de nieuwe veerfuik te Breskens, geschikt voor de nieuwe „honderd-meter" bo ten. Doch naast dit belangrijke project wordt tevens begonnen met de verbreding en verbete ring van de Prins Hendrikweg, waarvoor thans eveneens voorbereidingen worden getroffen. Want het blok „Douanewoningen", dat voor deze uitbreidingen het veld moet ruimen, wordt thans reeds grotendeels ontruimd. Tot slot zal men volgend jaar een drietal dienstgebouwen optrekken in de onmiddellijke nabijheid van de veerhaven en wel een gebouw voor de wal- agent van de P.S.D., een gebouw voor de Douanediensten en een gebouw voor het K.N. M.I. In alle gevallen vertrouwt men erop, dat men er in 1958 mee gereed zal zijn. Enkele maanden geleden is men in Breskens begonnen met de aanleg van de nieuwe veerhaven en nieuwe veerfuik. Het werk vordert zeer goed. Thans zal men ook in Vlissingen begin nen met de aanleg van een nieuwe veerfuik, zodat straks in 1958, wanneer de nieuwe honderd meter boot gereed zal zijn, de boot onmiddellijk in de vaart kan worden genomen. Doch daarnaast blijven de bestaande veerfuiken te Vlissingen en Breskens ge handhaafd, zodat de „Koningin Juliana" en de „Prins Bernhard" hun diensten op het veer Vlissingen-Breskens kunnen blijven ver richten, wat ten goede zal komen aan het steeds stijgende aanbod cp de veerdiensten. Het handhaven der „oude" fuiken zal voorts de vele middenstanders in Breskens, die de ontwikkeling der nieuwe haven met lede ogen aanzagen, als muziek in de oren klinken. Het eerste deel van dit grootse werk omvat de aanleg van een nieuwe veer fuik. Deze komt naast de bestaande fuik te liggen waardoor het bouwval lige kartoor der PSD en Douane ge sloopt zal worden. Vorig jaar maakte de hoofdingenieur-directeur van de Rijkswaterstaat in Zeeland, ir. J. H. v. d. Burgt, een studiereis om o.a in het buitenland de veerdiensten aan een onderzoek te onderwerpen. Hij keerde treug met talrijke belangrijke gegevens. Opgedane indrukken en gedachten werden uitgewerkt en zullen bij deze nieuwe veerfuik én die te Bres- keus in praktijk worden gebracht.. Zo zal men geen meerstoeien plaatsen voor en bij de mond der fuik. terwijl een lange- en een korte geleidingspler er zorg voor zal dragen dat het inva ren vlot en soepel geschiedt. De ve ring der fuikwanden zal geschieden door rubber-buffers wat alleen nog maar wordt toegepast in Engeland en bij de Harwichboot in Hoek van Hol land. De nieuwe veerbrug zal uit een deel bestaan en mechanisch worden bediend. De brug krijgt een rijbaan in (Advertentie) Huidzuiverheid - Huidgezondheid Houdt de winter uit handen en voeien. Hen Engelsman, geboren in Ecua dor, krijgt van zijn stervende vader de tip, dat er ergens in de schoor steen van een oud Engels kasteel een schat verborgen zit. Dat kasteel dient nu echter als studiecentrum voor atoomgeleerden en als hij op clandestiene wijze binnengedrongen, betrapt wordt, komt hij natuurlijk on der beschuldiging van spionage te staan en wordt veroordeeld. Hij weet echter te ontsnappen, komt in aan raking met de Russische spionage dienst, die hem als een der hunnen beschouwt en er ontstaat een reeks van verwarde avonturen, eindigend in een nieuwe gevangenneming en een vrijspraak. De schrijver Geoffrey Honschold heeft de intrige aardig op gezet. Bij de uitwerking wordt het verhaal wel eens wat verward, maar over het geheel kan men er zich toch wel mee amuseren. (Uitgave Jan van Tuyl N.V., Zalt- i bommel, Antwerpen). De duitse schrijver Arnold Krieger, die ook als etnograaf en folklorist door de uitgeefster, de N.V. „Kos- «n»Ia,'™sterdam-Amwerpen, wordt leven«»n gee,t in deze roman de r eerg ng van een Afrikaans meis je, een negerin weer. die om haar (Advertentie) presenteert hedenmiddag van 2 tot 5 uur persoonlijk in onze zaak Ginnekenweg 66 Breda e !Zepen' e uitmaken van - v-N.