Dominee op priesterfeest
De jachthoren heeft geklonken
onzepuzzel
RODENT
Het alcoholmisbruik in voormalig
Duits gebied in Polen
Een geschenk van formaat
VERDELG
RDER
ER
OP HET
KERKPLEIN
H. C0UWENBERG
H. STUMPEL N.V.
4
it-
drecht
DERDE BLAD
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1956
Merk waardige kran ten berich ten
Geen hoerastennning
Protestants protest
Üw haar wint het
met
glans!
POL Y COLOR
Paus heeft lichte
griepaanval
Bouwplannen
Franse vloot
Ontwortelde jeugd drinkt teveel
Torli.... toenadering
Algemene onveiligheid
Alleen maar cafe's
Staatshandel in alcohol
1.000.000
Onderlinge
Oud-strijders in
Celebes eisen
schadevergoeding
rat en muis i
met
OPLOSSING
c of per-
aken van
83SS1
SCHAPPEN
on 9920
i kennissen
/an
MA
e verkoper
dat U bij
:LDJE van
1EVEND is
FATIMA"
;n met een
daarbij in
s een grnte
edend voir
ENK VAN
)LAAS EN
•lektricitcit.
nde beeldje
in.
Siro 143595
„radium"
van Onze
ie kroontje
in)
uit zenden
nnenkomst
Onlangs vierde de pastoor van Diemen zijn
40-jarig priesterfeest. Namens de Hervormde
Gemeente bood ds. E. Hagen tijdens de recep
tie zijn gelukwensen aan en ontving toen van
de jubilaris een gift van f 100voor de dia
conie ter verdeling onder behoeftige Hervorm
de gemeenteleden! Eigenaardig? Misschien
wel, maar toch is het de moeite waard om er
eens even bij stil te staan, want dit op zich
onbetekenende feit staat niet alleen. Het is
er slechts één uit een lange reeks, die allen te-
samen duidelijk maken dat er in de verhou
ding katholieken-protestanten in Nederland
iets aan het veranderen is.
Ik doe maar een willekeurige greep uit een
aantal krantenberichten van de laatste tijd.
Op zondag 11 november gaf de KRO voor de tweede maal een TV-uit
zending van een Hoogmis, ditmaal vanuit de parochiekerk te Bunnik.
~'s Avonds zond de TV vanuit dezelfde katholieke kerk een getuigenis
bijeenkomst uit van in Nederland woonachtige Hongaarse protestanten.
Het semi-officiële hervormde orgaan Woord en Dienst nam enige tijd
geleden een artikel op van de Franciscaan dr. A. Fiolel. Toch was dat
artikel lang niet zonder kritiek op de reformatie. Omgekeerd treft men
in katholieke tijdschriften, zoals Dux en de Nederlandse Katholieke
Stemmen, van tijd tot tijd bijdragen aan van protestantse zijde.
De prachtige Elsevier-uitgave Encyclopedie van het Christendom is
in dit opzicht zelfs een monument te noemen. Voor de eerste maal in
onze geschiedenis hebben vooraanstaande figuren uit protestantse, ka
tholieke en oud-katholieke kringen de handen ineengeslagen voor het
tot stand brengen van een werk, dat uniek is niet alleen voor Nederland
en België, maar zelfs voor de gehele christelijke wereld.
Al deze feiten waren 50 jaar gele
den eenvoudig ondenkbaar. Er is
wel degelijk iets veranderd in het Ne
derlandse geestelijk klimaat. Dat wil
niet zeggen dat er niet even goed
een lijst van krantenberichten te ma
ken zou zijn zelfs nu nog in 1956,
welke getuigt van onvervalst anti
papisme of katholiek onbegrip voor
het protestantisme, maar vóór 50
jaar was er vrijwel alléén maar een
anti-stemming. Wie nu denkt dat we
er al bijna zijn en dat de zo vurig ge
wenste hereniging reeds vlak voor de
deur staat, vergist zich. Er is geens
zins een eind gekomen aan de strijd.
