SOVJETS BLOKKEREN DE HONGAARSE GRENS
Eden won tijd terwijl armada
nog opstoomt
Opnieuw gevechten uitgebroken in geteisterd Boedapest
V-raad
bespreekt
Hongarije
Nagy laatna herhaald protestde hoofdstad
in staat van verdediging brengen
„Russen5 blijf
asjeblief
Kardinaal Mindszenty doet
beroep op het Westen
Den Haag
motiveert
blanco-stem
EGYPTENAREN VLUCHTEN IN SINAI-WOESTIJN
Lagerhuis komt
vandaag weer
bijeen
Niet door ruïnes worden
de geschillen opgelost
Suggestie voor VN.-politie
in het Midden-Oosten
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Communisten in Polen
en Oost-Duitsland
Minister Struyckcn
in Nederland
Koud
er
GROTE TROEPEN-
ACTIVITEITEN
Kwestie niet voldoende
onderzocht
Encycliek over internationale toestand
96e JAARGANG No. 22293
Uitgave N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda,
Reigerstraat 16. Tel.: Directie, Redactie en
Administratie 3351. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur: J. J. H. A Bruna. Redactieraad.
J M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem,
Mr Dr A. J. J. M. Mes, Mr. H. M. L. de
Rechter. P. V. NL Vercauteren, L. J. v. 't
Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet t 6.5U
p. kwartaal, p. post 1 720, p. week (ultsl.
bij niet postbestell.) t 0.50. Incasso wordt
berekend. Losse numm. 13 ct. Postrek. 278841
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1956
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.35
per m/m. (Ingezonden Mededelingen t 0.85
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.14 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.35 per m/m). Bij contract aan
zienlijke reductie; volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet wensen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236-JBureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, T
om Ho fatvriotr-An Pn miinon «I 11 .'kV'-.*.
Radio-Boeclapest meldde gisterenavond,
dat in de Hongaarse hoofdstad opnieuw
gevechten waren uitgebroken. Tegelij
kertijd kwam uit Wenen het bericht,
dat Russische pantsertroepen posities
begonnen in te nemen langs een groot
deel van de Hongaars-Oostenrijkse
grens. Van Bratislava tot Nickelsdorf
(aan de hoofdverkeersweg Wenen-Boe-
dapest) waren alle grensovergangen
afgesloten. Het telefoonverkeer met
Wenen was opnieuw verbroken.
De Hongaarse regering droeg tankeen-
heden op posten te betrekken voor het
parlement en op de Donau-hruggen,
omdat de Russen naderbij kwamen.
P99
De Poolse communistische
partij heeft vrijdag een oproep
tot de bevolking gericht haar
„kalmte en discipline" te bewa
ren gedurende de spanning, wel
ke is veroorzaakt door de ge
beurtenissen in Hongarije.
Zij zegt, dat het thans geen tijd is
voor demonstraties en bijeenkomsten
en voegt daaraan toe: „Er is thans een
nieuwe en gevaarlijke fase in de Hon
gaarse gebeurtenissen ingetreden. Het
wordt steeds duidelijker, dat reactio
naire elementen de overhand krijgen.
Het verblijf van de Sovjet-troepen
in Polen, aldus de verklaring maakt
geen inbreuk op de soevereiniteit van
Polen, daar deze strijdkrachten, wier
taak het is de verbindingslijnen tus
sen de Sovjet-Unie en Oostduitsland
te beschermen, in het land zijn gele
gerd op grond van de overeenkomst
van Potsdam.
Premier Grotewohl van Oost-Duits
land heeft vrijdag in de volkskamer
in Oost-Berlijn tegen „eenzijdig ver
trek" van de Russische troepen uit
Duitsland is. „Wel zijn wij voorstan
der van terugtrekking van alle vreem
de troepen uit geheel Duitsland", zei
hij. De aanwezigheid van de Sovjet
troepen in Oost-Duitsland is overigens
nodig, omdat er mensen zijn die geen
vreedzame oplossing van het Duitse
vraagstuk wensen".
