RUSSEN TREKKEN TERUG UIT BOEDAPEST
Rode Kruis zend
bloedplasma
Hongaarse radio: Verzet heeft de strijd gewonnen
H.
Y ad er roept op tot
gebed
Saarakkoord
getekend
Israël gaat
mobiliseren
De Munck gepasseerd
gedeeltelijk
Alleen in hoofdstad al meer dan zevenduizend
doden en vierduizend gewonden
DE DOOD OP
DE WEG
Kard. Wyszynski
weer vrij
Zuiveringen in Polen
Nieuwe regering
Tom Schreurs
overleden
DAGBLAD VOOR ZEELAND
De Veiligheidsraad
over Hongarije
Meer wind dan gisteren
Naar de 11.000.000
Staking in Syrië
onrust in N-Afrika
Oranje XI tegen Denemarken
Encycliek „De allerdroevigste gebeurtenissen
Top-uitslagen voetbal
96e JAARGANG No. 22289
Uilgave N. V Uitgevers Mij Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaufc: Breda,
Reigerstraat 16 Tel.: Directie, Redactie en
Administiatie 3351. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur: J J H A Bruna Redactieraad.
J M A C v Dongen, C J v Hootegem
Mi Di A J J M Mes. Mr H M L. de
Rechter P V M Vercauteren, L J v 't
Westende AOonn prut hV vooruitbet t 6.50
p kwartaal, p. post I 7.20. p. week «uitsi
bn niet postbesteii.) I 0.50 Incasso wordt
berekend Losse numm 13 ct Postrek 278841
Voor God, Koningin en Vaderland
MAANDAG 29 OKTOBER 1956
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.3$
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.38
per m/m). Voor advertenties van plaatselijk»
aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuws»
editie f 0.14 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.35 per m/m). Bij contract aan
zienlijke reductie; volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra,
inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet wensen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236- Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601 OOSTBURG, Nijmwstraat^
Radio-Miskolcz, in handen der Hongaarse vrijheidsstrijders, heeft zondagavond
laat opgeroepen tot staking van de strijd. „De nationale opstand heeft de over
winning behaald, de Russische troepen hebben gecapituleerd".
De Hongaarse radio heeft het volgende communique uitgezonden:
„Hongaren, revolutionairen: De Nationale Garde, geroepen om hij het hand
haven van de orde de Russische troepen te vervangen, is geboren. Studenten, jon
ge werkers, meldt u in grote getale aan voor de Nationale Garde".
Het communique is afkomstig van de studenten van Boedapest.
Dit was het besluit van een bijzondere roerige dag.
De Franse en de Westduitse minis
ters van Buitenlandse Zaken, Pineau
en Von Brentano, hebben zaterdag te
Luxemburg het Frans-Westduitse ak
koord getekend, waarbij Saarland
weer in de Bondsrepubliek wordt op
genomen.
Het akkoord bestaat uit een zestal
verdragen en conventies, waarin bij
zonderheden worden geregeld betref
fende deze invoeging van Saarland
bij West-Duitsland.
Tevens ondertekenden Pineau,
Von Brentano en hun Luxemburgse
ambtgenoot Bech een verdrag inzake
het bevaarbaar maken van de Moe
zel voor schepen tot 1.500 ton, waar
door de Franse industrie in Lotharin
gen een goedkopere verbinding met
de Ruhr krijgt.
ROTTERDAM. Een 18-jarige
wielrijder werd door een perso
nenauto aangereden en gedood.
De bestuurder stapte uit en ver
dween. Later bleek, dat de auto,
waarmee de aanrijding werd ver
oorzaakt, gestolen was.
ACHTMAAL. In Essen (B.)
werd een 13-jarige wielrijder uit
Achtmaal door een bromfietser
aangereden. De knaap overleed
aan een schedelbasisfractuur.
Kardinaal Stefan Wyszynski, pri
ma-at van Polen, is in Warschau terug
gekeerd en weer in functie, zo wordt
officieel te Warschau meegedeeld.
