RUSSEN TREKKEN TERUG UIT BOEDAPEST Rode Kruis zend bloedplasma Hongaarse radio: Verzet heeft de strijd gewonnen H. Y ad er roept op tot gebed Saarakkoord getekend Israël gaat mobiliseren De Munck gepasseerd gedeeltelijk Alleen in hoofdstad al meer dan zevenduizend doden en vierduizend gewonden DE DOOD OP DE WEG Kard. Wyszynski weer vrij Zuiveringen in Polen Nieuwe regering Tom Schreurs overleden DAGBLAD VOOR ZEELAND De Veiligheidsraad over Hongarije Meer wind dan gisteren Naar de 11.000.000 Staking in Syrië onrust in N-Afrika Oranje XI tegen Denemarken Encycliek „De allerdroevigste gebeurtenissen Top-uitslagen voetbal 96e JAARGANG No. 22289 Uilgave N. V Uitgevers Mij Neerlandia. Verschijnt elke werkdag. Bureaufc: Breda, Reigerstraat 16 Tel.: Directie, Redactie en Administiatie 3351. Verantwoordelijk Hoofd redacteur: J J H A Bruna Redactieraad. J M A C v Dongen, C J v Hootegem Mi Di A J J M Mes. Mr H M L. de Rechter P V M Vercauteren, L J v 't Westende AOonn prut hV vooruitbet t 6.50 p kwartaal, p. post I 7.20. p. week «uitsi bn niet postbesteii.) I 0.50 Incasso wordt berekend Losse numm 13 ct Postrek 278841 Voor God, Koningin en Vaderland MAANDAG 29 OKTOBER 1956 Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.3$ per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.38 per m/m). Voor advertenties van plaatselijk» aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuws» editie f 0.14 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.35 per m/m). Bij contract aan zienlijke reductie; volledig tarief en Alge mene Voorwaarden worden op aanvraag verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra, inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet wensen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236- Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601 OOSTBURG, Nijmwstraat^ Radio-Miskolcz, in handen der Hongaarse vrijheidsstrijders, heeft zondagavond laat opgeroepen tot staking van de strijd. „De nationale opstand heeft de over winning behaald, de Russische troepen hebben gecapituleerd". De Hongaarse radio heeft het volgende communique uitgezonden: „Hongaren, revolutionairen: De Nationale Garde, geroepen om hij het hand haven van de orde de Russische troepen te vervangen, is geboren. Studenten, jon ge werkers, meldt u in grote getale aan voor de Nationale Garde". Het communique is afkomstig van de studenten van Boedapest. Dit was het besluit van een bijzondere roerige dag. De Franse en de Westduitse minis ters van Buitenlandse Zaken, Pineau en Von Brentano, hebben zaterdag te Luxemburg het Frans-Westduitse ak koord getekend, waarbij Saarland weer in de Bondsrepubliek wordt op genomen. Het akkoord bestaat uit een zestal verdragen en conventies, waarin bij zonderheden worden geregeld betref fende deze invoeging van Saarland bij West-Duitsland. Tevens ondertekenden Pineau, Von Brentano en hun Luxemburgse ambtgenoot Bech een verdrag inzake het bevaarbaar maken van de Moe zel voor schepen tot 1.500 ton, waar door de Franse industrie in Lotharin gen een goedkopere verbinding met de Ruhr krijgt. ROTTERDAM. Een 18-jarige wielrijder werd door een perso nenauto aangereden en gedood. De bestuurder stapte uit en ver dween. Later bleek, dat de auto, waarmee de aanrijding werd ver oorzaakt, gestolen was. ACHTMAAL. In Essen (B.) werd een 13-jarige wielrijder uit Achtmaal door een bromfietser aangereden. De knaap overleed aan een schedelbasisfractuur. Kardinaal Stefan Wyszynski, pri ma-at van Polen, is in Warschau terug gekeerd en weer in functie, zo wordt officieel te Warschau meegedeeld. Zondagavond is, op voorstel van de Westelijke Grote Drie, de Veilig heidsraad bijeengeroepen met het doel de situatie in Hongarije te be spreken. Hongarije was tegen „in menging in binnenlandse aangelegen heden". Rusland was het daarmee eens en berie pzich op het „Pact van Warschau". Het geldt hier een pro cedure-kwestie, zodat een eventueel ,,Njet" niet kan verhinderen, dat deze aangelegenheid toch op de agenda