Naar aanleiding van agitatie in
kringen van Oostduitse studenten ver
klaarde Grotewohl, dat niet toegelaten
zal worden dat „West-Berlijnse stu
denten aan onze universiteiten onge-
ïegeldheden uitlokken." Wel is een
akkoord mogelijk over het onderwijs
in het Russisch; een aantal studenten
wil het Russisch als verplicht leervak
geschrapt zien
Grotewohl zei, dat de democratise
ring in Oost-Duitsland onmiddellijk na
de contra-revolutie van 17 juni 1953
begonnen is.
Over Polen zei hij. dat Oost-Duits
land „de oprechte vriend van Polen
wil zijn".
Gisterenmiddag verkeerde Hongarije al in sombere stemming.
De Russen haddén alle vliegvelden en belangrijke verkeersknoop
punten bezet. Anna Kethly, de voorzitster van de nieuwe sociaal
democratische partij in Hongarije, die in Wenen besprekingen
had gevoerd, kon niet naar haar land terug. Zij werd door de Rus-
ens tegengehouden.
Het Russische persbureau „Tass" ageerde gisteren verontwaar
digd tegen de „gruweldaden van de contra-revolutionaire benden
in Hongarije".
Premier Nagy heeft met klem herhaalde malen geprotesteerd tegen
de troepenbewegingen van de Sovjets. Ilij herinnerde de regering in
Moskou aan haar belofte van enkele dagen geleden. Hongarije betreurt
het, zo werd gezegd, dat nieuwe legerafdelingen het land binnengeko
men zijn en dat sommige eenheden Boedapest hebben omsingeld.
Inmiddels was men in de Hongaarse hoofdstad druk doende met de
vorming van een nieuwe regering. Kardinaal Mindszenty had een be
roep gedaan op de westelijke mogendheden, zijn land politiek en anders
zins steun te verlenen.
Vrijdagavond is met het KLM-toe-
stel uit Rome op Schiphol gearriveerd
mr. A. A. M. Struycken. de nieuwe
minister van Binnenlandse Zaken,
voormalig gouverneur van de Nederi
landse Antillen. Op 31 oktober j.l. is
hij door Koningin Juliana in een ho
telkamer op Sicilië beëdigd.
IN HET Kamerling Onneslaborato-
rium te Leiden heeft zich vrijdagoch
tend een ontploffing voorgedaan,
waarbij vier personen licht werden
gewond. In de omgeving van het la
boratorium sneuvelden talrijke ruiten.
EEN DELEGATIE van de Opperste
Sovjet, die een bezoek aan Frankrijk
zou brengen, blijft in Moskou. De re
den van het afgelasten van het bezoek
is niet bekendgemaakt.
EEN 33-JARIGE petroleumventer uit
Utrecht is tot veertien dagen gevange
nisstraf veroordeeld, omdat hij zijn
paardje ernstig mishandeld had.
MINISTER SPAAK en zijn Russische
collega hebben in Moskou eon com-
mumqué uitgegeven, waarin wordt
®elSle en de Sovjet-Unie
r^i=ti i,s nsen en culturele
relaties zullen trachten uit te breiden.
JZw^ting,van het R N.M I.,
geldig tot zaterdagavond, opge-
maakt vrijdagavond 23.15 uur-
da?rPk.!a/,ineen maar 00k hl«
sen JT. Tge,n e" °P vele P'aat"
in honfa k(' tot matige wind
in hoofdzaak tussen oost en noord.
Lagere temperaturen.
Vandaag: zon onder 17.10 uur,
maan onder 17.28 uu.
Morgen: zon op 7.42 uur, zon
onder 17.09 uur. maan op 9.42 uur
maan onder 18.09 uur.
Maandag: zon op 7.44 uur, maan J
op 10.40 uur.
Volgens berichten uit oost-Hongarije
waren Russische bommenwerpers het
Hongaarse luchtruim binnengevolgen
en hier en daar zouden zij bombarde
menten hebben uitgevoerd op stellin
gen van de opstandelingen. De vlieg
velden van Szeged en Kecskemet zijn
in handen van de Russen.