Slechts de manier van strijden is
veranderd. Ze is zakelijker geworden,
laat zich minder door hartstochten
en sentimenten leiden, beweegt zich
veel meer om de eigenlijke, centra
le vragen van de christelijke open
baring. Maar dat is al een hele winst.
Toen de Nederlands Hervormde
kerk m 1945 op bijna wonderbaar
lijke wijze het staaisreglement dat
koning Willem I haar in 1816 als een
keurslijf had opgelegd doorbrak en
opnieuw na zoveel jaren zichzelf
werd, was een van de eerste daden
van de nieuwe Generale Synode het
uitvaardigen van 'n herderlijk schrij
ven betreffende de rooms-katholieke
kerk. Dat herdeilijk schrijven wilde
opnieuw duidelijk maken waarom de
Protestanten bleven „protesteren" te
gen een kerk, die naar hun mening
niet de toets van het Evangelie kon
doorstaan. Toch was dit protest al
een hele vooruitgang, want het was
niet ingegeven door een louter anti
rooms sentiment, maar ging uit van
een eerlijke, zij het dan ook niet ge
heel geslaagde, poging de katholie
ke kerk te verstaan en te zien zoals
zij werkelijk is. Een vooruitgang ech
ter waarbij de N.H. kerk bleef wat
ze was: Protestant!
üok op wereldniveau speelt zich
iets dergelijks af. In de eerste jaren
van de oecumenische beweging on
der de niet-katholieke christelijke
kerken van de gehele wereld ging
men uit van een al te optimistisch
en ook onjuist standpunt. Men dacht
dat de eenheid onder de Christenen
wel te bereiken was als elke kerk
maar wat wist te geven en te ne
men en niet star op haar standpunt
bleef staan. Zo zou op de duur een
grootste gemene deler gevonden wor
den. voor allen aanvaardbaar. De
katholieke kerk kon hier vanzelfspre-
Advertentie).
kend niet aan mee doen en haar hou
ding werd beoordeeld als hoogmoedig
en zelfgenoegzaam. Merkwaardig is
nu dat men langzamerhand toch
zelf de ontdekking gedaan heeft dat
van een methode van water - in - de
wijn - doen, van democratie als men
wil, niets te verwachten is als het er
om gaat hoe de mens de Boodschap
van God heeft te verstaan.
Steeds meer is men tot het inzicht
gekomen, met name in de Wereld
raad van Kerken, dat men niet moet
beginnen van de ander te eisen een
klimaat is nu goddank aan het op
klaren. We beginnen de ander lang
zaam en niet zonder moeite en veel
vergissingen te verstaan zoals hij
werkelijk is, we beginnen eindelijk
te leren naar elkaar te luisteren!
Het is daarom dat die schijnbaar
zo onbetekenende krantenberichten
toch wel iets zeggen. De toenade
ring die er uitspreekt komt voort uit
een oprecht verlangen naar de een
heid der verscheurde Christenheid
aan beide kanten en getuigt tevens
van werkelijkheidszin. Dat geeft recht
wel niet tot een naïef optimisme,
maar toch tot hoop en vertrouwen
voor de toekomst.
J. v.d. M. pr.
(Advertenties)
door één
iintgevende
haarwassing met
lileur-Nliainpoo
(niet geverld
Z.H. Paus Pius XII lijdt aan een
lichte aanval van griep. Van zijn art
sen heeft hij het advies gekregen,
meer rust te nemen en het aantal
audiënties te beperken.
Vaticaanse kringen verklaren, dat
specialisten enige dagen geleden de
paus volledig hebben onderzocht en
dat daarbij „niets abnormaals" is
ontdekt.
lAdvertentie)
De Franse staatssecretaris van ma
rine, Anxionnaz, heeft voor de com
missie van defensie uit de nationale
vergadering verklaard, dat de Fran
se marine in de komende twee jaar
schepen mei een gezamenlijke ton
nage van 60.000 ton wil laten bouwen.
Voor 1957 staat o.m. de bouw van
een vliegdekschip voor hefschroef-
vliegtuigen en twee escortevliegtui
gen op het programma.