Zondagavond is, op voorstel van
de Westelijke Grote Drie, de Veilig
heidsraad bijeengeroepen met het
doel de situatie in Hongarije te be
spreken. Hongarije was tegen „in
menging in binnenlandse aangelegen
heden". Rusland was het daarmee
eens en berie pzich op het „Pact van
Warschau". Het geldt hier een pro
cedure-kwestie, zodat een eventueel
,,Njet" niet kan verhinderen, dat deze
aangelegenheid toch op de agenda
van de Raad wordt geplaatst.
Ondanks een protest van de Sovjet-
Unie heeft de Raad met verder negen
stemmen vóór en één onthouding
Gïoego-Slaviè) besloten 't debat niet
uit te stellen, .waartoe de Sovjet een
desbetreffend verzoek had ingediend.
TER GELEGENHEID van het tienja
rig bestaan van het Nederlands-Bel
gisch cultureel akkoord is de minis
ter van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, mr. L. M. J. Th. Cals,
benoemd tot Grootkruis in de Kroon
orde van België. Zijn Belgische ambt
genoot, L. Collard, werd benoemd tot
Grootkruis in de Orde van Oranje-
Nassau.
EEN STUKADOOR, die met paard en
wagen een onbewaakte overweg te
Beilen wilde passeren, werd aange
reden door een trein, die uit Gro
ningen afkomstig was. Het toeval
wilde, dat het paard juist de rails
was gepasseerd. De wagen werd ge
grepen en totaal vernield. Het paard
en de voerman kwamen er zonder
letsel af.
DE HEEK L. de Rooy uit Eindhoven
is door Z.H. de Paus benoemd tot
Ridder in de Orde van de H. Gre-
gorius als erkenning van zijn grote
verdiensten op sociaal-charitatief
gebied.
OPSTANDELINGEN van de Karen-
stam in Birma hebben het stadje
Kawkareik aangevallen, op 150 km
afstand van Moulmein. Zij staken
meer dan honderd huizen in brand.
Regeringsstrijdkrachten hebben de
opstandelingen na zware gevechten
teruggedreven.
KONING HOESSEIN van Jordanië
heeft de leider van de Jordaanse
socialistische partij, Soeliman Na
boelsi, verzocht een kabinet te vor
men.
DE PRESIDENT van Liberia heeft
zaterdag een privé bezoek gebracht
aan de Philips' fabrieken te Eind
hoven.
HET 500 TON metende Noorse schip
Inger Lise is ter hoogte van de
Schotse kust gekapseisd. De negen
man sterke bemanning werd gered.
Verwachting van het K.N.M.I.
tot vanavond, opgemaakt zondag
avond 23.15 uur.
Veranderlijke bewolking met en
kele buien. Matige, tijdelijk
krachtige wind uit westelijke
richtingen. Ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren.
Verwachting van het Belgisch
Weerkundig Instituut: Zwakke en
l later matige wind uit noord,
draaiend naar west. Meestal
zwaar bewolkt met lichte regen.
Later op de dag opklaringen en
enkele buien. Hier en daar kans
op mist.
Vandaag: zon onder 17.18 uur.
Maan onder 15.09 uur. Morgen:
zon op 7.32 uur. Maan op 3.31 uur.
In Polen worden steeds meer hoge
partijfunctionarissen gedwongen ont
slag te nemen naar aanleiding van
hun verzet tegen de „democratise
ring". Zo zijn de eerste secretarissen
van de partijbesturen te Warschau,
Gdansk (Danzig), Scz Zecin (Stettin)
en Lublin van het toneel verdwenen.
Alle Sovjet-militairen in Polen zijn
terug in hun kazernes, aldus heeft
radio-Warschau gemeld.
De Poolse regering heeft besloten
tot de opheffing van „winkels voor
bevoorrechte personen".
Voortaan zullen de winkels voor het
publiek worden opengesteld.