Verder deelde het hoofdkwartier
van de opstand mee, dat uit het bui
tenland gekomen Sovjet-tanks in het
oosten van het land in beweging zijn.
Woensdag waren 304 Russische ge
vechtswagens het land binnengekomen
en donderdag werden er te Debrecen
nog eens ongeveer 300 geteld. Een
aantal tanks reed in de richtjuv van
Boedapest. Ongeveer vijftig tot zestig
tanks rukten op naar Kiskunhalas in
het zuiden van het land.
De Hongaren hebben afdelingen
zware artillerie en andere militaire
eenheden naar Boedapest gezonden
om de verdediging van de hoofdstad
te versterken.
De vrouwen en kinderen van diplo
maten van de Britse en de Franse am
bassade worden uit Boedapest geëva
cueerd. aldus is vrijdag telefonisch te
Belgrado vernomen. Vrijdagochtend
heeft een lange stoet auto's de stad
verlaten.
Volgens kranten in Boedapest heeft
de gemeenteraad van de hoofdstad
zijn bevoegdheden overgedragen aan
een nationaal comité, waarin verte
genwoordigers van verschillende par
tijen zitting hebben.
Het Hongaarse ministerie van on
derwijs heeft vrijdag het onderwijzend
personeel medegedeeld, dat alle ge
schiedenisboeken die nu bij het lager-
en middelbaar onderwijs in gebruik
zijn, ingetrokken zullen worden.
oorts is het Russisch geschrapt als
verplicht leervak. De kinderen wier
ouders dat wensen, krijgen godsdienst
onderwijs. Het onderwijs in burgerlij
ke verdediging komt te vervallen.
„N iet terug naar
vroeger
Duizenden mensen keken Bisteren
m„,BenedapeSi toe hoe bulldozers de
muren van het hoofdbureau van de
geheime politie omver duwden bij het
zoeken naar een geheime gang, waar
in volgens geruchten meer dan twee
honderd mensen opgesloten zouden
zitten. Vrijgelaten politieke gevange
nen hadden gezegd klopsignalen op de
muren gehoord te hebben. Totnogtoe
heeft men niets gevonden.
De anti-Stalinistische eerste-secreta-
ris van de Hongaarse communistische
partij, Janos Kadar, heeft via radio
Boedapest verklaard, dat Hongarije
bedreigd wordt door een reactionaire
tegenrevólutie en Sovjetrussische in
terventie. „De Hongaarse jeugd heeft
haar bloed niet gestort om de tirannie
van Rakosi te laten vervangen door
de tirannie van een reactionaire te
genrevólutie", zei hij. „Wij hebben niet
De Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties is vrijdag
avond om 11 uur bijeengekomen
om de Hongaarse kwestie te be
spreken. Met name kwam het
verzoek in behandeling van pre
mier Nagy om de neutraliteit
van zijn land te beschermen.
Het bleek moeilijk de kwestie in de
buitengewone zitting van de algemene
vergadering der V.N. te bespreken,
omdat die voor de crisis in het Mid
den-Oosten was bijeengeroepen.
Indien de Sovjet-Unie in de Veilig
heidsraad haar veto zou uitspreken
over een resolutie ten gunste van
Hongarije'? onafhankelijkheid, zou op
nieuw een beroep kunnen worden
gedaan op de algemene vergadering,
zoals ook gebeurd is met de Egypti
sche kwestie.
Met name Frankrijk en Italië had
den om een spoedzitting van de Vei
ligheidsraad verzocht.
gevochten om de fabrieken en mijnen
uit de handen der werkende klasse te
laten rukken of de boeren het land te
laten ontnemen: wij willen niet terug
vallen in de slavernij van het oude
regime van de feodale heren."
Radio-Boedapest meldde voorts de
oprichting van een „Federatie van de
verenigde Hongaarse jeugd", die on
der meer verklaarde: „Wij willen niet
de terugkeer van het fascisme van
admiraal Horthy. Wij zullen de fa
brieken niet aan de kapitalisten en
de grond niet aan de grootgrondbe
zitters teruggeven."