Deelnemers!
t
-Ruim
stuk van zij: heiligste overtuiging
prijs te geven, maar veeleer dat de
ander zichzelf blijft. Ook heeft men
ontdekt dat een eerste voorwaarde
voor de hereniging bestaat in eer
lijk begrip voor eikaars standpunt,
niet vertroebeld door de strijdhouding
die eeuwenlang de christenen tegen
elkaar heeft opgezet.
Een gelijksoortige ontdekking heb
ben ook de katholieken en de protes
tanten in ons land gedaan. Al te lang
hebben wij elkaar bevochten en dan
nog vaak met schijnargumenten. De
Protestant schermde met het ..Room
se streven naar macht" zonder te
beseffen dat de Katholiek het kerke
lijk gezag met zijn eventuele fou
tengeheel anders ziet dan hij.
De katholiek verweet de anderen
hun gespletenheid in talloze kerken
en kerkjes maar had niet in de ga
ten, dat die anderen van eenheid een
opv'srtfffrg"hadden, volkomen verschil- -
lend van de zijne. Al te lang hebben uitspattingen in sommige delen van
De communistische regering in War
schau heeft onlangs toegezegd, dat in
Oost-Pruisen, Dantzig, Pommeren en
Silezië zowel de wederopbouw als de
culturele activiteit zal worden bevor
derd door de bouw van cultuur-hui
zen", bioscopen, restaurants, koffie
huizen e.d. Bovendien zal meer aan
dacht worden besteed aan een zinvolle
vrije-tijdsbesteding, met name op het
platteland.
Door dergelijke maatregelen wil men
trachten tegen te gaan,, dat de mijn
werkers in Opper- en Neder-Silezië
hun vrije tijd verdoen bij bier en ster
ke drank, hoewel het regime als zo
danig nauwelijks bezwaar schijnt te
hebben tegen de steeds toenemende
omzet van alcoholhoudende dranken,
die alleen in staatswinkels te krijgen
is.
Vooral de jeugd drinkt veel te veel.
De vrije-tijdsbesteding, zowel van
staatswege als van de zijde van de
communistische vakbeweging heeft
schromelijk gefaald. Waartoe alcohol
misbruik leidt staat te lezen in het
door de Poolse vakbeweging in Bres-
lau uitgegeven Duitse dagblad ,,Ar-
beiterstimme". De toestand moet wel
zeer ernstig zijn, want het blad is niet
mals bij het hekelen van de misstan
den.
..Aroeiterstimme" schrijft over de
door halfvolwassen jongeren (no
zems") veroorzaakte opstootjes en
meldt ook. dat bij die aanvallers jonge
meisjes zijn, die zich niet hebben ont
zien neergeslagen slachtoffers tegen
het hoofd te schoppen. „Arbeiter-
stimme" voegt hieraan toe, dat de al
gemene onveiligheid bij 't aanbreken
van de duisternis de spuigaten uit
loopt. De militie is in enkele plaatsen
van dit gebied niet meer bij machte
de openbare veiligheid te garanderen.
De veel te grote consumptie van ster
ke drank van de jongeren is vaak aan
leiding tot dergelijke uitspattingen.
In een ander artikel over de ..cul
turele vrije-tijdsbesteding" in Walden
burg wordt verklaard, dat hiervoor
in deze bijna 110.000 inwoners tellende
stad nauwelijks gelegenheden bestaan.
De meeste bewoners blijft niets an-
(Advertentie)
wij niet eikaars overtuigingen bestre
den, maar veeleer de caricatuur wel
ke we in onze eigen geest van de
ander hadden gevormd. Dit troebele
het mijnbekken van Waldenburg. Hier
worden bij het aanbreken van de
avond en 's nachts voorbijgangers aan
gevallen en neergeslagen, meisjes las
tig gevallen, mensen beroofd. Het blad
Laat nu de kou
maar komen
Iedere dag een lepel
Scott's Emulsion en ze
kunnen er de hele win
ter tegen. Scott s Emul
sion - de smakelijkste
levertraan - bevat de
belangrijke vitaminen A
en D en onmisbare opbouwstoffen m de
meest werkzame vorm Ook voor volwasse
nen ideaal voor grotere weerstand.
ders over dan in cafés en herbergen
hun vertier te zoeken. Vandaar, dat
in de straten van deze stad waggelen
de beschonkenen geen zeldzaam ver
schijnsel zijn. Op de dagen dat de
lonen worden uitbetaald heeft de z.g.