De eerste „Titoistische" minister van Hon
garije, Imre Nagy, heeft zondag de regerings
troepen bevolen, onmiddellijk het vuren te sta
ken, aldus meldt radio-Boedapest. Nagy's bevel
had ten doel verder bloedvergieten te voorko
men.
Voorts heeft Nagy zondagavond voor radio
Boedapest verklaard, dat de Sovjet-troepen on
middellijk uit de Hongaarse hoofdstad zullen
worden teruggetrokken. De Sovjet-opperbevel
hebber in Hongarije had een desbetreffend voor
stel goedgekeurd. Besprekingen met de Sovjet
autoriteiten over deze terugtrekking zijn reeds
begonnen. De mogelijkheid bestaat, dat de Sov
jets zich uit geheel Hongarije zullen terug
trekken.
Zaterdag is een nieuwe regering gevormd,
waarvan Nagy premier is. Vijftien vooraan
staande communisten, onder wie vier leden van
het politieke bureau, zijn uit de regering ver
dwenen en voor het merendeel vervangen door
partijleden, die noch het Titoïsme noch het Sta
linisme bijzonder zijn toegedaan.
De militaire situatie blijft zeer verward.
Vast staat, dat het westen van het land stevig
in handen is der vrijheidsstrijders. Westelijke
correspondenten kunnen zich in dit gebied vol
komen vrij bewegen. Ook de Hongaarse olievel
den zijn in handen der vrijheidsstrijders. Dit
betekent, dat de Russische gemotoriseerde een
heden en tanks moeite kunnen krijgen met de
voorziening van brandstoffen.
Bij zyn bevel tot staken van het
vuren, gaf de Hongaarse premier te
gelijk de verzekering, dat niemand, die
aan de strijd had deelgenomen, ge
straft zou worden.
Het centrale comité van de Hon
gaarse communistische partij heeft be
sloten een presidium van zes leden
in te stellen, die het vierde congres
van de partij moeten voorbereiden.
De staatsveiligheidspolitie van het land
zal ontbonden worden.
Van het presidium maken deel uit:
Janos Kadar (eerste secretaris van de
Arpad Kiss (minister van de nationale
planvorming), Ferenc Muennich (mi
nister van binnenlandse zaken), Zol-
tan Szanto en Nagy zelf.
Er zou onmiddellijk een nieuw uit
voerend orgaan worden ingesteld be
staande uit leger- en politie-eenheden,
gewapende jeugdgroepen en werkers
brigades.
Gevallen
De militaire situatie hebben wij in
de inleiding reeds in enkele lijnen ge
schetst. Een leider der opstandelingen
te Boedapest heeft verklaard, dat er
in de hoofdstad tot nu toe ongeveer
zevenduizend doden zijn gevallen. Ra
dio-Boedapest heeft alleen laten weten
dat er in de ziekenhuizen vierduizend
gewonden zijn behandeld.
Het Nederlandse Rode Kruis heeft
2160 sets gedroogd bloedplasmaeen
hoeveelheid, voldoende voor onge
veer 1000 getroffenen, met twee
dakota's naar het Hongaarse Rode
Kruis gezonden. De bovenste foto
geeft een beeld van het vastsjor
ren van de lading in een van de
twee vliegtuigen. De foto onder laai
zien hoe er zaterdag op de inten
dance van het Rode Kruis in Den
Haag koortsachtig werd gewerkt
om de zending tijdig gereed te
krijgen.
Vast staat, dat zich bij de slacht
offers de bekende voetballer Ferenc
Puskas bevindt. Twee getuigen heb
ben dit bevestigd. Met zijn eenheid
had hij de zijde der opstandelingen
gekozen en hij sneuvelde in een straat
gevecht met Russische troepen. De
Hongaarse kogelslingeraar Joszef Czer-
mak wereldrecordhouder en een der
favorieten voor Melbourne is als
vermist opgegeven. Nemedek. een an
dere sportman, die in 1952 deel uit
maakte van de Hongaarse ploeg voor
de moderne pentathlon bij de olym
pische spelen, is gedood.