Mikojan in Moskou
Mikojan, een der Sovjetrussische
vice-premiers, is uit Boedapest te Mos
kou teruggekeerd. Hij was aanwezig
bij de ondertekening van het Sovjet-
Russisch-Belgisch communiqué. Men
veronderstelt dat Soeslof ook in Mos
kou is teruggekeerd.
De opstandelingcnzender te Miskolc
maakte vrijdagavond bekend, dat er
een kinderverlammingsepidemie is
uitgebroken. Circa 150 mensen in
Miskolc en omgeving zijn door de
ziekte getroffen. Er zijn reeds 30 do
den. De zender vroeg om buitenlandse
hulp ter bestrijding van de epidemie,
aldus berichten die in Muenchen zijn
opgevangen door radio-Vrij-Europa.
Gisterenavond werd ook nog ge
meld, dat een groep jeugdige opstan
delingen het ministerie van Buiten
landse Zaken in Boedapest had bezet.
Zij zouden voor deze daad verant
woording moeten afleggen, aldus de
regering.
Volgens de laatste berichten van
vannacht waren de telefoonverbindin
gen tussen Oostenrijk en Hongarije
weer hersteld.
De Hongaarse openbare aanklager
heeft bekendgemaakt, dat tot op he
den 5.417 politieke gevangenen vrij
gelaten zijn. Anderen worden nog
vrijgelaten.
De gerechtelijke autoriteiten in Boe
dapest deden een beroep op de bevol
king geen mensen meer zonder pro
ces terecht te stellen.
Hongaarse vrijheidsstrijders onder
zoeken een kamer in het hoofd
kwartier van de veiligheidspolitie
te Gyoer. Vanuit dit hoofdkwartier
werd praktisch geheel Hongarije
gecontroleerd. O.m. werd er een
bandopnemer-installatie gevonden,
die de telefoongesprekken van een
honderdtal Hongaren op kon nemen
„De Nederlandse regering betwijfelt
de juistheid van de procedure, die is
gevolgd bij het convoceren van de bij
zondere zitting van de Algemene Ver
gadering der Verenigde Naties.
De rechtmatigheid der bijeenroeping
is betwistbaar en -de gehaaste wijze,
waarop zonder voldoende onderzoek
besluiten werden genomen ten aan
zien van een uiterst samengestelde
situatie doet afbreuk aan de moge
lijkheden tot oplossing, die het hand
vest aan de organen der Verenigde
Naties biedt.
Ondermeer is tijdens de behandeling
in de Verenigde Naties niet komen
vast te staan, of het Israëlische op
treden gerechtvaardigd kan worden
door de noodzaak van legitieme zelf
verdediging. Aangezien de Amerikaan
se ontwerp-resolutie, die vervolgens
in stemming kwam, Israël in feite
veroordeelde, heeft op deze resolutie
de Nederlandse gedelegeerde zich van
stemming onthouden."
Dit wordt gezegd in een verklaring
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag.
'v-tvp, L v, ,,.T
De landing van Britse en Franse troepen op Egyptisch
grondgebied zou spoedig kunnen beginnen. Dit valt af te
leiden uit de mededeling van een Franse militaire woord
voerder dat de luchtoperaties als geëindigd worden be
schouwd en dat men 1111 aan de „volgende fase" toe is.
Een uitgebreide vloot is van Malta op weg naar het Egyp
tische kustgebied. Alle vuurtorenlichten daar zijn gedoofd
en Egyptische strijdkrachten worden samengetrokken op
plaatsen waar men de landing verwacht.
Premier Eden heeft gisteren in het Lagerhuis gezegd dat hij de
resolutie van de Verenigde Naties zou „bestuderen". Deze resolu
tie, die aandringt op het staken van de vijandelijkheden werd met
G8 tegen 4 stemmen aanvaard. Nederland onthield zich met enke
le andere landen van stemming.
vlogen en Eden riep zijn kabinet
in spoedzitting bijeen.
i Engeland heeft gisteren in de al
gemene vergadering van de Verenig-
de Naties het voorstel gedaan, een
j V.N.-politiemacht te vormen, die tus-
I sen de strijdende partijen in Egypte
moet gaan staan en de veiligheid in
het omstreden gebied garandeert.