.bereidheidsdienst" van de burger
militie de handen vol en komt er geen
einde aan de in dronkenschap begane
wandaden van halfvolwassenen.
Bijzonder erg is het ook op zonda
gen, aangezien er noch in de stads
parken, noch in de omgeving voor ont
spanning wordt gezorgd. En vindt er
eens de een of andere culturele bijeen
komst plaats, dan is de toegangsprijs
meestal dermate hoog, dat een arbei
dersgezin met kinderen er niet naar
toe kan gaan. Het gevolg is dan, dat
moeder met de kinderen maar thuis
blijft en vader in de kroeg zijn vertier
zoekt. De jongeren brengen, naar uit
bijna alle berichten over Waldenburg
blijkt, het grootste deel van hun vrije
tijd in kroegjes en cafés door.
Een poosje geleden heeft men in
enige steden in Pommeren een poging
gedaan, om de namen van onverbeter
lijke drinkebroers en jongeren, die
zich te buiten gingen aan sterke drank,
openlijk op een bord bekend te ma
ken. Deze actie moest weer worden
afgeblazen, omdat de staatswinkels,
waar alcohol wordt verkocht, er be
zwaar tegen maakten. Ze konden
daardoor de hun in het economische
plan voorgeschreven verkoops-ver-
plichtingen niet vervullen.
Gebrek aan ontspanning, culturele
activiteit en georganiseerde vrije
tijdsbesteding bevorderen alcoholmis
bruik van de jeugd. Het is een kring*-
loop, waaruit weer eens de kloof
blijkt, die er gaapt tussen de ,,volks-
democratische" theorie en praktijk.
In de voormalige Duitse provincies in
Polen komt hier nog bij. dat de naar
deze gebieden overgebrachte Poolse
bevolking zich daar niet thuis voelt en
ook om die redenen in sterkere mate
toevlucht zoekt tot de alcohol.
keert (Je
Levensverzekering-Mij.
's-Gravenhagi
te s Gravenhage
aan U allen uit
als winst over
Het afgelopen
tijdvak
L/iigestoten
.aan sprake-
Oud-strijders in Celebes hebben een
resolutie aangenomen, waarin er bij
de regering op wordt aangedrongen
van Nederland vergoeding te eisen
voor de schade, die door de voorma
lige kapitein van het K.N.I.L. Wes
terling, aan het volk van Zuid-Cele-
bes is toegebracht.
De oud-strijders beweren, dat Wes
terling veiantwoordelijk was voor de
massamoord op 4000 mensen in Ce
lebes gedurende de operaties in 1946.
^ij waarschuwen, dat indien de Ne
derlandse regering weigert het ver-
S°e Nilri te, wüligen. de veiligheid van
cie Nederlandse onderdanen in Indo-
SrsiS }n .J1.?* algemeen en in Celebes
kunnen worden" gewaarborgd
iJvinLP l erü Belgisch Lotharingen,
in Vlaanderen en de Kempen hebben de jacht-
i°rhhS 9,e, en'. n, in verschillende streken
hebben kleurige stoeten van ruiters en meute
de vossesporen gevolgd. In elke jager is weer
iets herleefd van de hartstocht die ook Sint-
Hubertus, zijn patroon en beschermer ge
kend heeft, toen hij nog als levenslustige hove
ling zijn vele trofeeën in de wacht sleept
Jagen in België dot is de verrassende
ontmoeting met een hert in de Ardennen, dat
zijn de flitsende bewegingen van reebokken
in bijna alle bossen van het land, dat zijn dé
sluwe manoeuvres van vossen en het zorge
loos bedrijf van fazanten, patrijzen, hazen en
konijnen. België heeft in klein bestek een
verscheidenheid aan flora en fauna als weinig
andere landen.