Uiteraard doen in deze verwarde
situatie tal van geruchten de ronde.
Zo heeft radio-Miskolc,' het omroep-
station der opstandelingen, gemeld,
dat opstandelingen de gevangenis van
Boedapest hebben bestormd, waarin de
oud-minister van nationale defensie,
Michel Farkas en zijn zoon Wladimir
waren opgesloten. De opstandelingen
fusilleerden hen in hun cellen. Ook
Ernoe Gehroe, de afgezette eerste
secretaris van de partij, zpu zijn .ge
dood.
Ook ging zondagavond het gerucht,
dat premier Nagy gearresteerd is en
dat de Sovjets de macht in handen
hadden genomen.
Volgens een arts, die in Oostenrijk
aankwam, zou men een beslissende
slag tussen de opstandelingen en hun
tegenstanders verwachten in $e streek
van Magyarovar.
Ooggetuige
het communistische embleem op zijn
donkergroene platte pet van Russische
snit had vervangen door een kleine
cocarde in de nationale kleuren. Een
collega van hem was het daar niet
mee eens. „We zijn nog niet klaar",
verklaarde hij in gebroken Duits, en
een man in burger naast hem, met
een vuil geworden rood-wit-groene
band om de mouw van zijn regenjas,
knikte instemmend. „Ziet u, er zijn
twee soorten opstandelingen: zij, die
het hele communisme willen verdrij
ven en zij, die alleen maar het Rus-
sigche communisme willen vervangen
door een nationaal communisme, net
als Tito. Wij hier in het westen zijn
van de eerste soort, net als de men
sen in Boedapest en de andere grote
steden. Maar op het platteland over
heerst de tweede soort. Wie zal het
winnen?" Hij haalde de schouders op.
Overigens heerst er kalmte en orde
in het poestagebied van Hongaars
Burgenland. De winkels zijn open, het
verkeer gaat zijn gang. Men zou hier
niets van hetgeen elders in het land
gebeurt vermoeden, ware het niet, dat
uit de nationale driekleur het com
munistisch embleem is weggeknipt en
dat overal die zwarte vlaggen hangen.
Aan de Tsjechisch-Hongaarse grens
hebben Tsjechische troepen, veelal
onder bevel van Russische officieren,
zich ingegraven. Het is de eerste
keer, dat officieel wordt toegegeven,
dat zich in* Tsjecho-Slowakije nog
Russische militairen bevinden.
Een speciale verslaggever van het
ANP was een der westelijke corres
pondenten, die in het aan Oostenrijk
grenzende deel van Hongarije, dat in
handen is der vrijheidsstrijders, onge
hinderd een reportage kon maken.
„Wij hebben de toestand hier vast
in handen. Hier hebben de commu
nisten niets meer te vertellen. Sopron
is vrij. mijnheer. Vertelt u dat maar
in uw land".
Het was een Hongaarse soldaat van
het garnizoen van Sopron, die dit ver
telde aan deze speciale verslaggever.
Sopron, ongeveer twintig kilometer
van de Oostenrijkse grens, telt onge
veer 70.000 inwoners. De mensen zijn
er vrolijk en feestelijk, doch tevens
zeer nerveus. Zij zwaaien en lachen
naar iedereen, die langs komt, maar
hebben toch nog niet het volle ver
trouwen dat de zaak nu is afgelopen.
En terecht. Want zondagmiddag om
half vijf zijn drie Russische tanks,
waarschijnlijk uit een naburig garni
zoen, de stad binnengerold. De Hon
gaarse politie en militairen zijn direct
onderhandelingen met de Russen be
gonnen met het doel de tanks de stad
weer uit te krijgen. Deze onderhan
delingen verliepen zeer stroef en er
was bepaald nog geen overeenstem
ming in zicht, toen de verslaggever de
stad om kwart over vijf verliet.