van de Raad wordt geplaatst. Ondanks een protest van de Sovjet- Unie heeft de Raad met verder negen stemmen vóór en één onthouding Gïoego-Slaviè) besloten 't debat niet uit te stellen, .waartoe de Sovjet een desbetreffend verzoek had ingediend. TER GELEGENHEID van het tienja rig bestaan van het Nederlands-Bel gisch cultureel akkoord is de minis ter van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen, mr. L. M. J. Th. Cals, benoemd tot Grootkruis in de Kroon orde van België. Zijn Belgische ambt genoot, L. Collard, werd benoemd tot Grootkruis in de Orde van Oranje- Nassau. EEN STUKADOOR, die met paard en wagen een onbewaakte overweg te Beilen wilde passeren, werd aange reden door een trein, die uit Gro ningen afkomstig was. Het toeval wilde, dat het paard juist de rails was gepasseerd. De wagen werd ge grepen en totaal vernield. Het paard en de voerman kwamen er zonder letsel af. DE HEEK L. de Rooy uit Eindhoven is door Z.H. de Paus benoemd tot Ridder in de Orde van de H. Gre- gorius als erkenning van zijn grote verdiensten op sociaal-charitatief gebied. OPSTANDELINGEN van de Karen- stam in Birma hebben het stadje Kawkareik aangevallen, op 150 km afstand van Moulmein. Zij staken meer dan honderd huizen in brand. Regeringsstrijdkrachten hebben de opstandelingen na zware gevechten teruggedreven. KONING HOESSEIN van Jordanië heeft de leider van de Jordaanse socialistische partij, Soeliman Na boelsi, verzocht een kabinet te vor men. DE PRESIDENT van Liberia heeft zaterdag een privé bezoek gebracht aan de Philips' fabrieken te Eind hoven. HET 500 TON metende Noorse schip Inger Lise is ter hoogte van de Schotse kust gekapseisd. De negen man sterke bemanning werd gered. Verwachting van het K.N.M.I. tot vanavond, opgemaakt zondag avond 23.15 uur. Veranderlijke bewolking met en kele buien. Matige, tijdelijk krachtige wind uit westelijke richtingen. Ongeveer dezelfde temperaturen als gisteren. Verwachting van het Belgisch Weerkundig Instituut: Zwakke en l later matige wind uit noord, draaiend naar west. Meestal zwaar bewolkt met lichte regen. Later op de dag opklaringen en enkele buien. Hier en daar kans op mist. Vandaag: zon onder 17.18 uur. Maan onder 15.09 uur. Morgen: zon op 7.32 uur. Maan op 3.31 uur. In Polen worden steeds meer hoge partijfunctionarissen gedwongen ont slag te nemen naar aanleiding van hun verzet tegen de „democratise ring". Zo zijn de eerste secretarissen van de partijbesturen te Warschau, Gdansk (Danzig), Scz Zecin (Stettin) en Lublin van het toneel verdwenen. Alle Sovjet-militairen in Polen zijn terug in hun kazernes, aldus heeft radio-Warschau gemeld. De Poolse regering heeft besloten tot de opheffing van „winkels voor bevoorrechte personen". Voortaan zullen de winkels voor het publiek worden opengesteld. De eerste „Titoistische" minister van Hon garije, Imre Nagy, heeft zondag de regerings troepen bevolen, onmiddellijk het vuren te sta ken, aldus meldt radio-Boedapest. Nagy's bevel had ten doel verder bloedvergieten te voorko men. Voorts heeft Nagy zondagavond voor radio Boedapest verklaard, dat de Sovjet-troepen on middellijk uit de Hongaarse hoofdstad zullen worden teruggetrokken. De Sovjet-opperbevel hebber in Hongarije had een desbetreffend voor stel goedgekeurd. Besprekingen met de Sovjet autoriteiten over deze terugtrekking zijn reeds begonnen. De mogelijkheid bestaat, dat de Sov jets zich uit geheel Hongarije zullen terug trekken. Zaterdag is een nieuwe regering gevormd, waarvan Nagy premier is. Vijftien vooraan staande communisten, onder wie vier leden van het politieke bureau, zijn uit de regering ver dwenen en voor het merendeel vervangen door partijleden, die noch het Titoïsme noch het Sta linisme bijzonder zijn toegedaan. De militaire situatie blijft zeer verward. Vast staat, dat het westen van het land stevig in handen is der vrijheidsstrijders. Westelijke correspondenten kunnen zich in dit gebied vol komen vrij bewegen. Ook de Hongaarse olievel den zijn in handen der vrijheidsstrijders. Dit