-politiemacht zullen in hun ven uniformen opereren. Als al- meen herkenningsteken zullen zij enter een insigne krijgen op hun da{ 'tut nieuwe functie ■mauidt Het is een goudkleurige ■nde speld, met in blauw en wit het V.N.-embleem, buitengewone schoonheid, ,,het zwar te licht" worlt genoemd. Die schoon heid wordt haar niet ten zegen en omdat de schrijver haar ook nog een rusteloze natuur meegaf, dwaalt zij een groot deel van het ..donkere we relddeel" door, een aantal opdoffers tenslotte knoc kout slaan, zodat ze welbewust de dood Kiest en de muil van een krokodil inwandelt. Arnold Krieger kan schrijven en geeft goede achtergronden, maar het is moeilijk te geloven in de echtheid van zijn heldin die vaak moer van een geëxalteerd dametje heeft dan van een natuurkind. Met de erotiek van Arabieren en negers is Krieger zeer op de hoogte en dit elemenl wordt zo overvloedig aangewend, dat het tegen maakt. Had de schrijvet zich daann beperkt en ook zijn ro man 'n honderdtal bladzijden beknop ter gehouden dan zou die veel aan v/aarde gewonnen hebben. In het noviciaat van een religieuze orde worden degenen die zich tot dit leven geroepen voelen, gevormd voor het latere leven. Naargelang de aard van de orde krijgt deze vorming haar bijzonder karakter. Van het leven in zo'n noviciaat (Gods Proeftuin) weten velen zeer weinig. Dit verhaal, geschreven door Bene- dikt Kiely, speelt zich geheel af in zo'n noviciaat, vanaf de dag van aankomst van een aantal nieuwe no vicen tot voor sommigen een geluk kig eindevoor anderen een mis lukking. De geschiedenis, hier verhaald, handelt voornamelijk over twee per sonen Barragry, die reeds jurist en journalist is geweest en die een meis je in de wereld achterlaat en Mac (venna, de jonge dichter, zonder veel ervaring in wereldse zaken. Zij en u" metgezellen en vooral hun gees telijke leidsman - de novicenmeester - worden levensecht en met veel sym pathie ten voeten uit getekend. De ™ne dl£gen van alle daS- voor no- mtt w J u zo be!angrijk, worden beeriineruf v00r buitanstaanders oegrijpehjk en aannemelijk gemaakt. tot een spannend» aanbevelen. De Fontein, Utrecht)™"13"' (UitSave Piet Bakker laat zijn kater Schnor rer het verhaal van zijn leven ver^ telle*. Een tikje tragiek, een beetje melancholie, wat (menselijk) dieren, sentiment, gangbare wijsheid en een dosis humor vormen tesamen met de pittige tekeningen van Doeve een zeer leesbaar boek. A. is de kater dan de hoofdfiguuur, toch doet Pia een jonge hond, het geheel ..leven"' Door zijn intrede in het milieu, waar de kater de oudste rechten had. wordt het wereldje van Sehnorrer onder steboven gekeerd. Voor volwassen le zers is alles wat Piet Bakker daar over weet te vertellen beslist wel de moeite waard. Men moet zich voor al met vergissen in het uiterlijk van dit boek: het lijkt een uitgave voor grote en kleine kinderen. Maar voor de echte kleine kinderen is het be paald niet geschreven. Ervaring en inzicht in de belangrijke zaken des levens is eerste vereiste om van de ze Elsevier-uitgave te kunnen (en mo gen) gemeten. overeenstemming met de toegang tot de nieuwe veerboten en wel een rij baan van 6 meter voor auto's, waar naast gescheiden banen voor wielrij ders en voetgangers. De nieuwe brug zal ca. 10 meter korter worden dan de bestaande. Dit belangrijke werk zal