Vooral in Belgisch Lotharingen en in de Ar
dennen vindt men nog veel wild. Het hert
heeft zijn eigenlijke domein in de Luxem
burgse, Naamse en Luikse Ardennen. De wil
de zwijnen hebben in de uitgestrekte bossen
van dit gebied hun thuis, maar men kan ze
ook in de meeste andere delen van België
aantreffen. Alleen in Vlaanderen en de Ant
werpse Kempen zal men de evers zelden zien.
In bijna elk groot bos leven de reebokken.
Een paar damherten, die wettelijke bescher
ming genieten, huizen in de provincie Namen,
in de omgeving van Rochefort en Viüers-
sur-Lesse. Dassen en vossen graven hun holen
m het gehele land.
Wolven zijn al een eeuw geleden uit de Bel-
gisehe wouden verdwenen. Het verhaal wil
cat Koning Leopold 1 de laatste van deze die-
ren m zijn land heeft gedood. In de bossen
van Belgisch Lotharingen, niet ver van de
Franse grens, heeft echter na hem Baron
Joseph de Gerlache omstreeks 1890 nog een
jonge wolf geschoten-
Hei kleine wild is in de Ardennen niet zo
talrijk als in de andere streken. In de Ar
dennen is het klimaat dikwijls te hard, de
afstanden tot de zomen van de wouden zijn
te groot en het rovende wild belaagt er voot-
durend de kleinere dieren. Korhanen en de
veldhoenders ziet men echter nog wel in de
Ardennen waar zij vruchten in overvloed vin
den. In de valeien en in de bosjes van de
lagere Ardennen zijn de fazanten, patrijzen,
hazen en konijnen bijzonder talrijk. Deze die
ren zijn verder ruimschoots aanwezig in Con-
droz, Haspëngouw, in sommige streken van
Brabant, Henegouwen. Limburg en Vlaande
ren,En wie het waterwild lokt. bieden de
Kempische moerassen in de trektijd een rijke
buit.
Hoeveel prettiger is het, voor alle privé-correspon-
dentie uw eigen OLYMPIA portable te kunnen ge
bruiken! Het gaat veel sneller dan met de hand
geschreven.
leder vel papier op de OLYMPIA getikt,
ziet er onberispelijk uit. Bovendien hebt
u steeds copieën. De fraaie machine met
de verende toetsen en vele andere voor
delen is werkelijk een schitterend ca
deau van blijvende waarde. Model SM 3,
met tabulator en ook met 34 cm wagen.
Voor hoge prestaties op kantoor de
OLYMPIA standaardmachine SG 1 in
„Super"- ofNormaal"-uitvoering. Zeer
hoge tiksnelheid - smaakvol model. Voor
snel en zeker werken, de OLYMPIA telma
chine met de uiterst snelle non-stop
bediening. Capaciteit 8/9 9/10 en 11/12
stellig - in verschillende uitvoeringen
gemakkelijk „blind" te bedienen.
Gemakkelijker tikken - sneller rekenen
Prospektussen,
vrijblijvende
demonstratie
en adressen
der distrikts-
agenten bij:
N.V. OLYMPIA KANTOORMACHINE IMPORT
Piet Heinstraat 133 's-Gravenhage - Tel. 33.64.60
OLYMPIA-DEALER voor OOSTERHOUT en de LANGSTRAAT:
Oosterhout - Leijsenhoek 27-29 - Tel. 01620-2648
OLYMPIA-DEALER voor WEST-BRABANT en DORDRECHT:
DORDRECHT: Voorstraat 162 BREDA: Tolburgstraat 2
HORIZONTAAL: 1 eiland in de
Ind. archipel, 5 muziekdrama, 9 strem
sel, 10 driekroon, 12 boom, 14 voorzet
sel, 15 belangstelling, 16 goud (fr.), 18
bloem, 20 larve, 21 maat, 23 onder het
nodige voorbehoud, (lat. afk.), 24 on
der andere (afk.), 26 aait 30 oxideren,
33 bijwoord, 3tl opdracht, 36 telwoord,
37 godheid, 38 vlaktemaat, 39 stil
staand water, 40 soort anker, 41
rechthoekig, 43 regel. 45 bezig, 47 be
grijpen, 49 lidwoord, 51 slede, 52 iedere
55 vorm van reven, 58 deel v.h. been,
60 deel v. e. fr. ontkenning, 61 beroep
62 stofmaat, 63 ijle stof, 65 bloem, 66
vis, 68 gevaarlijke toer 69 por.