betekent, dat de Russische gemotoriseerde een heden en tanks moeite kunnen krijgen met de voorziening van brandstoffen. Bij zyn bevel tot staken van het vuren, gaf de Hongaarse premier te gelijk de verzekering, dat niemand, die aan de strijd had deelgenomen, ge straft zou worden. Het centrale comité van de Hon gaarse communistische partij heeft be sloten een presidium van zes leden in te stellen, die het vierde congres van de partij moeten voorbereiden. De staatsveiligheidspolitie van het land zal ontbonden worden. Van het presidium maken deel uit: Janos Kadar (eerste secretaris van de Arpad Kiss (minister van de nationale planvorming), Ferenc Muennich (mi nister van binnenlandse zaken), Zol- tan Szanto en Nagy zelf. Er zou onmiddellijk een nieuw uit voerend orgaan worden ingesteld be staande uit leger- en politie-eenheden, gewapende jeugdgroepen en werkers brigades. Gevallen De militaire situatie hebben wij in de inleiding reeds in enkele lijnen ge schetst. Een leider der opstandelingen te Boedapest heeft verklaard, dat er in de hoofdstad tot nu toe ongeveer zevenduizend doden zijn gevallen. Ra dio-Boedapest heeft alleen laten weten dat er in de ziekenhuizen vierduizend gewonden zijn behandeld. Het Nederlandse Rode Kruis heeft 2160 sets gedroogd bloedplasmaeen hoeveelheid, voldoende voor onge veer 1000 getroffenen, met twee dakota's naar het Hongaarse Rode Kruis gezonden. De bovenste foto geeft een beeld van het vastsjor ren van de lading in een van de twee vliegtuigen. De foto onder laai zien hoe er zaterdag op de inten dance van het Rode Kruis in Den Haag koortsachtig werd gewerkt om de zending tijdig gereed te krijgen. Vast staat, dat zich bij de slacht offers de bekende voetballer Ferenc Puskas bevindt. Twee getuigen heb ben dit bevestigd. Met zijn eenheid had hij de zijde der opstandelingen gekozen en hij sneuvelde in een straat gevecht met Russische troepen. De Hongaarse kogelslingeraar Joszef Czer- mak wereldrecordhouder en een der favorieten voor Melbourne is als vermist opgegeven. Nemedek. een an dere sportman, die in 1952 deel uit maakte van de Hongaarse ploeg voor de moderne pentathlon bij de olym pische spelen, is gedood. Uiteraard doen in deze verwarde situatie tal van geruchten de ronde. Zo heeft radio-Miskolc,' het omroep- station der opstandelingen, gemeld, dat opstandelingen de gevangenis van Boedapest hebben bestormd, waarin de oud-minister van nationale defensie, Michel Farkas en zijn zoon Wladimir waren opgesloten. De opstandelingen fusilleerden hen in hun cellen. Ook Ernoe Gehroe, de afgezette eerste secretaris van de partij, zpu zijn .ge dood. Ook ging zondagavond het gerucht, dat premier Nagy gearresteerd is en dat de Sovjets de macht in handen hadden genomen. Volgens een arts, die in Oostenrijk aankwam, zou men een beslissende slag tussen de opstandelingen en hun tegenstanders verwachten in $e streek van Magyarovar. Ooggetuige het communistische embleem op zijn donkergroene platte pet van Russische snit had vervangen door een kleine cocarde in de nationale kleuren. Een collega van hem was het daar niet mee eens. „We zijn nog niet klaar", verklaarde hij in gebroken Duits, en een man in burger naast hem, met een vuil geworden rood-wit-groene band om de mouw van zijn regenjas, knikte instemmend. „Ziet u, er zijn twee soorten opstandelingen: zij, die het hele communisme willen verdrij ven en zij, die alleen maar het Rus- sigche communisme willen vervangen door een nationaal communisme, net als Tito. Wij hier in het westen zijn van de eerste soort, net als de men sen in Boedapest en de andere grote steden. Maar op het platteland over heerst de tweede soort. Wie zal het winnen?" Hij haalde de schouders op. Overigens heerst er kalmte en orde in het poestagebied van Hongaars Burgenland. De winkels zijn open, het verkeer gaat zijn gang. Men zou hier niets van hetgeen elders in het land gebeurt vermoeden, ware het niet, dat uit de nationale driekleur het com munistisch embleem is weggeknipt