binnenkort worden aanbesteed, zodat men begin volgend jaar met de definitieve uit voering kan beginnen. Het vervaardi gen van de betonnen palen wijst er reeds op, dat men overeenstemming heeft bereikt wat uiterlijke vormge ving betreft. Tweede deel Een tweede deel der werken dat apart wordt aanbesteed, doch ten nauwste samenhangt met de nieuwe veerfuik is de verbetering van de Prins Hendrikweg en van het Stati onsplein. De Prins Hendrikweg wordt vanaf de Keersluisbrug geschikt ge maakt voor twee rijbanen met aan weerszijden een rijwielpad. Een voet gangerstrottoir zal zich, evenals nu het geval is, aan de rechterzijde van de Prins Hendrikweg bevinden. Ter hoogte van de uitrit van het Marine terrein, bij de thans nog staande wo ningen voor het Douanepersoneel, krijgt de Prins Hendrikweg een ge heel ander aanzien. Hier komt een splitsing voor doorgaand verkeer en verkeer van de veerdiensten. De weg krijgt daar een totale breedte van ruim 35 meter. Hij omvat dan een ventweg/rijwielpad van 4 meter met aan de rechterzijde het voetgangers- trottoir. Deze ventweg wordt door een toirs en perrons" om b.v. de bussen te bereiken, wat de verkeersveiligheid ten goede zal komen. Nieuwe gebouwen Doordat het bouwvallige kantoor van de Prov. Stoombootdienst, waar nu de wal-agent en de douane nog on derdak vinden, moet verdwijnen, zal men voor deze diensten nieuwe ge bouwen plaatsen, zeer waarschijnlijk gelijk met de bouw van een nieuw K.N.M.I.-gebouw. Door de aanleg van de uitvals- en invalsweg van de Nw. Vlissingseweg naar de Pres. Roosc- veldtlaan wordt de bouw van een KNMI-gebouw eveneens urgent, daar dan de tijdelijke huisvesting van deze dienst eveneens in het gedrang komt. Het K.N.M.I.-gebouw krijgt een plaats op het Eiland nabij de Buitensluis, het gebouw voor de wal-agent van de P.S.D. komt aan de oostkant van de Binnensluis. De douane zal een ge bouw krijgen aan de Westhavenweg, ter hoogte van de huidige reservepon ton. Deze reserveponton blijft ligplaats houden aan de verbeterde en ver nieuwde kademuur, doch de oprij- brug voor het verkeer komt te ver vallen. Slechts een voetgangersbrug zal de verbinding vormen tussen de ponton en de wal. waaruit geconclu deerd mag worden, dat veerboten met zijlading niet meer op het veer Vlis singen-Breskens kunnen worden in gezet. Voorbij de nieuwe fuik, aan de oost zijde, komt een verkeersplein met ro tonde. Een bushalte zal hier worden ondergebracht. Bij de verbetering van de Prins Hendrikweg werd rekening gehouden met het feit, dat straks de Rijksweg 58 doorgetrokken zal worden v. Nieuwland naar Vlissingen (reent- streeks buiten Middelburg en Soubui g om). De aansluiting van de Rijksweg 58 op de Prins Hendrikweg zal plaats vinden ongeveer ter hoogte van het Witte Huis", waar de Rijkswater staat is gevestigd .Het wegdek zal daar bestaan uit klinkerbestrating in- plaats van uit asfalt, waardoor onno dig breekwerk in de asfaltlaag wordt voorkomen. Het verkeer Wanneer al deze werken waarvoor 1 1 1.1 II auiiV/Cl dl UCZ/C WCi ACH Wadi VUUl smal trottoir gescheiden van de 4 nu reeds voorbereidingen worden ge- motnf Ki'Oz i 4- 1-,^ I meter brede inrit tot het Opstelplein, welk plein vóór het station komt te liggen. Deze inrit wordt door een vluchtheuvel gescheiden van de 6 me ter brede rechter rijbaan, terwijl een tweede trottoir de afscheiding vormt met de 9 meter brede linker rijbaan, welke ook een opstelruimte" van 3 meter bezit voor tourbussen, die daar op hun passagiers kunnen wachten zonder het verkeer te hinderen. Voor het station troffen - in 1957 zullen beginnen, zal