Israël heeft te kennen gegeven dat
het zijn troepen niet achter de voor
malige grenslijn wenst terug te trek
ken. Het Israëlische leger heeft in
middels Gaza bezet en de Egyptische
troepen zouden een wilde vlucht heb
ben ingezet in de richting van het
Suezkanaal. Het grootste deel van het
schiereiland Sinai is in handen van
de Israëliërs.
De Egyptische regering heeft gis
teren de eigendommen van enkele
petroleummaatschappijen in het land
geconfiskeerd. Britse employees van
de Suezkanaalmaatschappij zijn in
interneringskampen opgesloten. En
gelse burgers die het land wilden
verlaten, kregen daartoe geen toe
stemming.
Ook de andere Arabische staten
beginnen nu in actie te komen. Irak
heeft troepen naar Jordanië gestuurd
en Syrië verbrak de diplomatieke be
trekkingen met Engeland en Frank
rijk. De Jordaanse regering heeft
ook de algemene mobilisatie afge
kondigd. Men acht het niet onmoge
lijk dat het Jordaanse leger Israël
zal aanvallen.
Het Franse ministerie van defensie
heeft vrijdagavond het volgende com
muniqué uitgegeven:
„De luchtoperaties, de vernieling
van vliegvelden en hun inrichtingen,
en de vlootoperaties tot het vrijma
ken van de wateren ten noorden en
ten zuiden van het Suezkanaal zijn
thans zo goed als voltooid.
Daarom kan worden aangenomen,
dat de operaties van lucht- en zee
macht thans zullen worden gericht op
het teweegbrengen van de omstan
digheden, die nodig zijn voor de tij
delijke bezetting van de kanaalzone.
De radiozenders van Cairo, die de
,,stem van de Arabieren" worden ge
noemd en twaalf kilometer van Cairo
zijn gelegen, zijn bij een Brits-Frans
bombardement aangevallen. Sedert
dien zijn de uitzendingen niet her
vat.
Eden weigerde pertinent on-
middelijk zijn standpunt te ge
ven. Toen Labour daarna om
voortzetting van de Lagerhuis
zitting verzocht, weigerde voor
zitter Butler ook aan dit ver
zoek te voldoen. Onder tumult
dwong Gaitskell van Eden de
belofte af, dat hij vandaag een
verklaring zou afleggen.
De Franse minister Pineau is
gisterenavond naar Londen ge-
Onze luchtverkenning heeft zich
zeer actief getoond: Franse en Britse
vliegers hebben grote verwarring in
de bewegingen van Egyptische troe
pen o.. het schiereiland Sinai waar
genomen en wat de oevers van het
kanaal betreft: de vliegers kregen op
bepaalde punten de indruk van een
ware instorting.
Er zijn zeer strenge bevelen aan
de Brits-Franse strijdkrachten gege
ven de verliezen onder de Egyptische
burgerbevolking tot een minimum te
beperken", aldus het communiqué.
Uit Nicosia wordt gemeld, dat ook
een militair doorvoerkamp in de Nijl-
delta is aangevallen.
Het Britse ministerie van Marine
meldt dat Britse en Franse marine
vliegtuigen, die hetzelfde vliegdek-
schip als basis gebruikten, donder
dag j.l. 71 Egyptische vliegtuigen
hebben vernietigd en vijftig bescha
digd.
Aan Brits-Franse zijde was er, al
dus de woordvoerder, tot dusver niets
mede te delen over operaties te land.
Er waren Egyptische troepenbewe
gingen, voornamelijk van tankcolön-
nes, waargenomen. De indruk was
gewekt, dat Egypte van plan was
Port Said aan de oostelijke zijde van
het kanaal te verdedigen. Gisteren
waren Egyptische tanks het kanaal
overgestoken.