en dat overal die zwarte vlaggen hangen. Aan de Tsjechisch-Hongaarse grens hebben Tsjechische troepen, veelal onder bevel van Russische officieren, zich ingegraven. Het is de eerste keer, dat officieel wordt toegegeven, dat zich in* Tsjecho-Slowakije nog Russische militairen bevinden. Een speciale verslaggever van het ANP was een der westelijke corres pondenten, die in het aan Oostenrijk grenzende deel van Hongarije, dat in handen is der vrijheidsstrijders, onge hinderd een reportage kon maken. „Wij hebben de toestand hier vast in handen. Hier hebben de commu nisten niets meer te vertellen. Sopron is vrij. mijnheer. Vertelt u dat maar in uw land". Het was een Hongaarse soldaat van het garnizoen van Sopron, die dit ver telde aan deze speciale verslaggever. Sopron, ongeveer twintig kilometer van de Oostenrijkse grens, telt onge veer 70.000 inwoners. De mensen zijn er vrolijk en feestelijk, doch tevens zeer nerveus. Zij zwaaien en lachen naar iedereen, die langs komt, maar hebben toch nog niet het volle ver trouwen dat de zaak nu is afgelopen. En terecht. Want zondagmiddag om half vijf zijn drie Russische tanks, waarschijnlijk uit een naburig garni zoen, de stad binnengerold. De Hon gaarse politie en militairen zijn direct onderhandelingen met de Russen be gonnen met het doel de tanks de stad weer uit te krijgen. Deze onderhan delingen verliepen zeer stroef en er was bepaald nog geen overeenstem ming in zicht, toen de verslaggever de stad om kwart over vijf verliet. Zwarte vluggen Op vele plaatsen wappert het na tionaal rood-wit-groen uit vensters, van daken en op torens. Bijna evenveel andere vlaggen hangen er naast: ge heel zwarte, die zijn uitgestoken ten teken van rouw over hen, die zyn gevallen. „Hier hebben de communisten niets meer te vertellen", zei de soldaat, die De bevolking van Nederland be droeg op 31 augustus van dit jaar 10.899.000 zielen, dat is 11.000 meer dan eind juli van dit jaar en 136.000 meer dan eind augustus vorig jaar. Foto boven: Een jong Hongaars op standeling zit in de stad Magyaror- var gewapend met een tommy-gun bij het bed van de gewonde luite nant Josef Stefko, liet voormalige hoofd van de veiligheidspolitie in Magyarorvar, die in het stedelijke ziekenhuis werd opgenomen. Kort nadat deze foto was gemaakt, werd Stefko, die zeer gehaat was, door de bevolking uit zijn bed gesleurd en letterlijk dood getrapt. Foto on der: Een groep opstandelingen uit de landelijke omgeving van het stadje Magyarorvar is met twee landbouwwagens, getrokken door een tractor op weg naar een nabu rige stad ter versterking van dg opstandeling entroepen. Israël gaat gedeeltelijk mobi liseren, zo is officieel in Tel Aviv bekendgemaakt. De Keuzecommissie van de K.N.V.B. heeft het Nederlands Elftal, dat op zondag 4 november in Kopenhagen tegen Dene marken uitkomt als volgt samengesteld: Doel: Landman (Scheveningen Holland Sport). Achter: Wiersma (PSV) aanvoerder en Kuys (NAC). Midden: Notermans (Fortuna *54), van der Hart (Fortuna '54), en Klaassens (VVV). Voor: Hosselaar (Sparta), Voges (Sportcl. Enschede), Appel (For tuna '54), Lenstra (Sportcl. Enschede) en Moulijn (Feyenoord). Reserves: Pieters Graafland (Ajax), Kerkum (Feyenoord), Schaap ('t Gooi) en Koopal (Willem II). De Keuze Commissie heelt er nogal stevig het mes ingezet, zoals men zal hebben bemerkt. Frans de Munck in dalende lijn is onder de lat vervangen door Landman. Rinus Schaap heeft het veld moeten ruimen voor Noter mans, die uit de voorhoede weer naar de middenlinie verhuisde. Op de plaats van Notermans werd Voges opnieuw het oranjeshirt waardig gekeurd. Niet het geval was zulks met Koopal, die op de linksbuiten plaats vervangen is door de jeugdige Moulijn. Genoeg veranderingen om over te praten De maatregel wordt genomen met het oog op Iraakse troepenconcentra ties langs de Jordaanse grens en om dat Jordanië deel uitmaakt van een gemeenschappelijk opperbevel onder leiding van Egypte. In de Jordaanse sector van Jeruza lem heeft een menigte Jordaniers