een begin worden gemaakt met de zo dringend nodige verkeerstechnische verbetering op de Prins Hendrikweg en het „Stationsplein". Doch ook een begin met de moeilijke oplossing van het probleem der veerdiensten. Wan neer straks in 1958 de nieuwe honderd meter boot waarvan er maar één in bestelling is wordt afgeleverd, kan die onmiddellijk in gebruik wor den genomen en verlichting brengen in het steeds stijgende vervoersaan bod. Voor het station wordt de situatie De moeilijkheden op het veer eveneens ingrijpend gewijzigd door VlissinPen-Broskens kunnen in een, aansluiting op het laatste gedeel- 1 "hsingen nreshens Kunnen in te van de Prins Hendrikweg. Dus ook I de loop van 1958 zijn overwon- een dubbele rijbaan vluchtheuvels, l nen, Voor de problemen op het trottoirs ,etc. De inrit voor het vei- r, keer per veerdienst mondt hier echter veer Kruimngen-Perkpolder uit op een ruim Opstelplein, dat komt waar nu het Havepplateau ligt (het grote grasveld). Dit Opstolplein krijgt elf opstelbanen met een totale lengte van 900 meter. Hierdoor komt de la.i- ge file, welke vooral in het zomersei zoen optrad, te vervallen, want het plein kan minstens 160 auto's etc. be vatten. Door de nieuwe situatie worden de voetgangers verplicht gebruik te ma ken van de voor hen bestemde trot- De heer J. Moerdijk heeft in alle stilte (en wie hem kent zal die stilte niets verbazen) 'n merkwaardig en hoogst zeldzaam jubi leum gevierd hij is n.l. veertig jaren lang gemeen te-secretaris van Zuido- dorpe. Veertig jaar ambtenaar van de zelfde gemeente komt vaker voor (de heer Moerdijk heeft er trou wens al 45 als zodanig op zitten) maar veertig jaren de functie gemeente-secretaris uitoefenen is wel zo goed als uniek. Men wordt namelijk niet zo jong secretaris gewoonlijk. De heer Moerdijk wel. Hjj volgde als zodanig zijn va der, de heer Alf. Moerdijk op. Dat was in november 1916 en de benoeming werd bekend juist op de sterfdag van zijn twee jaar eerder overleden vader. Zuiddor- pe h^eft overigens een vader-op- zoor.-traditie inzake zijn gemeen tesecretarissen: sedert 1813 (en wellicht daarvoor, doch van voor die tijd heeft men geen documen ten meer) heetten de secretaris sen Moerdijk, resp. Frans, Pieter, Alfons en thans de heer Joseph Moerdijk, die met zijn 45 dienst jaren eigenlijk een al oudere mar. zou moeten zijn, doch die altijd even jong schijnt te zijn gebleven. Hij is nl. een man met ontel bare liefhebberijen en belangstel lingen, een man die van zo goed als alle markten thuis is, hetgeen wellicht ooit zijn familieleden tot wanhoop heeft gebracht. Zijn aan geboren handigheid heeft hem een aantal octrooien bezorgd: zo heeft hij er drie op zijn naam staan inzake de gemeente-admi nistratie. Eén voor het zoge naamde ruitersysteem (kaarten- opbergir.g) en een voor het op bergingsysteem voor de regis tratuur, volgens het stelsel van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten Zo kan men met de heer Moer dijk praktisch over alle onder werpen een gesprek beginnen, omdat alles hem nu eenmaal in teresseert. Zijn verregaande han digheid bleek zich ook tot de huishoudelijke afdelingen uit te strekken, getuige het feit, dat hij enkele jaren geleden in de wed strijd van de K.R.O. „Vader doet de vaat" het Zeeuwse kampioen schap behaalde. En in dit geval was ook weer de overwinning te danken aan het opbergsysteem dat hij uitvond voor het opber gen van de spullen. Een interesse is echter de grootste: de muziek. De heer Moerdijk bezit een uitstekende stem en voor de oorlog genoot hij bekendheid als concert- en