Zwarte vluggen
Op vele plaatsen wappert het na
tionaal rood-wit-groen uit vensters, van
daken en op torens. Bijna evenveel
andere vlaggen hangen er naast: ge
heel zwarte, die zijn uitgestoken ten
teken van rouw over hen, die zyn
gevallen.
„Hier hebben de communisten niets
meer te vertellen", zei de soldaat, die
De bevolking van Nederland be
droeg op 31 augustus van dit jaar
10.899.000 zielen, dat is 11.000 meer
dan eind juli van dit jaar en 136.000
meer dan eind augustus vorig jaar.
Foto boven: Een jong Hongaars op
standeling zit in de stad Magyaror-
var gewapend met een tommy-gun
bij het bed van de gewonde luite
nant Josef Stefko, liet voormalige
hoofd van de veiligheidspolitie in
Magyarorvar, die in het stedelijke
ziekenhuis werd opgenomen. Kort
nadat deze foto was gemaakt, werd
Stefko, die zeer gehaat was, door
de bevolking uit zijn bed gesleurd
en letterlijk dood getrapt. Foto on
der: Een groep opstandelingen uit
de landelijke omgeving van het
stadje Magyarorvar is met twee
landbouwwagens, getrokken door
een tractor op weg naar een nabu
rige stad ter versterking van dg
opstandeling entroepen.
Israël gaat gedeeltelijk mobi
liseren, zo is officieel in Tel
Aviv bekendgemaakt.
De Keuzecommissie van de K.N.V.B. heeft het Nederlands
Elftal, dat op zondag 4 november in Kopenhagen tegen Dene
marken uitkomt als volgt samengesteld:
Doel: Landman (Scheveningen Holland Sport).
Achter: Wiersma (PSV) aanvoerder en Kuys (NAC).
Midden: Notermans (Fortuna *54), van der Hart (Fortuna '54), en
Klaassens (VVV).
Voor: Hosselaar (Sparta), Voges (Sportcl. Enschede), Appel (For
tuna '54), Lenstra (Sportcl. Enschede) en Moulijn (Feyenoord).
Reserves: Pieters Graafland (Ajax), Kerkum (Feyenoord), Schaap
('t Gooi) en Koopal (Willem II).
De Keuze Commissie heelt er nogal stevig het mes ingezet, zoals
men zal hebben bemerkt.
Frans de Munck in dalende lijn is onder de lat vervangen door
Landman. Rinus Schaap heeft het veld moeten ruimen voor Noter
mans, die uit de voorhoede weer naar de middenlinie verhuisde. Op
de plaats van Notermans werd Voges opnieuw het oranjeshirt waardig
gekeurd. Niet het geval was zulks met Koopal, die op de linksbuiten
plaats vervangen is door de jeugdige Moulijn.
Genoeg veranderingen om over te praten
De maatregel wordt genomen met
het oog op Iraakse troepenconcentra
ties langs de Jordaanse grens en om
dat Jordanië deel uitmaakt van een
gemeenschappelijk opperbevel onder
leiding van Egypte.
In de Jordaanse sector van Jeruza
lem heeft een menigte Jordaniers gis
teren het Franse consulaat in brand
gestoken. Jordaniers hebben ook de
Franse ambassade in Amman in brand
pogen te steken.
In Syrië heeft de regering in Aleppo
de noodtoestand afgekondigd, nadat
een menigte een Franse school en an
dere instellingen in brand had ge
stoken. In geheel Syrië werd zondag
gestaakt uit protest tegen het arres
teren door de Fransen van de vijf
leiders van het Algerijnse verzet.
Die vijf leiders die, zoals be
kend, dinsdag door de Fransen wer-
len gearresteerd, zjjn naar Parjjs
overgebracht, waar zij in de gevange
nis „La Santé" ztfn opgesloten. ZO
zullen voor een militaire rechtbank in
Parijs terechtstaan.
In Tünis en Algiers zijn een dertig
tal Fransen gedood bij botsingen met
verzetstrijders. In Marokko is het
aantal vermoorde Europeanen als ge
volg van de onlusten in de laatste
dagen gestegen tot 51.