gis teren het Franse consulaat in brand gestoken. Jordaniers hebben ook de Franse ambassade in Amman in brand pogen te steken. In Syrië heeft de regering in Aleppo de noodtoestand afgekondigd, nadat een menigte een Franse school en an dere instellingen in brand had ge stoken. In geheel Syrië werd zondag gestaakt uit protest tegen het arres teren door de Fransen van de vijf leiders van het Algerijnse verzet. Die vijf leiders die, zoals be kend, dinsdag door de Fransen wer- len gearresteerd, zjjn naar Parjjs overgebracht, waar zij in de gevange nis „La Santé" ztfn opgesloten. ZO zullen voor een militaire rechtbank in Parijs terechtstaan. In Tünis en Algiers zijn een dertig tal Fransen gedood bij botsingen met verzetstrijders. In Marokko is het aantal vermoorde Europeanen als ge volg van de onlusten in de laatste dagen gestegen tot 51. De allerdroevigste gebeurtenissen, waarvan de volkeren van Oost Euro pa en vooral het ons zo bijzonder dierbare maar thans door een ver schrikkelijke slachting in bloed ge dompelde Hongarije, het slachtoffer zijn, hebben ons vaderlijk gemoed diep getroffen. Aldus het begin van een encycliek door Z.H. Paus Pius XII op Christus Koningdag 1956 uitgevaardigd. En niet alleen het onze, zo gaat de Paus verder, maar ongetwijfeld ook het gemoed van al degenen, die de rechten der beschaving, de mense lijke waardigheid en de vrijheid van de enkeling en van de landen ter harte gaan. Het besef van onze apos tolische zending dwingt ons derhalve een hartstochtelijk beroep te richten tot u allen, eerbiedwaardige broe ders, en aan eenieder aan u toe vertrouwde kudden, opdat gij bezield door broederlijke naastenliefde, teza men met onze smeekbeden uw gebed tot God moogt richten om van Hem in Wiens handen het lot der volkeren ligt en niet alleen de macht maar ook het leven van degenen, die hen re geren, het einde van zoveel bloed vergieten en de komst van de ware vrede, die gegrondvest is op recht vaardigheid, op naastenliefde en op billijke vrijheid, te verkrijgen. De Paus doet een bijzonder beroep op de kinderen in alle landen, om samen met de ouderen Gods genade af te roepen, opdat door zovele sme kende stemmen en op voorspraak van de H. Maagd Maria, het dierbare Hongaarse volk, getroffen door zoveel droefheid cn badend in zoveel bloed benevens alle andere volkeren van Oost Europa, di« van hun godsdien stige en burgerlijke vrijheden zijn be roofd op gelukkige en vreedzame wij ze een juiste orde mogen geven aan hun openbare leven, waarbij de rech ten van God en Jezus Christus ge waarborgd zijn. Als onmiddellijk antwoord op deze encycliek, richt het Nederlands Epis copaat middels het R.-K. Huisves tingscomité zich tot de Nederlandse katholieken met de dringende op roep om gebed en materiele steun voor Hongarije. De materiele hulp kan gestort worden op giro 34348 ten name van het Nederlands R.-K. Huis vestingsbureau te Den Bosch met vermelding „Hongarije". Giften in natura kunnen worden bezorgd op het adres van het comité, Hekellaan 6 te Den Bosch. De bisschop van Den Bosch, Mgr. W. Mutsaerts, heeft in middels reeds een bedrag van 1000.- overgemaakt. In „De Ziekenverpleging' te Am sterdam is zondag op bijna zestigja rige leeftijd overleden de heer Tom Schreurs, hoofd van de reportage- dienst van de AVRO. De heer Schreurs, die op 9 novem ber 1896 werd geboren en die later inspecteur van politie te Den Haag werd, begaf zich in 1927 in de radio- joui-nalistiek. Sindsdien heeft hij o.a. een zeer belangrijke rol gespeeld bij het verzorgen van de sportrubriek en de sportreportage van de AVRO. De heer Schreurs was al geruime tijd ziek. Het wederom verrassende rijtje van uitslagen in de eredivisie luidt: GVAV - Amsterdam 1—1 Sparta - Eindhoven 6—0 NAC - MVV 2—1 NOAD - Rapid 3—2 Ajax - Elinkwijk 1—0 DOS - Feijenoord 4—0 VVV - Willem II 3—1 Fortuna '54 - BW 4—1 PSV - Spel. Enschede 1—5 Voor verslagen en actiefoto's mogen wij U verwijzen naar onze sportpa gina's.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 1