radiozanger. In menige opera klonk zijn volle geluid en enige tijd geleden werk te hij ook mee aan de muziek avonden die de Kunstkring „Van de Vos Reinaerde organiseerde. Zo groot is zijn liefde voor de muziek evenals bij alle overige leden van het gezin dat hij zijn huis pontaar. Sinte Cecilia noemde, toen het gereed kwam. Ja, dat huis. Ook dat is een stuk persoonlijkheid van de heer Moerdijk. Hij heeft het zelf ont worpen en geen steen mocht te gen zijn zin gemetseld worden. Het resultaat was een robuust, maar harmonisch gevordmd ruim en oergezellig huis, waar de ach terkamer een droom van een akoestiek herbergt voor de mu ziek die mevrouw Moerdijk of de jongste zoon Carlos aan de vleugel ontlokken. Kortom, het is voor een buiten staander bijna verwonderlijk dat de heer Moerdijk nog tijd en ge legenheid over heeft om ee aan te denken dat hij ook nog ge- meente-secretaris is. Maar de be langstelling die zijn werk ondanks al die andere interesse blijft be houden wordt gedemonstreerd door de uitvindingen op het ge bied der gemeente-administratie. Veertig jaar secretaris. Het zou een aanleiding zijn tot een feest, want het is een zeldzaamheid. Maar de heer Moerdijk is als Zuiddorpe zelf: hij houdt niet var. groot gerucht. En daarom werd op zijn verzoek de feeste lijkheid beperkt tot het hoog nodige. Burgemester M A. B. Puy- laert heeft hem in een raadszitting gehuldigd en een afvaarliging van B. en S. in Oost Zeeuwsch-Vlaan- deren kwam de collega ge lukwensen. Dat was 't. Maar dit stukje in de krant heeft rij ons toch niet uit het hoofd kunnen praten- In totaal zijn nu circa 11.000 toe komstige gerechtigden in de adminis tratie van de Raad opgenomen: nieu- hebben zich voorshands nog we aanvragen (7000)en reeds lopende geen oplossingen voorgedaan, uitkeringen (4000), maar dit cijfer ,f.. moet nog worden verhoogd met 10000 Wellicht Zijn in die tijd de plan- i reeds bij de Sociale Verzekeringsbank nen voor een vaste oeververbin- bekende gerechtigden! In totaal zul- ding reeds zover dat ook daarin binnen hare tijd een kentering ten goe- j de kan plaats vinden. - Advertentie) Toen op maandag: 6 augustus 1956 de postkantoren de loketten openden voor het verstrekken van aanvraagformulieren om algemeen ouderdoms pensioen, hebben velen de gang naar het postkantoor gemaakt en hun aan vraag heeft de Raad van Arbeid te Middelburg bereikt. Gelukkig behoef den niet alle 65-jarigen of ouderen deze gang te doen. Men weet, dat zij, die reeds een uitkering van de Sociale Verzekeringsbank (voorheen Rijks verzekeringsbank) ontvangen, geen aanvraag behoeven te doen. Hun gege vens zijn immers bekend, zodat toekenning automatisch kan volgen. ari a.s. het pensioen in ontvangst kan nemen? De aanvragen moeten worden ge registreerd, geverifiëerd door de af deling Bevolking van de gemeente, beoordeeld, beslissingen moeten wor den afgedrukt, bewijzen van toeken ning etc. Het is te begrijpen, dat sinds augus tus j.l. bij zo'n groot aantal aanvra gen heel wat mutaties te verwerken zijn: overlijden, verhuizingen, ver zoek om verandering in de wijze van betaalbaai'stelling. Deze zijn thans grotendeels aangebracht. De Raad zal dan ook zeer spoedig kunnen beginnen aan de laatste fase: het gereedmaken van de beslissingen en de kwitanties. Zonder tegenslag hoopt men in de tweede helft van de volgende maand klaar te komen, zodat iedereen nog vóór Kerstmis be richt zal hebben welk bedrag hem i -| ij i len dus in Zeeland circa 21.000 ouder- uiitwiivKciu, ^nmcncneinonpn worden betaalbaar j domspensioenen afzien- - gesteld. of haar is