Luchtmacht
vernietigd"
Een woordvoerder ven het Franse
ministerie van Landsverdediging
heeft verklaard dat de ..vernietiging
van de Egyptische luchtmacht thans
voltooid is". Hij voegde hieraan toe
dat alle Egyptische militaire vlieg
velden zijn gebombardeerd en dat,
naar wordt aangenomen. 105 Egyp
tische vliegtuigen vernield of zwaar
beschadigd zijn.
Te Londen is een uitzending vsrt
„radio vrij Egypte", een tot nu toè
onbekend zendstation in het Midden-
Oosten, dat nabij de golflengte van
radio-Cairo uitzendt, opgevangen.
In de uitzending werd onder méér
gezegd, dat het „binnenrukken van
Britse en Franse troepen in Egypte
thans nog slechts een kwestie "van
uren is".
Gaza capituleerde
Over de gevechten in de woestijn
van Sinai wordt gemeld dat Israëli
sche colonnes vechtwagens en motor
voertuigen naar het zuidelijke ge
deelte van het schiereiland Sinai
doorstoten. Het betreft hier de laat
ste fase van een operatie, die ten
doel heeft het kanaal, waardoor dê
Rode Zee met de Golf van Akaba
wordt verbonden, in handen te krij
gen.
Men meent, dat de Israëlische le
gerleiding spoedig de verovering van
de eilanden Tiran en Snapir, die de
ingang tot de Golf van Akaba be
heersen, bekend zal maken.
Deze eilanden werden in 1950 door
Egyptische strijdkrachten bezet. De
Egyptenaren hebben er kustgeschut
in stelling gebracht, waarmede zij de
Israëliërs beletten de haven Eilath
te gebruiken.
De stad Gaza, van waaruit de
Egyptenaren acht jaar geleden, bU
de stichting van de staat Israël, Pa
lestina binnenvielen, heeft zich aan
het Israëlische leger overgegeven.
Ook wordt de verovering bekend
gemaakt van El Arisj, ongeveer 145
kilometer ten oosten van het Suez
kanaal en bij het be|in van het ge
bied van Gaza gelegen.
Al het aan Israël grenzende Egyp
tische gebied is thans door de Isra
ëlische strijdkrachten bezet.
Britse troepen van het koninklij
ke korps pioniers gaan in de ha
ven van Southampton aan boord
van de „Empire Fowey". In een
onafzienbare rij betreden zij het
schip, met bestemming „ergens
in het Middellandse Zee-gebied"
Z. H. Paus Pius de Twaalfde heeft
een encycliek (Laetamur ad modum)
tot alle bisschoppen gericht, waarin
hij zijn vreugde uitspreekt over „het
aanbreken van een nieuwe dageraad
van vrede, gevestigd op de rechtvaar
digheid" die voor de volkeren van Po
len en Hongarije schijnt op te gaan,
maar tevens zijn ongerustheid tot uit
drukking brengt over „de fakkel van
een andere oorlogsactie die in het
Midden-Oosten, niet ver van het Hei
lige land, dreigt".
De H. Vader dankt God voor de be
vrijding van de kardinalen Wyszinsky
en Mindszenty en roept de gelovigen
van Polen en Hongarije op zich rond
hun wettige herders te scharen. Hij
zegt, zijn bezorgdheid uitend over de ten.
Niet door ruïnes worden de geschil
len tussen de mensen opgelost, maar
door vrede, recht, voorzichtigheid en
rechtvaardigheid, aldus de Paus.
„Wanneer verstandige mensen, ge
dreven door het verlangen naar ware
vrede, bijeenkomen om dergelijke ern
stige kwesties te behandelen, zullen
zij zich ongetwijfeld gedrongen voelen
de weg van rechtvaardigheid te kie
zen en zullen zij zich niet wagen op
de steile helilng van het geweld, be
denkend hoe groot de gevaren zyn
van een oorlog, die, uit een kleine
vonk ontstaan, een geweldige brand
kan worden.
toestand in het Midden-Oosten, dat
alle hoop alleen op God gevestigd is,
die de geest der mensen kan verlich-