VERTICAAL: 1 voorzetsel, 2 vogel,
3 pl. op de Veluwe, 4 smal stuk leer,
5 pl. in Rusland, 6 geestelijke, 7 be
kendheid, 8 bijwoord, 9 jongensnaam,
11 palm, 13 schadelijk insect, 14 soort
maatschappij, 17 koningin (fr.), 19 on
billijk 22 pl. in België, 23 zangnoot,
25 als eerder (afk.), 27 woede, 28
unieke, 29 langzaam, 30 serie, 31 oude
maat. 32 ned. vliegveld, 35 spoedig, 40
dwalen. 41 bijw., 42 vorm v. snate
ren, 44 deel v.h. been, 46 de dato
(afk.), 48 slede, 50 verharde huid, 53
(Advertentie)
kippeneigenschap, 54 droogoven, 56
verlangt. 57 verpakkingsmiddel. 53
bevestigingsmiddel, 59 dun, 64 spil, 67
waterhoogte lafk.)
HORIZONTAAL: 1 montuur, 7 ma
kreel, 13 a la, 14 uranium, 16 ent, 17
dr, 18 mee, 19 a.g., 22 se. 23 opera, 25
ei, 28 morsen, 31 ransel, 34 en 35 spel,
37 stro, 38 k.o., 39 nap, 40 est 42
m.t.s., 44 ko, 45 etalage, 48 ir, 50 hart,
52 arak, 54 maria. 57 etude, 59 r.k.,
61 ma, 62 opa. 64 l.o., 65 n.s., 66 pel,
67 dm, 68 ja, 69 met, 70 o.i., 71 d.i.,
72 ets, 74 an, 76 te, 77 poort, 79 renet,
82 noen, 85 gril, 87 er, 88 muskaat, 92
an, 94 u.s.a., 96 air. 97 els 100 op, 102
trap, 104 avro, 106 do, 107 gareel, 110
oester. 112 ie, 113 egard, 116 s.a., 118
ge, 120 ede, 121 ee. 123 pul, 125 stui
ter, 128 don, 130 piaster, 131 ergeren.
VERTICAAL: 1 ma, 2 olm, 3 na 4
uur, 5 ur, 6 ramp, 7 mier, 8 au,' 9
k.m.a., 10 ee, 11 eng, 12 lt, 15 neet, 17
dessa, 20 genot. 21 smet, 22 sr. 23 one,
24 art, 26 is, 2'i slop, 29 on, 30 eppe,
32 arme, 33 e k„ 36 lea. 37 sta, 39
norm, 41 sla, 43 sire, 44 ka, 46 tui, 47
git, 49 ra, 50 harpoen, 51 tam, 52 ado,
53 kasteel, 55 radio, 56 ao, 57 e.a. 58
ulaan, 60 kei, 63 pit, 65 net, 71 don,
72 et, 73 sr, 75 neg, 77 peru, 78 reu,
80 eva, 81 tras, 83 oe, 84 ski, 86 in,
88 mare, 89 sap. 90 ara 91 tere, 93
noga, 95 steeg, 98 losse. 99 worm, 101
pa, 103 ale, 105 vod, 106 de, 108 r.i.,
109 kadi, 111 t.a.. 114 geur, 115 rete,
117 lui. 119 est, 121 erg, 122 moe, 123
pp, 124 la. 126 te, 127 er, 128 dr, 129 nn.