toegekend. De eerste uit betaling volgt dan in januari 1957. Op de toe te zenden stukken staat vermeld op welke dag men aan het postkantoor het pensioen kan innen. Heeft men uitbetaling op een post rekening verzocht, dan zal uit de beslissing blijken, dat met dat ver zoek rekening gehouden is. Er zijn heel wat „giro-gevallen". Deze moe ten er op rekenen, dat de afschrij vingen eerst op 21 januari 1957 door de Raad van Arbeid Middelburg aan het centrale Giro-kantoor kunnen worden verzonden, zodat deze aan vragers hun pensioen eind januari zullen ontvangen. Hiervan kan niet worden afgeweken, omdat het Giro kantoor voor elke Raad van Arbeid een dag heeft vastgesteld, om de stroom overschrijvingen te kunnen verwerken. En deze dag is voor de Raad van Arbeid Middelburg, de 21e van elke maand. Overbodig Wat moest nu allemaal ten kantore l t van de Raad van Arbeid te Middel- I burg gebeuren, vóórdat men in janu- VOOR DUiZÊïW EN ÉÉN DOELEIND» Toen de Segeersstraat nog „Ser Geertsstraat" of „Ser Gheraertsstraat" heette dat de straat oudtijds Geer- truidastraat heeft geheten is een dwaling moet het al een belangrijke verbin dingsweg zijn geweest van het hart van de stad naar de wegen, die tot zulks toe gang geven. .Het was eigen lijk een voorname toegangs weg naar de Abdij: de Ser Ghereartsstraat liep recht van de behuizing der mon nikken naar de Ser Ghe- raertspoort. Een Segeers- poort is er dus ook geweest. Maar dat moet alles zo ge weest zijn op de helft van de veertiende eeuw. Een Segeersstraaj met een poort, zónder flats, zonder bestrating.. Hoe anders was toen het straat beeld.! Het pad om 'e gaan was de harde, aangestampte grond de natuurlijke kleilaag, zoals die het grootste deel van Walcheren >e- dekteAls de regen de rieten daken van de houten nuizen striemde, veranderde het „weg dek" in een modderpoel, waarin de varkens, die in deze tijden vrij elijk door de straten rondliepen, een bizar waterbaliet uitvoerden. Anders was het met de honden. Men sprak er in de jaren 1399 —1400 van, dat de stad „zeer belast was van honden". Oude stadsrekeningen getuigen ervan, dat deze dieren toen inderdaad in groten getale voorhanden waren. De cijfers, die de prestaties van de hondenslagers weergeven spreken duidelijke taal. Hondenslager achtte men reeds i'" ,»t,J een kwalijke betrek- kmg. Meestal werd de functie ver vuld door een gevangene, die hierdoor gratie werd geschonken. Hannekyn Janszoon, die in 1408 en 1409 de honden achtervolg de hij was „van kwade feiten gevangen" mepte er 215. Pieter var. Halle bleef echter recordhou der met 252, een aantal, dat hij in 1399 en 1400 knuppelde. Als wa pen hadden de hondenslagers een met ijzer beslagen „codde" (knots). Soms behoorden 'n kruiwagen en een spade tot hun uitrusting. Een weinig fraaie wijze overi gens om gratie te verkrijgen! Maar de rechtspleging verscnilde vanzelfsprekend met die van thans. Voor het opsporen van een kindermoordenaar of -moordena res werden in 1404, om precies te zijn op de 21sle januari, alle i rou wen uit alle „wachten" (wijken) ir.gescnakeld! Het kinderlijkje was gevonden in de vest buiten de Ser Geertsstraat-poort. De vrouwen kregen opdracht een onderzoek in te stellen „ar. alle wive yeghe- lic in zine wachte" De volgende dag hebben zij. zo vermelden de ..eer men mit hem vutwaert ghen". Die vertering was niet m's ook, drie schellingen en zes groot, een dikke gulden dus, waarvoor men een grote reis kon maken! Er was ook al zoiets als een instelling voor maatschappelijke zorg. Uit de rekeningen blijkt, dat zich herhaaldelijk allerlei lieden