De allerdroevigste gebeurtenissen,
waarvan de volkeren van Oost Euro
pa en vooral het ons zo bijzonder
dierbare maar thans door een ver
schrikkelijke slachting in bloed ge
dompelde Hongarije, het slachtoffer
zijn, hebben ons vaderlijk gemoed
diep getroffen.
Aldus het begin van een encycliek
door Z.H. Paus Pius XII op Christus
Koningdag 1956 uitgevaardigd.
En niet alleen het onze, zo gaat de
Paus verder, maar ongetwijfeld ook
het gemoed van al degenen, die de
rechten der beschaving, de mense
lijke waardigheid en de vrijheid van
de enkeling en van de landen ter
harte gaan. Het besef van onze apos
tolische zending dwingt ons derhalve
een hartstochtelijk beroep te richten
tot u allen, eerbiedwaardige broe
ders, en aan eenieder aan u toe
vertrouwde kudden, opdat gij bezield
door broederlijke naastenliefde, teza
men met onze smeekbeden uw gebed
tot God moogt richten om van Hem
in Wiens handen het lot der volkeren
ligt en niet alleen de macht maar ook
het leven van degenen, die hen re
geren, het einde van zoveel bloed
vergieten en de komst van de ware
vrede, die gegrondvest is op recht
vaardigheid, op naastenliefde en op
billijke vrijheid, te verkrijgen.
De Paus doet een bijzonder beroep
op de kinderen in alle landen, om
samen met de ouderen Gods genade
af te roepen, opdat door zovele sme
kende stemmen en op voorspraak van
de H. Maagd Maria, het dierbare
Hongaarse volk, getroffen door zoveel
droefheid cn badend in zoveel bloed
benevens alle andere volkeren van
Oost Europa, di« van hun godsdien
stige en burgerlijke vrijheden zijn be
roofd op gelukkige en vreedzame wij
ze een juiste orde mogen geven aan
hun openbare leven, waarbij de rech
ten van God en Jezus Christus ge
waarborgd zijn.
Als onmiddellijk antwoord op deze
encycliek, richt het Nederlands Epis
copaat middels het R.-K. Huisves
tingscomité zich tot de Nederlandse
katholieken met de dringende op
roep om gebed en materiele steun
voor Hongarije. De materiele hulp
kan gestort worden op giro 34348 ten
name van het Nederlands R.-K. Huis
vestingsbureau te Den Bosch met
vermelding „Hongarije". Giften in
natura kunnen worden bezorgd op het
adres van het comité, Hekellaan 6 te
Den Bosch. De bisschop van Den
Bosch, Mgr. W. Mutsaerts, heeft in
middels reeds een bedrag van 1000.-
overgemaakt.
In „De Ziekenverpleging' te Am
sterdam is zondag op bijna zestigja
rige leeftijd overleden de heer Tom
Schreurs, hoofd van de reportage-
dienst van de AVRO.
De heer Schreurs, die op 9 novem
ber 1896 werd geboren en die later
inspecteur van politie te Den Haag
werd, begaf zich in 1927 in de radio-
joui-nalistiek. Sindsdien heeft hij o.a.
een zeer belangrijke rol gespeeld bij
het verzorgen van de sportrubriek
en de sportreportage van de AVRO.
De heer Schreurs was al geruime
tijd ziek.
Het wederom verrassende rijtje van
uitslagen in de eredivisie luidt:
GVAV
- Amsterdam
1—1
Sparta
- Eindhoven
6—0
NAC -
MVV
2—1
NOAD
- Rapid
3—2
Ajax -
Elinkwijk
1—0
DOS -
Feijenoord
4—0
VVV -
Willem II
3—1
Fortuna '54 - BW
4—1
PSV -
Spel. Enschede
1—5
Voor verslagen en actiefoto's mogen
wij U verwijzen naar onze sportpa
gina's.