bij het stadsbestuur aandienden, zulks met de bedoeling, enig hand geld te ontvangen. In 1446 diende zich Hendrik van Houte aan, met brieven van de keizer van Rome, waarin de vroede vaderen konden lezen, dat hij een rijk koopman was geweest, maar al zijn aardse bezittingen op zee, tijdens een storm verloren had. Hij kreeg een Wilhelm-schild, een kleine gul den. Vier dagen later kreeg Geert van Beets, die te kennen gaf ge vangen te zijr. geweest en verormd stadsrekeningen van Middelburg nog, aan dit bevel vo,daan. Of de dader gevonden is, wordt niet meer vermeld De onzedelijkheid werd Krach tig en tevens.met enige huma niteit bestreden? De 4e januari 1440 werd de hangeman (scherprech ter) ontboden om een onzedig wijf uit het land te brengen. In 1447 moest een arm, maar lichtzinnig meisje hetzelfde lot ondergaan Zij kreeg evenwel acht "root (dat is 32 duiten) om uit het land te trekken. Die 32 duiten kan men het best steller op twee dubbel tjes. Maar men kon er het and mee uitHerman Springe en zijne vrouw kregen in 1416 zelfs viei schellingen (een schelling is dertig cent) om de stad te veria ten. Anderzijds hielden de goede schepenen er vreemde gewoonten op na. Wanneer iemand op de pijnbank werd gelegd, maakten zij. zo blijkt u't d® stadsrekenin gen, „verteerirgen". Toen Lame- kijn van Westzubb „ghejustici- eert was ter galbhen" werd er door de baljuw en schepenen verteerd twaali groot, dertig centen dus. In 1439 kwam er een man de poor ten binnen, een man „ghenaemt Otte. die in Pruisce in Poele en vele andere conincrycke ghewan- dert hadde" Otte werd gelukkig ge maakt met een Philips-schild. Hoe snel lonen en prijzen echter ook al in die eeuwen stegen wel r.iet in die zes-procents-mate van thans blijkt ivel uit de stadsrekenin gen van twee eeuwen later. In 1672 moest Johannes Lamp- sins „op eene reis naar Leeu warden" tot het beroepen van ds. Van der Waeijen. Lampsins kreeg 124 ponden uitbetaald. Er gingen twintig schellingen in een pond, maar daar staat tegenover, dat in 't bedrag berepen was t „trac- teren" var. de leden der Classis van Leeuwarden. Dat is echter een duur reisje geweest want in 1637 bedroeg het „handgeaet" voor het maken van een nieuwe brug voor de Segeerspoort 141 pond. Jammer eigenlijk, dat voor 1366 toen de „schaliedekker" aan het poorthuis van de Segeerspoort werkte, geen koster, vermeld staan. Ook de prijs van de valbrug, die deze poort in 1438 er bij kreeg, is onbekend. Achter die Segeerspoort, daar begonnen vanzelfsprekend de Se- geerssingel en de Segeersweg. Ze zijn er nog, toegegeven! Maar ze zijr. niet meer dat van vroeger! Hoe was het immers, de Segeers weg was de toegangsweg naar het belangrijke Rammekens en het begin van de tweede haven. Was er een verkeersstroom door de Segeersstraat, ze was er ook over singel en weg! Men kon toen nog niet dromen, dat ir.- een latere tijd, met een veel intenser ver keer, de Segeersstraat die functie van verkeersslagader zou olijven behouden, doch dat Nieuwe Vlis- singse Weg en Nieuwlandseweg, „rijksherenbanen". de functie van de Segeersweg zouden overnemen! De Segeersweg was vroeger druk bezocht. Men trof er de buitenplaatsen Rusthof en de Dol fijn; op de singel waren de thee tuintjes, waar men op een mei morgen ging ontbijten. Van Ser Gheraertsstraat, -singel en -weg. is de Segeersstraat als verkeersslagader overgebleven. Maar hoe was het in de oude jij den, er waren geen auto's, laat staan bromfietsen De straten wa ren smal in hun aanleg en zo zij in die toestand nog bestaan, zij '.ijn van de bekoring van de tijden, die ver voor deze waren. Doch het hart van Middelburg ging met de nieuwe tijd sneller kloppen, het werd vergroot, vroeg ook een bredere slagader. De oude huizen, ze gingen te gen de grond. Nieuwe panden verrezen, waarin middenstanders een zeer goed onderkomen gaan vinden. Dat de middenstand hiertoe in staat is, is het bewijs hoezeer de mens er in welstand op vooruit is gegaan. Waren de goede poorters, die over een uit gebreide garderobe beschikten sn geen schulden hadden, tot de rijkaards gerekend, de huizen, ze waren van hout, de daken, ze hadden een rieten bedekking Thans staat er een flat in de Segeersstraat. Een flat, bewoond door vooruitstrevende midden standers, die de eisen van hun- tijd verstaan hebben. Bij de nieuwe aanvragen, die de Raad van Arbeid te Middelburg heeft ontvangen, zijn er heel wat, onge veer 10 pet. die overbodig zijn. Men heeft nogal eens een aanvraag ge daan denkende, dat 't nooit kwaad kon, hoewel toch duidelijk was be kend gemaakt dat - als reeds gezegd - personen, die een rente genieten geen aanvraag behoeven in te zenden. Natuurlijk heeft de Raad van Ar beid heel wat verzoeken om inlich tingen gekregen de laatste maanden, waarop steeds antwoord is gegeven. Dat het antwoord niet werd nage volgd, is ook wel eens voorgekomen. Een sprekend voorbeeld was de we duwe, die om een aanvraagformulier vroeg. Nadat vastgesteld was, dat zij reeds weduwe-rente geniet, werd haar geschreven, dat zij geen aan vraag behoefde in te dienen. Volgde een telefonisch verzoek, waarop het zelfde antwoord werd gegeven. Twee dagen later kwam een aanvraag bin nen. die natuurlijk prompt terzijde werd gelegd. Ook is een aantal aanvragen ont vangen van gehuwde vrouwen, wier echtgenoten recht hebben op pensi oen. Ook deze aanvragen zijn niet nodig, want een gehuwde vrouw heeft geen recht op ouderdomspensioen, tenzij zij duurzaam van haar man gescheiden leeft (al dan niet geschei den van tafel en bed), wat natuur lijk weinig voorkomt. Is zij kostwinner en haar man nog geen 65 jaar oud, dan heeft zij zelf recht en wordt een pensioen als voor gehuwden toegekend. Is haar man 65 jaar of ouder, maar hij heeft zelf nu nog geen recht op ouderdomspen- sioen (b.v. doordat hij lang in het buitenland gevestigd was, terwijl zijn gezin hier verbleef) dan ontvangt de vi-ouw het pensioen alsof zij onge huwd was. Men ziet intussen, dat het aantal uitzonderingen gering is. De wet is opgezet met het doel elke Nedei-lan- der een vecht op ouderdomspensioen te verschaffen. Nationaliteiten De invulling van de aanvragen heeft weinig moeilijkheden gegeven. Toch hebben de ambtenaren van de Raad van Arbeid wel enige eigenaardige dingen ontdekt: als nationaliteit werd opgegeven Nederlands hervormd, rustend boerin, rooms katholiek. Het merkwaardigst was de aanvraag van iemand, die. als geslacht, man en vrouw opgaf! Het is ook gebleken, dat de ge dachte heerst: ik ben aangeslagen in de vei-mogensbelasting. ik kom er dus niet voor in aanmerking. Dat is niet juist. Het ouderdomspensioen wordt toegekend zonder onderzoek naar iemands inkomen of vermogen. Ook degenen, die een pensioen van de Pensioenraad genieten, behoren een aanvraag in te dienen, voorzover zij nog niet bekend zijn bij' de Raad van Arbeid of de Sociale Verzekerings bank. Tenslotte wordt nogmaals de aan dacht erop gevestigd, dat thans al leen door degenen, die vóór of op 1 ianuari 1957 de leeftijd van 65 jaar zullen hebben bereikt, een aan vraag kan worden ingediend. Wie later verjaart behoeft nu nog niets te doen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 7